kranten
I
snakken
ze
er naar
SLUITING "Van kerken
IN DUITSCHLAND
DUITSCHE MISSIE NAAR
ROEMENIË
DUITSCHE LUCHTMACHT
NOG ZEER ACTIEF
De luchtaanval
Krzemieniec
Uw kinderen zullen de toekomst bouwen
Zondag 24 September BIJLTJESDAG
Wy luisteren naar...
MASSA-ONTSLAG VAN
NEDERL. ARBEIDERS
niet
weg;
op
1
Het vliegtuig-incident
Kind verdronken
UIT DE STAATSCOURANT
Kerkelyk Leven
Het leven te Warschau
Kruideniersexamen
De luchtaanvallen
Pater Ogtrop C.a.s.R. bediend
Een torpedeering met
bericht aan Churchill
Bliksemoorlog brengt
geen beslissing
Nationale novene ter eere der
Kleine H. Theresia
OUD-MINISTER DE WILDE
KAMERLID
R.K. GEESTELIJKHEID EN
LUCHTBESCHERMING
H ERKEN N1NGSTEEKEN EN
VLIEGTUIGEN
VRIJWILLIGERS LANDSTPRM-
KORPSEN
TWEE MILITAIREN ERNSTIG
GEWOND
DISTRIBUTIE PLUIMVEE
VOEDER
MEULENHOFF'S NIEUWSTE
OORLOGSKAART
in 6 kleuren en verschillende detailkaartjes
Prijs f 0.75
„Uit het hoof d kwartier
van Hitler’*
Steden in Polen door bombarde
menten in puinhoopen veranderd
Twee personen
omgekomen
RUSSEN DWINGEN DUITSCH
VLIEGTUIG TOT LANDEN
Ter bespreking .van economische
kwesties
Aanrijding met doodelijken afloop
Onderwys
Maandag 18 September
Sterfgvallen mond- en klauwzeer
De stryd om Warschau
en Lemberg
Vrije- en Ordeoefeningen
ZATERDAG ló SEPTEMBER 1939
Biddag in Engeland
nale biddag zaj worden gehouden.
werpe
men
(Vervolg pag. 1)
Uw
stuur
naar
ze
verdediging aan het front bU Warschau
vrienden
kennissen
en
hebben
seint
d.d.
ook
van
BKLSSEL
Al|
24 September2 October
Ftdeloctet,
3
rijk
het
van
V
B
W
Egmond
to
lx
Uit Berlijn meldt het DN.B.: Rijksmlnlster
Darré heeft vandaag den Roemeenschen mi
nister Clgurtoe ontvangen voor een breedvoe
rige gedachtenwisseling.
Te Krzemieniec werd volgens Havas officieel
medegedeeld, dat de steden Siedlce. Lublin en
Tsjestotsjowa nog slechts puinhoopen zijn. Het
stadhuis en de groote schouwburg te Warschau
zjjn door brand vernield. Vele steden zijn vol
komen verwoest. De lijken zijn zoo talrijk, dat
men ze begraaft in parken en op het veld. De
Duitsche luchtmacht richt de machinegeweren
op de wegen, die vol vluchtende burgers zijn. De
Duitsche autoriteiten kondigen officieel aan, dat
open steden zonder erbarming gebombardeerd
worden.
bedenkelijke geruchten kan
gaan?
Nu zjjn ook de Fransche en Engelsche mili
taire vliegtuigen voorzien van herkennlngstee-
12 September is Pater A. van Ogtrop, de be
kende retraitelelder In het retraitehuis te Scp-
pe en Zenderen, voorzien van de laatste H.H.
Sacramenten.
Oud-mlnister J. A. de Wilde heeft zijn be
noeming tot lid van de Tweede Kamer in de
vacature-Botterweg aangenomen.
Ju
zt
vc
h<
ve
kc
n<
zo
Y
sc
SC
Berichten
8 15
Ee
deze
verb
werp
wyzi
Dit
zelf
Ar
een
aller
Ar
merk
de
1
W8
eis
tre
gr<
U
Ol
te
Ve
van
dera;
zeer
voor
ling
zekei
trek
voorj
baar
Da
als c
tot c
beset
zeer
VI
hi
b
ee
d(
di
dt
te
de
19
de
pc
ro
is
W
on
1
c
I
c
d
s
r
d
n
t’
ren
der
mie
mei
rim
den
VOO
ree<
lin$
con
me<
gevi
heb
D
ven
mee
«Un
na
te
de
di.
dr
va
Vanaf Dinadag by Uw boekhandel verkrijgbaar.
reeds
Vijandelijke aanvallen In het noorden en oos
ten werden tot staan gebracht. De Duitsche ac
tie in de richting van Bialystok en Brzesc stuit
op krachtigen tegenstand der Poolsche detache
menten. In dezen sector Is de toestand de beide
laatste dagen niet noemenswaardig veranderd.
De Poolsche troepen te Gcynla en op het
schiereiland Hela blijven verwoeden tegen
stand bieden. Bij Lowicz en Skierniewice
wordt verwoed gevochten. De Poolsche troe
pen brengen den vijand hier zware verliezen
toe.
ten opgeworpen, 1”1
met alle middelen op tegen den vijand
vrees voor de gevolgen.
Lwow (Lembergwordt iederen dag door
vliegtuigen bezocht. Donderdag werden ook
pamfletten uitgeworpen met de aansporing
tot de bevolking zich over' te geven. Even-
een® werden pamfletten in de Oekrainsche
taal uitgestrooid.
MOSKOU. 16 Sept. Het telegraatagentschap
van de Sovjet-Unie meldt, dat een onbekend
xiiegtuig boven de stSd Olevsk (Oekraïne) is
verschenen.
Het vliegtuig werd. met. machinegeweervuur
der Russische troepen gedwongen bij het dorp
Loegino te landen Het bleek een Duitsch twee-
motorig bomvliegtuig te zijn.
De bemanning, bestaande uit vijf personen,’
werd naar Kief gezonden, terwijl het toestel
onder bewaking is geplaatst.
De Regeeringspersdienst meldt:
Vrijwilligers van de landstormkorpsen motor-
d lenst en vaartuigendienst, die de meening zijp
toegedaan, dat zij niet verplicht zijn, om bjj mo
bilisatie in werkelijken dienst te komen zich
daarbij beroepende op hun bij het aangaan hun
ner verbintenis gedane toezeggingen kunnen,
hoewel zij rechtens tot opkomst verplicht zijn,
zich rechtstreeks tot den inspecteur van den
Vrijwilligen Landstorm wenden met een gemo
tiveerd verzoek om in het genot van klein verlof
te worden gesteld.
In de verzoeken moet het onderdeel worden
vermeld, waart ij zij thans in werkelijken dienst
zjjn.
Het in het genot stellen van klein verlof zal
geleidelijk geschieden, waarbij de voorrang
wordt verleend aan vrijwilligers boven den leef
tijd van 35 jaar, gezinshoofden en kostwinners.
De begrafenis van
Kardinaal Dolci
De begrafenis van jden overleden Kardinaal
Angelo Dolci zal morgen te Civitella d' Agliano
plaats hebben. De plechtige sluiting van de kist
heeft heden met de gebruikelijke ceremoniën
plaats gehad.
De Ned. Ver. voor Luchtbescherming heeft zich
bij monde van haren directeur-secretaris, mr. H.
Bogaardt tot Z. H. Exc. den Aartsbisschop ge
richt, om de inschakeling van de R. K. Geeste
lijkheid in de organisatie van de luchtbescher-
migde bespreken.
.De Ned. Vereeniglng heeft zich gaarne bereid
verklaard, om met een door het Hoogw. Neder-
landsche Episcopaat aan te wijzen vertegenwoor
diger de organisatie maer in details te verzorgen.
Het Hoogw. Episcopaat heeft als vertegenwoor
diger aangesteld de Zeereerw. heer G. Venlngs,
geestelijk adviseur van de Wlt-Gele Kruisfede
ratie te Utrecht.
Vrijdagavond ongeveer half elf is op den Pro
vincialen weg nabij Schagen een ernstig motor
ongeluk gebeurd, dat vermoedelijk te wijten is
aan het niet of slechts gedeeltelijk branden
van de koplampen. Twee militairen naderden in
volle vaart uit de richting Zijdewind. Bij de
bocht te Schagen merkten zjj den afsluitboom
niet op, die dwars over den weg ligt, met het
gevolg, dat de motor tegen den boom aanreed.
De beide militairen werden van den motor ge
slingerd en bleven bewusteloos liggen. Dr. Van
der Sluis en dr. Van der Slooten waren onmid
dellijk aanwezig en verleenden de eerste hulp.
Per ziekenauto werden de zwaargewonde mili
tairen naar het R. K. Liefdesgesticht te Scha
gen vervoerd. De motor was deerlijk «jehavend.
Een commentaar van de
Osservatore Romano
Het Duitsche luchtmachtcommando deelde
Vrijdag mede; „Ondanks het ongunstige weer
hebben de Duitsche luchteskaders den terug
tocht der Polen buitengewoon bemoeilijkt door
het opnieuw onderbreken van spoorlijnen en
zware beschadiging van verscheidene stations.
Vandaag heeft de vijand in totaal 31 vliegtui
gen. in hoofdzaak jagers, verloren. De toch reeds
geringe vijandelijke jagersactie is daardoor op
nieuw aanzienlijk verzwakt.
Uit Berlijn meldt het D.N.B.: De opperbevel
hebber van het leger, overste generaal Vor.
Brauchitsch, is in Lodz aangekomen. HU begaf
zich naar de bij Kutno strijdende divisie-or-
ga nisa ties en besprak de te nemen maatregelen
In een succesvol gevecht ten Noordoosten
Van de vesting Brest-Litowsk zUn volgens het
D.N.B. negen gepantserde vechtwagens van den
vjjand vernield.
Eerste Kamerlid stelt vragen aan
de Regeering
BOEKAREST, 15 Sept. (D N B.) Vanmid
dag is te Boekarest met een extra vliegtuig eer
Duitsche regeeringsmissle aangekomen welke
bestaat uit verscheidene deskundigen op eco
nomisch gebied.
Er is thans door de Regeering een distribu-
tle-regeling voor voeder ontworpen voor de
kleine fokkers en houders van pluimvee, dui
ven, konUnen, sier- en watervogels, enz. .De uit
voering is opgedragen aan den heer P. J. Wijk
van het RUkslnstituut voor Pluimvee te Beek
bergen. Voor hen, die bovengenoemde dieren
houden voor genoegen of om hun eigen be
hoefte aan eieren te dekken, dus niet als be
drijf, geldt, dat voortaan slechts voeder betrok
ken kan worden door bemiddeling van de plaat-
selUke plulmveevereenlging, ook al is het aan
tal dieren, hetwelk gehouden wordt, nog zoo
klein. Het is dus voor belanghebbenden zaak
zich te verstaan met een dergelUke vereeniglng.
De Amsterdamsche Plulmveevereenlging „Or-
nls". secretariaat: Huismanshof 5, Amsterdam
(O.), geeft gaarne alle gewenschte inlichtingen.
kens in dezelfde kleuren, welke weliswaar op
andere wijze in cirkels zUn aangebracht, doch
zeer verwarrend kunnen werken, vooral jan
neer het element „zenuwen" een rol gaat spe
len.
In verband hiermee, zoo verneemt „Het Han-
delsblad”, heeft de regeeriijg besloten in de her-
kenningsteékens voor Nederlandsche vliegtuigen
een verandering te brengen. Bij wijze van proef
heeft men van een aantal vliegtuigen de rood-
wit-en-blauwe sectoren vervangen door een vol
ledigen oranje cirkel met een zwarten rand.
Reeds van grooten afstand valt dit verschil op
en men mag deze verandering dan ook wel
als een gunstige beschouwen.
Mocht de oranje cirkel ais vast nationallteits-
merk voor onze militaire vliegtuigen worden
aangenomen, dan zullen alle vreemde mogend
heden hiervan op de hoogte worden gesteld.
iiiiiiiuiie siiuiue veroorzaken uit net oogpunt
der buitenlandsche politiek. Onweerstaanbare
stootkracht, dat is voor ons. Dultscherj, de
eenige kans om den oorlog te winnen.
Havas voegt hieraan toe dat de voorspellingen
van Von MAtzch oj> het oogenblik stuk voor stuk
uitkomen. Dultschland zoekt de overwinning ir.
Polen door een „onweerstaanbare stootkracht
maar voordat zelfs een gedeeltelijke beslissing is
gevallen, hebben Groot-Bnttannië en Frahkrijk.
die de zeeën beheërschen„ den economische.i
etrijd aangebonden, waarvan Goering zelf reedt
de eerste resultaten moet erkennen Wat Frank
rijk betreft, hei marcheert inderdaad als éér-
man en het Duitsche volk begint zich daarvan
bewust te worden, ondanks de pogingen van lei
dende nazi-kringen dit te verbergen.
De correspondent, van de ..Berlingska
Tldende-- te Berlijn deelt mede, dat de
Duitschers een groot offensief tegen Lwow
voorbereiden In de hoop, dat. wanneer de
stad zal vallen, een nieuwe Poolsche re
geering kan worden gevormd, die bereid is
te onderhandelen.
Von Brauchitsch in Lodz?
Vrijdagmiddag om half zes werd door een
voorbijganger In den Camissesingel te Rotter
dam drijvende gevonden het lijkje van een on
geveer tweejarig knaapje. Direct waarschuwde
men de politie waarna een dokter kunstmatige
ademhaling toepaste. Het mocht evenwel niet
gelukken de levensgeesten weer op te wekken.
Bjj een door de politie Ingesteld onderzoek
bleek het Hjkje te zjjn het stoffelijk overschot
van den 2 -jarigen Dirk J. van Vuuren uit de
Carnisselaan, die sedert Vrijdagmiddag werd
vermist.
Volgens een Pat-bericht uit WgrSchau
richt de Duitsche luchtmacht haar, aanval
len vooral op groepen vluchtelingen, evacua-
tietrelnen en Roode Kruls-colonnes, die niet
over afweermiddelen beschikken.
Vrijdagmiddag omstreeks twee uur is op he!
kruispunt Helvoirtscheweg-Taalstraat te Vught
de 15-jarlge H. Mulders, wonende aldaar, door
eerï uit de richting s-Hertogenboach komenden
vrachtauto gegrepen.
Ernstig gewond is de knaap naar het zieken
huis overgebracht, alwaar hij kort na aan
komst is overleden.
hebber van de verdediging van Warschau "i
raai Czuma,
niet actief zijn. Tengevolge van
verliezen is ook de Duitsche luchtmacht
actief Poolsche detachementen
zware vechtwagens buitgemaakt
vangenen gemaakt.
Donderdag heeft de civiele c„
Warschau, burgemeester Starzynski.
Volgens deze mededeelingen zijn eenige Ka
tholieke kerken in Duilschland gesloten, omdat
zij te ver verwijderd zouden zjjn van de woon
plaatsen en daarom aan de geloovigen geen mo-
geljjklieid lieten, bij luchtaanvallen tijdig de
schuilplaatsen te bereiken. Wat de Katholieke
pers betreft, zou wegens papiergebrek beperking
zjjn opgelegd, waardoor het aantal Kathollek-
liturgische tijdschriften tot vijf, herleid is. Om
dezelfde bovengenoemde reden zouden
eenige Protestantsche kerken gesloten zijn.
Naar aanleiding van dit Duitsche bericht
schrijft nu de Osservatore Romano: „BK rfet feit,
dat men van „zoogenaamde” antl-Katholleke
maatregelen spreekt, moet op de eerste plaats
opgemerkt worden, dat deze zich in ieder geval
niet beperken tot de sluiting van eenige kerken
en de opheffing van Katholieke tijdschriften.
Op de tweede plaats wat de bovengenoemde
concrete luchtaanvallen betreft ligt het voor
de hand, ofschoon men nog geen nauwkeurige
informaties 'oezit, op te merken, dat kerken,
die zoo ver van de woonplaatsen verwilderd zijn,
dat zfj den geloovigen geen gelegenheid geven
in geval van alarm de schuilplaatsen te berei
ken, niet licht een doel voor luchtaanvallen
zullen vormen en dat dit evenmin een reden
is, waarom zij voor altijd gesloten zouden moe
ten worden. Wat de beperking der Katholieke
of juister gezegd van de religieuze en kerke
lijke katholieke pers betreft, kan men redelij
kerwijze opmerken, dat het aantal van 5 pe
riodieken op 30.000.000 Katholieken ook wegens
papiergebrek, niet kan worden gerechtvaar
digd, vooral wanneer men daarbj] bedenkt, dat
het niet bekend is, dat er ook slechts één an
dere krant in Duilschland is opgeheven, terwijl
Katholieke dagbladen in het geheel niet meer
bestaan.
Tenslotte zou de vergelijking met Protestant-
sclie kerken den indruk kunnen verzachten,
wanneer men niet zou moeten aannemen, dat
zjj veeleer de vijandelijke bedoelingen ten aan
zien van het Christelijk religieuze leven zonder
onderscheid nog bevestigt". Deze verklaring
van de Osservatore Romano is ook door het Ro-
meinsch-katholieke blad Awenire d'Ilalia op de
voorbladzljde afgedrukt.
Den candidaten voor het kruldeniersexfpfïen
October—November as., die gemoblllse^ëa zijn,
wordt aangeraden onverwijld schriftelijke op
gave te doen van hun volledig veldpostadres
aan het bureau Kruideniersexamen te Haarlem,
Nassauplein 5.
Uit het hoofdkwartier van Hitler wordt
gemeld: Heden heeft Hitler wederom een
uitgebreiden tocht ter bezichtiging van het
front gemaakt, waarbij hij een bezoek
bracht aan de ten noorden van Przemysl
in Galicië opmarcheerende troepen.
Op de vlucht daarheen werd het sedert 1921
in Poolsch bezit geweest zijnde Oost-Oppersl-
lezlsche Industriegebied aangedaan, dat volle
dig onbeschadigd in handen der Duitsche troe
pen was gevallen en waar thans weer alle
schoorsteenen rooken. Ook de stad Krakau, die
eveneens geheel verschoond is gebleven
vernielingen, werd per vliegtuig bezocht.
In den loop van zjjn bezoek aan de troepen
woonde Hitler vervolgens den overtocht van
twee divisie»’ qser de San oU. Het Duitsche le
ger is ook aan dit front in snellen opmarsch.
Het heeft de sterke troepen van den tegenstan
der, die het hier tegenover zich Vond, met
eenige snelle slagen geheel verslagen en jaagt
thans de resten der vijandelijke troepen, die
in ontbinding verkeeren. in snel tempo ^oo:
Rich uit.
De troepen, die Hitler bij hun opmarsclvfle-
abcht, toonden zich ondanks de groote marsch-
prestaties, die zij geleverd hebben en die nog
steeds van h enworden geëischt. in beste con
ditie en in geestdriftige stemming. Het waren
meest Oosten rij ksche troependeelen, die een
bijzonder aandeel hadden in. den zegevierenden
opmarsch.
Benoemd is tot leeraar in vasten dienst aan
de R.H.BS te Drachten: P. Wjjbenga. thans
tljdelaar leeraar: wederom tijdelijk benoemd tot
leeraar aan de RH.BJS. te Breda: R. J. de
Grood; aan de R.H.BS. te Den Helder is we
derom tijdelijk benoemd tot leeraar: J. Boon en
is aan er. C. P. Koene eervol ontslag verleend
als leeraar wegens opheffing van zijn betrek
king; wederom tljdelljk benoemd tot leeraar aan
he R.H.BS. te Helmond: F. W. E. Neefs.
Belastingen
De inspecteur der directe belastingen, enz., H.
J. Dijkhuis, thans toegevoegd aan het hoofd
van de inspectie der invoerrechten en accijnzen
te Winterswijk, is verplaatst naar de inspectie
der cirecte belastingen aldaar en de ontvanger
der directe belastingen, enz, M. Schotema van
de inspectie der directe belastingen te Winters
wijk naar de inspectie dier middelen te Gronin
gen, 2e afdeellng.
commissaris van
- -een oproep
gericht tot de bevolking en vijfhonderd vrijwil
ligers gevraagd om het eerste vrijwilligerscorps
tot verdediging van de stad te vormen. Vijf
minuten later verdrongen zich reeds enkele
duizenden jongelieden om de eersten
Achthonderd andere vrijwilligers
het werk gesteld voor het maken
Vrijdagmorgen omstreeks 5 uur is een vracht
auto met Aanhangwagen van een firma uit
Leeuwarden van den loswal bij het Renkutn-
sche veer te Renkum in den Rijn gereden.
- ^H^Pondent van Havas deelt med« dat de
-w -- -w—J stoexis
jneer wordt georganiseerd. De militaire bevel-
genc-
484 M.
13.20. Gramofoonmuzlek, 1250 en 130 Ra-
dlo-orkeet. 1 50—2.20 Oramofoonmuzlek. 5 30
en 5 55 Omroepdansorkest, 6.35 Zang. 7.05 Pia-
novoordracht. 7.35 Gramofoonmuzlek, 8 30 Ra-
dlo-orkeat. 9 45 Radlo-orkeat. 10.3011.30 Om-
roepdaneorkest.
DELTSCHLANDSENDKR, 1571 M.
8.30 Omroeporkest, 10 30 Zie Keulen. 11»
Gramofoonmuzlek, 13.303.30 Nachtconcert.
deelt mede, dat de Duitschers hier
Tengevolge van de geleden
niet
drie
en tallijke ge-
Een juist voorbijvarende schipper, die even
te voren nog lichten op den weg had gezien en
vrijwel onmiddellUk daarna niets meer zag.
vermoedde dat er een ongeluk gebeurd moest
zijn. HU maakte direct alarm.
In allerUl werd de schipper van het schip de
.Eendracht” van de firma van Gelder en Zoon
gewaarschuwd en spoedig werd begonnen met
het lichten van den auto.
Eerst tegen elf uur had men den wagen bo
ven water. In de cabine bevonden zich de Uj-
ken van twee Jonge mannen. Uit het rUbewUs
dat op een hunner werd aangetroffen, bleek,
dat de bestuurder de 27-jarige J. Sijtsma uit
Uithuizen (Gr.) was. Het andere slachtoffer
is de 19-jarige D. Han, afkomstig uit Spijk,
gemeente Bieriim (Gron.).
Vast is komen te staan, dat de handrem niet
voldoende was vastgezet en de auto, térwUl de
belde mannen in de cabine sliepen om vroeg in
den ochtend te worden overgezet, op den licht
hellenden weg op gang is geraakt met het be
kende droevige gevolg.
te zUn.
werden aan
- -- van verdedi
gingswerken. talrUke barricaden zUn in de stra
ten opgeworpen. De geheele bevolking treedt
met alle middelen op tegen den vUand zonder
WARSCHAU, 16 Sept. (Havas). In zijn
dagoverzicht van gisteren meldt het Pool
sche Telegraafagentachap, dat de Duitsche
luchtmacht vooral actief ia geweest in
Noord-Polen, waar Wilna, Baranowicze en
eenige andere steden gebombardeerd wer
den. Te Wilna zijn er veel «tachtoffer» onder
de burgerbevolking gevallen. De Poolsche
luchtmacht heeft met succes Duitsche mili
taire objecten gebombardeerd. In den sector
Warschau ontwikkelt de verdediging zich
gunstig.
BRUSSEL. 322 en 484 M.
322 M.
13.30 en 1305.15 Gramofoonmuzlek, 5.20
Antwerpenech Kamerorkest. 6.50 en 7.30 Gra-
mofoonmuziek8 30 Cabaretprogramma, 10.30
11.30 Oramofoonmuzlek.
De Wojwode van Lwow heeft een oproep tot
de bevolking gericht ter plaatse te blUven. HU
zelf verklaarde eveneens in de stad te blUven
niettegenstaande de opdracht tot ontruiming.'
De burgemeester heeft een soortgelUken oproep
gepubliceerd en de geheele bevolking aange
spoord de stad In staat van verdediging te
brengen.
Onze Romeinsche correspondent
5 September:
De Osservatore Romano publiceert heden een
verklaring over de Duitsche mededeeling betref-
ende de sluiting van eenige Katholieke kerken
•n de opheffing van Katholieke rijdschriften,
xelke mededeeling door het Italiaansche pers
bureau Stefani in de heele Italiaansche pers is
gepubliceerd.
LONDEN. 15 Sept. (Reuter) De kapitein
van het Britsche schip Firby, dat door een
Duitsche duikboot tot zinken Is gebracht, heeft
medegedeeld dat de commandant van den onder
zeeër, nadat het schip tot zinken was gebracht,
een S.O.S. heeft uitgezonden, gericht tot
Winston Churchill op het ministerie van Marine,
waarin de positie van het schip werd aange
geven.
De kapitein voegde hieraan toe dat de be-
- manning van de Firby dertien uur in een red
dingboot heeft vertoefd alvorens gered te wor
den.
Havas verneemt uit Zaleczyki, een Poolsche
stad aan de Roemeensche grens, dat Warschau
niet alleen nog in handen van dé Polen is, maar
zeer doeltreffend weerstand biedt, hoewel Duit
sche gepantserde eenheden er In geslaagd zUn
reeds de vorige week VrUdag de buiteawUken
binnen te dringen. Warschau wordt niet ern
stig bedreigd.
De oorlog heeft het uiterlUk van het leven in
de hoofdstad niet gewUzigd: de trams rUden,
de winkels worden geregeld van voorraden
voorzien en de artikelen van dagelUksch gebruik
inankeeren niet, al zUn ze gerantsoeneerd. De
luchtaanvallen en bombardementen maken
thans deel uit van het dagelUksch leven der
bevolking. Wanneer een bombardement begint
wordt de orde in de straten verzekerd door een
goed georganlseerden dienst, dank zU de koel
bloedigheid der bevolking, die zich nooit heeft
verloochend. De loopgraven en collectieve on
derkomens. met welker aanleg men half Juli
was begonnen. zUn thans gereed en geven den
bewoners tenminste een betrekkelUke veiligheid.
Toch maken de bombardementen slachtoffers
in de industrieele buitenwijken. Op 14 Septem
ber ondergingen de wUken in het centrum van
Warschau voor de eerste maal een massaal
bombardement dat talrUke slachtoffers maakte.
TegelUkertüd wordt de Duitsche propaganda
verhevigd; vliegtuigen werpen vlugschriften uit
met uitnoodigingen aan de bevolking om zich
over te geven. Sinds verscheidene dagen maken
Duitsche zenders gebruik van de golflengte van
Poolsche zenders om in. het Poolsch defaitisti
sche berichten uit te zenden.
Ook werpen de Duitsche vliegtuigen pakken
verve Ischt Poolsch geld omlaag om de Poolsche
munt te deprecieeren.
De laatste geschriften van de militaire des
kundigen aan de andere zUde van den RUn be
vatten alle een weerlegging van de hersenschim
eener verpletterende overwinning, aldus het
Fransche persbureau Havas. In een boek, getiteld
„Een militaire politiek", geeft generaal Von
Metzch dé volgende uiteenzetting:
„Elke kans op succes gaat voor ons verloren,
als wU niet op verrassende wijze kunnen
opereeren. Nooit zullen wU een totale nume
rieke meerderheid hebben. Laten wU echter
.de beteekenls van het effect, veroorzaakt
door een strategische verrassing, niet over-
L. 322 en 434 M.
322 M.
9.30 Gramofoonmuzlek. 10 20 Carillonbespe-
Hng. 10 50 Gramofoonmuzlek, 11.35 Jan
Steura’ Musette-ensemble en soliste. 12.20 en
1.302.20 Het Lambrechts-orkeat. 2.50 en 3.50
4 20 Gramofoonmuzlek. 5.30 Radiotooneel
met muziek. 7 20 en 7.45 Gramofoonmuziek,
8.20 Selectie uit de opera .Der Wegende Hol
lander'-. (Ca 935 Declamatie). 10 30 Populair
concert. 11.2012.20 Gramofoonmuz^k.’
481* M.
9 20 Gramofoonmuzlek. 10.20 Gevarieerd pro
gramma. 11.20 Gramofoonmuzlek, 1135 pia-
novoordracht. 1150 Gramofoonmuzlek. 1235
Radlo-orkest en soliste. 1.30 Radio-orkest, 1.55
2.00. 2.50 en 3.10 Gramofoonmuzie/. 3.20
Viool voordracht. 3.50. 4.10 en 5.05 Gramp.oon-
•nuzlek. 5.25 Dansmuziek (gr pi 6 35 Plano-
vooraracht met toelichting. 7.15 en 7.35 Gra
mofoonmuzlek. 8.20 Cabaretprogramma. 9.05
Radlo-orkest en solist. 10.30 Gramofoonmu
zlek. 11.10 Dansmuziek (gr.pl.), 11.5012.20
Gramofoonmuzlek.
X
I»El TSCHLANDSENDER. 1571 M.
8 20 Zie Keulen. 11.20 Otto Dobrindt's or
kest, 12.303.20 Nachtconcert.
HILI EKSl M I, 1875 en 414.4 M.
Igemeen programma, verzorgd door de AVRO
8 00 Berichten ANP Hierna: Orgelspel. 8 17
Gramofoonmuzlek. 9 00 A VRO-Muret te-en-
.semble en soliste. 9 30 Grajnofoonmuzlek. 10 15
Gewijde muziek (gr.pl.). 10.35 Ensemble Rent
meester. 11.00 Declamatie (gr.pl.), 11.10 S3i-
semble Rentmeester. 12.00 AVRO-Vaudevllle-
orkost (opn.12.30 Gramofoonmuzlek. ca.
12.45 Berichten ANR. 1 15 VJool en orgel. 145
Het Lyra-trio, 2 30 Omroeporkest en solist,
4.30 DUco-causerle. 5.30 AVRO-Amtuements-
orkest, 6 20 Gramofoonmuzlek. 6.30 De Ro
mancers en soliste. 7.15 Causerie Bloedtrans
fusie”. 7.25 Gramofoonmuzlek. 7 40 Causerie
Nederlandsch Fabrikaat”. 8 00 Berichten ANP.
8.25 Het Concertgebouw-orkest, 9.50 De Twi
light Serenaders. 10 35 Gramofoonmuzlek met
toelichting, 11.00 Berichten ANP. Hierna: Het
ensemble Iliescu. 11.30—12.00 AVRO-Dans-
orkest.
Betreffende de positie van de Nederlandsche
textielarbeiders in Dultschland, vernemen we.
dat alle Nederlandsche arbeiders, werkzaam bU
de firma G. van Delden te Gronau- op staanden
voet hun ontslag hebben gekregen. Eenige hon
derden Nederlandsche arbeiders, die hoofdzake-
lUk in de Twentsctfe grensplaatsen Glanerbrug,
•Losser, Overdinkel enz. woonachtig zUn, zUn
hierdoor tot werkloosheid gedoemd.
Ook aan een aantal Duitsche arbeiders(sters)
is ontslag gegeven, doch hun (haar) werd mede
gedeeld, dat dit slechts een rijdelUken maat
regel gold.
Van den 'anderen kant wordt beweerd, dat
het geheele bedrUf der firma G. van Delden of
althans het grootste deel ervan, zal worden
stopgezet, In totaal zouden ongeveer 1000 ar
beiders door dit ontslag worden getroffen. De
fabriek van voornoemde firma behoorde tot een
der grootste splnnerUen van Dultschland.
VrUdag ontvingen de texielarbeiders van G.
van Delden Si Zn. te Gronau bericht, dat zU
op staanden voet waren on^lagen. De reden
van ontslag werd niet opgegeven. Daardoor zUn
om. te Losser ongeveer 150 arbeiders getroffen.
Het loon zou. naar men ons mededeelt, vandaag
nog worden uitbetaald. Het gerucht doet de ron
de, dat allen z.g. grensloopers het werk zou wor
den opgezegd, doch definitief Is hier nog niets
van bekend. Het bedrijf zal echter niet geheel
worden stopgezet.
Ook bij de firma M. van Delden te Gronau
is een gedeelte der Nederlandsche arbeiders
ontslagen.
Over de redenen, welke tot het ontslag heb
ben geleld. Is officieel niets bekend.
Nog vernemen wU, dat ook bU de firma Jor-
daan te Gronau alle arbeiders zonder uitzon
dering zUn ontslagen. Over de reden van dit
ontslag is geen motiveering te verkrUgcn.
BU Eilermark gaat nog alles zUn gewonen
gang. Het feit dat daar heden (Zaterdag) riet
gewerkt wordt, zou geweten moeten worden aan
een tekort aan grondstoffen. Maandag as. zou
het werk weer worden hervat.
Als het waar Is,, dat alleen de „geweldigen”
het hemelrijk veroveren, en eveneens, dat het
rijk der hemelen den „kleinen” toebehoort (en
beide woorden vloeiden uit de mond der Waar
heid selve), dan mogen we daaruit veilig de con
clusie trekken, dat die bewuste kleinen tevens
ook de geweldigen zUn, die alles vermogen op
het hart van God.
En ja, klein, dat voelen we ons allemaal zoo'n
beetje, vooral nu zulke groote rampen boven
onze kleine hoofden dreigen, en graag scharen
we ons In deze gebedsdagen rond de banier van
onze kleine Heilige, om zóó alvermogend te zUn
op het hart van God.
„Vader, laat komen Uw Riik,
Vrede.”
.Maria, Koningin van den vrede, bid voor
ons.”
De nieuwe plaatjes met noveengebed worden
U op aanvraag gaarne toegezonden.
Uw dienstw. in Xo.
ZRS. CARMELIETESSEN.
d. Hoef (N.-H.),
Gironummer 39730.
Tengevolge van het mond- en klauwzeer zUn
in de week 3 t.m. 9 September 1939 bezweken;
146 runderen, 235 kalveren, 54 varkens en, biggen,
2 schapen.
In deze dagen mogen de volgende
woorden van Sint Augustinus door
velen wél overwogen worden: „De al
te voortvarenden moet ik berispen,
vreesachtigen steunen, ik moet de
valsche leiders weerleggen, de onbe-
drevenen leeren, de tragen opwekken,
hen die zich willen verheffen terug
dringen en die oneenigheid stichten
tot vrede brengen, de hulpbehoeven
den moeten door mij worden geholpen
de verdrukten verlost, de goeden wor
den aangemoedigd en de kwaden
moet ik verdragen."
Ieder, die op welke wijze ook in
overheid gestela is, dient deze woor
den tot zijn gedachten en zijn dad^n
te maken, richtsnoer van zijn hande
len en leven. Opdut later van hem
mede kan getuigd worden: „in den
geest en de kracht van Elias ging hij
ons voor onf God een gezegend volk te
bereiden."
Wij moeten vooral in deze dagen
van beproeving een grooten gemeen
schapszin toonen. We moeten voor
elkander wezen burchten van kracht
en .toevluchtsoorden van troost. We
moeten, waar mogelljk vrede stich
ten en valsche leiders ontwapenen.
We hebben de hulpbehoevenden te
dienen, want zij zijn voor ons
Christus.
Zooals men weet bestaan de natlonaliteits-
teekens voor dë Nederlandsche leger- en ma-
rinevliegtuigen uit op den vleugel en romp
aangebrachte cirkels, verdeeld In drie sectoren,
welke In roode, witte en blauwe kleuren zUn
beschilderd.
Het Soc.-Dem Eerste Kamerlid Wlardl Beek
man heeft den minister van Staat, minister van
Algemeene Zaken a.l., en aan de ministers van
Buitenlandsche Zaken en van Defensie de vol
gende vragen gAteld:
Is het den minister bekend, dat in den och
tend van 14 Septënfber reeds een uitvoerige
Duitsche lezing over het vliegtuig-incident be
noorden* de wadden-eilanden bekend was. die
o.a. in een enkel Nederlandsch ochtendblad er
in de ochtenduitzending van nieuwsberichten
over een Belgischen en over een Engelschen
zender werd gepubliceerd?
Zijn de ministers voorts op de hoogte van de
omstandigheid, dat deze publicatie van Duit
sche zijde aanmerkelijk uitvoeriger dan de
sobere mededeeling van den Nederlandschep
rejeeringspersdlenst en wat betreft de feitep
afwükende van de berichten van den regeerings
persdienst aanleiding- heeft gegeven tot het
ontstaan van allerhande geruchten, die bij een
tudiger en vollediger voorlichting hadden kun
nen zijn voorkomen?
ZU» de ministers bereid te bevorderen, dat in
gevallen van dezen aard en ter Zake van ge
beurtenissen of maatregelen, die op andere wyze
met de mobilisatie of met de internationale po
sitievan ons land verband houden voor- zoo
ver althans de publicatie er van aanbeveling
verdient en niet met s lands belang strildlg
moet worden geacht zoo volledig en boven
al zoo spoedig mojelUk opening van zaken
wordt gedaan, opdat het Nederlandsche publiek
en het buitenland intUds worden Ingelicht en
de verbreiding van onjuiste en somtijds niet on-
worden tegenge-
Zij zal met de bevoegde Roemeensche regee-
ringsorganen de loopende kwesties bespreken
die voortvloeien uit de Dultsch-Roemeensche
economische en commercleele verdragen.
In deze onderhandellngen is bij de verdragei
voorzien. Ditmaal hebben zU volgens het D.N.B
wel bUzondere beteekenls, omdat In den loop
van den tUd is komen vast te staan, dat vee.
technische kwesties moeten woijlen opgehel-
derd.
HILVERSI M II. 301.5-M.
NCRV-Ultzendlng
xk 15 Gramofoonmuzlek. 1130 Fldeloetet,
42.00-12.15 Berichten, 1.05 Gramofoonmuzlek,
1.15 Pianovoordracht en gramofoonmuzlek.
4.45 Gramofóonmuzlek. 6.20 Gramofoonmu
zlek. 7.45 Gramofoonmuzlek. 8.00
ANP. herhaling SO6-berlchten. 8 15 Het
NCRV-Harmonte-orkest, 9.00 Gramofoonmu
ziek. 9.40 Vervolg concert. 10.00 Berichten
ANP. actueel halfuur, 10.30 Zang met piano
begeleiding en gramofoonmuzlek, 11.05 Gra
mofoonmuzlek.
KEULEN, 436 M.
6 20 Gramofoonmuzlek, 7 20 Omroepklelnor-
kest. 8.20 Omroeporkest. 10.2011.20 Grimo*
foonmuzlek. 12.20 ^fiddagconccrt. 2 203 20
Gramofoonmuzlek. 4.20 Omrocpklelnorkeit
6 20 Conoert. '8'20 Omroeporkest. 10 30 Blaas-
kwlntet van a'e Staatsopera te Berlijn en so
list, 12.202.20 Nachtconcert.
UTRECHT. Geslaagd de heeren: A. C. W.
Pollen te ’s-Gravenhage, A. Peters te Zaandam.
F. Th. Linders te Tilburg, en de dames: J. J.
Goote te Rotterdam; J. A. Buitenhuis te Edam.
C. P. Scheefhals te Maastricht, M. C. H. van
Engelshoven te Maastricht.
Zondag 17 September
HILVEKSl M I, 1875 en 414.4 M.
8.55 VARA 12.00 AVRO 500 VARA
8.00—12 00 AVRO
8.55 Gramofoonmuzlek- 9.00 Berichten. 9.05
Tulnbouwhalfuur. 9 35 Gramofoonmuzlek. 9 59
Berlcfften 10 00 Bach-cantate. 10 25 Gramó-
foonmuzlek, 10.40 Declamatie en gramofoon
muzlek. 11.00 VARA-orkeat. 11.30 Arbelder»-
Zangvereenlglng. 12.00 AVRO-AmuaemenUork.
en soliste. 1245 Berichten ANP, eventueel gra
mofoonmuzlek, 100 schllderljbeapreklng. 1.15
Orgelconcert en zang. 1.30 Causerie „Wat er In
Inal* gebeurt”, 150 Gramofoonmuzlek. 2.00
Boekbespreking. 2.30 Omroeporkest en solist.
3.35 De Vagebonden en. soliste. 4 155 00 Ora
mofoonmuzlek en eventueel sportnieuws ANP.
5.05 Orgelspel 5 30 Klnderhalfuur. 6.00 Sport-
praatje. 6 15 Sportnieuws ANP. 6 20 „De col
lecte op 20 September as. ter gelegenheid, van
het 100-jarig bestaan der Nederlandsche Spoor
wegen". toespraak. 8.00 Berichten ANP. 8.25
Omroeporkest en solisten. 9 15 Radlotooneel.
9.50 Gramofoonmuzlek met toelichting. 10.30
AVRO-Dansorkest en soliste. 11.00 Berichten
ANP. Hierna tot 12 00 Het Renova-septet (opn.)-
HILVERSUM II. 301.5 5L
9.30 KRO. 5.00 NCRV .7.4511.15 KRO
930 Gramofoonmuzlek. 10.30 Hoogmis. 11.45
Gramofoonmuzlek- 12.00 Causerie ..Het is te
gek” 1210 KRO-orkeet. 100 Boekbespreking
130 KRO-orkest. 2 00 Vragenbeantwoordlng
2 45 Gramofoonm’izlek. 3.00 Plechtig Lof. 4.30
5.00 Helders R K Knapenkoor .De Zingende
Jantjes" met pianobegeleiding. 7 45 Berichten.
7.5t» Gramofoonmuzlek. 8.00 Berichten ANP, ms-
dedeellngen. 8 15 VroolU* programma. 8.15 Ra
dlotooneel. 9.55 KRO-orkest. 10.30 Berichten
ANP. 10.40 Epiloog. 11.00—11.15 Esperanto-
meuws.
KEULEN, 456 M.
6.20 Havenconcert 8 20 Gevarieerd program
ma. 9 20 Strijkkwintet. 10.10 Gramofoonmu
zlek. 11.35 Cembalovoordracht. 12 20 Omroep
orkest. 2.20 Omroepkoor en -orkest. 4 20 Om
roeporkest en solist. 6.20 Omroepklelnorkest en
solisten 8 ,0 Omroeporkest en -koor en solis
ten. 10 2Ö Otto Dobrindt's orkest, 12.202.26
Nachtconcert.
onder de gemobiliseerden;
ge-
de
schatten. Het oogenschunUjke succes, bij het
begin garandeert in geen enkel opzicht het
eindsucces. En de afschuw, veroorzaakt door
een brutale verbreking van den vrede met
veronachtzaming van alle gebruikeluke
woonten, kan zelfs een verergering van
LONDEN. 16 Sept. lA.N.P.i De ..Privy Coun
cil" heeft met goedkeuring van den Konmg
