ONS BLAD
r
Polen bieden nog tegenstand
in omgeving van Grodno
ST.WILUBRORDUS
I
Hitler’s rede brengt geen
wijziging in den toestand”
Reeds zes of zeven duikbooten hebben den
Het nieuws van heden
Luchtgevechten in
het Westen
V redessymptoom
op den Balkan
Vergoeding voor
neutrale landen
Von Brauchitsch
in het Westen
vollen pry's voor hun aanvallen op
Britsche schepen betaald
Bombardement op
Warschau
I
Chamberlain spreekt:
GEEN POLITIEK VAN
AVONTUREN
Parys meldt:
Zal Rusland geheel Oost-
Galicië bezetten?
DAUL MULDER’S
1 ICCADILLY
yEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
llllllll
-1.
HET
GOEBBELS IN HECHTENIS?
8,
ft-
Blijft Wilna Russisch?
Grenzen in Polen nog
niet bepaald
Italië an Griekenland trekken
troepen terug op de Alba-
neeache grena
In Lager huia betreurt GrBMMMoW
dat Polen niet meer hulp
heeft ontvangen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
De handel der neutralen
HOTEL EN RESTAURANT
DES PAYS-BAS, UTRECHT
- VERGADERZALEN-
N.V. NEDERL.VERZ.MU
CAtHAP»jNESINGEL4ö uITRECHT
rs-
le-
jr-
■ve
en
Iet
nt,
n-
ite
Het Weer
Wat zyn de atrategiaohe plannen
der Duitachera aan het
Westelijk front?
1
2
RESTAURANT TAVERN
HOEK HOFWEG - LANGE POTEN
De Ruaaiach-Duitache grenzen
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No 299
De oorlog ter zee
De Baltiache landen
-
NAVAWWUMIIII WUlllUI/fW^
I
'3
DONDERDAG 21 SEPT. 1039
HANDELAAR IN COCAÏNE
GEARRESTEERD
Churchill over de Courageoua
NOORDHOLLANDSCB DAGBLAD
rJ
’«8
09.
n-
S”
9“-
I
sn
1
m.
troepen
De
■o-
o r
VOOR HET GEHEELE LAND:
ie
m
zal
bericht
>60
I
De Poolsche onderzeeboot ..Sep” (links) is gevlucht naar de Zweedsehe haven
Stockholm. De bemanning is in de voorstad van Stockholm. Waxholm, geïnterneerd
de
gen die de kleuren wit-rood vertoonen
door en lieten het roode deel wapperen.
Chamberlain zeide verder dat het eerste doel
van de Britsche politiek ter zee is de vijandelijke
oorlogsschepen te vernietigen of onschadeiyk te
Rebben verloren, omdat voldaan moest worden
aan den machtswellust der leiders.
WARSCHAU. 20 Sept. (Havas). De sen
der Warschaa 2 deelde mede, dat de stad
Woensdagmiddag hevig is gebombardeerd.
Er zijn talrijke slachtoffers, vooral onder
de vrouwen en kinderen. In de buitenwijk
Praga duurt d» strijd voort.
Poolsche officieren, die door Reuter te Czer-
nowita zijn geïnterviewd, zeggen dat naar het
algemeens gevoelen de Russen probeeren bet
Laat mij besluiten met de woorden van
een beroemd Poolsch generaal, die onlangs
vaarwel zeggend aan een militaire missie zgl-
de: „Wij zullen strijden. Een groot deel van
ons land is bezet en we zullen vreeseljjk lij
den. Doch wanneer u zult helpen, dan zullen
we opnieuw opstaan.” (Lulde toejuichingen).
ge-
plaatselijke
In Polen schijnen de Russen aldus be
richt Reuter uit Londen vrijwel het ge-
heele gebied weer te hebben bezet, dat zij op
grond van het verdrag van Brest-Lltovsk
aan het einde van den vorigen oorlog aan
Dultschland hebben moeten afstaan. Alge
meen wordt verwacht dat zij voornemens zijn
geheel Oost-Gallcië in bezit te nemen. In
dien dat zoo is aal Dultschland. bedreigd
door Frankrijk en Groot-Brittannlë, niet in
staat zijn zich daartegen te verzetten.
Stand op Dendsirisg uur vjb. 1*4.4
Vurige stand 1*4.4
et.
13,
*L
le
;n
tr
ui-
tn
jt.
s-
01
G.
P;
fs-
er.
1);
m,
en
trt
Op dit oogenblik van den oorlog kan ik nog
niet zeggen waar en wanneer de beslissende
macht vereenigd zal zijn, of wanneer het be
slissende oogenblik zal komen. Dit hangt af van
de gebeurtenissen, welke niemand kan voorzien.
De oirivang van onze voorbereiding en het feit
dat wij ons grondvesten op de veronderstelling,
dat de oorlog minstens drie Jaar kan duren, ver
zekert, dat wij onze kracht geleidelijk zullen ver
sterken om alles wat moge komen het hoofd te
bieden.
I
s
1
Naar Reuter uit Londen bericht wordt er veel
gegist over de bedoelingen van Dultschland aan
het westelijk front. De Jongste operaties hadden
duidelijk ten doel de Franschen te verdrijven
van de hoogten aan de Saar en aan de Blies,
een kleine rivier ten oosten van Saarbruecken,
Welke door bosschen is omzoomd en het plateau
ten westen van de rivier de Nled, van welke
plaatsen de Fransche kanonnen uitgestrekte in
dustriegebieden beheerschen en waar zij in aan
raking zijn met de Slegfrifed-Önie zelve.
De vraag is of de Dultschers zullen probeeren
over te gaan tot een bllksemoorlog, welke voor
hen in Polen zoo succesrijk Is geweest. De Duit-
sche mededeeling, dat de luchtmacht haar taak
in Polen heeft vervuld en thans gereed Is voor
andere plichten, voorspelt de spoedige komst van
mogelijk wel drieduizend vliegtuigen aan het
westelijk front. Het zal evenwel eenlge weken
duren eer net leger met zijn geheele zware uit
roeiing zal kunnen zijn overgebracht.
On« algemeen doel In dezen strijd Is bekend:
Europa te verlossen van edn voortdurend» en
steeds terugkeerenden angst voor e»n Duitechen
aanval en de volken van Europa in staat te
stelten hun onafhankelijkheid en hun vrjjheden
*e bewaren. Geen bedreigingen zullen ons of
onze Fransche bondgenooten afhouden van dit
voornemen.
KAUNAS, 20 Sept. (Havas). Men ver
neemt alhier, dat de Polen nog tegenstand
bieden in de omgeving van Grodno. Het land
ten zuidwesten van deze plaats is door de
Dultsche gemotoriseerde troepen beset. De
rest van de troepen rukt op naar Lltauen en
bevindt zich op 12 kilometer van de grens.
Verschillende berichten te Bern melden, vol
gens Havas, dat de Poolsche troepen zich in
Wilna zeer dapper hebben verdedigd tegen de
Russen. Zij hadden barricaden opgeworpen, die
verbroken werden door Russische tanks, welke
kort tevoren door Poolsche vliegtuigen waren
aangevallen.' Alvorens Wilna te verlaten, ver
deelden de Poolsche militaire autoriteiten de
levensmiddelen van het leger onder de burger
bevolking.
Zoodra de Russische troepen in de stad waren
aangekomen beschen zjj de roode vlag op talrijke
openbare gebouwen. Daar zU geen voldoende
roode vlaggen hadden, sneden «U Poolsche vlag-
Er is geen offer waarvoor wjj zullen terug
schrikken, er is geen operatie welke wfj niet
zullen ondernemen op voorwaarde, dat onse
verantwoordelijke raadslieden, onze bondgenooten
en Wijzelf overtuigd zijn, dat het een bijdrage
is tot de overwinning. Wat wjj evenwel niet zul
len doen te ons storten in avonturen, welke wei
nig uitricht geven op suceês, wribe onse krach
ten uitputten en de uiteindelijke overwinning
verschuiven. De les, welke de militaire geschie
denis ons heeft geleerd, zegt, dat deze weg tot
een zekeren ondergang leidt.
Ik vertrouw, niet te veel te zeggen, wan
neer Ik verklaar. Jat reeds zes of zeven
Dultsche duikbooten <ten vollen prijs heb
ben betsaM voor hun aanvallen op Britsche
schepen.
Generaal-veldmaarschalk Goering be
zichtigt eenige aan het Galicische front
buitgemaakte Poolsche vliegtuigen
BERLIJN, 2» Sept. (D.N.B.). De opperbe
velhebber van het leger, overste-generaal
von Brauchitsch, heeft zich op 19 Septem
ber naar het westelijk front begeven. Na een
bespreking bij een hoogeren staf bezocht de
generaal verscheidene troependeelen in de
voorste Unies. Hij liet rich door den comman
dant rapport uitbrengen en stelde zich diep
gaand op de hoogte omtrent den toestand.
Op zjjn rit door het Saargebied werd von
Brauchitsch door de bevolking en de militai
ren toegejuicht.
petroleumveld snel te bezetten, ten einde te voor
komen dat de Dultschers dit in bezit aouden
nemen.
KAUNAS. 30 Sept. (Reuter) Hier wordt
gemeld, dat volgens de Duitach-Russische de
marcatielijn de steden Wilna. Grano. Bialystok
Brest-Lltowak en Lwow in Russisch bezit zullen
bljjven.
maken en te zelfder tijd de eigen en neutrale
koopvaardij te beschermen. „De belangen van de
neutralen zijn werkelijk gelijk aan de onse.
In oorlog en in vrede hangt ons leven af van den
ononderbroken handel en het is fundamenteel
voor de Britsche politiek om zooveel mogelijk
de voorwaarden van den normalen handel te
handhaven. Het onderdrukken van den handel in
contrabande moet evenwel noodzakelijkerwijze
eenig ongemak verschaffen aan de neutralen.
Wij zijn voornemens dit tot een minimum te
beperken.
Italië en Gr^kenland trekken
terug van de Albaansche grena.
Nieuw-Amaterdam" vertrekt in den
nacht van Donderdag op Vrjjdag.
Vf RZ (Ut ING f *1 TOT tik BfOkAG
Chamberlain bespreekt in het Lagerhuis
Polen bieden nog tegenstand by Grodno.
Generaal von Brauchitsch is in het Wes
ten aangekomen.
NIEUWE CENTRUM
VAN DEN HAAG
ATHENE. 20 Sept. (Atheensch Tel. Ag.). De
dagbladen publlceeren een communiqué van den
volgenden inhoud:
„De koninklijke Helleensche regeerlng en de
koninklijke Itallaansche regeerlng, die het nut
tig hebben geacht om in den huldigen toe
stand in Europa haar aandacht te wijden aan
den huldigen staat der betrekkingen tusschen
de belde landen, hebben geconstateerd, dat deze
betrekkingen voortgaan oprecht vriendschappe
lijk te zijn en bezield worden door een geest
van volkomen wederzjjdsch vertrouwen.
Een tastbaar bewijs van deze gevoelens is ge
leverd door het besluit, dat door de Itallaan
sche regeerlng te genomen, om zijn militaire
strijdkrachten terug te trekken aan de Grieksch-
Albaanache grens, evenals door soortgelijke
maatregelen, die de Helleensche regeering van
haar kant bezig is te nemen."
Een gelijkluidend communiqué te in de Ita
llaansche bladen gepubliceerd.
Onze Romeinsche correspondent
nog omtrent het bovenstaande:
Het bericht over de terugtrekking van
Grleksche en Itallaansche troepen van de
GriekschAlbaansche grenzen wordt in Ita
llaansche politieke kringen beschouwd als
een bewijs voor de vreedzame werkzaamheid
van Italië, dat zijn Invloed op den Balkan
a an wendt om een blok van neutrale staten
te vormen die in Rome een steunpunt van
hun neutraliteitspolitiek aouden kunnen
vinden.
PARUS, 2® Sept. (Havas). Het Fransche
legerbe» Kht van Woensdagavond luidt.-
De vjjandelijke artillerie was actief op
verschillende doelen van het front. Fran-
ache en Duitache jachtvliegtuigen hebben
verschillende gevechten geleverd. Een vfj-
andeljjk toestel werd boven onze linies
neergehaaid.
Jeugd niet. Een groep Poolsche kinderen, waarvan er een reeds bü een aanval
gewond werd, hoort met ontzetting het geloei der waarschuwende sirenes
In het opbouwen van onze land- en lucht
macht zijn door dit land en Frankrijk ont
zaglijke voorbereidende maatregelen geno
men. Men moet evenwel niet vergeten, dat
bij alle militaire voorbereiding de aanvaller
het groote voordeel van het begin heeft.
Tenslotte zeide Chamberlain: „Mijn laatste
woord, dat ik vandaag wil spreken, is een waar
schuwing. De regeerlng zal zich niet laten mee-
sleepen in avonturen, welke niet zijn goedge
keurd door onze militaire raadgevers, met wie
wü in het nauwste contact en wederkeerlg ver
trouwen samenwerken.
deelteljjk bewolkt,
regenbuien, weinig
peratuur. Zwakke
Noord-Oosteljjke wind.
illllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIII^
LONDEN, 20 Sept. (Reuter) In een nieuwe
Uitzending deelde de „Dultsche vrijheidszender”
mede, dat Goebbels gearresteerd is en bewaakt
wordt door de lijfwacht van Goering
Overigens wordt vernomen, dat de kwestie
der afbakening van de zones voor de bezetting
door Dultsche en Russische troepen in Polen
bezorgdheid lijkt te wekken in Dultsche politieke
kringen. Het schijnt, dat van tevoren geen en
kele duidelijke afbakening tusschen Moskou en
Berlijn is overeengekomen. Volgens een telegram
uit Berlijn aan de ..Basler Nachrichten” wordt
de opmarsch der Russische legers voortgezet in
de Galicische gebieden, die deel uitmaken van de
zuidelijke Oekraïne. De Sovjets hebben eveneens
Kolomea bezet. De Russen breiden hun bezet-
tlngsgebieden uit, terwijl een Duitsch-Russlsch
accoord over de afbakening der zones nog niet
tot'stand is gekomen.
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN budraagt 20 cl- p.
regel; Ingezonden Mededeelingen 40 ct p. r.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij abon
nement wordt op aanvrage gaame door onze
Administratie verstrekt
De oorlog ter zee is er een van intense en
voortdurende activiteit der vloot geweest. Het
resultaat van den strijd tegen de duikbooten
is na iets langer dan veertien dagen meer dan de
Britsche marine tot stand heeft gebracht, zelfs
in een langer tijdperk, gedurende den vorigen
oorlog. K
Terwijl w(j in den vorigen oorlog een verde
digende houding aannanien tegen de duikboo
ten, zijn wij thans in den aanval en steeds
worden zy zonder verwijl aangevallen, zoodra zij
zich vertoonen.
Politieke en diplomatieke kringen te Kaunas
verwachten geen verdere Russlsch-Duitsche sa
menwerking in Oost-Europa. Men te, volgens
Reuter, van meentng, dat de opmarsch van het
roode leger in Polen den invloed van de Sovjet
unie in het Baltlsche gebied heeft vergroot en
dien van Dultschland belangrijk heeft vermin
derd, met het resultaat dat Moskou veeleer dan
Berlijn een overheerschende rol speelt onder de
Baltlsche landen. Ook gelooft men, dat Dultsch
land zijn invloedsfeer in Roemenië bezig is ver
liezen, aangezien de Russische troepen thans aan
de Roemeensch-Poolsche grens staan. Intusschen
ontkennen politieke Sovjet-kringen. dat er eenl-
gerlel bedreiging met agressie la tegen de Bal-
Usche tarwten,
Chamberlain zeide verder, dat Hitler in zijn
rede veel heeft gesproken over humane me
thoden, waarmede hij oorlog voerde. „Ik kan
alleen zeggen, dat methoden niet humaan wor
den gemaakt door ze zoo te noemen en de ver
halen over het bombardeeren van open steden
door de Dultschers en het met mitrailleurs
schieten op vluchtelingen hebben de geheele
wereld geschokt”. (Toejuichingen).
„Wat ik heb gemist in deze rede, is een en
kel woord, waarmede Hitler de dappere man
nen herdenkt, die reeds in dit conflict, dat door
hem is gemaakt, hun leven hebben verloren,
of waarmede hij hun vrouwen en kinderen her
denkt, die voor altijd het hoofd van het gezin
D1ENST-AANBIEDINGEN. Gevraagd of Aan-
gwbodwn, geplaatst onder de Omroeper-
robriek 10 cl- per regel.
Ik vertrouw, dat wanneer het convooi-sys-
teem in vollen omvang zal worden toegepast er
het aantal en de doeltreffendheid van de Jacht
makende eenheden snel zal zijn vermeerderd,
deze onderzeesche bedreiging met overeenkom
stige snelheid zal verdwijnen.
We moeten verwachten, dat we nu en dan
klappen zullen krijgen en soms zelfs zware, zoo-
als het verlies van de Courageous, doch dit is
de niet te vermijden tol. welke een vloot in de
actieve contröle ter zee in tijd van oorlog moet
betalen. Het is evenwel duidelijk dat de vloot en
de koopvaardij in hun voortdurend pogen in
staat zullen zjjn de noodzakelijke voorraden van
grondstoffen en levensmiddelen voor de bevolking
en de industrie aan te voeren.
De minister-president gaf vervolgens een
overzicht van de cijfers der tonnages, welke tot
zinken zijn gebracht in dezen oorlog en den
vorigen. Deze toonen een vermindering. Cham
berlain senreef dit toe aan het qonvooi-systeem,
dat steeds meer in werking treedt. Tengevolge
van aanvallen van duikbooten zijn tot nu toe
de levens van 139 Britten en onderdanen van
neutrale mogendheden verloren gegaan. Hierbij
is niet inbegrepen het verlies aan menschen-
levens tengevolge van het zinken van de Cou
rageous. Er worden 44 personen vermist.
De Rotterdamsche politie heeft een F^ansch-
■tan gearresteerd, die zich graaf De Breton
hoemde en er van verCacht wordt, handel ge
dreven te hebben in verdoovende middelen
Cocaïne tot een waarde van t 2000 kon in be-
genomen worden.
LONDEN. 20 September. (Beater). In
zttn wekeltjluch overricht van den oorlog»-
toestand heeft Chamberlain gezegd:
„De gebeurtenissen in de afgeloopen
week afjn van zoo vergaand belang, dat er
nog geen tfjd te geweest den invloed
hiervan op den uitslag van den oorlog en
op de houding van de andere landen na te
gaan. De druk van Duitachland op het
Foolache leger en de tegenstand van de
Polen hebben dese week voortgeduurd en
duren nog voort in vele deelen van Polen.
Nog steeds bestaan eilanden van verzet
zooala te Warschau, dat geweigerd heeft
rich «ver te geven. Op 11 September ge
beurde iets, dat onvermijdelijk een beslis
senden invloed had op den oorlog aan het
Oosteiyk front. Op den ochtend van 11
September overschreden de Russische troe
pen de Poolsche grens op verscheidene pun
ten langs de geheele lengte van de grens
en trokken Polen binnen. Ik kan niet zeg
gen, dat deze actie van de Sovjet-Rnsri-
sche regeerlng onverwacht kwam.”
Hier en daar ochtendmist, overdag
enkele
verandering in tem-
tot matige, meeat
LONDEN, 20 Sept. (Reuter). In het Lager
huis beeft het onafhankelijke Ud miss Rath
bone gevraagd, of den neutralen landen scha
deloosstelling zal worden betaald voor rampen,
welke door onvrijwillige schending van de
neutraliteit zijn ontstaan. De onderstaatssecre
taris van Bultenlandsche Zaken. Butler, beeft
hierop geantwoord, dat de Britsche regeerlng
bereid te schadeloosstelling te betalen in alle
gevallen, waarin bewezen wordt dat Engeland
verantwoordelijk te.
Verder heeft Anderson in een schriftelijk
antwoord medegedeeld dat de Zomertijd
worden verlengd tot 1B-1R November.
Hierna heeft Churchill, de minister van Ma
rine, verklaard dat de duikboot, welke een aan
val heeft gedaan op de Courageous onmiddel-^,
lijk is aangevallen door de escorteerende sche
pen en vermoedelijk verloren Is gegaan. „Het
verlies van dit waardevolle schip, zoo zride
Churchill verder, is niet iets dat ik sou wil
len verkleinen. Sedert het uitbreken van den
oorlog heeft de Courageous waardevolle dien
sten bewezen in het beschermen van de koop
vaardij tegen onderzeesche aanvallen en haar
oy treden tegen indivtdueele duikbooten was
niet zonder succes”.
De leider van de opporitloneele Labour-
fractie. Greenwood, heeft verklaard dat men
aan alle zijden de toenemende openhartigheid
van Chamberlain's verklaringen toejuichte.
Sprekende over den aanval van de Russen op
Polen zeide Greenwood;
„Een andere macht heeft een daad van
aanval gesteld. Er bestaat geen twijfel aan
dat de rechtvaardiging, welke gegeven werd,
door redelijke menschen op het oogenblik
niet kan worden aanvaard. Ik moet nog
één ding zeggen. Het is zeer droevig, dat,
nadat overeenstemming met Polen was be
reikt, het niet meer edelmoedig is vooralen
van de hulp welke het zoo bitter noodlg
had.”
Volgens Poolsche radioberichten heeft
Dultschland in Polen ernstige verliezen aan
menschen en materiaal geleden, den Poolschen
terugtocht ten spijt. Op dit oogenblik, aldus
radio-Warschau, bestaan er verschelden pun
ten van weerstand, waarvan Warschau de
voornaamste is.
De hoofdstad vertrouwt in de kracht en den
moed barer soldaten. Geweld kan Slechts door
geweld gekeerd worden.
„Het is nog te vroeg om »en uiteindelijke
uitspraak te doen over de motieven of de ge
volgen van het optreden van de Russen. Voor
het ongelukkige slachtoffer van dezen cyni-
schen aanval is de meeat akelige tragedie het
gevolg geworden.”
De wereld, welke den vergeefachen strijd
van de Poolsche natie tegen de overweldigen
de moeilijkheden met diep medelijden en sym
pathie heeft gadegeslagen, bewondert haar dap
perheid, welke nu nog weigert de nederlaag
toe te geven. Indien Frankrijk en Engeland al
niet in staat zijn geweest de nederlaag van
de Poolsche legers af te wenden, zU hebben
toch verzekerd, dat zij hun verplichtingen niet
zjjn vergeten en niet verzwakt zijn In hun be
sluit den strijd te blij jen voeren.
De rede van Hitler, welke hij gisteren
te Danzig heeft uitgesproken, brengt geen
wijziging in den toestand, welken wij het
hoofd moeten bieden.”
De Britsche premier zeide verder dat de
uiteenzetting van Hitler over de gebeurte
nissen niet als juist kan worden aanvaard.
De rede bevatte verzekeringen van de soort,
„welke Hitler in de afgeloopen jaren steeds
naar voren heeft gebracht, wanneer het
dienstig was voor zjjn doel.”
De vrees voor de luchtaanvallen op
