ONS BLAD
Vredesvoorstellen
deze
Kerstvacantie-
retours
op
basis onaanvaardbaar
Washington waarschuwt
Moskou inzake Finland
Washington wordt
aartsdiocees
Stap der Noordsche
staten te Moskou
s
I
l
j
If
I
i
I
Hitler zet den
oorlog voort
aan
Het nieuws van heden
voor
Na alles wat gebeurde kan geen vertrouwen
worden gehecht aan verzeke
ringen uit Berlijn
Duitsche mededeeling aan Finschen gezant te
Berlijn geeft weinig hoop aangaande
de Russische bedoelingen
Nieuwe regeering
Estland
Voorhoede blijft
actief
emeene wil tot
vrede
GOUD
PRIJS VRAAG!
Chamberlain antwoordt Hitler
VERDERE MOBILISATIE
EN EVACUATIE
Parijs bericht:
DE BAROMETER
Geldig van 17 December tot
9 Januari
KARDINAAL FAULHABER
ERNSTIG ZIEK
Sieraden iet waarde van
f1500." te winnen!
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
VRIJDAG 13 OCTOBER 1930
4'
op
In het Hoogerhuia
'3
1’
^VXWWWUIIIIUHIIW/S///Z4
Rome geeft geen commentaar
de rede van Chamberlain
Alle groote ateden in het Rijnland
zouden worden ontruimd
Twee nieuwe torpedo
jagers
Het land op het er gate
voorbereid
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Het betere
merk
I
Alleen de Duitache regeering
ataat den vrede in den weg
Chamberlain verklaarde verder
„De vrede, welken wij besloten
hebben tot stand te brengen, moet
•*n werkelijke en vaststaande vrede
xVn en niet een onzekere wapenstil-
•tand, onderbroken door voortdu-
**nd alarm en herhaalde bedreiging.
Finland treft verdere
maatregelen
Finnen vluchten naar Zweden
DRIE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 317
DE PRIJS DER ADVERTENTIE* bedraagt 20 cl - P-
regel; Ingezonden Mededeelingen 40 et p».
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij abon
nement wordt op aanvrage gaarne door onze
De meening van Lloyd George
Het WeeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiimi!.
meest matige Zuidelijke tot Westelijk»
wind, betrokkeh tot zwaar bewolkt,
3 enkele regenbuien, weinig verandering in
temperatuur.
f
7
4
Administratie verstrekt.
rubriek 10 et- per regel.
i
j
T
i
HDZ
l:
c>
het
seint
correspondent
Chamberlain
havens
MO
>r 14 officieren 12
aals en manschap-
Stand op Vrijdag M wr V<M>: HU
Vorige (tand: 7M3
Een (elfde antwoord werd aan de regeering
van Estland overhandigd In verband met de
Russische eischen.
het
van
PARIJS, 13 October. (Havaa). Het te-
gerbericht van de ochtend van den dertien -
den October luidt:
Een kalme nacht aan het geheele front-
In de streek van Warndt werden vUandelU-
ke patrouilles sfgeslagen.
Wat staat een dergelijken vrede
in den weg? Dat is de Duitsche re-
geering en alleen de Duitsche regee
ring.
NOBRDHOLLANDSCH DAGBLAD
De buitenlandsch overzichtschrijver van de
„Osservatore Romano” wijdt zijn kroniek van
heden aan de gebeurtenissen In de Baltische
landen en Finland. Met de vrijmoedigheid, die
wij gewend zijn, is hij tn tegenstelling met de
Italiaansche pers niet zuinig met scherpe kri
tiek. HU legt sterk den nadruk op het gedwon
gen karakter der tusschen de Baltische landen
en Rusland gesloten pacten. Hij vreest dat deze
pacten, waar zij speciale regelingen voorzien,
zeer onaangename verrassingen met zich mee
zvllen brengen. Finland noemt hij een kleinen
en moedigen staat. Ofschoon het geen groote
tradities van onafhankelijkheid heeft, geeft dit
land een voorbeeld van nationale waardigheid
en trots.
Volgens Stefanl verwacht men dat 2. H. de
Paus In de komende maand een Consistorie
zal bijeenroepen, waar Hjj een belangrijke toe
spraak zal houden en wellicht de creatie aan
kondigen van tien nieuwe kardinalen, waar
onder vier niet-Italianen.
Bü hun démarche te Moskou hebben dt ge
zanten van Denemarken. Noorwegen en Zwe
den, volgens Reuter, uiting gegeven aan de
hoop, „dat er geen sprake zal zijn van iets, dat
Finland zou verhinderen zijn neutrale porltle
In rust en onafhankelijkheid te handhaven."
De voorstellen zijn besproken in overleg
met de Dominions en Frankrijk. De minis
ter-president voegde hieraan toe, dat de
voorstellen, welke de Duitsche Kanselier
naar voren heeft gebracht voor wat hij
noemt het tot stand brengen van de „ze
kerheid van de Europeesche veiligheid”, ge
grondvest moeten worden op de erkenning
van zijn veroveringen en zijn recht, te doen
wat hij wenscht met de overwonnenen.”
Naar wij vernemen ligt het in de
bedoeling van de directie der Ne-
derlandsche Spoorwegen met de a.s
Kerstvacantie speciale retours be
schikbaar te stellen ten dienste van
het reizigersvervoer. Deze retours
zullen vanaf Zondag I 7 December
1939 geldig zijn tzm Dinsdag 9 Ja
nuari 1940.
STOCKHOLM. IJ Oct. (Reuter), Volgen^
een bericht uit Berlijn aan het dagblad
„Tidningen" heeft Hitler geconcludeerd, dat
de redevoering van Chamberlain een duide
lijk en beslist „neen" vormt op lijn vredes
aanbod en h|j heeft derhalve alle maat
regelen genomen om den oorlog voort te
letten.
Het bericht voegt hieraan toe, dat bevel
is gegeven voor evacuatie van alle groote
steden in het Rijnland en dit besluit Is ge
nomen na een langdurige conferentie In de
RUkakanselartj. tijdens welke Hitler en de
nattonaal-aoctaltotteche leiders Chamber
lain's redevoering zorgvuldig bestudeerden.
(Havaa) De mobilisatie en de evacuatie in
Finland worden in 't geheele land voortgeset.
Men verneemt verder, dat de Duitache re
geering den Finschen gezant ie Berlijn een
antwoord heeft overhandigd, waarin wordt
gezegd, dat de regeering der Sovjet-Unie
wetteljjk de grenzen van 1914 op kan eischen.
Derhalve moeten er daden en niet alleen
woorden komen, alvorens wU. het Britsche volk
en Frankrijk, gerechtigd zouden zijn op te hou
den met oorlog voeren met inspanning van al
onze krachten. Pas wanneer het wereldvertrou-
den hersteld is, zal het mogelijk zijn oplossin
gen te vinden voor de kwesties, welke de we
reld verontrusten, welke de ontwapening in den
weg staan, het herstel van den handel vertra
gen en de verbetering van de welvaart der vol
keren verhinderen.
BERN, 12 Oct. (Havas). De nieuwe regeering
van Estland is als volgt samengesteld:
Minister-president: Oluots; Buitenlandsch'
Zaken: professor Pilp; Landsverdediging: gene
raal Reek; Binnenlandsche Zaken: Juerina;
Onderwijs; professor Kogermann; Landbouw
Tupltz; Sociale Zaken: Kaak. Justitie: Assor;
Verkeerswezen: Viituk; Economische Zaken:
He pp; Propaganda; Oldermaa.
Aan boord van de „Statendam” arriveerde Donderdag te Rotterdam de geredde
bemanning van het dezer dagen op de Noordzee gezonken s.s. .binnendijk”. De
geredden aan boord van de „Statendam”
vertrokken
Llbau en
In het Hoogerhuis heeft Stanhope de
rede van Chamberlain voorgelezen. Lord
Snell (Arbeiderspartij) drong er op aan, dat
de regeering een vredesoffensief zou Inzet
ten. waarbij zij de lijnen voor een recht
vaardige wereldorde als constructief plan
aangeeft. Indien Engeland dan den oorlog
tot het bittere einde moet voortzetten, zal
het gesterkt worden door de wetenschap,
dat het de wereld een beteren weg heeft
aangewezen.
BERN, 12 Oct. (Havas). Uit München
wordt aan de „Neue Bemer Zeltung” ge
meld, dat kardinaal Faulhaber ernstig ziek
is.
De kardinaal is 70 jaar oud en lijdt aan
een ernstige hartzwakte.
LONDEN, 12 Oct. (Reuter)
Tijdens zjjn verklaring in het Lager
huis heeft minister-president Cham
berlain gesproken over de vredes
voorstellen van Hitler. Chamberlain
zeide
„Het rou onmogeljjk zijn voor
Groot Britthpnië, een dergelijken
grondslag te aanvaarden, zonder te
kort te doen aan zijn eer en zijn
eisch op te geven, dat 'tematio-
nale geschillen moeten worden ge
regeld door besprekingen en niet
door geweld.
KOPENHAGEN, 12 Oct. (DNB) De ge
zanten van Denemarken. Noorwegen en
Zweden te Moskou hebben, naar het Deen-
eche ministerie van Buitenlandsche Zaken
mededeelde, In overleg met hun regeeringen
heden elk bjj de Sovjet-regeering een
verklaring afgegeven. Hierin wordt gezegd,
dat de regeeringen der Noordsche landen
opmerkzaam de onderhandelingen tusschen
Finland en de Sovjet-Unie gadeslaan en
weiuchen. dat dese de vriendschappelijke
verhouding tusschen Rusland en Finland
sullen bevestigen.
Van de werf der Rotterdamsche Droogdok Mij. te Rotterdam zijn Donderdag met
goed gevolg twee torpedoboot jagers, de „Tjerk Hiddes” en de „Oerard Callen-
burgh” gedoopt en te water gelaten. De echtgenoote van den minister van Defensie,
mevr. G. A. J. Dijxhoorn—Yb es, verricht de plechtigheid
Voor de Koninklijke Marine was het Donder
dag een groote dag, want des middags heeft de
echtgenoote van den minister van Defensie,
mevrouw DjjxhoornYbes, de torpedobootjagers
„Tjerk Hiddes” en „Oerard Callenburgh” op de
werf van de Rotterdamsche Droogdok Maat
schappij gedoopt en het teeken tot hun te wa-
terlating gegeven.
De Rotterdamsche Droogdok Maatschappij
heeft belde schepen, die tot het modernste type
torpedobootjager behoor en. hetgeen kan blijken
uit hun bewapening, indeeling en radio-uitrus-
ting, gebouwd.
Er is plaats aan boord
onderofficieren en 132 kik
pen.
Hitler’a ónatandvaatlgheid
Vervolgens zeide de minister-president, dat
het gemakkelijk zou zijn de passages uit de
redevoeringen van Hitler in 1935, -36 en '38 tc
herhalen, waarin hij in definitieve bewoordin
gen zijn vasten wil te kennen geeft Oostenrijk
en Tsjecho-Slowakjje niet te annexeeren, of ter
ritoriale eischen te stellen, nadat de kwestie
der Sudeten geregeld zou zijn.
Noch kunnen wij voorbijgaan, zoo zeide Cham
berlain. dat Hitler is afgeweken van zijn langen
tjjd beleden politieke beginselen en geloof. Dit
herhaald breken van zijn woord en de plotse
linge wendingen in zija politiek voeren mU tot
de fundamenteele moeilijkheid, te spreken over
de verdere voorstellen in de rede van den
Rijkskanselier.
De waarheid is, dat na onze ondervinding
in het verleden het niet langer mogelijk is
te vertrouwen op het ijdele woord van de
huidige Duitache regeering.
Hedenavond ontbreekt nog commentaar
op de verklaringen die heden door Cham
berlain zijn afgelegd. Het is de vraag, ot
deze commentaren ooit verschijnen. Ook de
rede van Daladier werd zonder eenigen
commentaar weergegeven. Men moet dit
alles in verband brengen met de politiek
van Italië, die er op gericht blijft, de
afzijdigheid van het land te handhaven.
Washington wordt tot Aartsdiocees ver
heven.
Er moet dus voldaan worden aan een
primaire voorwaarde en alleen de Duitache
regeering kan hieraan voldoen. Indien zü
niet wil. kan er voorloopig geen nieuwe of
betere wereldorde komen van de soort als
waarnaar alle landen verlangend uitzien.
Het resultaat ligt duo voor de hand: of
wel de Duitache regeering moet een over
tuigend bewijs geven van haar verlangen
naar vrede door definitieve daden en door
het verschaffen van doeltreffende waar
borgen ten opzichte van haar voornemen
om haar verplichtingen na te komen, ofwel
wjj moeten in onze taak volharden tot het
einde.
Het is aan Duitachiand om de keuze te
doen.
Terwijl de Finnen hopen, dat een overeen
stemming tot stand zal komen in de onderhan
delingen met Moskou, gaan zij volgens Reuter
voort zich voor een noodgeval voo.- te bereiden
Vele particuliere auto's zijn gevorderd, voor
raden benzine en olie zijn vervoerd naar lande
lijke districten en de helft van het personeel
van particuliere zaken is gerecruteerd voor
staatsdienst. De inhoud van musea en bibliothe
ken wordt naar veilige plaatsen gebracht, ter
wijl van de zolders het brandbare materiaal
wordt weggehaald. Rijen menschen stonden
vandaag geduldig te wachten bij de spaarban
ken en relsbureaux en men koopt goud en
zilver voor bankbiljetten.
Reizigers uit Rusland verklaren dat groote
aantallen gemechaniseerde Russische troe
pen verzameld zijn bij de grens en dat de
Finsche dorpen bU de grens worden ont-
rulmd.
G A
Neemt rrij deel aan de mooie prijsvraag
van HDZ, bekend door haar naadloos ge-
smeede verloving»* en trouwringen
en edelgouden sieraden!
Henchikbare prijaea: 40 sieraden van
14 Karaats goud, o.a. horlogekettingen, arm*
banden, schuif* eo vulpotiooden, colliers,
manchetknoopen, ringen, en*, in waarden
van f. 80.*, f.%0.-, f. 50.-, f. 40.-, en*., alsmede
260 sieraden van gewaarborgd silver. Inlich
tingen en deelname-formulieren (voor dames
en heeren) in het fraaie HDZ-jubileum
boekje, dat «onder eenige verplichting
GRATIS bij talrijke fotuhmidt»alun
over bet geheele land verkrijgbaar is.
Schrijft, indien U in Uw onmiddellijke om
geving er niet in slaagt
een boekje te bemach
tigen, aan postbus 955,
Amsterdam. U ontvangt
dan opgave van het
adres van de goudsmids-
aaak die U dit gaarne
aal verstrekken.
Het meesterteeicen HDZ in gotuien sieraden
garandeert de ader baa gate aui rerheid ran hot
goud en prachtige afwerking!
Vele Finnen, voor het meerendeel vrouwen en
kinderen, zijn, naar men zegt, over de Zweed-
sche grens gekomen. In -Finland gevestigde
Zweden verlaten het land met dichtbezette sche
pen en vliegtuigen.
Personen, die in nauwe relatie tot de Finsche
regeering staan, gelooven, dat de Russische
eischen beperkt zullen blijven tot drie eilanden,
die den toegang tot Kroonstad en Leningrad
beheerschen. Zij geven te kennen dat dergeljjk»
verlangens als gewettigd zouden kunnen wor
den beschouwd en door Finland besproken kun
nen worden, mits een tegenprestatie wordt aan
geboden.
Bemanning van het vergane s.s.
nendijk" met de „Statendam” in
vaderland teruggekeerd.
O O
Wat ook de uitslag van den huldigen strijd
nioge zijn, op welke wijze deze strijd ten einde
wordt gebracht, de wereld zal niet gelijk zijn
kan die, welke wjj tevoren kenden.
De Britsche regeering weet maar al te goed
In een modernen oorlog tusschen groote
mogendheden de overwinnaar en de overwon-
hene belden wreede verliezen lijden, doch zich
overgeven aan verkeerd handelen zou elke hoop
wegnemen en al die levenswaarden vemietl-
ten, welke eeuwen door het kenmerk en de be-
van den menschelijkei)
Washington richt een waarschuwing tot
Moskou inzake het optreden tegenover
Finland.
Onze Romeinsche
Donderdagavond
BU decreet van de Congregatie van het
Consistorie heeft Z. H. de Paus zich ver
waardigd de stad Washington tezamen met
het district van Columbia los te maken
van het Aartsdiocees van Baltimore en te
verheffen tot Aartsdiocees, het vereenlgde
„Aequé Principallter”-dlocees 'van Balti
more. In Vaticaansche kringen wordt aan dit
besluit van den H. Vader groote beteekenls
toegekend. Men meent, dat het een zeer
gunstigen invloed kan hebben op de be
trekkingen tusschen den H. Stoel en
Washington, betrekkingen, welke zich de
laatste jaren toch al in zeer gunstlgen zin
ontwikkeld hebben.
PARIJS, 12 Oct. (Havas). Het Franeeha
legerbericht van hedenavond luidt:
Hier en daar werden hinderlagen gelegd
en patrouilles uitgewonden. Activiteit van
onze voorhoede-elementen. vooral in het
gebied ten Zuiden van Saarbruecken.
WASHINGTON, 12 Oct. (Reuter). Naar
van gezaghebbende zijde wordt vernomen,
heeft de regeering der Vereenlgde Staten
stappen gedaan om tegenover de Sovjet-
regeering uiting te geven aan de „ernstige
verwachting”, dat er niets sal geschieden,
dat „een nadeeligen invloed" op de vreed-
same betrekkingen tusschen Rusland en
Finland ion kunnen hebben.
DIENST AANBIEDINGEN, Gevraagd of Aan-
geboden, geplaatst onder do Omroopor-
zlellng geweest iijn
vooruitgang.
Zeker alle volkeren van Europa, incL het
Duitsche volk, verlangen naar vrede. WU zUn
“iet alleen uit op de overwinning, doch meer
«*n dat. teneinde den grondslag te leggen voor
beter internationaal stelsel, waarbU oorlog
“ét het lot behoeft te zUn van elke komende
ïeneratie. WU zoeken geen materieel voordeel
voor ons zelf, wij verlangen niets van het Dult-
■toe volk, dat zUn zelfrespect zou kunnen
Kwetsen.
De bladen spreken thans niet meer over een
inogelUke hulp van Duitachiand, doch zij beper
ken zich tot net wüzen op de eventueele mede
werking van de Scandinavische landen en d»
sympathie van de Vereenlgde Staten.
Naar Tass uit Moskou bericht, zUn Don
derdag de besprekingen begonnen tusschen
den volkscommissaris voor Buitenlandsche
Zaken Molotof en den vertegenwoordiger
van de Finsche regeering Paasikivi. Aan de
besprekingen werd deelgenomen door Stailn,
Potemkin en den gezant van de Sovjet-Unie
in Finland, Derevyansky aan Russische zUde
en door de deskundigen Paasonen en Nukopp
en den Finschen gezant te Moskou, Yrjo-
koskinen aan Finsche zUde. Deze bespreking
duurde meer dan een uur.
Volgens Havas zUn de drie Russische
oorlogsbodems, die Woensdag voor Tallinn
voor anker waren gegaan, weer
naar de Letlandsche
Winaau.
Charwat, de Poolsche gezant in Litauen, zal
deze week uit Kaunas naar Londen gaan
Het maakt geen deel uit van onze politiek,
een Duitachiand. dat in vertrouwvolle vriend
schap wil leven met andere landen, uit te slui
ten van de plaats in Europa, waarop het recht
heeft.
Integendeel, wU gelooven, dat geen doeltref
fend geneesmiddel kan worden gevonden voor
de nooden der wereld, indien geen rekening
wordt gehouden met de rechtvaardige verlan
gens en nooden van alle landen en wanneer
de tijd zal zün gekomen een nieuwen vrede op
te stellen, dan zal de regeering van Zijne Ma
jesteit van oordeel zijn, dat de toekomst weinig
hoop in zich zou bergen, wanneer niet zulk een
regeling kan worden getroffen langs den weg
van onderhandelen en overeenstemming.
„Daarom zjjn wjj niet ten strijde getrok
ken met eenig wraakgierig doel, doch alleen
tot verdediging van de vrijheid. Niet alleen
de vrijheid van de kleine mogendheden
staat op het spel, maar ook het vreedzame
bestaan van Groot-Brittannië, de Domi
nions, Indië en de rest van het Britsche
imperium. Frankrijk en in het algemeen
alle vrijheidlievende landen, is er b(j be
trokken.
Vóór Chamberlain zijn verklaringen in het
Lagerhuis aflegde, heeft Lloyd George gesproken
in een vergadering van don „Raad van actie
voor vrede en wederopbouw". Hij zeide te hopen,
dat de deur zou worden opengelaten. „Er kun
nen zich aldus Lloyd George nieuwe kwes
ties voordoen, en wij wenschen niet tot haastige
besluiten te komen. De toestand is daarvoor te
ernstig. Millloenen menschenlevens kunnen ver
loren gaan, groote ellende en verschrikkingen,
gevolgen, welke men niet onder oogen durft te
zien, kunnen daaruit voortkomen".
Hij verklaarde over zijn rede in het Lagerhuis
met niemand overleg te hebben gepleegd en
daarvoor dus alleen de verantwoordelijkheid te
dragen. Lloyd George had vele brieven ontvan
gen, doch deed geen mededeeling over den toon
van deze brieven.
STORMWAAR8CHUWING8DIEN8T f
Geseind 12 October te 9JB uur aan alle
H poëten: „Weeet op uw hoede".
^iiiiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiHuiiHiiiiiiiiiihiiHiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiir^
Men verklaart, dat de Amerikaansche stap
geheel los staat van een initiatief der Scan
dinavische landen. De instructies in kwestie
zijn den Amerikaanschen ambassadeur te Mos
kou. Stelnhardt, toegezonden.
Naar Reuter uit Moskou verneemt heeft
even voor het begin der Russisch-Finache
besprekingen de Amerikaansche ambassa
deur Stelnhardt een besoek aan het Kreml
gebracht en een conferentie met Molotof
gehad. Vernomen wordt, dat de verhouding
tusschen de Sovjet-Unie en Finland be
sproken is.