QNS 1
Een Duitsche aanval op de Britsche vloot
Warschau geeft zich over
GESLAAGD OF MISLUKT?
Diplomatieke bedrijvigheid
te Moskou
Saarbrücken geheel
ontruimd
ST.WILLIBRORDUS
LAD
aan
Het
heden
nieuws van
Oorlogsbodems
wel getroffen
Sovjet-eischen
Estland?
Russisch schip
getorpedeerd
Roode Leger rukt
verder op
Berlijn meldt:
ECONOMISCHE MISSIE
NAAR LONDEN
DAUL MULDER’S
1 ICCADILLY
De ministers Von Ribbentrop uit Duitschland, Sèlter uit
Estland en Saradjogloe uit Turkije in
de Russische hoofdstad
DONDERDAG 28 SEPT. 193d
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DIT NUMMER BESTAAT UIT
8 BLADZIJDEN
N.V. NEDERL.VERZ.M'J.
CATHARIJNESINGEL48 UTRECHT
Polens lot te Moskou
besproken
Duitsch excuus aan
Stockholm
DEEN SC HE DELEGATIE
NAAR ENGELAND
B
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
I
27
Winston Churchul
=s=
en
menten.
batterij
VERWACHTING:
HET
aan
De strijd aan het Westfront neemt dagelijks in hevigheid toe. Met muilezels wor-
---
Volgens door Stockholms Tldnlnger uit Mos
kou ontvangen» berichten zouden de Russische
elschen aan Estland in feite een dreigend ka
rakter dragen. Moskou gebruikt de kwestie van
de Poolsche duikboot Orzel als voorwendsel om
het recht op te elschen tot daadwerkelijke be
waking van de Estlandsche kust en de instelling
Uit Kaunas verneemt Reuter dat de USSR
vlootbases eischt op de aan Estland beboe
rende eilanden Dagoe en Oesel.
Vermoed elyk zullen de Duitache
troepen op 29 September de
atad binnentrekken
De verschrikking van den oorlog. De bedteningsmanschappen van een. granaatwer
per dekken zich
Oekraïne
resten
CAFÉ-RESTAURANT
Telefoon IStM
„WEU R"
Viwdeabnrg l*
Rijks-textielbureau opgericht.
O O
re-
heeft hiertegen gepro-
ep
en
tai
139
de
en
Ja.
n-
Ut
n-
en
In verband met den huldigen wanhoplgen
toestand van de burgerbevolking en de on-
metelUke schade, het gebrek aan water en
het gevaar voor epidemieën, heeft de bevel
voering in Warschau het Duitsche opper
bevel voorgesteld een wapenstilstand van
24 uur te sluiten. Het antwoord hierop 1»
nog niet ontvangen.
Volgens een bericht Van Reuter hebben de
Dultachers Saarbrücken geheel geëvacueerd. De
Franschen bedreigen ernstig Zweibrücken, dat
onder voortdurend artillerievuur ligt.
UTRECHT
DAAR EET D VOED
DAAR DRINKT O EEN FIJN GLAS BERK
DAAR BITTERT U GWÏLUO
MOSKOU, 28 Sept. (Tass). Het Woens
dagavond verschenen communiqué van het
roode leger luidt: ..Op 27 September hebben
onze troepen bü den voortgesetten opmarsch
naar de demarcatielijn Grabovo. Mazowetsk.
lirogitsjin, Krasnostan. Zavada, Krakow iets.
Mosciska en het station Slankt In het bron-
gebied van de San bezet. De operaties tot
zuivering van de westelijke Oekraïne en
westelijk Wlt-Rusland van de resten der
Poolsche troepen duren voort."
NIEUWE CENTRUM
VAN DEN HAAG
RESTAURANT TAVERN
VERZEKERINGIN TOT ELK BEDRAG
V«ri*g»nwoordiger« gevraagd
BERLIJN, 27 Sept. (DNB) Het
opperbevel van «ie Duitsche weer-
- macht deelt mede, dat Warschau
xich onvoorwaardelijk heeft over
gegeven.
Het overgeven van de stad xal
vermoedelijk op 29 September ge
schieden.
Over het bombardeeren van Krzemieniec in
Polen zeide Butler, dat het niet noodlg was be
wijzen te verzamelen over onbeperkt bombar
deeren In Polen, aangezien dit bewijs reeds was
geleverd.
Lady Astor oefende crltiek uit op het minis
terie voor Voorlichting vooral betreffende de
wijze, waarop het oorlogsnieuws wordt ver
spreid in de neutrale landen. Grigg daarentegen
zeide, dat hij tevreden was met de wijze van de
verspreiding van de waarheid in neutrale lan
den. HU gaf toe, dat het post- en telefoonver-'
keer moellUkheden oplevert, doch dit zal spoe
dig verbeterd worden. Verder zeide Ortgg, dat
MacMillan met genoegen de berichten in de
Amerikaansche pers heeft gelezen, volgens welke
zekere nationaal-soclalistlsche leiders groote
bedragen in het buitenland zouden hebben on
dergebracht.
De minister voor Voorlichting zal stappen ne
men om dit ter kennis van het Duitsche volk
De minister legde deze verklaring af In ant
woord op een vraag over het Duitsche legerbe-
richt, waarin melding werd gemaakt van het
vernielen van een vliegtulg-moederschip en
het ernstig beschadigen van een slagschip.
HU voegde hier nog aam toe, dat een ander
Hitler heeft bevel gegeven tot Instelling van
een militair bestuur in de bezette Poolsche ge
bieden. Aan het hoofd van dit militair bestuur
heeft hU overste generaal Von Rundsteat aan
gewezen. RUksminister dr. Frank is tot oppersten
bestuurschef voor het geheele civiele bestuur
benoemd.
Spreker herinnerde er aan, dat -minister
president Chamlyrlain op 14 September
heeft gezegd, dat, wat anderen ook zullen
doen, Engeland nooit over zal gaan tot aan
vallen op vrouwen en kinderen, alleen pm
schrik in te boezemen.
Bulgaarach bezoek
Moakou verwacht
Men verwacht te Moskou ook nog kolonel
Boldef. den chef van de Bulgaarsche civiele en
militaire luchtmacht.
In diplomatieke kringen te Moskou ziet men
niet goed het nut van een luchtlUn tusschen ae
Sovjet-Unie en BulgarUe en men veronderstelt
derhalve c*t het bezoek van Boldef ook een
Uit Luxemburg meldt BelgaSedert van
middag vier uur is een hevig artilleriegevecht
aan den gang aan gene zUde van de Moezel
in de streek van Perl, Besch en Borg.
de Moezel
PARIJS, 27 Sept. (Havas). Het
Woensdagavond uitgegeven Fran-
sche oorlogscommuniqué heeft den
volgenden inhoud:
De dag was gekenmerkt door acti
viteit van onze verkenningadetache-
Warschau en Modlin blUven zich heldhaftig
verdedigen tegen de sterke aanvallen van de
Dultschers. Op den linkeroever van den Welch-
sel heeft Warschau zeer heftige Duitsche aanval
len weerstaan onder moeilUke omstandigheden.
Gisteren (25 September) werden dertien Duit
sche vliegtuigen in het gebied van Warschau
neergeschoten. Op het oogenb'lk (Dinsdgg) Ugt
de stad volkomen in puin en staat >U bloot aan
voortdurend artillerievuur. Sedert eenlge dagen
zün de reservoirs en waterfQters vernield en de
bombardementen maken het zeer moeilijk de
burgerbevolking te helpen. Negen ziekenhuizen
vol zieken werden door granaten en bommen
vernield. Alle historische monumenten zün ver
nield, de rook en stof in de stad beletten <1*
ademhaling.
VOOR HET BINNENLAND:
PlaatselUk lichte nachtvorst. Overdag ge-
deeltelUk bewolkt en xelfde temperatuur
Geen neerslag van beteekenls. Zwakke tot
matige wind uit Noordelijk* richtingen, s
^IHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHI^
Woensdag heerschte in de Sovjet-
Russische hoofdstad een zeldzame
diplomatieke bedrijvigheid. Daar
was allereerst de aankomst van den
Duitschen Rjjksminister Von Ribben
trop, die voor besprekingen over
Polen naar Moskou kwam. In zjjn
gevolg bevond zich Forster, het
hoofd van het burgerlijk bestuur van
Danzig.
Verder kwam de Estlandsche minister van
Buitenlandsche Zaken, Selter, Woensdagmid
dag in een speciaal vliegtuig te Moskou aan. HU
werd vergezeld door den voorzitter van ’t Est
landsche parlement, professor Ulutz, het par
lementslid professor Pllp en den Estlandschen
gezant te Moskou, Rei.
De Turksche minister van Euitenlandsche
Zaken, Sarajogloe, die, zooals bekend, reeds
te Moskou vertoefde, heeft Woensdagmiddag
Molotof een lunch aangeboden op de Turksche
legatie. Worosjilof zat mede aan.
Men verzekert dat de diplomatieke besprekin
gen tusschen TurkUe en Rusland in een zeer
hartelUke atmosfeer verloopen. Dinsdag hebben
Molotof en Saradjogloe reeds twee keer eenlge
uren met elkaar gesproken en Woensdag wer
den de besprekingen voortgezet.
Saradjogloe zou eerst drie dagen te Moskou
blijven, doch in verband met de aankomst van
Von Ribbentrop en Selter veronderstelt men,
dat het bezoek van Saradjogloe nog wel enkele
dagen langer zal duren, aangezien Molotof zich
ook met zUn andere gasten moet bezig houden
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 305
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 cl- p.
regel; Ingezonden Mededeellngen 40 ct. p. r.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij abon
nement wordt op aanvrage gaarne door onze
Administratie verstrekt.
MOSKOU, 28 Sept. (Tass). De vooriitter
van den Raad van Volkscommissarissen,
Molotof, heeft Woensdagavond met den
Duitachen minister van Buitenlandsclie Za
ken von Ribbentrop een bespreking over
vraagstukken, welke met de ontwikkeling in
Polen samenhangen, gehad. Het onderhoud,
waarbij Stalln, de Duitsche ambassadeur en
de Sovjet-ambassadeur te Berlijn aanwezig
waren, duurde ruim twee uur.
BERLIJN, 27 Sept. Het opperbevel der
Duitache weermacht meldt:
In het Westen ie slechts geringe gevechte-
bedrUvigheid voorgekomen. De vijand ver
richt langs het geheele front schanswerk.
Twee Franeche vliegtuigen werden in Incht-
gevechten boven Freiburg en. Sigmaringen
omlaag geschoten. Duitache luchtstrjjd-
krachten hebben gisteren met succes in het
middendeel van de Noordzee Engelsehe see-
strljdkrachten, slagschepen, vUegfcamp-
echeRen, kruisen en torpedojagers aange
vallen. Behalve een vHegkampachip, dat
vernield is, sfjn verscheiden zware treffen op
een slagschip terecht gekomen.
Onze vliegtuigen hebben geen verliezen
geleden.
Artilleriegevechten aan
STOCKHOLM, 27 Sept. (Havas) De Duit
sche zaakgelastigde te Stockholm heeft zich
naar het ministerie van Buitenlandsche Zaken
begeven om namens zUn regeering de veront
schuldigingen aan te bieden voor het dooden
van een Zweedsch onderdaan bü het beschieten
van een Nederlandsch vliegtuig boven de Noord
zee.
VOOR DE KUSTSTROOK:
Gedeeltelijk bewolkt, plaataelUk enkele
buitjes, weinig verandering in tempera
tuur, meest matige wind, uit NoordelUke
richtingen.
Het bezoek, van minister Selter geeft aanlei
ding tot velerlei gissingen. Havas acht het
waarschUnlUk, dat, wanneer Selter al niet een
nandelsverdrag komt teekenen, hU toch komt
onderhandelen over een overeenkomst, welke
een einde maakt aan de vrees van de Russen
ten aanzien van de neutraliteit van Estland.
Verder wordt vernomen, dat de Duitsche ma-
rine-attaché te Moskou, kapitein Von Baum
bach, zich naar Tallinn heeft begeven.
MOSKOU, 27 Sept. (Tass)
Woensdag te zes uur in den avond
is het Sovjet-Russische schip „Metal
list” door een onbekende duikboot
getorpedeerd en tot zinken gebracht
in de nabijheid van de Narva-baai.
Het schip mat 4000 ton. De be
manning bestond uit 24 man. Sov-
jet-patrouilleschepen hebben negen
tien opvarenden opgepikt. De vijf
overigen worden vermist.
„Wij hopen dus buiten het conflict te
blijven”, zoo voegde Laidoner hier aan toe,
„maar iedere agressie sou oorlog beteeke
nen. Estland sou sieh verdedigen met den
moed, dien het getoond heeft tijdens den
onafhankelijkheidsoorlog.”
Het Estlandsche telegraaf-agentschap be
richt, dat op 26 en 27 September Sovjet-Russl-
sche vliegtuigen verscheidene malen de neutra
liteit van Estland hebben geschonden. De
geeiing van Estland
testeerd.
Offlcleele kringen In de hoofdstad van Est
land. Tallinn, spreken categorisch de Sovjet-
Russische beweringen tegen, volgens welke de
Poolsche duikboot, die uit Tallinn is ontsnapt,
aldaar hersteld en van brandstof voorzien zou
zUn.
KOPENHAGEN. 27 Sept. (Reuter) Woens
dag is ’n Deensche handelsdelegatle naar Enge
land vertrokken om er te spreken over aange
tagenheden. welke verband houden met den
ta- en uitvoer.
en de vier inzittenden gevangen zUn genomen
Churchill deelde verder mede, dat hU ge
loofde, dat het Duitsche schip „Bremen” zich
bevindt in een Noord-Russische haven.
In antwoord op een vraag Cf Engeland bereid
zou zUn te spreken over het oprichten van de
Vereenigde Staten van Europa, zeide de onder
staatssecretaris voor Buitenlandsche Zaken,
Butler-
„Zooals de minister-president reeds heeft ge
zegd, wenscht de regeering de vorming van een
evenwichtig Internationaal systeem, dat ten
doel heeft oorlog te voorkomen en een recht
vaardige regeling van internationale geschillen
door vreedzame middelen. ZU acht het op het
oogenbllk evenwel niet wenschelijk zich aan
een bepaalde procedure te binden."
Butler zeide verder, dat de Britsche regeering
sympathiek staat tegenover het voorstel van
den voormallgen president dez Vereenigde Sta
ten, Hoover, tot het Instellen van een neutrale
commissie, welke een onderzoek moet Instellen
naar de aanvallen uit de lucht op de burger
bevolking.
ZU is evenwel van meenlng, dat de moeiHjk-
held om dit plan uit te voeren. bUna onover-
komelUk is.
te elschen te zUnen gunste van commercieele
en militaire vlootbases
„Iedere agreaaie beteekent
oorlog,” zegt Eatland
Generaal Laidoner, de chef van den Estland
schen generalen staf, heeft ’n radloredevoerlng
uitgesproken, waarin hU verklaarde, dat geen
enkele staat zUn onafhankelUkheld kon hand
haven zonder zich op de verdediging voor te
bereiden. HU stelde echter de openbare mee
nlng gerust, er op wUzende, dat de betrekkin
gen van Estland met Rusland en Duitschland
geregeld zUn in nonagresslepacten en voorts,
dat formeele beloften zUn gegeven door
Duitschland, de USSR. FrankrUk en Engeland
ten aanzien van de eerbiediging van de Est
landsche neutraliteit
Het WeeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiin^
I
LONDEN, 27 Sept. In de Woens
dag gehouden zitting van het Engel-
sche Lagerhuis deelde Churchill,
de minister van Marine, mede, dat
Dinsdag de Britsche vloot in het
midden van de Noordzee is aange
vallen door 20 Duitsche vliegtuigen.
Het Britsche smaldeel bestond uit
slagschepen, een vliegtuig-moeder-
schip, kruiser* en torpedojager*.
Geen enkel Britsch schip werd
echter geraakt en geen enkele ma
troos werd getroffen. Een Duitsch
watervliegtuig is omlaag geschoten
en een ander ernstig beschadigd. De
commandant van de thuisvloot heeft
dit draadloos gemeld.
Sir John Simon dient in het Lagerhuis
de Britsche oorlogsbegrooting in; ver
klaring Tan Churchill over den Duitachen
aanval op de Britsche vloot.
Warschau heeft zich onvoorwaardelijk
aan de Duitschers overgegeven.
Minister Von Ribbentrop en minister
Selter van Estland te Moskou aange
komen; Russische eischen aan Estland?
Sovjet-Russisch schip in de nabijheid
van de Narvabaai getorpedeerd.
Economische missie voor overleg met de
Britsche regeering naar Londen ver
trokken.
DIENST-AANBIEDINGEN, Gevraagd of Aan-
gabodan, gapfaatst ondar da Omrowpwr-
rubrlak 10 ct- par regal.
BERLIJN, 27 Sept. Het Duitache Nieuws
bureau schrUft, dat, nadat van Britsche züde
gisteren twee valsche berichten zün gepubliceerd
over een vliegeraanval op Kiel en op Frlfcrlchs-
hafen, vandaag wordt gemeld, dat bij den aan
val van Duitsche vliegers op een Britsch smal
deel in de Noordzee geen der schepen zou zün
getroffen. terwUl drie Duitsche vliegtuigen ver
loren zouden zUn gegaan.
De opperbevelhebber van de luchtmacht stelt
te dien aanzien vast:
Het Britsche vliegt ulgmoeaerschlp is getrof
fen door een bom van 500 kg, een slagschip
werd door twee bommen van 250 kg. getroffen
midscheeps en aan het voorschip. Welke uit
werking deze bommen hebben gehad behoeft
geen nader betoog.
Verder is naar het DNT3 meldt geen der aan
vallende vliegtuigen door de Engelschen ge
troffen en zUn alle toestellen naar hun basis
teruggekeerd.
Londen zegt: er ia geen
letter van waar
LONDEN, 28 Sept. (Havas) Naar aanlei
ding van de Duitsche mededecllng. waarin de
door Churchill In het Lagerhuis afgelegde ver
klaring over het gevecht op de Noordzee werd
tegengesproken verklaart het ministerie van
Voorlichting, dat de verklaring van Churchill
volkomen juist was en dat van de Duitsche me-
dedeeling geen letter waar was.
De Regeerlngspersdienst meldt
De heeren A. Th. Lamping. Directeur
van de Handelsaccoorden van het Depar
tement van Econom. Zaken, en mr. O. H.
C. Hart, chef van de 8e afdeellng van het
Deizartement van Koloniën. zUn naar Lon
den vertrokken om ♦nder leiding van Jhr,
mr. E. F. M. J. Michiels van Verduynen,
Hr. Ms. gezant aldaar, besprekingen te voe
ren met de Britsche Regeering met het oog
op de moellUkheden. geschapen door den
oorlogstoestand.
Het bezoek van Von Ribbentrop aan
Moskou heeft de geheele wereld aan het
gissen gewet, aldus de diplomatieke mede
werker van Reuter. Er is echter één belang-
rUk feit, dat niet betwiM wordt. Het initia
tief tot dit bezoek is van ModiM uitgegaan.
Von Ribbentrop Is naar Moskou ontboden,
niet om voorstellen te doen, maar om ze In
ontvangst te nemen. Of deze voorstellen alleen
betrekking hebben op Polen, dan wel of zU ook
de Baltlsche landen omvatten en zelfs den
Balkan, kan slechts een zaak van gissingen zün.
Het feit, dat de Estlandsche minister van
Buitenlandsche Zaken. Selter. en ae Turk
sche minister van Buitenlandsche Zaken.
Saradjogloe, beiden ter zelfcer tüd In Mos
kou zün als von Ribbentrop, spreekt stellig
er voor, dat het terrein der Internationale
politiek kan worden besproken.
Er Is echter een duidelük verschil in houcir.g
van Rusland jegens TurkUe en jegens Estland
Er komt een toenemenae dreiging In de taal
der Russische pers en ae radloberlchtgeving je
gens de Baltlsche landen en het is mogelük. dat
von Ribbentrop zich geplaatst zal zien tegen
over plannen, die niet al te aangenaam kullen
zün voor de positie van Duitschland In de Oost
zee. Wat den Balkan betreft doen de aanwü-
zlngen eerder oenken, dat economische en poli
tieke onaerhandeltngen worden gevoerd, dan dat
over gebiedskwestles wordt gesproken.
In politieke kringen te Boekarest is men vol
gens Havas zeer belangstellend naar het tweede
bezoek van von Ribbentrop aan Moskou. Men
vraagt zich af, welke nieuwe concessies von
Ribbentrop zal moeten doen om zich de mede
werking van oe Sovjet-Unle te verzekeren. Men
gelooft te Boekarest, dat Duitschland bereid
Is tot alle concessies om den steun van de
Sovjet-Unle te houden. Eenigen tüd geleden
heeft Duitschland verklaard, dat het een ge-
meenschappelUke grens met Roemenië wenschte,
doch het heeft deze niet gekregen. Men ver
onderstelt veraer te Boekarest, dat von Ribben
trop zal spreken over Warschau. De Duitschers
zouden vreezen, dat. Indien de vercedlgers van
de stad aan het eind van hun krachten zouden
zün gekomen, zü de stao zouden openen voor
de Sovjet-Russische troepen, de op den rechter
oever van den Weichsel liggen en zoo de Dult
schers berooven van de overwinning
Een Havasbericht, afkomstig van de verde
diging van Warschau, dat met vertraging is
ontvangen, ‘geeft een beeld van de gebeurte
nissen, die aan het aanbod tot overgave van de
Poolsche hoofdstad zün voorafgegaan.
Hieruit blükt duidelük, hoe slechts de uiter
ste noodzaak de Poolsche troepen heeft gedwon
gen de stad over te geven.
Deze mededeeling van de verdedigers der
hoofdstad, gedateerd 26 September, luidt:
De toestand van de burgerbevolking en de
stad heeft het commando genoopt spoedig te
bandelen, 'enelnde te vermijden, dat de bur
gerbevolking verdere verliezen leed.
een
