Rusland deelt
den buit
m
Roemenië
het
nauw
en
Strijd in het dal van
Moezel en Blies
in
Consequenties der
Russische actie
Het vlootrapport
gereed
Wij luisteren naar...
Noorsch schip op
mijn geloopen
Rust aan het
Westfront
Buitenlandsch overzicht
BRITSCHE MINISTERS
CONFEREEREN
WARSCHAU TOT ONDER-
HANDELEN BEREID?
MAANDAG 18 SEPTEMBER 1939
Het troogtend middelpunt
Echtelijk drama
BENOEMINGEN
Bisdom Haarlem
MARKTEN
Op vliegtuig geschoten
Dinedag 19 September
Koninklijk bezoek aan
Den Helder
N.S.B. in Indië staakt
politieken strijd
Moeder redt haar baby
uit brandend huis
OFFIC1EELE CRISIS
PUBLICATIE
EEN KRUIS AAN DE HAVEN
TE VOLENDAM
TWEE MILITAIREN ERNSTIG
GEWOND
POSTVLUCHTEN
n
ei
t<
d
d
k
VI
VI
U
VI
u
m
D
VI
D
lu
m
2
5
Invoerprijsverschil rogge
Veertien leden der bemanning
drie paggagierg vermist
DE VISCH WORDT DUUR
BETAALD
DUITSCHE BALLON OMLAAG
GESCHOTEN
VERBLIJF IN DUITSCHE
GRENSZONE
Een dezer dagen aan den minigter
van Defengie aangeboden
481 «te STAATSLOTERIJ
(Niet officieel)
De ontruiming van Aken
Later bleek, dat het een Neder?
landgeh toegtel wag
MEELCENTRALE
De
en
..0 50
O»
en
inval
s
Sept
Sept
15
17
d
8.
ki
ti
Gier
Torenvalk
i
t
dant van Warzchan de bereidwilligheid me
degedeeld een Poolschen onderhandelaar te
ontvangen.
October, het feest van Christus’ Koning
schap.
Woensdag as zal H M. de Koningin des
morgens een bezoek aan Den Helder brengen
uitsluitend voor het bezoeken van enkele sche
pen, waaronder de drié mijnenvegers. Er zullen
by dit bezoek geen bijzondere honneurs plaats
vinden.
1175
1474
1680
1961
2279
2569
3041
3387
3565
3933
4282
4577
4924
5388
5828
6255
6637
7064
7371
7648
8190
8583
9006
9141
9336
9602
1828
2617
4517
5140
5844
6837
8316
9046
1373
1637
1914
2219
2510
2986
3307
3512
3779
4192
4398
4850
5070
5704
6073
6605
8976
7340
7575
8105
8463
8917
9113
9293
9505
9898
3262
4851
5448
6097
7593
8456
9310
t
tl
<1
1117
1406
1673
1956
2233
2561
3028
3310
3527
3828
4274
4492
4905
5103
5765
6103
6629
6990
7366
7620
8144
8484
8986
9131
9330
9556
1310
1608
1854
2102
2460
2791
3257
3433
3678
4128
4360
4787
5010
5548
6010
6500
6885
7281
7531
7827
8356
8730
9067
9172
9410
9793
1334
1623
1873
2116
2481
2927
3263
3475
3777
4151
4373
4838
5042
5559
6038
6510
6912
7322
7532
7860
8397
8825
9075
9236
9416
9819
1342
1680
1908
2145
3495
2934
3300
3502
3778
4177
4375
4840
5043
5674
6071
6527
6970
7337
7557
7948
8404
8905
9104
9229
9437
9850
bc
sc
HEEN TERUG
S
o
de
de
SP
ki
hc
P«
zil
va
la
m
ki
l
i
e
1
t
l
1
zv
m
ne
Ik
ee
pe
de
M
oo
sp
gil
va
.X
an
du
sc
m<
de
be
vo
va
zw
1
Dl
eei
mi
Ki
.«cl
he
1
ver
het
dat
gai
ma
wa
gri.
kar
v
o
11
d
k
n
n
n
U
4053
5040
5627
6653
8026
8635
fOM
„0.50
„0.50
„0.50
„0 50
„0.50
0.50
„0.5C
„050
„0.50
„0.50
„050
„0 50
050
Naar wij vernemen bestaat te Volendam
het plan om een groot kruisbeeld aan de
haven op te richten. Wanneer dit voorne
men verwezenlijkt, kan worden zal de op
richting van het kruis met groote plechtig
heid geschieden op den laatsten Zondag van
Driemaal
per week
Inchtpoat
naar tndié
Wij vernemen van bevoegde zijde, dat het m-
voerprijsverachll op rogge en roggemeel, voor het
tijdvak van 17 tot en met 23 September 1939,
behoudens tusschentijdsche wijziging is vastge
steld op f 4.85 per 100 kg.
Als de meest geschikte plaats voor het kruis
is gekozen de havendjjk by de helling, zoodat
men zoowel vanuit zee als vanaf den dijk, waar
zich het Volendammer leven en bedrijf con
centreert duidelijk het kruis zal kunnen slen.
COMMANDANTEN
Te Roller
Kooper
Zaterdagmiddag om half zes hebben grens
troepen een Duitschen onbemanden ballon bo
ven Limburg omlaag geschoten en in beslag ge
nomen.
De balloYi. die vermoedelijk deel uitmaakte
van een versperring, was waarschijnlijk door
den oostenwind boven Nederlandsch geboed ge
raakt.
1173
2234
3516
4909
5582
6309
7749
8498
9897
.2060 2188
3200
4642
5334
5981
7478
8374
9147
AMSTERDAM
PARIJS
MARSEILLE.
NAPELS
ATHENE
RHODES
ALEXANDRIë.
LYDDA
BAGDAD
BASRAH
DJ ASK
KARACHI.
JODHPUR
ALLAHABAD.
CALCUTTA....
RANGOON....
BANGKOK
PENANG
MEDAN
SINGAPORE.
BANDOENG
Z. H Exc. de Bisschop van Haarlem heeft den
Weleerw Heer F. H. J. A. Cornet benoemd tot
Pastoor te Boskoop; en den Weleerw. Heer B. J.
M. Schneiders, kapelaan te Hillegom (H. Marti-
nus) tot Pastoor te Haarlemmermeer (H. Fran-
ciscus van Sales).
Naar wij vernemen is het rapport van de
commssir voor de versterking van de vloot
in verband met de maritieme verdediging
van Ned.-In<Hë gereedgekomen. Di rapport
werd een deser dagen aan den minister van
Defensie aangeboden.
BRUSSEL. 322 en 484 M.
322 M.
12.20 Omroeporkest. 12 50 Gramofoonplaten,
1.30 Omroeporkest, 1 502.20. 5.20, 6 50 en 7.20
Gramofoonplaten. 8.20 Revue-programma,
10.30—1120 Oramofoonplaten.
484 .M.
12.20 Gramofoonplaten. 12 50 en 1.30 Om-
roepdansorkest. 1.502 20 Gramofoonmuzlek.
5.20 Omroepdaneorkest. 6 35 Oramofoonplaten.
6 50 Viool en plano. 7 35 Uteralr-muzlkaal pro
gramma. 8 20 .Le Déluge", opera. 9.35 Omrcep-
symphonle-orkest en Omroepkoor, 10.3011.20
Gramofoonplaten.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
8.20 Zie Keulen. 12.203.20 Nachtconcert.
Het ministerie van Buitenlandsche Zaken
vestigt er de algemeene aandacht op dat krach
tens een op 3 September 1939 in werking ge
treden „Grenzzonenverordnung” alle vreemde
lingen zich slechts ingevolge een bijzondere ver
blijfsvergunning mcgen ophouden in de Duit-
sche grenszone. Deze bepaling is niet van toe
passing op vreemdelingen, die de grenszone
met openbare middelen van vervoer zander on
derbreking doorreizen. De bijzondere verblijfs
vergunning moet worden aangevraagd bij de
Kreispollzeibehoerde” in wèlker ambtsgebied de
vreemdeling zich in de grenszone wil cphouden.
3en Voor het Duitsche rijk afgegeven verblijfs-
ergunning is alleen dan voor de grenszone gel
dig, indien de .JCrëispolizelbehoerae” haar
aarvoor mede toepasselijk verklaard heeft.
Overtreding dezer verordening wordt gestraft
met gevangenisstraf en/of boete.
groot belang; Turkije fungeerde hier als dc na
tuurlijke tegenspeler van Italië. Met Italië én
Turkije als tegenstanders, zouden de Britsch-
Fransche vloten in de Middellandsche Zee een
zware taak hebben; van den anderen kant is het
ook mogeluk. d41-een Russasch-Turksche en
daarmee Turksch Dui’sche toenadering Italië in
tegengestelden zin zou beïnvloeden. Turkije
zoowel als Italië kunnen nog beide kanten uit;
om hun beslissing zal in deze dagen een zware
strijd gestreden worden.
Intusschcn is Polen- aan zijn einde. De Wes-
tersche mogendheden hebben.geen directe hulp
kunnen bieden; de groote oorlog zal nu moeten
beslissen, of zij Polen, zooals Chamberlain aan
Beek zou hebten verklaard, «innen herstellen.
De toekomst van Europa is somber, het oorlogs
vuur grijpt om zich heen En het eerste offer
is al, op een verschrikkelijke wijze, gevallen.
(Ongecorrigeerd.)
LONDEN, 18 September. Reuters diplomatieke
ledacteur schrijft, dat Chamberlain en Halifax
Zondag voortdurend in contact zijn gebleven,
terwijl ook een belangrijke mlnister-bjjeenkomst
is gehouden. Waarschijnlijk mag geen officieele
reactie op de laatste gebeurtenissen verwacht
worden, alvorens Londen over volledige inlich
tingen betreffende den Russischen inval be
schikt en gelegenheid heeft gehad om den toe
stand met Frankrijk en Polen te bespreken. Op
het oogcnbük h^eft men nog geen betrouwbare
berichten over de houding der Poolsche regee-
ring zelf. In Poolsche kringen overheerscht de
meening, dat Polen Rusland niet den oorlog
zal verklaren. Men verkeert verder, naar het
schijnt, in twijfel omtrent het verblijf der
Poolsche regeering. Indien deze naar Roemenië
ultwjjkt, is het duidelijk, dat zij niet als regee
ring kan blijven optreden, wanneer zij blijft in
een neutraal land. De geheele toestand wordt
duister geacht.
Zaterdagavond is te Vlissingen het Itali-
aansche ss. .JProvidenza” komende uit Stet
tin aangekomen om te bunkeren. Aan boord
bevonden zich een twintigtal schipbreukelin
gen van het Noorsche motorschip Ronda".
Deze schipbreukelingen, waaronder vier
passagiers, zijn Vrijdagavond in nachtge
waad door de „Providenza" nabij Terschel
ling opgepikt uit reddingsbooten, waarmede
zij op zee zwalkten.
Volgens verklaringen van deze schipbreu
kelingen is de „Ronda” reeds Woensdag nabij
Terschelling op een mijn geloopen en ver
ongelukt. Er zouden veertien leden van de
bemanning alsmede drie passagiers vermist
worden; pnder deze passagiers bevindt zich
cën Canadees. Onder de geredden bevindt
zich eveneens een Canadees, genaamd West.
Alle geredden van de „Ronda” zjjn door de
zorgen van den Noorschen vice-consul te
Vlissingen in ’n hotel ondergebracht. Vier
hunner zijn ter verpleging in een ziekenhuis
alhier opgenomen.
Zaterdagmiddag ontstond brand in de woning
van den korporaal-machinlst I de Leeuw in
de Vlschstraat te Den Helder. De vrouw des
huizes kwam terug van een boodschap, die zij
in de buurt had gedaan, toen zij haar huls in
brand zag staan. Terstond rende zi) de bran
dende trap van het huis op. om haar baby van
een Jaar, die op zolder In de wieg lag te
schreeuwen, te halen. Zij slaagde er in het
kind ongedeerd uit de reeds fel-brandende
woning te redden, doch bekwam daarbij brand-
wonen aan beide voeten.
De woning brandde geheel uit. Door het spoe
dig optreden van de brandweer konden de zes
andere woningen van bet blok, die gevaar liepen
en waarvan er reeds eenlge ontruimd waren,
behouden blijven.
Verzekering dekt de schade.
Vrijdagavond ongeveer half elf is op den Pro
vincialen weg nabij Schagen een ernstig motor
ongeluk gebeurd, dat vermoedelijk te wijten Is
aar: het niet of slechts gedeeltelijk branden
van de koplampen. Twee militairen naderden in
volte vaart uit de richting Zijdewind. Bij de
bocht te Schagen merkten zij den afsluitboom
niet op, die dwars over den weg ligt, met het
gevolg, dat de motor tegen den boom aanreed.
De beide militairen werden van den motor ge
slingerd en bleven bewusteloos liggen. Dr. Van
der Sluis en dr. Van der Slooten waren onmid
dellijk aanwezig en verleenden de eerste hulp.
Per ziekenauto werden de zwaargewonde mili
tairen naar het R. K. Liefdesgesticht te Scha
gen vervoerd. De motor was deerlijk schavend.
Dit bekende gezegde slaat thans niet alleen
op de vele gevaren, die de vlsscher moet over
winnen in zjjn moeilijk bedrijf. Zaterdagmorgen
«as aan den vischafslag te Umulden binnen de
Belgische stoomtrawler Duchesse de Brabant,
Ostende 80, met een lading van 1500 manden
haring en zoogenaamde bijvangst. De haring
bracht op 10.de 100 pond. Kabeljauw werd
zelfs verkocht voor den formidabelen prijs van
86.per kist van 125 kilo. Deze prijzen van
versche visch zijn sedert 1929 in IJmulcen niet
meer genoteerd. Het schip besomde van deze
vijtdaagsche reis niet minder dan 12.360.
Hetgeen eveneens een record is sedert een tien
tal jaren.
PARIJS, 18 Sept. (Havaij^ Het
Fransche legerbericht van Maandag
morgen luidt:
Kalme nacht aan het geheele
front. Plaatselijk eenige activiteit
der contactelementen."
HILVERSUM I, 1875 en 414.4 M.
AVRO-Uitzendlng
8.00 Eventueel berichten ANP, gramofoon
muzlek. 9.00 Gramofoonplaten. 10.15 Gramo
foonplaten. 10.35 AVRO-Amusementeorkest
(opn). 11.35 Omroeporkest en solisten (opn.),
12_30 Opening voor 'de Staten-Generaal en
troonrede door H. M. de Koningin, ca. 12.45
eventueel berichten ANP, 2.00 Oramofoonpla
ten. 2.15 Ensemble Jetty Cantor, 3.00 Decla
matie. 3.25 Ensemble Jetty Cantor, 4 00 Plano-
voordracht, 4 30 Klnderkoorzang. 5 30 Omroep
orkest en gramofoonplaten, 7.00 AVRO-Dans-
orkest. 7.30 Orgelspel. 7.45 Troonrede (Stoor H.
M de Koningin (opn 8.00 Berichten'ANP.
8.35 Gevarieerd programma. 9 45 Causerie „De
mlllloenennota”, 10.15 Gramofoonplaten. 11.00
Berichten ANP. Hierna: Orgelspel, 11.3012.00
Gramofoonplaten.
HILVERSUM H, 301.5 M.
KRO-Ultzendlng
8 009.15 Gramofoonplaten. 10.00 Gramo
foonplaten. 11.30 Godsdienstig halfuurtje.
12.00 Berichten, 12.15 Gramofoonmuzlek. 12.30
Opening van de Staten-Generaal eir troonrede
door H. M. de Koningin. In de pauzes: Gra-
mofoor.platen, 2.00 Voor de vrouw, 3.00 Gra
mofoonplaten. 3.10 Het KRO-Kamerorkest. 5.10
KRO-Melodlsten en solist. 5.45 Felicitaties,
6 05 KRO-Melodlsten. 6.35 Sporthalfuur. 7.00
Berichten. 7.15 Land- en tulnbouwcauaerte,
7.35 Gramofoonplaten. 8.00 Berichten ANP.
mededeellngen. 8.15 Stedelijk orkest van
Maastricht. 9.15 Causerie „De goede oude Hol-
landsche wereld van den eersten spoortrein",
9 30 Orgelconcert. 10.00 KRO-Orkest. 10.30 Be-
richten ANP, 10.40 KRO-Boys en sol.. 11.10
Bertus van Dlnteren en zijn orkest, 11.30
12.00 Gramofoonplaten.
KEULEN, 456 M.
6 20 Gramofoonplaten. 7.20 Concert. 8.20
Gramofoonplaten, 9 20 Blaasmuziek, 10.20
11.20 Gramofoonmuzlek. 12.20 Het Omroepor
kest, 2.303.20 Populair» concert, 4.30 Het
Omroepklelnorkest, 6.30 Otto Dobrlndt’a or
kest. 8.30 Het Omroepkoor en -orkest en so
listen. 10,20 Het Omroepklelnorkest. Joe
Bund’s kwartet en bariton. 12.20—2.30 Nacht-
concert.
Voor:
lijnkoeken
Hjnzaadsch lifers
soy aschroot
soyakoeken
grondnootkoeken
grondnootschroot
grondnootschllfers
grondnootmeel
cocoskoeken
Ned. Oost-Indische cocoskoeken
Maisveekoeken, malsglutenfeed e.d., af
komstig uit de zetmeelindustrie
sesamkoeken
palmpitkoeken
babassukoeken
alle andere niet ganoemde soorten vee
koeken (al dan niet verwerkt met bij
producten en/of afvallen)
Voor de goede orde wordt opgemerkt, dat in
deze bedragen niet is begrepen het in artikel 8
b, onder 1», van voornoemde beschikking be
doelde gedeelte van het prijsverschil.
Hierbjj wordt medegedeeld, dal het niet olt-
gesloten moet wmden geacht, dat in den loop
van de nu Ingetreden week de heffingen wor
den gewijzigd.
’s-Gravenhage, 16 September 1939.
1515
1800
1978
2313
2570
3077
3398
3575
4022
4292
4671
4990
5390
5864
6266
6745
7092
7396
7656
8199
8657
9036
9142
9351
9610
9921 10007 10111 10120 10221 10241 10287 10321
10364 10408 10441 10444 10506 10550 10618 10626
J0672 10760 10779 10786 10830 10903 10927 10950
10980 10993 11166 11180 11196 11207 11238 11247
11268 11302 11310 11388 11456 11463 11482 11508
11544 11563 11564 11628 11695 11734 11821 11825
11877 11898 11900 11904 11944 11991 12064 12067
12069 12106 12179 12255 12368 12417 12554 12594
12646 1267" 12739 12742 12790 12795 12805 12818
12834 12865 12889 12901 12904 12984 13008 13043
13096 13135 13290 13292 13320 13330 13375 13386
13395 13398 13399 13422 13435 13585 13606 13679
13695 13740 13750 13827 13845 13867 13907 13928
13948 13984 13987 14035 14139 14195 14212 14215
14235 14236 14293 14296 143-14370 14435 14474
14509 14526 14555 14588 14765 14800 14821 14822
14892 15043 15106 15146 15225 15340 15360 15363
15378 15405 15422 15431 15466 15503 15540 15569
15629 15720 15755 15756 15799 15838 5904 16012
16062 16144 16149 16213 16268 16279 16383 Ijgftó
16424 16438 16483 16517 16584 16611 16625 16679
16716 16718 16807 16863 16952 16993' 17050 17093
17094 17103 17151 17161 17328 17335 17384 17461
17515 17595 17645 17675 17690 17700 17706 17713
17723 17726 17734 17790 17799 17869 17877 17887
17914 17920 17942 17986 18003 18018 18045 18133
18146 18190 18289 18309 18369 18419 18463 1848
18519 18533 18638 18666 18674 18695 18726 18749
18781 18786 18795 18857 18897 18940 18966 19047
19048 19078 19065 19088 19106 19122 19166 197-.:
19305 19321 19467 19468 19482 19484 19600 19605
19607 19716 19734 19762 19832 19922 20011 20055
.0072 20160 20287 20319 20367 20374 20391 20424
3133 20489 20505 20539 20567 20756 20769 20791
.0803 20825 20646 20853 20691 21135 21136 21173
21189 21192 21235 21265 21286 21365 21385 21390
21410 21419 21450 21475 21504 21615 21654 21725
21753 21836 21866 21661 21877 21884 21944 21964
1784
2575
4296
5078
5754
6750
8068
8910
9950 10172 10302 10385 10519 10576 10689
10802 10804 10960 11061 11125 11442 11476 11489
11779 12005 12126 12169 12350 12642 12651 12669
12806 12893 13026 13185 13267 13468 13526 13587
13648 13664 13685 13735 13770 13894 14292 14490
14573 14835 15308 15737 15769 15845 16370 16514
16599 16689 16704 16709 16882 16982 17048 17075
17289 17552 17742 17876 17945 18264 18343 18436
18522 18575 18578 18614 18724 18756 18787 1895d
16976 19074 19176 19298 19630 19705 19845 20046
20111 20127 2031020337 20394 20471 20631 20753
20766 20792 20849 20656 20963 20069 21059 21104
21167 21191 21348 21350 21368 21462 21483 21562
21647 21760 21771 21784 21792 21958
Nieten
1252 1266
1530
1839
2101
2418
2605
3118
3401
3603
4078
4316
4679
4996
5537
5881
6308
6839
7094
7469
7801
8329
8683
9053
9157
9370
9654
2.OO0 9583
400.— 3416 8659 13909 16095 20396 20642
200.— 7949
100.— 2971 11574 16418 17488 21282
Prijzen van 70.
1922
2718
4521
5318
5929
7328
8357
9092
Zaterdagavond ontstond In de keuken van
een woning aan het Westeinde te Den Haag
twist tusschen den 40-jarigen stratenmaker A
D. en zijn 35-Jarlge echtgenoote W. P. K. De
oorzaak van de ruzie is nog onbekend, maar de
twist liep zoo hoog, dat de vrouw haar man
met een broodmes te lijf ging en hem een vijftal
wonden toebracht.
De man werd zoo ernstig getroffen, dat hy
naar het gemeentelijk ziekenhuis aan den Zuid-
wal moest worden overgebracht. Hij kon nog
niet worden verhoord.
De vrouw werd aangehouden en overgebracht
naar het hoofdbureau van politie, waar zjj in
bewaring is gesteld.
5de klasse, 1ste ’‘jat
Trekking van Maandag 16 September 1939
Hooge Prjjaen
15 000 8811
f
I
De. woorden door Paus Pius XII
dezer dagen tot de wereld gesproken
hebben wederom de zeer bijzondere
plaats gereleveerd, welke de Paus in
de wereldlijke ordening inneemt. In
de zeventiger jaren dachten de vijan
den der Kerk het „Pausdom” over
wonnen. Maar de wereldgeschiedenis
is het wereldgerecht. Het pausschap
won voortdurend aan kracht en be-
teekenis. Niemand heeft dit zoo diejf
gevoeld als Bismarck. Hij, de ijzeren
kanselier, die de gevleugelde woor
den in den Rijksdag had gesproken:
,JVach Canossa ge/ien wir nicht we
der, Körperlich noch geistig,” hij
moest ervaren, dat hij de internatio
nale macht van den Paus had on- i
derschat. Tot den Paus gingen de
groeten dezer aarde. In ‘t leed tan den
in 1918 volstreden wereldoorlog is de
Paus de verzoenende, het oorlogsleed
verzachtende middelaar geweest. Se
dert is de beteekenis van den Paus nog
gegroeid. In de Vaticaansche Stad
zetelt hij nu als vrije, niet meer als
gevanf/tm^ En daar in het Vaticaan
worden de pogingen voor den vrede
rusteloos voortgezet, wordt alles ge
daan om het leed te verzachten. Het
kloppend hart en het waarschuwend
geweten is vooral thans het Vaticaan
in een wereld van oorlogsverdwazing.
NEDERLANDSCHE
maakt bekend:
Het gedeelte van het prijsverschil per 100
kg. voor den Invoer van veekoeken (in den zin
van artikel 1. lid 1, onder 114, van het Crisis-
Akkerbouwbeslult 1934) als bedoeld in artikel
onder 2», van de Crlsis-Aklterbouwbeschik-
1934 I, is als volgt vastgcsteld:
Inklaring van
18 Sept, aft/m
23 Sept 1939:
1307 1557
2389 2432
3578
4918
5606
6354
7936
8543
BERLIJN, 17 Sept. Het Duitsche
Nieuwsbureau meldt: Nadat de comman
dant van Warschau nog Zaterdag had ge
weigerd een naar de stad gezonden Duit
schen onderhandelaar te ontvangen, heeft
hij Zondag door de radio het opperbevel van
het Duitsche leger verzocht een Poolschen
onderhandelaar te willen ontvangen. Van
Duitsche zijde werd daarop den conunan-
Zoowel het Fransche als het Duitsche op
perbevel heeft Zondag een communiqué over
het Westelijk front gepubliceerd.
Parijs meldde Zondagochtend: „Zaterdag
avond laat heeft de vijand aanvallen gedaan op
twee punten van ons front, n.l. een ten Oosten
van de Moezelvallei. de andere op het centrale
front tusschen de Saar en de Vogezen. Deze aan
vallen zijn afgeslagen. De laatste Inlichtingen
bevestigen de reeds sedert eenige dagen ont
vangen berichten, dat aan ons front Duitsche
strijdkrachten uit Polen zijn aangekomen, zoo
wel vliegtuigen als groote troepenafdeelingen.”
Het Fransche avondcommuniqué luidde: „Er
is niets te melden. Geringe activiteit der iucht-
macht, als gevolg van het weer.”
Berlijn seint: „In het Westen heeft de vijand
bjj eenige operaties van stoottroepen in de om
geving van Zweibrjicken aanzienlijke verliezen
geleden. Een vjjandeljjke kabelballon is neer
geschoten. Luchtaanvallen zjjn op het Duitsche
gebied niet gedaan.”
dat alle pogingen on) te
België en Nederland inbeslag-
hun bezittingen, tengevolge zullen
AMSTERDAM. 18 Sept Ter veemarkt wa
ren heden aangevoerd: 495 vette koeien, waar
van de prijzen arwen: le kw. 7480, 2e kw. 66
72, 3e kw. 5664; 18 stieren 60—68 per kg.
slachtgewicht; 69 melk- en kalikoeien 180360
per stuk; 58 vette kalveren: 2e kw. 4656, 3e
kw. 3244 per kg. levendgewicht; 92 nuchtere
kalveren 812 per stuk; 124 schapen en lam
meren: schapen 1224 per stuk; 361 varkens:
vleeschvarkens wegende van 90110 kg. 7172,
enkele lager; zware varkens 6869; vette var
kens 6869 per kg. slachtgewicht.
Overzicht: Slachtrunderen ruime aanvoer,
handel willig, onveranderde prijzen. Stieren
matige aanvoer, stugge handel met hooge prij
zen (als vorige week). Melkkoeien matige aan
voer, stille handel, vaste prijzen. Vette, kalve
ren matige aanvoer, stugge handel, vrijwel on
veranderde prijzen. Nuchtere kalveren matige
aanvoer, stugge handel, prijzen iets hooger.
Schapen en lammeren ruime aanvoer, stugge
handel, prijzen vrijwel onveranderd. Var kern
zeer matige aan voer, vlugge handel, prijzen cft-
ca drie cent per kg. heeger Enkele beate
vleeschvarkens een cent boven noteering.
BROEK OP LANGENDIJK, 18 Sept. Aanvoer:
3200 Kg. roode kool X 1—1.40; 3600 Kg. Dejn-
sche witte kool f 1.10; 400 Kg. Savoyekool f 1.80;
drielingen f ISO—2, nep f 3—3.20; 1225 Kg peen
33000 Kg. uien f 3 303.60. grove uien t 3320.
1700 Kg. bréten f 1.90250; 5500 stuks bloem
kool 3 520—11.20, 2e soort f 150—3.40; 2350 Kg.
aardappelen: Eigenheimers f 120—220. blauwe
dito f 2.40—2.60; 117.000 Kg. vroege witte zool
f 0.800.90 550 Kg. slaboonen f 6.301120.
NOORD-SCHARWOUDE. 18 Sept. 4800 kg.
roode kool l.lOr-1.50; 24000 kg. Uien 320—350;
grove uien 2.603.10; drieling 2.003.10; 7800
kg. aardappelen: bonken 1501.70, drieling 120
1.40, Eigenheimers 1.802.00; Blauwe Eigen
heimers 2.10—220; Bevelanders 1.70; 32400 kg.
vroege witte kool 8090; 8800 kg. slaboonen 8.60
—14.00.
AMSTERDAM. 18 Sept. Aardappelprijzen. Mui
zen 2.703. N H. Eigenheimers 2.803. N.H. blau
we en bonte Eigenheimers 2.803.10, Andjjker
blauwen 2.803.10, Andtjker bonten 3320,
Zeeuwsche Bintjes 2.803. ‘dem Eigenheimers 3
3.20. Idem bonte en blauwe 3.603.80, Zeeuwsche
bonte en blauwe 3.804. Zeeuwsche Poters 2.30
2 60. Frlesche Bintjes 2 803, N.H. Bevelander»
2 803. Dfentsche zandaardappelen 33.20, Anna
Paulowna-zandaardMppelen 3.60—4, Duinzand-
aardappelen 44.50,, alles per 100 kg. Aanvoer
323000 kg.
ALKMAAR, 18 Sept. Veemarkt. Aangevoerd:
3 paarden; 107 vette koeien f 125—300 54 kal
veren: graskalveren f 3568, vette kalveren f 50
90, idem f 0.60020 per Kg.; 82 nuchtere
slachtkalveren f 614; 110 vette schapen
f 14—22; 267 vette varkens zw. f 058—0.63
per Kg. Handel goed.
OUDEWATER. 18 Sept. Kaasmarkt. Aanvoer:
40 partijen, 1800 stuks, 9000 Kg.
Rijksmerk zware f 30. idem le soort f 37—29,
idem 2e soort f 2426 Handel matig.
HOORN. 16 Sept Veemarkt. 2 vette melk
koeien. 5 schapen .15.00—20. 2 paarden 260.00
375. Aanvoer 5 manden kippen. Handel stug.
UTRECHT. 18 Sept. 1939. Paardenmarkt. (Des
Maandags om d?drie weken). Aanvoer 310 stuks
-paarden en veulens. Handel vlug. Prijaen hoo
ger. Luxe paarden 500600. Werkpaarden 250
350. Oude paarden 100200. 1-Jarige paarden
150240. 2-jarige paarden 240350. Jonge veu
lens 140—180. Hitten 150—225. o
De gewestelijk commissaris der NB B. te Ban
doeng verzocht Aneta het volgende door hem
tot de leden der Nationaal-Sociallstische be
weging gerichte persoonlijke woord te publl-
eeeren:
..Kameraden,
Wij weten, dat ons volk in gevaar verkeert.
Onze liefde voor ons volk en ons land, onze
verbondenheid aan ons vorstenhuis, doen ons
slechts één plicht kennen: Alles voor het va
derland.
Ik heb besloten, mijn kameraden, dat
gedurende den tijd dat oorlogsgevaar onze
grenzen bedreigt onzerzijds geen politieke
strijd zal worden gevoerd.
Al ons weten en kunnen zij In deze dagen,
nög meer dan tevoren, gericht op en gewijd aan
versterking van den géést van nationale een
heid in al onze volksgenooten. Wij staan dit
herhalen wij als één man achter het gezag.
Kameraden, kent uw plicht, toont dat gij
goede vaderlanders zijt.”
iw g.) C. Boldlngh
aan den
Minister-president Daladier is Zaterdagmiddag
van Parijs vertrokken om een bezoek te brengen
aan het front van de Saar. Hij is Zondagavond
te acht uur teruggekeerd. De stellingen, die hy
bezocht heeft, zjjn die, welke de Fransche troe
pen dezer dagen op vfjandelijk gebied hebben
veroverd.
De inval der Russische troepen in Polen valt
tarnen met een rustlgen dag op het geheele
Westelijke front. Voor het eerst sedert het uit
breken der vijandelijkheden meldde de Fran
sche staf Zondagavond, dat van Rijn tot Moezel
niets belangrijks is gebeurd. Deze kalmte volgt
op een levendige reactie der Duitsche artillerie
en een serie tegenaanvallen, die de laatste da
gen op verschillende punten van het front ge
daan waren.
Door luchtfoto’s, gemaakt voor en na het
bombardeeren van de Siegfriedlinie. is aange-
toond dat deze bombardementen een zeer be
vredigend resultaat hebben gehad. De foto’s be
vestigen de berichten, volgens welke vele ver-
rterkingen inderhaast waren aangelegd met ma
teriaal van inferieure kwaliteit.
Het Britsche Ministerie van Voorlichting
meldt uit Londen, dat het duidelijk is. dat de
Fransche generale staf aan het Westelijk front
een zorgvuldig voorbereid en methodisch plan
volgt en dat het wellicht dienstig is er op te
wijzen, dat de krijgsoperaties tot dusverre van
verkennenden aard waren.
De groote operaties zijn in het Westen nog
niet begonnen.
Uit Brussel meldt Reuter: Alhier wordt ver
nomen. dat alle gezinnen in Aken thans bevel
hebben gekregen de stad te ontruimen. Alleen
aan ouden van dagen en zieken zal worden toe
gestaan de stad per trein of per auto te ver
laten. Alle anderen, met inbegrip van kinderen
boven de twaalf jaar en vrouwen zonder kinde>-
ren, moeten te voet reizen. De tocht naar Keu
len zal drie dagen duren. Elk moet zijn eigen
levensmiddelen en een maximum bagage van 33
pond meedragen. De inwoners der stad zijn ge
waarschuwd. dat alle pogingen on) te ont
vluchten *ïlz
neming van
hebben. Men wijst erop, dat deze bevelen de ver
spreiding der gezinnen tengevolge zullen hebben^
zonder dat men weet wanneer de gezinsleden
elkaar weer zullen ontmoeten, hetgeen een
uiterst pijnlijken indruk onder de Duitsche bur
gerbevolking zal wekken.
De Russische beer is ditmaal als een jakhals
opgetreden; hij komt zjjn deel verorberen van
een prooi, die door een ander is afgemaakt. De
Russische nota, vannacht aan den Poolschen
gezant te Moskou aangeboden, maar door dezen
niet aanvaard. Is een diplomatiek stuk, dat de
laagte markeert, waartoe ae internationale
politiek is gezonken.
Toch is de Russische actie geen verrassing
meer na het Dultsch-RussUche accoord, dat
een algemeene uitverkoop van beginselen be-
teekende. De liquidatie van alle tot nu toe er
kende of voorgewende beginselen en ideologieën
is daarmee ingezet; daarna moest men letterlijk
Alles verwachten, en bij voorkeur het ergste.
Het is wel zeker, dat bij gelegenheid van het
Duitschi-Russische nietaanvalspact ook de ver-
deeling van Polen reeds werd besloten. Duitsch-
land zou het slachten; Rusland zou zijn portie
nemen. Waarschijnlijk werd de termijn van
levering vastgeeteld, en dan is het geen toeval,
dat het Duitsche ultimatum tot overgave val)
Warschau juist gelijktijdig kwam met den Rus-
sischen opmarsch.
De Russen hebben zich op het standpunt ge
steld, dat Polen niet meer bestaat. Van dat
oogenblik af ia het logisch dat Rusland een
niemandsland bezet, waar Wit-Russen en
Oekrainers wonefi De Russen ontmoeten de
Duitschers niet meer, zooals een jaar ge
leden in Spanje, als onverzoenlijke tegenstan
ders maar als deelgenoten in den bult, onge-
■veer op de grens, die het oude Tsarenrijk van
het zoog. Congres-Polen scheidde, dat Poolsche
•chjjn-konlnkrljk, dat op het Weener Congres
van 1815 als zelfstandig rijk onder de Russicche
kroon werd ingesteld, en spoedig geheel in
Rusland werd opgezogen. Men verwacht nu, dat
dit Congres-Polen opnieuw zal worden hersteld,
om onder overwegend Duitschen invloed een
bufferstaat tusschen Duitschland en Sowjet-
Rusland te vormen, terwijl Duitschland Danzig,
den Corridor, Bilezlë, een deel van Gallclë en
nog enkele grensgebieden zal inlijven. Daarmee
zou het lot van Polen dan voorloojiig be
zegeld zfjn; het Is weer eens verdeeld, zooals
reeds zoo dikwijls in de geschiedenis van dit
land, Hat tusschen twee imperialistische rijken
ligt opgesloten.
Hoe afstootelijk voor het gevoel deze
van Sovjet-Rusland in het zieltoogende Polen
ook is, men toont er zich te Londen althans
niet verrast over. Inderdaad heeft men terstond
na de sluiting van het Duitsch-Russische ac
coord het vermoeden gehad, dat geheime over
eenkomsten reeds de verdeeling van Polen be
troffen Alleen zal op deze wjjze de tegenstand
van de Poolsche legers, die men in Oost-Polen
nog tot langdurige tegenweer in staat achtte,
nu wel spoedig geliquideerd zijn.
Wat zal er nu afgezien dan van een Pool
sche verdeeling voortvloeien uit deze Rus
sische actie? De Russische regeering verklaart,
dat zjj overigens neutraal wenscht te blijven;
zjj accepteert haar portie van het geslachte,
maar slachj zelf niet. De verzekeringen zullen
ongetwijfeld met voorzichtigheid beschouwd
moeten worden; maar het is waarschijnlijk, dat
Rusland voorloopig deze lijn metterdaad zal
vasthouden. Zjj is voordeelig en seserveert alle
mogelijkheden.
Of Duitschland straks nog, op grond van de
liquidatie van den oorlog in het Oosten, met een
vredesvoorstel komen zal, wordt langzamerhand
minder waarschijnlijk; de Westersche mogend
heden hebben zoo herhaaldelijk te kennen ge
geven, dat zij daarvoor niet toegankelijk zjjn,
dat het aanbod misschien weinig zin meer heeft.
Duitschland zou nu zijn krachten kunnen con-
centreeren op den oorlog in het Westen, al
moet men bedenken, dat ook een geliquideerd
Polen nog heel wat bezettingstroepen zal vast
houden en dat de nabuurschap van Rusland
w^l nooit een grond van groote gerustheid zal
worden. Men denke slechts aan het voor
jaar van 1918 na den vrede van Brest-Litowsk,
toen de Duitsche legers in het geannexeerde
gebied eerst nog gerulmen tijd werden vastge
houden, en daarna niet meer voor het Westen
te gebruiken warenomdat zij reeds teveel
communisme hadden geabsoi beerd. De goede
relaties met Rusland hebben ook nu„nog deze
schaduwzijde.
Ruslands doeleinden zijn in elk geval duis
ter en voor het christelijke Europa vreeswek
kend.
Zoo de liquidatie van Polen in de houding
der Westersche mogendheden geen wijziging
brengt en deze een verdere neutraliteit van Rus
land wel zullen laten gelden, in Oost-Europa
leidt deze liquidatie voor gezamenlijke rekening
van Duitschland en Rusland tot een enormen
druk op Roemenië. Roemenië heeft het effect
van Duitschlands militaire overmacht uit de
nabijheid kunnen waarnemen; het moet nu ook
overtuigd zijn, dat Rusland gaarne bereid is,
om ook hier, ingeval van een Duitsch-Roe-
meensch conflict, zijn deel van den bult in den
vorm van Bessarabië te aanvaarden. De eischen
van economischen aard, die Duitschland aan
Roemenië zal stellen, gaan dus door een gewel
digen druk vergezeld. Als het daarbij blijft!
Van groot belang zijn ook de Turksch-Rus-
zische onderhandelingen, die levendig zjjn en
de versterking der vriendschapsbanden zouden
betreffen. Zal Turkije zich door de Sovjets laten
losmaken van zijn verplichtingen tegenover En
geland? Voor de Britsche positie in de Mid-
deUandscbe Zee is dien Turkschen bijstand van
Zondagavond te 18 06 uur is door den Deutsch-
andsender in het Duitsch en het Poolsch het
Duitsche antwoord op het door een parlemen
tair overgebracht voorstel aan den comman
dant te Warschau medegedeeld.
In dit antwoord wordt gezegd, dat de oarle-
mentair voor de ontruiming van Warschau
door de bevolking en de vertegenwoordiger van
het diplomatieke korps voor de evacuatie van
dit korps en de buitenlandsche kolonies ver
wacht worden in twee auto’s op 17 September
te 22 uur aan den straatweg PragaMinsk Ma-
zowlecki, ter hoogte van de Duitsche voorpos
ten. De auto's moeten voorzien zijn van verlich
te witte vlaggen. Deze door hét Duitsche op
perbevel opgestelde mededeeling moet omgaand
door Warschau bevestigd worden op 1790 kh.
De regeeringspersdienst meldt:
Zondagmiddag heeft de luchtdoelartille-
rie te Amersfoort waarschuwingsvuur ge
opend op een zich hoog in de lucht bewe
gend vliegtuig, dat van deze waarnemings
post uit den indruk maakte van vreemde
nationaliteit te zijn.
Later is gebleken, dat het een Neder
landsch militair vliegtuig was.
De vergissing zou geen bijzondere ver
melding verdienen, ware het niet, dat het
voorval tot ongegronde geruchten aanlei
ding' blijkt te hebben gegeven.