ONS BLAD
Opperste raad
Duitsch—Russische
al
voor
een
Duikboot door
trailer geramd?
grenzen
den oorlog bepaald
Fritsch
Warschau telde
700 dooden
De onrust in het
Protectoraat
Het nieuws van heden
Naar
een
von
gesneuveld
verdrag
Ankara-MosRdu
Weinig strijd in
het Westen
Sovjetschepen in
Poolsche wateren
Het legerbericht
der Sovjets
DE BAROMETER
DAUL MULDER’S
1 ICCADILLY
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
39
ZATERDAG 23 SEPTEMBER
DENXHOUT
>on
5
Hitler ziet Warschau
VAN BOOTZ
MR
Duitsche vliegtuigen
boven Schaffhausen?
Een Duitsch-Turksch
accoord niet verlengd
Jongeman in de borst
geschoten
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
J
t<~*
i
I
Volledige overeehotgmmin,
over den te volgen ko
Ijzeren Garde-leden
gefusilleerd
Voor geval militaire tegenmaatregelen tegen Polen
zouden moeten^onten^etroffen”
Het Weeriïï)
li
4
Beider garantie voor alle ver. ekerden
S
hate
Heb
•k
i» <to
erhaald»
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No 301
ergaderde in
ff
In
organisaties en religieuzen.
its met
i
•stmaa)
Van seml-offlcleele
ge-
leliehte
iiiiiiiiiiiiiiiiiij
VOOR HET GEHEELE LAND:
un)
be-
aan
L
-Tl
OM
a
Saradjogloe
ryk
Het „ongeladen” wapen bleek
toch gewapend te zyn
Hongaarsche troepen niet
over de grens
De Opperste Oorlogsraad
Engeland.
Het
seen
«Ude
:n re
de
zich
geen
’s-GRAVENHAGE
Een ondeelbaar begrip.
Dat raoogt ge vandaag met ver geiend
Een bezoek aan Den Haag is slechts
dan echt geslaagd,
Wanneer ge in Den Hout hebt gegeten^
Bezuidenhoat 13, vink bij Stat.Staaissp.
•t direct
iets? n
op <m
niet? jk
op en
hem ea
t woord
•dat
schur-
i kan
nes-
i zijn
■rlee-
door
>nlgt
een
GROOT-NOORDHOIXANDSCHE
VAN IMS
Amsterdam Van Brienenhuis
ge-
Met
Maar je
gauw
setje, ft
voor
g maar
goede
t meer
ALGEMEENSTRIESCHE
LEVENS VERZEKEMN«.wn.ï_
Leeuwarden Burmaniahuia
nder
4—30
-J—1
*n," art
u Audy;
riyksten
irschiUlg
rdig. u
i vader
iet
sir
iet
d-
57
eling
niet
neet
De
oor-
be-
de
>ten
t en
den,
om-
nen.
iw.)
eeft
ian,
een
tam
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
IIIIIIIIIHg
^llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^
De gezonken Amerikaansche duikboot „Squalus" is, na 113 dagen op den zee
bodem te hebben gelegen, gelicht en in een dok te Portsmouth opgenomen
doon
én admiraal
Ie van
maar
it.”
mr
begin
mor-
goed
moed
rt af.
d ge
geid-
n les-
«teiMF
n ge-
Reizen naar Zwitserland
Het ministerie van Buitenlandsche Zaken
vestigt er voer zooveel jioodlg de aandacht op
van-Nederlanders, die naar Zwitserland reizen,
dat zij zich binnen 24 uur na hun aankomst
in dat land moeten aanmelden bij de politie
ter plaatse waar zij zich bevlndefr.
Verschillende katholieke geeste
lijken werd begin September
reeds gearresteerd
Een tragisch ongeval heeft zich Vrijdagavond
omstreeks kwart voor 9 afgespeeld in een eersU
étagewoning. bewoond door de familie W. in de
'Korte Korstjespoortsteeg te Amsterdam.
Het Duitsche opperbevel heeft volgens DNB
door middel van den radiozender Warschau 1
een oproep gericht tot de buitenlanders in
Warschau op 20 September een vertegenwoor
diger te zenden, die op den straatweg Praga-
Radzymin verwacht zou women. Na bespre
king met, dezen vertegenwoordiger zijn Don
derdagavond de leden van het diplomatieke
corps met auto's en de overige buitenlanders
met drie buitengewone treinen van Nasielsk
naar Koenigsberg gebracht.
In Polen bestaan nog drie haarden van
tegenstand van het Poolsche leger, niette
genstaande het feit, dat de Duitsche en
Russische legers elkaar zyn genaderd De
aanval van de Russen heeft evenwel een
hereeniging van de Poolsche legers onmo
gelijk gemaakt.
Naar Reuter uit Moskou bericht heeft de
Sovjet-pers Vrijdag vogr den eersten keer
gemeld, dat het flottielje voor de rivier
Dnjepr Maandagavonden de Poolsche wa
teren is aangekomen en van de Poolsche
schepen geen tegenstand ondervond.
Naar het blad ..AftenHadet" te Stockholm
bericht, moet men er op rekenen dat, afgezier.
van de dooden en gevangenen, 10.000 Duitsche
soldaten in Polen verdwenen zijn.
Te Boedapest werd volgens Reuter ver
der medegedeeld, dat Dultschland en Hon
garije Vrijdag een gezamenlijke controle
Instelden aan de Hongaarsch-Poolsche
grens te Volovec (Roethenië).
,Jn den strijd voor
Warschau”
Vanochtend zijn te Koenigsberg 170 verte
genwoordigers van buitenlandsche legaties in
Warschau en 1200 andere buitenlanders uit
deze stad aangekomen. Zij waren gisteren uit
Warschau vertrokken, hiertoe lp staat gesteld
door het opperbevel van het Duitsche leger.
Het Duitsche ministerie va‘n Buitenlandsche
Zaken zal thans zorgen, dat zij naar hun va
derland zullen kunnen terugkeeren.
GENèVE. 22 Sept. (Havas). De ..Courrier de
Genève het katholieke Zwitsersche orgaan,
schrijft dat de Duitsche autoriteiten de onge
regeldheden in het Protectoraat hadden voor
zien. Zij hebben in de eerste dagen van Sep
tember een aantal personen als gijzelaars ge
arresteerd, o.a. de 'vroegere politieke leiders, de
burgemeesters van de voornaamste steden en
t niet
ben, dit
t Is nu
r je zin
je MO
Iets van
m doet,
hoef j«
je wat
LONDEN, 22 Sept. (Reuter). De schipper van
een Britschen treiler, die vandaag te Grimsby is
teruggekeerd, heeft verklaard, dat hij meende
een duikboot te hebben geramd en tot zinken
gebracht. Hij had van twee Britsche oorlogsbo
dems vernomen dat een duikboot in de buurt
Was en stoomde op volle kracht naar huis.
Plotseling werden drie schokken gevoeld, voor,
Midscheeps en achter, waardoor de treiler tot
Stilstand werd gebracht. Uit zee stegen lucht
hollen op, gevolgd door olie. De treiler kwam
In de haven met een lek en een beschadigde
schroef. -
f. dat op
g- Simon
hartelijk,
enig. Hy
oen naar
BERN, 22 Sept. (Havas). Volgens de Neue
Zürcher Zeitung hebben vanmiddag Duitsche
vliegtuigen boven het kanton Schaffhausen ge
vlogen op geringe hoogte en met groote snel
heid. Het Zwitsersche luchtdoelgeschut kwam
onmiddeliyk in actie.
PARIJS, 22 Sept. (Havas). Het -
Franache legerbericht van 22 Sep
tember des avonds luidt als volgt:
Een kalme dag aan het geheele
front.
De zeestrydkrachten zetten de
verdediging van de convooien voort
en blijven de vijandelijke onder
zeeërs achtervolgen.
ISTANBOEL. 22 Sept. (Reuter). Saradjogloe.
de minister van Buitenlandsche Zaken, is verge
zeld van drie hooge ambtenaren en den Russi-
sc^jen ambassadeur heden vertrokken naar Odes
sa op weg naar Moskou, waar hy naar verwach
ting tien dagen zal blijven. g
Men zegt te Lvtanboel, dat onderhandeM
zal worden over een Turksch-Russisch pact
van ouderlingen bijstand.
BOEKAREST, 22 Sept. Het Duitsche
Nieuwsbureau deelt mede, dat na het vermoor
den van minister-president Calinescoe de auto
riteiten scherpe vergeldingsmaatregelen hebbrfl
genomen tegen de leden van de voormalige
Ijzeren Garde. In bijna alle plaatsen des lands
werden oudgardisten gearresteerd en in enkele
gevallen werden zjj gefusilleerd. In het concen
tratiekamp van Miercoerea Cioecoelloe in Ze
venburgen. waar zich sedert anderhalf jaar on
geveer 150 voormalige leiders 'van de Uzeren
Garde bevinden, werden 44 doodgeschoten. Hun
namen zullen vanavond gepubliceerd women.
hutten
s rede,
tg
yis-
■e laden
ts gek.
is van
MOSKOU. 23 Sept. (Tass). In het Russi
sche legerbericht van 22 September wordt
zegd:
,Jn het Westen van Wlt-Rusland hebben de
roode troepen de stad Bialystok en de vesting
Brest-Litovsk bezet en zijn zjj begonnen met
het zuiveren der bosschen ten Noordwesten van
Grodno van de overblijfselen der Poolsche troe
pen. In de^Westelijke Oekraïne heeft het roode
leger, dat zich bezighoudt nat de liquidatie der
resten van het Poolsche leger, de streek van
Sarny van groepen officieren gezuiverd. Van
daag hebben zich 6 Poolsche infanteriedivisies
en 2 onafhankelijke regimenten onder bevel van
generaal Langer overgegeven aan de roode troe
pen. die den weerstand der Poolsche afdeelingen
nabij Lwow breken. Volgens onvolledige gege
vens zijn van 17 tot 21 September 120.000 sol
daten en officieren van het Poolsche leger ge
vangen genomen en 380 stukken geschut en
1400 machinegeweren buitgemaakt.
"Ondanks de heftige bomaanvallen
geven de verdedigers den
moed niet op
Meer dan 10.000 Poolsche vluchtelingen,
meest militairen, zijn volgens Havas op Hon-
gaarsoh gebied aangekomen. De soldaten wer
den ontwapend en doorgezonden naar de con-
centratie-centra en vervolgens naar de inter-
neeringskampen.
De Duitsche troepen hebben de Poolsche
grensposten aan de Poolsch-Hongaarsche grens
bezet tot Lavoczne. Officieel hebben de Rus
sen de grensposten nog niet bezet, doch op
vele plaatsen hebben de Sovjet-Russische troe
pen deze grens bereikt. De Russen treken
slechts langzaam op, tengevolge van bet berg
achtige terrein. T
CZERNOWITZ. 22 Sept. (Havas). De bur
gemeester van Warschau. Starzynski, heeft in
een radiorede hulde gebracht aan den hel
denmoed van de bewoners van Warschau in
bun strijd tegen den aanvaller. Ook deelde hy
mede, dat Donderdagavond 70 bommen op de
stad gevallen zyn, waardoor 700 personen wer
den gedood. De stryd^hn Warschau duurt nog
voort. De verdedigeJMbevinden zich nog op
dertig kilometer van het centrum der stad.
Het leger van generaal Rummel is in de
hoofdstad aangekomen en de generaal heeft
generaal Czuma, die by het bombardement
werd gewond, vervangen.
Daladler en de overige FTar.sche vertegen
woordigers zyn per vliegtuig naar de bycen-
komst van den Oppersten Oorlogsraad gekomen.
De vergadering geschiedde in «en stad in het
graafschap Sussex. Ofschoon de byeenkomst
geheim was gehouden, bracht een groote me
nigte Chamberlain en Daladler na de bijeen
komst een ovatie.
LONDEN, 22 Sept. (Reuter) Heden
Engeland een bijeenkomst van den
persten Oorlogsraad gehouden.
De vergadering werd bijgewoond
Daladler, Dautry, Gamelln
Darlan voor Frankrijk en door Chamber-
lain, Halifax en Chatfield voor Engeland.
Er werden twee vergaderingen gehouden,
een des morgens en een des middags.
De ontwikkelingen sedert de byeenkomst
op 14 September werden oestudeerd en er
werd van gedachten gewisseld over haar
gevolgen voor den toekomstlgen loop der
gebeurtenissen.
Er bestond volledige overeenstemming
over den te volgen koers, zoowel om het
hoofd te bieden aan dese ontwikkelingen
als om de geallieerde plannen uit te voeren.
De Raad bestudeerde de kwestie der mu
nitie en ravitailleering en er werd over
eenstemming bereikt over de werkwijze om
te komen tot een coördinatie elf vervol
making van de door belde regeeringen te
treffen regelingen.
De overlevenden van de „Courageous”, het Engelsche vliegtuigmoederschip. dat
door een Duitschen onderzeeër getorpedeerd werd, zyn door torpedojagers in
Engeland aan wal gebracht. Terug op vadrelandschen bodem
In Lwow bestaan nog haarden van tegenstand
jn het centrum. Verder werd nog heftig gestre
den by Kutno.
In het oosten rukt het roode leger langzaam
op. doch zonder emsfigen tegenstand te onder
vinden.
Een 20-jarige zoon was in de kamer met iyr.
dienstplichtigen neef, die twee dagen verlof had
zy bezichtigden de dienstrevolver van den mi
litair. Deze wilde het wapen voor zyn neef de-
monstreeren en was in de veronderstelling, da(
dit niet geladen was. Hy trok den haan over,
doch tot zyn groote ontsteltenis volgde een
schot, dat zyn neef in de borst trof. De* jonge
man zakte onmjddeliyk ineen. Hevig ontstel?
riep-de militair Om hulp en begaf zich naar d-
dlchtstbyzynde telefoon, om den geneeskundi
gen dienst te alarmeeren. Deze was spoedig ter
plaatse en vervoerde het slachtoffer naar he
Binnengasthuis. De politie van het nabygele
gen bureau Warmoesstraat arresteerde den mi
litair en bracht hem over naar het bureau, waar
hem een voorloopig verhoor werd afgenomen De
man. die infanterist is, is zeer onder den tndrui:
van het gebeurde. Het slachtoffer kon aan ne.
ziekenhuis nog niet worden gehoord. De dader
zal ter beschikking van de militaire autoriteiten
worden gesteld. Hy zal waarschyniyk voor den
Krygsraad moeten Vft-schynen.
hooge ambtenaren van de autonome regee-
rlng. alsmede leiders van de cultureele en sport-
De aartsbisschop
van Olmuetz, Mgr. Martinu, was een der eer
sten die gearresteerd werden. Hy was nog nle'
geheel hersteld van een ziekte en werd
.dwongen bürgerkleeren aan te trekken.
vn aantal andere vooraanstaande geesteiyken
wtrd hy overgebracht naar een concentratie
kamp te Stcpanof ten Noorden van Olmuetz.
Zy mochten niets meenemen, noch geld, noch
andere voorwerpen. De geestelijken mochten
zelfs hun brevier niet meenemen.
ling, dat het niet de taak is gg
het Duitsche leger om zoo veel
Poolsch gebied te beuetten. Veeleer ging
het er om het Poolsche leger in aoo kort
mogeiyken tijd te vernietigen. Dat doel is
bereikt.
HET NIEUWE CENTRUM
VAN DEN HAAG
RESTAURANT TAVERN
HOEK HOFWEG - LANGE POTEN
Triomftocht van de directie der Nederl.
Spoorwegen langs de versierde stations.
Adres van antwoord der Eerste Kamer
op de Trooiye4e aan H. M. de Konin
gin aangeboden.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FüHRER, 23 Sipt. (DNB) Gene-
raal-Overste von Fritsch is op 22
September in den strijd voor War
schau gevallen.
De Führer en opperste bevelheb
ber van de weermacht heeft in een
dagorder aan het leger huldy ge
bracht aan den Generaal-Overzte
Freiherr von Fritsch.
De Führer heeft besfoten, dat de
gesneuvelde op staatskosten sal
worden begraven.
een week in een
loopgraaf gelegen.
Onder trommelvuur,
sneeuwstorm en regen:
Was nat, en keek sip
Maar... een heele flesch TIP.
Die verzoende mij weer met
het leven.
Inz. C.. L. W.. Amsterdam
ontving een flesch Tip.
HOOFDKWARTIER VAN ^EN FUEHRER
22 Sept. (D.N.B.) Hitler heeft zich heden
naar het operatiegebied van het nqprdeiyke
^eger begeven, dat opgerukt was over Boeg en
Narew en een aanval ,had gedaan op de spoor-
lyn tusschen Minsk en Warschau. Van een by-
zonder gunstig gelegen punt had Hitler de ge
legenheid om de geheel door Duitsche troepen
omsingelde stad Warschau te overzien, welke
stad haar bestaan alleen nog te danken heeft
aan de menschelykheid en omzichtige oorlogs
voering, die het Duitsche leger ondanks alle
schending der oorlogsregels door de Polen toe
past. Laat in den middag keerde Hitler naar
het hoofdkwartier terug.
BOEKAREST. 22 Sept. (Reuter). De rfoe-
meensche pers zegt, dat Dumestricu, de lelde-
van het complot, dat den moord op Calin^scu
heeft georganiseerd, onlangs naar Praag terug
gekeerd is. In Dultschland zou hy in verbinding
gestaan hebben met groepen legionarissen, die
sedert een jaar op een gelegenheid zouden neb
ben gewacht, om op sensationeele wyze in Roe
menie binnen te rukken. Dumestricu heelt zien,
aldus de pers, veertien dagen in het dorp Apsa
by de Roemeensche grens opgehouden en is
daarna met een groep buitenlander» over de
grens gekomen. Hy wist van den vluchtelingen
stroom gebruik te maken, om de politie te ont-
wyken en in Boekarest aan te komen.
Nieuwe bombardementen
Voor Warschau is de vierde week van den
oorlog en van voortdurende bombardementen
begonnen. Radiozender Warschau 2 heeft Vrij
dagavond om kwart voor negen bekend
gemaakt, dat de vyandelyke artillerie voort
gegaan is met het bombardeeren van de
voorstad Praga. In den Westelyken sector is
de vyand passief gebleven.
Vrijdagmiddag hebbefï Duitsche vliegtuigen
tweemaal het centrum gier stad gebombardeerd.
Twee vyandelyke vliegtuigen werden neerge
schoten door de Poolsche luchtafweer. Talrijke
.huizen in het centrum der stad zyn vernield.
Onder de burgerbevolking zyn talryke slacht
offers gevallen. De winkels zyn echter open en
het leven herneemt zyn normalen gang.
LONDEN. 22 SepL (Reuter). Eenheden
van de Sovjetvloot zyn vanmorgen de
Poolsche wateren binnengevaren, volgens
een officieel Russisch communiqué, dat he
denavond in Berlyn is uitgezonden,
communiqué deelde nog mede, dal
tegenstand werd ontmoet.
De Hongaarsche 'roepen hebben de Poolsch-
Hongaarsche grens niet overschreden. Aldus
meldt Havas uit Boedapest.
In welingelichte kringen wordt verklaard,
dat het bericht van de „Popolo di Roma vol
gens hetwelk de Hongaarsche troepen de Pool
sche grens waren overgetrokken en Sianki had
den bezet, onjuist is. Integendeel hebben
Hongaarsche troepen strenge opdracht
van iedere interventie te onthouden eii in i
geval de Poolsche grens te overschrijden.
Verder meldt Havas uit Moskou dat de
Duitsche vliegers, die in Jt Sovjet-Unie
geïnterneerd waren, vryaëlatan zyn en
naar hun land zullen Zerugkeeren.
over Moskou, Frank
en Engeland
BERLIJN. 22 Sept. (D.N.B.). Het Duitsche
ministerie van Economische Zaken heeft mede
gedeeld, dat de deviezenvergunning voor het
betalen van den Invoer van Turksche waren
rog slechts verleend kan worden, wanneer de
waren vóór 1 September in Dultschland waren
ingevoerd, aangezien de clearlng-overeenkomst
niet is verlengd.
Men rekent er evenwel te Beriyn op. dat een
regeling zal worden getroffen, aangezien geen
reden bestaat, den zich uitbreidenden handel
op Turkye te vernietigen.
Zwaar tot half bewolkt, enkele plnatae
lijke regenbuien, weinigX verandering in
temperatuur. Zwakke tot\natige wind uit
Noordelyke richtingen.
BERLIJN. 22 Sept,
sjjde wordt gemdM:
Naar van welingelichte Duitsch^
bekend wordt, <p9p kwestie der he»i
publiceerde Duitsch-Russische grensafba-
keningslyn principieel reeds vóór het begin
van de Duitsche militaire tegenmaatrege
len tegen Polen, voor het geval dat dezd
noodzakelyk mochten worden, vastgesteld.
Daarby is men, naar van semi-officieetal
zijde verder wordt vernomen, van Duip
schen kant uitgegaan van de vooronderyfel-
reeutrvan
“(nogclijk
Alvorens naar Moskou te vertrekken
heeft de Turksche minister van Buiten
landsche Zaken, Saradjogloe. aan een ver
tegenwoordiger van Havas te Ankara ver
klaard: Men weet hoe hartelyk onze be
trekkingen met de Sovjet-Unie zyn. Myn
reis zal my gelegenheid bieden op vqjen-
deiyke ultnoodiging van Moskou de ons ge
brachte offlcieele bezoeken te beantwoor
den, hetgeen een nieuwe bevestiging zal
vormen van de vriendschap, die onze landen
sinds byna twintig jaar vereenlgt.
Onze betrekkingen met Frankrijk en En
geland zyn eveneens bekend. Turkije zet
de politiek voort, die het gekozen heeft
voor zijn betrekkingen met de beide Wes-
tersche mogendheden. Het communiqué van
de parlementaire fractie der Voiksparty is
duideiyk genoeg, dunkt my. voor de rich
ting van deze politiek, zooals deze 11 Sep
tember door den premier. Refik Saydam.
is omschreven.
Volgens een mededeeling uit Berlijn
werden de Duitsch-Russiscne grenzen al
vóór den oorlog vastgesteld.
Stand op Zaterdag 10 m.: 7C.4
Vorige stamt 7641
Naar wy reeds in een deel onzer vorige op
lage konden berichten, heeft het D. N. B. me-
dedeelingen gedaan over de demarkatielijn tus
schen bet Duitsche en het Roode leger, waar
van hierboven sprake is. Deze loopt langs de
rivieren Pisia, Narew, Weichsel en San.
Rusland zou dus ongeveer de helft van Po
len krijgen.
V KV. s J