Hoe ons volk reageerde op het mobilisatiebevel WIE HEEFT DE WERELDREVOLUTIE GERED? Uitvoerverboden aangevuld van Hamsterverbod Opkomst dienst plichtigen Beveiliging kunstschatten I I z BOOTVERBINDING MET ENGELAND VOEDSEL VOORZIENING MILITAIRE BEDRIJVIG HEID AAN DE OOSTGRENS BETREKKELIJK RUSTIGE STEMMING I I tisch DINSDAG 29 AUGUSTUS 1939 f Prikkeldraad vormt voornaamste barricade bill 's J I Er is geen reden voor ongerustheid Postverkeer met het buitenland onzeker Vele voorbereidingen reeds getroffen Correspondentie met gemobiliseerden VOOR GEMOBILISEERDE N.S.-ABONNEES Dienst HarwichHoek van Holland hervat Geen belemmering van het normale verbruik Glanerbrug en Overdinkel de eenige doorlaatposten in Twente Thans ook kleur- en kunstmest stoffen inbegrepen 4 11 Verkeer overbelast (Van onzen specialen verslaggever) In de Marinestad „De u p verweer Goederenvervoer De Nederlandsche Spoorwegen deelen In ver- Te Hilversum Hoe zy geadresseerd moet worden i» artikelen pleegt aan te schatten, dan zal het Regeling inzake teruggave der abonnementen Wie voorloopig niet onder de wapenen moeten komen nationale van De volgende inlichtingen zyn uitsluitend bestemd voor dienstplichtigen, die de ie oefening nog niet hebben volbracht en zich ook niet onder de wapenen bevinden. Ook ten aanzien van deze goederen zullen. Indien de hier te lande aanwezige voorraden zulks toelaten, dispensaties kunnen worden ver leend. Ter verkrijging daarvan wende men zich tot het Crisis Uitvoerbureau, Plet Helnpleln 8, 's Oravenhage. Ook ten aanzien van dispensatie voor deze goederen wende men zich tot het Crisis Uit voerbureau. ij aan at voor ladsla- elscha Naar wij vernemen kunnen de gemobiliseerde houders van abonnementskaarten hun abonne ment op de Nederlandsche Spoorwegen inleve ren en zal hun een evenredig deel van den prijs worden terugbetaald, te rekenen van den dag af, waarop zfi onder de wapenen zijn gekomen. Na afloop van hun diensttijd zullen zy, zonder de verhooging voor de eerste maand te betalen, een nieuwe kaart kunnen bekomen Voor de ove rige abonnementhouders is een dergelyke rege ling getroffen met Ingang van den dag, waarop zij hun abonnementskaart inleveren. Aan den korporaal P. Pieteraen Stafkwartier Oostfront Vesting Holland De laatste dagen heeft men van Duitsche zijde maatregelen getroffen tot het sluiten der grenzen, en evenals op Nederlandsch grond gebied heeft men nu versperringen van draad en betonblokken aangebracht. Van de doorlaatposten, grenzend aan Twente, is alleen die by Olanerbrug nog geopend. BU een tocht, dien wij langs de grens maak- !k, dat van Nederlandsche zijde tal wegen in Duitsche richting door bar- Spoedige inwerkingtreding der wetten op prijsopdrijving en hamsteren Minister Steenberghe heeft maat regelen genomen voor ver scheidene levensmiddelen De aandacht wordt er op gevestigd, dat overtreding van het hamsterverbod gestraft kan worden met een gevangenisstraf van 4 jaren sf een geldboete van f 16.096, terwijl bovendien de gehamsterde artikelen in beslag genomen zullen worden. Te Hilversum heerschte aanvankelijk bij het bekend worden van het mobilisatiebevel een zenuwachtige stemming, die echter in den loop van den namiddag afnam Men probeerde in kruidenierswinkels koffie, thee en suiker met groote hoeveelheden in te slaan, welke pogingen evenwel mislukten. De gemeentelijke overheden namen dadelijk maatregelen om de orde te bewaren, waardoor alles kalm en rustig verliep revolutie door beantwoord, naar een drag ojn. het volgende: In verband met den huldigen internationalen toestand wordt er de aandacht op gevestigd, dat de postverzending naar t buitenland zoowel per trein als met luchtdienst of schip met grcote onzekerheid plaats vindt door de opheffing van verschillende verbindingen. Door het P.T.T.-bedrijf wordt alles in het werk gesteld om de tijdige overkomst van de corres pondentie zooveel mogelijk te bevorderen Ver traging in de overkomst der stukken kan echter vooral in het verkeer met verafgelegen en over- zeesche landen, niet steeds worden voorkomen de veehouderij-centrale, de groenten- en fruit- oentr. en de oentr. voor eieren en pluimvee wordthem toegestaan zijn in een week zooveel te be- telefonlache Informaties. Op het Centraal Station was er spoedig een druk geloop naar de inllcb- tingenloketten. De treinen reden Maandag nog wel normaal, doch er moesten meer dan gewone maatregelen genomen worden, om de in veel haast naar hun bestemming terugkeerende rei zigers te kunnen verwerken. Op het gebied der voedselvoorziening zijn eer. reeks maatregelen getroffen. Een mlnisterieele beschikking Is afgekondigd waarbij aan de akkerbouwcentrale, de meelcenu groep personen, zooals b”v. een gezin, zich die Men verzoekt ons voorts van bevoegde zijde er op te wijzen, dat In tegenstelling tot het ter zake verschenen berecht In het ochtendblad van 26 Augustus Jj„ hazen- en konijnenvellen, hagedissenhulden, slangenvellen, pelterijen, rep tiel- en vlschleder. lakleder en zeemleder niet uitgezonderd zijn van het afgekondlgde uit voerverbod voor huiden, vellen en leder. Op grond van deze beschikking Is het voor lopig aan leder verboden van de genoemde artikelen in één week zich meer te verschaffen dan hi) gewoon Is In een week te verbruiken. Indien hij echter als regel voor een bepaalde De eigenaars hadden reeds bevel gekregen, hun vervoermiddel ter beschikking van het leger te houden. Door de nerveuze stemming worden hier en daar hachelijke situaties In het verkeer geschapen. De politie neemt echter spoedig aller lei maatregelen, waardoor verkeersstorende volksoploopen worden vermeden. Het mobllisatie- besluit is het onderwerp van ieder gesprek. Voor velen blijkt de afkondiging niet altijd even dlij delijk te zijn en zy stellen vragen aan passee- rende militaire autoriteiten. Met de grootst mo gelijke bereidwilligheid verstrekken deze alle in lichtingen BIJ de verschillende banken stonden de menschen in de ry teneinde hun deposito’s en spaargelden op te nemen. Ook voor verschil lende winkels worden rijen gevormd, maar vele winkeliers nemen maatregelen om het hamste ren tegen te gaan. De politie is ook hier op haar post, maant het publiek tot kalmte aan. ieder zal geholpen worden. Militaire auto's rijden bij tientallen door de straten, zij hebben aller aan dacht Het valt op. dat de manschappen met een zekere blijmoedigheid hun plichten doen, dé ernst van het gebeurde ligt niet op hun gelaat te lezen. De jongens zjjn reeds eenige dagen ge leden door hun diverse commandanten op zeer vermoeiende dagen voorbereid. Met een zekere rust voeren zjj de commando's uit; er is zelfs nog plaats voor humor. Zoo was het Arnhem- sche stadsbeeld Maandagmiddag, naarmate de tijd verstreek, mochten wij constateeren, dat de toestand langzamerhand rustiger werd. De regeerlng heeft het noodig geoordeeld de reeds bekend gemaakte verboden van uitroer voor bepaalde goederen aan te vul len met een uitvoerverbod voor kleurstof fen. geschikt voor het verven van textiel producten. WH vernemen van de agenten der Hoek van Holland—Harwich lijn, dat Maandagavond de dienst in de richting Harwich—Hoek van Hol land Is hervat, zoodat hedenochtend wederom een passagiersboot uit Harwich te Hoek van Holland zal aankomen. Van heden af zal de dienst in belde richtingen worden hervat, zoodat hedenavond ook vanaf Hoek van Holland een afvaart zal plaats hebben ten, van ricades zijn afgesloten. Voor de belangstellen den die nog meenen hier iets te beleven is bet dan ook een teleurstelling. Aan Hollandsche zijde leest de douanebeambte rustig zijn krantje, terwijl aan den anderen kant de Duitsche schildwacht de grensbeambten zijn vertrok ken met het geweer op zijn schouder heen en weer stapt. Slechts voor fabrieksarbeiders die In Duitschland werken Is het mogelijk bij Overdinkel (en Olanerbrug) te passeeren. waar bij in het eerste geval een omweg moet worden gemaakt. opgedragen de loopende ultvoer-monopoUe- overeenkomsten. voor zoover nog geen uitvoer heeft plaatsgehad, te annuleeren en vooraoover dat aan genoemde centrales wenschelijk voor komt, door nieuwe overeenkomsten te vervan gen. Honing en andere producten van de bijenteelt, cacaoboonen en cacaopitten, hooi en stroo, thee koffie, stremsel en caseïne, alles al dan niet be- of verwerkt, zjjn aangewezen als crisis-product in den zin van artikel 1, So, onder c. van de Landbouwcrisiswet 1933, terwijl als op crisispro ducten gelijkende waar kunsthonlng is aange- wezen. Ten einde de zekerheid te verkrijgen, dat het aldus in werking gestelde hamsterverbod ook zal worden nageleefd, Is aan alle leveranciers van de genoemde artikelen de verplichting opgelegd, bij iedere aflevering een afleveringsbewijs in twee voud uit te schrijven, waarvan één exemplaar tegelijk met de goederen aan den klant wordt afgeleverd. Het afleveringsbewijs moet zijn voor zien. behalve van de handteekening van den leverancier, van een opgave van het artikel dat werd afgeleverd, en van de hoeveelheid daar van, alsmede van den naam en het adres van den leverancier en den afnemer. Deze afleve- ringsbewijzen zullen door den afnemer In ver band met de in te stellen contröle, gedurende een termijn van minstens 3 maanden zorgvuldig bewaard dienen te worden. Voorts zijn de winkeliers verplicht het andere exemplaar van de afleverlngsbewyzen gedurende eenzelfden termijn te bewaren. I' Maandag heeft de minister van Economi sche Zaken een beschikking genomen krach tens de wet van 34 Juni 1939, Staatsblad 634, waarbij maatregelen worden genomen om het hamsteren van levensmiddelen en enkele andere artikelen tegen te gaan. Dese maat regelen hebben betrekking op: rijst (rijste bloem, rjjstemeel en gemalen rijst), tarwe bloem en tarwemeel, roggebloem en roggemeel, havermout, gort, vermicelli, macaroni en spaghetti, maïzena, groene erwten en split- erwten. bruine boenen, witte boonen, eapu- eijners en rozijnerwtcn, andere soorten ge droogde peulvruchten, witte suiker, basterd suiker, slaolie, raapolie, boterolie en andere spijsoliën, bak- en braadvet, margarine, kof fie, koffie-surrogaten, thee, cacao, harde zeep, zachte en vloeibare zeep, zeeppoeder, -vlokken, -schilfers, waschpoeder, alle soor ten kaarsen. Naar wy uit Duitsche bron vernemen zijn de meeste der aan de grens gelegen militairen gerecruteerd uit de SA. Daar aooeuls gezegd Olanerbrug de eenige plaats in de omgeving is. waar het verkeer over en weer wordt door gelaten. heerscht hier een groote drukte, doch de beambten nemen hier een zeer welwillende houding aan en meer dan de gebruikelijke maatregelen zooals het aangeven van geld etc. worden van den Nederlandschen grensganger niet gevergd. In den loop van de laatste dagen zijn vele vreemdelingen die vla Olanerbrug hun vader land willen bereiken hier gepasseerd By in formatie bleek, dat het vooral Amerikanen. En- gelschen en Franschen zijn die hiervan het grootste contingent vormen, doch dezer dagen meldden zich ook enkele Mexicanen en Egypte- naren, die vermoedelijk in Duitschland hun va- cantle hebben doorgebracht en deze, evenals zoovele andere buitenlanders, hebben moeten onderbreken. Onder de velen, die het Derde Rijk momen teel verlaten, bevinden er zich ook verschil lenden die illegaal de grens passeeren. doch die men. ondanks heftig verweer van bun zijde, moet terugzenden. Het Staatsblad en de Nederlandsche Staats courant bevatten tal van Koninklijke besluiten en beschikkingen van den mln. van Economi sche Zaken, welke in het algemeen ten doe. hebben dien minister bevoegdheden te verschaf fen om de voedselvoorziening voor mensch en dier ter hand te nemen. De bedoeling van deze maatregelen is slechts om van den aanvang al zooveel mogeljjk verzekerd te zjjn van een goed functlonneerende voedselvoorziening. De afkon diging van de hier bedoelde maatregelen be hoeft dus geenszins aanleiding te geven tot on gerustheid. Hiervoor Is geen reden. Voorts heeft de regeerlng het noodig geoor deeld de reeds bekend gemaakte verboden van uitvoer voor bepaalde goederen verder aan te vullen met een uitvoerverbod voor kunstmest stoffen in eiken vorm en een uitvoerverbod voor steenkoolteerpek. aanhouding HU had reeds verschei dene dagen niets gegeten en klaagde over er- gen honger. Nadat men hem iets te eten had gegeven, bracht hU den nacht door in de ka zerne, waarna hU ook weer over de grens werd gezet. Evenzoo moest gehandeld worden met een BerlUnsch echtpaar dat het vaderland was ontvlucht. Vanzelfsprekend stuit dit ook den douanebeambten tegen de borst, doch plichts betrachting moet hier het zwaarst gelden. Amerikanen, die in het bezit zijn van de ver- eischte papieren en derhalve de grens vrij kunnen passeeren, reizen door naar Rotterdam, om daar passage te nemen naar hun vader land. In de Duitsche havenplaatsen vinden zij geen gelegenheid meer, naar Amerika te rug te keeren, daar de vaart hierop door de Duitsche boot sinds eenigen tyd is gestaakt. Velen overnachten hierdoor in Enschede. Aan Duitsche zyde van de grens heeft men ook verschillende afdeelingen geschut opgesteld en in het kreupelhout bevinden zich nog vele ver borgen mitrailleurs. Lange file's taxi's stonden voor het departe ment in de rij. waar druk werd geconfereerd, in tegenwoordigheid van militaire autoriteiten. Algemeen wordt n.l. verwacht, dat thans de wetten op prijsopdrijving en hamsteren in werking zullen treden. Het verluidt zelfs, dat enkele regelingen inzake distributie zullen worden getroffen. Men schrijft ons uit Arnhem: Maandagmiddag kwart over een. De regeerlng kondigt algemeene mobilisatie af van leger en vloot, om Nederlands onzijdigheid naar alle kan ten te waarborgen. De radio verspreidt het be richt dver het geheele land, de stem van den omroeper weerklinkt thuis in de huiskamers. TegelUkertUd verschonen onze bulletins en wor den aan het postkantoor en andere openbare gebouwen en op talrijke andere plaauen de oranje-biljetten. waarop in het kort de regee- ringsverklaring wordt medegedeeld, opgehangen. Eenige oogenblikken later verschünt de oproe ping van den burgemeester. Drommen menschen verzamelen zich voor de plaatsen, waar de biljet ten zOn opgehangen, voor de courantenbureaux en de sigarenwinkels, waar onze bulletins han gen. Een onzer verslaggevers volgde per auto vanaf Den Haag den ouden Ryksstraatweg en zag hoe overal in de dorpen de mobilisatie werd afge kondigd. De dorpsveldwachters van Oegstgeest, de politie van Lisse en Hillegom waren reeds druk in de weer en voor de gemeentehuizen en aan de gevels van de scholen en gemeente secretarie hingen al zeer spoedig de witte biljet ten. In de buurt van Lisse hoorden wij trompet geschal en zagen wy eenige leden van de burger wacht het volk, dat op het land bezig was met werken, op deze wijze waarschuwen. Overal waar wij passeerden viel l)et op. dat het bevel van de regeerlng zeer rustig werd opgenomen, men had het verwacht. In eenige dorpen, waar reeds sol daten waren ingekwartierd, was vooral bij hen de belangstelling het grootst; talrijke vragen moesten ze beantwoorden, doch veel nieuws kon den ze ook al niet mededeelen. Op den ROksstraatweg was het rüverkeer zeer druk, veel handelsteizlgers keerden zoo spoedig mogeiyk huiswaarts, en ook de treinen waren den geheelen middag zoo overbezet, dat velen zich met staanplaatsen moesten tevreden stellen. Maandagmiddag- en avond was heel Ne derland in afwachting van de mobilisatie welke hedenmorgen zou aanvangen en Jie de heele capaciteit van het vervoerwezen zou opelschen. Maandag was alles nog rus'.g en kalm. De treinen hadden geen noemens- waardlge vertraging, deze was tenmins*’ niet grooter dan op andere dagen in den vacantletüd, waarin de spoorwegen toch ai zeer druk bezet zOn. Ook nu was er op we stations wel eenige drukte te merken, hoe wel het aantal reizigers lang niet zoo groo' was, als men zou verwachten. De meeste vacantlegangers zijn al thuis; zy hebben de mogelijkheid van mobilisatie reeds eënise dagen zien aankomen en hebben het zekere voor het onzekere genomen. De Inspecteur van de veldpost maakt bekend dat ten behoeve van de gemobiliseerde troepen de veldpostdlenst veidere uitbreiding heeft on dergaan. Voor het verlaten der-garnizoenen wordt aai, leder militair bekend gemaakt hoe zijn adres ce velde moet zijn ingericht. Zij moeten zelf zorg dragen dat dit adres wordt medegedeeld aan al len van wie zjj poststukken (brieven enz., tele grammen en postpakketten) kunnen verwach ten. In deze adressen moet, behalve de naam, de voorletters en de rang van den geadresseerde, tevens worden vermeld het onderdeel waartoe hij behoort of waarbij hy Is gedetacheerd. Alsmede een nadere aanduiding b.v., veldle ger. vesting Holland, stelling van Den Helder enz. Het Is verboden een plaatsnaam In he’ adres te vermelden. Geschiedt dit toch, dan worden de stukken aan de afaenders terugge vonden. Meer nog dan in normale omstandigheden verdient het aanbeveling het adres van den af zender steeds op de achterzijde der stukken te vermelden. Teneinde zekerheid te verkrijgen dat de poststukken hun bestemming naar be boeren zullen berei.-.en, verdient het aanbeve ling de adressen naar het volgende voorbeeld tn te richten. democraten, die op het bolsjewisme bouwden om het gehate nationaal-socialisme voor hen te onderwerpen, blijken zich mis takend te hebben. Zjj meenden het hun geestverwante bolsjewisme aan hun zijde te zullen vinden; zij hebben buiten het Russi sche realisme gerekend. Men blijkt in Rus land niet van plan, voor anderen de kastan jes uit het vuur te halen en daarbij aeif den nek te breken. Zóó communistisch is men er niet, of men stelt eigen belang boven de be langen van Frankrijk en Engeland! Van communistisch standpunt is dit zeer juist gezien. Rusland is het eenige steunpunt, dat het communisme bezit. Willen de communis ten zelfs het denkbeeld van een communis tische wereldrevolutie niet In rook zien opgaan, dan is het noodig. dat dit steunpunt gehandhaafd blijft. Aangezien de staat Rus land geen oorlog kan wagen, zou intrede van Rusland in het democratisch front een vrij zekere kans op vernietiging van de eenige schuilplaats der Komintern beteekenen. In dit licht gezien, is het van de Russische machthebbers een daad van zelfbehoud, dat zjj bereid zjjn met Duitschland tot een nlet- aanvalsverdrag te komen. Dit verdrag be- teekent dan ook, dat het wereldbolsjeWisme zjjn toekomstplannen niet denkt op te- geven. Wie de toekomst niet wil verliezen, moet immers zorgen in het heden in den zadel te blijven." Het is duidelijk, dat dit verbod er op gericht is te voorkomen, dat door abnormale vorming van voorraden edn tekort aan de genoemde artikelen 'zal ontstaan, waardoor die personen benadeeld zouden worden, die niet over de middelen be schikken om zich meer aan te schaffen dan nor maal in een week verbruikt wordt. Ook is het duidelijk, dat het verbod in geen enkel opzicht een belemmering bedoelt te zjjn van het normale verbruik van de genoemde artikelen. Het nor male verbruik immers wordt door deze regeling niet aan banden gelegd. -» w- aar wje heeft nu de mogelijkheid 1^/1 van een bolsjewistische wereld- revolutie gered? Deze vraag wordt door Het Nationale Dagblad Dit Mussert-blad schreef aanleiding van het bericht over Duitsch-Russisch niet-aanvalsver- Ten slotte wordt nog opgemerkt, dat hande laren In de genoemde artikelen van de gegeven voorschriften vrijgesteld zijn. Een leder is dus thans gewaarschuwd. Het zich aanschaffen van de genoemde artikelen In hoeveelheden, die het normale verbruik in een week te boven gaan. Is strafbaar, terwijl zoo wel de winkelier als de klant strafbaar zijn, indien niet bij iedere hoeveelheid, die in den win kel afgehaald wordt, of bij den klant thuis wordt bezorgd, een afleveringsbewijs aanwezig is. zin gekregen, dat zij tot het inzicht zjjn gekomen, hoe weinig communisme en natlonaal-socialisme in hun uiterste practlsche consequenties van elkander verschillen. Iets wat de democraten altijd hebben beweerd, maar dat toen van die zijde steeds als een lasterlijke leugen werd gebrandmerkt. Wij zullen ons een en ander voor gezegd houden en daar wjj niet alleen met den mond, maar ook in ons hart en in onze diepste en heilig ste overtuiging radicaal tegen het god- looze bolsjewisme zijn en moeten zijn, gebiedt de nuchtere werkelijkheidszin op grond van het eigen getuigenis vap het Mussert-orgaan ons gelijkelijk te verzetten tegen de verkondigers van het bolsjewistische Wéreldrevolutie-ldeaal en hen, die de mogelijkheid van de verwe zenlijking van dat ideaal hebben gered. Dat is een principieel en practise!) consequente houding. De houding ook der democratische Nederlandsche regee- ring, die niet alleen geen verdragen met Sovjet-Rusland sloot, maar zelfs weiger de het Sovjet-régime officieel te erken nen, ook toen de Sovjet-Unie lid werd van den Volkenbond. Op de stations, waar wy op aansluiting moe ten wachten, staan groote borden waarop de bekende mededeeling voorkomt, dat heden tot drie uur burgers niet vervoerd kunnen woraen Ten overvloede gebruikt men op de groote sta tions ook nog den luidspreker, om telkenmale deze mededeeling af te roepen. Van zenuwachtigheid of gejaagdheid is n!et> te zien. Als zy al bestaan, worden zy meester- iyk verborgen gehouden, behalve dan door de juffrouw, die de wereldreis van Utrecht naar Oeldermalsen in een hoogere klas wil maken en aan iedereen vertelt, dat de conducteur nu haar kaartje meegenomen heeft en het wel met meer terug zal brengen. Maar verder Is iedereen even kalm; nergens waar wy kwamen gedurende de lange reis van de hoofustad naar de grens streek was opwinding merkbaar. Zeker, iedereen is overtuigd van den ernst van den toestand; iedereen beseft, hoe groote moeliykheden zich zullen voordoen in het leven van hen. die nun werk en hun gezin moeten verlaten maar voor niemand is deze ernst een reden om zich door zyn zenuwachtigheid te laten overmeesteren Ook in de gebieden, die dicht langs de grens zyn gelegen en waar men zich dan toch wel oy- zonder bedreigd zou moeten voelen als er gevaar zou zyn, is iedereen volkomen kalm en rustig Het voornaamste bezwaar hetwelk men nier ondervindt is, dat in een aantal dorpen de ker mis is uitgesteld en dat de gemeentebesturen een drankverbod hebben afgekondigd. Alles is gereed voor de kermis, de vla’s zyn gebakxen en nu moet men deze vla's droog en zonder feest gaan zitten opeten. Hetgeen inderdaad iets heel ernstigs moet zyn voor hen. die de goede combinatie van bier en vla kennen ,JIet Nationale Dagblad’’ constateert dus, dat Rusland het eenige steun punt is, dat het communisme bezit. Dat het nationaal-socialistische Duitschland het behoud van dit steunpunt, door in te gaan op een nlet-aanvalsverdrag met Sovjet-Rusland, heeft mogelijk gemaakt en een vrij zekere kans op vernietiging van de eenige schuilplaats der Komin tern heeft verijdeld, en dat het tusschen Hitler en Stalin gesloten verdrag betee- kent, dat het wereldbolsjewisme er niet aan denkt zijn wereldrevolutie-plannen op te geven. Dit alles prijst „Het Nationale Dag blad” van den anti-communistischen heer Mussert als prachtige anti-demo- cratische en realistische vredespolitiek. Het redden van de antl-Komintem en het bolsjewistische wereldrevolutie-ideaal Is dus volgens de NJ3.B. in Nederland bevordering van den vrede. Wordt het geen tijd, dat op het voorbeeld van hun groote voorbeelden de heeren Mussert en Lou de Visser ook een niet-aanvalspact sluiten, dat als een bewijs van vriend schap dient opgevat te worden? Hun pers zegt wel, dat zij ideologisch doods vijanden blijven, maar in werkelijkheid staan zij ideologisch heel wat dichter bij elkaar, dan b.v. het democratische Frankrijk, dat eindelijk paal en perk stelt asm het gestook en gewroet der communisten, en Sovjet-Rusland. De N S B. en het natlonaal-socialisme hebben eindelijk zóóveel werkelljkheids- Treinen liepen nog normaal Men schryft ons uit Utrecht: De reactie op het bekend worden van het al gemeene mobilisatiebesluit was in het centrum van het land een plotseling toenemende ver keersdrukte in de binnenstad. Militaire ordon nansen reden in groote vaart per auto of motor van en naar de verschillende openbare gebou wen. In de stillere straten stonden vele burgers voor hun huizen met een zorgelyke uitdrukking op het gezicht. Verschillende opgeroepenen con stateerden tydens het zich gereed maken, dat eerst heden de eerste opkomstdag is. Het af scheid kon dus nog eenige uren worden uitge steld. Vele openbare gebouwen werden overbelast met band met de algemeene mobilisatie mede, dat de volgende maatregel, wat betreft vervoer van vrachtgoederen Maandag is genomen. Wagonverladingen, die zoo laat voor veraen- dlrw gwreed waren, dat zy niet meer met de avondtrelnen van Maandag konden worden ver voerd. konden de Nederl. Spoorwegen niet ten vervoer aannemen. Dese wagens moest de afzender loesen. Het treinverkeer was reeds Maandag vry druk. Op. de stations zag men al enkele reservisten, bepakt en gezakt de treinen nemen naar de plaats van bestemming. Ook de stations zelf waren in gereedheid gebracht, zpodat men in Den Haag aan het Staatsspoor een half uur na de afkondiging van de mobilisatie de borden zag aangeplakt by de vertrekken van den militairen commandant. trekken als die groep personen in een week pleegt te verbruiken. Ministerieel bezoek aan Maurits- huis en Ryksmuseum In de residentie Ongeveer een uur nadat in de residentie het bericht van mobilisatie bekend was, verschenen op verschillende plaatsen de groote plakkaten. Het biykt thans, dat. zooals werd verwacht, 15 lichtingen onder de wapenen zyn geroepen, n.l. die van 1924 tot 1939. De mobilisatie zal zich heden voltrekken. In verband daarmede hebben de Spoorwegen reeds maatregelen getroffen, welke wy reeds vermeldden. Reeds voor 7 uur des morgens moeten de gerequireerde auto's en om half acht de paarden zyn ingeleverd. Intusschen zyn, naar wy vernemen, de af kondigingen van zeer belangryke wetten te wachten Reeds terstond na den ministerraad heeft de minister van Economische Zaken, mr. L. P M. Steenberghe. de chefs van vele departementen byeengeroepen. Huiden, vellen en leder De minister van Onderwys, Kunsten en We tenschappen heeft Maandag in den laten na middag een bezoek gebracht aan het Konlnk- lyk kabinet van schilderyen Mauritshuis) tc ’s Oravenhage en aan het Ryksmuseum te Amsterdam, ten einde zich persoonlyk te ver gewissen van den stand van de maatregelen, welke getroffen worden ter beveiliging van de groote kunstschatten, welke deze Instellingen bevatten. Z. Exc.. die vergezeld was van den chef der afdeeling Kunsten en Wetenschappen van zyn departement, heeft jegens prof Martin en dr. Schmidt Degener met nun staf en het overige personeel uiting gegeven aan zyn groote voldoening over hetgeen in korten tyd reeds is bereikt. Men schryft ons uit Den Helder: Nauweiyks had den Helder van het bericht, dat de mobilisatie was afgekondigd. via de radio kennis genomen, of dit vond zyn weerklank in de stad. In de gebouwen, waar de militairen ge legerd zyn, begon men met het treffen van maatregelen, om de gemobiliseerden. die werden verwacht, te ontvangen. Het gedaver der mili taire auto's nam weer een aanvang. Op tal van plaatsen werden van gemeentewege de groote witte plakkaten tegen den muur ge plakt. waarin de reservisten werden opgeroepen en paarden en motormateriaal opgevorderd. Di rect verdrongen zich vele belangstellenden voor de proclamaties, om van den inhoud kennis te nemen. Velen namen eerst op deze wyze kennis van het niet onverwachte, maar toch ontstel lende nieuws. Op het raadhuis was het een „va et vient" van de reservisten, die Oplichtingen kwamen vragen. Aangezien er morgen zeer veel manschappen van land- en zeemacht worden verwacht, heerscht er een ongekende bedryvlgheid In de stad. Ook aan de Buitenhaven, het hart van het MaHne-apparaat. was het erg druk. De marine schepen. die de laatste dagen benzine en munitie hadden Ingenomen, liggen gereed om uit te varen. Sommige zyn alreeds vertrokken. et bolsjewistische Sovjet-Rusland heeft ondanks al zijn democra- vertoon met een schijn- grondwet, met een heropwekking van gevoelens en aanwakkering een zekere burgerlijkheid nimmer gyn principieel ideaal van een bolsje wistische wereldrevolutie laten varen. Het heeft voor de verwezenlijking van dat Ideaal de Komintern opgericht, een officieel niet-offlcleele organisatie, thans onder leiding van den beruchten Bul gaar Dimitrof, die indertijd niet zonder moed terecht stond in het zonderlinge proces paar aanleiding van den zonder lingen brand in het Rljksdaggebouw op den vooravond van de natlonaal-socia- llstische revolutie in Duitschland. Deze centraal georganiseerde Komintern, ze telend in het hart van het bolsjewisti sche Rusland, oefent overal haar heil- loozen invloed uit, waar troebele toestan den haar veelbelovend vlschwater schijnen te bieden. Wij herinneren slechts aan de gevaarlijke en aansteke- Ujke Volksfront-epldemie in Frankrijk en aan dé rol, die de Komintern gespeeld heeft in Spanje. Deze Komin tern werd door het nationaal-socialisti sche Duitschland zulk een gevaar voor de wereld en voor zichzelf geacht, dat het het initiatief nam tot het anti- Komintemverdrag, waaraan successie velijk Italië, Japan, Spanje en Hongarije hebben deelgenomen. Zoo was het tot voer kort, maar thahs is alles anders. H»t nlet-aanvalsverdrag tusschen het RJk van Hitler en het Rijk van Stalin, dal volgens de eigen woorden van den Duitschen minister van Buitenlandsche Zaken Von Ribbentrop opgevat moet worden als het sluiten van „vriendschap” tusschen deze beide dictatoriale, maar ideologisch diametraal tegenover elkan der staande mogendheden, heeft den bodem uit het antl-Kominternpact ge slagen. Japan heeft Herr Hitler den rug toegekeerd en Franco, die twee jaar lang bloedig ’gevochten heeft tegen de ver derfelijke actie van de Komintern in zijn land, heeft zich van Duitschland en Italië gedistantieerd tot een volstrekte neutraliteit in geval van een Europeesch conflict. Frankrijk, dat door een bond genootschap met Sovjet-Rusland was verbonden en bijna ten offer was gé vallen aan zijn Russische vriendschap, treedt thans krachtig op tegen de com munisten en hun pers. Zoo is met één slag alles veranderd. Zondagavond merkte een der Hollandsche soldaten in een tuin een man op.'die zich daar verschool en die bij aanhouding verklaarde Oostenryker te zyn. In enkele oogenblikken tyds is het geheele stadsbeeld gewyzigd. De betrekkelyk rustige stemming, die er in de laatste dagen nog heerschte, is verdwenen en heeft plaats gemaakt voor een zeer nerveuze, zy. die op straat zyn, spoeden zich huiswaarts om hun familieleden 't nieuws mede te deelen. Militaire auto's rijden bliksemsnel af en aan. vrachtauto's worden staande gehouden en opgevorderd. Militaire autoriteiten begeven zich naar de plaatsen tn de stad, waar reeds gedurende de laatste dagen auto's en ander rollend materieel waren byeen- gebracht. Zy. die nog niet zyn ingeiytd en voor wie het tydstip van iniyvlng ook nog niet is aan gebroken. moeten voorloopig niet opkomen. Zy, die oorspronkeiyk in een vorig jaar had den moeten opkomen of op een reeds verstreken tydstip in het loopende jaar ter Iniyvlng had den moeten opkomen, doch die de le oefening tengevolge van verkregen uitstel nog niet heb ben aangevangen of althans nog niet hebben volbracht, moeten wel opkomen. De plaats, waar zy zich moeten melden, staat in hun zakboekje vermeld. Hebben zy het zakboekje niet in hun bezit, dan moeten zy zich tot den burgemeester wenden en kunnen zy van dezen vernemen waar zy zich moeten aanmelden. Zy, die van den dienstplicht zyn vrygesteld wegens broederdienst, wegens kostwinnerschap of om een andere reden en die voorgoed vrij stelling hebben gekregen, of voor wie de duur van de vrijstelling nog niet is verstreken, moe ten voorloopig niet opkomen. Zy kunnen wel worden opgeroepen, nu er buitengewone omstandigheden bestaan, doch het is nog geheel onzeker, of van deze bevoegd heid zal worden gebruik gemaakt. In elk geval moeten zy niet opkomen, zoolang hieromtrent niets naders wordt bepaald.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1939 | | pagina 5