Nederland in oorlogstijd
OORLOGSRISICO
Een gai
Zegen des Hemels
SCHEEPSASSURANTIE
VERLAAGD
BENZINE-DISTRIBUTIE
TE VERWACHTEN
WIJZIGING ONGEVALLEN
WETTEN
•OR®
ZATERDAG 30 SEPTEMBER 1939
VAN WEEK TOT WEEK
J. B. V<
VZ
4
Onze voedselvoorziening
Situatie bevredigend
Onze euikerpoeitie
Donkere oliën
r
Onze zeevisscherij en
het odrlogsrisico
De enquête inzake onze
suikerpositie
Voorziening inzake oorlogerieico
'wordt voorbereid
Portvrijdom briefkaarten
militairen
VERVANGING HOUDERS
VISCHAKTE
DIRECTIE N. S. ÓNTVJNG
VERSIERINGSCOMMISSJES
HOOFDINSPECTIE LIJNDIENST
N.S. INGESTELD
PRINSES BEZOEKT ROODE
KRUIS
WEDEROM VERDWIJNT
EEN TOL
-TE MAATSCHAPPIJ VOOR
ZIEKTEKOSTENVERZEKERING
DE HERDENKING VAN
VONDELS BEKEERING
BEREKENING VERGOEDING
VOOR KOSTWINNERS
ZONDER PREMIE VERHOGING
INGESLOTEN!
Ryverbod op Zondag een tydelyke
maatregel
‘erg S0 jaar jour naliet
'Gebruik minder zeep
Stremming van de scheepvaart
op den IJssel
Clearingkoersen
Pyriet en zwavelzuur
VIKZIKIMINQ VOO1 ZI iKTl M.T.
AMSTERDAM - RAADHUISSTRAAT 32
de
(Van onzen Haagschen redacteur)
n
R
k
voort te zetten en ernstig te jfcgen tot een
spoedig mcgeluke beslissing te komen.
de groote aaphgnkelUkheld en gehechtheid
het personeel aan ?Un onderneming.
H. K. H. Prinses Juliana heeft Vrijdag deel
genomen aan de gewone wekelijksche vergade
ring van het hoofdbestuur van het Nederland
sche Roode Kruis.
Immers zooals gezegd, onze voorraden zijn In
dit opzicht onvoldoende en wij blijven aange-
voorge-
der.
i
if
De aandacht wordt er op gevestigd, dat brief
kaarten en couranten beneden het gewicht van
100 gram aan en van militairen in werkelijken
dienst beneden den rang van officier alleen vrjj
zjjn van port voor zoover het binnenlandsch
verkeer betreft. Voor het buitenland bestemde
correspondentie moet in ieder geval normaal
gefrankeerd worden.
I
band houdend tijdelijk vervoerverbod. Overigens
ware een beperking van het zeepgebrulk in ons
land wel te wenschen. Immers met een ver
bruik van 10 Kg. per hoofd per jaar staan WU
aan de spits van alle landen, wat de zeep-con-
sumptie aangaat. Zonder vuilpoetsen te worden
kunnen de landgenooten zich toch wel iets zui
niger reinigen.
Naar verluidt is de Regeering voornemens
binnenkort over te gaan tot de distributie
van benzine. Zoodra de rantsoeneering een
feit is, zal het rijverbod op Zondag weer
woeden ingetrokken.
De zich hier en daar voordoende feiten, die
zouden kunnen wijzen op een tekort aan goe
deren, welke in de eerste levensbehoeften moe
ten voorzien, hebben ons een onderzoek doen
instellen naar de voorraden, waarover Nederland
beschikt. Het is.ons daarbij gebleken, dat de
voedselvoorziening voor ons land den eersten
tijd, waarbij wij zeker den termijn van één Jaar
mogen nemen, geen kans loopt ook maar eenigs-
zins gedesorganiseerd te worden. Vooruitziende
bewindsmannen en in het bijzonder de alles
zins bekwame minister van Economische Za
ken, hebben hun politiek erop gebaseerd, dat
onvoorziene omstandigheden voorbehouden ons
land zelfs over een uithoudingsvermogen van
enkele jaren kan beschikken. Dit alles natuur
lijk onder voorbehoud, dat wij in onze neutrale
positie kunnen blijven volharden.
De allereerste zorg der Regeering in de af-
geloopen maanden, die meer dan een jaar om
vatten, is uitgegaan naar de versterking onzer
graanpositie.
Reeds in September van het vorig jaar en
opnieuw in April van dit jaar slaagde de Re
geering erin groote hoeveelheden graan, in
hoofdzaak tarwe, voor ons land te bemachtigen,
waardoor wU nu reeds de zekerheid hebben tot
den volgenden oogst in onze behoeften te kun
nen voorzien. Men moet zich echter over de
graanpositie van ons" land een zuiver beeld
vormen en bedenken, dat het graan én als voed
sel voor menschen én als voedsel voor dieren
dient. Welnu de voorraden voor het mensche-
Hjk voedsel zjjn voldoende, doch die van het
dierlijk voedsel niet. Voor veevoeder wordt on
geveer de helft uit het buitenland geïmporteerd.
Kan deze import regelmatig voortgang vinden,
dan zal den dieren regelmatig rogge worden
gèvoerd; de tarwe zal dan voor de menache-
lijke consumptie dienen.
In dat geval (en alle teekenen wijzen erop,
dat wij volgens deze richtlijnen onze positie
kunnen handhaven) zal men er zeker van kun
nen zjjn, dat het z.g. oorlogsbrood niet wordt
Ingevoerd, althans voorloopig niet. Zoolang de
tarwe in het brood niet door roggebloem en
aardappelmeel behoeft te worden vervangen,
zal de Regeering werkelijk niet tot dwingende
voorschriften haar toevlucht nemen.
Te 's-G^^^^Vge is overleg gepleegd tusschen
een comrflBl^^fc het hoofdbestuur van de ree-
dersvereenlgï^j'oor de Nederlandsche haring-
vissoherjj en de besturen van den Centralen
bond van transportarbeiders, den Ned. Christe-
lijken bond van fabrieks- en transportarbeiders,
den Ned. R.K. bond van transportarbeiders .JBt
Bonifacius", in verband met het feit, dat eenige
bemanningen van haringvisscherUschepen zien
bereid hebben verklaard, onderbepaalde voor
waarden, ter visscherij uit te varen.
De besturen der vakorganisaties hebben in
deze bespreking naar voren gebracht, wat ter
bescherming van de veiligheid en ten bate van
de zeelieden en hun gezinnen bij oorlogsonge-
vallen dient te- worden gedaan. Ten aanzien
van deze verlangens bestonden bij de reeders
geen principleele bezwaren.
Voorts is den reeders ter kennis gebracht, wat
de betrokken “bemanningen ten aanzien van de
loonvoorwaarden verlangen.
Voorop is gesteld,.dat eventueel uitvaren ge
heel vrijwillig dient te geschieden.
Men was het er over eens, dat over de gestelde
.voorwaarden tot uitvaren overleg met de regee
ring noodzakelijk is voordat een beslissing mo
gelijk zal zijn. Besloten is dan ook het overleg
voort te zetten en ernstig te rfogen tot een zoo
Op de vragen van het Tweede Kamerlid
Posthuma betreffende de berekening van het
bedrag dgr kostwinnersvergoeding voor ge mobi
liseerden. die U? de werkverschaffingen waren
geplaatst, heeft de minister van Defensie ge
antwoord
Voor hen, die in de werkverschaffing waren',’
geplaatst, wordt het daar verdiende loon als
grondslag voor het vaststellen van het 'bedrag
der kostwinnersvergoeding genomen. Voor dege
nen, die wisselvallige inkomsten genoten on
der welke categorie mede worden begrepen «tj,
die nu eens in de werkverschaffing waren ge
plaatst en dan weer steun ontvingen wordt
bedeelde grondslag zooveel mogelUh gevormd
door het gemiddelde hunner inkomsten. Dit
gemiddelde zal liggen geneden het loon en bo
ven den steun.
De minister is van oordeel, dat de bestaande
regeling, wat het rekening houden met de werk-
verschaffingsloonen betreft, geen wijziging be
hoeft.
Van bevoegde zijde deelt men ons mede, dat
voor gemobiliseerde houders eener groote visch-
akte'a of b. die dit wenschen. de gelegenheid
wordt opengesteld, zich voor den verderen duur
van het aktejaar 1939—1940 te doen vervangen
door een door hen aan te WUzen persoon.
ZU, die daarvan gebruik wenschen te maken,
moeten zich met een desbetreffend verzoek
richten tot het hoofd van plaatselijke politie in
huh woonplaats.
De bovenbedoelde mogelijkheid geldt slechts
voor de houders eener groote vischakte a of b
van het aktejaar 1939—1940, voor zoover dit
formulier vóór 1 September JJ. werd uitgereikt.
merkwaardig, en de dagorde van zijn volbezetten
■werkdag toont bij alle regelmaat opk een karak
teristieke verachting voor den zonnetijd die den
zeventigjarige uit zijn journalistieke Jeugd moet
zijn bij gebleven.
Winter en zomer, goed of slecht weer gaat hij
des morgens om half drie zijn huis uit en wan
delt drie kwartier naar het bureau van zijn
krant. In het nog nachtelijke uur begint hij dan
de grondstof na te zien en te keuren, die de
krant van dien avond moet worden en schrijft
zijn eigen bijdrage, onafgebroken werkend tot 1
uur in den namiddag, en na dezen vroegen negen
urendag wandelt hU weer naar huis, om na
den maaltijd tot vijf uur te rusten, waarna zjjn
werkdag weer begint tot 11 uur ’s avonds.
Het is een dagorde, die even persoonlijk als
werkdadig is en waarmee de spankracht van
een zeventigjarige antwoorJt op de zware etschen
van de krantenmachine.
Zulk een collega wien de eigenaardige, kille
en toch gespannen atmosfeer van den jouma-
llstieken nachtdienst blijkbaar tot een voorkeur
geworden is en die in het redactiebureau zijn
„levensrulmte" he$ft gevonden, spreekt men ook
met zeventig jaren niet van afscheid, hoeveel
dignitas zijn otium ook zou omgeven. Aan onze
hartelijke gelukwenschen voor den Jubilaris ver
binden wij veeleer den wensch, dat Vesters zijn
driemaal gouden pen in lengte van dagen (en
nachten) zal mogen blijven voeren, voor zijn
lezers een kloeke en wijze gids, voor zijn collega's
een voorbeeldige veteraan.
Bij nadere beschikking van den minister yan
Economische Zaken zijn ten aanzien van het
verbot^ om op bondagen en algemeen erkende
Christelijke feestdagen na des voormidcags vjjf
uur benzine of benzol te vcrbrulken^tot het doen
rijden van motorrijtuigen onder de ultzondejin-
gen nog opgenomen:
Motorrijtuigen, blijkens he€ kenteeken thuls-
behoorend in het buitenland, echter met uitzon
dering van l^d.-Indië, Suriname en Curacao.
Voortsis dé uitzonderingsbepaling voor mo
torrijtuigen. lm gebruik bij geneesheeren, ver
loskundigen en verplegers, ten behoeve van de
uitoefening van hun beroep. uitgebreK tot
..artsen, veeartsen, verloskundigen, verplegers en
verpleegsters.”
De A N W B, heeft aan den minister van Eco
nomische Zaken verzocht in geval Van Invoering
eener benzinedlstributie bij de vaststelling van
de rantsoenen voor de verschillende categorieën
weggebruikers, de organisatie der weggebruikers
te willen 'raadplegen.
21 October, den feestdag van St. Ursula, wordt
het feit herdacht, dat (ongeveer) 300 jaar gele
den Nederlands grootste dichter Joost van,
den Vondel in de Katholieke Kerk werd opge
nomen. Het feit zal. zooals wij reeds vroeger ge
meld hebben, herdacht worden met enkele
plechtigheden. Om 10 uur v.m.. zoo brengen wij
in herinnering, zal een stille H. MIs van dank
baarheid worden opgedragen door Züne .Hoogw.
Exc. Mgr. J. P. Huibers, Bisschop van Haarlem,
in de Kapel van het Begijnhof te Amsterdam.
Onder deze H. Mi£ zal Zijne Hoogw. Exc. een
predicatle houden. Dés middags zal er om half
twaalf een herdenkingsbijeenkomst zijn In ’t R-K.
Maagdenhuis (Spul) onder leiding van mgr dr.
O. van Noort, deken van Amsterdam en rector
van het Begijnhof: prof. dr. B. H. Molkenboer,
OP. hoogleeraar in de Vondelstudie te Nijme
gen zak n gedachtenisrede houden. Deze bijeen
komst wordt opgeluisterd door gezang van
Vondelteksten. uit te voeren door een dames-
en heerenkwartet onder leiding van dr. L. Kat,
kapelaan van Sint Bavo te Haarlem.
Aan de memorie van antwoord aan de Eerste
Kamer over het ontwerp van wet tot: 1. Wijzi
ging van de Ongevallenwet 1921'^.''wijziging van
de Land- en Tutnbouwongevallenwet 1922, is het
volgende ontleend:
Ook de minister van Economische Zaken zou'
er de voorkeur aan hebben gegeven, dat de in
diening van de onderhavige wetsontwerpen ge
paard ware gegaan aan 'n voorstel tot t treffen
van voorziening, ten bate van arbeiders, die in
(dienstbetrekking getroffen zijn door ongevallen,
veroorzaakt door oorlogsdaden. Hij ziet echter in
het huldig stadium der zaak, nu de Tweede Ka
mer, nadat zijn toenmalige ambtsvoorganger
zich bereid had verklaard in overweging te ne
men of. en zoo ja, op welke wijze een zoodanige
voorziening zou kunnen worden getroffen, met
groote meerderheid zich er mede heeft kunnen
vereenigen. dat het oorlogsrisico buiten het door
de wettelijke' ongevallenverzekering te dekaen
Risico wordt gesteld en dat met het in werking
treden van die bepaling niet zal worden gewzcht
op totstandkoming van nadere voorziening,
hierin geen reden om te bevorderen, dat de be
handeling der onderhavige wetsontwerpen geen
voortgang hebbe.
Het ligt In zijn voornemen, een kleine
commisUjf in te stellen met de opdracht, hem
met den meesten spoed voorstellen ff doen om
trent een voorziening, als waarvan in dit zins
verband de rede is. Daarbij denkt de minister
evenals zijn toenmalige ambtsvoorganger
in de eerste plaats aan de arbeiders, die in ver
band met het bedrijf, waarin zU werkzaam zUn
of in verband met de hun door hun werkgever
opgedragen taak, in bijzondere mate aan oorlcgs-
risiso Zij^blootgestekl.
Gehoord het gevoelen van het bestuur der
Rijksverzekeringsbank kan de minister zich tot
zjjn leedwezen niet bereid verklaren. e«jn
wijziging der Ongevallenwet 1921 te bevorderen,
krachtens welke aan genoemde Instelling in
pand kunnen worefen gegeven vorderingen, ge
dekt door een eerste hypotheek op onroerende
goederen in Nederland.
De meening van eenige leden, dat de moge
lijkheid om van de beslissing van het, bestuur
der Rijksverzekeringsbank. bedoeld in artikel
80, j der Ongevallenwet 1921. in beroep te komen,
ook moet openstaan voor de maatschappij ot
vereenlging. welke krachtens artikel 54 risico
draagt, berust op eëri misverstand. De belangen
van de risicodraagster staan geheel buiten deze
aangelegenheid, daar immers de kosten der ge
nees- en heelkundige behandeling ultsluiteno
voor rekening komen van de onderneming,
waaraan de erkende geneeskundige dienst is
verbonden. Bovendien is onjuist de meening, dat
de beslissing over de vraag of een ongeval aan
spraak geeft op geneeskundige behandeling, te
vens de beslissing zou. inhouden over de vraag
of recht bestaat op een voorloopige of blijven
de rente Er is derhalve geen sprake van eenig
verzuim, dgt herstel zou vorderen.
Heeft iemand recht, te zeggen, dat God zjjn
ondernemingen gezegend heeft? Zoo kan de
vraag zeer in het algemeen worden gesteld, die
wellicht bi) menigen lezer opkwam, toen hij de
woorden van Adolf Hitler las: „De Almachtige
God, die onze wapenen gezegend heeft.” Wjj
hebben de vorige maal deze formule van den
Duitschen Rjjkskanselier tijdelijk „een beeld
spraak'’ genoemd, om ons eerst even bezig te
houden met een paar andere vragen, die men
tijdens den oorlog hoort stellen: wat beteekent
bet, wanneer de Kerk wapens zegent’, en: is
bet nieuw, dat de Almachtige God, die tevoren
niet zoo vaak werd toegesproken in de epenbare
uitlatingen van den genoemden Rjjkskanselier,
thans plotseling verschijnt in zjjn taalgebruik?
Het zegenen van gebruiksvoorwerpen zoo
zagen wjj houdt als het ware een vermaning
in, dat men deze voorwerpen niet mag mis
bruiken. De zegen is een kerkeljjk smeekgebed,
waarin God gevraagd wordt, het goede gebruik
van de gezegende voorwerpen te begunstigen.
Vervolgens hebben wjj gezien, dat ook macht
hebbers uit het verleden, met name Napoleon,
gaarne den Naam van God aan hun eigen suc
cessen verbonden.
De derde vraag, die overbluft, is die, welke wjj
vandaag stellen: kan iemand ooit zeggen, dat
God zjjn ondernemingen gezegend heeft. Ter
loops hebben wjj al opgemerkt, dat het niet
aangaat, leder succes te vereenzelvigen met een
blUk» van^Gods genade. Doch waar ligt de grens?
Wanneer is het lijdelijke succes wél een bewijs
en wanneer niet? Kunnen
ilmdelings uitmaken? Of
In dit verband dient evenwel te worden
opgemerkt, dat vooral de boeren hun groot
ste medewerking moeten verleenen. Deze
medewerking waarop de Regeering vast
en stellig rekent bestaat eerstens in de
zuinigheid bil de voedering vsn het vee.
NEW-YORK. 29 Sept. (Havas) De zee-assu-
rantie-maatschappljen hebben het tarief voor
verzekeringen op oorlogsrisico voor vrachten,
vervoerd met schepen uit oorlogvoerende landen,
die varen tusschen de havens der Vereenlgde
Staten en die van Engeland. Ierland inbegre
pen. en het Èuropeesche vasteland, van kaap
Flnlsterre tot en met Holland, evenals Noor
wegen langs de Noordelijk^ route, van zes tot
vijf procent verlaagd.
Deze aanvrage behoeft niet te geschieden
door detaillisten, die rechtstreeks aan Rel
publiek verkoopen. nóch door café’s. hotels,
restaurants, gestichten, ziekenhuizen, can-
tines en dergeljjke.
Indien belanghebbenden verzuimen de ver
plichting tot het invullen en inzenden van het
enquêteformulier welke verplichting is op
gelegd tijdig na te komen, maken zjj zich
schuldig aan een strafbaar feit en zullen boven
dien bij een eventueele invoering van een sul-
kerdtstributieregellng in groote moeilijkheden
kunnen geraken. Het is derhalve voor allen, die
suiker verwerken, dus ook banketbakkers, vee
voederfabrieken. fabrieken van gecondenseerde
melk, Umonadefabrieken enz. zoomede voor
alle handelaren en grossiers in suiker, van het
grootste, belang er voor zorg te dragen, dat de
vals- hen verlangde ópeaven tijdig de Neder
landsche Meelcentrale bereiken.
De termijn voor terugzending van het en
quêteformulier sluit op Donderdag 5 October
as., te 24 uur.
:-U.
van menachenwerk de menscheljjke zwakte kan
blijken, zoo kan in het succes ook de kracht der
zeven hoofdzonden een deel hebben. Het is dus
altijd gevaarlijk, zich het succes aan te rekenén
als een bewijs, dat de onderneming volstrekt
overeenstemt met Gods welbehagen!
Dit is nog gevaarlijker, wanneer men Gods
zegen nooit gevraagd heeft en maar zijn eigen
weg is gegaan, zonder zich te storen aan God
of gebod. Wanneer men dan iets doet, dat
schijnbaar slaagt, en daaruit besluit, dat men
iets deed, waarop Gods zegen rust, is minstens
roekeloos.
Wat volgt uit dit alles? Dat niemand gehou
den Is te gelooven aan de voorstelling van den
Duitschen Rijkskanselier, als zou het dadelijke
zichtbare succes van Dultsche troepen in Polen
een bewijs inhouden van den zegen des hemels,
die op de Duitsche wapenen gerust zou hebben.
Men kan over dezen veldtocht zijn eigen be
denkingen hebben, die niet afhankelijk behoe
ven te zjjn van de vraag, of die veldtocht al dan
niet slaagde. En zeker is het niet onchristelijk,
zijn gedachten te laten uitgaan naar degenen,
die er het meest onder leden, en God te smee-
ken, dat Hjj hun Zijn zegen schenke.
A. v. D.
Oliën en vetten, noodig voor de bereiding
van zeep en margarine, zijn in zulke mate aan
wezig. dat niemand zich daarover ongerust be
hoeft te maken. Speciaal wat betreft de zeep
zij opgemerkt, dat de beperkte verkoop, welken
wij in de laatste dagen constateeren. als een
uitvloeisel moet worden beschouwd van het op
nemen der voorraden en het daarmede ver-
Inzake de bj de Ned. Spoorwegen
nomen opheffing van de Inspecties van
Dienst van het Vervoer, vernemen wij nog nader
dat als hoofd van de Hoofdinspectie Hjndiensi
zal optreden de heer W. R. Blankert, thans
hoofdinspecteur van de Inspectie Rotterdam en
voorts dat het in de bedoeling zou liggen de
Hoofdinspectie Lijndienst onder te brengen in
de lokalen van de nieuwe bovenverdieping van
het Centraal Station te Utrecht.
De minister van Economische Zaken Is, zoo
als bekend in verband met de huidige voor-
raadpositie bjj beschikking van 28 Septem
ber 1939 overgegaan tot een beperking van het
verbruik van donkere oliën tot 70 pCt. van het
verbruik in het tijdvak van 1 Augustus 1938 tot
31 Juli 1939.
De directeur van het rfjksbureau voor aard-
olle-producten. Zeestraat 100104, Den Haag,
kan vergunningen tot grooter verbruik dan 70
pCt. geven.
Onder deze beperking van donkere oliën valt
het gebruik van huisbrandolie, dunne en dikke
stookolie, gasoiie en dieselolie.
c’ De suikerschaarschte, die heerscht, is slechts
een voorbijgaand euvel, dat evenwel grooter af
metingen heeft aangenomen dan noodig ware
geweest. De voorraden immers bleken van dien
.aard, dat mét de binnenlandsche productie en
den aanvoer van buiten de Industrie 100 per
cent, de consument 75 percent van zjjn gewoon
verbruik kon betrekken. Hadde men zich van
den beginne af aan deze taxe gehouden, er zou
geen enkel abnormaal verschijnsel te bespeu
ren zijn geweest en van schaarschte had men
niet kunnen spreken. Maar heimelijk trachtte
de huisvrouw toch meer dan haar gewone kwan
tum in te slaan. Daarbij kwam nog, dat voor de
kust een schip lag met een enorme suikerla-
ding, welke de behoefte van ons land geduren
de 9 dagen moest dekken. Dit schip werd vast
gehouden evenals eenige later arriveerende
schepen.
Aan dit alles zal nu binnen enkele daven een
einde komen. De suikerbietencampagne neemt
een aanvang en de berekeningen hebben uitge
wezen, dat de opbrengst dit Jaar aanmerkelijk
boven dien van het vorig jaar zal liggen. De
oogst dekt de consumptie.
In de vergadering van den gemeenteraad van
Ermelo is besloten tot de opheffing van dea
tol in den verbindingsweg Nunspeet—Apeldoorn.
Reeds in Januari van dit jaar had de ge
meenteraad er principieel lp toegestemd den
tol op te heffen. De voorwaarde was echter ge
steld. dat zoowel door 'Rijk als Provincie een
bedrag van 25 000— ineens zou worden be
taald. Dit is inmiddels geschied, zoodat niets
de opheffing van den tol meer in den weg staat.
Uiterlijk vóór 31 December a.s. zal de tol ver
dwenen zjjn.
De hoofdingenieur-directeur van den Rijks
waterstaat in de directie Utrecht maakt be
kend, dat ten gevolge van de werkzaamheden
aan de ophaalbrug over den gekanallseerden
Hollandschen IJsel te I^selstein het scheep-
vaartverkeer door deze brug zal zijn gestremd
op 3 October van 10 tot 14 uur en van 4 October
22 uur tot 5 October 10 uur, ot zooveel korter
of langer als noodig zal blijken.
wezen op den graan-impot-t, die èn van parti
culiere én van Regeeriqgswege met groote
voortvarendheid wordt onderhouden. In de
tweede plaats zullen de boeren zjph moeten
richten naar de aanwijzingen, die de minister
van Econ. Zaken dezer dagen heeft gegeven en
waarin hij dringend aanraadde, overal waar
mogelijk, de graslanden in bouwlanden om te
zetten. Uit het verdere vervolg van deze richt
lijnen bljjkt, wat de boeren aan hun vaderland
verplicht zijn te doen. Voor het bouwland zal
alleen de teelt van die gewassen worden toege
laten, welke voor de voeding van mensch en dier
onder de gegeven omstandigheden het meest
gewenscht zijn (tarwe, rogge, haver, gerst, aard
appelen, suikerbieten, boonen, erwten, vlas,
koolzaad en voedergewassen).
In verband met het bovenstaande zal men de
voorzichtigheid en juistheid van het gevolgde
regeeringsbeleid begrijpen. Met voorbijgaan van
eigen inzichten zullen de boeren het algemeen
belang op deze wijze kunnen en moeten d-enen.
Er heesgcht zoo meent men In bevoegde
kringen te weten nog veel te weinig het be
sef, dat wij in oorlogstoestand leven, dat wij
ons kost wat kost ten aanzien van vele onzer
eischen in belangrijke mate moeten beperken.
Dit geldt, algemeen voor den doorsnee consu
ment en in het bijzonder voor de boeren inzake
de veevoedering.
De minister van Economische Zaken deelt
het volgende mede:
Teneinde een beter inzicht te verkrijgen in de
positie van suiker in Nederland, zullen alle on
dernemingen of zelfstandige ondernemers, die
suiker verwerken, Zoomede alle handelaren en
grossiers in suiker, een enquêteformulier moeten
invullen.‘Voorzoover zij dit Zaterdag 30 Septem
ber as. niet reeds van de Nederlandsche Meel
centrale te 's-Gravenhage, Riouwstraat 178, af-
deellng suiker, hebben ontvangen, dienen zjj dat
formulier ten spoedigste bij genoemde centrale
aan te vragen.
Koersen voor stortingen op 30 September "39
tegen verplichtingen luidende in: Reichsmar-
ken 75.45. Liree 9A5.
Naar wij vernemen, heeft Donderdagmiddag
op het hoofdbureau der Nederlandsche Spoor
wegen te Utrecht de directie vertegenwoordigers
ontvangen van de ter gelegenheid van het
eeuwfeest der Ned. Spoorwegen gevormde com
missies voor de versiering van die stations en
gebouwen, welke ae directie tot haar leedwezen
niet bezichtigen, kon.
De president, prof. dr. Ir. J. Goudriaan.Jieeft
het gezelschap, dat uit ongeveer 180 personen
bestond, hartelfjk toegesproken. Daarbij heeft
de heer Goudriaan namens de geheele bedrijfs
leiding zjjn groote appreciatie betuigd voor de
spontane wijze, waarop de voor de versiering be-
noodigde, door het personeel geheel uit eigen
middelen bijgedragen, gelden bijeen zjjn ge
bracht.'
HU zag daarin terecht eën treffend bewijs van
de groote aanhankelUkheld en gehechtheid van
op
p wor
ld zeg
gen, dat de zegen des hemels tot uitdrukking
.komt in de' talrijke bekeeringen, die missiona
rissen makën. Maar wU weten meteen dat de
missionaris, die nooit iemand bekeert en die
niets dan tegenslagen heeft, derhalve den zegen
des hemels niet mist! Deze zegen hoeft zich
niet uit te drukken in narekenbare successen.
Het is zelfs heel goed mogelUk, dat de zui
verste intentie het minste zichtbaar succes
oplevert.
„Hun huwelUk werd door den hemel geze
gend” zeggen wij van echtgenooten, die tal
rijke kinderen hebben, en zeker, wanneer een
dier kinderen heilig verklaard is! Maar betee
kent dit, dat de deugdzame echtgenooten, die
aan God het offer van verlangen moeten bren
gen, omdat hun huwelUk onvruchtbaar bluft,
den zegen des hemels missen? De beproeving
kan de hoogste genade zUn.
TUdelUke welvaart zal den vrome tot dank
baarheid stemmen, en wanneer hU niet te klagen
heeft zal hU zeggen, dat „God hem met lijde
lijke goederen zegende”. Maar wij weten, dat de
armen de vrienden van Jezus zijn!
Zoo kan men doorgaan.
Hetgeen in de UjdelUke orde wordt onderno
men met goede bedoeling, kan door God in de
tUdelUke orde ook worden gezegend met wel
slagen, maar dit is geen reden zich daarop
te verheffen of zich te beschouwen als Gode
welgevalliger dan de ander, die 'zulk tUdelUk
•ucces niet heeft.
Men kan God danken voor deze tjjdelUke re-
•ultaten, maar men kan et niet het bewUs uit
kfle'den, dat men bU God .Jiooger staat aange
schreven”. want wie de Heer bemint, die be
proeft HU'
Bovendien is het tUdelUke succes nooit uitslui
tend t resultaat van den zegen des hemels. Deze
zegen moge rusten op het werk, dit neemt niet
weg, dat de mensch arbeiden moet, en bU allen
menschelUken arbeid spreken de menschelUke
eigenschappen meel Het zUn niet altUd de edel-
»te eigenschappen, zelfs niet al is het resultaat
hog zoo mooi. Zielenüver kan echt zUn en toch
gepaard gaan met ijdelheid; vroomheid kan op
recht zUn en toch ook een beetje geprikkeld
worden door jalousie. Zooals In de mislukking
De minister van Economische Zaken heeft
bepaald, dat voor ingeschrevenen by de sectie
pyriet en zwavelzuur van het RUksbureau voor
chemische producten de dispensatie van het
verbod tot koopen, verkoopen. afleveren. be
werken, verwerken, doen bewerken, doen ver
werken, gebruiken of verbruiken van pyriet en
zwavelzuur tot 1 November is verlengd
Tot dien datum is derhalve voor het koopen,
verkoopen of afleveren van normale hoeveel
heden pyriet en zwavelzuur door en aan gere
gelde afnemers, alsmede voor het bewerken,
verwerken, doen bewerken, doen verwerken, ge-
bruken of verbruiken van normale hoeveel
heden pyriet en/of zwavelzuur nog geen ver
gunning van den directeur vereischt.
Een gouden pen steekt tegenwoordig in eiken
vulpenhouder, maar een pen van 't goud, dat
door vijftig jaar schrijven gepuurd wordt, is4
zeldzaam, en als ook dat schrUven zelf de zuiver
heid en de onaantastbaarheid van 18 karaats
goud bezit, dan is zulk een jubileerende pen
niet alleen zeldzaam, maar ook kostbaar en met
eere te vieren.au
Morgen.- 1 October, herdenkt de .heer J. B.
Vesters den dag. waarop hU, vUftig.jaar gele
den, zijn journalistieke loopbaan begon. Tevens
viert hU dien dag zUn vierde lustrum als hoofd
redacteur van de Volkskrant. -
Nauwelijks 20 jaar oud werd hU redacteur van
„Het Huisgezin waaraan hU vUf en veest ig
jaar onafgebroken verbonden bleef. Een jaar na’
den wereldoorlog aanvaardde hU bovendien het
hoofdredacteurschap van ..De Volkskrant", en
toen deze in J934 naar Utrecht verhuisde, nam
de heer Vesters afscheid van „Het Huisgezin” en
verhuisde mee*
Vesters als journalist is eigenlijk vqor niemand
een onbekende, want zijn heldere en bezadigde
artikelen, altUd pittig en met overtuiging ge
schreven, werden en worden nog gaarne in an
dere couranten geciteerd, omdat het altUd de
moeite waard is, dat rustige en persoonlUk-
verantwoord» oordeel te hooren.
Maar velen kennen hem ook persoonlUk. al
was het maar van de vele vergaderingen, waar
hU. o.a. jarenlang als voorzitter van de r4<
Journallstenvereeniging, een altUd bescheiden
maar ook altUd- nuttig en behartigenswaardig
woord meesprak. ZUn kleine gestalte, die wU
langzaam ouder hebben zien worden, maar die
met zeventig jaren nog altUd vitaal en beweeg-
!ük is, vertegenwoordigt eenvoud en gezond ver
stand te zamen met een oprechten katholieken
zin en een vurig sociaal gevoel. ZUn rood aarden
pUpje, nu en dan uit een aartsvaderlUken punt
zak bUgevuld, is het symbool van dien gemoe-
delUken eenvoud. zUn tintelend oog de spiegel
van het gezond verstand, dat zUn oordeel bon
dig en toch zonder scherpte weet te fbrmulee-
ren.
De vitaliteit van dezen nestor van de pen is
deze goederen nog boven de eigen consumptie
voort te brengen. en die bestaat nog steeds
mogen wU daaruit rustig de gevolgtrekking
maken, dat ons land in ruime mate daa:oéer
beschikt.
De koffie-voorraden zUn aanmerkelUk groo
ter, dan de theevoorraden, omdat de thee in
‘Viet algemeen minder goed houdbaar is dan de
koffie. Neemt men echter beide producten te
zamen. dan kunnen wU, indien dan het koffle-
verbruik iets wordt gestimuleerd ten koste van
dat der thee, ook in dit opzicht met gerust
hart de toekomst tegemoet zien.
Tenslotte mogen we nog een anderen factor
noemen, n.l. de particuliere vowrraadvorming.
Men beschikt omtrent het „hamsteren in licen
tie" niet over feitelUke gegevens, maar slechts
over schattingen. Rustig kan men evenwel aan-
nemen. dat de actie der Vereenlging voor Na
tionale Veiligheid, welke ruim een jaar heeft
geduurd, successen heeft geboekt. Schat men ’t
aantal dergenen, die op geoorloofde wUze in
den loop van het jaar hebben Ingeslagen op
600 000. dan kan men hun voorraden op en
kele tienduizenden tonnen schatten.
Intusschen gaat de Regeering voort haar
maatregelen te nemen ten aanzien van de aan
vulling der voorraden. Aan het RUkslnkoopbu-
reau voor graan is niet alleen opgedragen voof
rekening van het rUk, tarwe, gerst, rogge en
mais in te koopen, maar ook copra, suiker en
andere artikelen die voor de voedselvoorziening
van beteekenls zUn. Omtrent de doorlating van
goederen, die van elders worden aangevoerd
zUn thans nog onderhandelingen gaande met
de oorlogvoerenden. Deze onderhandelingen
worden door de Regeeringsinstantles gevoerd,
terwUl later ook de uitvoering der overeenkom
sten in handen zullen blUven van het ministe
rie van Economische Zaken en niet zooals in
den vorigen oorlog worden toevertrouwd aan
een particuliere, instelling als daar wfts da
N. O. T.
Aan het geheele regeeringsbeleid In de voed
selvoorziening heeft voorgezeten de vaste wil
nooit te geraken in een toestand als waarin
wU in 1917 en 1918 zUn geraakt. De ervaringen
toen opgedaan, hebben thans deze uitgebreide en
doeltreffende, wij mogen zeggen, deze beknopte
voorbereiding mogeluli ownaakt.
Wanneer er bU het overwegen van de samen
stelling van brood terstond aan wordt gedacht
een zeker percentage aardappelmeel daarin te
verwerken, dan blUkt daaruit iets omtrent onze
enorme teelt van aardappelen. Inderdaad, vast
staat, dat onze consumptie evenveel bedraagt
als onze export. VrUwel hetzelfde geldt voor
onze groenten. Waar nu de export zeer belang-
rUke belemmeringen ondervindt, kunnen de
verbruikers er vast op rekenen, dat van deze
artikelen voldoende hoeveelheid aanwezig is om
in eigen behoeften te kunnen blUven voorzien.
Bovendien zullen de prUzen vermoedelUk in
nederwaartsche -rlqhting gaan.
Boter behoort eveneens tot de artikelen, die
wU exporteeren, alsmede vleesch. in het bUzon-
der bacon. Zoolang er.de mogelUkheid bestaat
van Gods bUstand,
wU, menschen, dit bl
hebben wU althans aanwUzlngen voor de waar-
zchUnlükheld?
De uitdrukking: „God zegende hun huwelUk”,
0 .God igggende zUn onderneming”, „God zegende
op bUzondere wUze de jeugdige congregatie”
komt meh in tallooze katholieke levensbeschrU-
vingen, vooral in hagfSgraphleën telkens tegent
Hieruit mag men al dadglUk afleider dat deze
uitdrukking noch onzlnnig is noch ongeoorloofd.
Trouwena, wanneer wij de genade Gods af-
t stneeken over tUdelUke ondernemingen, is'het
hierdoor alleen reeds duidelUk, dat wU in de
werkelUkheid van zulke' genade gelooven en dat
bet welslagen van zekere ondernemingen der
halve a terecht kan worden toegeschreven aan
Gods hulp.
Maar kunnen wjjf nu dien stelregel ook om-
draaien? Kunnen wU uit het welslagen eener
onderneming besluiten, dat deze onderneming
(laten wU nu maar een veldtocht Jot voor
beeld nemen) dus bUzoncer „aangenaam ge
weest is aan God” en derhalve onvoorwaarde-
lUk moet worden beschouwd als een rechtvaar
dige en goede onderneming?
WU gelooven, dat de wereldgeschiedenis ge
leid wordt door de Voorzienigheid Gods, en dat
dus al hetgeen in de wereldgeschiedenis voor
valt, geed of kwaad, met de toestemming van
God geschiedt. De Vader der schepping, zonder
Wiens goedvinden zelfs geen musch van het
dak valt,- laat het goede voortkomen uit het
booze, dat HU gedoogt, omdat Hij de menschen
geschapen heeft mët een vrUen wil. Zelfs de
afschuwelUkste dingen, die er gebeuren en waar
van het ons onmogelUk is, te begrepen, hoe ze
iets goeds ten gevolge kunnen hebben; de ver-
schrlkkelUkste misdaden, de schandelUkste ont-
aardingen, de meest hemeltergende onrechtvaar
digheden, passen in dit voor ons onnaspeur-
hjke evenwicht, dat de Voorzienigheid oplegt
aan den gang der dingen. Toch is dit voor den
vrUen mensch geen verontschuldiging zUner
zonde. De moordenaar kan niet zeggen, dat zUn
moord in de harngonie van liet GoddelUk we-
reldbestier noodzakelijk was en dus gebeuren
moest, zoodat hemzelven geen schuld aan
kleeft. HU is ten vólle verantwoordelUk voor
zUn daad. Nog minder kan de moordenaar zeg
gen, dat de Zegen des hemels klaarblUkelUk op
zijn daad heeft gerust, want deze daad is goed
gelukt! Dit zou een zuivere Godslastering zijn.
Ook al weet de Voorzienigheid het goede te
voorschUn te roepen uit het booze: op de mls-v
daad rust de zegen des hemels niet.
De zegen des hemels kan alleen rust
ondernemingen, die met een goede intenü
den uitgevoerd. Zoo kunnen wU bijvoorbpF
