Kabouter Flip zijn vriendje Wip I Akkertje DE ONBEKENDE lï HET RUKSWEGENPLAN PLECHTIGE DIENSTEN VOOR POLEN TE PARIJS in de kapel Slagkruisers noodig PLECHTIGE UITVAART VAN EEN SULTAN Hoofdpijn v WOENSDAG 25 OCTOBER 1939 Ernstige autobotsing rSE .'I Het oponthoud van onze schepen in de Downs Een doodt tn ot«r r«won<f«n ’ilm atie nat m ooi 3 14. week - in en DOOR A. HRUSCHKA want de man had -w AWordt vervolgd) Vele prieaternamen op de Ijjaten der gevallenen 12l/t geleden werd de Wegen- belaatingwet van kracht •Oer: lóo*- t a •tl. ent ISO Kar! tevreden knecht Onze ParUsche correspondent seint Dinsdag middag: eglo- 1220, tadlo 3rus- nster eulen 'ttlsh 21.05, 20- ional egio- em. »k- dsen- eulen Keu- otala !1 VL otala Brus- uwa Itte aa- „Wie ben JU. en boe kom JU hier, JU. soo*n Hef klein meisje, bent toch geen zigeuner- kindje?" vroeg Peter. Groote tranen glinsterden in de kinderoogen en snikkend vertelde zü. <t»i booce mannen haar uit haar witte bedje hadden genomen, dat ae zoo verlangde naar haar pappa en mamma en dat ze niet meer wist waar haar huls was, want ae waren aldoor verder getrok ken. RUKSWEGEN (volsvns RuxtwrataeiAH) WAARVAN AANLEG OF VERBETERING IN 1959 GEHEEL 6EREEO WAS aan- veu- aren rden It ten Ik. 5UW- 5400 1% 8«- I'S? Vor- row 4.75, 15. nt> 3.30, ten: 3200 1.70 i.S: Saai ▼an ven il«t ona ren aan 1.10 •30, -13, 5.30 iter cha ten’’ ■50, een vijana zooveel mogelijk te verontrusten. Daar hebben wij geen slagkruisers bij noo dig, doch dat kan het best gebeuren door middel van een vloot van klein materiaal. En dan: nog af gezien van het feit, dat wij een vloot van slagschepen niet kunnen bemannen, zeker niet In vredestijd, leggen de bouw en het onderhoud op de schou ders van ons volk een veel te zwaren fl- nancleelen last. En nu kan men wel beweren, dat Neder land tot nu toe veel te weinig heeft over gehad voor zijn vloot; dat onze generatie verplichtingen heeft tegenover het nage slacht, en het erfdeel der vaderen trouw moet bewaren. Niemand zal dat ontkennen en geen Nederlander zal weigeren, daarvoor de offers te brengen, welke noodig en nut tig zijn, maar dat wil nog niet zeggen, dat wij bij wijze van boetedoening, in een tijd, dat onze Regeering In alle toonaarden ver kondigt, dat zij geen geld heeft voor de verbetering van de leerllngenschaal, voor de bestrijding van de jeugdwerkloosheid en tal van andere zeer noodige zaken, nu even vierhonderd millloen guldep moeten gaan uitgeven voor een zelfs door vele vlootdes- kundlgen als ondoelmatig aangevochten oplossing van het vraagstuk der maritieme defensie van Indlë. Reeds verschillende Zondagen achtereen zijn in verschillende bekende Godshuizen van Parjjs plechtige diensten gehouden, om Gods zegen af te smeeken over het ongeluk kige Polen, en te verkrijgen, dat Polen weer spoedig in vrijheid en onafhankelijkheid uit zijn asch mag verrijzen. Twee zigeuner» kropen in een anderen boek om hen te bewaken. Een luid gesnurk verried al gauw, dat al de bewoners van het kamp In diepen slaap waren, maar Peter sliep niet. Ai die vreemde gebeurtenissen hielden hem wakker, ook lag hij niet gemakkclijk en de banden om zün enkele en polsen deden hem dün- sprak de redenaar de Inscriptie, welke is gegrift In het werk, hetwelk in 1855 door de Poolsche ballingen aan de H. Maagd van het Heiligdom werd aangeboden. Deze Inscriptie luidt: „Anderen stellen hun vertrouwen in gevechtswagens en cavalerie Wij Polen stellen ons vertrouwen In den naam van Maria." Dit Jaar. schrijft d^ KNAC, was het 12 H jaar geleden, dat de „Wegenbelasting wet" van kracht werd, welke bepaalde, dat er een „RUkswegenplan” zou worden vast gesteld, „bevattende de bestaande en de aan te leggen wegen, welke hoofdverbindingen zullen vormen voor doorgaand verkeer met motorrijtuigen". De „Wegenbelasttngwet” voorzag er in, dat behalve de opbrengst van de belasting op motorrijtuigen en rijwielen ook nog elk jaar een bijdrage uit de RUks- middelen zou worden verschaft ten behoeve van den aanleg en verbetering van RUks- wegen en steun aan de provinciale wegen. men niet hangen. Desnoods laten Den len September opende Hubert Sochor zijne nieuwe zaak: auto's en motorfietsen, alle auto-benoodigdheden en onderdeelen; alle repa- rwttas worden snel en tegen redelijke prijzen uitgevoerd! Den 2den September deed Sochor officieel aanvraag om de hand van Gerda Neumann en den Zden stond de verloving aangekondigd tn verscheidene bladen. Dienselfden dag vond men in dezelfde kranten onder de rubriek „Huwelijken” de volgende een voudige kennisgeving: Op den Rijksweg Botterdam—Gouda te Dinsdagavond omstreeks acht uur een per sonenauto tn botsing gekomen met een vrachtauto, ten gevolge waarvan een per soon werd gedood, een ernstig en drie licht gewond werden In den personenauto, bestuurd door den 2B- jarigen chaufieur K Thon uit Gouda, zat de eigenaar van den wagen, de 41-jarige aan nemer H. J Nederhorst, directeur van de NV. vh. H. J. Nederhorat te Gouda. De auto kwam uit de richting Rotterdam en reed een stil- staanden vrachtauto voorbij. Op hetzelfde oogenbllk kwam uit de richting Gouda een leege militaire vrachtauto met drie militairen in de cabine Met een nevlgen slag ooi»len beide wa gens op elkaar De personenauto maakte een slag in het rond en bleef volkomen vernield aan den kant van den weg staan. Belde Inzittenden werden eruit geslingerd. De chauffeur was op slag dood. De heer Nederhorst werd ernstig gewond cn bekwam een hersenschudding. De militaire auto sloeg aan de overzijde van den weg om. De Inzittenden bekwamen allen schaaf- en snljwonden. De vier gewonden werden naar hel Van Itzrson-zlekenhuis te Gouda overgebracht De heer Nederhorst werd hier opgenomen. De mili tairen konden na verbonden te zijn, heengaan. Het UJk van den chauffeur Is naar Nteuwer- kerk aan den IJssel overgebraerft hachelijke oogenbllk dien fameuaen Karl la gezonden hebben, die van machlne- mecanlek enz. zooveel verstand had de beste ingenieur? De oude bespaarde -werklieden. Waarlijk een bulten- zansje! ZUn gewone helper, die bovendien niet Teel van techniek verstond, was plotseling ziek geworden, juist toen hü hem dringend noodig om een reeds half en half verkochte XIV Hubert Sochor voelt zich er weer boven op. y8"; het geluk heeft hem niet den rug toege keerd. Fortuna is "n vrouw en de vrouwen heb ben hem altijd best mogen lijden Hoe zou hij anders op het gelukkige idee gin gekomen, dien ouden, smoorlijk verliefden Hohenstein om geld aan te spreken, teneinde althans het dringendste: de huur voor de loka- «n en de zaak met den meubelfabrikant, te kunnen regelen? I En hoe zou anders het toeval hem juist op het t. Nemetz rleën, als hem drie motorfiets, waaraan iets haperde, in orde te brengen. De man had Karl Nemetz als nood hulp gestuurd. En Nemetz was van alles veel beter op de hoogte dan zijn voorganger, zoodat Sochor spoedig op de gedachte was gekomen, voor zijn eigen zaak in spe den bekwamen werktulgkundge vast te engageeren. Dit scheen Nemetz veel pleizier te hebben gedaan. HU was eei) man op jaren volgens zijn papieren zestig Jaar en bezat weliswaar veel kennis en ondervinding, maar geen diploma van een vak school. Dit had hem steeds belet, een betere positie te verkrijgeG- Maar hü was niet alleen In staat on^ zonder hulp een auto uiteen te nemen en weer samen te stellen en moeilijke reparaties te verrichten, maar kon ook nieuwe onderdeelen vervaardigen. En dit was juist voor Sochor van groot belang, want de verkoop van onderdeelen voor beschadigde machines zou een voornaam element van de nieuwe zaak uitmaken. Wat al geld en tjjd werd bespaard, als hl) die stukken zelf kon fabrlceeren! Bovendien was die onmiddellUk tot een meer bepaalde verdenking deden wst- groeien. Thans, nu hü als huisgenoot in ga familie Sochor is opgenomen, kan hij veel ge- makkelljker naar bewijzen zoeken en op de eerste plaats een goeden vingerafdruk van Hubert Sochor -nemen, wat hem tot dusverre niet gelukt is. Want Sochor is zeer keurig op zijn gesoigneerde handen; wanneer hfj naar do zaak of de werkplaats komt, draagt hQ bUna altijd handschoenen. Maar thuis ml hij wel met bloote handen loopen! denkt Hempel In die 12J4 jaar is veel gebeurd, helaas Juist meestentijds maatregelen betreffende, die een spoedig tot stand brengen van het RUkswegen plan slechts konden belemmeren. De bijdrage uit de RUksmlddelen verminderde weldra tot nul en bü de instelling van het Ver- keersfonds In 1934 werden de rollen omgekeerd, zoodat voortaan de motorrütulghouders een be langrijke bijdrage aan de RUksmlddelen ver leenden om daarmede andere verkeersmiddelen, die zich zelf niet financieel konden bedruipen, te steunen. Voor de wegen werden zoodoende nog slechts geringe percentages van- de opbrengsten uit het motorwegverkeer besteed. Hoewel art. 41 van de Wegenbelastingwet (en van de daarvoor in de plaats getreden Motor- rljtulgenbelastingwet) vermeldt, dat „behoudens de heffing van tol terzake van het rUden met motorrUtulgen op den openbaren weg geen an dere belasting geheven zal worden dan welke krachtens deze wet aan het Wegenfonds (Ver- keersfonds) ten goede komt”, werd het motor- verkeer In die 12 Jaar verblUd met vele hef fingen op de benzine en ontelbare parkeerbe lastingen, die niet aan genoemd fonds ten goede kwamen en derhalve ook geen steun ver leenden aan den wegenbouw. Ook de in de crisisjaren toegepaste „temporl- seerlng" van den wegenbouw werkte mede de uitvoering van het RUkswegenplan te vertragen. Vraagt men zich af. wat nu in die 12 Jaar van het RUkswegenplan tot stand Is gebracht, dan moet het antwoord lulden: begrUpelljker- wUze niet zoo veel als gehoopt en verwacht mocht worden. De bUgaande kaart, ontleend aan de bijlagen van de Verkeersfondsbegrootlng 1940 toont wat volgens de offideele instanties als „gereed" wordt aangemerkt In 1939. Direct zü daarbij opgemerkt, dat de KN A C de ver strekte gegevens van die kaart niet geheel on- derschrljft. aangezien b.v. de RUksweg door de Betuwe daarop als „gereed” staat gemeld van Ridderkerk tot Hendrik Ido Ambacht, welk ge deelte nog niet Is geopend en slechts voor „voor- looplg gereed” van Gorlnchem tot Meeteren, omdat hiervan voorlooplg slechts één baan Is aangelegd, hoewel dit gedeelte voor het verkeer is opengesteld. Volgens dezen maatstaf gerekend, zou ook de weg Rotterdam—Dordrecht dan nog niet als ge reed worden genoteerd. Zoo zün er meerdere voorbeelden, doch In het algemeen geeft bij gaande kaart dus wel aan, wat volgens de di rectie van den RUkswaterstaat na 12V4 jaar Rjjkswcgenaanleg als voltooid dient te worden beschouwd, hetzij in nieuwen aanleg, hetzij als verbetering van een reeds eerder bestaanden weg. De eerste indruk vestigt reeds de aan dacht op het feit, dat van een aaneenge sloten net nog bij lange na geen sprake is. Het aal nog vele .jaren van energie en werk kracht elschen. voordat werkelijk van een voltooid RU kswegennet kan worden gespro ken. Eerst zullen alle losse stukjes van thans nog aan elkaar geknoopt moeten worden. Daarbij zal een ruime blik op de toekomst noodig zijn om te voorkomen, dat thans nog wegen of weg gedeelten zullen werden aangelegd, welke reeds na enkele Jaren niet meer op de kaart van het RUkswegenplan als „voltooid” kunnen wordet. vermeld, omdat zU niet meer voldoen aan de primaire eischen voor een veilig wegverkeer. De laatste kaart van het RUkswegenplan toont verschillende van zulke wegen, waaraan in den loop der Jaren schatten zUn besteed, zon der dat nochtans deze wegen als „voltooid" kun nen worden beschouwd. Had men destijds een Om te beseffen, hoe blU hU was. moet men weten, dat achter den persoon van Karl Nemetz die van den detective Silas Hempel verscholen Is. Maar niemand heeft daar eenlg vermoeden van, zelfs niet Mr. Kögler, met wien Silas eenvoudig heeft afgesproken, dat hU hem van tUd tot tüd den uitslag van zUn verdere nasporingen schriftelUk sal mededeelen. Datgene, wat Hempel sinds den afloop van het proces beoogde, is hem nu elndelUk gelukt; hU heeft Sochor» vertrouwen gewonnen en >e- Indt zich op een plaats, waar hU alles kan len, alles waarnemen, alles kan te weten komen Eerlijk spel Ls het niet, dat weet hU heel ;oed. Doch met eerlUkheld vangt men geen schelmen. Ten aanzien van een zoo sllmmen kerel als Hubert Sochor was Hst tegen Hst ge oorloofd. Want als buitengewoon listig heeft hU 3ochor al spoedig leeren kennen. Enkel maar een eerzuchtige met stoute plan ten? Enkel maar een gewetenloos egoïst? Of een misdadiger?..., Is hU de moordenaar van Winkler? De man. die naar hot testament ge zocht. het mlsachlen gevonden en vernietigd heeft? Dit alles weet Silas Hempel nog niet. Een- oudig uit instinct, geprikkeld door de mede- ieellngen van Annie E1U. heeft hU tegen beta ling van een vrU aanzienlijke som den toevallig ziek geworden Wemdl overgehaald, hem als vriend en noodhulp bU Hubert Sochor aan te hevelen. Voor het oogenbllk weet hu nog niets met ■ekerheld, hoewel hU verschillende dingen beeft ongemerkt, die *Un eerste vaag vermoeden I jjn de loopende geruchten juist, dan I is onze Regeering van plan binnenkort j LA met voorstellen te komen om onze I vloot op te knappen met een drietal slag- I kruisers van tusschen de zeventig en tach- I tig millloen gulden per stuk, bij welke mll- I jjoeneh dan natuurlijk nog een aardig be- I drag zal moeten komen voor het kleinere I materiaal, dat bij dergelijke slagschepen I behoort, en bovendien een belangrijke som I om onze oorlogshavens in Nederland en I jjederlandsch-Indië geschikt te maken, deze I nieuwe aanwinsten van de Nederlandsche I vloot te herbergen. Minder dan drie-, vier- I honderd millloen gulden ineens, plus een I veertig millioen jaarlijks voor afschrijvings- I en exploitatiekosten, zal de uitvoering van I deze plannen niet kosten. I Het vraagstuk der maritieme defensie I van Nederland en zijn Koloniën Is wij I erkennen het gaarne een moeilijk en I veelzijdig probleem, dat niet In een hand- I ontdraaien kan worden opgelost, doch op I dit moment slagschepen te gaan bouwen h voor onze vloot is, naar onze overtuiging. I weinig minder dan een dwaasheid. I Natuurlijk denken wij hierbij wel onwil lekeurig aan de torpedo uit den Duitschen I onderzeeër, die in de baal van Scapa Flow in enkele seconden een kapitaal van een dikke honderd millloen gulden versplinter de en in één explosie het leven van bijna duizend goed geschoolde en geoefende ma- I trazen vernietigde (een gebeurtenis, die voor een kleine marine als de Nederland- i sche een verloren zeeslag gelijk zou zijn I geweest), maar bij de beoordeeling van de vraag of Nederland slagschepen noodig heeft of niet mag het drama van de Royal Oak toch geenszins doorslaggevend zijn, omdat wij willen aannemen, dat onze Hol- landsche marine in oorlogstijd geen enkelen vUand de gelegenheid zou gunnen, door absoluut onvoldoende bewaking van een belangrijke oorlogshaven zulk een staaltje van vermetelen moed te laten zien als dat van den Duitschen duikbootkapiteln. Overtuigender is voor ons echter de on doelmatigheid van den aanbouw van slag schepen voor onze vloot. En wij hebben daarbij de Regeering zelf aan onze zijde. Want nog geen jaar geleden werd zoowel door de Regeering in Nederland als door de gezagdragers in onze Oost in alle offl- cieele stukken verzekerd, dat een vloot, sa mengesteld uit zoogenaamd klein materiaal, kruisers, flottleljeleiders, jagers, onder- teebooten, vli$gbooten voor de verdedi ging van het Rijk voldoende en de eenlg juiste was. WU kunnen waarlijk niet fal- zien, dat sindsdien de omstandigheden i>lot- tellng hebben aangetoond, dat Nederland nu beter af zou zUn met slagkruisers. In tegendeel, het gezond verstand zegt, dat nu de tijd cum slagschepen te bouwen«voor- loopig voorb\) is. Gesteld al, dat de werven er in zouden klagen, al bet uit het buiten land voor den aanbouw van slagschepen be- noodigde materiaal in te voeren, dan nog zouden de oorlogsbodems, waarvan de bouwtijd op drie, vier jaar wordt geschat, pas klaar zijn, wanneer de huidige oorlog waarschijnlijk reeds voorbij is, en dus geen dienst meer kunnen doen. Wat er na dezen oorlog gebeuren zal, weet niemand, doch wel is het zeer waarschijnlijk, dat slagsche pen, welke nu op stapel gezet worden, oud roest zullen zijn geworden tegen dat wij ze In een volgenden oorlog, misschien, noo dig zouden hebben. Het daaraan bestede geld kan waarachtig beter besteed worden! Ook van mllitair-wetenschappelljk stand punt beschouwd is de aanbouw van slag schepen voor Nederland een kostbare, over bodige luxe. Wat hebben wU er aan, drie moderne slagschepen in Oost-Azië te sta- tionneeren? Het zou Nederlands aanzien in den Pacific misschien eenigszins vergroo- ten. maar het rustig bezit van Neder- landsch-Indië zou er toch niet afdoende mede gewaarborgd zijn. Daarvoor zouden wij in den Pacific een zoo sterke vloot moe ten onderhouden, dat wij daar, zonder de hulp van anderen, met de vloten van Japan, Engeland en Amerika zouden kunnen con- curreeren. Voor ’t kleine Nederland is dat ten eenenmale ónmogelijk. Nederland zal dus bij een conflict steeds aangewezen zijn op de hulp van anderen en nu gaat het er maar om, een vloot te hebben, die, behalve een redelijke bescherming voor onzen Ar chipel, voor een eventueelen bondgenoot van het grootste nut is. Door de centrale ligging van onze Oost in den Pacific zou de taak van onze vloot ingeval van oorlog Nemetz een slimme kerel, lederen wenk begreep. Bleef Sochor op goeden voet met dat bejaard genie, dim kon hU heel wat dingen ondernemen, die aan de groote klok behoefde te Ondanks de Britsche verklaring, inzake de behandeling van Nederlandsche schepen oU de Britsche contröle-statlons. waarin wordt te ken nen gegeven, dat men alles In het werk wil stellen, om de scheepvaart der neutralen ko weinig mogelUk belemmering in den weg te leggen, bluft het probleem van het oponthoud onzer schepen in ce Downs een blUkbaw moei lijk op te lossen zaak. Van gezaghebbende zijde in Amsterdamsche reederskringen verklaart men. dat nog steeds een groot aantal schepen is blootgesteld aan zeer langdurig oponthoud. Uit den aard>er zaak is het hier mcellUk vast te stellgRf'wélke de oorzaken zUn, maar seker 1». dat het lange oponthoud niet alleen een nadeel is voor 0112e reederUen, maar ook en vooral voor de voor- zle^j^g van ons land, omdat deze schepen vx veel. Inter ter beschikking, komen voor de t-t- hartiglng van de in- en uit’oerbelangen, d>e van ’vitale beteekenis zlfn voor onzen handel. Het aantal Nederlanesche schepen, dat op het oogenbllk In de Downs ligt, varieert, vol gens mededeellngen van bevoegde zUde, rond om de dertig. Of een spoedige wUzlging in gunstlgen zin zal Intreden, zal In belangrUke mate afhangen van de zeker niet gemakkelUke onderhanae- lingen, welke op het oogenbllk te Londen ge voerd worden over den invoer van voedings middelen en grondstoffen voor Nederland en de daarmee samen hangende geccmp leeerde kwesties, die onzen reeders nog uit de dagen van den wereldoorlog zoo duldelUk voor oegen staan. kon hU zelfs zich door Nemetz vertegenwoordigen, goede manieren en een respectabel voorkomen HU had reeds bewUzen geleverd van een kost baar talent: het op afstand houden van lastige <chuldeischers. Dus Juist de man, dien Sochor noodig had. Aanleiding genoeg om hem voor te stellen als factotum bU de nieuwe firma te komen werken zonder scherp afgelUnd arbeidsveld. Nemetz had verklaard, dat hij zich stelde met den titel van kantoer en dat hU gaarne een handje wilde toesteken, waar dat noodig of nuttig was; maar hU was er op gesteld, zekere onafhankelijkheid te bewaren. Uitsluitend van den heer Sochor zelf wilde hU bevelen krUgen. In ruil daarvoor zou hU Gich vergenoegen met een bescheiden salaris, dat hem om de drie maanden moest worden uitbetaald. HU bezat spaarduitjes en had geen onmiddellUke behoefte aan geld; bovendien vond hU het aangenaam, in eens een flinke som te trekken. Maar nog één voorwaarde moest hU stellen: de heer Sochor moest hem een kamer afstaan, waarin hU kon slapen en zUn vrUen tUd door brengen. Wsmt bU zUn vriend, den zieken werktuigkundige, wilde en kon hU niet lan-jer blUven. Dat was maar een onderkomen In tUd van nood geweest, toen hU onlangs van Weenen naar Graz was gekomen, waar hU bulten zUn vriend niemand kende. Sochor beloofde, er over te sullen naden ken. En al nadenkend begreep hu ten volle, wat die Nemetz nu voor hem beteekende: een man, dien hU eerst na verloop van drie maanden be hoefde te betalen; een man, die voor alles bruikbaar was, met weinig pretentie enniet bekrompen van opvatting.... ‘Sochor zei niet bU zich zelf, dat in onzen tUd zoo iemand als een unicum moest worden •4 HotaeMng boorde hU een geritsel en werd achter hem de tentdoek voorzichtig opge schoven. Geruischloos kwam een Heine witte gedaante naar hem toekruipen en in het maanlicht kon Peter zien, dat het een klein blend meisje was van een jaar of vtyf. De eerste dezer ontroerende plecntlgheden na den val van Warschau had plaats In de kleine merkwaardige koepelkerk, gelegen aan de Place Candon nabU den tuin der Tullerleën, wel ke reeds In de vorige eeuw ter beschikking van de Poolsche kolonie werd gesteld. Een plechtige Hoogmis werd gecelebreerd ter gelegenheid van de formatie van de nieuwe Poolsche regeering te ParUs. Den Zondag daarop droeg de Aarts bisschop van Parijs Mgr. Verdler een H Mis op tot dezelfde Intentie in de basiliek van Sacré Coeur op Montmartre. Jongstleden Zondag werd een plechtige H. MIs opgedragen In de aan Onze lieve Vrouw der Overwinning gewUde kerk, gelegen aan bet ge- lUknamtge plein In het hart van de ParUsche rakenwUk. Het "oofrtkoor was versierd met de Poolsche. Fransche en Britsche vlag. Een dichte menigte van Poolsche en Fransche geloovlgen vulde de schepen. Aan de plechtigheid werd onder andere luister bijgezet door de aanwezig heid van Mgr. Gawllna, den Blsschop-aalmoe- zenler der Poolsche legers, die pontificale assis tentie verleende. De Bisshop was ecnlgé dagen geleden In de ParUsche hoofdstad aangekomen en droeg nog de sporen van de verwondingen, welke hU tUdens de gevechten voor Warschau had opgeloopen. In^d» «erste rijen der aanwe zigen hadden plaats genomen de vloe-vocrzltter van den Poolschen ministerraad Stromskl. ge neraal Halle en de ambassadeur van Polen te ParU» Lukasiewicz. BUzondere aandacht trok de aanwezigheid van generaal Dénain inspec- teur-generaal der Fransche luchtstrUdkrachten In Noord-Afrlka, die tevens de organisatie van het Poolsche leger in PrankrUk onder zUn toe zicht heeft. Voor het altaar was een vlag in de Poolsche nationale kleuren opgesteld, op welke vlag de Zusters van Nazareth een afbeelding van de H. Maagd hadden geborduurd Deze vlag werd na de predicatle van den Pastoor der Onze Lieve Vrouw der Overwin ning door den Poolschen Blsschop-Aalmoezenier gezegend en plechtig gedragen naar het altaar der kerk, dat is toegewjjd aan de H. Maagd. Koningin der Franschen. In de predicatle be- beschouwd. ja, als Jets ónmogelijks"; ook niet, dat een man als Nemetz sinds lang een vasten en ruim betaalden werkkring had moeten vin den. al bezat hU geen vakdiploms. Niet het minste wantrouwen tegen Nemetz kwam bU hem op Ten hoogste voldaan, dacht hü: „Ik ben toen -en geluksvogel I" Met betrekking tot de door Nemetz verlangde kamer vond hU een zeer eenvoudige oplossing: de voormalige dienstbodekamer In de ouder- lUke woning; dat vertrek lag naast sUn eigen kamer en werd nu tot bergplaats voor allerlei rommel gebruikt. Die kamer zou voor Nemetz In orde worden gemaakt. Daar de familie sinds Jaren geen meid meer hield en t grove werk door den concierge liet verrichten, kon men -IgenlUk dat vertrek goed missen. De kamer wiss zelfs nog al groot, maar donker: zU had maar één venster, dat op de kleine binnenplaats uitkwam. Doch er was electrlsch licht en overdag sou Nemetz toch bUna eregeld op zUn post moeten zUn Mevrouw Sochor had geen bezwaar tegen de voorgeatelde regeling. Z<| zou Nemetz ontbut en avondmaal bezorgen, daar een stuivertje aan verdienen en bovendien bU gelegenheid al den kennissen kunnen zeggen, dat men nu een ':necht hield Karl Nemets was heel blU met de sohlkkln- en. Zoo ben Ik steeds In uw nabUheld. mUn- heer' Sochor. sel hü. en kunt u. wanneer ’s avonds de zaak is gesloten, nog altijd over mU beschikken» practlscher blik op de ontwikkeling van het ver keer gehad, dan zou toen een oplossing zUn ge kozen, die het motorwegverkeer van thans ton nen gouds aan herhaalde ..verbeteringen” «m. hebben bespaard Heeft men thans, na 12Vi Jaar ervaring met het RUkswegenplan, dezen ruimeren blik be reikt? De K.N.A.C. meent hieraan te moeten twüfelen, gezien de wüze waarop nog traverses door steden en dorpen, in plaats van omleggin gen worden aangelegd en anderzUds omleggin gen nog zoo dicht langs bebouwde kommen worden tot stand gebracht, dat zü reeds enkele Jaren later onherroepelijk weer in de bebou- wingskem zullen komen te liggen met alle ge varen en bezwaren daaraan verbonden. Gezon de nieuwe Inzichten winnen Inmiddels echter veld en Inderdaad mooie werken worden dooi de Nederlandsche ingenieurs tot stand ge bracht. Het is een groote voldoening voor het motor wegverkeer te weten, dat de d x>r hem veroor zaakte en ook ruimschoots betaalde wegenbouw een zeer ruimen nuttigen arbeicKschept. arbeid ten nutte van de geheele vol kin uis vesting. Inmiddels kreeg de advocaat Mr Kögler materiaal en.... Instructies: Tracht dit ot dat te weten te komen; concentreer bU de eerst volgende gelegenheid uw aandacht op dit of dat punt. En zorg vooral nauwkeurig een HJst op te maken van al de personen, die wü later misschien als getuigen kunnen gebruiken De geaneuvelden Reeds herhaaldelük Is In het licht gesteld, hoe de Fransche generale staf bü de oorlog voering zich zoo veel mogelük laat leiden door het verlangen met een minimum aan verliezen van menschenlevens uit te komen Men mag haast wel zeggen, dat dit verlangen door de democratische situatie van Frankrijk geboden is. Het leed der verUezen, welke de oorlogvoe ring met zich brengt, vervult ook het Fransche Episcopaat met diepe zorgen. In katholieke milieu» te ParUs is büzonder de aandacht ge trokken door het feit, dat op de eerste lUst der gesneuvelden op het veld van eer. de priesters naar verhouding zeer talrUk voorkwamen Aan een redacteur van de ParUsche Midi heeft de Kanunnik Pasteau, die belast ls met de zorg over de militaire priesters van het Aartsdlo- cees ParUs, naar aanleiding van de verkla ringen gezegd, dat vzt de deelname der geestelükheld aan de vüandelUkheden betreft, zich een aanzienlüke wüziglng heeft voorgedaan. In vergelüking met den oorlog van 19141918, waren in den voorgaanden oorlog de priesters in offlclenfunctie in betrekkelük gering aantal. Het meerendeel had een dienst gekregen als ziekenverpleger en brancardier, zoodat zü ook wel aan levensgevaar waren blootgesteld, maar toch In mindere mate dan officieren en man schappen in de eerste Unie. Thans zün eenerzUds door de legerautoritei- ten de lichte en zware veldhospitalen tn het leven geroepen. waajrbU geen pöeAter^ iyer te werk zün gesteld, en anderzijds 1*. in de. voor- büe vredesperlode door <je seminaries a^pdrang uitgeoefend bü de studenten, ofn zich militair te scholen en graden te behalen. De Oversten zelf hebben het voorbeeld gegeven Zoo ls de Overste van het seminarie van Vlssy thans Commandant te velde. Ter verduldelüklng van de kwesue teekent uw correspondent hlerbü aan. dat de Fransche geneeskundige dienst bü het Fransche leger in de vredesperlode voorafgaande aan de oorlogs verklaring van 19141918 vrtjwel waardeloos was, zoodat bü het uitbreken van den oorlog deze dienst grootendeels geïmproviseerd moest worden. Het lag voor de h^nd. dat toen vooral uit gemobiliseerde geestelijken de ziekenverple gers en brancardiers gerequlreerd moesten wor den. Thans ts een uitstekende ambulancedienst reeds in vredestüd door de autoriteiten in het leven geroepen met geschoold personeel, wat uit militair oogpunt een ontzaglijke verbetering beteekent. Het aantal priesters uit het ParUsche dio cees alleen dat onder de wapenen is geroe pen, bedraagt meer dan 500. Dat is onge veer een derde van het totaal. Van deze gemobillseerden is er een koionel-vlleger, drie zUn commandant, twaalf kapitein. 134 luitenant, 7 adjudant, 99 sergeant, 34 kor poraal en 131 soldaat, allen In de eerste linies. Het staat vast dat deae aoldatenpiies- ters geheel hun plicht als de anderen doen en zelfs meer, aldus kanunnik Pasteau. Maar zoo voegde de kanunnik er aan toe Indien de oorlog een meer actieve wending gaat aannemen, en onze soldatenpricsters ten gevolge van hun zeer blootgestelde positie zware verliezen zullen UJden, zal de situatie voor de ParUsche parochies zeer ernstig worden. Er zün parochies waar de geheele geestelükheld, pastoor en kapelaans, vertrokken is. Het vraagstuk wie hun plaatsen zullen gaan Innemen. Is een be klemmend vraagstuk, en er kan nog geen ant woord op gegeven worden. Het behoeft geen betoog dat het door Pasteau aangeroerde vraag stuk voor PrankrUk evenzeer geldt als voor het ParUsche Aartsdiocees. DJOKJAKARTA. 24 Oct. (Aneta). BU de uit vaart van den Sultan van Djokjakarta werd de □ouverneur-Generaal vertegenwoordigd door generaal Ter Poorter, de legercommandant door generaal llgen, de cen/mandant der Zeemacht door den kapitein ter zee Koenraad en de Raad van Ned.-Indlë door den gouverneur van Djok jakarta. Voorts waren nog aanwezig de gouver neurs van Soerakarta, Oost- en Midden-Java, de resident ter beschikking van den gouverneur van Midden-Java en de secretaris van Mldden-Java, de Soesoehoenan, de Mangkoenegoro, het hoofd van het Pakoe Alamsche Huls, vertegenwoordi gers van cultuurllchamen, de N. I- 8., alle amb tenaren, officieren en polltle-autorltelten uit DJokJa, ondernemers, zakenlieden en een zeer groot aantal particulieren. Het stoffelUk overschot van den Vorst was opgebaard In de „bangsal kentjono" (de z.g. gouden statie-zaal van den Kraton te Djok jakarta). Na een korte doedoek-statie om de lükbaar. waarbü het stoffelUk overschot werd gekist, gaf de gouverneur het teeken aan de naaste familieleden, dat zü de UJkbaar kon den uitdragen. Het fort Vredeburg gaf een saluut van 13 schoten terwül de sfbet zich In beweging zette. Achter de baar liepen de gbuvemeur en zün gevolg. Tn de Kemandoengan Kldoel werd de baar door de naaste verwanten overgegeven aan de meer verwüderde verwanten, waarbü de korpsen Pradjoerlt ‘n drietal salvo's afgaven. De gouver neur met zün gevolg en de naaste bloedverwan ten keerden daarna terug. De baar werd verder gedragen door alle Bangsals naar de ZuidelUkste poort van den Kraton, waar wederom de korpsen Pradjoerlt drie ssdvo's afgaven. Op den Zuider Aloon-Aloon waren inmiddels de groote stoet en het militaire escorte opgesteld. BU het bereiken van de ZuldelUke Kraton- poort (de Tra tag Kldoel) nam het Kon. Ned. Indische leger de baar van de bloedverwanten over, waarna het stoffelUk overschot In een praalwagen werd geplaatst. Als slippendragers fungeerden kolonel dr. Büleveld, kolonel Over akker, de overste der Intendance Jongert en de overste der administratie Mourer. Nadat de korpsen Pradjoerlt drie salvo’s had den gegeven, volgden drie salvo’s van het vuur- peleton van het leger, waarna de stoet, die on geveer 1500 Meter lang was en waarin zich ruim 5000 personen bevonden, zich In beweging zette. Vla den Zuider Aloon-AJoon bewoog de stoet zich door de poort Nlrbojo naar Tangkak, de grens van de stad Djokjakarta. Hier stelde het mili taire escorte zich op, om den praalwagen te laten passeeren. Onder de salvo’s van het vuurpeleton en na een laatsten groet van het omfloerst vaandel en van de hoofd-offlcleren-slippendragers ging de stoet verder naar Imoglrl. Na aankomst te Imogirl werd de baar naar de moskee gedragen. Nadat de voorgeschreven mo- hammedaansche ceremoniën waren verricht, werd de baar naar de eigenlüke begraafplaats op den Berg der nevelen gedragen. De büzetting geschiedde In tegenwoordigheid van den Rüksbestuufder, de rUksgrooten en den hoofdpenghoeloe. DJOKJAKARTA, 24 Oct (Aneta). In zün korte rede van rouwbeklag tot de nabestaanden van den Sultan, zeide de gouverneur oa.: „Ik wU mU slechts afvragen, welk woord van troost ik voor u kan vinden. Ik geloof, dat het dit moet zün: dat gü het geluk beleefd hebt, een Vosst gediend te hebben, die voor u is geweest een toonbeeld van Javaansche kesatrüa, een kesa- trUa In trouw, een kesatrüa In menschenliefde, een kesatrüa In distinctie en vorstelüke waar digheid, een kesatrUa in moed om te leven en ook om te sterven". Het Pakoe Alamsche Huls heeft een rouw aangenomen. De dagbladen te Djokjakarta verschünen vandaag niet, terwül de bioscopen zUn gesloten. De geheele plechtigheid van de uitvaart van den Sultan was een diep aangrüpende gebeurte nis. In DJokJa bestond ontzaglijke drukte van de züde van het publiek. _De gasten werden bü aankomst ontvangen door den kroonprins Do- rodjatoen. juist zijn, de verbindingswegen van iNimn

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1939 | | pagina 11