ONS BLAD
GROOTE RAMP TREFT ONZE MARINE
DUITSCHERS WARSCHAU
Mijnenveger achter Vlieland
op een mijn geloopen
1:
INfiENGERUKT?
uil
Tiende Fransche
legerbericht
Het nieuws van heden
Van de 51 opvarenden vonden 30 bij het
vervullen van hun plicht
den dood
Ten Zuiden der Poolsche hoofdstad hebben
zij den Weichsel op verschillende
plaatsen bereikt
Poolsche oproep
tot de bevolking
,4
HET SCHIP ZONK
ONMIDDELLIJK
DAUL MULDER’S
ICCADILLY
,r1r'
•AG 9 SEPTEMBER! 939
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZA’
X
De „Willem van Eiüijck”
Het
t
EEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No 6174
en
m
Duitsche duikbooten
gesignaleerd
1
ALGEMEENE FRITSCHE
levensverzekering-mei.
Leeuwarden Burmaniahuis
Verslagenheid te
Den Helder
DIT NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
Hertog van Windsor
naar Londen
^Schimmelpennmck
I
’s-GRAVENHAGE DEN HOUT
Een ondeelbaar begrip.
Dat moogt ge vandaag niet vergeten,
Een bezoek aan Den Haag is slechts
dan echt geslaagd,
Wanneer ge h Den Hout hebt gegeten.
Bezuidenhoat 13, vlak bg Stat.Staaissp.
GHeOT-NOORDHOLLANDSCRE
VAN IMS
Amsterdam Van Brienenhuis
4]
llf
Door den sterken stroom liep de
„Willem van Ewyck" op de myn
(Zie vervolg elders in dit blad)
Op grond van Vrijdagavond uit Polen ontvangen inlichtingen
heeft de Poolsche legatie te ’s Gravenhage om half tien tegengespro-
ken, dat Duitscfite pantsertroepen tót Warschau waren doqrgedron-
gen. De legatie wees er overigens op, dat het radiostation van War
schau normaal zijn programma voortzet.
oppercommando der Duitsche weermacht
deelt mede:
De Duitsche pantsertroepen zijn Vrijdagmiddag
óm 17.15 uur in Warschau binnengedrongen.
Verder verneemt het Duitsche Nieuwsbureau van
het hoofdkwartier van het Duitsche leger, dat snelle
troepen den Weichsel hebben bereikt bij Sandomierz
in het zuiden van Polen, en bij Gorakalwaria ten zuid
oosten van Warschau.
Volgens Havas nemen groote Poolsche afdeelingen
nieuwe stellingen in op het front der „vijf rivieren”, ten
noorden en ten zuiden van Warschau, om aan opruk
kende Duitsche colonnes weerstand te bieden.
NEDERLANDSCHE MIJNENVEGER
NABIJ VLIELAND OP EÓM MIJN GE
LOOPEN: 30 DOOÖEN.
4<«
OM
In Caraibische Zee en Atlan
tischen Oceaan
Wij vernemen nader uit Den Helder:
De naam van het vaartuig is „Willem van Ew^ck”. Het schip
was achter Vlieland aan het mijnen leggen. Daarbij is het op een
drijvende mijn gestooten.
Dooden en gewonden zijn naar Den Helder overgebracht
door de „Brinio” en de „Gruno” en in het Marinehospitaal
De regeeringspersdienst meldt, dat Vrijdagmiddag
een ernstig ongeluk gebeurd is bij den Noordvaarder
West-Terschelling)alwaar een Nederlandsche mij
nenveger op een mijn is geloopen en binnen één mi
nuut is gezonken.
De Koninklijke Marine betreurt het verlies van
dertig van de een en vijftig opvarenden, die bij het
vervullen van hun plicht den dood vonden.
Binnen enkele seconden na de ontploffing waren
drie barkassen ter plaatse en vliegtuigen werden uitge
zonden, om naar drenkelingen te zoeken.
Er wordt een nauwkeurig onderzoek ingesteld naar
de omstandigheden, waaronder het ongeluk gebeurde.
Voortzetting van onze
plaatselijke vorderingen
HET NIEUWE CENTRUM
VAN DEN HAAG
RESTAURANT TAVERN
HOEK HOFWEG - LANGE POTEN
opgenomen.
In Den Helder heerschte onmiddellijk na het bekend worden
van het ongeluk een zeer gedrukte stemming, nog vergroot door
de onzekerheid, waarin de familieleden der opvarenden verkeeren,
aangezien de namen der slachtoffers toen nog niet bekend waren.
Het WeeriiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuuiiiiiiiiiiiiiiiniHitc
"X
e
NOORDHDLLANDSOH DAGBLAD
Beider garantie voor alle versekerden
'<1
I
.-m*1
der
Eenige
Gelder
Jan
van
namen
Aukes'*,
«wakke v
toenemende
wind,
verdediging
heeft
I Bt.
Per
hot-
ct.,
mal.
140,
•nen
1.60,
kg.
uw-
7350
kool
kg-
one
10—
lel.
5ele
400
Per
Amsterdam-Brus-
a.s. hersteld.
CANNES. 8 Sept. (Havas) De hertog
en hertogin van Windsor zjjn over land
naar Londen vertrokken.
De bewapening van de ..Willem van Ewijck"
bestond uit een kanon van 1% centimeter, een
mitrailleur van 4 millimeter en 4 mitrailleurs
van 12.7 mm. Het schip weid 19 Juli 1937 in
dienst gesteld. De „Willem van Ewyck” welke,
zooals gezegd, een mijnenveger was deed ook
dienst als mynenlegger.
Enkele leden der bemanning ston
den juist gereed, om een der mij
nen, welke vanwege den stroom op
een verkeerde plaats was gekomen,
met behulp van een mitrailleuse van
geweldige explosie in tweeën, terwijl
hevige watetzuilen omhoog werden
gedreven. Binnen enkele minuten
was het schip in de diepte verdwe
nen, 26 man met zich in de diepte
meesleepend.
Stefan Starzynski, de burgemeester van
Warschau, die Vrijdag werd benoemd tot
commandant van de civiele
van de Poolsche Hoofdstad, heeft des
avonds te half zes voor de Poolsche radio
een toespraak gehouden.
Op het achterdek stonden de baren ge
dekt met de vlag.
De mUnenlegger „Douuwe Aukes”, de
kanonneerbooten „Brinio” en „Friso” en de
onderzeeër O 20 voeren achter elkaar met
hun droeven last de haven binnen. Op de
andere schepen brachten de opvarenden
de eerbewyzen. Onder het publiek heersch-
te de grootste verslagenheid, spreken kon
men bijna niet. Vrouwen snikten en by de
omstanders bestond groote onzekerheid om
trent het lot hunner betrekkingen, daar de
namen der slachtoffers toer. nog niet be
kend waren.
overlevenden van de bemanning van de „Willem van Ewijck”
bij aankomst in Den Helder
ook aan boord van de Jan van
twee der gewonden overleden.
Als herinnering aan de slachtoffers van
de mobilisatie 19141918, staat bij den in
gang van de haven van Den Helder het
monument, „Voor hen, die vielen”.
15 October 1923 heeft H. M. de Koningin
het in tegenwoordigheid van wylen Z. K.
H. Prins Hendrik onthuld
De mobilisatie van 1939 is begonnen en
binnen eenige dagen vielen reeds 30 Jonge
menschen bij de vervulling van hun taak:
de handhaving van onze neutraliteit en de
bescherming onzer kusten
Een met stomheid geslagen menigte verza
melde zich rond de buitenhaven, toen om on
geveer kwart over vier het gerucht de ronde
deed, dat de mijnenveger „Willem van Ewyck”
was vergaan en dat de dooden en gewonden
werden binnengebracht.
Oorlogsschepen voeren binnen met de vlag
gen halfstok.
Anoniem zyn de schepen, daar de
zyn verwüderd.
De drukte voor het Marine-hospitaal te Den Holder, nadat de gewonden van de
„Willem var. Ewijck" zijn binnengebracht
NEW-YORK, 8 Sept. (Reuter.) De New-kor.
rimes meldt dat de regeering berichten heet'
ontvangen over operaties van Duitsche duik
booten in de Caraibische Zee en het zuideiyit
deel van den Atlantischen Oceaan. De regeering.
aidus het blad, stelt een onderzoek in ten einde
u zekerheid over te verkrygen. of deze berichten
op feiten gebaseerd zyn
In eenige gevallen waren er aanwyzlnaen.
dat de berichten juist waren. Deze situatie wordt
nauwkeurig bestudeerd.
De zwaar gewonde commandant en een
lid van de bemanning overleden tydens den
tocht aan boord van de .Nautilus”, terwyi
In het militaire hospitaal was alles in ge
reedheid gebracht. Met ambulances wer
den de gewonden naar het hospitaal ver
voerd. De ziekenwagentjes reden voorby,
die de stoffeiyke resten bevatten.
De vlootaalmoezenier, majoor H J. Ban-
gert, die onmiddeliyK gewaarschuwd was,
begaf zich terstond naar het hospitaal.
Aan een der ongelukkigen kon hy nog het
H. Oliesel toedienen.
Militairen hadden de toegangswegen tot
de haven afgezet. Overal hingen de vlag
gen halfstok. De ontsteltenis in de stad
is groot....
Volgens het commando der Duitsche
weermacht zjjn Duitsche troepen War
schau binnengedrongen.
Onderzoek der Britsche regeering betref
fende het vliegen van vreemde vliegtui
gen over ons land.
De treinverbinding
sel wordt Maandag
Spoorwegtentoonstel'ing te Amsterdam
door burgemeester De Vlugt geopend.
Vertrek Indië-vliegtuig uitgesteld.
O O
en in de lucht
In den morgen
Zon op 6.22 onder 19.32. Licht op 29.92.
Maan op 1.97 onder 16.51. N.M. 13 Sept.
^lllllllllllllllllilllHIHIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlIlnIllIllllni^
Hy noodigde vervolgens de bevolking uit, de
ryen van de civiele luchtverdediging te ver
sterken. Verder heeft hy een beroep gedaan
op de niet gemobiliseerde mannen, om lid te
worden van de burgerwacht, welke ook in den
stryd tegen de Bolsjewieken in 1920 heeft by-
gedragen tot de verdediging van het bedreigde
gebied.
Ten slotte verzocht Starzynski den Poolschen
vrouwen mede te werken aar. het comité tot
het verleenen van hulp aan de soldaten. Hy
besloot zyn rede met de woorden: „De vyan-
deiyke bommen boezemen ons geen vrees in.
wy zullen strijden tot de overwinning."
af den mijnenveger op te ruimen,
toen de „Willem van Ewijck" door
den sterken stroom op een andere
mijn liep. De mijnenveger werd mid
scheeps getroffen en brak met een
Van af de Mok waren acht watervliegtui
gen op de plaats des onheils aangekomen met
medische hulp aan boord. Nadat de 22 dren
kelingen aan boord van de diverse schepen
waren genomen en nergens meer een drenke
ling werd waargenomen, begaven de schepen
zich met hun droeven last aan boord en de
vlag half stok naar Den Helder.
Een bemande motorsloep van de „Willem
van Ewyck”, welke zich in de onmiddeliyke
nabijheid bevond, werd eenige meters de hoog
te ingeslingerd, doch kwam weer behouden op
het water terecht, zonder dat de leden der be
manning, die zich hierin bevond, eenig letsel
bekwamen. De bemanning van deze sloep be
gon direct met het reddingswerk van de over
levenden. Zij werd hierby geholpen door een
sloep van de „Nautilus”, welke eveneens in de
nabyheid was en aan boord waarvan zich de
officier van gezondheid P J van Wageningen
bevond. De sloep van de „Nautilus” nam de
zwaar gewonden aan boord, onder wie den com
mandant van de „Willem van Ewyck” luite
nant ter zee eerste klasse J E. ten Klooster
die onder meer een been gebroken had.
Ook de andere mynenvegers, de
Gelder, Abraham van der Hulst, Pieter Florisz,
namen drenkelingen aan boord.
Hy zeide hierin o.a. dat de hoofdstad in
den loop van den dag wederom het slacht
offer was geweest van een bombardement
door de Duitsche luchtmacht, maar gaf
geen nadere byzonderheden Wel deelde
hy mede, dat de bevolking van Warschau
deze nieuwe beproeving met moed heeft
doorstaan.
4
PARIJS, 8 September. (Havas). Het
tiende Fransche legercommuniqué luidt:
„Voortzetting van onse plaatselijke vor
deringen.'Op de punten, waar de vyand te-
rurwykt, past hy vernietiging van con
structies toe en wy ontmoeten mynenvel-
den. Activiteit van onse luchtverkenning.
Ter see toonen onse patrouüle-stryd-
krachten een seer groote activiteit. Een
nauwe samenwerking met de Britsche
strydkrachten ter verdediging van de zee
verbindingen is verzekerd.”
DEN HELDER, 8 September
Donderdag vertrok uit Den Helder een aan
tal mijnenvegers en mynenleggers, waaronder
de mynenveger „Willem van Ewyck" met een
bemanning van 51 koppen naar de Wadden
zee, om tusschen de zeegaten van de Wadden
eilanden mynen te leggen. Vrijdagmiddag te
circa kwart over twaalf Is de „Willem van
Ewyck" in het VUe tusschen Terschelling en
Vlieland ongeveer 60 myi uit de kust op een
der gelegde mynen geloopen
Bevlogen.
Zuidelijke
aanvankelijk hel-
eenige kans op regen. Zachte nacht, later
waarschiinliik afkn»lin«'
VOOR HET GEHEELE LAND:
Aanvankelijk zwakke veranderiyke, later S
tot matig toenemende Zuldelyke tot
Zuid-Westelijke wind, aanvankelijk hel-
der tot licht bewolkt of half bewolkt, later
waarschyniyk afkoeling,
plaatseiyk mist.
