ONS BLAD
Franschen nemen in het Westen
het initiatief
weer
Hevig kanonvuur over denRijn
B
Fransche aanval op
Friedrichshafen?
Een zeeslag aan de
Noorsche kust
J
DIJJERS
DOMIHIT
Het nieuws van heden
Uit het Britsche
hoofdkwartier
Vier schepen tot
zinken gebracht
Warschau geeft
nog niet op
ACCU^isazzxn;
DEN HAAG
Buitenhof...
MOSCICKI EN SMIGLY-
RYDZ GEÏNTERNEERD
TACKi
LUCHTGEVECHTEN BOVEN
DE DUITSCHE LINIES
ENAvan ME VERDEN
DINSDAG 29 SEPTEMBER 1939
▼EREENIGDE KATHOLIEKE PERS
De verliezen
KONINKLIJKE GIFT
Hitler aan het front
bij Warschau
Een presidentschap
van Paderewski?
DIT NUMMER BESTAAT Uil
ACHT BLADZIJDEN
Het Weer ihhiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiihihniiiiiiiiuik
ft
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
Paarden en
wagens.
TWtt EN DERTIGSTE JAARGANG No. 303
het
aan
duikboot tot
een
Rutland
Hongarije
ni
ministerie
uitgeworpen
in
bovenstaande
OSLO, 25 Sept. (Reuter)
MO
A
Onbekende vliegtuigen boven
Zwittertch gebied gesignaleerd
Het bevindt zich „ergent
in Frankrijk”
By Bergen werd gieter en hevig
kanongebulder gehoord
Het Fransche leger herneemt
Westelijk front het initiatief.
Fransche vliegers zouden de zeppelin-
fabrieken te Friedrichshafen gebombar
deerd hebben.
iFransch schip door
zinken gebracht.
vracht-
binnen-
Adolf Hitler aan het Oostelifk front. De Frührer bezichtigt een Poolschen pant-
sertrein, die bij een uitval uit Warschau door een Duitsch vliegtuig gebombardeerd
werd
H. M de Koningin heeft een aanzienlijke gift
geschonken aan den raad van advies voor ont
wikkeling en ontspanning van militairen.
aan
voor
Een deel van den Poolschen buit, die den Duitschers
in handen viel
deelt
bericht
Engelsch
Britten
Stand op Dinsdag M Mr vjw.: 7M4
Vorig, stand: 7674
grei
op
stam
ACCOUNTANT, lid neuunievacc
I
^iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiniiiiiiiiiiim
De Indische regeering chartert schepen
voor goederenvervoer naar Nederland.
o r
VOOR BET GEHEELS LAND:
jef tot onderhande-
■meensche\ autoriteiten heb-
ische zijde van
voor
uur minister-president geweest
en heeft toen prestige verleend aan de nieuwe
natie die zich jarenlang tegen het Pilsoedskl-
regime verzette.
De grootste moeilijkheid voor Paderewski om
het ambt van president te aanvaarden, is HJn
zwakke gezondheid sinds den voorzomer van dit
Naar aanleiding van het
bericht Reuter uit Landen:
Het Poolsche Telegraafagentschap spreekt
het bericht, als zou Moscick! zijn afgetre
den ten gunste van Paderewski, officieel
tegen. Moscicki heeft zijn ontslag niet in
gediend.
5LAOLI
M O'f TER
LM A Z I J
eerste ernstige
front tusschen
:eweest, maar
op wacht.
getroffen, doch niet ernstig beschadigd.
De bemanning bestaat uit vijftig koppen,
zoodat thans in totaal 170 Polen in Zweden zijn
geïnterneerd.
■■V. v/b nCHN. BUK. tr. P. OUKKKLMAK
AMERSFOORT - TM. WM
fAmsterdam Tel. 36948 - Mamixstr, 425
|D«v»nt*r^Tër4292"7Diepenv weg 265
BOEKAREST, 25 Sept. (Reuter) De Pool
sche president Moscickl en maarschalk
Smigly-Rydz zijn belden geïnterneerd, Mos-
cicki te Bicaz bfj Piatraneamtz op de ooste-
Ujke helling van de Karpathen en Smigly-
Rydz te Craiova.
HOOFDKWARTIER VAN HITLER, 25 Sept
(D.N.B.). Hitler heeft zich Maandagochtend
haar het gebied ten oosten van de Bzoera be
geven. Zijn vliegtuig landde op een vliegveld in
de nabijheid van Warschau, te midden van de
Duitsche troepen.
Later heeft Hitler een bezoek gebracht aan
4* gevechtsterreinen tusschen Bzoera en
WeichseL
ken is gebracht door een Duitsche duikboot, die
door een vliegtuig geassisteerd werd
Later op den avond tusschen negen uur en
middernacht werd van verschillende Zwltsersche
grensplaatsen gemeld, dat men het geronk van
vliegtuigen hoorde. Een onderzoek wordt inge
steld om na te gaan, of Zwitsersch gebied door
vreemde vliegtuigen is geschonden.
Van particuliere zijde te Bern wordt nog ver
nomen, dat Zondagavond drie vliegtulgaanvallen
ztfn gedaan op de zeppelinfabrieken te Frie
drichshafen. Te Schaffhausen heeft men het
geronk gehoord van de vliegtuigen, die op groote
hoogte vlogen en in het Zwltsersche dorp Arbon,
dat tegenover Friedrichshafen ligt, kon men de
aanvallen nauwkeurig volgen, hoewel nog geen
inlichtingen over de aangerichte schade konden
worden verkregen.
In aansluiting op bovenstaand bericht geven
wjj de volgende mededeeling van het Duitsche
Nieuwsbureau
In verband met de mededeeliAg van het op
perbevel der Duitsche weermacht, dat acht
Fransche vliegtuigen neergeschoten werdeff,
wordt nog vernomen, dat het daarbij ook gaat
om vliegtuigen, die Zondag boven Friedrichsha-
Z
plaatseljjk ochtendmist, overigens ge
deeltelijk bewolkt, geen regen van betee-
kenis, weinig verandering In temperatuur,
swakke tot matige. Noordelijke tot Wes
telijke wind.
De ondergang van het Britsche stoomschip „Kensington Court". Op den voorgrond
de bemanning in de reddingsboot. Boven het schip een vliegtuig der Royal Air
Force, dat op het S.O.S.-sein ter hulp snelde
PARIJS, 25 Sept. (Reuter). Na
een week van betrekkelijke werke
loosheid hebben de Franschen aan
het Westelijk front weer het initia
tief genomen. De laatste operaties
hadden, ondanks de levendige Duit
sche reacties, tot gevolg een ver
sterking der posities en het bezetten
van eenige goede observatiepunten.
De Duitschers onthouden zich
thans van verdere tegenaanvallen en
bepalen zich tot artillerievuur in het
gebied ten Zuid-Oosten van Zwei-
brücken.
jaar. Vele Polen in de Roemeensche hoofdstad
hopen evenwel, dat Paderewskihet aanbod zal
aanvaarden, teneinde de nieuwe regeering de
grootst mogelijke autoriteit te verleenen.
Deze nieuwe regeering zal volgens de plan
nen in Frankrijk Rtvormd worden
Paderewski verblijft op het oogenbllk
een villa aan het meer van Genève.
door een Dultschen aanval op een
convooi langs de. Noorsche kust. De
zouden een aantal schepen uit Scandinavië
naar Engeland escorteeren. De aanval der
Duitschers zou afgeslagen zijn, maar de mate,
waarin het convooi schade is toegebracht is
onbekend.
De Britsche admiraliteit deelt in tusschen
mede, dat zij geen enkel bericht ontvangen
heeft over een zeegevecht bij de Noorsche kust.
Een dergelijk bericht zou sf) zeker gekregen
hebben, wanneer zulk een gevecht had plaats
gehad, aldus Reuter.
BERN, 25 Sept. (Havas) De Zwltsersche
generale staf deelt mede, dat Zondagmiddag te
half vijf een buitenlandse!) vliegtuig den Rjjn af
kwam gevlogen en bjj Schaffhausen boven Zwit
serse!) gebied Is gekomen. Het toestel werd
onmlddellijk door de grenswacht onder vuur
genomen.
Maandagmiddag is het Zweedsche s.s. ,311e-
sia”, dat 2850 ton meet en met een lading hout
op weg was van Gothenburg naar Huil, ter
hoogte van Stavanger getorpedeerd De uit 19
koppen bestaande bemanning Is door net
Zweedsche stoomschip .Suecia” gered.
Verder wordt gemetd, dat Zondagavond na
negen uur een vliegtuigaanval is gedaan,
welke klaarblijkelijk de zeppelin-fabrieken
te Friedrichshafen ten doei had. Men boorde
het ontploffen van de bommen en de scho
ten van de luchtdoelartillerie. Ook heeft men
lichtsignalen gezien
sche schepen, die met hout geladen in Ham
burg lagen, in beslag hebber, genomen Men
heeft zich hierbij beroepen op het Britsche
standpunt, dat hout wordt oeschouwd als oor-
logscontrabande
De Poolsche onderzeeër Sbik heeft een toe
vlucht gezocht in de Zweedsche wateren en is
geïnterneerd. Het schip was door een torpedo
De eerste roode vlaggen met sikkel en ha
mer zijn verschenen op eenige officieele ge
bouwen in door de Russische troepen bezette
Poolsche dorpen, zoo op het stadhuis van
Zaleczyky aan de Roemeensche grens. Aldus
bericht Havas uit deze stad. De grens Is nog
steeds gesloten voor alle personenverkeer en
goederenvervoer, daar de Russische au’oritel-
ten nog geen epKelirT
lingen met de
ben genomen./Aan de Roemi
de grens Is het volmaakt rusl
Ten aanzien van de verliezen aan belde zijden
verklaarde men In welingelichte militaire krin
gen, dat de Duitsche verliezen minstens gelijk
ztjn aan die van de Franschen. Daar het ge
vecht werd geleverd boven de Duitsche linies
weigert het Fransche opperbevel, overeen
komstig zijn opvatting, slechts mededeelingen
te doen over binnen de Fransche linies neer
gehaalde vUandelijke toestellen, aantallen te
noemen.
Men geeft slechts te kennen, dat men In tal
van gevallen duidelijk vijandelijke toestellen
heeft zien omlaag schieten en achter de heuvel-
llnies zien verdwijnen. In sekere andere geval
len bestaan er, met het oog op waarnemingen
van Fransche vliegers, meer dan vermoedens,
dat'de vliegtuigen vernietigd zijn. Men heelt
brand waargenomen en ontploffingen van ten-
dnetanks gehoord. Doch ook voor deze gevallen
geeft het Fransche opperbevel geen cijfers.
Het Fr ante he le ger bericht
Het Fransche oorlogscommuniqué
van Maandagavond luidt als volgt:
Bedrijvigheid van onze vooruitge
schoven infanterie-elementen ten
Oosten van de Saar. Krachtig op
treden der vjjandeljjke artillerie in
hetzelfde gebied.
Tijdens luchtgevechten, die ge
leverd werden aan het front in den
loop van 24 September, hebben
onze jachtpatrouilles tweemaal den
strijd aangebonden met vijandelijlce
luchtstrijdkrachten, die in grooter
aantal waren. Verscheidene Duit
sche jachttoe'stellen werden neerge-
haald. twee kwamen op ons gebied
neer.
/in welingelichte kringen te Boedirp^st ver
klaart men, volgens Reuter, dat Hongarije zich
onnoodlg bezorgd maakt over de nadering
de Russische troepen tot de Hongaarsche
zen. Men heeft den indruk dat de kans
landhayArtgdêr neutraliteit door deze om-
figtiSId eer vergroot dan verkleind is.
Reeds zou met den wereldberoetnden pianist,
die een vurig Poolach patriot is. contact ge
zocht zijn.
Paderewski is reeds eenmaal in een
Polen kritiek
BOEKAREST. 26 Sept. Naai Uit be
trouwbare Poolsche bron wordt vernomen,
bestaat er een groote mogelijkheid, dat
President Mosclckl in de naaste toekomst
zal aftreden ten gunste Van Paderewski.
Aldus meldt United Press aan haar bladen
LONDEN 25 Sept. (Reuter). Ooggetuigen
op een punt aan de Engelsche kust hebben
waargenomen, hoe een Fransch stoomschip,
de Phyrne, metende 2660 ton, tot zinken
werd gebracht door een duikboot. De uit 24
koppen bestaande bemanning, van wie twee
■leden gewond werden, werd aan boord ge
nomen van een van de kust uitgevaren red
dingsboot.
Twee Britsche torpedojagers kwamen
korten tjjd later ter plaatse. De bemanning
verklaarde, dat het schip geen waarschu
wing had gekregen, alvorens het, tot zin
ken werd gebraeht.
AMSTERDAM TEL9OJ61-22561
P.C.HOOFTSTR.7 na 6uur 2372}
pen. Alle vliegtuigen keerden veilig in
bases terug. Zij hebben geen ernsttgen
stand ontmoet.
Het Britsche ministerie voor Voorlichting
heeft de vertaling van het laatste door Brit
sche vliegers boven Dultschland
vlugschrift gepubliceerd.
In dit vlugschrift wordt onder meer gezegd.
..Duitschers, weet, dat ondanks het in den
Poolschen oorlog vergoten Duitsche bloed, de
hoop van uw regeering op een geslaagden
bllksemoorlog vernietigd Is door het besluit van
het Britsche oorlogskabinet rich op een oorlog
van drie jaar voor te bereiden. In het Westen
staan de Britsche troepen reeds schouder aan
schouder met de Fransche bondgenooten. De
Britsche en Fransche vloten hebben de Duit
sche koopvaardijschepen van de zeeën verdre
ven. Nacht op nacht heeft de Britsche lucht
macht haar kracht getoond door vluchten tot
ver op Duitsch gebied.”
LONDEN, 25 Sept. (Reuter). Een ooggetuige
seint uit „ergens in Frankrijk’’ het volgende:
Het Britsche hoofdkwartier wordt bewaakt
door luchtafweergeschut, dat in het Jandschap
is verborgen rondom een oud Fransch kasteel.
Tot dusverre is er nog geen alarm
de kanonniers staan voortduren
De Britsche troepen zijn onopvallend onderge
bracht In dorpjes, boerderijen en" kasteelen. Zij
zijn zoo goed verdeeld, dat geen ongebruikelijke
concen’ratje van soldaten opgemerkt kan wor
den. Een Britsche generaal zeide; „Voor het
oogenbllk is het volkomen rustig aan het Brit
sche front en wij moeten niet voorultloopen
op de toekomst.”
Het pamfletten-offenaief
LONDEN, 25 Sept. (Reuter). Officieel wordt
medegedeeld, dat vliegtuigen van de koninklij
ke luchtstrijdkrachten Zondag over dag met
succes verkenningsvluchten boven West-
Duitschland hebben uitgevoerd.
Gisterenavond werden verkenningsvluchten
gemaakt boven West- en Noordwest-Duitscn-
land, waarby strooibiljetten werden uitgewor-
hun
tegen-
tulgen op', waarbij het tot een treffen kwam.
Boven de Duitsche Unies werden eenige lucht
gevechten geleverd. Deze gevechten hebben in
staat gesteld de kwaliteiten van snelheid en
kracht te bewijzen niet alleen van de Fransche
jagers, doch ook van de bommenwerpers, die
de snelheid van de Duitsche jachtvliegtuigen
wisten te bereiken.
fen aan Hqx Bodenmeer verschenen en bescho
ten werden. De vliegtuigen, die overigens geen
bommen uitwierpen en aan Duitsche zijde geen
schade hebben aangericht, aldus gaat het
DN-B verder, hebben, naai vaststaat, hun .weg
gekozen over Zwitsersch gebied
Een Havasberlcht uit Barys spreekt deze
mededeeling van het DJi.B. tegen en verklaart,
dat niet acht Fransche' toestellen in den loop
van Zondag werden neergeschoten, doch slechts
twee machines Bovendien kon een der twee
piloten met een valscherm dalen en zich bjj zijn
troep voegen. De bestuurders van twee op
Fransch gebied gevaUen Duitsche toesteUen
werden gevangen genomen.
LONDEN. 26 Sept. (Renter). In he*
conwnuniquê van de verdedigers van War
schau, dat hier Maandagavond ontvangen
is, wordt gezegd dat Warschau nog steeds
standhoudt en zijn verdedigingsstellingen
handhaaft, den vrijwel vooitdurenden Dnit-
schen'luchtbombardementen ten spijt. De
aanvallen op de voorstad Fraga en op hei
westelijk deel der stad zijn afgeslagen.
Het moreel der bevolking is nog steeds
voortreffelijk.
Inachrijvingsbeschikkingen voor
auto's, tractoren, sleepbooten en
schepen.
Onze gezant te Berlijn zal stappen doen
in verband met het vliegen boven Gel
derland door een Duitsch vliegtuig.
Vandaag hebben zich de
operaties voorgedaan aan het
Straatsburg en Bazel en wel in den vorm van
langdurige, hevige kanonnades .over den Rijn.
De luchtgevechten boven de strijdende Unies
hebben niet aUeen de superioriteit bewezen van
de Fransche gevechtstoestelien, maar hebben
ook aangetoond, dat de Fransche bombarde
mentsvliegtuigen het in snelheid winnen van de
Duitsche gevechtsvliegtuigen. Fransche waar
nemers zagen verscheidene Duitsche toestellen
naar beneden storten.
OSLO, 25 Sept (Reuter) De Zweedsche
vrachtboot „Gertrud Bratt” is ten zuiden van
de Noorsche kust gezonken. De geheele beman
ning is gered en behouden aan de Noorsche kust
aangekomen. Men gelooft, dat het schip tot zin-
Volgens een Havas-bencht uit DubUn
werd het Britsche vrachtschip .Hazelside”
door een Duitsche duikboot aangevallen en
tot zinken gebracht. Twee en twintig leden
der bemanning konuec) in twee reddingsboo-
ten roeiende Ce kust bereiken. De kapitein
en de marconist, die wonden hadden opge-
loopen, zijn in een ziekenhuis opgenomen.
Men gelooft, dat twaalf opvarenden om het
leven ztin eekom»”
tlag op Fintche schepen
De National Zeitung te Bazel verneemt uit
Berlijn, dat de Duitsche autoriteiten twee Fin-
Over de luchtgevechten, welke gistermiddag
werden geleverd boven de Duitsche linies aan
het Westelijk front seint Havas nog nader, dat
deze gevechten werden gekenmerkt door suc
cessen van de Fransche luclitmacht. De hemel
was helder, met eenige Uchte wolkjes. Het na
jaarszonnetje gaf het terrein relief. Verken
ningsvliegtuigen waren opgestegen. ZU vlogen
boven de Duitsche Unies, beschermd door
jagers.
Volpens welingelichte militaire kringen te
Parijs hebben ook bommenwerpers aan deze
operaties deelgenomen. Zoodra de aanwezig
heid der Fransche vliegtuigen in de lucht werd
gesignaleerd, (tegen ook Duitsche jachtvlieg-
B ERG EN, 26 Sept. United Press meldt
haar bladen betreffende een zeeslag, die
de Noorsche kust zou hebben plaatsgevonden:
Tenminste een schip, dat deel heeft genomen
aan den zeeslag, waarvan men te Bergen het
kanonvuur duidelijk heeft gehoord, is bescha
digd en gedwongen naar het Zuiden terug te
trekken. De inwoners van Algroe. ten Westen
van Bergen, hebben namelijk een oorlogsschip
met twee pÜPen waargenomen, dat «lijkbaar
met eenige moeite naar het Zuiden opstoomde
De zeeslag nam gedurende den middag van
twee tot vier uur in hevigheid toe Drie tot
twaalf kanonsalvo's In series werden gehoord
De vuurtorenwachter van Fele. ten Noorden
van Bergen, nam vjjf schepen waar, doch ten
gevolge van den rook en den grooten afstand
kon hij de identiteit van de schepen niet vast-
steUen.
In de Noorsche Kustplaatsen trilden nu en
dan de ramen, zoo hevig was het kanonvuur
op zee. Na vier uur trok het kanonvuur lang
zamerhand naar het Noorden terug. Daar were
het tot de duisternis viel voortgezet. Om onge
veer zes uur hield het gebulder der kanonnen
op.
De aan de Noorsche kust waargenomen zee
slag zou volgens geruchten veroorzaakt zijn
d