j ONS BLAD Wederom rouw bij onze Marine de resultaten Churchill over maand oorlog van een JAN VAN GELDER” DOOR EEN MIJN GETROFFEN Aantal vliegtuigen neergeschoten Het heden en voor Waardeer ing Italië’s houding Drie dooden en zes gewonden, terwijl nog drie opvarenden worden vermist Oiiliilendef' H| NIEUW ROOD Moskou gaf Hitler een waarschuwing van Oost- en Zuid-Oost-Europa af te blijven nieuws van DE BAROMETER Den Helder diep onder den indruk VOOR SLECHTS I^CENT noodig om dese Annonce uitgeknipt in open envelop ais drukwerk aan ona op te Benden, ontvangt U uitvoerige brochure* over bet HERSTEL™, u» HAARGROEI Vermeldt Uw naam en adres op de achtentydg (V.K.P.) der enveloppe en adresseert - Dr. H. Nanwlug-s Fharm. Fabr. N.V., Den Haag MAANDAG 2 OCTOBER 1939 VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS I 99 Van de fronten De droeüe lijst Dan de slachtoffers DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN NV. VERZEKERING MAATSOUTrU „SINT PETRUS” matjctaan m Ü1BBCH1 Het Weer De Regeeringspersdienst meldt: Zondagmiddag omstreeks half drie hééft bij mijnen werkzaam heden nabij Terschelling door het springen van een mijn een treurig ongeluk plaats gehad. De Koninklijke Marine betreurt drie dooden, den korporaal-konstabel Groot jans, den matroos eerste klasse Bim mel en den korporaal -machinist Kruisland. Vermist worden de luite nant ter zee derde klasse der Koninklijke Marine-reserve Donker, schipper Leenders en majoor-machinist Strous. Er zijn twee zwaar gewonden, n.l. de kwartiermeester van Eyk en de aspirant-kwartiermeester Arends. Verder zijn vier ma- rineschepelingen licht gewond. Het'scTup waarop de betrokkenen dienden, H. Ms. mijnen veger Jan van Gelder, is beschadigd en is te West-Terschelling bin nengebracht. De onmiddellijk na het bekend worden van de ramp in Den Helder gereed gehouden vliegtuigen met geneeskundig personeel behoefden niet op te stijgen, daar ter plaatse voldoende genees kundige hulp aanwezig was. I <d Lijfrente r 1 9 f 1 1 1 1 t 5 J 1 t Marinebussen werden de DRIE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 308 I I de resultaten een van Hela staken den strijd. het bisdom Haarlem. Benoemingen in s- :e O ook n (Zie vervolg elders in dit nummer) VERWACHTING moet Raikanlanden WW UW r L 1 r t r Stand op Maandag 10 uur vjb. 753.1 Vorige stand: 75<J8 De jacht op Duitache duikbooten i B I. B r B I l I r dat het schip drijvende was gebleven, dank zij den waterdichten schotten, waarmee het schip voorzien was. Overigens konden we omtrent de toedracht van het ongeval slechts gissingen maken. bliek, dat van ging in gedruk' boven- nazi- PARIJS. 1 Oct. Havas) H't oorlogscommunl- qué van Zondagmorgen luidt als volgt; Verbetering van onze stellingen In de streek ten Zuidwesten van Saarlouis overwinning mannen K. I t r r l Indische pensioenvoorschotten De uitbetaling der voorschotten op Indische pensioenen (B en O folio's) door de Gemeente Pensioenbank te Rotterdam, Oroote Kerkplein 38. zal geschieden op de navolgende data: voot de letters A tot J op Woensdag 18, K tot R op Donderdag 19 en S tot Z op Vrijdag 20 October. st te lit nt 1 1 1 t a r .ebeurtenlssen in ik e- te a- 1- id NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD 3 - van Winston Churchill, heeft Britschen omroep een den, waarin hij een overzicht eerste oorlogsmaand gaf. Graaf Ciano heeft eén langdurig onder houd met Hitler. H. M. de Koningin heelt Zaterdag in het Amsterdamsche Stadion geïnspecteerd. Leden van den beschermingsdienst der gemeente-telejoon in hun typische uitrusting worden door de vorstin geïnspecteerd tijdens Haar rondgang DE MIJNENVEGER „JAN VAN GEL DER" ACHTERSCHEEPS DOOR EEN MIJN GETROFFEN. DRIE DOODEN. DRIE VERMISTEN EN ZES GEWON DEN. Churchill over maand oorlog. PARIJS. 1 Oct. (Havas) Het Fransche leger- beriqht van Zondagavond luidt; ..Dc dag is kalm verloopen. Ten Oosten van de Saar was de artillerie aan beide zijden actief." LONDEN, 1 October. (Reuter). De Britsche minister van marine, voor den rede gehou- van de VOOR HEI GEHEELE LAND; Meest zwaar bewolkt of betrokken, plaat- selljk eenige lichte regen, wenug verande ring in temperatuur, meest matige Ooate- lijke tot Zuidelijke wind. Zon op 7.onder 18.38. Licht op 19.08 Maan op 20.34 onder 11.06. 6 October L. K. BÜ de ontploffing zijn gedood de matroos le kl. J. Bimmel. gehuwd, afkomstig uit Vlissingen, en de kor- poraal-constabel C. Goortjans, ge huwd en afkomstig uit Souburg. De korporaal-machinist J. A. Kruis land, ongehuwd, bezweek later aan zijn verwondingen. Vèrmist worden de luitenant-ter- zee 3e kl. van de marine-reserve W. J. C. Donker, gehuwd er. afkomstig yit Bloemendaal. stuurman bij de groote vaart; de schipper B Leen ders. eveneens gehuwd en afkom stig uit Souburg (Zeeland)en de majoor-machinist K. Strous, ge huwd en afkomstig uit Vlissingen. Zwaar gewond zijn de kwartier meester L. van Eykf uit Den Helder ?n de adspirant-kwartiermeester- zecmilicien F. FA Arends uit Dor drecht. Zeer licht gewond zijn de matro zen 3e kl. K Akershoek uit Ou- dorp en A J. Stam uit Den Helder; de stoker 3e kl. G. Eykelhoff uit Delft en de matroos-zeemilicien C. Dorst uit Paramaribo De burgers, die op het oogenbllk nog niet ac tief aan den oorlog kunnen deelnemen, moeten geduld hebben. De regeering is eenstemmig in haar besluit het maximum aan inspanning te vragen waartoe het Britsche volk in staat is en wat ook mag gebeuren, vol te houden tot de beslissende overwinning behaald is. De va derlandlievende mannen en vrouwen moeten rich niet alleen verheffen boven de vrees, maa’ boven het ongemak en de moeilijkheden. Door een mist van heid kunnen wy een BERLIJN. 1 Oct. <DNB> Het opperbevel van het Duitsche leger deelt meoe: In het Oosten verloopt het overgeven van Warschau en Modlin overeenkomstig de plannen In het Westen was het artillerievuur van den vijand vooral in de omgeving van Saarbrücken sterker, verder valt geen noemenswaardigc ge- vechtsactie te melden. Het schip is aan de achterzijde getroffen; vermoedelijk is een der schroeven met een onder de wateroppervlakte liggende mijn in aanraking gekomen, waardoor een explosie volgde: het achterschip werd totaal uit el kaar geslagen; de hoop, dat de drie ver misten. de schipper B. Leenders, de majoor- machinist K. Strous en de luitenant ter zee 3de klas der K.M. Reserve, die zich tijdens de ontploffing op het achterdek bevonden, zullen worden teruggevonden, kan gevoeglijk worden opgegeven., Het feit, dat het schip aan de achter zijde geraakt was en niet midscheeps, zooals de Willem van Ewyck, maakte het aanne melijk. dat het aarital slachtoffers sering Was; een gelukkige omstandigheid was ook, Een snelle marine-sloep kwam het havengat binnenvaren zij bracht doktoren en andere officieren vanaf de plaats des onhetls In een taxi reden zij spoedig weg. Het was kwart over 7, dat de lichten van den mijnenveger, die den droeven last binnen bracht, zichtbaar werden voor de haven; het groote licht In den maat, ’t ronde bak boord- en het groene stuurboordlicht. Het was de Abraham van der Hulst, in het duister was de weggeschilderde naam niet meer te lezen. Langzaam «toomde de mijnenveger de ha ven binnen: een golf van ontroering voer door de massa langs de kade; het was sul, alleen de koude Noord-wester gierde door de grauwe donkerende lucht. De «ware an kerketting ratelde; het anker werd neerge laten, om het schip gelegenheid te geven, op zijn anker te draaien, zoodat het aan bak- V boord tegen den aanlegsteiger kwam te lig gen, daar waar drie «ieken-auto's met ver plegend personeel van het Hospitaal gereed stonden, om de slachtoffers te ontvangen. De Polen op H. M. de Koningin heeft den luchtbe schermingsdienst te Amsterdam geïn specteerd. Nauwelijks zijn de bloemen van de talrijke krahsen aan den voet van het monument „Voor hen, die Vielen" verwelkt, bloemen, die een eer biedige hulde waren aan de dertig slachtoffers van de mijnramp, die op 9 September den mijnen veger „Willem van EwiJck" trof, of wederom werd Hr. Ms. Koninklijke Marine en met haar een vijftal gezinnen van Marinemenschen in rouw gedompeld. Wederom was het een mijn, die een mijnen veger het schip welks bestemming is het op ruimen van mijnen met den ondergang be dreigde. Hoewel het verlies van vjjf der op varenden betreu/d wordt en drie der opvarenden zwaar gewond werden, heeft deze tweede Marine ramp van de Mobilisatie-1939 niet zoo'n ontzet tenden omvang als die van de Willem van EwiJck. De eerste geruchten, die in Den Helder de ronde deden, waren dat een mijnenveger met man en muis was vergaan; later ging het ge rucht, dat er tien dooden zouden zijn. Gelukkig bleek het aantal slachtoffers tot acht beperkt, waarvan twee dooden. drie vermisten en drie zwaar-gewonden: verder zijn verschillende van de opvarenden licht-gewond. Als een loopend vuurtje verspreidde het ontzettende nieuws zich door de stad, waar het bekend -verd op een tijdstip, dat zich velen op straat bevinden. Het is wel een bizarre omstandigheid, dat terwijl duizenden zich opmaakten om den wedstrijd tusschen de twee groote plaatselijke voetbalclubs bjj te wonen, daar ginder bij de Noordervaart, ten Zuiden van Terschelling wederom een Ma- rine-ramp zich afspeelde aan boord van een mijnenveger, waarvan een der opvarenden als speler in een der elftallen stond ingeschre ven, doch die wegens het vervullen van hoogere plichten niet op het groene veld verscheen; hij moest werken op het mijnen veld, op een woeste zee, waarover de krachtige Noord-Wester stormde. I hebben sommige duikbooten er de voorkeur aan I gegeven zich te verwijderen en onbeschermde neutrale schepen van Noorwegen en Zweden tot zinken te brengen. Ik hoop dat de dag zal komen, aldus Chur chill. waarop de admiraliteit de schepen van alle landen zal kunnen ultnoodlgen zich bij de Britsche convooien te voegen en deze schepen op hun reizen zal kunnen beveiligen tegen een redelyke vergoeding. Men moet verwachten, dat de duikbootaanvallen op den wereldhan del ter zee op grooter schaal hernieuwd zullen worden, doch dit kan veilig worden övergelaten aan dè aandacht van de Britsche vloot. LONDEN. 1 October (Reuter). Het Britsche ministerie van luchtvaart deelt mede, dat dï Engelsche luchtmacht In den afgeloopen nacht met succes een verkenningsvlucht heeft uitge- \oerd boven Noord-DuUschland. Alle toestellen keerden veilig naar hun basis terug. Thans kan verder worden medegedeeld, dat gisteren bij een gevecht tusschen een kleine Britsche verkennersafdeellng en Duitsche vlieg tuigen hoog boven den Westwal twee Duitsche vliegtuigen brandend omlaag zijn geschoten. De mijnenverger „Jan van Gelder" behoorde, evenals de „Willem van EwiJck", tot de serie van acht mijnenvegers, welke in de afgeloopen twee Jaar zijn gebouwd en waarvan er vier in Nederlandse!) Indlë zijn gestationneerd. De .Jan van Gelder" Is gebouwd bij de werf Gusto te Schiedam en op 13 September 1937 In dienst gesteld. Het schip is bewapend met een kanon en heeft een machinevermogen van zestienhonderd p.k. De groep belangstellenden aan de Buitenhaven groeide steeds aan. De gemeentepolitie begon om half zeven het terrein by den aanlegsteiger te ontruimen en al spoedig kwam de gew apende Marine-macht haar assisteeren; het publiek werd op een eerbiedigen afstand teruggedrongen en de weg van den aanlegsteiger naar het Marine-Hospitaal werd vrij gehouden. Dokters van de Marine reden aan en begaven zich naar het hosnltaal. Het werd zonsondergang; een signaal weer klonk vanaf het Wachtschip, het signaal van de vlaggenparade; aan boord van alle schepen werd cie vla£ neergehaald en alles wat een uni form droeg, bracht een eeresaluut aan ons na tionaal dundoek. Het was tevens een eerste saluut aan de na gedachtenis van de slachtoffers van de Jan van Gelder. De avond daalde spoedig bjj de grauwe lucht, waaronder zich al spoedig de lichten van de schepen, van den kruiser Sumatra, van het Wachtschip aan de Buitenhaven, van de Wil lem van der Zaan, die op de reede lag. aftee- kenden Op gevaar af, door de het ongelijk te worden gesteld, spreek dan ook vanavond de overtuiging uit, dat het tweede groote feit van de eerste oor logsmaand hierin bestaat, dat Hitler de waarschuwing heeft gekregen van het Oos ten en Zuid-Oosten van Europa af te biy- ven. Het derxle belangrijke feit is, dat de duikbootaanval op het leven van Engeland tot dusverre geen succes beeft gehad Moscicki treedt af ala President van Polen; hy wordt opgevolgd door Racz- kiewicz, den vroegeren president van den Senaat. Churchill zeidc onder meer. „Nu wij begon nen zijn, zullen wy met Gods hulp en in de overtuiging, dat wy de verdedigers van bescha ving en vryheid zyn, tot het einde voortgaan. Drie belangryke dingen hebben zich, aldus de minister, voorgedaan In de eerste plaats is Polen onder den voet geloopen door twee der groote mogendheden, die het land sinds 150 Jaar in boelen hielden, doch zijn geest niet kon den winnen. De heldhaftige verdediging van Warschau toont aan. dat de Poolsche ziel niet verwoest kan worden. In de tweede plaats heeft Rusland zUn macht aangewend voor het volgen van een koelbloedige politiek van eigenbelang. We zouden gewenscht kuni.en hebben, dat de Russische legers daar, waar zy zich thans be vinden, zouden staan als bondgenooten van Polen en niet als indringers, maar dat zij zich daar bevinden, is een duidelijke noodzaak voor de Russische veiligheid tegen de nat. soc. be dreiging De Turksche minister van Buitenl. Zaken Saradjogloe confereert met Molotof. De ramp van den Hederlandschen mijnenveger Jan van Gelder heeft verschil lenden opvarenden het leven gekost. Een foto van den mijnenveger, waarmede het droeve ongeluk gebeurde De Britsche vloot jaagt dag en nacht op de duikbooten met yver en niet geheel zonder vol doening. In de afgeloopen week is geen enkel Engelsch schip tot zinken gebracht of zelfs maar gemolesteerd en Engeland heeft thans 150.000 ton zeer gewenscht? leveranties meer gekregen dan het geval zou zyn geweest indien de oorlog niet was ultgebrokan. Ongetwijfeld De legerberichten maken melding van het neerhalen van een aantal vliegtuigen. In het Westen werden twee Fransche en tien Britsche xliegtuigeii omlaag ge schoten en boven de Noordzee werden twee Britsche toestellen vernield. De Duitsche luchtmacht verloor twee vliegtuigen. Er is een OostelyK front ontstaan, waar Duitschland niet durft aan te vallen. Toen von Ribbentrop de vorige week naar Mos kou ontboden werd, moest hy er kennis van nemen en er mede instemmen, dat de plannen der nationaal-socialistcn ten aan zien van de randstaten en de Oekraïne be graven moeten worden. Het nationale belang van Rusland valt samen met de, Britsche en Fransche belangen, daar het niet in overeenstemming met de Russische veiligheid is, dat het nat soc. Duitschland de Balkanstaten onder den voet zou loo- pen of het Slavonische volk in Zuld-Oost- Europa zou onderwerpen. Geen van deze drie mogendheden zou kunnen toelatcn dat Roemenië, Zuid-Slavië, Buigarye en al Turkye onder den hiel der boekaniers zouden komen Om half twee voltrok zich net rampspoedig gebeuren en zy. die kort daarna aan de Buiten haven waren, zagen al spoedig, dat er iets aan de hand was. Er werden scheepjes uitgezonden met koffers en dekens en verpleglngsmaterlaal, terwyi ook verplegend personeel werd uitgezon den Men zei, dat het maar een oefening betrof, doch spoedig achterhaalde de waarheid deze mededeeling. Verplegend personeel werd van het voetbalterreln weggehaald en op de vraag: „Wat is er gaande", kregen we te hooren, dat er weer iets op zee gebeurd was. By het havenhoofd verzamelden zich de nieuwsgierigen; marine-menschen keken met ernstige gezichten, doch waren zwygzaam. De Chef-Staf der Kon. Marine, de kapt, ter Zee J. G. van den Berg, bevestigde ons het schrikkeiyke nieuws; er was een mynenveger, de Jan van Gelder, commandant was luit, 'ter zee 1ste klasse G. Y. C. Fraser, door een myn getroffen; het aantal dooden was gelukkig niet zoo groot, als by de ramp varf” de Van Ewyck. Van andere zyde vernamen wy. dat het schip aan de achterzyde geraakt was en neg dry- vende was; het zou te West-Terschelling worden binnengebracht verwardheid en onzeker- zeer eenvoudige belan gengemeenschap ontdekken, die tusschen Enge land. Frankryk. en Rusland bestaat en verhinderen, dat de nat.-soc. tie vlam van den oorlog tot in de Balkanlanden en Turkye dragen. Bessen-aperitief4 j fl. 2.85 p hterfleschWgJ Aan boord van den mynenveger werden sterke lampen ontstoken, daar, waar men toegang heeft tot de vertrekken in het onderschip. Een beweeg van wit-gekleede verplegers ir. j het zwarte duister: met brancards werden de de dooden naar de ziekentransportauto's gedra gen die direct langzaam wegreden naar Hospitaal, waar men der zwaar-gewonden bracht. In twee groote lichtgewonden en de andere opvarenden naar het Konlnkiyk Instituut van de Marine ver voerd. Een zwarte avond, een avond van rouw daalde over de Marinehaven. Het talrijke pu- de droeve aankomst getuige was, :tc stemming stadwaarts. zij gingen aan boord en zwaargewonden «n het alles vtx>r de ontvangst in gereedheid had ge* de luchtbeschermtnsorganisaties inde hoofdstad I

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1939 | | pagina 1