ONS BLAD
Waarom
Londen
2
J
zou deze oorlog
voortduren, vraagt Hitler
en Parijs veroordeelen
Hitler’s voorstellen
Te Rome gemengde
gevoelens
HOTEL DE L’ EUROPE
710
Einde Zomertijd
op
Wil Italië wel een
Hitler-vrede?
Activiteit der
lichte troepen
Onze handel mét
België
S
Deze zjjn. duister, en onrecht wordt niet
hersteld. Toch zullen zij in gezamenlijk
overleg worden bestudeerd
Berlijn hoopt
spoedigen vrede
Het nieuws van heden
Hitlers rede in den Rijksdag
Parijs bericht:
DE BAROMETER
I ICCADILLY
De Führer eischt teruggave van koloniën, wenscht
heropbouw van een Poolschen staat en stelt
een groote conferentie voor
USTIGE VERBLIJVEN
ZATERDAG 7 OCTOBER 1939
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
>en,
de
IN DAGEN VAN SPANNING
Bekend Fransch wielrenner
Het vredesoffensief
RESTAURANT
HOEK HOFWEG
!«n'
George Speicher
gesneuveld
DIT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
.TAVERN
LANGE POTEN
Binnenkort besprekingen over
belangrijke uitbreiding te
verwachten
DE ONTSNAPTE DU1TSCHERS
JI-C.
47101
N. Doelenstr. 2-4, A'dam, Tel. 34836
X
In elk geval is het weinig bereid
om eventueel aan oorlog
deel te nemen
W ie der neutralen zal echter
tegenstanders byeen ver
mogen te brengen?
zijn met spanning verwachte rede gehoud<
mede, dat de Duitsche verliezen bij den
dooden, 30.222 gewonden en 3.400 vermisten bedroegen.
In het vervolg zijner rede zeide de Rijkskanselier, dat
lakei
aldus Hitler
HET NIEUWE CENTRUM
v VAN DEN HAAG
nAUL MULDER’S
t
Rijkskanselier Hitler heeft Vrijdagmiddag in den Rijksdag
len, De Führer deelde
oorlog in Polen 10.572
's-GRAVENHAGE DEN HOUT
Ets ondeelbaar begrip.
Dat moogt ge vandaag niet vergeten,
Een bezoek aan Den Haag is slechts
dan echt geslaagd,
Wanneer ge ia Den Hout hebt gegeten.
Renidenhoat 13, vlak bjj Stat.Staatssp.
Afwijzend oordeel te Parys
(Zie verder elders tn dit blad)
Niet alleen per trein en schip, maar ook
per vliegtuig werden talrijke gewonde
Duitsche soldaten naar het vaderland
Hotel Restaurant Chateau Bleu
Le rendex-voua du monde diatingué
Haagse he Bosch
»xx\\\\\\\Miiii mgii ïïïïï/ïïmZ
xMZMk W
Gematigde wenschen”
Het WeeriiiiiiiniinHiniiiiiiiiuiiiiiiiiHiiiiiiiiiiin^
VERWACHTING
Gedeeltelik bewolkt, hier en daar och
tendmist, plaatselijk eenige regen, weinig
verandering in temperatuur, zwakke tot
matige Zuidelijke tot Zuid-Oostel(jke wind.
Zon op 7.W, onder 1S.29. Licht op 183».
Maan op 1.—, onder 1SJU. 12 Oct. N. M.
men
als zij teruggave van
gewei-
Duitsche natie er geen verwijt van kan pf
de gestolen kolonies eischt. Ik heb echter
gerd erom te smeeken.
Waarom zou deze oorlog voortduren? Het Polen van Versail
les zal nooit meer opstaan. Het uiteindelijke vraagstuk van den
Poolschen staat zal door Rusland en Dultschland worden geregeld.
Teneinde te geraken tot het doel van een coptinentalen vrede,
moeten de groote naties in conferentie bijeenkomen. Dit zal natuur
lijk omvangrijke voorbereidingen noodig maken. Het is echter on
mogelijk zulk een conferentie bijeen te roepen onder den druk van
een oorlog of zelfs maar >ftn gemobiliseerde legers.
LEVENS V_-
Leeuwarden Burmaruahui*
«DIOOT-NOORIMKOUANDSCHS
VAN IMS
Anwterdaxn Van Brienenhuis
A
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
1 belang.
I
</e
ff
het
MO
J
s*
Hitler vervolgde: De doelstellingen van
de Duitoche regeering ztyn de volgende:
1. Billijke regeling van de Dultache (reu
zen, welke in overeenstemming is met de
ethnologische en sociale Bitnatte.
bereid is aan de Dult-
geven, heeft zijn gren-
5. Het opbouwen van een Poolschen staat,
welks veiligheid door Doitachland en Rus
land aal worden gewaarborgd en welks
regiering geen Intrigues tegen een van deze
landen aal toestaan.
(Zie voor de uitvoerige tekst elders in
dit blad)
S. Het opnieuw ophowweA van de band eis-
betrekkingen met alle landen.
2. Verscheidene rassen in het geheele on
der Dultache souvereiniteit staande gebied
en in geheel Zuid-Oost Europa moeten de
hun toekomende plaats krijgen.
Aan den directeur van het Huls van Bewa
ring te Haarlem hebben de ontvluchte Dult-
schers een brief gezonden, waarin zij hem be
danken voor de goede behandeling. Aan dit
schreven, dat het poststempel Haarlem droeg,
wordt, naar hoofdinspecteur Woud ons mede
deelde, niet veel waarde toegekend.
Stand op Zaterdag uur vjb.: 7CM
Vorige stand: TSM
tarschyn-
:hen Bel-
te Den
'rengen.
voor aj.
Icht zjjn,
al leiden,
beslissing
md. exs-
heer B.
fzicht
Mun-
Kane.
45423
3. Streven naar regeling van het Joodsehe
vraagstuk
>708»
gM-
jeds
oo»-
»1»
iken
met
(,L0
le‘X
niets
ant-
I
suite»
lood
;gang.
HUT.
am-
rjaris»
s voor
r 11.95:
ouwdc
accu-
o juurt
irlem
;rs
ond.
blad.
I
x:
g
Hedennacht eindigt de Zomer
tijd. Zet dus voör het naar bed
gaan de klok een uur terug.
Onze Berlijnsche correspondent seint Vrijdag
avond:
Na Hitler’s reds te Berlijn is then» het woord
aen Engeland. Reeds de eerstkomende degen zul
len de beslissing brengen.
In Duitsche politieke kringen is men van mee-
nlng, dat door de rede wederom de bereidwil
ligheid van Dultschland tot een eerlijken
vrede te komen tot uiting is gebracht. Berlijn
zal verder geen diplomatieke voorstellen doen
en geeft het woord thans aan de andere zijde.
(ttt
maar
ing en
k han-
Het zal metdezen steun dan niet zoover
willen gaan, dat het er zijn toekomstige afzij
digheid mee zou kunnen compromitteeren. Moet
men in deze nchtlng de verklaring zoeken voor
een dezer dagen uitgegeven Stefani-communl-
qué, en verschillende uitlatingen in de Itallaan
sche pers, welke de in het buitenland welig tie
rende geruchten omtrent de wijze, waarop Ita
lië de Duitsche vredasactle zou kunnen, tracht
ten t« besnoeien? Maar Italië kan in ieder «ge
val de rede, welke Hitler heden hield, gerust
toejuichen, hetgeen het dan ook doet. Alleen
zeggen ook die toejuichingen niet zoo heel veel.
In een verdere pneenge beklaagt de Fuehrer
er zich over, dat „gedurende vele jaren doel
stellingen xljn toegeschreven aan de Dultache
buitenlandoche politiek, welke op zjjn best ver
wacht konden worden van dé verbeelding van
een schooljongen.” Wanneer er sprake is van
verkeerd begrip, dan kan dat alleen worden
Jjjke - aspiraties
„Mei^ Kampf’
Het gerucht gaat alhier, daf Mussolini
morgen weer, zooals ook onlangs, tot een
aantal fascistische leiders een rede betref
fende de internationale politiek zal houden.
Dit gerucht werd tot nu toe niet bevestigd.
De kostwinnersvergoeding voor militai
ren is met ingang van I September 1.1.
tot f 3 verhoogd.
o
PARUS, 6 Oct. (Havas). Het heden
avond uitgegeven oorlogscommuniqué luidt
als volgt: x e
„Op talrijke deelen vaéb’^tet front acti
viteit der lichte elementen Mi het met el
kander in contact -komen. Een aanval op
een van onze posten in de streek ten Wes
ten van Wisoembowg werd afgeslagen”.
Na de ontberingen van een wreed beleg. Hongerige bewoners van Warschau
verdringen zich om een Duitschen militairen auto, waar brood wordt uitgedeeld
Welingelichte kringen te Parijs zfjn van mee-
nlng, dat de redevoering van Hitler beantwoordt
aan hetgeen de op de hoogte zijnde meenlng er
van verwachtte. Afgezien van- de oude thema’s,
waarop Hitler naar zijn gewoonte terugkomt
het verdrag van Versailles, de Duitsche levens-
rulmte, de eenheid van Dultschland en zijn
Fuehrer onderscheidt de redevoering zich door
enkele bijzondere trekken. In de eerste plaats
door het cynisme, waarmede hij niet gevreesd
heeft Polen te beleedigen niet alleen In zijn
leiders, maar zelfs in zijn combattanten, en In
de tweede plaats zijn persoonlijken hoogmoed.
Hitler’s toon echter aldus zegt Havas blijft
geforceerd en demagogisch. Zijn aanval op de
Engelsche ministers wordt een persoonlijke zaak,
zooals vroeger de aanvallen op Schuschnlgg en
Benes j.
In de internationale politiek dient Hitler zich
aan als kampioen voor den Europeeschen vrede
en vrijheid. Havas wijst dan verder op geblekeA
onjuistheden van vroegere, verklaringen van Hit
ler, om als volgt te eindigen: „In dit licht moet
men de verklaringen beoordeelen, die gemengd
zijn met bedreigingen, waarmede hij zijn rede
eindigt, terwijl hij den vrede onder bescherming
van .den Duitschen God plaatst.
Een sommatie aan de andere mogendheden
om de exploitatie van Midden- en Oost-
Europa^af tc staan voor leder bevel, voor
lederen wensch van Dultschland als een
Duitseh koloniaal gebied, ziedaar den grond
slag, waarop Hitler den vrede in Europa wil
grondvesten."
.1
t een ge.
peien hun
1 Hejjdr».
sn. zullen
rjjden om
1». aan
mat ge.
n, dan
rallen. De
de beste
Onze Romeinsche correspondent seint Vrij
dagavond
Commentaar op de rede van Hitler, commen
taar dan in oen strikten zin des woords, ont
breekt hier tot nu toe nog. Maar het is meer
dan commentaar wat de Itallaansche bladen
geven. Zij publiceeren de rede van Hitler in
extenso, hetgeen bij den beperkten omvang,
welke zij thans hebben, hier op neerkomt, dat
zij er hun halve edities, niet minder, aan wij
den. En zij plaatsen er koppen boven als; „Een
vredesaanbod van de rede «n de rechtvaardig
heid. Hitler bevestigt de bereidheid van den
vredeswil in het zegevierende Dultschland.” Het
lijdt niet den minsten twijfel, dat de redevoering
van Hitler hier gunstig werd ontvangen. Nu
kwam zij dan ook in .wezen geheel overeen met
de rede, welke de Duce onlangs hield tot de
fascistische leiders van Bologna.
Aan de instemming, welke de Duitsche
vredesactivlteit in Italië wint, verbindt men
echter niet te hooge conclusies betreffende
de Itallaansche bereidwilligheid om met
Dultschland, wanneer deze vredesactle van
Dultschland op een mislukking uit mocht
loopen, in den Oorlog te gaan. Alles wijst
er op, dat Italië van plan is, ook in dat ge
val geen enkel initiatief tot militaire ope
raties te nemen, dat het ook dan zal trach
ten afzijdig te blijven. En wanneer dat zoo
is, dan kan het niet anders, of ook de
steun, welken Italië
schevredesactje^e
zen.
MILAAN. 7 Oct. De „Gazetta dello
Sport” publiceert een bericht uit Parijs,
waarin melding wordt gemaakt van het feit,
dat de bekende Fransche wielrenner George
Speicher aan het Westelijk front is ge
sneuveld.
Speicher is een van de grootste Fransche
wegrenners uit de laatste tien jaren geweest.
Hjj heeft vele kampioenschappen behaald en
klassieke ritten gewonnen, om. zegevierde
hü in 1933 in de ronde van Frankrijk.
TELEFOON 77tMt Itfnen) DEN HAAG
I
Het is zeker, dat, men van Duitsche zijde
de problemen niet op de lange baan wenscht
te schuiven, maar hoe dan ”ok in de aller
naaste toekomst tot een beslissing wil komen.
Immers, mocht Engeland den oorlog willen,
dan acht men thans, nu de overwinning van
Poi^ de strategische positie en het moreel
van het leger enorm versterkt heeft, het
meest gunstige oogenblik voor een beslissen
den aanval naar het Westen aangebroken.
L
i Heem,
worden
Üke ont.
n invloed
Ten slotte zijn de herhaalde suggesties, dat
Groot-Brittannlë verantwoordelijk is voor den
oorlog, niet op feiten gegrond. Integendeel, de
pogingen van. de Britsche regeering den
vrede te behoulen gedurende de opeenvolgende,
door Dultschland in de laatste twee jaar ver
oorzaakte crises, zijn welbekend en door oe
geheele wereld erkend.
en
door de
:n zijn ge-
toogeochreven aan Hitler’s openlijke aspiraties
naar wereldoverheersching in
aan zjjn uitlatingen, sindu hjj aan de macht
is en nog meer a*n z(jn daden.
Volgens Reuter zijn officieele Romeinsche
kringen van gevoelen, dat Hitler’s toon gema
tigd was en hij een laatste poging heeft gedaan
om een algemeenen brand te voorkomen. Der
halve hoopt men. dat zijn woorden wel overwo
gen zullen worden door de betrokken regeer in-
gen en dat geen overijld antwoord zal worden
gegeven of overijlde actie ondernomen, fietgeen
de geheele beschaafde wereld in gevaar zou
brengen.
Onmiddellijk na het einde van de rede van
Hitler, welke werd gerelayeerd door het om-
roepstation van Rome, herhaalde de omroeper
de mededeeling, dat Italië geen initiatief zal
nemen in militaire operaties.
Na zijn zinspeling op de conferentie zeide
31 tier; „zou Churchill dit weigeren, dan zal
deze mijn verklaring de laatste zijn."
Hitler zeide, dat de Duitsche voorstellen over
wogen zouden kunnen, warden in een interna
tionale conferentie, ofschoon zij door haar niet
(eregeld kunnen worden.
Hitler zeide voorts: „Dultschland verklaart,
dat de door Versailles geschapen situatie niet
langer bestaat en dat het derhalve geen elschen
meer in de wereld te stellen heeft, behalve die
van een billijk koloniaal gebied.
Na aangedrongen te hebben op een regeling
van de valutakwestle, zeide Hitler:
,De regels van den oorlog moeten eveneens
herzien worden. Wij moeten erin slagen, nauw
keurig het doel te omlijnen van de luchtmacht,
van den duikbeotoorlog en contrabande te om
schrijven, teneinde den oorlog minder ver
schrikkelijk te maken voor hen, die er. geen
deel aan nemen. Slechts dan zal het in Euro
pa werkelijk vrede kunnen zijn. Doch dit alles
kan slechts door samenwerking tot stand wor
den gebracht. Een ding is zeker. Nooit in de
geschiedenis zijn er twee zegevierende naties
geweest, doch vaak zijn er twee verliezers ge
weest. Ik kan slechts den Almachtige verzoe
ken, ons in de toekomst evenals in het ver
leden den julsten weg te toonen, zoodat
Europa weder vreedzaam zal kunnen zijn.”
De tweede helft der rede van Hitler be
helst wat de Rijkskanselier beschrijft als
„nog een paar vredesvoorstellen".
In hu* huldigen vorm zijn deze voorstel
len In vele opzichten vaag en duister. Op
gemerkt wordt echter, dat zij geen voor
stel behelzen betreffende een weef goed
maken van door Dultschland aan andere
volkeren aangedaan onrecht.
.WiiiiiiiiiiHiumiiiiiiHiiiimiiiiiiiiiihiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiin
Op de vraag, hoe men zich in Berlijn
voorstelt, dat de eventueele vredesonderhan
delingen In de praktijk zouden moeten plaats
vinden, luidt het in hooge mate dubbelzinnige
antwoord: „Vele wegen leiden naar Rome".
Het is wel duidelijk, dat de rede in overleg
met Mussolini is samengesteld, en iedereen
verwacht dan ook, dat, mochten Engeland en
Frankrijk Inderdaad voor onderhandellngen
te viriden zijn, de Duce de man zal zijn, die
de strijdenden aan de groene tafel bij el
kaar moet brengen. Maar in de rede is dat
niet met zooveel termen aangeduid, en wordt
uitdrukkelijk een beroep gedaan op alle lan
den. voor zoover zij aan het herstel van den
vrede wenschen mede te werken.
Daartoe zouden dus in verband met het Ini
tiatief van Koningin Wilhelmina en Koning
Leopold ook Nederland en België behooren, ter
wijl ook aan Z. H. den Paus, generaal Franco en
de Amerikaansche Staten gedacht wordt. Zeer
hartstochtelijk was het beroep, dat Hitler op
Engeland deed. Wie Dultschland kent, weet, dat
men daar altijd een groote bewondering voor
het Britsche wereldrijk gekoesterd heeft, en zich
diep gegriefd gevoeld heeft door het geringe be
grip, dat Engeland voor het Derde Rijk aan den
dag legde. In de Withelmstrasse wijst men er op
hoe beperkt de Duitsche belangen zijn vergele
ken met de Engelsche en dat Dultschland jaren
en jaren noodig zal hebben om zjjn plannen van
ontwikkeling der invloedssfeer in Oost-Europa
ten uitvoer te brengen.
Over zijn eischen naar koloniën was Hitler
vaag, zijn' opmerkingen naar aanleiding daarvan
willen te kennen geven, dat Dultschland in be
ginsel ziin oude koloniën terug wil hebben, maar
dat deze kwestie geen reden mag zijn den
oorlog voort te zetten en dat, mocht het terug
geven der oude koloniën op onoverkomenlijke
bezwaren stuiten, ook andere deelen van het
Britsche Koloniale Rijk daarvoor in aanmerking
zouden komen. Zooals men hier ter stede alge
meen verwacht, zal reeds in de eerstvolgende
dagen blijken of de psychologische sfeer voor
onderhandelingen aanwezig is.
„Zoo is de bewering, dat humane methoden
van oorlogvoering zijn gebruikt in Polen, weer
legd door verklaringen in het parlement en door
het rapport van den Amerikaanschen am
bassadeur in Warschau. De wereld heeft reeds
een eigen oordeel gevormd over het z.g. ver
zoek van de Tsjechen om ingeltffd te worden
bij Dultschland, terwijl Hitler’s verklaring, aal
hij zijn belofte nooit gebroken heeft, alleen
aantoont, dat woorden voor hem een beteo-
kenls hebben, die totaal verschilt van die, welke
gemeenlijk daaraan gehecht wordt.”
.Hitler zegt, dat In 1598 een Engelschman
heeft gesproken over de wreedheid en moreels
losbandigheid der Polen en naar hij beweert,
toonen de recente gebeurtenissen aan, dat de
Poolsche staat lederen natlonalen, historischen
cultureelen of moreelen grondslag miste”.
Dat was niet de opvatting van Hitler, toen
hjj in zijn rifksdagrede van 21 Mei 1935 zeide:
„Wij erkennen den Poolschen staat als het
tehuis van een groote, patriottische natie met
het begrip en de hartelijke vriendschap van
erkende nationalisten”.
Voortgaande zegt de verklaring:
(Van onzen Haagschen redacteur)
In bevoegde kringen verwacht
men dat binnen enkele maanden
nieuwe handelsbesprekingen met
België en Luxemburg zullen worden
geopend, teneinde het onderling
handelsverkeer aanmerkelijk uit te
breiden. Beide landen moeten even
wel eerst de resultaten van de onder
handelingen met Engeland afwach
ten. Men zal er op aansturen te be
reiken, dat in het bijzonder Neder
land en België als een economische
eenheid worden gerekend. Indien
beide landen er in slagen hun aan
voer, respectievelijk uit Ned. Indië
en den Belgischen Congo, op peil te
houden, zullen de onderlinge han
delsbesprekingen een uitbreiding
ven grooten omvang ondergaan.
LONDEN, 6 Oct. (Reuter) Een op gezag
van de regeering uitgegeven verklaring
■egt:'*
„De redevoering van Hitler In den vol
ledigen tekst was eerst in den loop van den
middag in Londen beschikbaar en het is
derhalve niet moge lijk geweest haar aan
meer dan een voorloopige bestudeerlng te
onderwerpen. De rede is in twee deelen
verdeeld. Het eerste deel, dat in hoofdzaak
een overzicht is van de afgeloopen gebeur
tenissen. vloeit over van verdraaiingen van
de waarheid, die gemakkeljjk herkend zul
len worden door de bevolking van dit land
en inderdaad in de geheele wereld.”
Desalniettemin sullen rü, gelijk ver
klaard is door den premier en den minis
ter van Buitenlandsche Zaken, onderwor-
pén worden aan een nauwgezette bestu-
deering in overleg met de regeeringen van
de Dominions en van de Fransche Repu
bliek. Het is echter noodaakelfjk te herin
neren aan twee dingen:
le Dat geen vredesvoorslellen kans heb
ben aanvaardbaar gevonden te worden,
welke niet dal^jwerkelijk Europa bevrijden
van de bedreiging met agressie,
2e Dat de verzekeringen, die
Duitsche regeering in het verleg
geven bij vele gelegenheden waardelooe s|jn
geworden en dat thans iets meer dan woor
den noodig aal ztjn om het vertrouwen to
vestigen, dat de eesentieele basis voor den
vrede moet zijn”.
Het eerste Engelsche dagblad, dat commen
taar levert op de redevoering van Hitler is de
„Evening Standard” vap lord Beaverbrook met
een nadrukkelijk hoofdartikel ondefr het op
schrift: „Neen".
Het blad schrijft, dat de redevoering
nieuws heeft geboden en dei halve
woord van Engeland en Frankrijk reeds be
kend is.
„Het kan zijn, dat Hitler spoedig in plaats
van vrede voor te stellen, er naar toe zal krui
pen, maar toch is één ding zeker. Wanneer hU
zijn laatste vredesaanbod heeft gedaan, heeft
hij ook zijn laatsten oorlóg gevoerd...”
De macht der~*^lemocratie in Engeland en
Frankrijk, geljolpen door hen, die de vrijheid
liefhebben over de geheele wereld, heeft de
beslissljgg uit zijn handen genomen. Zij hebben
besloten een einde te maken aan Hitler. HU
heeft zijn eigen grafrede uitgesproken”.
Verder meldt Reuter dat de volledige
tekst van de rede van den Fuehrer aan de
Britsche bladen verstrekt is zonder dat de
autoriteiten het noodig hebben geacht,
dezen van te voren zelfs ook maar aan den
censor te laten zien.
I
REDE VAN HITLER IN DEN RIJKS
DAG.
Afwijzend oordeel te Londen en Parijs
tegenover Hitler’s rede. Toch zullen de
vredesvoorstellen worden bestudeerd.
Kr wooud. wu
Harnr vrijer Het op zich
wachten.
Ze ducht: „Ik ga dood van
verdriet.
Alleen red ik het niet.”
Ze nam Tip van Bootx om
haar leed te verzachten.
Inz. Mevr. S. te A’dam
ontving een fleach TIP
BeMer garantie TOOT alle Terzekerden