<Ket wtAaal win den dag
Kabouter Flip
vriendje Wip
en zijn
I
Wonderbare snoekbaarsvangst
op het IJselmeer
DE ONBEKENDE
in de kapel j]
DOOR A. HRUSCHKA
I!
I
1
ZOETWA TERSCHEL VISCH
POPULAIR!
MAANDAG 30 OCTOBER 1939
De dubbelgangster
I
Waar aas is, Vergaren
de arenden
STERKE WIND VEROOR
ZAAKT VERKEERSONGELUK
ONGELUK BIJ DE ZUIDERZEE
WERKEN
KORPORAAL DOODGEREDEN
„St. Raphael*’ in 1938
j
1
z1
i t
Grieperig^
"""AKKERTJE
i
4
J
a.
•••••••«•■••••«•••••••••••••I
■o
4e gebeele achterwand der kast naar
xxvn
voorzitter kykt hem verbaasd vragend
Neem plaats
Over
(Woedt vervoigd)
- -xaT
l.
4
Mooie, gelijkmatige visch is de snoekbaars, welke in deze dagen in zulk een overvloed
wordt gevangen
■e
o
s
i
r
t
1
1
L
01
Maar in deze weken en maanden is het
dan toch een gouden UJd voor de visschertf.
De snoekbaars, welke als het kouder wordt
diep water cpzoekt, verzamelt zich In onge-
Toen ie de naam ..Spanje" hoorde, begon
te dansen en juichte: „Maar Peter, in Spanje
woont St Nlcolaas en die weet wel. hoe ik bU
Pappie en Mammie moet komen. Het vorig jaar
ia hjj nog by ona thuis geweest.
tingen geven, want ik was er niet bij. Trouwens,
mijn soon is hier en kan u zelf zeggen, wat u
verlangt te weten.
De voorzitter wendde zich opnieuw tot den
deurwaarder en beval:
Roep den heer Hubert Sochor.
struct ie.
meubel.
derschen van
gerdammers
zoo goed als
P«r
ite
Zaterdagavond om half zeven is de korporaal
Dekker, afkomstig uit Friesland, op de Molen
straat te Soestdijk door een auto aangereden en
gedood. Dekker stond aan den kant van den
rijweg zijn pijp aan te steken, toen hij door een
vrachtauto werd gegrepen. Vla het rechterspat
bord en den radiateur werd de ongelukkige door
de voorruit geslingerd en was op slag dood. Het
slachtoffer laat een vrouw en een kind achter.
ni
si.
Ma
4.
o-
'X
X
00
Aan het verslag van den Ned. RX. Bond van
Spoor- en Tramwegpersoneel ,JBt. Raphaèl"
over 1938 ontleenen wij:
Onze organisatie ondervond evenals in 1937.
ook in 1938 den terugslag van dev situatie In
de bedrijven.
.Xom i
herinnert
Met belangstelling keek de act-ice den jongen
man aan. Met t*n stevig geaond ulteriyk. ver
geleek ae daarbij de vervelende bleeke gezichten
van de mannen uit het theater, die ae geregeld
ontmpe.tte En zij herinnerde zich eensklaps hoe
dezelfde Joe haar eens met het hoofd in een
tobbe water gestopt had. omdat ae gezegd had t
knapste meisje van t dorp te zijn. Toen ze
daarna met een druipend hoofd voor hem stond,
had hij gezegd: „Ziezoo, dan ben je nu de lee-
Hjkste-
„Zeker, tante, ik herinner me hem nog heel
goed; hjj gaf me de eerste afstraffing voor m'n
ijdelheid."
.Je bent toch niet verloofd?” vroeg hij angstig.
„Wel neen, hoe kom je daar aan? *t Zijn al
leen zakelijke verplichtingen.”
Hij scheen geheel gerustgesteld, maar Laura
kon dien avond den slaap niet vatten; ae was
bet tegenover Sara Llsley verplicht terug te
komen, dacht ze. maar ze wist ook dat haar ge
luk aan Joe's zijde lag, op een mooie boerderij
in Plaston.
Den volgenden morgen wandelden zjj het
perron van t station heen en weer en wachtten
„Het beste is,” antwoordde Flip, „dat ze zoo
ver met ons meegaat en dan met ons ontsnapt.
Dan zullen we wel weer verder zien Hierna
vielen ze vol moed voor de toekomrt in slaap.
Den anderen morgen vertelde Peter Rita van
hun plannen.
Immers, de knecht Martin Odörfer hield bij
boog en laag vol, dat er een testament moest
bestaan. Niettemin waren wij, met t oog op de
bewjzen. dat intusschen 'n onbekende óók had
gezochten blijkbaar naar t testament bijna
er van overtuigd, dat wjj niets meer zouden vin
den, ook als er een testament had bestaan. Om
niets te verzuimen stelde de rechter van in-
Mr. Welkhammer, voor, het antieke
waarvan ik reeds gesproken heb, nog
eens en grondig te onderzoeken. Wij trokken het
dus van den muur en plaatsten het zóó, dat
men
brandende
niet tot een oplossing, werd door de aanhouden
de actie toch een flink stuk nader tot hare
ontknooplng gebracht. Voor de trams kon. al
uit het
248000
„Zoo Laura." riep deze verheugd, ben je daar
eindelijk! Had je me nu in al dien tyd niet eens
kunnen schrijven? In geen jaren heb Ik je ge
zien. En vertel me nu eens." ging ae voort, „wat
heb je aoo in dien tijd al zoo uitgevoerd? 1 Ia
heel hef van je. om je oude tante maandelijks
zoo n som geld te sturen, veel meer dan Ik noo-
dig heb Nu ga je zeker niet meer weg’ Daar
Is heelemaal geen reden voor, want ik heb ge
noeg overgespaard'
„Daar spreken we later nog wel eens over,
lieve tante." antwoordde Laura ontwijkend.
Op het tuinpad klonken voetstappen en een
flinke, door de zon gebruinde jongeman liep
op tiet huis toe.
len. Joe!” riep de oude dame. Je
zeker Laura nog wel?"
,JUs dat waar is," ael hij tegen Peter, „den
gaan we stilletjes met hen mee, want de ooie
vaar vertelde me, dat we over Spanje moesten
reizen. En als we daar eenmaal zijn, dan zullen
we daar ons best doen om te ontsnappen.”
„Maar wat moet Rita doen?" vroeg Peter.
a
Sara Llsley. omhangen met Laura Dinarel
kostbaren bontmantel, naar een prachtig»
limousine wandelde, waarvan een chauffeur In
livrei het portier openhield.
„En denk er nu aan. Sara.” zei ae tot zich
zelf. toen ze door Chicago's straten reed, „dat
je nu Laura Dtnaro heet."
•t Was mooi weer, toen Laura het tuinhek
van het nette buitentje open duwde en naar de
voordeur liep. Plaston was een klein, welvarend
dorp. Zij voelde een heerlijke rust in zich ko
men. die ze in geen jaren gekend had. Aan t
open venster der kleine villa had zij een vrién
delijk uitkiende oude dame ontwaard.
„Dag tante, hoe gaat het met u?" riep ae har-
telijk. toen de oude dame, Mij verrast, haar
omhelsde
Zaterdagochtend omstreeks half twaalf is
by de Zuiderzeewerken te Lemmer een ongeluk
gebeurd, waarbij eenlge arbeiders werden ge
wond.
Een vier meter hooge steiger, waarop zich vijf
arbeiders bevonden, stertte In. Alle vjjf mannen
werden gewond. Een geneesheer, die spoedig ter
plaatse was. achtte overbrenging van een der
gewonden. J Kwast, naar het ziekenhuis nood-
lakeiyk. De overige hadden slechts lichte ver
wondingen opgeloopen en konden, na verbon
den te zijn, huiswaarts keeren.
Het deed ons goed dit triomfantelijk bergen
der netten, de blanke visch bij trossen in de
mazen. „Dat gaat om zegen en dat het Zijn
barmhartige wil mag zijn’, was naar gewoonte,
de vrome wensch geweest van onzen schipper,
als de oorstok van het net zee in tjoempt
Wel rijkelijk was de zegen zijn deel geworden
en wij verheugden ons oprecht over 't geluk van
deze tnenschen. den rijkdom van de vangt,
een weelde m dit nachtelyh uur op het don
kere waaicrlge water met rondom de glim
mende lichtjes van al die anderen, die als wv
hoopten op zegen
In drie zomers haalt de snoekbaars die
overigens noch met snoek, noch met baars iets
te maken heeft, dus geen kruising of bastaard
is haar minlmum-maat. waarna de andere
exemplaren uitgroeien tot 80 4 70 cM. en een
maximum-gewicht van 10 tot 12 pond kunnen
bereiken. De groei van de snoekbaars staat
vrijwel stil van November tot Mei, daarna
neemt zjj in lengte toe. Tot voedsel van deze
roofvlsch dient de spiering, welke in het IJsel
meer nog altijd zeer veel voorkomt. Terwijl
nu de teelt van 1937 buitengewoon goed is ge
weest, werd die van 1938 bepaald slecht, zoo-
dat het volgend seizoen voor de vitechers heel
wat minder moet worden, daar de vangst zich
zal bepalen tot de weinige in 1938 geboren
visch en de oudere exemplaren, die het huidig
seizoen overleven. De teelt 1939 Is daarentegen
weer behoorlijk geweest. De Inspecteur der
vlascheryen te Amsterdam, de heer van Hengel,
die ons bovenstaande gegevens verstrekte, gaf
ons dan ook als zijn meenlng, dat, al zullen
zóó overvloedige vangsten als op het oogenblik
slechts bij uitzondering voorkomen, men toch
de toekomst rekenen mag op regelmatige,
loonende snoekbaars-vlsschery in het winter
seizoen.
Het is een wonderlijk geval met die snoek
baars. Daar had nu vroeger rauwelijks iemand
van gehoord. Een soetwatervisch. dus bjj het
vischetend Nederlandsch publiek in kwaden
reuk, al was het alleen maar uit angst voor
graten. Zjj werd tot dusver ook niet in noe-
menswaardlge hoeveelheid aangevoerd Maar
terwijl de Noordzee-visschery vrijwel Is stil ge
legd door oorlog en mijnengevaar, de visch-
menu's in den lande wel erg kaaltjes zijn, doet
de snoekbaars haar massaal entree, in het be
gin wat koeltjes begroet, uit den nood verkocht
en gegeten en thans op eenmaal een delicatesse,
ook op de beste tafels: een smakelijke, vrijwel
graatlooze visch, die gestoofd als aal, gekookt
als schelvisch, gebakken als bot. op slag po
pulair is geworden. Heel Nederland, van de
tafel van den eenvoudigen consument tot op
óen disch in het fijnste restaurant, eet snoek
baars.
Eindelijk, na zooveel donkere jaren. beleeft
de Zuiderzeevisscher weer een goeden tijd
wordt er weer eens pittig verdiend, overigens
meer door de groote hoevee>beid dié gevangen
wordt, dan door den prijs, welken men maakt.
Die goedzak van een oude Zuiderzee blijft zyn
menschen toch maar trouw's zomers de aal
en 's winters de snoekbaars Want daarop al
thans mag men hopen, dat deze visscheri]
stand houdt, misschien dan niet in zoo grooten
overvloed als op het oogenblik. maar toch zóo,
dat er voor den vlsscher ook 's winters werk en
verdienste blijft.
Met die snoekbaars Is het voorspoedig
gegaan! Vroeger, toen de zee nog open was.
kwam zij langs de kust al in kleine hoe
veelheden voor ZU ia er out niet in uit-
gepoot, maar het groeiend kwantum, dat
na het verzoeten van het water werd waar
genomen. is louter natuurlijke teelt. Ge
stadig vermeerderde zich net aantal, maar
vooral de teelt 1937 is boven verwachting
goed geslaagd. Reeds het vorig jaar viel dit
te constateeren uit de groote massa's Jónge
snoekbaars die in het IJselmeer werden
waargenomen. Thans hebben deze dieren
de vereischte minlmum-lengte van 40 c.M.
bereikt: mooie gelijkmatige visch. welke
zich In bijna wonderbaarlijke kwanta vangen
laat.
Dien avond werd er slechts over den ouden
tijd gesproken, maar er was niet veel scherp
zinnigheid voor noodlg. om te zien dat Joe op
Laura verliefd was.
„Wat heb je tn Chicago al zoo uitgevoerd?”
vroeg de oude dame.
„Hard gewerkt, tante, en nog een beetje' geld
overgehouden ook." Een ondeugend lachje speel
de om Laura's lippen, toen ze dit set
„Ja. Chicago schijnt een plaats te zijn waar
men veel geld kan verdienen," merkte Joe op.
.Heem bijv, die Laura Dtnaro. waar iedereen
over spreekt Die wordt zeker schatrijk.”
..Maar die Is op toonvel." zet de oude dame,
„en dat soort menschen kan je niet rekenen.
Dat Is geen fatsoenlijk beroep."
„Kom tante." zei Laura, zoo moet u niet
spreken. Daar zijn heusch zeer fatsoenlijke man
kende hoeveelheden in het Noordelijk deel
der oude Zuiderzee. En daar zijn wjj er dezer
dagen getuige van geweest, boe met Enk-
huizen en Medembllk als voornaamste aan-
voerhavens. lederen dag opnieuw tiendui
zenden ponden snoekbaars ter markt wor
den gebracht. Rusteloos bedrijf beer acht er
aan de afslagen; visschers uit alle havens
komen er bijeengemoedelijke Volendam-
mers, Urkers kladdlg by hun werk als dui
vels. pientere Markers, donkeroogige Gel-
n Elburg en Harderwijk. Dur-
ey Huizenaren. Bunschoters.
<e Westfriezen zelf, VoDenho-
vers en Lemfteraars. die van Wieringen en
Den Helder Het Is een beeld als uit lang
teruggeweken dagen, dat aan den voet van
den Drommedarls. onder de muren van
Radboudts kasteel, weer tot leven is geko
men.
Het aantal personeel verminderde nog sleed»
Toch gelooven wU. dat de tijd niet meer veraf
zal zijn, dat deze personeelsvermindering tot
staan komt en dat er „nieuw bloed" aan 1 per
soneel toegevoegd moet worden.
Over den toestand in onze organisatie kun
nen wU alles bUeen genomen tevreden zijn. De
geest en 't onderling vertrouwen bleven onge
schokt.
Op 1 Januari 1938 bedroeg ons ledental 10020
op 31 December van dat jaar 9977 of 43 mul
der. Vergeleken bij 1937, toen t verlies 330 le
den bedroeg, mag er van verheugende vooruit
gang gesproken worden.
Op de vergadering van den Raad van Afge
vaardigden gehouden op 28 en 29 Nov. 1938 te
Heerlen, werden de aftredende leden, de hee-
ren H F. P. Donné, F. L D. Nivard. H. F
Timmermans. J. H Vroemen en W. de Waal
herkozen. In de vacature, ontstaan door de
stichting van vakafdeeling IX. werd de voor
zitter van de afdeellng Utrecht, de heer J._ S
Goossens gekozen.
De stichtlngsvergadering van vakafdeeling
IX, gehouden op 8 Maart 1938 te Utrecht, koo-
tot voorzitter den heer H. J. C. Venlngs.
De aftredende voorzitters der vakafdeelln-
gen, de heeren H. v. d Mark (vakafd. Ill), J. J.
Theunissen (vakafd. IV) en C. E. Keet (vakafd
VI) werden resp. op de ledenvergaderingen van
21 November te Utrecht, 24 October te Nijme
gen en 23 October eveneens te Nijmegen her
kozen.
In samenwerking met de redactle-commisaie.
welke ook In 1938 In ongewijzigde samenstel
ling aanbleef, is het naar onze meenlng aan de
dagelijksche redactie gelukt den tnhoud van ons
bondsorgaan „Het Rechte Spoor" in het afge-
loopen verslagjaar aan redelijk te stellen ver
wachtingen te voldoen
De verga lering van den Raad van Afgevaar
digden werd dit jaar gehouden in het „Volks
huis" te Heerlen op Maandag 28 en Dinsdag 29
November.
t Wu niet zonder afgunst, dat Sara Llsley
naar t groote reclamebiljet keek, dat in d'r
kleerkamer hing en waarin de naam en de uit
stekende kwaliteiten der beroemde actrice Laura
Dlnaro vermeld stonden. Sara keerde zich om
en voelde t als een wrok, dat dit de laatste
avond geweest waa. maar wat gaf dat? Ze
ruimde haar toilettafel op «n borg allee in haar
koffer.
Sara Llsley was dezen avond drie keer terug
geroepen. om het applaus in ontvangst te ne
men en ze had gehoopt dat de directeupAaar
optreden zou verlengen Er was echter niets van
dien aard gebeurd Dadelijk na de voorstelling
had ze haar geld gekregen en men had haar
slechts een „tot ziens" toegeroepen
Ze «bde haar mantel aantrekken, toen er op
de deur der kleedkamer geklopt werd.
Zouden ze toch....?
De deur ging open en op den drempel stond
een mooi jong meisje. Met één oogopslag zag
Sara dat het Laura Dtnaro self was Ze geleek
sprekend op de beeltenis van t reclamebiljet
enook op haar.
„Ik feliciteer je met je succes," zei Laura en
stak Sara glimlachend haar gehandachoende
hand toe
„Laura Dinaro!" stamelde Sara verward.
.Ja," lachte de operette-koningin „Ik heb
hoofdpijn voorgewend., heb me bij m'n opdrin
gerige bewonderaars laten verontschuldigen en
ben nu hier gekomen, om m'n dubbelgangster
eens te zien. Je hebt t voortreffelijk gedaan,
bijna nog beter dan ik zelf."
Sara Llsley kreeg een kleur van blijdschap
over dóte loftuiting. „Ik ben blij dat u t aoo
goed vond." antwoordde ze verheugd.
Ze stonden samen voor den grooten spiegel
„We konden wel tweelingzusters zijn, zóó spre
kend gelijken we op elkaar." hernam Laura.
Er was eenlge oogenblikken stilte
Eensklaps vroeg juffrouw Dinaro:
„Waar werk je voor je volgend contract?”
„Nergens." luidde het lustelooze antwoord.
De operette-konlngin dackjt even na.
„Ik heb een idee," zei ae. „Al gerulmen tijd
zoek ik iemand, die me voor een week of zoo
zou kunnen vervangen. Toen hoorde ik van jou
en daarom ben ik hier gekomen. Ik wilde m’n
pleegmoeder een bezoek brengen, maar geheel
in suite Er mag geen ruchtbaarheid aan gege
ven worden Anders word ik voortdurend door
vereerders lastig revallen. Dinaro is niet m'n
echte naam en als ik dus onder m'n familienaam
reis, zal niemand er erg In hebben. Zou je me
voor eenigen tijd willen vervangen?"
„Graag!" riep Sara, .maar zou dat niet direct
uitkomen? Men zal gauw genoeg het verschil
bemerken."
..Niemand zal er erg in hebben, want niemand
kent me hier. Bovendien, ik neem nooit ult-
noodigingen aan van wie ook. Overigens lijken
we sprekend op elkaar t Komt er alleen op
aan dat je je flink houdt."
„O. dat kan ik goed."
„Dat is dan afgesproken. Ik zal je nu een
chéque geven, als vergoeding en om je onkos
ten te dekken. Maar je moet me beloven aan
niemand ons geheim te verraden."
En zoo geschiedde het, dat een half uur later
De totale aanvoer van snoekbaars
IJselmeer bedroeg In Augustus reeds
pond, wat bijna even veel is als het heele jaar
schen onder."
„Och kom." zoo Het zich de jonge man hoo-
ren. „ze zijn allen
precies hetzelfde.
Een vriend van
mij werd op een
actrice verliefd.
Ze wist hem al
z*n geld af te
troggelen en Het
hem toen zitten. Ik ken er geen enkele en ik
wU er ook geen kennen. Maar zoo gauw een
meisje aan t tooneel gaat, heeft ze bij mij af
gedaan.”
„Jullie óverdrijven verschrikkelijk." antwoord
de het jonge meisje „Zoo u niet trotsch op me
zün. tante, als ik eens zoo beroemd werd ils
juffrouw Dinaro?"
.Volstrekt niet, kindlief Ik ben t met Joe
eens. Wees maar blij, dat je nooit aan t tooneel
bent gegaan.”
Over dit onderwerp werd verder niet meer
gesproken en Laura waa blij dat ze haar ge
heim nooit verraden had. Ze ging nu ook heel
anders gekleed dan in Chicago Joe week niet
van haar zijde en toen haar laatste avond ge
komen was, wist ze dat ook «ij hem Hef had,
Ze zaten 'a avonds samen in den tuin, en hij
trachtte haar over te halen den volgenden mor
gen niet naar Chicago te gaan
„Ik moet, Joe. om m'n verplichtingen na te
komen," zei Laura.
-w- - w r -
Die getuigen zijn door de verdediging gedag
vaard en mr. Kögler heeft er voor gezorgd, dat
ze aoo weinig mogelijk in aanraking met de
anderen kwamen.
Eerst 'n aardig jong meisje. Op de gebrui
kelijke vragen verklaart zij. JuHe Baller t»
heeten en 23 jaar oud te zijn. Op 22 April was
zij eigenlijk nog in dienst bij den heer Winkler,
maar reeds een paar weken met verlof, om te
Gras haar zieke moeder te gaan verplegen. Haar
moeder is concierge in het huis, waarvan de
familie Sochor een gedeelte bewoont en werkt
ook bij de familie Sinda begin April, toen vrouw
Baller ziek werd, vervangt bij de Sochor's de
dochter de moeder.
Julie Baller zegt, dat Hubert Sochor altijd
zeer vriéndelijk voor haar is geweest; dikwijls
had hij, terwijl zij t huiswerk deed, lang met
haar gekeuveld, meestal over „Roeenhof” en zijn
bewoners. Herhaaldelijk had hij bij haar ge
ïnformeerd naar de levenswijze van den heer
Winkler en gevraagd, hoe hij zijn dag placht
te verdeelen.
Naar de gebruiken van het huishouden had
hy met bijzondere belangstelUng gevorscht.
Maar dat alles was haar niet aoo bijzonder op-
-evallen. want zij wist, dat de heer Sochor
familie van den majoor was en ze begreep dua
heel goed zijn belangstelling.
En is ook later geen argwaan bij u opge-
'comen? vraagt de voorzitter.
van de 50 door 1 H. B. aangeschafte nieuwe
vaandels' in den stoet meegedragen. Deze vaan
dels, met de twee prachtige praalwagens van
de afdeellng Eindhoven, gaven aan den op
tocht een fleurig en kleurig aanzien.
In zijn openingsrede op de aansluitende al-
gemeene vergadering herdacht de voorzitter
het 35-jarig bestaan van den bond.
Ter bespreking van de onder vermelde aan
gelegenheden werden onder leiding van den
Personeelsraad de volgende bijeenkomsten ge
houden.
25 Juli 1938. Gecombineerde vakgroepbeatu-
renvergadering ter bespreking van de nieuwe
voorstellen betreffende de loonregeling van
het personeel der centrale werkplaatsen.
25 Juli 1938. Gecombineerde hoofd bestuurs
vergadering ter behandeling van het ontwerp
R D.V: II 1938
Het steeds verder doorgevoerde klein overleg,
hetzij volgens gereglementeerde u bepalingen
zooals bij de centrale werkplaatsen, hetzij vol
gens de kenbaar gemaakte meenlng van de be
drijfsleiding. zoowel als het feit dat vele ver
zoeken mondeling kunnen worden afgedaan
maakt dat de tradltloneele Hjst der resultaten
van het vereenlglngswerk steeds minder volle
dig wordt.
Ook worden vele aangelegenheden door dén
Personeelraad afgehandeld
Gezien de weinig gunstige omstandigheden
waaronder de organisatie haar taak moest ver
richten. kan met voldoening op het in dit jaar
verrichte werk worden teruggezien.
Voor 't spoorwegpersoneel kwam 'n R. D. V.-
herzlening tot stand, welke alles bijeen geno-
tot tevredenheid mag stemmen. Ook de
pensioen kwestie, al kwam zij nog op den trein naar Chicago.
„Wacht," zei Joe, Jk zal een krant voor je
koopen."
Toen hij terug kwam, sprak hij: „De eerste
waren daar de omstandigheden soms bijzonder pagina staat natuurlijk weer vol over die juf-
ongunstig. goed werk worden verricht. De or-
ganlsatle zelf bleef kerngezond. Het gering-
ledenverlies is. gezien de nog steeds voortgaan
de vermindering van het aantal spoor- en
tramwegpersoneel een allesains normaal ver
schijnsel Met vertrouwen mogen wij. wat ie
organisatie betreft, de toekomst tegemoet zien.
Haar innerlijke kracht waarborgt volle ge
schiktheid voor haar taak. Hoe zich de situa
tie by de spoor- en tramwegen ontwikkelen zal.
zal wel niemand met Juistheid kunnen voer
spellen. al gelooven wij, dat een gunstiger ver
schiet in de nabye toekomst tot de waarschiln-
llfkheden mag gerekend worden. Maar hoe zich
de toestand ook ontwikkelen moge. In gunstige
of ongunstige richting, in belde gevallen is het
zaak de organisatie paraat te doen zyn en te
houden.
Op den eersten dag waren 145 afdeelingen
vertegenwoordigende 9745 leden en op den
tweeden dag 148 afdeelingen, welke 9785 leden
vertegenwoordigden, aanwezig.
Besloten werd den bondsdag 1939 te Arnhem
te houden. Als plaats, waar In 1939 de verga
dering van den Bond van Afgevaardigden zal
worden gehouden, werd Nymegen aangewezen.
Op 12 Juni had onze 30ste bondsdag te Eind
hoven plaats, welke een in alle opzichten schit
terend verloop had. Voor het eerst werden 25
Hubert vleide zich weliswaar met de hoop,
dat hy Nemetz wel op de een of andere manier
te pakken zou krijgen en tot Inkeer brengen,
maar dat was hem voor het oogenblik nog niet
gelukt. Er bevond zich niemand in de zaak, be
halve ‘n Jonge bediende zonder de noodlge erva
ring. zoodat Hubert Juist dien dag de dagvaar
ding al zeer slecht gelegen kwam. Toen nu de
deurwaarder zijn vader riep, wilde hy dezen
volgen in de zaal, maar dat werd hem door den
deurwaarder belet.
Alleen de door den voorzitter opgeroepen
getuigen mogen in de zaal, verklaarde hy. en
voor het oogenblik wordt alleen de heer Emll
Sochor opgeroepen.
Och wat! Ik ben zUn zoon en erg gepres
seerd. Wat denkt u wel? Ik ben eigenaar van
een zaak en sta nu reeds drie uren hier! Wie
betaalt my den verloren tyd?
De deurwaarder haalde de shouders op
t Bpyt me, zei hy. ik mag alleen meneer
Emll Sochor binnenlaten.
Emll Sochor had niet veel tijd noodlg om
zyn verklaringen af te leggen Zy betroffen
reeds genoegzaam bekende feiten en om
standigheden en kwamen voomamelyk hier
op neer, dat de houding van Winkler ten
aanzien van de familie Sochor nooit zeer
vriendschappelijk, maar ook nooit bepaald
vijandig was geweest.
Heeft uw zoon niet een half jaar vóór den
dood van den heer Winkler een scherpe woor
denwisseling met hem gehad? vroeg de
voorzitter....
J*. maar daarover kan ik u geen inlich-
apoetelen. Zeggen ze niet op het dorp, dat
je in het leven nu eenmaal .Apostelen en
Bunschoters" hebt, waarby de eersten de ge
lukkige visschers zyn, terwijl de Bunscho
ters in het algemeen met de fortuin op
kwaden voet schynen te staan? Hoe het
zij, onze apostelen vingen zooveel snoek
baars. dat letterlyk hun netten scheurden
en ze by elkaar langszy moesten komen
om het want scheep te krygen. In een trek
van een uur of drie haalde ons span 20
wigjes snoekbaars op een waarde van
200.—.
Op den provincialen weg ZuidbroekGronin
gen is Zaterdagmiddag, vermoedelyk door der.
sterken wind, de zeatlgjarlge M Martena uit
Muntendam tegen een truck met trailer ge
raakt. HU moet vrywel op slag dood zyn ge
weest. De bestuurder van den vrachtauto
trachtte op het laatste oogenblik nog de aan
rijding te voorkomen door uit te wyken Hier
door reed de zware wagen van den weg af en
(Van onzen specialen verslaggever)
„Waar bet aas la, vergaren de arenden",
«egt de Schrift En zy «Un van wiek gegaan,
de bruin en rood en taangrauw gevlerkte
vogels uit Volendam en Urk, van Bun
schoten en Harderwyk. uit Vollenhove en de
Lemmer, overal waar nog een zeil te
hyschen viel en zij bevendelen de zee bulten
Medembllk en Enkhuizen, waar zy het
want schieten, hun net sleepen in t Wagen-
pad en langs de Kreupel en hoogerop bU
de Krell, de Munnik, de Gammels; vlsch-
namlge gronden, waar zich vandaag de
snoekbaars vangen laat Want daarvoor is
bijna alles, wat nog zeil voert of een motor
heeft, uit alle havens der oude Zuiderzee,
byeen gestoven, om méé te profiteeren van
den bult, van de groote vangst, de pittige
verdienste. Aan de afslagen van Enkhuizen
en Medembllk heerscht tedryvigheid als
in de dagen der gouden ansjovisteelt, de
schepen verdringen zich in de havens, men
komt handen te kort om te lossen en te
verhandelen; auto- en wagonladingen vol’
gaan het land in, de grenzen over. Snoek
baars de zoetwaterschelviach ver
overt de markt I
1938 Over September was dit cyfer 1.076.000
pond! Daarvan werd te Enkhuizen gebracht
by na 250.000 pond en te Medembllk ongeveei
100.000 pond. Over October zullen althans voor
belde laatstgenoemde havens, naar de gegevens
die de heeren J. Poorta. directeur van den af
slag te Enkhuizen. en zyn collega P. Kramer van
Medembllk ons verschaften, deze cUfers nog
wel verdubbeld worden. De visschers rekenen
hun vangst met wigjes. Een wigje is 100 pond
en telt ongeveer 65 snoekbaarzen De gemiddel
de prijs, die gemaakt wordt, is 10 ct. per pond.
De visschertj op snoekbaars wordt op twee
manieren uitgeoefend. Met het sleepnet voort-
getrokken door een span van twee botters en
met het staande want, dat in zee wordt uit
gezet en na verloop van tyd weer Ingehaald.
Het span sleepen. waarmee wij deze week ter
snoekbaarsvangst zyn getogen, werd gevormd
door de V.D. 87 met Jan Hanekaan en Dirk de
Boer en de V.D. 83 met Piet Schilder (Loege'
en Krells Kwakman. Honderd vaam net scho
ten wy uit. dat van boven gesimd op 2 S tot
3 meter diepte met lood en steenen over den
grond wordt gehouden Twee touwen tocht en
sprlnk. verbinoen aan weerskanten het gewel
dige net met de sleepende booten Deze ligger
van elkaar afgewend en schynen ieder In tegen
overgestelde richting te zeilen of te stoomen;
in werkeiykheld wórden zU. zeilend by halven
wind of varend op motorkracht, dwars wegge
zet en trekken zoo het net door zee.
Een mooie visscherU. zooals wy in den al-
vroegen herfstavond vanuit Medembllk den bree
den zwier namen der schemerige zee wasr
overal de zeilen stonden afgeteekend van wel
honderd vissebende botters, die span aan span
hun geluk gingen beproeven in het wyde
vlschwater om de Noord of om de Zuid Ook
onze schipper had too zUn plannen. HU is een
gelukkig vlsscher. die Jan Hanekaan. In den
besten zin v»n het woord. Want hU is scherp
in het waarnemen der omstandigheden, in het
opvangen van een gerucht, in het beoordeelen
van wind, water en alle aanwUaingen. die hem
van nut kunnen zyn. Uit zUn instinct en uit
de practfjk heeft hy precies het oog op zoon
vischnamlg steetje en voor dezen nacht zou dit
het Wagenpao zUn. van den vuurtoren de Ver,
opsleepend tot aan de ondiepte de Kreupel Daar
gingen wy tn het laatste Ucht dan ook aan de
netten DichtbU en verderop, overal sleepten
de buurtlul. tot op grooten afstand voor onze
Volendammers herkenbaar. Want tusschen al
die vreemde schepen wezen zy zonder falen
daar vlsachen Jan van de Knoest en Jaap van
Kleine Sijmen en heel in de verte Jan Kras en
Hein van Piet de Potter En ginds probeeren
het Bruin van JUpert en Oernt van de Slin
ger; heel vertrouweiyk zoo. die visschermans-
bUnamen. één groote familie op de wyde avond-
lUke zee
trouw Dinaro."
„Wat is er dan met haar?” vroeg Laura on
geduldig.
„Wel. ae is getrouwd en heeft een contract
geteekend voor Argentinië."
Laura greep de krant en keek naar haar eig”n
portret. Naast haar stond de foto van een man.
Een rilling ging haar door de leden. to»n zy
de uitverkorene zag. Even dacht ae na en wel
dra had se haar plan gemaakt. Ze zou aan Sara
schryven dat deze altyd Laura Dlnaro moest
biyven en een absoluut zwUgen moest bewaren
over de elgeniyke operette-konlngin van dien
naam.
Dan nam zy den arm van Joe en ael:
„Ik lees daar aoo juist, dat mUn patroon over
leden la. Ik behoef dua niet te vertrekken. Hev?
Joe" (Nadruk verboden)
het voUe daglicht er in kon vallen. Vervolgens
ledigden wU al de vakjes, trokken de laden uit
•n zetten ze op den grond. En toen wü het
binnenste van de kast heelemaal leeg en vrU
vóér ons zagen, bemerkten wy tusschen de
kap en den achterwand een eindje dun touw,
haar het scheen vast geklemd. De procureur
*rok aan dat eindje touw en onmtddelUjk
voudig een nieuw bewya,' dat de majoor van
zekere zude geweldig werd opgehitst tegen mijn
familie En ik mocht ook niet uit het oog
verliezen, dat zyn hooge leeftyd hem h beetje
kindach had gemaakt.
BU het protest van Mr. Kögler is men in de
zaal beginnen te fluisteren. Op de getuigen
bank steken Ida Leitner, vrouw Blahac en
Thomas Birkwieset de hoofden bUeen. De
verdedigers maken aanteekenlngen
Alleen Sochor junior achynt zich van de
heele zaak niet veel aan te trekken. Terwijl hU
de gevraagde inlichtingen geeft, verraadt rUn
gesicht geen zweem van ontroering of nerveuze
gejaagdheid
Is dat uw laatste ontmoeting met den
heer Winkler geweest? vraagt de voorzitter
Ja.... Mag ik nu heengaanI ik ben in
zaken, en myn tyd is....
Mr. Kögler valt hem in de rede:
Ik protesteer tegen het heengaan van
dezen getuige, wien wij nog dlkwUls een en
ander te vragen zulllen hebben.
De voorzitter maakt van zUn kant een wei
gerend gebaar en antwoordt op Sochor's
verzoek:
t Iz noodlg. dat u hier blijft.
op de getuigenbank.
Wederom fluistert men in de zaal.
Hubert Sochor's bleek gezicht is een schaduw
gegleden. Maar hy tracht zich goed te houden
en neemt zwijgend plaats naast zyn vader.
Er worden nog andere getuigen gehoord.
Wat zy verklaren, achynt niet heelemaal sonder
invloed op Hubert's zenuwen ta zyn,...
De parabel van de wonderbare visch-
vangst heeft altyd grooten tndruk op ons
gemaakt. Dezen nacht nu hebben wy iets
dergeiyks oeleefd. Het IJselmeer kon het
Meer van Genesareth zyn en onze Volen-
dammers, die Immers werken onder de
schutee van St Petrus, voor dezen keer de
kwam
voren.
De ruimte, die toen zichtbaar werd, was
nauwelUks vyf centimeter breed, maar aoo diep
als de kast zelf. Smalle plankjes verdeelden de
ruimte in verscheidene vakjes. In het derde
daarvan t nam het midden van de ruimte
in stond het testament overeind. WU riepen
den knecht Martin, dien we meegenomen had
den. binnen, en hU verklaarde onmlddellUk
„Dit is wel degeiyk het testament met de vyf
zegels, dat ik in de turnden van myn meester
heb gezien! Het testament werd toen ongeopend
aan de acten van het proces toegevoegd....
De voorzitter bladerde in de vóór hem lig
gende papieren.
Ja. hier is het. zei hjj. 't Zal later ge
opend en In het openbaar voorgelezen worden
Voor het oogenblik zullen wU den getuige Emll
Sochor hooren.
Een deurwaarder begaf zich naar het vertrek,
waar de nog niet ondervraagde getuigen bUeen
waren.
Emll Sochor en zijn zoon, die ditmaal óók
waren gedagvaard, om inlichtingen aangaande
hun verhouding tot den vermoorde te geven,
wachtten reeds ongeduldig, dat men hen zou
roepen, want belden hadden elders dringende
zaken. Vooral Hubert stond op heete kolen,
want juist daags te voren was hy door zün
fameus factotum. Kar 1 Nemeta, plotseling in den
steek gelaten. Kar! was eenvoudig verdwenen,
met achterlating van een paar regels, waarin hy
zei, dat pereooniyke aangelegenheden hem belet
ten, Tn»M zijn dienst waar te nemen.
Met trotache houding treedt da getuige de zaal
binnen.
Men wil hem den eed afnemen. Maar plot
seling staat Mr. Kögler op van de bank der
verdedigers en verklaart met vaste stem:
In naam der verdediging protesteer ik
tegen de beeediging van dezen getuige I
De voorzitter kykt hem verbaasd vragend
aan:
Om welke reden?
MUn reden kan Ik voor het oogenblik
niet aangeven, maar de verdere behandeling
van de zaak zal ae voor iedereen duldelUk ge
noeg maken
De getuige wordt dua niet beéedlgd. Maar
de voorzitter noodigt hem uit, een en ander mee
te deelen aangaande zyn laatste ontmoeting
met den heer Winkler, op 17 October van het
vorig jaar.
Hubert's schildering van dat tooneel stemt
overeen met wat Yvetta en Martin dienaan
gaande reeds hebben verklaard. ZUn toon is
nonchalant, zelfs ironisch, en hü eindigt met
deze woorden:
Ik heb trouwens die belachelyke scène
nooit ernstig opgenomen. Zjj waa voor mij een*
