Kabouter Flip
vriendje Wip
en zijn
I
DE ONBEKENDE
n
5
"""AKKERTJE
HET RIJKSWEGENPLAN
PLECHTIGE DIENSTEN
r
VOOR POLEN TE PARIJS
in de kapel
Slagkruisers
noodig
PLECHTIGE UITVAART
VAN EEN SULTAN
Hoofd pijn
WOENSDAG 25 OCTOBER 1039
la
Fo6«r
!o6er
ra»
12'/t jaar geleden werd de Wegen-
belaetingwet van kracht
Het oponthoud van onze
schepen in de Downs
m
Z
S
h
ras-
-IA
van
i. ver-
oóer
ober
vaa
week
het
in
en
DOOR A. HRUSCHKA
16
kreeg
want de man had
(Wordt vervolgd)
trvers-
e van
Vele prieeternamen op de lyeten
der gevallenen
dig
geld
Onze Parijsche correspondent seint Dinsdag
middag:
Mtl.
cent
0.50
vso
ilren
culsS
en Iz
In de
it be-
büna
Karl
tevreden
knecht
de
kv
van
stiws
Sltts
aan**
rgade-
«eerw.
n.
aublle-
nnlng.
cursus,
idering
werk Ȇn i
büe vredesi
ilnde-
Enge-
"Ptar
gelijk
in tto
Hoorn.
ver-
ur in
land
Sept,
ïelgië
roode
ton.
x>l in
Sept,
ender
lelgië
rede
naar
i ver
in ter
buren
n dit
«drag
was
onmlddellük
r van
levert,
er de
wor-
000
78,
k
t
l
■al
1de in
tegen
guerd-
tegen
non»
«ren
man
S.10
420.
-12.
5.30
>uter
«cM
Hjrie
eeC.
65—
50—
3.
gltte
rooi
r ook
ver
acht-
cbaar
•land
1 11e-
2«8
2 ton
•land
Sept.
Igens
lentr.
Sept
tlgfeeden na
in de kleine
•n de Place
„Wie ben jü- en boe kom jü hier, JU. soo’n
lief klein meisje, bent toch geen slgeuner-
klndje?” vroeg Peter. Groote tranen glinsterden
tn de kinderoogen en snikkend vertelde «U. dat
boose mannen haar uit haar sritte bedje hadden
genomen, dat ae aoo verlangde naar haar pappa
en mamma en dat ae niet meer wist waar haar
huis was, want ae waren aldoor verder getrok
ken.
idanks de Britsche verklaring. Inzak* de
indeling van Nederlandsche schepen bü de
-jhe contróle-jtatlons. waarin wordt te ken-
For-
allen schaaf- en snljwoncWn
De vier gewonden werden naar het Van
Iterson-zlekenhuls te Gouda overgebracht De
heer Nederhorst werd hier opgenomen De mili
tairen konden na verbonden te zijn, heengaan.
Het lijk van, den chauffeur ts naar Nleuwer-
l-.erk aan den IJssel overgebracht.
dan kon hjj
men niet
hangen.
Desnoods
laten
RIJKSWEGEN
(VOLttNS RUKSWtSCNStAN)
WAARVAN AANLEG OF
VERBETERING IN 193»
GEHEEL GEREED WA5
oor de
jaar-
ver-
een
n oud
den
eenlge
m ai
i film
uw coril
geneeski
de vredi
verklarii
was. zo
deze <Z
Reeds verschillende Zondagen achtereen
zijn in verschillende bekende Godshuizen
van Parijs plechtige diensten gehouden, om
Gods zegen af te smeeken over het ongeluk
kige Polen, en te verkrijgen, dat Polen weer
spoedig in vrijheid en onafhankelijkheid uit
zijn asch mag verrijzen.
juist zijn, de verbindingswegen van een
Vijand zooveel mogelijk te verontrusten.
Daar hebben wij geen slagkruisers bij noo
dig, doch dat kan het best gebeuren door
middel van een vloot van klein materiaal.
En dan: nog af gezien van het feit, dat
wij een vloot van slagschepen niet kunnen
bemannen, zeker niet in vredestijd, leggen
de bouw en het onderhoud op de schou
ders van ons volk een veel te zwaren fl-
nancleelen last.
En nu kan men wel beweren, dat Neder
land tot nu toe veel te weinig heeft over
gehad voor zijn vloot; dat onze generatie
verplichtingen heeft tegenover het nage
slacht, en het erfdeel der vaderen trouw
moet bewaren. Niemand zal dat ontkennen
ten geen Nederlander zal weigeren, daarvoor
de offers te brengen, welke noodig en nut
tig zijn, maar dat wil nog niet zeggen, dat
wij bij wijze van boetedoening, in een tijd,
dat onze Regeering in alle toonaarden ver
kondigt, dat zij geen geld heeft voor de
verbetering van de leerlingenschaal, voor
de bestrijding van de jeugdwerkloosheid en
tal van andere zeer noodlge zaken, nu even
vierhonderd millioen gulden moeten gaan
uitgeven voor een zelfs door vele vlootdes-
kundlgen als ondoelmatig aangevochten
oplossing van het vraagstuk der maritieme
defensie van Indlë.
Inmiddels kreeg de advocaat Mr. Edgier
materiaal en.... Instructies: Tracht dit of dat
te weten te komen; concentreer bij de eerst
volgende gelegenheid uw aandacht op dit ot
dat punt. En zorg vooral nauwkeurig een Hjst
op te maken van al de personen, die wfj later
misschien als getuigen kunnen gebruiken
Twee zigeuners kropen in een anderen boek
om hen te bewaken. Een luid gesnurk verried
al gauw, dat al de bewoners van het kamp in
diepen slaap waren, maar Peter sliep niet. Ai
die vreemde gebeurtenissen hielden hem
wakker, ook lag hü niet gemakkelijk en de
banden om zijn enkels en polsen aeden hem
oUn.
uit g<
gersi
jta/rr Thans is een uitstekende ambulancedienst
reeds in vredestijd door de autoriteiten in het
leven geroepen met geschoold personeel, wat
uit militair oogpunt een ontzaglijke verbetering
bdtaekent.
A Het aantal priesters uit het P&rusche dio
cees alleen dat onder de wapenen is geroe
pen, bedraagt meer aan 500. Dat is onge
veer een derde van het totaal. Van deze
gemobUlseerden is er een kolonel-vlleger,
drie zijn commandant, twaalf kapitein. 134
luitenant. 7 adjudant. 99 sergeant. 34 kor
poraal en 131 soldaat, alien in de eerste
Unies. Het staat vast dat deze soldatenpries-
ters geheel hun plicht als de anderen doen
en zelfs meer, aldus kanunnik Pasteau.
Maar zoo voegde de kanunnik er aan toe
Indien de oorlog een meer actieve wending
gaat aannemen, en onze soldatenpriesters ten
gevolge van hun zeer blootgestelde positie zware
verliezen zullen lüden. zal de situatie voor de
Parijsche parochies zeer ernstig worden. Er zijn
parochies waar de geheele geestelijkheid, pastoor
en kapelaans, vertrokken is. Het vraagstuk wie
hun plaatsen zullen gaan innemen, is een be
klemmend vraagstuk, en er kan nog geen ant
woord op gegeven worden. Het behoeft geen
betoog dat het door Pasteau aangeroerde vraag
stuk voor Frankrijk evenzeer, geldt als voor het
Pgrijsche Aartsdioeees.
sprak de redenaar de inscriptie, welke is gegrift
in het werk, hetwelk in 1855 door de Poolsche
ballingen aan de H Maagd van het Heiligde m
werd aangeboden.
Deze inscriptie luidt: ..Anderen stellen hun
vertrouwen in gevechtswagens en cavalerie. Wij
Polen stellen on» vertrouwen In den naam van
Maria."
De eerste dezer ontroerende plecnt'
den val,van Warschau had plaatsvin
merkwaardige koepelkerk, gelegen aar
Candon nabij den tuin der Tullerieën,
ke reeds in de vorige eeuw ter beschikking van
de Poolschj^kolonle werd gesteld. Een plechtige
Hoogmis werd gecelebreerd ter gelegenheid van
de formatie van de nieuwe Poolsche regeering
te Parijs. Den Zondag daarop droeg de Aarts
bisschop van Parijs Mgr. Verdler een H. Mts op
tot dezelfde Intentie in de basiliek van Sacré
Coeur op, Montmartre.
Jongstleden Zondag werd een plechtige H. Mis
opgedragen in de aan Onze lieve Vrouw der
Overwinning gewijde kerk, gelegen aan het ge
lijknamige plein in het hart van de Parijsche
zakenwijk. Het "oofdkoor was versierd met de
Poolsche, Fransche en Britsche vlag. Een dichte
menigte van Poolsche en Fransche geloovigen
vulde de schepen. Aan de plechtigheid werd
gnder andere luister bijgezet door de aanwezig
heid van Mgr. Oawllna, den Bisschop-aalmoe
zenier der Poolsche legers, die pontificale assis
tentie verleende. De Bisschop was eenlge dagen
geleden in de Parijsche hoofdstad aangekomen
en droeg nog de sporen van de verwondingen,
welke hij tijdens de gevechten voor Warschau
had opgeloopen In de eéTste rijen der aanwe
zigen hadden plaats genomen de vice-vporzltter
♦an den Poolschen ministerraad Stromskl. ge-
‘néraal Halle en de ambassadeur van Polen te
Parijt Lukasiewicz. Bijzondere aandacht trok
de aanwezigheid, van generaal Dénaln Inspec-
teur-generaal der Fransche luchtstrijdkrachten
In Noord-Afrlka, die tevens de organisatie van
het Poolsche leger in Frankrijk onder rijn toe-
ticht heeft. Voor het altaar was een vlag in de
Poolsche nationale kleuren opgesteld, op welke
vlag de Zusters van Nazareth een afbeelding
van de H. Maagd hadden geborduurd
Deze vlag werd na de predicatie van den
Pastoor der Onze Lieve Vrouw der Overwin
ning door den Poolschen Bisschop-Aalmoezenier
gezegend en plechtig gedragen naar het altaar
der kerk, dat is toegewijd aan de H. Maagd.
Koningin der Franschen. In de predicatie be
gaande kaart dus wel aan, wat volgens de di
rectie van den Rijkswaterstaat na 12% jaar
Rijks wegenaanleg als voltooid dient te worden
beschouwd, hetzij in nieuwen aanleg, hetzij als
verbetering van een reeds eerder bestaanden
weg.
De eerste indruk vtótlgt reeds de aan-
dacht op het feit, dat van een aaneenge
sloten net nog bij lange na geen sprake 1*.
Het zal nog gele jaren van energie en werk
kracht elschen. voordat werkelijk van een
voltooid Rjjkswegennet kan worden gespro
ken.
Eerst zullen alle losse stukjes van thans nog
aan elkaar geknoopt moeten worden. Daarbij
zal een ruime blik op de toekomst noodig zijn
om te voorkomen, dat thans nog wegen of weg
gedeelten zullen worden aangelegd, welke reeds
na enkele jaren niet meer op de kaart van het
RUkswegenplan ajs „voltooid" kunnen wordet
vermeld, omdat rij niet meer voldoen aan de
primaire eischen voor een veilig wegverkeer.
De laatste kaart van het RUkswegenplan
toont verschillende van zulke wegen, waaraan in
den loop der jaren schatten zijn besteed, zon
der dat nochtans deze wegen als „voltooid" kun
nen worden beschouwd. Had men destijds een
hebben het voorbeeld gegeven. Zoo is de
■ste van het seminarie van "Vlssy thans o
mandant te geldF. f
verduidelijking van de kwbstie toekent
■spondent hierbij aan, dat de Fransche
tadlge dienst bij het Fransche leger in
Aicriode voorafgaande aan de oorlogs-
J van 19141918 vrijwel waardeloos
Hat bij het uitbreken van den oorlog
nat grootendeels gtftoproviseerd moest
Het lag voor de hand, dat toen vooral
loblllseerde geestelijken de riekenverpie-
brancardiers gerepuireerd moesten wor-
pedaante naar hem toekruipen
maanlicht kon Peter zien, dat het een klein
blond meisje was van een jaar of rijf.
kon hij zelfs zich door Nernetz
vertegen w oordlgen
goede manieren en een respectabel voorkomen
HU had reeds bewijzen geleverd van een kost
baar talent: het op afstand houden van lastige
•chuldeischers.
Dus juist de man, dien Sochor noodig had.
I n de lo°Pende geruchten Juist, dan
I is onze Regeering van plan binnenkort
Ld met voorstellen te komen om onze
I vloot op te knappen met een drietal slag-
I fcruisers van tusschen de zeventig en tach-
tig millioen gulden per stuk, bij welke mil-
jjoenen dan natuurlijk nog een aardig be-
I drag zal moeten komen voor het kleinere
I materiaal, dat bij dergelijke slagschepen
behoort, en bovendien een belangrijke som
I om onze oorlogshavens in Nederland en
I xederlandsch-Indlë geschikt te maken, deze
I nieuwe aanwinsten van de Nederlandsche
vloot te herbergen. Minder dan drie-, vier
honderd millioen gulden ineens, plus een
veertig millioen jaarlijks voor afschrijvlngs-
en exploitatiekosten, zal de uitvoering van
deze plannen niet kosten.
Het vraagstuk der maritieme defensie
van Nederland en zijn Koloniën Is wij
erkennen het gaarne een moeilijk en
veelzijdig probleem, dat niet In een hand
omdraaien kan worden opgelost, doch op
dit moment slagschepen te gaan bouwen
voor onze vloot Is, naar ‘onze overtuiging,
weinig minder dan een dwaasheid.
Natuurlijk denken wij hierbij wel onwil
lekeurig aan de torpedo uit derf Dultschen
onderzeeër, die In de baal van Scapa Flow
in enkele seconden een kapitaal van een
dikke honderd millioen gulden versplinter
de en In één explosie het leven van bijna
duizend goed geschoolde en geoefende ma-
trozen vernietigde (een gebeurtenis, die
voor een kleine marine als de Nederland
sche een verloren zeeslag geUJk zou zijn
i - geweest), maar bij de beoordeellng van de
vraag of Nederland slagschepen noodig
heeft of niet mag het drama van de Royal
Oak toch geenszins doorslaggevend zijn,
omdat wij willen aannemen, dat onze Hol-
landsche marine In oorlogstijd geen enkelen
vijand de gelegenhefd zou gunnen, door
absoluut onvoldoende bewaking van een
belangrijke oorlogshaven zulk een staaltje
van vermetelen moed te laten zien als dat
van den Dultschen dulkbootkapiteln.
Overtuigender is voor ons echter de on-
doelmatigheid van den aanbouw van slag
schepen voor onze vloot. 'En wij hebben
daarbij de Regeering zelf aan onze zijde.
Want nog geen Jaar geleden werd zoowel
door de Regeering In Nederland als door
de gezagdragers in onze Oost In alle offiA
cieele stukken verzekerd, dat een vloot, sa
mengesteld uit zoogenaamd klein materiaal,
kruisers, flottleljelelders, jagers, onder-
zeebooten, vllegbooten voor de verdedi
ging van het Rijk voldoende en de eenlg
juiste was. Wij kunnen waarlijk niet in
zien, dat. sindsdien de omstandigheden plot
seling hebben aangetoond, dat Nederland
nu beter af zou zijn met slagkruisers. In
tegendeel, het gezond verstand zegt, dat
nü de tijd om slagschepen te bouwen_vopr-_
looplg voorè^ y-Gestéld aL dat dé werven
er in zouden slagen, al het uit het buiten
land voor den aanbouw vAn slagschepen be
noodigde materiaal In te voeden, dan nog
zouden de oorlogsbodems, waarvan de
bouwtijd op drie, vier jaar wordt geschat,
pas klaar zijn, wanneer de huidige oorlog
waarschijnlijk reeds voorbij Is, en dus geen
dienst meer kunnen doen. Wat er na dezen
oorlog gebeuren zal, weet niemand, doch
wel is het zeer waarschijnlijk, dat slagsche
pen, welke nu op stapel gezet worden, oud
roest zullen zijn geworden tegen dat wij
ze In een volgenden oorlog, misschien, noo-
zouden hebben. Het daaraan bestede
Iran waarachtig beter besteed worden!
Ook van militair-wefenschappelij^ stand
punt beschouwd is de aanbouw van slag
schepen voor Nederland een kostbare, over
bodige luxe. Wat hebben wij er aan, drie
moderne slagschepen In Oost-Azlë te sta-
tionneeren? Het zou Nederlands aanzien In
den Pacific misschien eenigszlns vergroo-
ten, maar het rustig bezit van Neder-
landsch-Indië zou er toch niét «.afdoende
mede gewaarborgd zijn. Daarvoor zouden
wij in den Pacific eertzoo sterke vloot moe
ten onderhouden, dat wij daar, zonder de
hulp van anderen, met de vloten van Japan,
Engeland en Amerika zouden kunnen con-
curreeren. Voor ’t kleine Nederland is dat
ten eenenmale onmogelijk. Nederland zal i
dus bij een conflict steeds aangewezen zijn
op de hulp van anderen en nu gaat het er
maar om, een vloot te hebben, die, behalve
een redelijke bescherming voor onzen Ar-
chlpel, voor een eventueelen bondgenoot
van het grootste nut is. Door de centrale
ligging van onze Oost in den Pacific zou
de taak van onze vloot Ingeval van oorlog
Den len September opende Hubert Sochor
rijne nieuwe zaak: auto's en motorfietsen, alle
auto-benoodlgdheden en onderdeelen; alle repa
raties worden snel en tegen redelijke prijsen
uitgevoerd!
Den 2den September deed Sochor officieel
aanvraag om de hapd van Gerda Neumann en
den 3den stond de verloving aangekondlgd in
verscheidene bladen
Dtenzelfden dag vond men in deselfde kranten
onder de rubriek .Huwelijken de volgende een
voudige kennisgeving:
motorfiets, waaraan iets haperde, in orde te
brengen. De man had Karl Nernetz als nood
hulp gestuurd. En Nernetz wa« van alles veel
beter op de hoogte dan rifn voorganger, zoodat
Sochor spoedig op de gedachte was gekomen,
voor rijn eigen zaak in spe den bekwamen
werktulgkundge vast te engageeren. Dit scheen
Nernetz veel pleizier te hebben gedaan. HU
was een man op jaren volgens zijn papieren
zestig jaar en bezat willswaar veel kennis en
ondervinding, maar geen diploma van een vak
school. Dit had hem steeds belet, een betere
positie te verkrijgen Maar hU was niet alleen
in staat om zonder hulp een auto uiteen te
nemen en weer samen te stellen en moeilijke
reparaties te verrichten, maar kon ook nieuwe
onderdeelen vervaardigen. En dit was Juist
voor Sochor van groot belang, want de verkoop
van onderdeelen voor beschadigde machines
zou een voornaam element van de nieuwe zaak
uitmaken. Wat al geld en tUd werd bespaard,
als hU die stukken zelf kon fabrlceeren!
Bovendien was Nernetz een slimme kérel,
die onmlddellUk lederen wenk begreep. Bleef
Sochor op goeden voet met dat bejaard genie.
heel wat dingen ondernemen, die
aan de groote klok behoefde te
De gesneuvelden
Reeds herhaaldeiuk Is in het licht gesteld,
hoe de Fransche generale staf bij de oonog-
oering .zich zoo veel mogelijk laat lelden door
het verlangen met een minimum aan verlieten
van menachenlevens uit te komen. Men mag
hasut wel zeggen, .dat dit verlangen door de
democratische situatie van Frankrijk gebodeYi is.
Het leed der verliezen, welke de oorlogvoe
ring met zich brengt, vervult ook het Fransche
Episcopaat met diepe zorgen. In katholieke
milieus te ParUs 1* bijzonder de aandacht ge
trokken door het feit, dat op de eerste lUst der
gesneuvelden op het veld van eer. de priesters
naar verhouding zeer talrijk voorkwamen Aan
een redacteur van de Parijsche Midi heeft de
Kanunnik Pasteau. die belast is met de zorg
over de militaire priesters van het Aartsriio-
cees Parijs, naar aanleiding van de verkla
ringen gezegd, dat wat de deelname der
geestelükheid aan de vUandelUkheden betreft,
rich een aanzienlijke wijziging beeft voorgedaan.
In vergelUking met den oorlog van 19141918,
waren in den voorgaanden oorlog de priesters in
offlclersfunctie in betrekkeltjk gering aantal.
Het mee rendeel had een dienst gekregen als
ziekenverpleger en brancardier, zoodat zU ook
wel aan levensgevaar waren blootgesteld, maar
toch in mindere mate dan officieren en man
schappen in de eerste Unie.
Thans zijn eenerzUds door de legerautoritei-
ten de Uchte en zware veldhospitalen In het
leven geroepen, waarbij geen priestersmeer te
teld, en anderzjjds is io.-4g voor-
lode door de seminaries aandrang
uitgeoefend de studenten, pm zich militair
te scholen en graden te behalen. De Oversten
zeil
Ovi
Coi
Aanleiding genoeg om hem voor te stellen als
factotum bU de nieuwe firma te komen werken
zonder scherp afgelUnd arbeidsveld.
Nernetz had verklaard, dat hU zich
stelde met den titel van kantoor-
en dat hU gaarne een handje wilde
toesteken, waar dat noodig of nuttig was: maar
hU was er op gesteld, zekere onafhankelUkheld
te bewaren. Uitsluitend van den heer Sochor
zelf wilde hU bevelen krUgen. In ruil daarvoor
zou hU zich vergenoegen met een bescheiden
salaris, dat hem om de drie maanden moest
worden uitbetaald. HU bezat spaarduitjes en
had geen onmlddeUUke behoefte aan geld:
bovendien vond hU het aangenaam, in eens een
flinke som te trekken.
Maar nog één voorwaarde moest hU stellen:
de heer Sochor moest hem een kamer afstaan,
waarin hU kon slapen en zUn vrUen tUd door
brengen. Want bU zUn vriend, den rieken
werktuigkundige, wilde en kon hU niet langer
blUven. Dat was maar een onderkomen in tUd
van nood geweest, toen hU onlangs van Weenen
naar Graz was gekomen, waar hU buiten zUn
vriend niemand kende.'
Sochor beloofde, er over te zullen naden
ken.
En al nadenkend begreep hU ten volle, wat
die Nernetz nu voor hem beteekende: een num,
dien hU eerst na verloop van drie maanden be
hoefde te betaleneen man. die voor alles
bruikbaar was. met weinig pretentie enniet
bekrompen van opvatting
Sochor zei niet bU zich zelf, dat tn onzen
tUd aoo iemand als een unicum moest worden
practischer blik op de ontwikkeling van het ver
keer gehad, dan sou toen een oplossing rijn ge
kozen, die het motorwegverkeer van thans ton
nen gouds aan herhaalde „verbeteringen’’ zou
hebben bespaard.
Heeft men thans, na 12% jaar ervaring met
het RUkswegenplan. dezen ruimeren blik be
reikt? De K.N.A.C. meent hieraan te moeten
twijfelen, gezien de wijze waarop nog traverses
door steden en dorpen. In plaats van omleggin
gen worden aangelegd en anderzijds omleggin
gen nog zoo dicht langs bebouwde kommen
worden tot stand gebracht, dat zU reeds enkele
Jaren later onherroepelijk weer in de bebou-
wlngskem zullen komen te liggen met alle ge
varen en bezwaren daaraan verbonden. Gezon
de nieuwe Inzichten winnen Inmiddels echter
veld en Inderdaad mooie werken worden doot
de Nederlandrche Ingenieurs tot stand ge
bracht.
Het is een groote voldoening voqr het motor
wegverkeer té weten, dat de dxrr hem veroor
zaakte en ook ruimschoots betaaldë wegenbouw
een zeer Tulmen npttlgen arbeid schept, arbeid
ten nutte van de geheele volkshuisvesting.
tot een meer bepaalde verdenking deden uit
groeien. Thans, nu hU als huisgenoot in da
familie Sochor la opgenomen, kan hu veel ge-
makkelljker naar bewijzen zoeken en op de
eerste plaats een goeden vingerafdruk van
Hubert Sochor nemen, wat hem tot dusverre
niet gelukt is. Want Sochor ts aeer keurig op
zün gesoigneerde handen; wanneer hU naar de
zaak ot de werkplaats komt, draagt hU bijna
altUd handschoenen.
Maar thuis zal hU wel met bloote banden
loopen! denkt Hempel.
Dit jaar. schrUft de KNA.C,, was het
12% jaar geleden, dat de „Wegenbelasting
wet’’ van kracht werd, welke bepaalde, dat
er een .RUkswegenplan" zou worden vast
gesteld, „bevattende de bestaande en de aan
te leggen wegen, welke hoofdverbindingen
zullen vormen voor doorgaand verkeer met
motorrUtuigen”. De „Wegenbelastingwet”
voorzag er in, dat behalve de opbrengst van
de belasting op motorrUtuigep en rUwielen
ook nog elk jaar een bUdrage uit de RUks-
mlddelen zou worden verschaft ten behoeve
van den aanleg en verbetering van RUks-
wegen en steun aan de provinciale wegen.
Om te beseffen, hoe blU hU was. moet men
weten, dat achter den persoon van Karl Nernetz
die van den detective Silas Hempel verscholen
is. Maar niemand heeft daar eenlg vermoeden
van. zelfs niet Mr. Kögler, met wien Silas
eenvoudig heeft afgesproken, dat hü hem van
tüd tot tUd den uitslag van zUn verdere
nasporingen schrlftelUk zal mededeelen.
Datgene, wat Hempel sinds den afloop van
het proces beoogde, is hem nu elndelUk gelukt;
hU heeft Sochor1» vertrouwen gewonnen en be
vindt zich op een plaats, waar hU alles kan
rien. alles waarnemen, alles kan te weten komen
EerlUk spel is het niet, dat weet hü heel
joed. Doch met eerlükheld vangt men geen
schelmen. Ten aanzien van een zoo sllmmen
kerel als Hubert Sochor was list tegen list ge
oorloofd. Want als buitengewoon listig heeft hü
Sochor al spoedig leeren kennen.
Enkel maar een eerzuchtige met stoute' plan
nen? Enkel maar een gewetenloos egoïst? Of een
misdadiger?.... Is hU de moordenaar van
Winkler? De man. die naar het testament ge
zocht. het misschien gevonden en.... vernietigd
heeft?
Dit alles weet Silas Hempel nog niet. Een-
oudlg uit instinct, geprikkeld door de mede-
deellngen van Annie Eltz.' heeft hU tegen beta
ling van een vrü aanrienlüke som den toevallig
riek geworden Wemdl overgehaald, hem als
vriend en noodhulp bü Hubert Sochor aan te
bevelen.
Voor het oogenblik weet hü nog niets met
zekerheid. hoewef hü verschillend* dingen
heeft opgemerkt, die zün eerste vaag vermoeden
beschouwd, ja, als „Iets ónmogelijks"; ook niet,
dat een man als Nernetz sinds lang een vasten
en ruim betaalden werkkring had moeten vin
den, al bezat hü geen vakdlploma. Niet het
minste wantrouwen tegen Nernetz kwam bü
hem op.
Ten hoogste voldaan, dacht hü: „Ik ben toen
een geluksvogel!"
Met betrekking tot de door Nernetz verlangde
kamer vond hü een zeer eenvoudige oplossing:
de voormalige dienstbodekamer in de ouder-
lUke woning; dat vertrek lag naast zün eigen
kamer en werd nu tot bergplaats voor allerlei
rommel gebruikt. Die kamer zou voor Nernetz
tn orde worden gemaakt. Daar de familie sinds
jaren geen n*eid meer hield en 1 grove werk
door den concierge liet verrichten, kon men
-IgenlUk dat vertrek goed missen.
De kamer was »elfs nog al groot, maar
donker; zü had maar één venster, dat op de
kleine blnnenpIsaU uitkwam. Doch er wa*
electrisch licht en overdag zou Nernetz toch büna
geregeld op zün post moeten zUn.
Mevrouw Sochor had geen bezwaar tegen
de voorgestelde regeling. Z<j sou Nernetz ontbUt
en avondmaal bezorgen, daar een stuivertje aan
verdienen en bovendien bü gelegenheid al den
kennissen kunnen zeggen, dat men nu een
knecht hield
Karl Nernetz was heel biü met de schikkin
gen.
Zoo ben Ik steeds in uw nabUheld. mijn
heer Sochor. zei hü. en kunt u. wanneer
'a avonds de zaak is gesloten, nog altüd over mü
beschikken.
In die 12% Jaar is veel gebeurd, helaas juist
meestentUds maatregelen betreffende, die een
spoedig tot stand brengen van het RUkswegen
plan slechts konden belemmeren.
De bUdrage uit de RUksmiddelen verminderde
weldra tot nul en bü de instelling van het Ver-
keersfonds in 1934 werden de rollen omgekeerd,
zoodat voortaan de motorrütuighouders een be
langrijke bUdrage aan de RUksmiddelen ver
leenden om daarmede andere verkeersmiddelen,
die zich zelf niét financieel konden bedruipen,
te steunen. -•
Voor de wegen werden zoodoende nog slechts
geringe -percentages van de opbrengsten uit het
motorwegverkeer besteed.
Hoewel art. 41 van de Wegenbelastingwet (en
van de daarvoor in de plaats getreden Motor-
rUtulgenJjelastlngwet) vertseldt, dat „behoudens
de heffing van tok terzake van het rüden met
motorrUtuigen op den openbaren „weg geen an
dere belasting geheven zal worden dan welke
krachtens deze wet aan het Wegenfonds (Ver-
keersfonds) ten goede komt”, werd het motor-
verkeer In die 12% jaar verblüd met vele hef
fingen op de benzine en ontelbare parkeerbe
lastingen, die niet aan genoemd fonds ten
goede kwamen en derhalve ook geen steun ver
leenden aan den wegenbouw.
Ook de in de crisisjaren toegepasflf „tempori-
seerlng” van den wegenbouw werkte mede de
uitvoering van het RUkswegenplan te vertragen
Vraagt men zich af. wat nu in die 12% jaaj
van het RUkswegenplan tot stand is gebracht,
dan moet het antwoord luiden: begrüP«?Uker-
wüze niet zoo veel als gehoopt en verwacht
mocht worden. De bUgaande kaart, ontleend
aan de bUlagen van de Verkeersfondsbegrootlng
1940 toont wat volgens de officieele instanties
als „gereed" wordt aangemerkt in 1939. Direct
zü daarbü opgemerkt, dat de KNAC, de ver
strekte gegevens van die kaart niet geheel on-
derschrUft, aangezien b.v. de RUksweg door de'
Betuwe daarop als „gereed” staat gemeld van
Ridderkerk tot Hendrik Ido Ambacht, welk ge
deelte nog niet is geopend en slechts voor „voor-
looplg gereed” van Gorlnchem tot Meeteren,
omdat hiervan voorlooplg slechts één baan is
aangelegd, hoewel dit gedeelte voor het-werkeer
is opengesteld.
Volgens dezen maatstaf gerekend, zou ook de
weg Rotterdam—Dordrecht dan nog niet als ge
reed worden' genoteerd. Zoo zün er meerdere
DJOKJAKARTA. 24 Oct. (Aneta). Bü de uit
vaart van den Sultan van Djokjakarta werd de
Gouverneur-Genefzal vertegenwoordigd door
generaal Ter Poorter, de legercommandant door
generaal Ilgen, de ccnanandant der Zeemacht
door den kapiteinter zee Koenraad en de Raad
van Ned.-Indlé door den gouverneur van Djok
jakarta. Voorts waren nog aanwezig de gouver
neurs van Soerakarta, Oost- en Mldden-Java. de
tesldent ter,be*8blkklng van den gouverneur van
Mldden-Java 'èh de secretaris van Mldden-Java,
de Soesoehoenan, de Mangkoenegoro, het hoofd
van het Pakoe Alamsqjie Huis, vertegenwoordi
gers Vkn cultuurlichamen, de N. I- S., allé amb
tenaren, officieren en polltie-autorlteiten uit
Djokja, ondernemers, zakenlieden en een zeer
groot aantal particulieren.
Het stoffelük overschot van den Vorst was
opgebaard In de „bangsal kentjono" (de z.g.
gouden statie-zaal van den Kraton te Djok
jakarta). Na een korte doedoek-statie om de
lükbaar, waarbü het stoffelük overschot werd
gekist, gaf de gouverneur het teeken aan de
naaste familieleden, dat zü de lükbaar kon
den uitdragen. Het fort Vredeburg gaf een
saluut van 13 schoten terwül de stoet zich in
beweging zette. Achter de baar liepen de
gouverneur en zün gevolg.
In de Kemandoengan Kldoel werd de baar
door de naaste verwanten overgegeven aan de
meer verwüderde verwanten, waarbü de korpsen
Pradjoerit 'n drietal salvo's afgaven. De gouver
neur met zün gevolg en de naaste bloedverwan
ten kéerden daarna terug. De baar werd verder
gedragen door alle Bangsals naar de Zuldelükste
poort van den Kraton, waar wederorp de korpsen
Pradjoerit drie salvo's afgaven.
O> .déb Zuider Aloon-^Joon waren Inmiddels
de groote stoet en het militaire escorte opgesteld.
Bü het bereiken van «Ie ZuidelUke Kra'on-
poort (de Tra tag Kldoel) nam net Kon. Ned.
Indische leger de baar van de bloedverwanten
over, waarna het stoffelük overschot in een
praalwagen werd geplaatst. Als slippendragers
fungeerden kolonel dr BUlevéld, kolonel Ovér-
akker, de overste der Intendance Jongert en de
overste der administratie Mouter.
Nadat de korpsen Pradjoerit drie salvo's had
den gegeven, volgden drie salvo’s van het vuur-
peleton van het leger, waarna de stoet, die on
geveer 1500 Meter lang was en waarin zich ruim
5000 personen bevonden, zich In beweging zette.
Vla den Zuider Aloon-Aloon bewqog de stoet zich
door de poort Nirbojo naar Tangkak, de grens
van de stad Djokjakarta. Hier stelde het mili
taire escorte zich op, om den praalwagen te laten
passeeren.
Onder de salvo’s van het vuurpeleton en na
een laatsten groet van het omfloerst vaandel en
van de hoofd-offlderen-sllppendragers ging de
stoet verder naar Imogiri.
Na aankomst te Imogiri werd de baar naar de
moskee ^gedragen. Nadat de voorgeschreven mo-
hammedaansche ceremoniën waren verricht,
werd de baar naar de eigenlüke begraafplaats
□p den Berg der nevelen gedragen.
De büzetting geschiedde In tegenwoordigheid
van den Rüksbestuurder, de rüksgrooten en den
hoofdpenghoeloe
DJOKJAKARTA, 24 Oct (Aneta). In zün
korte rede van rouw beklag tot de nabestaand
van den Sultan, zeide de gouverneur o.a.: „Ik
mü slechts afvragen, *elk woord van troost,
voor u kan vinden. Ik gelööf, dat het dit mi
zün: dat gü het geluk beleefd hebt, een Vorst
gediend te hebben, die voor u is geweest een
toonbeeld van Javaansche kesatrüa, een kesa-
trüa in trouw, een kesatrüa In menschenllefde,
een kesatrüa in distinctie en vorstelüke waar
digheid, een kesatrüa In moed om te leven en
ook om te sterven”.
Het Pakoe Alamsche Huls heeft een
•ouw aangenomen.
De dagbladen te Djokjakarta verschünen
vandaag niet, terwül de bioscopen zün gesloten.
De geheele plechtigheid van de uitvaart van
den Sultan was een diep aangrijpende gebeurte
nis. In Djokja bestond ontzaglUke drukte van
ds rijde van het publiek. De gasten werden bü
aankomst ontvangen door den kroonprins Do-
rodjatoen.
Plotseling hoorde hü een geritsel on werd
achter hem de tentdoek voorzichtig opge
schoven. Geruischloos kwam een kleine witte
Qnd
beNkn
Britse:
nen gegeven, dat men alles In het werk wil
stellen, om de scheepvaart der neutralen xo
weinig moge Uk belemmering in den weg te
- - - - .leggen, blüft het probleem van het oponthoud
voorbeeldëfü doch In het algemeen geeft bü- onzer schepen In ce Downs een blükbaar moei
lijk op te lessen zaak.
Van gezaghebbende züce In Amsterdamsche
reederskrlngen verklaart men. dat nog steeds
een groot aantal ^clvpen Is blootgesteld aan
zeer langdurig oponthoud. Uit den aard eer
zaak Is het hier mcellük vast te stellen, welke
J de oorzaken zün. maar zeker Is. dat het lange
oponthoud niet alleen een nadeel Is voor onze
reederüén. maar ook er. vooral voor de voor--
rienlng van ons land, omdat deze schepen zoo
veel later ter beschikking komen voor de be
hartiging van de In- en uit'oerbelangep, dje
van vitale beteekenis zün voor onzen handel
Het aantal Nederlancsche schepen, dat op
het oogenblik in de Downs llgt*Varleert. voi-
gens tpededeellngen van bevoegde züde, rond
om de dertig.
Of een spoedige würiglng in gunstlgen zin
zal Intreden, zal «-in belangrijke mate afhangen
van de zeker niet gemakkelüke onderhanoe-
lingen, welke cp het oogenblik te Lenden ge
voerd worden over den Invoer van voedings
middelen en grondstoffen voor Nederland en
daarmee samenhangende geccmp.tceerde
wetales, die onzen reeders nog uit de dagen
an oen wereldoorlog zoo duidelük voor oegen
staan.
XIV
Hubert Sochor voelt zich er weer boven op.
«een. het geluk heeft hem niet den rug toege
keerd. Fortuna is h vrouw en de vrouwen heb
ben hem altüd best mogen lüden
Hoe zou hü anders op het gelukkige idee
*ün gekomen, dien ouden, smoorlük verliefden
Hohenstein om geld aan te spreken, teneinde
althans het dringendste: de huur voor de loka
len en de zaak met den meubelfabrikant, te
kunnen regelen?!
En hoe zou anders het toeval hem juist op
het hachelüke oogenblik dien fameuzen Karl
Nernetz geoonden hebben, die van machine
rieën, mecanlek en», zooveel verstand had
Jds de beate ingenieur? De oude bespaarde
hem drie’ werklieden WaarlUk een buiten
kansje! Zün gewone helper, die bovendiep niet
”el van .techniek verstond, was plotseling riek
geworden, juist toen hü hem dringend noodig
“Od. om een reeds half en half verkochte
Op den RUksweg Rotterdam—Gouda ta
Dinsdagavond omstreeks acht uur een per
sonenauto in botsing gekomen met
vrachtauto, ten gevolge waarvan een per
soon werd gedood, een ernstig en drie licht
gewond werden
In den personenauto, bestuurd door den 26-
Jarigen chauffeur K. Thon uit Gouda, zat de
eigenaar van den wagen, de 41-jarige aan
nemer H. J Nederhorst. directeur van de N V.
vh. H. J Nederhorst te Gouda De auto kwam
uit de richting Rotterdam en reed een stil-
staanden vrachtauto voorbü Op hetzelfde
oogenblik kwam uit de richting Gouda een
leege militaire vrachtauto met drie militairen
in de cabine
Met een nevigen slag botsten bekle wa
gens op elkaar De personenauto maakte
een slag in het rond en bleef volkomen
vernield aan den kant van den weg staan.
Beide inzittenden werden eruit geslingerd.
De chauffeur was op slag dood. De heer
Nederhorst werd ernstig gewond en bekwam
een hersenschudding.
De militaire auto sloeg aan de overzijde