Van vredes
oorlogsoffensiefr
naar
Schandelijk optreden
de Gestapo
van
Rusland, de dure
koopman
Tfig*>h’e
„schele hoofdpijn" maken be
hoorlijk werken ónmogelijk I
Neem een "AKKERTJE", even
ê?N. liggen.. Daarna weer frisch.
l'AKKÉlfflQ
Wy luisteren naar...
1
Buitenlandsch Overzicht
LUCHTALARM TE HULL
EN BRIDLINGTON
Oude missionarissen moesten
onmiddellyk hun klooster
te Bar del verlaten
DB OSSER VA TORE” ZIET
WEINIG LICHTPUNTEN
Averechtsche uitwerking Van
Duitsche aanvallen
DINSDAG 17 OCTOBER 1939
Aannemer verongelukt
Woensdag 18 October
Britsche tegenspraak
MARKTEN
POSTVLUCHTEN
Gaf Hitler bevel tot het
groote offensief?
Wilna hoofdstad van
Litauen
Russisch protest na
Duitsche geruchten
NAAR EEN REGELING VAN
’T SPELLINGSVRAAGSTUK?
Russische piloten op Chineesche
vliegtuigen
Militaire trein door
Chineezen opgeblazen
Inbraak in kathedraal
van Salisbury
De Russisch-Turksche
onderhandelingen
Britsche vliegtuigen
neergehaald
PRINS BERNHARD BIJ HET
LEGER
De Finsche vuurproef
te Moskou
OVERTREDING BENZINE
VERBOD
S.S, „VEENDAM” VRIJ
GEGEVEN
Nieuw eskader der Sovjetvloot
bezoekt Tallinn
Een 101-jarige te Smilde
Braziliaansche consul
protesteert
Acht dooden gevallen
bij torpedeeringen
CLEARINGKOERSEN
Practijk-examens leeraren in de
handelswetenschappen
Zusters Franciscanessen
Bericht over torpedeering van de
„Repulse" een verzinsel genoemd
In geval vaun
Chronische verstopping
Veer Eek en Wiel weer normaal
Door Duitsche jachtvliegtuigen
tot dalen gedwongen
'Ff
Het
en
Vatlcaan merkt op
zelf-omslngellngspolltiek
i
weigerde
(Ingezonden Mededeeltng)
HEEN
TERUG
10
i4
U
16
13
I
15
12
1
14
1)
15
14
12
0
6
i3
3
i2
16
medegedeeld, dat het klooster la beslag
12
16
Toen de peters allen bijeen waren, werd hur
I
LONDEN, 17 Oct. (vHuu). Kort na elf
werd lochtalarm gegeven te Hull en Brid
lington In Engeland.
vonden
iworen.
Ernstig ver keer tongeval
te ’s Hertogenbosch
list
R 00
Oct.
IC
9
9
Zondag heeft de politie te Den Haag In 5
gevallen procer-verbaal opgemaakt tegen over
treders van het benzine-verbod. Het eerste ver
baal betrof eer, dagblad-agent, die des morgens
half zes reeos „op stap” was met een wagen
Drie andere gevallen betroffen militairen met
motorfietsen.
h
U
min
van
De heer J. van der Velde te Smilde hoopt
Maandag 23 October zijn 101-sten verjaardag
te herdenken
Het Japonsche Telegraafagentachap Do
mei bericht uit Hankau. dat de bemanning
van de belde Chlneesche vliegtuigen, welke
gedurende den aanval op Hankau omlaag
werden geschoten, uit Ruisen bestond. Do
mei concludeert hieruit, dat blijkbaar alle
twintig aanvallende Chlneesche vliegtuigen
door Russische piloten waren bemand.
8 00
muziek.
Voor
LONDEN, 16 Oct. (Havas). In den afgeloopen
nacht hebben onbekenden de kathedraal van
Salisbury geplunderd. ZIJ hebben de offerblok
ken geleegd en alle kasten overhoop gehaald.
De dieven zijn gevlucht door een deur, welke
uitkomt in de tuinen van het bisschoppelijk pa
leis. Men veronderstelt, dat de misdadigers rich
hebben laten opsluiten in het oude klooster bl)
de kathedraal.
PARIJS, 16 Oct. (Havas). Bjj het torpedeeren
van de drie Fransche schepen, welker verlies
gisteren werd medegedeeld, zijn acht personen
om het leven gekomen. Van de opvarenden van
de „Bretagne” worden zeven personen vermist,
vijf leden van de bemanning en twee derde-klas
passagiers. Van het vrachtschip „Loulsiane” is
de stuurman omgekomen.
Verder wordt gemeld dat een der aanvallende
duikbooten is gezonken.
MOSKOU, 16 Oct. (Ha'as) Te 16
uur heeft Saradjogloe zich naar het Kiem,
begeven voor een onderhoud met Moiocof.
Hlermece werden de Russisch-Turksche be
sprekingen hervat. Volgens bepaalde onder
stellingen zou de Sovjet-Unie er de voorkeur
aan geven, zekere kwesties ten aanzien van
de BaJkanstaten te regelen, alvorens wn
Turksch-Russlsche overeenkomst geteexena
zou worden
di
di
Zo-
den
re-
.1
he
lai
da
dr
pi
re
d(
14
15
t€
VI
d;
hi
w
to
da
he
tai
1
kei
ko
ric
zjji
de
1
alg
dei
BK
gei
gei
op
zin
1
Btl
lar
die
•cl
1
de
aai
dig
1
dn
wx
5
wl<
vol
I
W0I
dei
pei
des
Mo
80
koe
E
vee
gin
Inv
in
om
I
hei
get
Vri
rin;
hos
ritt
zür
«cv
bag
S
in
net
Hei
aar
I
Wa.
E
de
goe
twe
op
E
tot
wei
hal
AMSTERDAM
PARIJS
MARSEILLE.
NAPELS
ATHENE
RHODES
ALEXANDRIA
LYDDA
BAODAD
BASRAH
DJ ASK
KARACHI....
JODHPUR.
ALLAHABAD
CALCUTTA.
RANGOON
IANGKOK
->ENANG....
MEDAN
SINGAPORE
BANDOENG.
„Verbetering alleen mogelyk alt
Hitler de vredetvoorttellen
wyzigt"
per week
luchtpost
naar Indie
Naar Het VOLK bericht, zou minister Bolke
stein van plan zijn, op korten termijn, een
aantal deskundigen te raadplegen, om als ge
volg van deze consultaties een wetsontwerp in
te dienen, houdende algemeene regelen voor de
zoowel bij het onderwijs als in regeeringsstuk-
ken te gebruiken spelling.
Deze regelen zouden dan nader bjj Koninklijk
Besluit worden uitgewerkt.
Het sa. „Veendam” van de Holland—Amerika
Ljjn. dat geruimen tijd In Engeland werd vast
gehouden. is vrijgegeven en werd heden te Rot
terdam verwacht.
Later berichtte Reuter, aat de Turksche mi'
nister Saradjogloe een onderhoud van twee
uur met Molotof heeft gehad Zoowel In Turk
sche als in Russische offlcleele kringen weiger
de men commentaar te leveren
Koersen voor stortingen op 17 October 1939
tegen verplichtingen, luidende in Reichsmarken
f75,60, Lires f9.55
En toen trok omstreeks het middaguur een
stoet van bruine peters, een kussensloop met
hun bezittingen in de hand.e in het midden de
uater-rector, die het Allerheiligste droeg, te
voet, biddend naar het op 10 K.M. afstand ge
legen Gronau, wasu- ze liefderijk in het RJC.
Ziekenhuis werden opgenomen.
Een golf van ontroering ging door katholiek
Gronau toen het de heiligschennende gebeurte
nissen van Ba rd el vernam en weldra waren de
paters door de llefderljkste zorgen en hulp om
ringd.
Naar nader wordt gemeld, km naar aan
leiding van een protest van den Braziliaan-
schen consul tn Duitschland, van booger
hand den paters weer toestemming rijn ver
leend naar hun klooster terug te koeren. Een
gedeelte der woonruimte moet echter die
nen voor inkwartiering van Duitsche mili
tairen.
Toss meldt uit Tallinn, dat aldaar een nieuw
eskader der Russische Oostzeevloot is aangeko
men, bestaande uit twaalf eenheden. Daarbij
bevindt zich het linieschip „Octoberrevo>utle".
aan boord waarvan zich admiraal Tributz, de
bevelhebber der Oostzeevloot, be'lndt.
Volgens radioberichten zijn in de haven van
Baltischport Sovjet-Ruasische duikbooten aan
gekomen.
Het orgaan van het
dat de toestand de laatste dagen’ aanzien
lijk is verslechterd en acht het een veel-
beteekenend feit, dat de neutrale staten
zelf, te beginnen met de Vereenigde Staten,
officieel elk eventueel initiatief tot bemidde
ling hebben (tegengesproken. Het zal. zoo
voegt het officieuze orgaan er aan toe, on
mogelijk zijn van nu af aan bemoedigende
symptomen In den toestand vast te stellen,
zoolang de Fuehrer niet de eerste vredes
voorstellen wijzigt.
langen I
wust van
had afgespeeld
Sie hier.
De practljkexamens in Boekhouden en Han-
delscorrespondentie en de examens voer
Hoofdcorrespondent (Fransch, Duitsch of En-
gelsch), af te nemen vanwege de Vereenlging
van Leeraren In de Handelswetenschappen.
zullen worden gehouden avonds op Maandag
18 Dec.. Dinsdag 19 Dec. en Woensdag 20 De
cember as. in 45 plaatsen van het lana De
aanmelding sluit 24 November as Het prospec
tus der examens is gratis verkrüBbaar bij het
Secretariaat, Dennenlaan 4, Hilversum, bjj den
Administrateur den heer H. Broeders,
cherstraat 66, Amsterdam (W.) en bl1
Boekhandel.
KAUNAS, 17 Oct. (Havas) De teruggave
van Wilna aan Litauen heeft verscheidene
vraagstukken opgeworpen:
De omvang van de sociale hulp, de hervor
ming van den landbouw, de verkaveling van
het groot-grondberit en reorganisatie van het
verkeeranet. De Joodsche en de Poolsche min
derheid zullen met tolerantie wtorden behan
deld, Kaunas was slechts voorlooplge hoofdstad
Wilna is dus bjj voorbaat aangewezen als hoofd
stad.
Omtrent de tusschen Rusland en Litauen ge
sloten handelsovereenkomst kan nader «kirden
gemeld, dat de aanzienlijke uitbreiding van den
wederzljdschen handel neerkomt op bijna een
verdubbeling van dien handel tusschen belde
landen. De totale handelsomaet wordt vastge
steld op 40 mlUioen Uts.
Reeds in 1035 hadden de Gestapo-ambte-
naren daar een huiszoeking verricht, daar
de Paters verdacht werden van het smokke
len van deviezen in verband met hun Bra
ziliaansche relaties. Het geheele klooster
werd dorzocht en in de bibliotheek bleef
geen boek op zijn plaats. Er werd niets ge
en voorloopig was het gevaar be-
TALLINN, 16 Oct. (Havas) De Sovjet-
legatie heeft bl) de plaatselijke autoriteiten
vriendschappelijke stappen ondernomen en
verzocht een einde te maken aan de u.t
Duitsche kringen afkomstige leugenachttge
geruchten over een aanstaande overweldi
ging van het land door de Bolsjewisten en
over wreedheden, die de inwoners zouden be
dreigen. De geruchten die de ronde doen,
wekken boosaardige gevoelens op en kunnen
de goede betrekkingen, die na het onlangs
tot stand gekomen pact tusschen de twee
landen gevestigd zijn, slechts schaden.
Z.K.H. Prins Bernhard neeft hedenochtend
namens H.M. de Koningin, vergezeld van zijn
waamemenden adjudant H. J. Phaff. de oefs-
ning bljgewoond van een onderdeel van het
eerste legercorps.
In het Provinciaal Kapittel van de zusters
Franciscanessen, gevestigd te .Alverna” te Aar
denhout, Is Zonoag de eerw moeder Digna tot
provinciaal overste gekozen.
HELSINKI. 16 Oct. (Reuter). Een woord
voerder van het Finsche ministerie van
Buitenlandsche Zaken heeft vanavond ge
zegd. dat oe vraagstukken, die te Moskou
besproken zun van emstlgen aard zijn Men
1 heeft echter de hoop en het vertrouwen,
dat een practlsche oplossing mogelijk zal
zijn.
9 advlseeren doktoren
„Geen raw-relelgende laxeermiddelen”.
Dese geven wel lijdelijk opluchting, maar bij
chronische verstopping Is het gebruik er van nut
teloos. De oorzaak der kwaal nemen zij n.l. niet
wag, terwtjl bovendien de darmen onnoodlg sterk
worden geprikkeld.
De oorzaak rM chraeleche verslapping
Hgt In een gebrek aan massa In de darmen
De sp(jsverteel ngsreeten uit het voedsel, de s.g
bsllaatatoffen vormen daar esn natuurlijke massa.
Alleen wanneer dese groot genoog la om voldoen
den weerstand uit te oefenen, kunnen do darin-
apleren zich samentrekken en zoodoende de darm,
beweging veroorzaken. De moderne sterk gecon
centreerde spijzen Zijn evenwel arm aan spQsver-
tcringzresten, zoodat een tekort aan massa - dus
aan weerstand - in do darmen ontstaat. Dit hoeft
een verslapping dar dsrmspisren tot gevolg.
Normaeol neemt de oersaak weg.
De kleine sulver plantaardige korrels Normaeol
zwsllen in den darminhoud gelatinous op tot esn
Sponsachtige massa, dis do plaats innoemt der
ontbrekende ballaatstoffen. Nu kunnen de darm.
I wser hun normale werking uitoefenen
nog heden oen proef mot Normaeol. Hot
onschadelUk natuurlijk workend middel,
chronische verstopping opheft en oen gazon-
Maandagavond, omstreeks middernacht, Is op
den Vughterstraatweg, onder de gemeente
s-Hertogcnbosch, een ernstig jngeiuk gebeurd,
waa.-van twee personen het slachtoffer werden’
Een hunner werd op slag gedood.
Omtrent de toedracht van dit ongeluk wordt
gemeld, dat ter plaatse kort tevoren een minder
ernstig verkeersongeluk zich voordeed. Daardoor
kwam het, dat een tractor met oplegger langs
den weg stond geparkeerd onder een lantaarn.
Uit de richting van de stad nu naderde een
Fiersonenauto, waarvan de bestuurder blijkbaar
den sUlataanden vrachtauto niet had opge
merkt, zoodat aoor de groote vaart, wcarmede
hl) op dat oogenblik reed, zijn wagen met een
geweldigen klap tegen dezen opbotste. De gevol
gen waren ontzettend. De rijdende auto werd
volkomen opengescheurd en de bestuurder, de
heer van A„ uit Vught. slingerde uit dfen wagen
en bleef zwaar gewond liggen. Nog nooolot tiger
werd deze aanrijding voor den naast hem ziften
den heer De Boer, aannemer, wonende te Am
sterdam, die op slag werd gedootj. Dokter van
Dijk, uit ’s-Hertogenbosch. die met zijn auto de
plaats des onhells passeerde, verleende den
zwaargewonde de eerste hulp en Het hem ver
volgens naar het ziekenhuis te ’s-Hertogenboach
overbreogen. Ook was spoedig geestelijke hulp
aanwezig Het stoffelijk overschot van den heer
De Boer Is eveneens tiaar ’s-Hertogenbosch ver
voerd. Kort na het ongeval kwam de Officier
van Justitie te ’s-Hertogenbosch zich van de toe
dracht op de hoogte stillen. De politie heeft den
zwaar gehavenden auto in beslag genomen.
onmiddellijk hadden te ver
bet noodlge lijfgoed mocht
AMSTERDAM. 16 Oct. Marvelling. Klpelersn:
hoogste prijs 530. middelprljs 4.80—5. J^gste^prua
del kalm.
NOORD-SCHAR VOUDE, IV Oct. Aanvner:
6500 Kg. roode kool f 2.30—3.20 3300 Kg. g?18
kool f 1.70—2.80; 7300 Kg. Deensche witte kool
f 2.102.30; 1600 Kg. groene kool f 2.20230;
33200 Kg. uien f 2.302.40, grove uien f 2 80—
2.90, drielingen f 1.10—1.50, nep f 330—430;
1700 Kg. peen f 1.60—1.70, kleine peen 1 0.90;
600 Kg. bleten f 130—130; 6000 Kg. aardppeicn’
bonten f 1.70. Eigenheimers f 2.10, blauwe 'dera
f 2.10—2.60, Bevelanders f 1.80, Zeeuwscne M-
f 2.60; 85000 Kg. vroege witte kool f 1.50—3-00;
14000 struik andijvie f 1.20; 240 Kg. slaboonen
f 10.60—2700; 15300 Kg pootaardappeleneer
stelingen 28/35 f 4.60—4.70, idem 35/55 1 4 0A
OUDEWATER, 16 October 1939. Kaasmarkt.
35 partijen. 1575 stuks, 7875 kg., eerste soext
f 31—f 32, twee soort f 29—1 ?0, handel matig.
PURMEREND. 17 Oct. Gemeentel.
Verhandeld 22 partijen, wegende 88000 kg.
kalm. Hoogste prils &7 00 per kg 3 stapels klein»
boerenkas’ 27.00. 1 stapel volvette 32 00 per
kg. {605 kg. boter 1.40—1.46 per kg
V&markt Aanvoer 664 stuks vee. 184 mei*
koelen1! 10 00—260 per stuk. 50 stieren 44—86
per .g. 5 paarden 80.00—200 per stuk. Vette k»
veren 6080 cent per kg.
VENLO. 16 Oct. Coöp Velllngsver. Venlo. Aan
gevoerd 2.080 000 eieren. Klpeleren 4 20-Ao».
kleine 8 80—4, eendeleren 9.20—8 per 100 stura.
ZWOLLE. 16 Oct. „De Tuinbouw" 81» °3U—
2 40. Andijvie 1.20—1.90. Knolselderle 040—1-W.
per 100 stuke Selderie 0.90—1 10. Peen 1 BO—
Bleten 0.90—140, Peterselie 40—80 cent per
boe. Anddvte 2—2.90. Breekpeen 1.40—3.20. »oe
renkool 3 00 Bleten 280—510. Groene kool
Prei 8.80—4.00, Bplnarie 0.10—11.80. Snijboon»
39.00. Tomaten 4 60—1190, Witte kool 3.80—3.»»
per 100 kg.
De gierpont van het veer Eek en Wlel-Ame-
rongen is Maandag weder In de vaart gebracht,
zoodat de overtocht voor alle verkeer geheel
normaal Is.
Een medewerker aan de grens schrijft ons:
Aan den straatweg Gronau-Glldehaus, op
Duitsch gebied, slechts enkele minuten van de
Nederlandsche grens, waarlangs de gemeente
Losser ligt, staat een groot klooster.
Het is betrekkeHJk nieuw, het dateert van
de laatste 25 jaar, In welk tijdperk het vol
tooid werd. Echt Duitsch van bouwstijl, monu
mentaal. Imponeert het tot ver in het Twent-
schc land.
Het staat te midden eener protestantsche be
volking. doch in een omgeving, welke ook het
Twentsche land kenmerkt: heide, bosch en
stilte.
In dat klooster woonden Paters Franciscanen.
In moeizamen arbeid hadden de Broeders den
woesten heidegrond ontgonnen en het ruwe
landschap herschapen In vruchtbaren bouw
grond, moes- en oofttuinen. Een loo-tal jonge
lieden ontvingen hier hun opleiding tot pries-
ter-mlssionaris voor de Braziliaansche Missie.
Het Moederhuis dezer Franclscaner-orde staat
In Brazilië en het klooster was uitsluitend op
gericht, om prlester-mlssonarissen dezer orde
naar Amerika te zenden.
Onbekend voor de wereld volbrachten de Pa
ters hun taak en tallooze jongelieden vertrok
ken naar overzee, om Gods Woord te verkondi
gen. Ook de naburige Twentsche bevolking
trok gaarne naar de minzame Paters. Des Zon
dags kwam menig bewoner van het katholieke
grensland daar ter Hoogmis, welker bijwoning
tr de monumentale kloosterkapel een bijzondere
bekoring had.
Men meldt ons uit Enschede:
Maandagmiddag omstreeks vüf uur verscheen
boven Noord-West Duitschland een eskader
Engelsche verkenningsvliegtuigen.
OnmlddellUk stegen Duitsche jachtvliegtuigen
op. die er In slaagden drie vliegtuigen der En-
gelschen tot daling te dwingen. n.l. te Osna-
biflck, Rheine en Lingen.
Het toestel dat te Llngen daalde botste tegen
een hooiberg, waardoor het toestel in brand
vloog en gedeeltelijk door het vuur werd ver
nield. In het toestel bevond rich oa. een groot
fotoapparaat. De Duitsche vlieger, die te Llngen
een Engelsch toestel neerschoot, was een jon
geman van 18 jaar.
Een Broeder opende de deur en de Ges-
tapobeambten drongen het gewijde gebouw
binnen. Ze verspreidden zich onmiddellijk
door het geheele gebouw en brachten door
hun optreden schrik en ontsteltenis teweeg
onder het 15-tal oude missionarissen, dat
op dat oogenblik in het klooster aanwezig
was. Toen de paters op hoonende en ruwe
wijze In den refter bijeengedreven waren,
gingen enkele ambtenaren den tuin in.
Daar wandelde nog een oude pater met een
baard, zijn brevier biddend, onbe-
n hetgeen zich reeds om hem heen
Met een „Was machen
Schwelnhund" greep een der
ambtenaren den grijsaard bjj zijn baard en
trok hem mede het klooster in.
VATICAANSTAD, 16 Oct. (Havas). In een
artikel, waarin de balans over de zes eerste
weken van den oorlog wordt opgemaakt, wijst
de „Osservatore Romano” er op dat het gebruik
maken van geweld door Duitschland niet alleen
niet in staat is gebleken om de internationale
crisis op te lossen, doch haar Integendeel ver
ergerd en in zekeren zin onoplosbaar heeft ge
maakt
genomen en ze
trekken. Slechte
worden medegenomen, dat verpakt moest wor
den in papier, een doos of in een kussensloop.
Op de vraag, of ze eten mochten medenemen,
werd hun dit geweigerd en de poters moesten
toezien, hoe de ambtenaren hun eigen zakken
vulden uit den levensmlddelenvoorraad van het
klooster. Waar het inmiddels middag was ge
worden, werd den paters toegestaan, staande
een bord erwtensoep te eten.
Toen de pater-rector voor het eten voorbad,
staken de ambtenaren een sigaret op en be
schimpten de kloosterlingen op de ergste wijze
met woorden, die onze zegsman weigerde te
herhalen.
Dan vroeg de pater-rector verlof, nog een
maal naar de kapel te mogen gaan, om het
Allerheiligste mede te nemen. Dat vonden de
Gestapo-ambtenaren absoluut overbodig, alles
was in beslag genomen en ze zouden wel voor
alles zorgen.
Men kan zich den riele-angst van de paters
Indenken bjj dit antwoord. Toen maakte de pater
rector zich uit de groep los en verklaarde, dat
al zou het hem zjjn leven kosten hij zich naar
de kapel x>u begeven
Dat was seer aeker bulten berekening v«n de
Gestapo die klaarblijkelijk geen opdracht had,
de paters neer te schieten. Na een korte be
spreking onder elkaar kreeg de rector toestem
ming, onder toericht naar de kapel te gaan.
Terwijl de pater het altaar beklom, zet
ten de ambtenaren zich op de trappen neer
en staken een nieuwe sigaret op De rector
opende het tabernakel, knielde eerbiedig
neer en haalde er de ciborie met de H. Hos
ties uit. Daar de heilige Vaten niet moch
ten worden medegenomen, vroeg de pater
verlof, de H. Hosties in een corporale te
mogen wikkelen. Dit werd bruusk geweigerd.
„Hjj zou ze maar in den zak steken". Ten
slotte haalde een der ambtenaren een enve
lop uit zijn tasch en wierp ze den pater
toe en onder het bidden van den lofzang
„O salutarls Hostia" borg de pater wee
nend het Allerheiligste In de papieren ci
borie.
Paulus weet steeds in zijn brieven
van zoovele eeuwen geleden waarlijR
modern te zijn: zijn woorden zijn
voor alle tijden, voor ons en de ko
mende geslachten. Daarom ontleent
de Kerk zoovele „epistels" aan zijn
rondschrijvens. Zondag jongstleden
heeft men zijn vermaan tot de
Ephesiers nog eens kunnen overden
ken: „het zijn kwade dagen". Ja, ook
onze tijden zijn vol dreigende geva
ren, zijn: kwade dagen En wat raadt
nu de groote Apostel ons voor deze
„kwade dagen”? „Broeders, zorgt er
voor dat ge met alle omzichtighe-i
uw levenswandel tnricht; niet als
onverstandige maar als wijze men-
schen die den tijd benutten; want
het zijn kwade dagen. Weest daarom
niet kortzichtig, maar toont begrip
voor den wil van God."
Het zijn zulke eenvoudige woorden,
maar vol breedheid en diepen zin
woorden die door allen, geletterden en
eenvoudtgen verstaan en begrepen
kunnen worden en door hoog en laag
moeten worden opgevolgd. Want het
zijn kwade dagen!
Brlteche vlootkringen verklaren, dat het door
de Duitsche radio verspreide bericht, als zou de
pantserkruiser „Repulse" getorpedeerd s(jn,
slechte een nieuw verzinsel is van de Duitsche
propaganda, evenals dat gisteravond het geval
was met de bewering, dat de „Hood” sou zijn
gebombardeerd.
HIl.VERSLM 1. 1875 en 414.4 M.
NCRV-Ultzendlng
6 307 00 Onderwijsfonds voor de Scheepvaart
8 00 Eventueel ANP 8.15 Gramofoonmuzlek
1100 Gramofoonmuzlek. 1130 Zang met Pia
nobegeleiding en gramofoonmuzlek. 12.16
Gramofoonmuzlek. 12 30 All Round-eextet en
gramofoonmuaUek. om 13 46 eventpeel be
richten ANP. 2 00 Gramofoonmuzlek. 3.30 Voor
Jeugdige postzegelverzamelaars. 3-00 Plult en
plano en gramofoonmuzlek. 3.453 55 Gramo
foonmuzlek. 4 00 Zang met pianobegeleiding en
trramofoonmuzlek. 5 45 Gramofoonmuzlek, 6 00
Causerie ..Pensioenfondsen In onderneming en
bedrijf" 6 15 Gramofoonmuzlek. 6 30 Taalles
en causerie over het Blnnenaanvarlngaregle-
ment. 7.00 Berichten. 7 30 Gramofoonmugïek.
8 00 Berichten ANP herhaling 8OS-berlchten
8 15 Stafmuzlek -an het 6e Regiment Infante
rie. 8 45 Mannenkoor Die Haghe Sanghera”
(opn.). 9 00 Vervolg orkestconcert. 9.35 Hol-
landsche Ksmermu-i-ken-emble. 11.10 Gramo
foonmuzlek.
HILVERSUM If. 301.5 M.
VARA-Ultzendlng
Eventueel berichten ANP. gramofoon-
9.30 Causerie ..Onze keuken” 10.20
arbeiders In de Continubedrijven. 1200
Gramofoonmuzlek 12 45 Berichten ANP 12.80
Roalan-orkest. 1 15145 VARA--Strlfknr-
kest, 3.30 Utrechtsch Stedelijk Orkest en so-
(opn 5.30 VARA-orkest. 7 10 Koorzang
Herhaling SOS-berlchten. 8 03 Berichten
ANP, 8 15 Vraag en antwoord. 8 30 De Ram
bler». 9 00 Gramofoonmuzlek. 9 40 VARA-ork
solist. 1100 Berichten ANP 1110 Oramo-
fnonmuzlek. 11.4012 00 Orgelspel.
ENGELAND. 391 en 449 M.
9 50 1(1.20 Gramofoonmuzlek. 1135 Orgel
spel.' 12 05 Orkeatconccrt. 12 351 20 Variété,
2 20 Lichte muziek. 2 50 Variété. 3 50 Dansmu
ziek 8 10 BBC-Theaterorkest 7 0S Variété. 8 35
Variété. 9 05 Orke’tconcert. 10 50 Dansmuziek
(gr.pl.)
nog geen oor
verleend aan deze wjjs van den Dultschen
vogelaar. Op den Balkan vindt hij Rusland
tegenover zich; zou hij er te Berlijn mee sa
menwerken
En zal Stahn hieraan gehoor schenken? Rus
land is voor alles te koop, maar laat zich duur
betalen. Zelfs de mogelijkheid van militaire
hulp der sovjets is voor de nazi’s niet uitgeslo
ten. maar reeds mompelt men, dat de prijs voor
deze hulp Scandinavië zal moeten zlfn.i.Zou
de Duitsche legerleiding toelaten, dat de Ber-
lljnsche diplomatie geheel zelfstandig en vrij
willig zelf-omslngellngspolltlek gaat voeren?
Zooveel vertrouwen zal zelfs Berlijn wel niet In
Moskou hebben, dat het een nog verdere uitbrei
ding der Russische invloedssfeer In Europa niet
als een zelfmoordpoging zou beschouwen. En
wat zullen de reacties zijn in de machtige neu
trale staten? Maar men kan niet weten tot
welke consequenties de bluf kan leiden.
'reJOENKINO, 16 Oct. Volgens hier ont
vangen berichten, aldus meldt het Chlneesche
Persbureau, zijn de Chlneesche troepen er in
geslaagd, in den ochtend van den zevenden
October tuaechen Llnplng en Tsjangan aan den
spoorweg Sjanghal-Hangujau een Japanschen
mllltalred trein in de lucht te doen vliegen.
Bijna driehonderd Japanners, waaronder en
kele liooge officieren, werden gedood, terwijl
de spoorweg over een afstand van meer dan
hondèrd meter werd beschadigd.
men meent over de krijgsverrichtingen te kun
nen opstellen, dit axioma In het oog houden
dat het een Duitsch belang Is om spoedig vrede
te krijgen, omdat de Duitscher een spoedigen
vrede thans nog aanvoelt als een overwinning
met weinig offers bevochten. Daarom behoeft
elke voorbereiding tot een offensief nog
geen aanval ten gevolge te hebben. Het
dreigen met. ren echten oorlog is tot nu toe
een der belangrijkste elementen in de Duitsche
vredespogingen geweest. Daarom kan men ook
liet door Berlijn zoo zeer geaenschte onderhoud
Tusschen Von Ribbentrop, Ciano en Molotof
voornamelijk als vredesargument beschouwen.
In de Duitsche diplomatie gaat grootspraak
veelal aan de féiten vooraf, al schrikt men in
Berlijn er niet voor terug om de consequenties
uit groote woorden te trekken. Een conferentie
te Berlijn Is geen onmogelijkheid, al mag men
betwijfelen dat dit een confcrentle-van-drle zal
zijn. Voorloopig heeft Mussolini
aan
Op
Het vredesoffensief is mislukt: is nA-het oorlogs-
offensief .begonnen» Maar dan blijft’het vooi
Duitschland toch het doel, om door aeh mili
tair offensief zoo spoedig mogelijk vrede te
verkrijgen. Diplomatieke activiteit kan blijven
samengaan met verhoogden militairen druk; dat
Is gisteren wel bewezen.
Het Is vrij tragisch, hoe moeilijk het voo,-
Hitler Is, om den goeden weg naar den vrede
te vinden. Het vredes-ultimatum volgens
Duitsch model heeft natuurlijk een averecht-
sche uitwerking gehad, doch de geheele wereld
bleef wachten op verder initiatief. De geallieer
den gaven bij monde van Daladler en Cham
berlain, door een vertrouwensgarantic te elschcn
Hitler de kans tot een succesvolle geste, maai
de Duitsche politiek vertoonde weer eens han
bijna traditioneel gebrek aan psychologisch in-
sicht in de niet-Duitsche mentaliteit. De ,,Os-
eervatore”, net orgaan van Vaticaanstad, zegt
het zeer duidelijk: de Führer moet zijn vrede.-
voorstellen wijzigen.
Slaat de Duitsche vredesaclie nu opnieuw
den verkeerden weg In? Ter zee, In de lucht en
te land is de Duitsche militaire activiteit toe
genomen en niet zonder succes. Voor het eerst
hebben Duitsche soldaten even Fransch grond
gebied bij Apach betreden, al zijn zij er weer
uit verdreven. De aanval op Engelsche oorlogs
bodems In de baai Firth of Forth is eveneens
of meer geslaagd. Uit de communique's
beide zijden is het feit te oonstateeren.
dat schade aan de Engelsche schepen Is aan-
gericht. Maar belde wapenfeiten zijn niet var.
dusdanigen aard, dat Dultschlands militaire
macht een overweldigenden Indruk op Engeland
en Frankrijk heeft gemaakt; dat doet het
verlies van eenlge slagschepen evenmin. Het
resultaat van dergelljkc schermutselingen kan
niet anders zijn dan een stijven van het verzet
der geallieerden. Het beleedigt den natlonalen
trots en geeft aan het redelijk oordeel, dat den
totalen oorlog als een onding beschouwt, steeds
minder kans om den vrede te wenschen. Het
Is misschien toeval, dat de aanvallen van
Duitsche zijde steeds dergelijke objecten tot
doel hebben, die den Britse hen nationalen trots
moeten kwetsen. Waarschijnlijk rijn oudere
schepen voor Duitsche torpedo's en bommen
gemakkelijker trefpunten dan de nieuwere.
Maar men mag niet vergeten, dat aan oude
namen oude glorie Is verbonden, waarop het
aan tradities gehechte Engelsche volk zeer troteen
Is. Het slagschip Royal Oak, reeds bekend uit
den slag bjj Jutland, en de tot vliegtuigmoeder-
echlp ongebouwde Courageous, waarvan bet
verlies ook door de Engelschen is erkend, heb
ben niet alleen ertoe bijgedragen om den vort-
gen oorlog te winnen, maar zl) hebben gedu
rende de Jongste vredesperlode door veelvuldig
vlagvertoon den Brltschen naam höogehouden.
Dat de „Ark Royalen de „Repulse" getroffen
aouden sün, onUsennen de Engelschen, ofschoon
zelfs Ijaeren kruisen zjjn uitgereikt voor de
overwinning op de Ark Royal. Mochten de
Duitsche berichten over de laatste twee sche
pen alleen propaganda-doelelnden nastreven,
dan beeft men in Berlijn weer een nieuwe
psychologische fout gemaakt, door voor Engel
sche ooren roemrijk klinkende namen voor de
propaganda uit te kiezen. Gezien In het logische
pogen van Hitler, om vrede te verkrijgen, berei
ken deze berichten het tegenovergestelde; zl) 1
wekken slechts den Brltschen strijdlust op.
Eén voordeel heeft Hitler’s vredesoffensief
bereikt. De aanvoer van manschappen en ma
terieel van het voormalig Poolsche front naar
het Westen is zonder eenlge stoornis verloopen
als ware het een manoeuvre-oefenmg. Dat de
Engelsche en Fransche luchtstrijdkrachten rich
slechts beperkt hebben tot verkenningen en 1
niet tot bombardementen om te pogen dit
masa-vervoer In het ongereede te brengen, kan
alleen verklaard worden uit een houding der
geallieerden, om Hitler's vredcsactle niet on
noodlg té dwarsbootnen. Evenmin hebben de
Duitschers getracht de overvaart van de Brit-
sche troepen naar Frankrijk te storen, maa:
dat was het gevolg van de defensieve houding
door Duitschland In verband met Hitler’s vre-
desultimatum aangenomen.
Wat wil Duitschland in de naaste toekomst?
Zal het een grooten'aanval wagen op de Ma-
glnotlinie? Men moet by elke prognoee. die
KOPENHAGEN, 17 Oct. (Reuter)? Volgens
den Berlljnschen correspondent van National
Tldende zou HlUer de hoop op Interventie 'van
een neutrale mogendheid ten gunste van den
vrede hebben opgegeven en definitief bevel heb
ben gegeven voor een grooten aanval.
Hitler heeft een langdurige conferentie gehad
met leiders van leger en vloot.
KEULEN. 456 M.
5.50 Gramofoonmuzlek, 7.50 Het Amuse-
mentssextet 9 309 50 Gramofoonmuzlek
11 20 Leo Evsoldt’s klelnorkeet. 1 35 Populair
concert. 2.3C Gramofoonmuzlek, 3 20 Literair-
muzikaal programma. 3.35 VrooHIk programma
4.30 Gramofoonmuzlek. 5.00 De Keulsche man-
nenzangvoreenlging. 5 20 Otto Dobrldt’s orkeat
7 4012 20 Zie DeutflChlandsender.
BRUSSEL. 322 en 4S4 M.
322 M.
11 20 Gramofoonmuzlek. 11 50 en 12.30 Om-
roenorkest. 12.50 1 20 Gramofoonmuzlek, 4 20
Cello-kwartet. 5.35 en 6.20 Omroeporkest, 6.45
Gramofoonmuzlek. 7 20 Gevarieerd programma
voor «oldatén 9 3010 20 Gramofoonmuzlek.
434 M.
11 20 Reportage. 11 35. 11 50, 12 301.20 en
4 20 Gramofoonmuzlek. 7.20 Uitzending voor
soldaten. 7.50 en 8.35 Omroepaymphonle-ork
en solist. 9 3010 20 Gramöfoonmuz’ek.
DFUTSCHLANDSENDER. 1571 M.
7 40 Veldnoetnroerrarnma. 8 05 Gramofoon-
muziek. 9 40 Omroeporkest, hierna tot 12.20
Narhtcencert.
Het onderwijs werd echter spoedig bemoei
lijkt. Evenals dat van zoovele inrichtingen ge-
elscht werd (o.», van het klein-semlnarle te
Münster) moest over de onderwijsinrichting
een directeur aangesteld worden, die door het
RlJksmlnlsterle van Onderwijs was goedgevon
den. Aan dezen elsch werd natuurlijk niet vol
daan en zoo moesten de Jonge leerlingen naar
huis worden gezonden. De ouderen studeerden
successievelijk af en ontvingen inmiddels de
H. Priesterwijding.
De Paters-leeraren vertrokken eveneens cn
het groote klooster werd uitsluitend bevolkt
door uit Brazilië teruggekeerde oud-Misslona-
rlssen. Broeders en mannelijk personeel.
Daar verscheen plotseling 1.1. Vrijdag 6 Oct.
des morgens half 9 een vrachtauto voor het
klooster, bezet met een 20 A 25 Geatapoambte-
naren uit Osnabrück.
Schril en langdurig klonk de kloosterbel In
de groote vestibule en weergalmde In de lange
kloostergangen.
w
g'
w
d
d
F
d
n
n
t<
VI
V
te
v«
m
