ONS BLAD
Franschen nemen in het Westen
het initiatief
weer
Hevig kanonvuur over den Rijn
w
Een zeeslag aan de
Noorsche kust
Fransche aanval op
Friedrichshafen?
DIJJERS
- «I
■'T
beden
Het
nieuws van
Vier schepen tot
zinken gebracht
Warschau geeft
nog niet op
DLIN HAAG
Buitenhof...
Uit het Britsche
hoofdkwartier
7
TAC K-i
M0SC1CKI EN SMIGLY-
RYDZ GEÏNTERNEERD
LUCHTGEVECHTEN BOVEN
DE DUITSCHE LINIES
ENAvanMEVERDEN
ACCUr£l^J£OÊI=
dominit
gglin w—1 I
DINSDAG 26 SEPTEMBER 1939
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
L
wié
De verliezen
na 6uun 2512 5
2
8
KONINKLIJKE GIFT
JAVAWWUUlllI UHIIIIW/fSSSf
Hitler aan het front
bij Warschau
Onbekende vliegtuigen boven
Zwitsersch gebied gesignaleerd
By Bergen werd gisteren hevig
kanongebulder gehoord
Een presidentschap
van Paderewski?
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Het Weer iiimiiiiiNiiiiiminniiiiiiiiiiiimiiniinHg
ACCOUNTANT, lid neouniévacc
,eslag op Finsche schepen
en Rusland
Het bevindt zich „ergens
in Frankrijk”
N00RDH0LLANDSCH DAGBLAD
■u*
Paarden en wagens.
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No 303
het
aan
ge-
duikboot tot
een
voor
VOOR HET GEHEELE LAND:
In
OSLO, 25 Sept. (Reuter)
bovenstaande
P.C.HOOFTSTR.7
<5
jv
k\
eerste ernstige
front
gen deel van den Poolschen buit, die den Duitschers
in handen viel
Het Fransche leger herneetnt
Westelijk front het initiatief.
Fransche vliegers zouden de zeppelin-
fabrieken te Friedrichshafen gebombar
deerd hebben.
Fransch schip door
zinken gebracht.
vracht-
binnen-
ch
ile
de
Adolf Hitler aan het Oostelijk front. De Frühter bezichtigt een Poolschen pant-
sertrein, die bij een uitval uit Warschau door een Duitsch vliegtuig gebombardeerd
werd
ken is gebracht door een Duitsche duikboot, die
door een vliegtuig geassisteerd werd
zwakke tot matige. Noordelijke tot Wes-
lelijke wind.
deelt
bericht
Engelsch
Britten
n
t
F.
‘k
:h
stand op Dinsdag U a* VJB.: 7M4
Vorige stand:
iLAOLlC
MO’* TE DO
EN AZIJN
n
r
o-
al
sn
o-
el
t-
□t
in
n.
ts
ze
rk
>P
(Amsterdam Tol 36948 - Marntxsir 4251
(Deventer - Tel 4292 Dieponv weg 265|
De Indische regeering chartert schepen
voor goederenvervoer naar Nederland.
O
Naar aanleiding van het
bericht Reuter uit Londen:
Het Poolsche Telegraafagentschap spreekt
het bericht, als zou Mosclcki zijn afgetre
den ten gunste van Paderewski, officieel
tegen. Mosclcki heeft zijn ontslag nfet in
gediend.
Maandagmiddag is het Zweedsche ss. „Sile
sia", dat 2850 ton meet en met een lading hout
op weg was van Gothenburg naar Huil, ter
hoogte van Stavanger getorpedeerd. De uit 19
koppen bestaande bemanning is door net
Zweedsche stoomschip „Suecla” gered.
In welingelichte kringen te Boedapest ver
klaart men, volgens Reuter, dat Hongarije zich
niet onnoodlg bezorgd maakt over de nadering
van de Russische troepen tot de Hongaarsche
grenzen. Men heeft den Indruk dat de kans
op handhaving der neutraliteit door deze om
standigheid eer vergroot dan verkleind is.
HOOFDKWARTIER VAN HITLER, 25 Sept
(D.N.B.). Hitler heeft zich Maandagochtend
naar het gebied ten oosten van de Bzoera be
geven. Zijn vliegtuig landde op een vliegveld in
de nabijheid van Warschau, te midden van de
Duitsche troepen.
Later heeft Hitler een bezoek gebracht aan
de gevechtsterreinen tusschen Bzoera en
WelchseL
De eerste roode vlaggen met sikkel en ha
mer zijn verschenen op eenige officleele ge
bouwen in door de Russische troepen bezette
Poolsche dorpen, zoo op het stadhuis van
Zaleczyky aan de Roemeensche grens. Aldus
bericht Havas uit deze stad. De grens is nog
steeds gesloten voor alle personenverkeer en
goederenvervoer, daar de Russische autoritei
ten nog geen enkel Initiatief tot onderhande-
llngen met de Roemeensche autoriteiten heb
ben genomen. Aan de Roemeensche zijde van
de grens is het volmaakt rustig.
Hongarije
BOEKAREST, 25 Sept. (Reuter) De Pool
sche president Mosclcki en maarschalk
Smlgly-Rydz zijn beiden geïnterneerd, Mos-
cicki te Blcaz bij Piatraneamtz op de ooste
lijke helling van de Karpathen en Smigly-
Rydz te Craiova.
De ondergang van het Britsche stoomschip „Kensington Court". Op den voorgrond
de bemanning in de reddingsboot. Boven het schip een vliegtuig der Royal Air
Force, dat op het S.O.S.-sein ter hulp snelde
Inschrijvingsbeschikkingen voor
auto’z, tractoren, aleepbooten en
schepen.
Onze gezant te Berlijn zal stappen doen
in verband met het vliegen boven Gel
derland door een Duitsch vliegtuig.
LONDEN 25 Sept. (Reuter). Ooggetuigen
op een punt aan de Engelsche kust hebben
waargenomen, hoe een Fransch stoomschip,
de Phyrne, metende 2660 ton, tot zinken
werd gebracht door een duikboot. De uit 24
koppen bestaande bemanning, van wie twee
leden gewond werden, werd aan boord ge
nomen van een van de kust uitgevaren red
dingsboot.
Twee Britsche torpedojagers kwamen
korten tjjd later ter plaatse. De bemanning
verklaarde, dat het schip geen waarschu
wing had gekregen, alvorens het tot zin
ken werd gebracht.
■.V. v/h TECHN. BUB. Ir. F. DUBBELMAN
AMERSFOORT - Tel. ZZSS
OSLO, 25 Sept. (Reuter) De Zweedsche
vrachtboot „Gertrud Bratt" is ten zuiden van
de Noorsche kust gezonken. De geheele beman
ning is gered en behouden aan de Noorsche kust
aangekomen. Men gelooft, dat het schip tot zln-
H. M. de Koningin heeft een aanzienlijke gift
geschonken aan den raad van advies voor ont-.
Wikkeling en ontspanning van militairen.
I
Later op den avond tusschen negen uur en
middernacht werd van verschillende Zwitsersche
grensplaatsen gemeld, dat men het geronk van
vliegtuigen hoorde. Een onderzoek wordt Inge
steld om na te gaan, of Zwitsersch gebied door
vreemde vliegtuigen is geschonden.
Van particuliere zijde te Bern wordt nog ver
nomen, dat Zondagavond drie vliegtuigaanvallen
zijn gedaan op de zeppellnfabrieken te Frie
drichshafen. Te Schaffhausen heeft men het
geronk gehoord van de vliegtuigen, die op groote
hoogte vlogen en in het Zwitsersche dorp Arbon,
dat tegenover Friedrichshafen ligt, kon men de
aanvZllen nauwkeurig volgen, hoewel nog geen
inlichtingen over de aangerichte schade konden
worden verkregen.
In aansluiting op bovenstaand bericht geven
wjj de volgende mededeeling van het Duitsche
Nieuwsbureau
In verband met de mededeeling van het op
perbevel der Duitsche weermacht, dat acht
Fransche vliegtuigen neergeschoten werden,
wordt nog vernomen, dat het daarbij ook gaat
om vliegtuigen, die Zondag boven Friedrlchsha-
plaatseljjk ochtendmist, overigens ge
deeltelijk bewolkt, geen regen van betee-
kents, weinig verandering in temperatuur.
1.1,. 4_4 4—.4
LONDEN, 25 Sept. (Reuter). Een ooggetuige
seint uit „ergens in Frankrijk” het volgende:
Het Britsche hoofdkwartier wordt bewaakt
door luchtafweergeschut, dat in het landschep
is verborgen rondom een oud Fransch kasteel.
Tot dusverre is er nog geen alarm geweest, maar
de kanonniers staan voortdurend op wacht.
De Britsche troepen zijn onopvallend onderge
bracht in dorpjes, boerderijen en kasteelen. Zij
zijn zoo goed verdeeld, dat geen ongebruikelijke
concentratie van soldaten opgemerkt kan wor
den. Een Britsche generaal zeide; „Voor het
oogenblik is het volkomen rustig aan het Brit
sche front en wfj moeten niet vooruitloopen
op de toekomst.”
Verder wordt gemeld, dat Zondagavond na
negen uur een vliegtuigaanval is gedaan,
welke klaarblijkelijk de zeppelin-fabrieken
te Friedrichshafen ten doel had. Men hoorde
het ontploffen van de bommen en de scho
ten van de luchtdoelartillerie. Ook heeft men
lichtsignalen gezien.
PARIJS, 25 Sept. (Reuter). Na
een week van betrekkeljjke werke
loosheid hebben de Franschen aan
het Westelijk front weer het initia
tief genomen. De laatste operaties
hadden, ondanks de levendige Duit
sche reacties, tot gevolg een ver
sterking der posities en het bezetten
van eenige goede observatiepunten.
De Duitschers onthouden zich
thans van verdere tegenaanvallen en
bepalen zich tot artillerievuur in het
gebied ten Zuid-Oosten van Zwei
brucken.
De National Zeitung te Bazel verneemt uit
Berlijn, dat de Duitsche autoriteiten twee Fin
sche schepen, die met hout geladen in Ham
burg lagen, in beslag hebber, genomen. Men
heeft slch hierbij beroepen op het Britsche
standpunt, dat hout wordt Geschouwd als oor-
logscontrabande.
De Poolsche onderzeeër Sbik heeft een toe
vlucht gezocht in de Zweedsche wateren en is
geïnterneerd. Het schip was door een torpedo
getroffen, doch niet ernstig beschadigd.
De bemanning bestaat uit vijftig koppen,
zoodat thans in totaal 170 Polen in Zweden zijn
geïnterneerd.
Volgens een Havas-berleht uit Dublin
werd het Britsche vrachtschip „Hazelside"
door een Duitsche duikboot aangevallen en
tot zinken gebracht. Twee en twintig leden
der bemanning konden in twee reddingsboe
ien roeiende de kust bereiken. De kapitein
en de marconist, die wonden hadden opge-
loopen, zjjn in een ziekenhuis opgenomen.
Men gelooft, dat twaalf opvarenden om het
leven zijn gekorrWi
BERN, 25 Sept. (Havas) De Zwitsersche
generale staf deelt mede, dat Zondagmiddag te
half vjjf een buitenlandsch vliegtuig den Rijn af
kwam gevlogen en bij Schaffhausen boven Zwit
sersch gebied is gekomen. Het toestel werd
onmlddellljk door de grenswacht onder vuur
genomen.
LONDEN. 26 Sept. (Reuter). In het
communiqué van de verdedigers van War
schau. dst hier Maandagavond ontvangen
ia. wordt gezegd dat Warschau nog steeds
standhoudt en z^n verdedigingsstellingen
handhaaft, den vrijwel voortdurenden DnH-
schen luchtbombardementen ten spijt. De
aanvallen op de voorstad Praga en op bet
westelijk deel der stad zijn afgeslagen.
Het moreel der bevolking is nog steeds
voortreffelijk.
Ten aanzien van de verliezen aan beide zijden
verklaarde men in welingelichte militaire krin
gen. dat de Duitsche verliezen minstens gelijk
zjjn aan die van de Franschen. Daar het ge
vecht werd geleverd boven de Duitsche linies
weigert het Fransche opperbevel, overeen
komstig zijn opvatting, slechts mededeelingen
te doen over binnen de Fransche linies neer
gehaalde vljandelUke toestellen, aantallen te
noemen.
Men geeft slechts te kennen, dat men in tal
van gevallen duidelijk vljandelljke toestellen
heeft zien omlaag schieten en achter de heuvel-
llnles zien verdwijnen. In zekere andere geval
len bestaan er, met het oog op waarnemingen
van Fransche vliegers, meer dan vermoedens,
dat de vliegtuigen vernietigd zijn. Men heett
brand waargenomen en ontploffingen van ben
zinetanks gehoord. Doch ook voor deze gevallen
geeft het Fransche opperbevel geen cijfers.
Het Fransche legerbericht
Het Fransche oorlogscommuniqué
van Maandagavond luidt als volgt:
Bedrijvigheid van onze vooruitge
schoven infanterié-elementen ten
Oosten van de Safer. Krachtig op
treden der vjjandelijke artillerie in
hetzelfde gebied.
Tijdens luchtgevechten, die
lêverd werden aan het front in den
loop van 24 September, hebben
onze jachtpatrouilles tweemaal den
s’trijd aangebondzfh met vijandelijke
luchtstrijdkrachten, die in grooter
aantal waren. Verscheidene Duit
sche jachttoeutellen werden neerge
haald, twee kwamen op ons gebied
neer.
sche vliegers boven Duttschland
vlugschrift gepubliceerd.
In dit vlugschrift wordt onder meer gezegd.
„Duitschers, weet, dat ondanks het in den
Poolschen oorlog vergoten Duitsche bloed, de
hoop van uw regeering op een geslaagden
bliksemoorlog vernietigd is door het besluit van
het Britsche oorlogskabinet zich op een oorlog
van drie Jaar voor te bereiden. In het Westen
staan de Britsche troepen reeds schouder aan
schouder met de Fransche bondgenooten. De
Britsche en Fransche vloten hebben de Duit
sche koopvaardijschepen van de zeeën verdre
ven. Nacht op nacht heeft de Britsche lucht
macht haar kracht getoond door vluchten tot
ver op Duitsch gebied.”
Reeds zou met den wereldberoemden pianist,
die een vurig Poolsch patriot is. contact ge
zocht zjjn.
Paderewski is reeds eenmaal in een
Polen kritiek uur minister-president geweest
en heeft toen prestige verleend aan de nieuwe
natie die zich Jarenlang tegen het Pilsoedskl-
regime verzette.
De grootste moeilijkheid voor Paderewski om
het ambt van president te aanvaarden, is zijn
zwakke gezondheid sinds den voorzomer van dit
Jaar. Vele Polen in de Roemeensche hoofdstad
hopen evenwel, dat Paderewski het aanbod sal
aanvaarden, teneinde de nieuwe regeering de
grootst mogelljke autoriteit te verleenen.
Deze nieuwe regeering zal volgens de plan
nen in Frankrijk gevormd worden.
Paderewski veft>Hjft op het oogenblik
een villa aan het meer van Genève.
tuigen op, waarbij het tot een treffen kwam.
Boven de Duitsche linies werden eenige lucht
gevechten geleverd. Deze gevechten hebben in
staat gesteld de kwaliteiten van snelheid en
kracht te bewijzen niet alleen van de Fransche
Jagers, doch ook van de bommenwerpers, die
de snelheid van de Duitsche Jachtvliegtuigen
wisten te bereiken.
BOEKAREST. 26 Sept. Naar uit be
trouwbare Poolsche bron wordt vernomen,
bestaat er een groote mogelijkheid, dat
President Mosclcki in de naaste toekomst
zal aftreden ten gunste van Paderewski.
Aldus meldt United Press aan haar bladen.
door een Dultschen aanval op een
convool langs de Noorsche kust. De
zouden een aantal schepen uit Scandinavië
naar Engeland escorteeren. De aanval der
Duitschers zou afgeslagen zfjn. maltr de mate,
waarin het convool schade is toegebracht is
onbekend.
De Britsche admiraliteit deelt intusschen
mede, dat zyjeen enkel bericht ontvangen
heeft over een zeegevecht bU de Noorsche kust
Een dergelfjk bericht zou zij zeker gekregen
hebben, wanneer zulk een gevecht had plaats
gehad, aldus Reutef.
BERGEN. 26 Sept. United Press meldt aan
haar bladen betreffende een zeeslag, die voor
de Noorsche kust zou hebben plaatsgevonden:
Tenminste een schip, dat deel heeft genomen
aan den zeeslag, waarvan men te Bergen het
kanonvuur duidelijk heeft gehoord, is bescha
digd en -gedwongen naar het Zuiden terug te
trekken. De inwoners van Algroe. ten Westen ,,P-rrnr>
van Bergen, hebben namelijk een oorlogsschlEj^r AMSTERDAM TEL.yOJOl-22561
met twee pijpen waargenomen, dat blijkbaar
met eenige moeite naar het gulden opstoomde
De zeeslag nam gedurende den middag van
twee tot vier uur in hevigheid toe. Drie tot
twaalf kanonsalvo’s in series werden gehoord
De vuurtorenwachter van Feie. ten Noorden
van Bergen, nam vijf schepen waar doch ten
gevolge van den rook en den grooten afstand
kon hij de identiteit van 4e schepen niet vast
stellen.
In de Noorsche kustplaatsen trilden nu en
dan de ramen, zoo hevig was het kanonvuur
op zee. Na vier uur trok het kanonvuur lang
zamerhand naar het Noorden terug. Daar were
het tot de duisternis viel voortgezet. Om onge
veer zes uur hield het gebulder der kanonnen
op
De aan de Noorsche kust waargenomen toe
slag zou volgens geruchten veroorzaakt zijn
Het pamfletten-offensief
LONDEN, 25 Sept. (Reuter). Officieel wordt
medegedeeld, dat vliegtuigen van de koninklij
ke luchtstrijdkrachten Zondag over dag met
succes verkenningsvluchten boven West-
Duitschland hebben uitgevoerd.
Gisterenavond werden verkenningsvluchten
gemaakt boven West- en Noordwest-Duitsch-
land, waarbij strooibiljetten werden uitgewor
pen. Alle vliegtuigen keerden veilig in hun
bases terug. Zij hebben geen ernstig en tegen
stand ontmoet.
Het Britsche ministerie voor Voorlichting
heeft de vertaling van het laatste door Brit
sche vliegers boven Duttschland ultgajpbrpen
Over de luchtgevechten, welke gistermiddag
werden geleverd boven de Duitsche linies aan
hët Westelijk front seint Havas nog nader, dat
deze gevechten werden gekenmerkt door suc
cessen van de Fransche luchtmacht. De hemel
was helder, met eenige lichte wolkjes. Het na
jaarszonnetje gaf het terrein relief. Verken
ningsvliegtuigen waren opgestegen. Zij vlogen
boven de Duitsche linies, beschermd door
Jagers.
Volgens welingelichte militaire kringen te
Parijs hebben ook bommenwerpers aan deze
operaties deelgenomen. Zoodra de aanwezig
heid der Fransche vliegtuigen In de lucht werd
gesignaleerd, stegen oojfe Duitsche Jachtvileg-
Vandaag hebben zich de
operaties voorgedaan aan het front tusschen
Straatsburg en Bazel en wel in den vorm van
langdurige, hevige kanonnades over den Rijn.
De luchtgevechten boven de strijdende linies
hebben niet alleen de superioriteit bewezen van
de Fransche ^evechtstoestelien, maar hebben
ook aangetoond, dat de Fransche bombarde
mentsvliegtuigen het in snelheid winnen van de
Duitsche gevechtsvliegtuigen. Fransche waar
nemers zagen verscheidene Duitsche toestellen
naar beneden storten.
fen aan het Bodenmeer verschenen en bescho
ten werden. De vliegtuigen, die overigens geen
bommen uitwierpen en aan Duitsche zijde geen
schade hebben aangericht, aldus gaat het
D-NB. verder, hebben, naar vaststaat, hun weg
gekozen over Zwitsersch gebied.
Een Havasbericht uit Parijs spreekt deze
mededeeling van het D.N.B. tegen en verklaart,
dat niet acht Fransche toestellen in den loop
van Zondag werden neergeschoten, doch slechts
twee machines. Bovendien kan een der twee
Piloten met een valscherm dalen en zich bjj zijn
troep voegen. De bestuurders van twee op
Fransch gebied gevallen Duitsche toestellen
werden gevangen genomen.
