w
WANNEER BIJ ONS?
WEK UW LEVER-GAL OP
V erkeersf onds
Besprekingen in
de Tweede Kamer
Een leemte in de
clearingwet?
De „Zeeland
moeilijkheden
in
Zondag 24 September PIJLTJESDAG
VRIJDAG 22 SEPTEMBER 1939
Kerkelijk Lenen
■n
m
Een aantal wetaontwerpen i«
Donderdagmiddag af gehandeld
Mr. v. Schaik aanvaardt
het presidium
H. H. WIJDINGEN BIJ DE
PATERS MONTFORTANEN
BISSCHOPSJUBILEUM
MGR. P. HOPMANS
„JOHAN VAN OLDENBARNE-
VELT” NAAR INDIE
GENEESKUNDIGE VOORZIE
NING ONDER BURGER
BEVOLKING
SECRETARIE-AMBTENAAR
VEROORDEELD
POOLSCHE THEOLOGANTEN
TE TETERINGEN
Joe Louis blijft wereldkampioen
ONTAARDE MOEDER
GESTRAFT
TWEEDE KAMER
---
De R.K. Jeugdbeweging helpt U Uw kinderen behoedèn
Radiohandelaar kocht goederen
in Duittchland en betaalde
a contant
^Lware offer» zullen door allen
moeten worden gebracht”
NOG MEER NEDERLANDERS
TE G RON AU ONTSLAGEN
VENTER DOOR AUTO
DOODGEREDEN
T Kon. Mil. Academie
LEERLING-MARCONISTEN
ALS STEWARDS
UITVOER VAN BENZINE
IN AUTOTANKS
GEZONDHEIDSZORG
R.K. CAPITULANTEN
LETLAND EISCHT VISUM
Dw
aan
en
gekozen.
hebben
ver
is
Pres.:
de
V<XH -
toeschouwen
den
woonden
i
Hl
k
i
hebben
hebben
parlement
polltiéken
Voor het Arnhemache gerechtshof is- de
vraag behandeld, of het koopen van goe
deren met contante betaling In Dultschland
In strijd is met de clearlng-overeenkomst
óf dat een dergelyke handelwijze als smok
kel dient te worden aangemerkt.
De NV. Stoomvaart Mij. „Nederland” deelt
mede, dat de Inscheping van passagiers voor
het ms. Johan van Oldebarnevelt" is vastge
steld op Woensdag 27 September as. des avonds
van 8 tot 10 uur.
Het schip heeft ligplaats aan de Javakade
te Amsterdam. uTtgeleidé naar IJmuiden is uit
gesloten. Bezlchtlgingskaarten, uitgegeven voor
Dinsdag 26 September, zijn niet geldig. Ultge-
leidekaarten zijn slechts in zeer beperkte mate
beschikbaar en zijn ’s avonds aan de Javakade
niet verkrijgbaar.
Het hof zal Donderdag S October ultspraar
doen
van
ge-
In een gevecht, dat op 20 ronden was vast
gesteld en waarbij de titel van wereldkampioen
zwaargewicht op het spel stond, wist Joe Louis
zijn uitdager Bob Paston in de 11e ronde knock
out te slaan.
Vijftigduizend
wedstrijd bij.
De rechtbank te Rotterdam veroordeelde we
gens het achterlaten van een baby in zeer hulp
behoevenden toestand in den nacht van Oude
op Nieuwjaar van dit jaar en den volgenden
nacht, als gevolg waarvan de beentjes van het
kind In bevroren toestand kwam te verkeeren
en het leven van de kleine in gevaar kwam, oen
22-jarige vrouw te Krimpen aan den IJssel, tot
een gevangenisstraf van zes maanden, waarran
vier maanden voorwaardelljk.'
Fraters F
Eunen Hit
Aan de orde isv^en wetsontwerp tot be
krachtiging van een overeenkomst betref
fende den naastingsprljs van den Noord-
Frieschen locaalspoorweg
Pres.: De vraag is, of verdachte Juridisch
strafbaar is. Het ware ml. beter geweest
van het
poddelijk Woord gearri-
theologische studies voort
De heer VAN* BRAAMBEEK (S. D.) is van
oordeel, dat de Staat en de Koord-Friesche
Locaalspoorweg-maatschappij het eens zijn,
zoodat er voor de Kamer geen aanleiding is
bet ontwerp niet aan te nemen.
Rechtens staat de zaak zoo vast als de re-
geering maar kan wenschen. Wanneer de mi
nister gehoor verleent aan de verlangens van
de provincie, gaat men veel te ver van huis.
De regeerlng kan hoogstens eventueel gedane
toezeggingen overwegen.
j
-tl
eh
Na de firma O. van Delden is ook de di
rectie van de Textielfabriek M. van Delden
te Oronau er toe overgegaan de Nederland
sche arbeiders op deze fabriek werkzaam te
ontslaan.
Woensdagmiddag werd hun zonder opgave
van redenen meegedeeld, dat zfj den arbeid
Donderdagmorgen niet behoefden te hervat
ten Door dit ontslag worden opnieuw talrijke
Nederlandsche textielarbeiders» getroffen
Uit Losser en Overdlnkel alleen reeds 45.
- 1
Donderdagmiddag is te Kampen bü het ovA’-
steken van de straat de 70-jarige petroleum
venter Z. door een personenauto, bestuurd dooi
Van D„ aangereden.
Met een schedelbasisfractuur en gecompli
ceerde breuken in beide beenen is de man naar
het Stadsziekenhuis vervoerd, waar hfj zonder
tot bewustzijn te zijn gekomen enkele uren li
ter is overleden.
In een interview heeft de directeur van de
Stoomvaart Mij. „Zeeland” medegedeeld, dat
de maatschappij door den oorlog in moeilijkhe
den gekomen is.
In plaats van dagelijks, wordt thans drie
maal in de veertien dagen gevaren en het aan
tal passagiers is zoo gering. dat iedere reis
groote verlieten oplevert. Gaat men zoo door
dan ontbreken binnen een half jaar de noodige
middelen. Zet men het bedrijf stop, dan elschen
onderhoud van schepen, gebouwen, verzekerin
gen ed. nog zooveel, dat men het hoogstens nog
een jaar uit houdt. Daarom is een beroep op
de regeerlng gedaan.- het de ..Zeeland” finan
cieel mogelijk te maken, den beperkten 3 maal
in de veertien dagen dienst te onderhouden
Ook als de regeerlng steunt, zullen echter velen
moeten worden ontslagen.
De Zwolsche Rechtbank heeft Donderdag den
gewezen eersten ambtenaar ter secretarie te
IJselmuiden, P. M_. veroordeeld tot zes maanden
gevangenisstraf, waarvan vier maanden voor-
waardeljjk en met aftrek van de preventieve
hechtenis.
Verd. had het beheer ever verschillende leges-
gelden en heeft zich waarvan een deel toege
ëigend.
De nieuwe lichting cadetten, wier opkomst,
zooals bekend, was uitgeeteld, zal. naar wij ver
nemen, Maandag 25 September in werkelüken
dienst komen.
Ook de 2e en 3e jaars studenten, die thans
bjj het mobilisatieleger zijn gedetacheerd, zul
len alsdan naar Breda terugkeeren teneinde
hun opleiding voort te zetten. Daar de nieuwe
gebouwen van de K.M.A.. noodig voor het uit
gebreide contingent cadetten, nog niet gereed
zün. zal een gedeelte der cadetten vertnoede-
Ijjk in het nieuwe gedeelte van de Chassée-ka-
zerne van het 6e R.I. worden ondergebracht
Naar wij vernemen zullen voortaan op het
traject Napels—Bandoeng v.v. van de K. L. M.
naast den marconist ook leerling-marconisten
meevliegen, die een opleiding als steward heb
ben gekregen.
De stewards op de vliegtuigen der Indlë-route
komen dus voorloopig te vervallen.
een nieuwe brug over
kanaal bü Alkmaar
In het missiehuis te Teterlngen zijn 28 Scho
lastieken van de Poolsche Provincie
Gezelschap van het
veerd, om daar hun
te zetten.
De Poolsche Provincie van het Gezelschap
van het Goddelijk Woord heeft in Polen vier
huizen. n.l. een gymnasium in Gorna Grupa.
een noviciaat In Chludowo, een gymnasium in
Rfbnik en in Bruczkoff. waar in totaal 29 pries
ters en 57 broeders werkzaam zijn. Het aantal
leerlingen van deze drie scholen voor middel-
oaar onderwijs bedraagt 397. terwijl in het no
viciaat 23 priester-candidaten en 26 broeders er.
18 postulanten hun opleiding ontvangen.
De A.N W.B. ontvangt van de grensovergan
gen bijna dagelijks berichten, waaruit blijkt,
dat talrijke automobilisten, ondanks de bemaal
de publicaties in pers en radfo. nog steeds niet
weten, dat zfj in hun autotank niet méér dan
10 liter benzine mee over de grens mogen ne
men.
Het gevolg is, oat men op primitieve wijze
het teveel aan benzine af moet tappen, het
geen noodeloos oponthoud geeft, en het komt
zelfs voor, dat men in arren moeoe ce benzine
in een riool laat wegvloeien.
Hiermede wordt het effect van den maat
regel geheel te niet gedaan. De bedoeling is. dat
zooveel mogelük benzine voor Nederlandsen ge
bruik in het binnenland blijft. De benzine, die
wegvloelt. is voor het gebruik verloren en door
een dergeljjke onvaderlandslievende daad schiet
men het doel van den maatregel voorbij.
Dekking bedrijfaverliea der Spoor
wegen f 2x/i millioen lager
In dit bedrag zün oa. begrepen aanvra
gen van gelden voor bouw of voortzetting
bouw van de bruggen over den IJssel te
Deventer, over de Boven-Merwede te Qo-
rinchem en over den Hollandschen IJssel
te Krimpen. Voorts zijn daarin be
grepen bedragen van f 1.400.000 en f 500.000
voor een tunnel te Velsen en voor de vaste
oeververbinding (tunnel) te Rotterdam.
en a zult morgens uit bed springen,
gereed om bergen te verzetten.
lederen dag moet uw lever een liter lever-gal In uw
ingewanden doen vloeien. Wanneer deze stroom van
lever-gal onvoldoende ia. verteert uw voedsel niet,
het bederft. U voelt u opgeblazen, u raakt verstopt.
Uw lichaam is vergiftigd, u voelt u beroert
ellendig, u ziet alles zwart.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmidde
len. U moet CARTER’S LEVER-PIDLKTJES nemen
om deze liter lever-gal vr|j te doen vloeien en u
u.een <ehee* ander mensch voelen. Onschade-
luk plantaardig, sacht. onovertroffen om de lever-
gal te doen vloeien.
Lever-Pilletj» bü apothekers en
drogisten, f. 0.75.
hem wegens smokkelen te vervolgen,
zaak was dan zeét eenvoudig.
De procureur-generaal Is het met den
gedachtengang van den president eens. Een
interessante vraag is hierbij, aldus de proc.-
gefi„ hoe de verhouding tusschen kooper en
verkooper ontstaat en terstond weer te niet
gedaan wordt door contante betaling. In
het andere geval is betaling slechts moge
lijk over de clearing. Daar de proc-gen
het ten laste gelegde niet bewezen achtte
vroeg hij bevestiging van het vrijsprekend
vonnis der rechtbank.
anneer zal de heer Mussert voor
ons land eenzelfde besluit af
kondigen’ Het moge misschien
niet strooken met het leidersprincipe, dat
de Algemeen Leider het voorbeeld van
een gewestelijk commissaris der bewe
ging volgt, maar de Algemeen Leider
kan, dunkt ons, van dezen gewestelljken
commissaris wel iets leeren. De tijden
zijn te ernstig en te gevaarlijk voor
kleinzielig politiek gehakketak en gezag-
ondermijnend gestook en gekrakeel, en
wij zeggen het met volle instemming den
gewestelljken commissaris der NS.B. te
Bandoeng na: Goede vaderlanders, die
hun plicht kennen, staan als één man
achter het gezag. Wie zich aan dien
onafwijsbaren plicht onttrekt en zelfs in
strijd daarmee handelt, sluit zich zelf
buiten de gemeenschap der goede vader
landers en verdient daarbuiten te worden
gesloten.
F. Diepen. Bisschop van ’«-Hertogen
van het Scholastikaat te
toegediend
Op den kapitaaldlenst is voor den wegen
bouw rond f 27000000 uitgetrokken. Gerekend
is daarbij, dat een bedrag vai\ rond f 6 000 O’JO
zal worden overgeschreven van in vorige c lenst
jaren niet verwerkte bedragen, zoodat ten laste
van den kapitaaldlenst in 1940 voor de wegen
een bedrag van rond f 33 000.000 zal kunnen
worden verwerkt.
Voor den bouw van bruggen over de groote
rivieren en aanleg van toeleidende wegen word;
in deze begroeting gerekend op een bedrag
van f 9 045 000
Regeerlng en volksvertegenwoordiging, op el
kander bouwend en elkander schragend, hebben,
*lk op haar grondwettelfjke plaats, de dure
roeping ons land door de beproevingen, die niet
tollen uitblijven, heen te leiden.
Zware offers sullen door allen moeten
worden gebracht. Zij zullen niet te zwaar
▼allen, indien de geestelijke kracht van
onze bevolking ongebroken blijft. Onver
zwakt moeilijke oogenbllkken in xijn ge
schiedenis en zijn bestaan te boven komen,
kan een volk slechts door wilskracht en
nvoreele sterkte. Aan de handhaving en
bevordering daarvan mede te werken zij
dan ook een onzer voornaamste strevingen.
Krachtens uwe voordracht, geachte medeleden,
•ndermaal door de Koningin geroepen aan on
zen arbeid leiding te geven, houd ik mij over
tuigd. dat wjj gezamenlijk, in Godsvertrouwen
en met de vredesgedachte in ons hart, op
▼ruchtbare wijze de belangen van ons vader
end zullen dienen*-»
De*e rede werd met applaus begroet.
De leden van een aantal commissies werden
door den VOORZITTER benoemd.
Besloten wordt tot toelating van den heer
G. Suurhoff (S.D.) als lid. Vervolgens wordt
°»érgegaan tot het trekken der afdeelineen.
De jaarlijksche algemeene vergadering
het Nederlandsch congres voor openbare
zondheidszorg. die volgens het aanvankelijk
voornemen van het bestuur op 29 dezer zou
worden belegd, zal zoo mogelijk in de tweede
helft van October te Leiden worden gehouden,
vermoedelijk op 20 October.
Aan de orde komt os. de benoeming van een
voorzitter wegens het om gezondheidsredenen
bedanken van dr. N. M. Josephus’ Jltta.
door
smokkelen de clearing te ontduiken. Indien het
standpunt van den rechter juist is. komt de
zaak van de clearing zeer zwak te staan.
Naar de meening van get. heeft verd.
radiotoestellen over de grens gesmokkeld. Bij
deze zaak gaat het echter niet om het smokke
len, maar om de clearing te ontduiken. Verd
stuurt nu een vertrouwensman met reischèques
naar Dultschland en betaalt zijn aankoopen
daar met Marken van ongeveer 42 cent. Ge
schiedt de betaling over de clearing, dan koe
ten de Marken ongeveer 75 cent. Het verschil
is zoo groot, dat de bonafide handel tegen al
dus verkregen radiotoestellen niet kan concur-
reeren.
De omstandigheid, cat de dekking van
het bedrijfsverlies van de N V. Ned Spoor
wegen. dat voor 1939 op f 22.000 000 w«ri
geraamd, ook voor 1940 weer lager kan w
den vastgesteld tw 2', millioen
hiervan de voornaamste oorzaak
Het eindcijfer van de totale uitgaven op
den gewonen dienst bedraagt f 63 458 898
tegen f 65 982 697 in 1939
De minister van Sociale Zaken brengt inge
volge het bepaalde in artikel 5 van de wet
geneeskundige voorziening 1939 ter kennis van
allen, wien zulks aangaat, dat;
a. de geneeskundigen, die om eenigerlei re
den hun praktijk zelf niet of niet volledig kun
nen uitoefenen, hiervan mededeellng moeten
doen aan den geneeskundig inspecteur van de
Volksgezondheid in het ambtsgebied, waarin zü
werkzaam zijn;
b. de geneeskundigen, die de bevoegdheid tot
het uitoefenen van de geneeskunst hier te lande
in 1935 en volgende Jaren hébben verkregen en
de geneeskundigen, die zich vrijwillig beschik
baar willen stellen om als vervanger in den zin
van de genoemde wet te worden aangewezen,
zich moeten aanmelden bij den bovenbedoelden
inspecteur.
De mededeellng, respectievelijk aanmelding,
behoort te geschieden door Invulling en toe
zending van een gedrukt formulier. Dé formu
lieren zijn verkrijgbaar bij elk hoofd-, bij- of
hulp-postkantoor in een reeds geadresseerde
dienstenveloppe, waarin aanwezig zijn een wit
formulier, bestemd voor de onder a. bedoelde
geneeskundigen en een geel formulier, bestemd
voor de onder b. bedoelde geneeskundigen.
Een der beide formulieren behoort derhalve
in de enveloppe te worden verzonden.
De mededeellng. onder a. bedoeld, moet ge
schieden zoo spoedig mogelijk, in leder geval
vóór 26 September as., ot onmiddellijk nadat
de bedoelde reden aanwezig Is. De aandacht
wordt er op gevestigd, dat,ook de geneeskun
digen, die thans onder de wapenen zijn of om
eenigerlei andere reden hun praktijk niet of
niet volledig kunnen uitoefenen, tot de mede-
deeling verplicht zijn.
De aanmelding, onder b. bedoeld, moet ge
schieden zoo spoedig mogelijk, in leder geval
vóór 26 September as., of onmlddellijk nadat
de hoedanigheid van arts wordt verkregen.
De minister van Waterstaat, de heer AL-
BARDA. stemt In met den lof voor de Memorie
van Antwoord, daar deze gereed was, toen deze
regeerlng optrad. Ook naar sprekers meening
is er sprake van twee soorten „naasting." In de
concessie wekt het woord „naasting" misver
stand. Ook de actie van de provincie en enkele
gemeenten berust hierop. In dit geval ontbreekt
het element dwang, dat aan de wettelijke naas
ting eigen is. Aan de concessie kan geen argu
ment ontleend worden tegen de naasting krach
tens de Spoorwegwet, die hier plaats heeft. De
naastingsprjjs kan in het voordeel worden ge
acht van alle crediteuren, ook van het provin
ciale bestuur van Friesland. Door het uitbren
gen van een deurwaarderaexploit door de
Door de mobilisatie ,werd de R.K. Capitulan-
tenbond ,.8t Georgius” zwaar gedupeerd. Zün
afdeelingen, zelfs zijn hoofdbestuur werden ver
strooid en er is geenerlei verband meer.
In ’s-Gravenhage heeft zich thans een com-
Op 1 November as. zal het 25 jaar geleden
zijn, dat aan mgr. Hopmans, bisschap van Breda,
de H Bisschopswijding werd toegediend. In
verband met de tijdsomstandigheden zal de
feestelijke* herdenking slechts een zeer besenet-
den karakter dragen. Op Allerheiligen zal door
den jubilaris een pontificale H. Mis worden
gecelebreerd In de Kathedraal. Voor priesters
en geloovlgen zal er op Zondag 5 November van
li tot 1 uur gelegenheid zijn om mgr. P. Hop
mans persoonlijk geluk te wenschen. Het Ka
thedraal Kapittel zal een jubileumgave, door
priesters, religieuzen en geloovlgen bijeenge
bracht, ter beschikking van den bisschop stellen,
te besteden voor de noodwendigheden van het
Bredasche Bisdom
missie gevormd, onder leiding van den vice-
president van het hoofdbestuur van ,Bt. Geor
gius", adres: D. T. van der Zee. Jan van Nas-
saustraat no. 2 te ’s-Gravenhage.
Twee dingen zijn thans noodig Op de eerste
plaats worden de leden van St. Georgius ver
zocht hun mobilisatie-adres op te geven en
tevens de achterstallig, f contributie aan het
hoofdbestuur op te zenden.
Voorts worden zij. die nog geen lid van St
Georgius zijn, verzocht zich aan te sluiten
en daarvan blijk te geven door mededeellng aan
vorengenoemd adres.
Het ligt in de bedoeling om aan de hand van
de binnengekomen adressen en met behulp der
binnengekomen gelden den bond opnieuw op te
bouwen in den vorm van mobillsatle-afdeelin-
gen. clubs, enz.
Aan de memorie van toelichting inzake het
Verkeersfonds is het volgende ontleend.
De minister wijst in vergelijking met de be
groeting van het vorig jaar er op. dat de uit-
keerlng uit hoofdstuk IX der Ryksbegrcotlng.
f 3 873 495 lager kon worden bepaald dan het
in de begroeting voor 1939 deswege opgenomen
bedrag, zoodat deze uitkeering cp f 25 853.055 is
geraamd o
Maar die betaling in LXiitschland is
toch geen betaling wegens Invoer in Neder
land te noemen. De bedoeling van de clearinr,
Is juist, om eerst te bestellen en na Invoer over
de clearing te betalen. Hier is het omgekeerde
gebeurd: eerst betalen en dan Invoeren.
Get.: Dat opent de mogelijkheid om
Zondag 24 September zullen door Z H. Exc.
Mgr.
bosch. in de kapel
Oirschot H.H. Wijdingen worden
aan 45 Fraters Montfortanen
Het H Diaconaat aan de eerw
Hoogland uit Haarlem. W. van
Vaals en J Habets uit Schaesberg
Het H Subdiaconaat aan de eerw. Praters'
J. Smeets uit Valkenburg. A. van Ewieten uit
Rotterdam. E. Mevis uit Geleen. J. van den
Boom uit Maastricht, J. Lataster uit Schaes
berg. C. Peters uit Beek. A. de Waard uit Ber
gen, P. Rullen uit Grotenrath. W. Vossen uit
Bunde, J. Bertrand uit Wjjlre. M Bude uit
Beek (L.) en W Frencken uit Roermond.
De Mindere Orden aan de eerw Fraters L.
Terstroet uit Den Haag. J. Gundry uit Aarhus
Denemarken). L. Smeets uit Doenrade. P.
WeiJnen uit Maastricht, H. van Bergen uit
Mesch, J. van Benthem uit Oldenzaal. A. Coen-
jaerts uit Gulpen. H. Cruyen uit Spekholzer-
helde; A. Schellart vit Den Haag. H. Reynders
uit Reymerstock. R. Dijker uit Maastricht. J.
Hoeberlchts uit Dunde, G. Meeis uit Sweykhui-
zen en A. Voncken uit Beek
De Tonsuur aan de eerw. Fraters F. Bonnier
uit Rotterdam. N. Sijm uit Zwaag. W. Brouns
uit ,Gu)pen. H. de Kroon uit Olrschci. J. Camps
uit Eijsden. J. Kerssemakers uit Meerssen. F.
Geraeds uit Schinveld. F. Ghijsen uit Meerssen,
J. Jongen uit Schaesberg, M. Vroemen uit
Beek. J. de Kever uit Ravenstein, H. Frehen
uit Waubach. L. Collün uit Gulpen, H Rama-
kerg uit Bochoitz. Th. Witslérs uit Heerlen en
C. van Kesteren uit Sassenheim.
Mr. J. R. H. VAN SCHAIK heeft gister
middag zijn taak als voorzitter der Tweede
Kamer voor het nieuwe zittingsjaar aange-
▼angen met de volgende rede:
Geachte medeleden,
De Kamer gaat een nieuwe werkperiode in
onder den diepen Indruk van de zorgelijke om
standigheden, waarin ons land sinds kort is
komen te verkeeren.
Onttrokken aan huls, arbeid en bedrijf staat
de bloem der Nederlandsche jongemannen,
staan ook onze eigen zonen gereed, de hoogste
belangen van het vaderland te dienen.
Harde maatregelen heeft ons oeconomisch
leven te wachten als gevolg van de zeker nog
ernstiger wordende storingen in het Internatio
nale handelsverkeer.
Het geheele volk gevoelt zich beklemd door
den oorlogstoestand die over een deel der wereld
te gekomen.
Beseffend dat van de regeerlng de uiterste
staaumanswijsheld vereischt wordt om Neder
land voor rampen te behoeden en de volksge
meenschap zoo gaaf en ongeschokt mogelijk te
bewaren, zal de Kamer zich het vertrouwen des
volks waardig toonende, haar daarin naar best
Vermogen trachten bij te staan.
In normale tijden moge het
somwijlen een brandpunt van
strijd zijn, laten we dien in dit kotnmer-
▼olle tijdsgewricht trachten te vermijden
en elkander de hand reiken.
Wanneer wij ons niet laten leiden door
invloeden van elders, van welke zijde die
ook komen, doch ons uitsluitend doordrln-
gen van den geest van eigen historie en van
eigen nationale tradities, zal onze waar
lijke eenheid zich vanzelf openbaren en een
levende kracht vormen naar binnen en naar
buiten.
Regeerlng
Uit de behandeling van de strafzaak tegen
den Arnhemschen radiohandelaar 8. de W
wien ten laste was gelegd het doen van ver
schillende betalingen aan handelaren in
Dultschland zonder de clearingvoorschrlften in
acht te nemen, bleek, dat het clearingverdrag
In dit opzicht een leemte vertoont, die spoedig
weggenomen dient te worden. Dit zou reeds
zijn geschied, wanneer men niet een uitspraak
wenschte van het hoogste Nederlandsche
rechtscollege.
De Arnhemsche radiohandelaar had in Juni
en Augustus van het jaar 1935 meermalen In
Essen. Duisburg en Bochholt radiotoestellen,
tafeltjes en gramofoonplaten gekocht en deze
daar direct betaald zonder tusschenkomst van
de Deutsche Verrechnungskasse en het Ned.
Clearinglnstltuut. De radiohandelaai zou
daarmede, aldus de dagvaarding, in strijd met
de voorschriften van het internationaal beta
lingsverkeer hebben gehandeld.
De rechtbank was deze meening niet toege
daan en sprak den radiohandelaar vrij. De of
ficier van Justitie kwam in hooger beroep
Verdachte, die de feiten had toegegeven, was
niet verschenen.
Als getuige werd gehoord de opsporlngsln
specteur van het clearingbureau. T. F R. A.
Roskam, die de zaak heeft onderzocht en tol
de conclusie is gekomen, dat verdachte in strijd
met de voorschriften had gehandeld.
De president stelde den getuige de vraag, in
hoeverre dit feit van contante betaling in strijd
is met.de betalingen van de clearingwet. waar
in sprake is van betalingen voor den Invoer van
Dultsche goederen in Nederland. Volgens den
president hebben de desbetreffende bepalingen
in de clearingwet alleen betrekking op goede
ren. welke in Dultschland zijn besteld, daarna
worden Ingevoerd en eerst dan betaald Beta
ling moet dan over de clearing geschieden.
In dit geval echter, aldus de president, zijn
de goederen in Dultschland contant betaald
Verdachte mag dat niet doen. Maar hjj hoeft
bjj den aankoop ook niet te zeggen, dat hij de
toestellen naar Nederland wil meenemen.
Get.: Op het oógenblik dat de goederen In
Nederland worden Ingevoerd, is verdacht»
strafbaar
In de kosten van den laatsten tunnelbouw is
uit het Verkeersfcnds een bedrag van f 8 000.000
1 aan de gemeente Rotterdam toegezegd tot Ujd
en wifié de brug beoosten Rotterdam is gebouwd
Verwacht wordt, dat het voorschot aan de
gemeente einde 1939 tot een bedrag van
f 7 500 000 zal zijn uitbetaald.
De bouw van bruggen vindt regelmatig voort
gang. Verwacht wordt, dat de brug over de
Noord bij Hendrik-Ido-Ambacht einde 1939 ge
reed zal komen.
Voor de wegen in Groningen wordt op deze
begreoting voor verbetering én aanleg In totaal
f 1900.000 aangevrgagd.
i Voor de voltooiing van de wegver!egging om
Zwolle <weg no. 31) Is een bedrag van f 295.000
uitgetrokken.
Voor de wegen nos. 1. 22 en 23 voor zooveel
gelegen in Utrecht wordt op den kapitaaldlenst
in totaal f 2.567.000 aangevraagd.
Weg no. 1 Amsterdam-Baarn-Hoevelaken.
Nieuwe weg Eemnes-Hoevelaken. De gronden,
noodig voor den aanleg van het gedeelte tus
schen den spoorweg Amersfoort-Zwolle en het
knooppunt Hoevelaken, zullen in 1940 worden
aangekocht. Een’bedrag van ƒ75.000 is hiervoor
noodig. De tusschen den bestaanden rijksweg van
Amsterdam naar Baam en de rivier de Eem in
uitvoeriqg zijnde grond- en bijkomen* werken
komen in 1940 gereed. De aardebaan tusschen
de Eem en het knooppunt Hoevelaken zal in
1940 voor een goed deel worden voltooid. Voor
deze onderdeelen wordt in deze begroeting ge
rekend op bedragen van 175.000 en 300.000.
Voorts zullen in 1940 worden gebouwd: een
brug over de Eem. een viaduct over den Baarn-
schen Dijk, een viaduct over den Eemnesserweg,
eep viaduct tusschen den Eemnesserweg en den
bestaanden rijksweg van Amsterdam naar Baarn.
De kosten van deze kunstwerken worden ge
raamd op f 160 000.
Met het aanbrengen van wegverhardingen zal
in 1940 een aanvang worden gemaakt. Hier
voor wordt f 150.000 uitgetrokken.
Weg no. 22. UtrechtHcllandsche Rading.
Nieuwe weg UtrechtHilversum. Voor het Ver
keersplein bij het fort Biltstraat word'
f 100.000 aangevraagd.
Het laat zich aanzien, dat in 1940 in ge
noemden rijksweg verschillende kunstwerken in
uitvoering zullen komen. Voor het bouwen van
een tunnel bij fort Blauwkapel, onder de spoor
lijn UtrechtAmersfoort, Is in 1940 f 140.000
noodig.
Weg beoosten om Utrecht. De tusschen den
Lleschboschweg en den spoorweg Utrecht—
Arnhem in uitvoering zijnde werken kernen
tn 1940 gereed.
Hiervoor wordt een bedrag van f 175 000 aan
gevraagd. De aardebaan voor het gede? t»
tusschen den spoorweg UtrechtArnhem en
rijksweg no. 25 komt in 1940 gereed. Geraamde
kosten f 275.000.
De wegverhardingen worden in 1940 aange
bracht. Hiermede is een bedrag van f 150.000
gemoeid.
Weg" no. 23 (Utrecht)De BiltHuls ter
Heide—Hoevelaken. Gedeelte rondweg bezuiden
Amersfoort. Met de uitvoering van den tunnel
onder den spoorweg AmersfoortKesteren en
den rijksweg AmersfoortWoudenberg zal in
1940 een aanvang worden gemaakt. Hiervoor
wordt een bedrag van f 250000 aangevraagd.
Op den gewonen dienst voor wegen in Zuid-
holland wordt f 328 000 aangevraagd voor di
verse plaatselijkc verbeteringen van de wegen
nos. 4. 8 en 11.
Op den kapitaaldlenst is voor den wegenbouw
in deze provincie, voor zoovéél deze door de
directie Zuidholland wordt uitgevoerd, in totaal
f 2.195.000 uitgetrokken.
Weg no. 4 AmsterdamSassenheim—Has g-
sche Schouw—'s-Gravenhage. Na aankoop van
den benoodlgcen grond zal kunnen worden be
gonnen met de uitvoering van de werken tot
verbreeding van het vak Den DeylHaagsche
Schouw. Voor 1940 wordt hiervoor een bedrag
▼an f 350 000 Kxxilg geacht.
Wegen nos. 4a en 4b (Amsterdam-) Burger
veer—Rijswijk (-Rotterdam) en zijtak
schotenOegstgeest. De aankoop van de be-
noodigde gronden zal in 1939 zün beslag krü-
gen. De aangevraagdebedragen van t 350.000
en f 600,000 zijn bestemd voor begin van uit
voering der werken voor den aanleg van deze
wegen.
Voor den bouw van bruggen over de groote
rivieren en aanleg van toeleldende wegen in
Noordbrabant worden nog bedragen van
f 900.000 en f 950.000 aangevraagd voor aanleg
van gedeelten van de wegen no. 16 gedeelte
Moerdijk—Prinoenhage (aangevraagd bedrag
handelen zooals
mociatische Kamerlid
behandeld?
wij van die
veel te veel en veel te weinig gehad, het
gaat nu om daden. In Indië, waar de
Rijksgedachte tegenover de mogelijkheid
van een Japansche bedreiging op vele
NB.B.-ers een hellzamen Invloed heeft
uitgeoefend, heeft de gewestelijke com
missaris der N S B. te Bandoeng tot de
leden dezer partij een oproep gericht,
welke als volgt luidt:
„Kameraden,
Wij weten, dat ons volk in gevaar
keert. Onze liefde voor ons volk en ons
land, onze verbondenheid aan ons
vorstenhuis, doen ons slechts één plicht
kennen: Alles voor het vaderland.
Ik heb besloten, mijn kameraden, dat
gedurende den tijd dat oorlogsgevaar
onze grenzen bedreigt onzerzijds geen
politieke strijd zal worden gevoerd.
Al ons weten en kunnen zij in deze
dagen, nóg meer dan tevoren, gericht op
en gewijd aan versterking van den geest
van nationale eenheid in al janze volks-
genooten Wjj staan dit herhalen wij
als één man achter het gezag.
Kameraden, kent uw plicht, toont dat
gij goede vaderlanders zijt.”
(w.g.) C. BOLDINGH
Voor het reizen naar Letland is thans een
visum vereischt.
De i 5ór 8 September afgegeven inreis- en
doorreis visa zün vervallen.
f 900.000) en no. 27, gedeelte SleeuwjkBreda
en Zuidelijke rondweg om Breda (aangevraagde
bedragen f 350 000, f 350 000 en f 250.000).
Autosnelweg EindhovenZuid-Limburg. Het
ligt in het voornemen in 1940 op ruime schaal
met den grondaankoop van het gedeelte tus
schen Maasbracht en Beek voort te gaan, ter-
wül eveneens voor dit gedeelte op den bouw van
een tiental viaducten zal zün te rekenen. Te
vens zal zoo mogeluk aangevangen worden met
de grondwerken en het maken van de aarde
baan over het Zuidelijk gedeelte tusschen Beek
an Geleen. Hiervoor is f 750.000 uitgetrokken
Voor den bouw van
het Noord-Hollandsch
wordt f 150.000 aangevraagd.
Weg no. 2 AmsterdamUtrecht. De laatato
voor den wegaanleg benoodigde gronden kun
nen in 1940 worden aangekocht.
Het maken van de aardebaan is in 1939 aan
gevangen en zal in 1940 met kracht worden
voortgezet op de gedeelten AmsterdamLoe-
nersloot en BreukelenUtrecht.
Voorts zal in 1940 worden begonnen met den
bouw van eenlge kunstwerken, terwül het
korte weggedeelte ten Zuiden van den spoor
weg Utrecht—Gouda, met Inbegrip van de brug
over den Leidschen Rün. in den aanvang van
het jaar voltooid kan worden. Daardoor, als
mede door de reeds vroeger voltooide brug over
het Merwedekanaal naast dien spoorweg, wordt
een geheel vaste verbinding tusschen de be
bouwde kom in Utrecht en het rijkswegennet
ten Westen daarvan verkregen.
Voor een en ander moet voor 1940 worden
gerekend op een bedrag van f 1.755 000.
Weg no. 4a (Amsterdam-) BurgerveenRüs-
wük (-Rotterdam), gedeelte: weg no. 4 (Bur
gerveen)—weg rio. 12 (Leldschendam) Ten
einde zoo spoedig mogelijk te voorzien in een
korte verbinding voor snelverkeer tusschen
Rotterdam en 's Gravenhage met Amsterdam
zal ook de aanleg van het gedeelte van weg
no. 4a van den weg no. 4 (Burgerveen) tot
weg no. 4b bü Voorschoten met kracht ter
hand worden genomen. Voor grondaankoop
wordt f 470.000 en voor enkele plaatselük ter
stond noodige werken wordt f 60.000 aange
vraagd.
Het wegdek van weg no. 4b (Voorschoten)
tot weg no. 12 Cs GravenhageUtrecht) zal
vermoedelük in 1942 voltooid kunnen zün Voor
voltooiing van den grondaankoop en voortzet
ting van den bouw van kunstwerken en van
den aanleg van de aardebaan wordt een bedrag
van f 1.530.000 aangevraagd.
-j-w U herhaling hebben wij moeten
slgnaleeren. dat de NS B.-pers
zich onder de huidige omstandig
heden buitengewoon onvaderlandlievend
en voor onze neutraliteit zelfs gevaarlijk
geschrijf veroorloofde. Wanneer daarin
niet ten spoedigste verandering zou ko
men. leek ons het nemen van overheids-^
maatregelen onvermijdelijk in het zui
vere algemeene landsbelang. Wat hebben
wij aan schoone en opofferingsgezinde
verklaringen van de nationaal-socialisti
sche Kamerleden ten aanzien van loyalen
steun aan de regeerlng, indien de N.8.B.-
pers zich in de practljk daaraan niet
houdt en zelfs die Kamerleden deraillee-
ren uit de rail, die zij zelf uit vrijen wil
zooals zij b.v. deden,
toen zij minister Albarda wilden be-
zij het sociaal-de-
Albarda steeds
Aan voorden
zijde reeds
de Waterstaatsbegrootlng 1939 (Kosten in ver
band met de uitvoering van de Electricitelts-
wet).
De heer SMEENK (A. R.) is van oordeel,
dat thans alle niet direct noodzakelüke uitga
ven achterwege moeten blüven.
De opschorting van de uitvoering dezer wet
brengt geen nadeel voor eenig nationaal belang
mede. Voor de koppeling is niet noodig een
speciale afdeellng met een Directeur-Generaal
bü het Departement op te richten.
Spr. dringt er op aan. het ontwerp tot be
tere tüden op te schorten.
De heer KRIJGER (C. H.) kan den vorigen
spreker op vele punten ondersteunen. Ook
spr. heeft vele bezwaren, voornamelük tegen
den opzet van de personeelsbezetting. Deze is
reeds groot.
De noodzaak tot soberheid is dringender ge
worden. Dit ontwerp is in strüd met de sedert
verschenen millioenen-nota. Indien spr. niet
bevredigd wordt, zal spr. stemming vragen
over art. 2.
De Minister van Waterstaat, de heer AL
BARDA, is van oordeel, dat men wegens fi-
nancieele moellükheden maatregelen, die nood-
zakelük zün door de economische moeilijkhe
den. niet achterwege mag laten.
Ook defenslebelangen elschen de koppeling.
De grootste economie is noodig bü de elactrl-
citeltsvoorzlenlng.
De instelling van bedoelde afdeellng van het
departement is onmisbaar.
Spr zegt toe, zoo snel mogelijk te zullen
handelen.
Art. 2 komt in stemming. Het wordt aange
nomen met 48 tegen 20 stemmen. Tegen stem
den de Alt., behalve de heeren Diepenhorst.
Amelink en Alge ra. NBB. en de C.H
Het ontwerp wordt zh. stemming aangeno
men.
Deze ontwerpen en conclusies worden zonder
debat en zhst aangenomen.
Om 17 05 uur wordt de vergadering verdaagd
tot de volgende week. De Kamer gaat in de af
deelingen voor het ondersoek van het wets
ontwerp nadere voorzieningen betreffende de
militaire justitie.
provincie zün de onderhandellngen niet bevor
derd.
Van tegemoetkomendheid van de züde van
de Regeerlng kan moellük sprake zün, nu het
exploit is uitgebracht.
Het ontwerp wordt z. h. s. aangenomen.
Aan de orde is het wetsontwerp toestaan
van het heffen van tol op een te bouwen brug
over de Zandkreek.
De heer DE MARCHANT ET D'ANSEM-
BOURG (N. S. B.) vraagt, hoe het mogelük is,
dat thans nog nieuwe tollen worden Ingesteld
De regeerlng blijkt duldelük anti-auto te zün
De heer KRIJGER (C. H.) acht het bouwen
van een brug over de Zandkreek wenschelük.
Naar spr.’s meening behoort iedere overgang
over groote rivieren en stroomen vrü te zün.
Hü hoopt, dat het daartoe nog eens zal komen.
Spr. neemt op afbetaling, wat de Regeerlng
tharts biedt.
Do heer MES (R. K.) hoopt, dat het ont
werp zal worden aangenomen. Spr. is echter
een groot voorstander van het brengen van
waterovergangen in Zeeland op het Rükswe
genplan. Het nlet-heffen van tol zal tot ge
volg hebben, dat de brug niet zal worden ge
bouwd. Dit laatste wil spr. vermijden.
De Minister van Waterstaat, de heer AL
BARDA, verklaart, dat dit ontwerp niet die
strekking heeft, welke de heer De Marchant
et d'Ansembourg er aan geeft. Op bruggen,
welke behooren tot het Rükswegenplan, zullen
geen tollen worden geheven.
De provincie Zeeland bouwt deze brug en
vraagt toestemming tot heffing van bruggeld
om de kosten te bestrüden Dit is geen plan,
dat de autohouders schaadt, integendeel Spr.
is niet bereid het ontwerp in te trekken.
Spr. is ook geen voorstander van tolheffin
gen. Doch hier is de keuze: een brug met tol
of geen brug.
Het ontwerp wordt z. h. s. aangenomen met
de stemmen der N. 8. B. tegen.
Aan de orde is het wetsontwerp nadere wü-
ziging van de Onteigeningswet.
Het wordt zonder debat en 8. h. s. aangeno- 1
men.
Aan de orde is het ontwerp verhooging van