den Rijksdag De eerste krijgsverrichtingen Polen m 4 De Fuehrer vóór 7 GEWELD TEGEN GEWELD Een proclamatie van'Moscicki HET DUITSCHE LEGER- BERICHT VERDEDIGING VAN HET GEVOERDE BELEID PRIJZEN VANAF F. 8.50 let op t zoolmekk P SLöfflXKUÈ ZATERDAG 2 SEPTEMBER 1939 em Beuthen door Polen beschoten Potent rapport over den Duittchen aanval Ik kan niet langer werkeloos toezien* Oproep voor tpoedvergadering werd pat hedennacht om drie uur verzonden Relaat van een Duittchen vlieger N V V/ /Xelbing Waarom geweld? op UFl I 9 PARIJS, 1 Sept. richt heeft verloo- De Fuehrer heeft volgens den officieuaen tekst in zijn in den Rijksdag uitgesproken redevoering o.m. verklaard: eeuwenoude den Ik heb dan eindelijk de Duitsche voorstellen laten formuleeren en ik moet het nog eenmaal herhalen, dat er niets loyalers en bescheldeners is dan deze door mij voorgelegde voorstellen. Generaal-veldmaarschaik Goering heeft als president van den Rijksdag de zitting met de volgende woorden geopend; „Mocht ook partijgenoot Hess iets overkomen, dan zal bij de wet de Senaat worden bijeenge roepen, die dan den waardigste, d.w.z. den dap perste uit zijn midden zal kiezen. Als natlonaal- socialist en als Dultsch soldaat ga ik in dezen strijd met een sterk hart. Mijn geheele leven was niet anders dan één enkele strijd voor mijn volk, voor zijn wederopstanding, voor Dultsch-. land. Boven dezen strijd stond slechts een ge loofsbelijdenis aan dit volk. Slechts één woord heb ik nog nimmer leeren kennen, dat woord luidt: capitulatie. Wanneer Iemand evenwel meent, dat wij misschien een zwteren titd tegemoet vaan, dan zou Ik willen ,Xet>e het Vaderland!.'" Met dezen uitroep beantwoordde H. M. de Koningin dc toejuichingen van het publiek toen Zij zich gisteren met H. K. H. Prinses Juliana, Z. K. H. Prins Bernhard en Prinses Beatrix voor het paleis Koordeinde te Den Haag langs de menigte begaf bij de aankomst van het Prinselijk gezin in de Residentie 1 September de zwarte pijltjes Het Duitsche nieuwsbureau meldt verder dat een Poolsch vliegtuig een zestal bommen heeft £eworpen op een aantal volkswoningen in de Hohenlindenerstrasse te PreiakrefaM-ham Hier Van welingelichte lijdt te Warschau wordt vernomen, dat seven Duitsche vliegtuigen door de Polen omlaag ijjn geschoten. Verder is een Duitsche pantecrtfein door de Polen buitgemaakt. BERLIJN, 1 Sept. (D.N.B.). Enkele mi nuten over tien uur kwam de Fuehrer, die de veldgrfjse uniform droeg, in het gebouw van de Krollopers aan, waar hij enthou siast werd begroet. I cht verzoeken te bedenken, dat eens een Pruisisch koning met een belachelijk kleinen staat tegen over een zeer groote coalitie in het veld trad en in drie gevechten aan het einde toch succes rijk was. omdat hij dat geloovige en sterke hart bezat, dat ook wjj in dezen tijd noodig hebben. Wij allen belijden thans weer ons oude begin sel: „Het is zeer onbelangrijk of wij leven, doch noodzakeljjk is, dat ons volk leeft, dat Dwtsch- land leeft.” Ik zou willen besluiten met de belijdenis, welke ik eens heb uitgesproken, toen ik den strijd om de macht in het rijk begon. :t Duitsche Nieuwsbureau beeft verder van Duitschen militairen vlieger, die van een toclit boven Poolsch gebied terugkeerde, ver nomen dat het doel van zijn escadrille het mi litaire vliegveld Radom ten zuiden van War schau was. Hier werden met succes bommen geworpen. De vlieger voegde hieraan toe, dat gedurende de geheele vlucht niets te merken is geweest van eenigen Poolschen afweer, noch door vliegtuigen, noch door luchtdoelartllle; ie „Vannachg heeft onze eeuwenoude vijand een offensief geopend tegen den Poolschen staat. Op dit historische oogenblik richt ik mij tot alle burgers des lands, in de diepe over tuiging, dat de geheele natie zich zal scharen rondom den opperbevelhebber en de gewapen de macht, ter verdediging van zjjn vrijheid, zjjn onafhankelijkheid en zjjn eer, en een waardig antwoord zal geven aan den aanvaller, zooals reeds meer dan eens gebeurd is in de geschie denis der Poolsch-Duitsche betrekkingen. Het geheele land, gezegend door God in zjjn strijd voor zjjn heilige en rechtvaardige zaak en ver bonden aan het leger, zal in gesloten gelederen optrekken naar dek strjjd en paar de volledige overwinning.” In ieder geval heb ik later uit mijzelf meer malen voorstellen tot herziening gedaan. Deze zjjn afgewezen. De voorstellen tot beperking der hwapening, zelfs zoo noodig tot opheffing der brwapfn'pg tin rtnjr-t-u-n tot beperking van de oorlogsvoering, de voorstellen tot uitschake ling van zekere methoden der moderne oor logsvoering, gij kent de voorstellen, die ik heb gedaan inzake de noodzakelijkheid van het her stel der Duitsche souvereinlteit over de Duit sche rijksgebieden, gij kent de eindelooze po gingen. die Ik heb gedaan tot een vreedzame opklaring en tot een overeenstemming over het probleem Oostenrijk, later over het probleem Sudetenland. Bohemen en Moravië. Het was alles vergeef sch. BERLUN, 1 Sept. (D. N. B.) Het opper bevel van de Duitsche weermacht deelt mede: Indertijd zei ik: Wanneer onze wil zoo sterk is, dat geen nood hem meer zal vermogen te bedwingen, dan zal onze wil en ons Dultsch staal ook dien nood overwinnen.” of waaruit de provocaties moeten hebben be staan van degenen, die men op de meest beest achtige wjjze mishandeld of gedood heeft Doch één ding weet ik, namelijk, dat er geen groote mogendheid met eer bestaat, welke op den duur dergelijke toestanden zou kunnen aanzien. Ik heb ook nog eenmaal geprobeerd een be middelingsvoorstel van de Brttsche regeerinj. aan te nemen. Zjj stelde voor niet dat zij zelve onderbande- lingen zou voerren, doch gaf de verzekering ’n ver binding tot stand te zullen brengen, direct tus schen Polen en Duitschland, om nog eens tol besprekingen over te gaan. Thans heb Ik met mijn regeering twee volle dagen gewacht of het de Poolsche regeering zou schikken nu eindelijk een gevolmachtigde te zenden of niet. Zjj nceit ons gisterenavond geen gevolmachtigde -gezon den, doch door tusschenkoipst van haar am bassadeur laten mededeelen, dat zjj voor het oogenblik overweegt of en in hoever zij in staat Is in te gaan op de Engelsche voorstellen, en zij zou daarvan mededeeling doen aan Engeland. Bovendien hebben verscheidene escadrilles gevechtsvliegtuigen het oprukken van het le ger gesteund. De Duitsche luchtmacht heelt hiermede vandaag de heerschappij in de lucht boven Polen behaald, hoewel sterke afdeellu- gen in Midden- en West-Duitschland terugge houden worden. Afdeelingen van de Duitsche zeemacht heb ben een stelling ingenomen voor de Danziger bocht en beveiligen de Oostzee. Het schoolschip ..Schleswig Holstein", dat in het Neufahrwasser bij Danzig ligt, heeft de door Poleh bezette Westerplatte onder vtiur ge nomen. De oorlogshaven van Gdynia werd door de luchtmacht gebombardeerd. De Polén beweren zeven Duitsche vliegtuigen omlaag getchoten» te hebben De kaart geeft den opmarsch weer der Duitsche troepen, welke Poolsche grenzen zijn overschreden. De opma’sch begon, waar de zijn aangegeven. Later zetten zich de Duitsche legercorpsen in beweging, die aan de hoofdverbindings-wegen gelegerd waren (op de kaart met zwarte blokjes aangegeven) Het Duitsche Nieuwsbureau meldt dat vanochtend half twaalf het station van Beuthen door de Poolsche artillerie is be schoten. Vijf tot zes granaten van 741 C.M. sloegen in den spoordijk zonder schade aan te richten. .Sedert maanden lijden wij allen onder de kwelling van het probleem dat het dictaat van Versailles ons heeft toebeschoren en dat In zijn Ikrd e ontaarding voor ons onverdraaglijk was geworden. Danzig was en is een Duitsche stad. De corridor was en is Dultsch. Al deze ge bieden danken hun cultureele ontsluiting uit sluitend aan het Duitsche volk. Danzig werd van ons gescheiden, de corridor door Polen ge annexeerd. Zooals in andere Duitsche gebieden in het Oosten, werden Vooral de daar wonende Duitsche minderheden bp de meest kwellende wijze mishandeld. Meer dan een miUloen men- schen van Duitschen bloede moesten réeds in de jaren 1919 en 1920 hun geboortestreek verla ten. Zooals steeds, heb ik ook hier geprobeerd, langs den weg van vreedzame herzienlngsvoor- stellen een wijziging te brengen in den onver- dfaaglijken toestand. Het is een leugen, wan neer in de rest der wereld wordt beweerd dat wij al onze revisies slechts probeerden onder druk door te zetten. Vijftien jaren voor het nationaal- soclallsme aan de macht kwam had men gele genheid langs den weg van vreedzame overeen komsten herzieningen ten uitvoer te leggen. Men heeft het niet gedaan. middels ten dU bemidd Pooieche algeheele mobilisatie gekomen als verder antwoord nieuwe gruweldaden. Deae gebeurtenissen hebben zich van nacht opnieuw herhaald. Nadat reeds onlang» in een enkelen nacht 21 grensincidenten wa ren voorgekomen, hebben zich vannacht 14 grensincidenten voorgedaan, waarbij drie heef ernstige. Daarom heb ik besloten met Polen in de zelfde taal te spreken, waarmee Polen reeds sinds maanden met ons spreekt. Ik heb het plechtig verzekerd aldus Hitler en herhaal het, dat wjj van de Westelijke mogendheden niets elschen en nooit iets zul len elschen. Ik heb verzekerd, dat de grens tusschen Frankrijk en Duitschland definitief is. Ik heb Engeland steeds weer een vriendschap en, zoo noodig, een zeer nauw samengaan aange boden. Doch dit kan niet alleen van één kant worden geboden, het moet van de andere zijde beantwoording vinden. Duitschland heeft geen belangen In het Wes ten en onze Westwal is tegelijkertijd voor altijd de grens van het rijk naar het Westen. Wij hebben daar ook geenerlei bedoelingen voor dc toekomst. Deze opvatting van het rijk zal niet meer worden veranderd. De andere Europeesche staten begrijpen voor een gedeelte onze hou ding. Het Poolsche telegraafagentschap geeft de volgende uiteenzetting over het verloop der vij andelijkheden op den afgeloopen Vrijdag: Den eersten September 1938 bjj het aanbre ken van den dag hebben de legerstrjjdkrachten Van het Duitsche Rijk de vijandelijkheden tegen Polen geopend. De Poolsche grens werd op ver scheidene plaatsen overschreden, zoowel var Oost-Pruisen uit, als van den kant van t Duit sche Rijk. De Duitsche troepen overvielen het Poolsche garnizoen der Westerplatte te Danzig, dat dezen aanval afweerde/ De Duitsche luchtmacht on dernam verscheidene luchtaanvallen op Krakau en de steden van Opper-Sllezië, als Czenstocho- wa. Tozew, Puck en Grodno en bombardeerden leze plaatsen. Dc zou hier vooral dank willen brengen aan Italië, dat ons dezen geheelen tijd heeft onder steund. Gij zult echter ook begrijpen dat wij voor de tenuitvoerlegging van dezen strijd geen beroep zullen doen op vreemde hulp. Wjj zullen deze onze taak zelf opiosseïh* Ik zou thans dit tot de wereld willen zeggen: Ik alleen was slechts in staat dergeljjke voor stellen te doen, want ik weet heel nauwkeurig, dat ik Indertijd een opvatting heb gehad, welke in tegenstelling was van die van millioenen Duitschers. Deze voorstellen zijn van de hand gewezen. Doch niet alleen dat. Zjj werden be antwoord in de eerste plaats met mobilisaties, In de tweede plaats met een versterkte terreur, met toegenomen druk op de Duitschers in deze gebieden en met een langzamen strijd tegen de vrjje stad Danzig op economisch, zoowel als politiek en in de laatste weken ook militair en verkeersgebied. Ik heb nu fier maanden lang deze ont wikkeling rustig toegezien. Zeer seker niet sender er steeds weer voor te waarschu wen. Ik heb in den laatsten tijd deze waar schuwingen versterkt. Dr heb den Pool schen ambassadeur nu alweer meer dan drie weken geleden laten mededeelen, dat wan- naar Polen nog verdere ultimatieve nota's aan Danzig zou sturen, dat wanneer het verder maatregelen van onderdrukking jegens de daar wonende Duitschers zou ne men, of wanneer het zou probeeren langs den weg van maatregelen op het gebied der douanepolitiek Danzig economisch te ver nietigen, dat Duitschland dan niet langer werkeloos zou kunnen toezien. En ik heb er geen twijfel over gelaten, dat men in dit opzicht het tegenwoordige Duitschland niet'^ mag verwisselen met het Duitschland van vóór onzen UJd. eenige uren, nadat de anbasnadeur v4n Po len in Berlijn de rtjksregeertag t in kennis had gesteld van de welwillende houding der Poolsche regeering tegenover de pogingen der regeering van Engeland om den vrede te bewaren. s> De agressie, welke in ruwheid ongeëvenaard is, zal den vastberaden wil ontmoeten van net.d geheele verdedigingsstelsel der geheele Poolsche natie, die haar vrijheid, haar rechten en naar eer tot het einde toe zal verdedigen. Tot dusver zijn de volgende aanvallen ge signaleerd 1. Een aanval op Myszyniec met een lucht bombardement op de steden Myszyniec. Graje- wo, Chorzele. ten noorden van Warschau. 2. In Opper-Silezië een aanval tusschen Neu- mittelwalde en Rlchthal, ten zuiden van Ostrof. 3: Een luchtaanval op Posnaa, nedenmorgen om zeven uur. 4. Een aanval In de richting van Leszno, In Posen. 5. Inneming van *t grensstation Zbaszyn door de Duitsche troepen. 6. Een aanval met deelneming van gevechts- wapens in den sector van KrasztaPrzepice. 7. Een aanval door een bataljon infanterie met tanks op Lubllniec, Tamowskle en Gory. 8. Aan het front van Glelwitz en Ratibor een aanval met tanks. 9. Een luchtbombardement op Krakau. 10 Een luchtbombardement op Kattowitx. 11. Een bombardement op net station Tunek, nabij Krakau, echter zonder succes. 12. Een aanval met tanks op Zakopane vanuit Slowakije. 13. Tusschen vijf en zes uur overschreden Duitsche troepen de Poolsche grens tussenen den loop van den Weichsel. 14. Een luchtbombardement op Tczew met een lichten aanval op de brug over den Weichsel. 15. Een aanval op de Westerplatte van Don zig. welke door het garnizoen werd afgeslagen. 16. Een aanval in Poolsch Pommeren. 17. Een aanval met tanks op het plaatsje Sml- lof. in Posen. Mijne heeren afgevaardigden, wanneer men het Duitsche rijk en zijn staatshoofd zoo iets kan aandoen, en wanneer het Duitsche rijk er. zijn staatshoofd dat zouden dulden, zou de Duit sche natie niet anders verdienen dan dat z.j van het politieke tooneel zou verdwijnen. En hier heeft men zich wezenlijk in mij vergist. Mijn liefde voor den vrede en mijn eindelooze lank moedigheid moet men niet verwisselen met zwakte of zelfs met lafheid. Daarom heb Ik gisteravond besloten en ook aan de Britsche regeering medegedeeld, dat Ik onder deze omstan digheden van de zijde der Poolsche regeering geen geneigdheid meer kan vinden met ons in T werkelijk ernstige bespreking te treden. Zoo heb ik ook In het geval van Danzig en van den Corridor geprobeerd door vreedzame voorstellen langs den weg van een vreedzame discussie de problemen op te lossen. Dat de pro blemen moesten worden opgelost, was duidelijk. En dat de termijn van deze oplossing voor de Westelijke staten misschien niet interessant kkn zijn, is voor ons begrijpelijk, doch deze ter mijn laat ons niet onverschillig. Gedane voorttellen ij de ontwikkeling der komende l-< gebeurtenissen, die gansch de we- reld zonder onderscheid en heel de menschheid met zorg vervullen, dienen wij, Nederlanders, als niet rechtstreeks daarbij belanghebbenden en niet recht streeks daarbij betrokkenen, zoo objec tief mogelijke toeschouwers te zjjn, die geen andere taak hebben dan onze alzijdige onzijdigheid onder alle om standigheden en met alle daartoe ter beschikking staande middelen te hand haven. In sterke en oprechte vaderlands liefde, In gehechtheid aan onze schoon ste en nobelste tradities, in het besef van onze onverbrekelijke saamhoorigheid en in een geest van krachtige samen werking, maar bovenal in een groot en onwankelbaar vertrouwen op God, den Schepper van hemel en aarde, in wiens almachtige hand het lot van het menschdom rust, zullen wjj dezen plicht tegenover onszelf en de wereld vervul len. Moge Christus, die over Jeruzalem weende, omdat hij den ondergang van de trotsche en schoone stad voorzag. en die medelijden had met de schare voor de arme en ontredderde wereld van deze „verlichte” twintigste eeuw ten beste spreken bij den Vader, opdat Gods barmhartigheid paal en perk stelle aan de onheilen, die het menschdom door eigen schuld bedreigen. De Duitsche krijgsverrichtingen vanuit Silezië, Pommeren en Ooot-Pruiaen hebben aan alle fronten reeds vandaag het ge stelde doel bereikt. De troepen, welke uit het Zuiden over het gebergte zijn opgerukt, hebben de HJn NeumarkSucha bereikt. Ten Zuiden van Moravisch Ostgfu is de Olaa bb Teachen overschreden. Ten Zui den van hel industriegebied rukken de Duitsche troepen ter hoogte van Kgftowitz op. ken, zijn ver op wikkeld. De Duitsche luchtmacht heeft in herhaalde krachtige aanvallen de militaire objecten op verscheidene Poolsche vliegvelden bestookt, o.a te Rahmel. Putzlg, Graudenz, Posen, Plock. Lodz, Tomaszow. Radem, Nuda. Kattowitz Krakau, Lemberg, Brest en Terespol. Deze mi litaire objecten zjjn vernield. Men heeft geprobeerd het optreden tegen de Duitschers te verontschuldigen door te ver klaren. dat de Duitschers provocaties hadden begaan. Ik weet niet waaruit de provocaties der kinderen of der vrouwen, die men mishan delt. die men wegvoert, moeten hebben bestaan Daarmede zjjn deze bemiddelingsvoorstel len mislukt, want daartusschen waren In als eerste antwoord op worstel de plotselinge en ooals Hitler In bovengenoemde dag- f order veizekerd heelt, zal geweld tegenover geweld geplaatst worden en reeds zijn de eerste berichten over geweldplegingen binnengekomen. De Danzigsche kwestie is evenals het schot te Serajewo In 1914 thans de aanleiding geworden tot een gewelddadig conflict, maar evenals in 1914 liggen de oorzaken daarachter en flieper, oorzaken van veel algemeeneren en ernstigeren aard. De regeling, na den grooten wereldoorlog ten aanzien van Danzig en den Corridor getroffen, heeft nimmer onze bewonde ring kunn enwekken en wij hebben die steeds beschouwd als een uitermate hachelijke constructie, welke In zich groote gevaren met zich bracht. De feiten, die zich thans voordoen, beves tigen dit maar al te zeer. 11e beroepen op redelijkheid en rechtvaardigheid, gedaan door fl- guren van het hoogste geestelijke en wereldlijke gezag om een geweldda dige oplossing der tusschen Duitschland en Polen hangende geschillen te voorko men, alle met taaie vasthoudendheid en uiterste behoedzaamheid aangewende Iiogingen om den vrede in de wereld als het hoogste goed te bewaren, blijken thans te zullen falen. Maar toch zijn zij niet tevergeefsch geweest, in zooverre zij duidelijk hebben bewezen, hoezeer het grootste deel der wereld afkeerig is van een oorlog en geen moeiten wilde spa- len om den vrede te behouden. Het uit- e inde lijk falen van die pogingen wen telt een wereldzwaren last op de schou ders van hen, die de verantwoordelijk heid daarvoor dragen. Aan de zenuw- sloopende spanning der laatste weken is een einde gekomen, het laatste sprank je hoop is uitgedoofd en wij blikken in een duistere en onzekere toekomst. In zijn dagorder aan de Duitsche weer macht heeft Hitler verklaard, dat Polen blijkbaar niet op een vreedzame regeling van de kwestie Danzig wilde ingaan. Met de tragische geschiedenis van Tsjecho- Slowakije voor oogen, werd Polen niet bereid gevonden een Poolschen Hacha naar Berlijn te sturen om de voorstellen van Hitler te vernemen en met bindend gezag te bezegelen. In de Duitsche voor stellen ter regeling van de Danziger kwestie en de aangelegenheid van den Corridor, waarover volgens het Duitsch- Poolsch verdrag van 1934 nog in geen vijf jaar gesproken, laat staan gevochten zou worden, vallen er verschillende aan te wijzen, welke alleszins redelijk mogen worden genoemd, maar van den anderen kant kunnen wjj ons begrijpen, dat de ultimatieve manier, waarop die voorstel len werden gedaan, en de maatregelen, waarvan zij vergezeld gingen, bij Polen de laasten lust, indien die aanwezig was, deden vergaan om in onderhandeling te treden. Voor 2 September 1939 zou Dan zig bij Duitschland zijn ingelijfd, wat er ook zou mogen gebeuren. Dit reeds we kenlang bekende woord is gestand ge daan, maar wat daarvan de gevolgen zijn, valt nog geenszins te voorzien. Het rampjaar 1914 heeft bewezen, wat voor spellingen en veronderstellingen over den mogelijken loop der gebeurtenissen waard zijn. De troepen, welke uit Silezië zijn vertrok ken, zijn op tnarsch in de richting van Tzjens- tochau en noordelijk daarvan. In den Corridor naderen de troepen de Brahe en Is de Nette b<j Nakel bereikt. De troepen, welke uit Oost-Pruisen opruk- Pogjsch gebied in strijd ge ras). De ambassade van Polen te Parjjé publiceert den tekst eener proclamatie, welke president Moe- cicki zoo juist tot bet Poolsche volk ge en welke als volgt luidt: Het Duitsche Nieuwsbureau meldt dat van ochtend in de vroege ochtenduren de dlenstio- kalen van de Poolsche spoorwegen U^Danzig bezet zjjn Deze actie is zonder wrijving pen; eenige honderden Polen werden 1 tcerd. In de Poolsche dienstgebouwen zjjn lalrüko sware en lichte wapenen gevonden. De’eenigi plaats van tegenstand der Polen in Danzig is oe Poolsche post. Deze Is gebarricadeerd en blikbaar voorzien van modern oorlogsmate- neel. „Mjjne heeren afgevaardigden. Ik heb u pas vanochtend om drie uur kun nen bijeenroepen. Dank zjj de ^organisatie, vliegtuigen en beschikbaarstelling van auto’s is het gelukt een groot deel der afgevaardigden tijdig aanwezig te doen zijn. Meer dan honderd afgevaardigden zjjn vandaag niet in ons midden, omdat zjj daar staan, waar vandaag de Dultsch* man op de beste manier zijn houding zal do- cumenteeren: als soldaten der Duitsche weer macht. Zjj zullen daar hun plicht doen, zooals de geheele Rijksdag zal doen. Het woord is thans aan onsen Fuehrer.” Om tien uur elf minuten nam Hitler bet woord. KONINGSBERGEt tONITZ ’RAUDENZ RG kustrin WARSCH LODZ GLEIWITZ OSTRA' BIRNBAU \(60kzrr^ POSEN (POZNAN) 4WaBLUNKAI^ STOLP r - CBEI dirscha n starga. TÖwiCE) Crvbnik •LOSLAU J\ ’==!^GaNGf:N(GDYNf^^^ 1

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1939 | | pagina 5