J is die {vnaejende 'kiesp^nf'^^
Nederl. smaldeel
de Azoren
op
VOOR
Regeering koopt
aardappelen
Felle brand te
Rotterdam
ONZE
GE MOBILISEERDEN
VULKANISCHE WERKING
OP JAVA
K.L.M. VLIEGT WEER
NAAR ENGELAND
VROUW VERMOORDDE
2 KINDEREN
MAANDAG 16 OCTOBER 1939
Deaaa vernield; 9 peraonen vermitt
De moeilijkheden in de
textiel-industrie
Vondels bekeering
Herdenking door den K. R. O.
Vleesch naar België
Echtpaar aangereden
Man kort daarop overleden
EEN NIEUW VERKADE-ALBÜM
De
Het vierde front
naar
Vrijwillige burgerlijke dienat
Schippersknecht verdronken
Werkloozen krijgen
brandstoffentoeslag
Twee damea werden ernatig
gewond
lersch brigademajoor
zonder regiment
Sir Ronald Roaa werd daarom
tweede luitenant
Voor de Poolsche
vluchtelingen
Opzienbarende arreatatie
te Ridderkerk
ECHTELIJKE TWIST TE
NUNSPEET
Het werkcomité V.O.G. vergaderde
te Breda
Militair vliegtuig
neergestort
„Naar de nieuwe
Gemeenschap*
HET TEKORT BIJ EDAMSCHE
AMBACHTSSCHOOL
„Rotterdam
Amerika vertrokken
met de microfoon op het
IJSSELMEER
Parmentier met de „Tapuit” vol
bracht na een maand ruat de
eerate vlucht
HOUDT ONZE OOIEVAARS
IN EERE
GOEDKOOPE KOFFIE VOOR
MILITAIREN
burgerkleeding tijdens
VERLOF
Spring niet op een
rijdenden trein
ONTSPANNING VAN
GEMOBILISEERDEN
Organiaatiea atichten een
belangenbureau
half twee heeft
Nader
offlcieele herdenkingsplechtig-
zich
ver-
als
Gemeente-financiën
De Regeerlngspersdlenst meldt:
Het smaldeel. bestaande uit het arUllerie-
instnictieschip „Van Klnsbergen" en de on-
deraeebooten O. IS qp O. 26, is Zaterdag
middag om een uur in Ponta Delgada iAm-
ren) aangekomen.
Er is niets op dit ondermaansche, dat steecs
blijft zooals het geweest is. Alles is aan veran
deringen onderhevig. Op dezen regel is de oor
log niet de bevestigende uitzondering. Integen
deel, de Krijgsgeschiedenis toont op iedere blao-
zjjde aan, hoe de voortschrijdende ontwikkeling
en ontdekking zich ook in ce wijze, waarop oor
log gevoerd wordt, sterk kon doen gelden.
Lang liggen oe tijden achter ons, dat de rid
ders met hun onderzaten ten krijg togen. Hoe
waren zij uitgerust? Wat voor strijdmiddelen
stonden hun ten dienste? Nu gaan de aanvoer
ders met legercorpsen ten strijde in geheel an
dere uitrusting en met totaal andere strljdmïd-
delen.
ge
le
i
hebben, en die si) gratis of tegen een geredu-
ceerden prijs voor het bovenvermelde doel wil
len afstaan. Het hoofdbestuur van het Neder -
landache Roode Kruis verzoekt zoo spoedig mo
gelijk schriftelijke opgave (aan zijn adres Prin-
sessegracht 27, Den Haag) van hoeveelheid en
aard der beschikbare goederen, eventueelen prijs
en leveringsvoorwaarden. Er dient mede reke
ning gehouden te worden, dat levering onmld-
dellijk binnen enkele dagen moet plaats vin
den. Omgaande opgaven worden dus dringend
venocht.
Ter gelegenheid van het derde eeuwgetij van
Vondels bekeerlng zal Dinsdag 17 October des
avonds te 7.15 uur prof. dr. B. M. Molkenbocr
O. P. een herdenkingsrede uitspreken voor de
K. R. O.-mlcrofoon. (golflengte 1875 en 414.4
meter).
Zaterdagavond omstreeks half acht is op de
Mathenesserlaan te Rotterdam een ernstige
aanrijding geschied. Het echtpaar Hoefakker,
wonende Wattierstraat 7, wilde de straat over
steken, toen een auto naderde. De voetgangers
weifelden, met het gevolg, dat zij door der.
rechter zijkant van den auto werden gegrepen
en tegen de straat geslingerd.
De man liep een schedelbasisfractuur en ver
scheidene inwendige kneuzingen op en is tüdenr
het vervoer naar het ziekenhuis overleden. D-
vrouw kreeg een hersenschudding en een frac
tuur aan het rechteronderbeen. ZU is te ver
pleging in het ziekenhuis aan den Coolstngel
opgenomen.
houden tijdens de stille H. MIs in het Begijn
hof, en van
heid in het
Tot dit bureau kan iedere belanghebbend!
handelaar zich wenden voor nadere inlichtlnger
omtrent werkwijze en belangenbehartiging
MAGELANG, 14 Oct (Aneta). Gistermid
dag werd een explosie gehoord in het ge-
hucht Tlmbang, nabij Batoer, in de residen
tie Banjoemas. Deze explosie ging gepaard
met een aardbeving, welke o m werd gevoeld
te Wonosobo en Garoeng. Uit de Tegalan ten
Noorden van het gehucht Tlmbang begon
een modderstroom te vloeien, die thans nog
voortgaat. Het gehucht Tlmbang Is wegge
vaagd. De eerste berichten meldden, dat on
geveer 20 personen werden vermist, doch la
tere berichten spraken van 9 vermisten.
goed te begrijpen. Want het beteekent dit: het
£s niet meer zoo: dat ergens In de verte gestre-
oen wordt in het vijandelijke of In het eigen
land, maar het is zoo geworden: dat leder land
dat in oorlog komt, geheel oprlogsterrein kan
worden. Dat heeft het derde froht, dat In te
lucht, bewerkstelligd.
Het deroe front schiep meteen het vierde
de bevolking van ieder land, dat In den krijg
worct betrokken.
Nog andere gevaren dan die uit de lucht oe-
drelgen dit vierde front: de gevolgen eener blok
kade, de afsnijding van voedseltoevoer, kunnen
zulke afmetingen aannemen, dat het front ach
ter ce troepen ineenstort. Dat was de ervaring
in Duitschland in 1918.
Het verschrikkelijke is, dat het vierde front
geen strijdmiodelen ter beschikking heeft om
offensief op te treden. Haar houding is een
zuiver defensieve. Wat de practische strijd
middelen betreft, blijkt ctt al uit den naam
..afweergeschut”.
Zondagmiddag om kwart over een is de 27-
jarige J. van Loon uit Helmond op het station
Eindhoven, toen hij op den reeds in beweging
zijnde trein wilde springen, welke hem naar
zijn woonplaats zou vervoeren, gestruikeld. HU
werd, aan de grUpstang hangende, enkele me
ters door den trein meegesleurd, waarna hü
tusschen de treeplank en het perron viel. Belde
voeten werden hem afgereden.
Een op het station aanwezige officier van ge
zondheid. verleende, geholpen door enkele mili
tairen. de eerste hulp, waarna dokter Raupp
het slachtoffer per ziekenauto naar het R. K
binnengasthuis te Eindhoven liet overbrengen.
Dagelijks groeien de dijken in den Noor doos-
teljjken polder naar elkaar toe. Urk is reeds
•an één zijde met het vaste land verbonden en
weldra zal het, evenals Schokland, deel uitma-
De minister van Economische Zaken heeft
besloten, ter bevordering van een redeUJke
voorziening in de behoefte aan consumptie
aardappelen in het voorjaar van 1940, over
te gaan tot het doen aankoopen van een hoe
veelheid consumptie-aardappelen van den
kleigrond van de hieronder met name ge
noemde rassen, te leveren op of na 1 April
1940
Van geheel anderen aard Is de „degrada
tie” van Sir Ronald Ross, het parlements
lid voor Londonderry, die, na in den vori-
gen oorlog den rang van brigade-majoor
gehaald te hebben, thans als tweede luite
nant opnieuw In dienst getreden is bj) zijn
oud corps, de North Irish Horse (Noord
lersche cavalerie).
Zondagmiddag om half twee heeft de
K L M. den dienst op Engeland, welke een
maand heeft stilgelegen, hervat.
Op genoemd uur vertrok, de Ph. A. 8. T. „Ta-
pult” onder commando van gezagvoerder Par
mentier met negentien passagiers, waaronder
tien Scandinaviërs en de mail naar Engeland
't Toestel zal vandaag om 1 uur weer naar Am
sterdam terugkeeren. Om hafl twee vertrekt dan
weer een toestel naar Engeland.
Voor dezen heropenden dienst hebben reeds
velen geboekt.
De ..Tapult” is Zondag om 16.10 uur op Croy
don geland.
De minister van Sociale Zaken heeft tei
kennis van de gemeentebesturen gebracht, dat
de brandstoffentoeslag bü de steunverleenlng
en de werkverschaffing dezen winter /al gelden
van 29 October tot 13 April as.
HU zal gedurende het tUdvak van 29 October
tot en met 25 November 1939. ten hoogste 1
per week mogen bedragen; van 26 November
tot en met 9 Maart 1940. maximaal 1.30 per
week, terwUl nadien wederom geen hooger be
drag dan wekelUks 1 aan brandstoffenbUslag
mag'worden toegekend.
De uitvoeringsmaatregelen zUn dezelfde
die van het vorige Jaar.
Vroeger had men twee fronten, waarop ge-
strUden kon worcen: te land en te water. Onze
vaderlandsche geschlecenls heeft ons geleero. dat
onze vaderen in oude dagen onverschrokken
strUders geweest zijn. Speciaal menige zeeslag
getuigt daarvan en onze zeehelden zUn zoo tal-
rUk. aat in onze groote steden in bepaalde wU-
ken straat na straat naar een zeeheld genoemd
kan worden. Zoovelen zUn er.
In den wereldoorlog 19141918 is daar nog
een front bUgekomen: het front in de lucht.
Sedert echter is de luchtvaart met reuzenschre
den vooruitgegaan en deze vooruitgang wordt
gedemonstreerd In de vreeze, die alom gevoed
wordt voor de verschrikkingen, welke vanuit
dit nieuwe, derde, front de menschen bedreigen
De illustraties van de verwoestingen, aange
richt door de luchtbombardementen te War
schau. zeggen sprekender dan welk betoog ook,
dat deze verschrikkingen erger nog zijn dar.
de stoutste vermoedens doen verwachten
En van deze aam va Hen uit de lucht is ook de
burgerbevolking het slachtoffer. Men dient dit
Er is echter geen wezen op aarde, dat zich
niet op de een of ancere manier kan verdedigen
Zoo ook de burgerU het vierde front in
oorlogstUd. En het is zeer noodig, dat het op
zelfvercediglng bedacht is. want dit vierde front
is van de grootste beteekenls voor de arie
andere fronten, welke geroepen zUn gewapen
derhand het vaderland te verdedigen.
Echter en dit is een zeer mooie kant aan
de werkzaamheid van het vierce front, cat
het niet behoeft te wachten, totdat Inderdaad
de nood aan den man is gekomen, maar dat
het nu reeds de hanoen uit ce mouwen kan
steken. Derhalve werd het nu reeds gemobili
seerd. wordt de burgerU. die niet't offer van ge
mobiliseerd te worcen behoeft te brengen, nu
reeds georganiseerd in een „VrUwilligen Bur-
gerlUken Dienst", naartoe door de regeering in
het leven geroepen en gesteld onder een spe-
cialen regeerings-commissaris.
Over dezen dienst en haar organisatie wordt
het een en ander verteld in een volgend ar
tikeltje.
de r"'
Maagdenhuis te Amsterdam.
In den loop van Augustus JJ. werd In de ge
huchten Fromiee en Hymiee bü Gerplnnes in
België een twintigtal ooievaars geschoten die op
de daken rust zochten. Sommige dezer vogels
droegen een Nederlandschen ring.
Doordien de ooievaars ook In België beschermd
*Un. heeft de Belgische sectie van het comité
roor internationale vogelbescherming zich over
dij feit in verbinding gesteld met den procureur
des konings te Charleroi.
De Belgische St. Hubertusclub, die deel ult-
maakt van de genoemde sectie, is als aanklaag
ster opgetreden en heeft een bedrag van frs. 1000
moeten storten als waarborgsom voor de kosten.
Op haar verzoek heeft de Nederlandsche vereenl-
ging tot bescherming van vogels zich bereid ver
klaard eert*derde gedeelte in dit bedrag voor haar
rekening te nemen, in het vertrouwen, dat het
te voeren proces tot betere bescherming van
onze ooievaars zal lelden.
Een zeer belangrUke Kern is verkregen die de
voornaamste schakeerlngen uit den handel in
breede lünen omvat en waarbU voor iedere:1
bona-flden handelaar, 't zü en gros of retail
piaats is. Het doel zal o m. moeten worden
bereikt door een geregeld contact met Regee-
«nngsinstanties en RUksbureaux. Inmiddels wei;
oe voorzitter van de stichting, de heer H. 3
HeU, door den minister van Economische Zake.-,
benoemd tot lid in de commissies van bijsjinc
bij de bestaande bureaux. nJ. het RUksteviel
bureau te Arnhem voor de secties katoen, tnne'.
ei. kunstzUde, en het Rijksbureau voor wo, ei;
lompen te Tilburg
praktisch in het leger werk-
'Ün, heeft hü dus den rang
gekregen welke den boven hem staanden gene
raals de bevoegdheid geeft hem orders te doen
toekomen.
Sir Ronald was tot Juli 1938, toen hü de .Jeef-
tUdsgrens" bereikte, nog officier in dit regi
ment. Méén dan dat: hij wks het regiment.
Want andere officieren of manschappen telde
het corps niet meer, en toen Sir Ronald zich
uit den dienst terugtrok, werd het regiment dus
officieel als „dood" beschouwd. HU had erbij
gediend van zün zeventiende Jaar af. toen het
pas opgerichte corps deel fiam aan den Zuid
Afrlkaanschen oorlog. Tijdens den wereldoor
log onderscheidde de North Irish Horse zich
herhaaldelUk. Thans, anderhalf Jaar nadat hü
ophield brigade-majoor en zelfs een heel regi
ment te zün, omdat zUn leeftUd hem verbood
deze functie langer te vervullen, is Sir Ronald
Ross nog altijd jong_jenoeg cm als tweed»
luitenant in dienst te treden.
DELFT. Geslaagd voor het propaedeutlsche
examen voor scheikundig ingenieur:
K. van den Berg. Roordahuizum. W. A. Koek.
s-Gravenhage. G. J. J. van der Laan. s-Gra-
venhage. A. Vos, Kampen en J. D. Weevers
Stous, Hoorn.
In aansluiting op het bench; betreffende het
verstrekken van goedkoope koffie aan militai
ren op de stations, vernemen wU. dftt deze
regeling geldt voor alle in uniform gekleede
militairen, ongeacht of zU met speciale mili
taire, dan wel met gewone treinen rUden. Voor
militairen die in de wachtkamers koffie gebrui
ken, vervalt de restrictie, dat zü moeten zün
beneden den rang van officier.
In een legerorder worct thans bekend ge
maakt. dat de onder oe wapenen zUnde offi
cieren, evenals de beroepsonderofficieren, UJ-
dens hun verlof burgerkleeding mogen cragen
TILBURG. Van de cursussen voor Gemeente-
Ftnanciën, georganiseerd door de R. K. Leer-,
gangen, slaagden voor het examen le gedeelte
de heeren: W. 8. Hermsen, Betnmel. J. W van
Kempen. Gennep, J. F. van Hoek. Oudenbosch.
A. J. Verhuist. ’s-Hertogenboech, P. H. Bon-
gaerts. Tegelen. A. A. A. Eenssen, Schinnen. P
M. M. Keysets, Sittard.
ken van het groote nieuwe polderland. Daarom
heeft de K R. O.-reportagedienst met de mi
crofoon nog een laatste bezoek gebracht aan de
verdwUnende eilanden en eenige andere plaat
sen, om, zoolang de volledige inpoldering nog
geen voldongen feit is, aan de vergetelheid te
ontrukken, wat er op het oogenbllk nog aan
volkseigen op te merken valt.
De uiteending van deze samengestelde repor
tage. welke voor het grootste gedeelte werd
opgenomen aan boord van een Volendamscben
vischkotter, waarmede de driedaagsche tocht
werd volbracht, zal geschieden Dinsdagavond
17 October om 920 uur.
vlucht, dankbaar althans het veege lüf te heb
ben gered. Er heerscht nameloos leed doch bo
vendien komt nu de strenge winter hen teiste
ren.
Op verzoek van het Comité International de
la Croix-Rouge en van de Ligue des Soclétés
de la Crolx-Rouge, beide thans te Genève, heeft
het Nederlandsche Roode Kruis zich bereid
verklaard dekens, warme kleeren. ondergoed,
schoeisel, handschoenen, kousen enz. aan te
koopen voor 560 kinderen en 1100 vrouwen, ten
einde in den ergs ten nood te kunnen voorzien.
De Ligue des Soclétés de la Crolx-Rouge heeft
hiervoor 8 4300 (pijn. 8000 gulden) beschik-.)
baar gesteld. Gedelegeerden van het Roode
Kruis zullen ter plaatse voor een juiste verdee-
ling der goederen zorg dragen. Men ziet dus
dat voor iedere vrouw en ieder kind per saldo
f4 per hoofd beschikbaar is. Met dit geld moet
het Nederlandsche Roode Kruis dus woekeren
ten behoeve van dat deel der Poolsche .vluchte
lingen.
Nederlandsche fabrikanten van wollen onder
goederen, dekens, mantels. Japonnen, klnder-
kleeren, vrouwen- en kinder-ondergoed, wollen
kousen en handschoenen, schoenen enz., als
mede grossiers of groote confectiemagazUnen.
worden verzocht na te gaan of zU nog partUen
goederen ovèr hebben, welke in verband met
mode o.i d geey groote handelswaarde meer
De uitvoer van vleeschconserven, die
jarenlang door de Belgische Regeering was
gecontingenteerd, is, zoo vernemen w'U uit
betrouwbare bron, sedert enkele dagen we.
derom voor ieder kwantum vrU.
Echter bHjft de bepaling van kracht, dat
uitvoervergunningen noodig zUn. welke
door het Xleesch-exportbureau te Nijme
gen worden afgegeven.
In Letland en Ltauen bevinden zich op het
oogenbllk duizenden Poolsche vluchtelingen,
waaronder talrUke vrouwen en kinderen, die
met angst in ’t hart de nadering van het barre
winterseizoen tegemoet zien. Van huls en haard
verdreven, in hun toch al reeds poovere zomer-
Zondagochtend heeft zich in het arbeidersge
zin van C. Bonestroo. te Nunspeeet, een erns
tige hulselUke twist afgespeeld. waarbU B. door
zUn vrouw met een broodmes eenige diepe ste
ken in den rug werden toegebracht. Ernstig ge
wond is hU naar het ziekenhuis „Salem” te Er-
melo vervoerd.
De twist ontstond over een kleinigheid, maar
namf ten slotte een ernstig karakter aan. De
man sloeg de vrouw met een stok op het hoofd
en deze verweerde zich met een broodmes,
waarmee ze de deur uit was gevlucht. Ook de
vrouw, die aan t hoofd gewond werd, is naar
het ziekenhuis vervoerd, haar toestand is ech
ter niet ernstig.
Zaterdagmorgen is te Ridderkerk gearresteerd
een 32-Jarige vrouw, wonende te Oostendam.
De vrouw die moeder is van drie kinderen,
wordt verdacht van twee kindermoorden ge
pleegd in de jaren 1935 en 1938. In verband
met dit feit is tevens gearresteerd een 31-Jarige
man. eveneeris uit Oostendam.
Het parket van Rotterdam heeft met den
burgemeester van Ridderkerk ter plaatse een
onderzoek Ingesteld. Belde arrestanten zullen
Maandag naar het Huft van Bewaring te Rot
terdam worden overgebracht.
De abnormale tijdsomstandigheden, waarin
ons land verkeert sedert het uitbreken van den
oorlogstoestand, zoo deelt men ons mede, orach-
ten o. a. met zich mede een groote onzek’rheln
op het gebied van de grondstoffenvoorwnlnr
in textiel. Onze grondstoffenpositie is vovi de
Regeering aanleiding geweest inaatrege>*r te
treffen en over te gaan tot de instelling van
twee rUksbureaux, nj. het RUkstextieloureai:
met de secties katoen, linnen, kunstzUde en jute
en het RUksbureau voor wol en lompen te Til
burg.
Na een bespreking met prof. dr. J. Wisseiln\
bestond voor de commissie voor overleg inzake
t'xtiellmport (C.O.T.I.) aanleiding een a'ge-
meene vergadering te beleggen, waarin de meu-
we problemen onder het oog zUn gezien en
waarin principieel besloten werd tot het op
richten van een stichting „Centraal bureau voer
den textielhandel” Het doel van deze stichting
is aan de georganiseerde handelaren in
Uxtielgoedeien een maximum van service jen
voorlichting te geven. De mogelUkheld oestaa
thans, dat de bedrijfsvoering van vele Kantel,
gebonden dreigt te worden aan bepalingen. welKe
haar oorsprong vinden in de moellUkheden tl'
de grondstoffenvoorziening Het spreekt nierby
vanzelf dat hiertoe voor alles noodig is een sa
menwerking op zoo breed mogelUke basis en de
offlcieele erkenning daarvan Vervolgens om de
Regeering en den RIJkstjureaux een deskundig
ei goed voorbereid advies te geven omtrent de
belangen van den consument en den handel.
Nadat het besluit genomen was, tot aez-
samenwerking te geraken, is contact gezoen t ec
gevonden met bUna alle organisaties op het
gebied van den handel in textielgoederen
(Van onsen Londenschen correspondent)
Kapt. Goering werd, kort nadat de nail's in
Duitschland aan de macht gekomen waren,
plotseling bevorderd tot Generaal, en een tjjd
later tot Veldmaarschalk. In het buitenland
maakte men zich nogal vroolUk over deze snelle
promotie, waarbU zooveel rangen overgeslagen
werden. Mei^ vergat evenwel, dat Goering, die
tUdens den oorlog gediend had in Von Richt
hofen's beroemd luchteskader en na den dood
van den aanvoerder zelf het commando ver
worven had, kapitein bU de luchtmacht was,
en dus een rang bekleedde welke in de meeste
landen geluk staat aan dien van Kolonel in
het landleger. De promotie was dus in werke-
lUkheid volstrekt niet dwaas, ofschoon de ran
gen van generaal-majoor en luitenant-generaal
overgeslagen werden.
In Engeland gebeurt in sommige gevallen
precies het tegenovergestelde. Mannen, die
aanzlenlUke rangen in het leger bekleed heb
ben, kunnen onder zekere omstandigheden op
nieuw in militairen dienst treden, doch met
een lageren rang.
De Hertog van Windsor is veldmaarschalk,
een rang, dien hU reeds als prins van Wales
bezat, in tegenstelling tot zün vader, die in de
marine opgeleid was. en bU den dood van Ed
ward VII nog geen veldmaarschalk was BU de
begrafenis van Edward reed koning George
tusschen zUn oom, den nog in léven zUnden
Hertog van Connaught, en den Duitschen kei
zer in. Beiden waren veldmaarschalk van het
Britsche leger en droegen den maarschalksstaf.
terwUl de koning dit hoogste onderscheidlngs-
teeken nog niet bezat.
De Hertog van Windsor dient thans in de
Britsche legers met den rang van Generaal-
Majoor. drie rangen lager dan die van Veld
maarschalk. NatuurlUk behoudt hü laatstge
noemden rang, maar voor den duur van den
oorlog is deze buiten werking gesteld. De re
denen hiervan liggen voor de hand. Als Veld
maarschalk neemt de hertog In de militaire
hiërarchie een rang in boven alle generaals; hü
zou dus niet onder de orders van den opperbe
velhebber kunnen staan of van eenig ander ge
neraal. die boven hem gesteld is.
De Hertog dankt zün Veidmaarschalksstaf
aan de omstandigheid dat hü Prins van Wales
geweest is. en niet aan buitengewone militaire
verdiensten als legeraanvoerder, want geduren
de den vorigen oorlog was hü zeer jong en
bekleedde subalterne posten.
Ten einde thgg
zaam te kunnen
Ook zal de K. R. O. tüdens de actueele aether-
flltsen op Zaterdagavond 21 October <om 735
uur) eenige opnamen uitzenden o.m. van de
predikatie, door Mgr. dr. G. C. van Noort ge-
Zaterdagochtend omstreeks zeven uur is de
knecht van het schip „Catharina", van Rot
terdam. te Sluiskil over boord gevallen en
verdronken.
Het Wk is opgehaald.
Zondagnacht is het s.s. ..Rotterdam' van de
Holland-Amerika-Lün van Rotterdam vertrok
ken met ruim 1000 van de meer dan 2000 ge
gadigden, die «'ekenlang hebben gewacht op
passage naar Amerika.
De Inscheping geschiedde tusschen 7 en 10 uur,
gedurende welken tüd een ongekende drukte
heerschte op de Wilhelminakade, waar tallooze
taxi’s aanreden, zoodat de politie oüzondere
maatregelen moest treffen om het verkeer in
goede banen te leiden. Onder hen, die de reis
meemaken. bevindt zich het Oostersche
dansgezelschap van Devi Dhja. dat een tournee
door Europa heeft gemaakt. Het zal eenige
maanden in Amerika blüven en daarna naar
Nederland terugkeeren.
Tlmbang ligt ten noordoosten van Batoer en
ten westen van het Diengplateau. In 1938 werd
in de omgeving van Batoer eveneens reeds
erüptieve werking waprgenomen. waardoor
nieuwe kraters ontstonden met vorming van
stikgassen. Toen waren er echter geen men-
schenlevens te betreuren.
Omtrent de vulkanische uitbarsting nabü t
gehucht Tlmbang seint men ons. dat nadere on
derzoekingen hebben uitgewezen dat het dorp
Tlmbang Inderdaad van de aarde is weggevaagd.
De plotselinge werking van den vulkaan had zün
oorsprong op het Dleng-plateau. Het meteoro
logisch observatorium te Batavjg registreerde
gistermiddag om acht minuten over twee een
zwakke aardbeving op korten afstand Toen kon
echter niet worden uitgemaakt of deze beving
In verbanj stond met de ramp, welke het ge
hucht Tlmbang heeft getroffen
Öe ramp, hoewel vrü onverwacht gekomen,
heeft geen catastrophale afmetingen aangeno
men. aangezien de bevolking van 200 zielen ge
legenheid had zich tüdlg in veiligheid te stel
len. Evenwel worden thans nog negen personen
vermist
De vlucht ging overhaast; het strikt nood
zakelijke kon men büeen pakken, maar huisraad,
groot en klein vee. alsmede den oogst van 100
H.A.. moest men achterlaten. De langzaam na
derende massa gloeiend lava heeft alles bedekt
en alle bezittingen gingen verloren.
Offfcieel heeft men later nog medegedeeld,
dat de bevolking der aangrenzende gehuch
ten, verontrust door de gebeurtenissen, de
wUk nam. Het binnenlandse!) bestuur trof
maatregelen voor evacuatie en voedselvoor
ziening. De gouverneur van Midden-Java
gaat vandaag of morgen naar het terrein
van de ramp.
Ondanks alles gaat de uitgifte der Verkade-
albums haar gang. Jaar in, jaar uit. wat ook
in de wereld gebeurt. Het nieuwe- album, dat
thans verscheen, is in zekeren zin een vervolg
op het voorgaande. Wederom neemt de he^r
Portielje ons mee naar Artis, waar hü ons thans
de apen en hoefdieren laat zien. Het album be
vat 144 afbeeldingen in 9 kleurendruk van büna
uitsluitend ultheemsche dieren, bewoners van
steppe en oerwoud of van de groote tropische
rivieren, in Artis en andere dierentuinen bin
nen ons bereik gebracht.
't LU kt. alsof een Arke Noach’s aan ons voor-
bü trekt: apen, herten, antilopen, kameelen en
giraffen, nülpaarden en kolibri's, stuk voor
stuk naar de natuur geschilderd.
Wat de uitvoering betreft komt het ons voor,
dat de drie schilders C. Rol, J. Voerman Jr. en
H. Rol In deze aquarellen een groote perfectie
te zien geven en wü hopen, dat de groote har
monie, welke spreekt uit <Ht werk, het boek voor
velen van blüvende waarde zal maken.
De Centrale Raad van advies Inzake ontwik
keling en ontspanning van gemobiliseerde mili
tairen heeft besloten voorloopig af te zien van
het houden van een nationale Inzameling, zuias
in verband met de aangekondlgde nationale
inzameling voor het Algemeen Steuncomité 1939
en bovendien met het oog op het loffe.uk
initiatief in tal van plaatsen genomen, om jour
het instellen van gewestelüke of plaatselüke
comités in eigen kring geken voor hetzeifue
doel in te zamelen. De raad is van oordeel, dat
dit initiatief aanmoediging verdient, doch zal
het op prüs stellen indlen bedoelde comité s ucn
tot samenwerking op den navclgenden voet be
reid verklaren.
le. de comité's worden ultgenoodigd, zich
den raad te wenden, ten einde omtrent nan
bemoeiingen nader overleg te p'egen.
2e. hun wordt verzocht de beschikbare gelden
uitsluitend te bestempien voor bepaalde, nadei
povereen te komen doeleinden.
3e. hun wordt verzocht de Ingekomen geiden,
voorzoo'erre niet benoodigd voor de voren
bedoelde bepaalde doeleinden, te storten in een
algemeene kas
Met een en anaer wordt beoogd zooveel mo-
gelük te voorkomen, dat de ingekomen gelden
worden bestemd voor belangen, waarin reeds uit
anderen hoofde is of wordt voorzien en te be
vorderen, dat deze geken zooveel moge'ük gelük-
matig voor alle gemobiliseerde militairen, die
over het ganache land verspreid zün. worden
aangewend.
Het secretariaat van den Raad is thans
vestigd: Laan Copes van Cattenburgh 11
■s-Gravenhage. tel. 112502. postgirorekening ro
359988 ten name van Bureau ontwikkeling en
ontspanning bU het Algemeen Hoofdkwart.ter.
Omtrent de bestemming van beschikbaar ko
mende gelden zullen nadere mededelingen
velgen.
Naar wü vernemen zullen binnenkort richt-
lünen worden gepubliceerd inzake de actie naar
de Nieuwe Gemeenschap. Daarbij zullen aan
sluiten verschillende radiovoordrachten, welke
dezen winter via den KR O. worden gehouden. zU Qver de grenzen ge.
Wat de goedgekeurde pootaardappelen betreft.
Is besloten den telers eveneens een garantieprüs
in uitzicht te stellen en wel zoodanig, dat zü per
1 April 1940 kunnen rekenen op 425 per 100
kg. voor in de klasse b goedgekeurde poters. De
garantieprüzen voor de in de klassen a en c goed
gekeurde poters zullen jesp 30 cent hooger en
50 cent lager zün.*t>e garantieprüzen gelden voor
de sorteering 3550 mm. voor poters in de
klassen b en c, en voor de sorteering 3555 mm.
voor de poters in de klasse a goedgekeurd. Later
zal worden besloten of deze toezegging door mid
del van een denaturatletoeslag per 1 April dan
wel door middel van overneming der onver
kochte voorraden zal worden uitgevoerd.
Deze aankoopen, welke een dezer dagen een
aanvang zullen nemen, zullen worden uitgevoerd
via door de provinciale voedselcommlssarissen
aan te wüzen handelaren. De prüs. welke aan
telers per 1 April 1940 voor deze aardappelen zal
worden betaald, zal bedragen voor de rassen
Zeeuwsche bonte. Zeeuwsche blauwe en roode
ster 4 50 en voor eigenheimers 4 per 100 kg.
af boerderü, met dien verstande, dat de over-
nemingsprüs geldt voor aardappelen in de vier-
kantsmaten boven 35 mm. in de gebrulkelüke
consumptiesorteerlng. Voor het industriegebied
in Zuid-Limburg zal een hoeveelheid aardappe
len van het ras Industrie worden aangekocht.
Teneinde te bevorderen, dat ook de telers van
genoemde rassen, van wie geen aardappelen zul
len worden aangekocht, voor hun product een
redelüken prüs ontvangen, wordt voor bedoelde
rassen een garantieprüs per 1 April 1940 in uit
zicht gesteld, welke 75 cent lager zal zün dan
de genoemde aankoopprüzen. Indien in den
vrüen handel deze richtprüzen niet worden ge
haald, zal te züner tüd een denaturatievergoe-
dlng worden gegeven, opdat de telers toch den
richtprüs kunnen maken.
Om ook den telers van andere aardappelen
dan de genoemde tegemoet te komen, zal voor die
aardappelen reeds thans een denaturatievergoe-
ding worden vastgesteld. Deze vergoeding zal
periodiek worden bepaald en voorshands 50 cent
per 100 kg. bedragen voor aardappelen boven
35 mm. vierkantsmaat. Indien de marktsituatie
daartoe aanleiding geeft, zal de denaturatiever-
goeding kunnen worden verlaagd of verhoogd of
zullen alle of bepaalde rassen tüdeUjk van een
denaturatlevergoeding kunnen worden uitgeslo
ten.
Aan den rechter van Instructie te Amsterdam
U het accountantsrapport Ingediend naar aan-
eldlng van de gebleken malversaties oü de
Ambachtschool te Edam. Het tekort waarvoor
de penningmeester verantwoordelijk is, bedraagt
onveveer t 6000. Het verder onderzoek beiust
thans bü den Officier van Justitie.
Academische examens
De Regeering-spersdlenst meldt:
De F 9, no. 39 is Zaterdag te 10 47 uur in
Westsouburg (Zeeland) kort na het opstügen
neergestort.
Het toestel is vernield, de beide inzittenden
zün licht gewond.
Het werkcomité V.O.G. hield Vrüdagavond JJ.
zün wekelüksche büeenkomst te Breda.
Onder auspiciën van het subcomité „Amlco"
zal een eerste reeks van 30 ontspanningsavon
den (10 tooneelavonden en 20 filmavonden) zoo
spoedig mogelük worden ingezet. Zoodra de geld
middelen dit zullen toelatfen. zullen meer avon
den worden georganiseerd.
Bijzondere aandacht werd gewijd aan cursus
sen van allerlei aard; de zeereerw. heeren Aal
moezeniers zullen hierover uitgebreide inlichtin
gen ontvangen, zoodat zü hun militairen hier
over kunnen voorlichten.
Besloten werd in overleg met .Amico" een
keurraad in te stellen betreffende de uitgaven en
de ontspanningsmogelUkheden.
Inzake de plannen voor lectuurinzamellng za’
overleg worden gepleegd met de RK. Neder
landsche Boekhandelaren- en Uitgeversvereenl-
glng „St Jan".
Dank zü de welwillende medewerking der R K.
Dagblad-directies is de actie voor het werven
van blanco-kranten-abonnementen. welke dan
door het comité over de regimenten worden
verdeeld. Vrüdagavond ingezet.
Het Comité hoopt, dat het de beschikking over
duizenden abonnementen zal krügen.
Zondagavond omstreeks half twaalf is
door tot nu1 toe onbekende oorzaak brand
ontstaan in eA groote loods van de ge
meente Rotterdam, staande in de Scheeps-
bouwstraat op Charlois in de nabühetd van
den tunnel aldaar op den Unkermaasoever.
Daar de vlammen al spoedig hoog uitsloegen,
trok de brand veel belangstelling, welke nog
aanzlenlük toenam, toen tegen middernacht
een zuurstofcylinder met een hevigen knal
uiteensprong. De scherven van dit apparaat
vlogen tot op een afstand van 150 M Een twee
tal dames, dat in de Averüstraat den brand
gadesloeg, werd door de scherven getroffen en
belden bekwamen hoofdwonden. De GGD.
heeft haar naar een ziekenhuis vervoerd.
Ip de omgeving, vooral in de Doklaan, spron
gen tal van ruiten. Intusschen bestreed <ie
brandweer het oplaaiende vuur met twaalf
stralen waarvan acht van vier slangenwagens
en vier van een motorspult. Na drie kwartier
hard werken had zü den brand onder de knie.
De loods, waarvan men op dit oogenbllk nog niet
wist wat zü Inhield, is geheel uitgebrand. Ver-
moedelük waren er materialen, bestemd voor
den tunnelbouw, in opgeslagen.
wordt gemeld, dat de brand in de
gemeen,teloods te Charlois door voorbügangers
is ontdekt, die onmlddellük de brandweer alar
meerden. De loods, welke Ingericht was als
magazün voor den gemeentelüken technischen
dienst, bevatte veel materiaal, o.a. vaten olie,
benzine en zuurstofcylinders. De zware ontplof
fing werd voorafgegaan door enkele lichtere,
veroorzaakt door het uiteenspringen van de
vaten.
De getroffen dames, de 29-jarige mej. C. v. d
Weerd, wonende aan de Leede en de 25-jarige
mej. L. de Jong, wonende aan de Doklaan. be
vonden zich op een afstand van 250 meter.
Beiden hebben zware hoofdwonden bekomen
en worden in het Zuiderziekenhuls verpleegd.
Het liet zich evenwel niet aanzien dat de
wondingen van levensgevaarlüken aard zün.
