ONS BLAD
Frankrijk eischen
en
staking
van
Vastberaden woorden
van Chamberlain
Fransche stap
van één man
te Berlijn
ROME STELT BEVOLKING
GERUST
de vijandelijkheden
Engeland
„De rampspoed van den oorlog
rust op de schouders
Het nieuws van heden
onze
Hitler dankt den
Duce
voor
Engeland is thans
gereed
Engeland eerbiedigt
neutraliteit
500 millioen pond
defensie
DIPLOMATIEK CONTACT
WORDT VERBROKEN
1
Lagerhuis keurt crediet
goed
RESTAURANT „DEN HOUT”
De Italiaansche ministerraad kondigt aan, dat Italië
geen enkel militair initiatief neemt
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
fi
Wij danken Mussolini
voor zijn pogingen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
ZATERDAG 2 SEPTEMBER 1939
„Fijne Oude Genever”
Merk „OLIFANT
Het Weer
BEZUIDENHOUT 13
aat l>E\
LUCHTGEVAAR - BRANDGEVAAR
eer
ida«
WETTIG GED
<»a«.
r--
voor
Stappen van Henderaon
S.S. Heimwehr op marsch in de nabijheid van Danzig
om
stap, zeide
de
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No 284
van
en
sn-
td
De
ik-
Ln-
les
T-
vroeg
zoo
van
o
paspoort vragen.
en
Er is één passage in de niededeeling d.d. 30
terraad
van
ambities
i
tcherpe controle onderwerpen
I x
II
e
s
llllllllillillliillllilIlllillIllIllIlllllllllllHIK
VOOR HET GEHEELE LAND:
S
6
e
fi
e
t
Tenzy iedere agreaaieve actie
wordt opgeachort zal de
Britache ambaaaadeur
zyn paapoort
aanvragen
onder
Duce.
maatregelen, welke de ernstige toestand nood-
zskelUk maakt, goedgekeurd.
lid
na
JUT
lg-
leid
as.
trae
aar*
it.
om
r
s
i
t
t
c
c
3
J
1
r
r
i
■an-
Mis
<oor
loe-
idag
non
de
zal
bate
te
den
LD
>P
lit
et
id
Lg
It
te
Bt
L
t.
n
als
H
N.V. DtoUDeerderU ran
J. J. Melchers Wie
SCHIEDAM
:mis.
lecte
Ur.l-
srste
onze
or-
lur
gens en
Italië
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
1.
rt
5.
les
tr
il
k
r
e
:n
et
1-
id
dag
den
en
ten.
■cte
hi-
op
er-
Ten slotte wordt een beroep gedaan op het
Italiaansche volk om een voorbeeld te geven
van discipline en kalmte, zooals steeds het ge
val is geweest
MJNDEN 1 Sept. (Havas). Het Lagerhuis
neeft met algemeene stemmen goedkeuring
gehecht aan een crediet ten bedrage van
500 millioen pond sterling voor „de verde
diging van het koninkrijk, de handhaving
van de openbare orde en het doeltreffend
voeren van lederen oorlog”.
Op de vraag van een afgevaardigde of
bil, een nieuwe begrootlng zou gaan indie
nen antwoordde Sir John Simon vervol-
gens bevestigend. HU kon echter daarvoor
nog geen datum vaststellen.
Sprekende over den aan den Britschen am
bassadeur in BerlUn opgedragen
Chamberlain
uiteindelUke
vermeden, wan-
verlangen
Duitsche
regeling
Z. M. uit te spreken, dat gedurende
deze laStste dagen van de crisis ook
Mussolini zijn best heeft gedaan
voor een oplossing (toejuichingen).
Het bluft thans can ons onze tanden op
elkaar te zetten en deze worsteling in te gaan,
naar welker vermUding wu zoo vurig hebben
gestreefd, met den vasten wil om deze tot het
einde toe door te zetten WU zullen deze wor
steling Ingaan met een zuivei geweten en met
den steun van de Dominions en van het Brltsche
RUk en tevens met de moreele goedkeuring
van het grootste deel der wereld (opnieuw luide
toejuichingen).
wg. HITLER. 1
WU nebben geen twist met het 1 Duitsche
volk (toejuichingen) behalve dat het toestaat
te worden geregeerd door een nationaal-socia-
listlsche regeering. Zoolang die regeering be
staat en de methoden gebruikt, die zij zoo hard
nekkig in de afgcloopen twee jaren heeft toe
gepast, kan er geen vrede zUn in Europa (toe
juichingen). WU zUn vast besloten dat er aan
deze methoden een einde moet komen en wan
neer wu in de worsteling in de wereld wederom
de wetten kunnen vestigen van goede trouw
en afstand van geweld, dan zouden zelfs de
offers, die dit met zich zal meesleepen, hun
meest volledige rechtvaardiging vinden (toe
juichingen).
Engeland zal getrouw zyn verplichtingen
nakomen, herhaalt Chamberlain in zijn
rede voor het Lagerhuis; stappen van
Henderson te Devlnn.
te refereeren naar deze documenten, die reeds
voorbUe historie zUn. ZU maken hej volstrekt
duidelUk, dat ons doel is geweest er naar te
Streven besprekingen tot stand te brengen om
trent het Pool-Duitsche geschil tusschen de
beide regeeringen zelve op voorwaarden van
gelijkheid (toejuichingen). De regeling zou er
•ene moeten zijn geweest, welke de onafhan-
eèn onmiddellUk antwoord van de Poolsche
regeering,‘gedateerd op 31 Augustus, waarin de
Poolsche regeering zeide, dat zU bereid was op
basis van wederkeerigheid de garantie te ge
ven, dat in geval van ondernandelingen Pool
sche troepen niet de grens zouden schenden
van het Duitsche RUk. mits een overeenkom
stige waarborg door de Duitschers werd gege
ven. WU hebben nooit eenig antwoord ontvan
gen van de Duitsche regeering op dit voorstel.
WU hebben geen enkel middel verwaarloosd
om het kristalhelder te maken voor de Duit
sche regeering dat, wanneer zU er aan vast
hield wederom geweld te gebruiken op de wUze
waarop zU dit in het verleden heeft gebruikt,
wij vastbesloten waren ons met geweld tegen
haar te verzetten.
Nu alle desbetreffende documenten gepubli
ceerd zUn. aldus ging Chamberlain verder, zul
len wU voor de rechtbank der historie staan,
wetende, dat de verantwoordelUkheid voor dezen
verschrikkeluken rampspoed ligt op de schouders
van één man (luide toejuichingen). De Duit-
sche Rijkskanselier heeft niet geaarzeld, de
wereld te dompelen in ellende om zün eigen
zinnelooze eerzucht en ambities te dienen
(lulde toejuichingen)
kelUkheid van Polen waarborgde en haar be
hoorlijk in acht nemen veilig stelde door een
internationalen waarborg.
Chamberlain vervolgde: De Brit
sche ambassadeur heeft Berlijn me
degedeeld, dat tenzij verzekeringen
werden gegeven dat iedere agressie
ve actie wordt bpgeschort en de
Duitsche troepen uit Polen wor
den teruggetrokken, de Britsche
regeering zonder aarzeling hare ver
plichtingen zal nakomen.
Wanneer het antwoord hierop on
gunstig luidt, zal de Britsche ambas
sadeur zijn paspoort aanvragen.
Chamberlain voegde hieraan toe dat de mili
taire toestand van Engeland geruststellender
dan in 1914. Alle valide mannen tusschen IS
en 41 jaar zullen, volgens de nieuwe wet, on-
derükvig zUn aan militairen dienst.
„Botaing had vermeden
kunnen worden”
Ik heb thans alle met de Duitsche regeering
gevoerde correspondentie in den vorm van een
Witboek doen stellen Ik denk niet dat h,et
op dit oogenbllk noodig is in bUzonderheden
Engeland aterker dan in 1914
De gedachten van velen onzer móeten op dit
oogenbllk onvermydelijk terugkeefen naar 1914
en naar een vergelUklng van onze positie van
thans en die, welke toen bestond.
Hoe staan wu er ditmaal voor?
Chamberlain.
In antwoord op deze door hem zelf gestelde
yraag zeide Chamberlain:
„Het antwoord is, dat alle drie de diensten
gereed zUn en dat de toestand in alle opzichten
veel gunstiger en geruststellender is dan in
1914. Achter de strUdende diensten hebben wU
een uitgebreide organisatie voor civiele defen
sie opgebouwd en ten aanzien van onze on
middellijke hoeveelheid manschappen zUn de
behoeften van vloot, leger en luchtmacht in
e**n gelukkige positie, aangezien zij bUna even
veel manschappen hebben als zy °P dit oogen-
blik passend kunnen gebruiken. Het voor
naamste en meest bevredigende om op te
merken is, dat het niet noodig is in algemee-
nen zin een oproep uit te vaardigen voor re-
cruten. gelijk door Kitchener 25 jaar geleden
gedaan werd.
Wat de toekomst betreft, is het van essen
tieel belang, tegenover de geweldige taak, die
ons te wachten staat, meer in het bUzonder
met het oog op onze ervaring van het verleden,
ons manschappenmateriaal ditmaal te organi-
seeren op een zoo methodische, billijke
economische basis ais maar mogelyk is
WU stellen derhalve voor terstond wetge
vende maatregelen in te voeren met dit doel.
Er zal een wetsontwerp worden ingediend dat
voor alle practische doeleinden zal neerkomen
op een uitbreiding van de wet op de militaire
oefening tot alle valide mannen tusschen 18 en
41 jaar. welke onderhevig zUn aan militairen
dienst. Stappen zullen genomen worden om te
verzekeren, dat het vereischte manschappen
materiaal voor de Industrie niet wordt wegge
nomen.
Staking van iedere agreaaie
terugtrekking der Duitache
troepen geëiacht
Wilt gij U in Den Haag
eens tracteeren,
Ga dan in den Hout dineeren
Aparte zalen voor Diners
Onmiddellijk na de opening van de Lagerhuiszitting
Vrijdag stond minister-president Chamberlain om 5 minuten over
zes Engelschen tijd op voor het uitspreken van zijn rede. Het Lager
huis was stampvol en ook de tribunes waren meer dan bezet.
Chamberlain, zoowel als Greenwood, werden luide toege
juicht toen zij de zittingszaal betraden.
De premier sprak de eerste woorden van zijn rede op bijna
onhoorbaren toon uit.
De rampspoed van den oorlog, zoo zeide Chamberlain, ligt
op de schouders van één man den Duitschen Rijkskanselier.
Deze heeft de wereld in ellende gedompeld, om zijn eigen
zinnelooze eerzucht te dienen. (Luide toejuichingen.)
Na den toestand in Europa te hebben bespro-
het
oor-
Wij hebben ook een aantal andere maat
regelen genomen, zoowel in het binnenland als
in het buitenland, waarvan het Huis niet zal
verwachten, dat ik in büzoncerheden een uit
eenzetting geef. Ook zUn stappen genomen om
de positie te beveiligen ten aanzien van de
materiaal- en levensmiddelenvoorraden van
verschillenden aard.
vredespogingen van den H. Vader.
De Italiaansche ministerraad kondigt
aan. dat Italië geen enkel militair initia
tief neemt.
Onze Romeinache correspondent
seint ons Vrijdag:
Na de bijeenkomst van den Ita-
liaanachen ministerraad, die Vrijdag
middag om 3 uur plaats vond, is een
officieel communiqué gepubliceerd,
waarin wordt gezegd, dat de minis-
vanmiddag te 1 5 uur in het
Palazzo Viminal bijeen is gekomen
voorzitterschap van den
Wanneer men dit communiqué naar de let
ter beschouwt, wordt daarin niets gezegd over
den toestand, die zou ontstaan bU een even-
tueelen oorlog tusschen Dultschland eenerzUas
en Polen, Engeland en FrankrUk anderzijds.
Stefani meldt verder uit Rome; RUks
kanselier Hitler heeft een telegram geaonden
aan den Duce, waarin hU zegt:
.Duce, ik dank u zeer hartelUk voor de di
plomatieke en politieke hulp, welke gU onlangs
aan Dultschland en zün goed recht hebt ge
schonken. Ik ben er van overtuigd met de
Duitsche militaire macht de taak te kunnen
vervullen welke ons Is opgelegd.
Augustus, die ik zou willen /aanhalen, omdat
zU toont, hoe gemakkelUk- een
botsing zou kunnen zUn
neer er ook maar het geringste
had bestaan aan den kant van de
regeering om tot een vreedzame regeling te
komen. In dit document zeiden wU: „De En-
gelsche regeering erkent ten volle de noodzake-
lykheid van spoed bU het in gang brengen van
besprekingen en zU deelt de ongerustheid van
den rijkskanselier, voortvloeiende uit het te
genover elkander staan van twee gemobiliseerde
legers. Dienovereenkomstig zou zU op de sterk
ste wUze er bU beide partUen op willen aan
dringen zich te verplichten, dat gedurende de
onderhandelingen geen agressieve militaire be
wegingen zullen plaats vinden. De Britsche
regeering heeft het vertrouwen dat zU een der-
gelyke verplichting van de Poolsche regeering
kan verkrUgen, wanneer de Duitsche regeering
soortgelijke verzekeringen zou geven.”
Ik meen in de gegeven omstan
digheden de Italiaansche militaire
hulp niet noodig te hebben.
Ik dank u. duce, ook voor allee, wat gU in
de toekomst zult doen voor de gemeenschappe-
lUke zaak van Fascisme en Nationaal-
socialisme.
WARSCHAU. Sept. (Pat.). Zooals
reeds eerder werd gemeld heeft de Pool
sche ambassadeur te BerlUn. Llpukl, op
dracht gekregen de Duitsche hoofdstad te
verlaten.
De Duitsche zaakgelastigde te Warschau
heeft namens zUn regeering zün paspoort
gevraagd. Hierdoor is ook in diplomalieken
zin de toestand duidelUk.
De Regeeringspersdienst
meldt:
De Britsche regeering
heeft aan de Nederland-
sche regiering verklaard,
dat zij, in geval een Euro-
peesche oorlog mocht uit
breken en Nederland daar
in een onzijdige houding
aanneemf, vast besloten is,
die onzijdigheid overeen
komstig haar traditioneel
beleid ten volle ie eerbie
digen, mits die onzijdig
heid ook door andere
mogendheden geëerbie
digd wordt.
„Wanneer het antwoord van de
Duitsche regeering op deze laatste
waarschuwing ongunstig is, en ik
veronderstel niet, dat het waar
schijnlijk anders zal zijn, heeft de
Britsche ambassadeur instructies ge
kregen om zijn paspoort te vragen.
In dat geval zijn wij gereed. Gis
teren hebben wij verdere stappen
genomen in de richting van een ver-
vollediging der defensievoorberei-
dingen en hedenmorgen hebben wij
bevel gegeven tot algeheele mobi
lisatie van de geheele vloot, het ge-
heele leger en de geheele lucht
macht.
MIMM AX-BRANDBLI SSCHERS hluwschrn
rik hrjin van brand. Goedgekeurd door be
voegde instanties. Ned. Fabr.
N’.V. IFFA-MINIMAX
Telefoon Burr uni 5.TM* Amsterdam 223S2
Den Haag 3MM77 Arnhem 21275
Enschede 3089
De eerste woorden van Chamber-
lain wzren: „Ik ben niet voornemens
hedenavond veel woorden te zeg
gen. De tijd is gekomen voor daden
(toejuichingen) veeleer dan voor
woorden. Achttien maanden gele
den bad ik, dat de verantwoordelijk
heid niet op mjj zou mpgen vallen
om dit Huis te vragen de vreeselijke
scheidsrechterlijke uitspraak van een
oorlog te aanvaarden. Ik vrees dat
ik niet in staat zal zijn die verant
woordelijkheid te vermijden.
Ik zou echter geen duidelijker
omstandigheden wenschen, dan zij
vandaag zijn ten aanzien van de
vraag waar mijn plicht is gelegen.
(Toejuichingen).
-
PARIJS, 1 Sept. (Havas). De Poolsche
ambassade deelt officieel mede: «De Pool
sche ambassadeur te BerlUn, Lipski, heeft
van zUn rereerinj order gekregen BerlUn
te verlaten.
De Poolsche belangen 4n Dultschland
zullen door bei Zweedsche gezantschap
behartigd worden.”
Ook Muaaolini deed zyn beat
Er is nog slechts één opmerking
die ik zou willen maken, aldus ver
klaarde Chamberlain tenslotte, en
dat is mijn voldoening en de vol-
welke is ontstaan tengevolge van
tschPoolsche conflict, waarvan de
>ng teruggaat tot het verdrag van Versail-
en na kennis te hebben genomen van alle
umenten, welke door den minister van Bul-
landsche Zaken werden voorgelegd en waar-
blUkt, wat Mussolini heeft gedaan tot het
oud van den vrede op een rechtvaardigen
idslag, heeft de ministerraad zUn volledige
ikeurlng gehecht aan de tot nu toe genomen
Italre maatregelen, welke zuiver een karak-
van voorzorg hebben en houden De minis
terraad heelt ook de economische en sociale
De ministerraad verklaart vervol-
kondigt het volk aan, dat
geen enkel militair initiatief
neemt.
•De eer t rygsverrich-.ngcn in Polen-
Fransche stap te Berlijn: staking van de
agressie en terugtrekk, g der Duitschu
-oepen geëischt.
Hitler verklaart in den Rijksdag, dat hij
vast besloten is de kwesties inzake Dan
zig en den Corridor op te lossen.
De Tweede Kamer komt Maandag bij
een.
swakke, versnderlyke wind, droog, kans
op plaatselUk onweer niet uitgesloten,
warm weer, in den ochtend plaatselUk
mist.
PARIJS, 1 Sept. (Havas)
De Fransche ambassadeur te
Berlijn, Coulondre, heeft Vrij
dagavond bij de Duitsche re
geering een soortgelijke dé
marche ondernomen, als die
van den Engelschen ambassa
deur, welke door Chamberlain
hedenavond in het Lagerhuis
is aangekondigd, en waarin hij
zeide, dat de Britsche ambas
sadeur er mede belast is, de
Duitsche regeering onmiddel
lijke staking te vragen
iedere agressieve actie en te
rugtrekking van de Duitsche
troepen uit Polen. In geval van
een ongunstig antwoord zou
de Britsche regeering haar
verplichtingen ten uitvoer leg
gen en de ambassadeur zijn
moeten zich, aan een
