j
ONS BLAD
nieuwe
Sneeuw en koude beheerschen
het Westfront
voor
Groote Duitsche duikboot
tot zinken gebracht?
I
De Paus wijdt twaalf
missiebisschoppen
Oostenrijksche monarchisten
bijzonder actief
Een zuiver en sterk pleidooi
den vrede
I
I
1
Het nieuws van heden
Suikerbon no. 2
Uiterlijk rust in
Helsinki
Ongeregeldheden
te Praag
fyipilmde’S'
JACQUES AA
HET HUIS HABSBURG
O.a. MGR. MEKKELHOLT
WEER TEN TOONEELE
EN VIER INLANDERS
De Encycliek „Sammi Pontificatas
IEDERE OPERATIE VRIJ
WEL ONMOGELIJK
DE BAROMETER
FRANSCHE MARINE OP
DE NOORDZEE ACTIEF
Sereen van toon, klaar en
vastberaden van oordeel
VOOR SLECHTS 1h CENT
nesglg om desa aaaeaes uilgekalpl la open
envelop sl« drukwerk aan oaa ep te «enden,
ontvaart U uitvoerige kreekureo over net
HERSTEL.»» u» HAARGROEI
Vermeldt Uw naam en adres op do achtsrsQds
(V.K.P.) dor enveloppe on adresseert aan
Dt H MmmIm i Fharm. Fabr. M.V.. Den Haag
's Nachts hoesten
1
NIEUW ROOD
VEREENIGDE katholieke pers
A
[F
MAANDAG 30 OCTOBER 1939
Het Weer
der Oosten rij ksche
monar-
Overleg met Benesj
Overleg in Br. Indië
Otto van Habsburg
hi
seint
Een samenvatting in tien regels
Mgr. Mekkelholt
De situatie aan het front
»»W\\\\\UUIII lllf/J////////Z4
8
Berlijn en de rede van
Koning Leopold
Duitsch hoofdkwartier
te Godesberg
Daladier by het leger
van den Elzas
N.V. VERZEKERING MAATSCHAPPIJ
„SINT PETRUS"
maliebaan m utmcht
By zyn terug heer napr het Vati-
caan bereidden de Romeinen
den Paus een geestdriftig
welkom
Op „Onafhankelijkheidsdag
kwamen de Tsjechen in
verzet tegen de
Duitschers
De geallieerde luchtmacht
De Paus pryst de staten, die Chris
tus openlyk als Koning eeren
en wetten uitvaardigen vol-
gen^ de leer van het
Evangelie
DIT NUMMÉR BESTAAT UIT
TIEN BLAD «DEN
KUNSTHANDEL
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
DRIE EN DERTIGSTE JAARGANG'No 331
uit
misara
ons
sinds
eel
Activiteit
chisten.
De H. Vader wydt in den Sint Pieter
twaalf missiebisschoppen, onder wie den
Nederlander Mgr. Mekkelholt en vier in
lander*.
De situatie aan het geheele Westelijke front
vertoont precies dezelfde kenmerken als in de
den vijand verzameld. Binnenkort zullen 300.000
personen werk vinden in de vliegtuigfabrieken
en de fabrieken sullen vijf keer zooveel pro-
duceeren als voor den oorlog.
BRUSSEL. 28 Oct. Belga meldt uit Berlijn,
dat de „Völkischer Beobachter”, de „Deutsche
Allgemelne Zeitung” en de „Berliner Bdrsen-
zeitung” van de rede van Koning Leopold een
samenvatting in tien regels publiceeren. Deze
samenvatting Is in de drie bladen gelijk. Com
mentaar wordt niet geleverd.
Stand op Maandag 18 uur vja.: 7(54
Vorige stand: 752.7
Bevestigd wordt voorts, dat het Duitsche
hoofdkwartier gevestigd is in Godesberg aan
den Rijn, het stadje, waar Chamberlain ver
leden jaar met Hitler heeft geconfereerd.
VERWACHTING:
Matige tot krachtigs Oostelijke tot Xwrt-
oosteljjke wind, half bewolkt tot betrok
ken, plaatselijk eenige regen, weinig ver
andering in temperatuur.
Romano". Begrijpelijk ia bet ook, dat men don
nadruk legt op de vermaning, die de Encycliek
richt tot de overwinnaar* van morgen. Men
leest daarin, wellicht niet geheel ten onrechte,
een kritiek op het verdrag van Versailles.
pondent
Zaterdag
Algemeen la men voort* van oordeel, dat
„Snmml Pontificatasonder de pleidooien,
welke den taatsten tijd voor den vrede wer
den gehouden het *ai>ar*t en het sterkst
MO
Ongeregeldheden te Praag op den natio-
nalen feestdag.
NEWDELHI, M Oct (Reuter). De on
derkoning van Britach-Indlë, Lord Linlith
gow, heeft de leider* van de Congrespartij
en van de Mohammedaanse!»* liga uitge-
noodigd naar Delhi te komen om de komen
de week een bespreking te houden.
KOPENHAGEN, 30 Oct. (Havas). De corres-
van Politiken te Berlijn bericht, dat
en dikwijls elkaar
zijn ontvangen uit
a
De .Jdatin" en de „Action Francaise” be
richten dat binnen enkele maanden de Brltsche
en Fransche luchtmacht tezamen drie keer zoo
veel vliegtuigen zullen hebben als de Duitsche
Uit verscheidene luchtgevechten, welke zijn ge
leverd, is gebleken dat de Fransche vliegtuigen
beter zijn dan de Duttsche en men hoopt, dat
deze superioriteit nog zal toenemen. De Fran
sche jachtvliegtuigen zijn meer wendbaar dan
de Duitsche.
Verder wordt medegedeeld, dat op 20 October
Frankrijk acht toestellen verloren had, terwij’
24 Duitsche toestellen omlaag gehaald waren
Sedert het begin van den oorlog zijn meer dan
250 vluchten uitgevoerd overdag en 74 des
nachts. Hierbij zijn waardevoUe gegevens over
Mgr. H. M. Mekkelholt,
viearis van Palembang (8u-
PARIJS. 28 Oct. (Havas). Het
Fransche legerbericht van Zaterdag
avond luidt: „Handgemeen tusschen
verlcenningsdétachementen op ver
schillende punten van het front. Ter'
onze patrouiileva^retiigen
officieren en man-
(ezonken Duit-
'opgehaald.
Het slechte weer aan het .Westelijk front
legt vrijwel alle operatie* atil.
Verkenningstroepen hebben volgens Reuter
eenige lijken van Duitsche soldaten gevonden,
waaronder een officier, hetgeen vrij ongewoon
is, aangezien lijken van officieren gewoonlljk
het eerst naar de eigen linie worden terugge
bracht.
Over de Duitsche troepenconcentraties aan de
Noordwestkust en wel ten Westen van Bremen
Is niets verder bekend. Gezaghebbende kringen
gelooven, dat sommige gepubliceerde cijfers
overdreven zijn, maar het valt niet te betwisten,
dat een bepaald aantal eenheden naar dat ge
bied gezonden is.
De minister van Economische
Zaken deelt mede, dat gedurende
het tijdvak van Maandag 30 October
tot en met Maandag 20 November
de met 2 genummerde bon van de
Rijksdistributiekaart recht geeft op
het koopen van een kilogram auiker.
Minister-president Daladier heeft in gezel -
hap van generaal Decamp, den directeur van
humilitalre kabinet, Zaterdag en Zondag een
bezoek gebracht aan het leger van den Elzas.
In den loop van Zondagavond keerde hij terug
In het ministerie van Oorlog. Tijdens zijn be
zoek heeft Daladier persoonlijk hst uitstekende
moreel der troepen en het volmaakte verband
kunnen waarnemen, benevens het vertrouwen
tusschen kader en soldaten, evenals bet opmer
kelijke werk, dat ten doel heeft de organisaties
te versterken. De premier toonde zich voldaan
over het feit, dat overal, waar de oorlogsom
standigheden dit mogelijk maakten, de econo
mische bedrijvigheid gehandhaafd was, dank zij
de nauwe samenwerking tusschen bevelvoering
en producenten.
I* vlug te verhelpen door keel, bont en rug flink
met deze aangename zalf in te wrijven. Behan
deling voor het naar bed gaan voorkomt bijna
f altild nachteliike hoestaanvallen.
Zon op 4.5S onder 1(47. Licht ep 17.87
Maan op 11.*4 onder 8.(2. L.K. 4 Nev.
Een verklaring voor deze stilte aan het front
geeft de toelichting van Havas, waarin gezegd
wordt dat het weer met dan dag slechter wordt.
In de Vogezen in het Saargebied sneeuwt
het en elders valt een ijskoude regen. Overal
hebben de stortregens de wegen in modder
poelen herschapen, aiders ijzelt het, terwijl
het water in de rivieren blijft wassen.
Deze weersomstandigheden maken niet alleen
de plaatselijke operaties gedurende den dag en
nacht onmogelijk, doch maken het ook zeer
onwaarschijnlijk, dat groote operaties zich ont
wikkelen. Het Duitsche oppercommando be
schikt thans over alle menschelijke en mate-
rleele middelen om een offensief te ontketenen,
doch het schijnt, dat het overvallen is door het
slechte weer, dat dit Jaar buitengewoon vroeg
Is ingevallen. Men zal moeten wachten tot de
eerste droge koude het terrein weer vast heeft
gemaakt, niet alleen aan Moezel en Rijn, doch
ook op het verdere opera tie terrein.
Het zicht in de lucht is bijna tot niets ver
minderd en het plafond voor de vliegtuigen is
zeer laag. Derhalve is de luchtmacht practisch
niet in actie geweest. Dit is ook een kwade fac
tor voor een offensief op groote schaal.
Indien verder de nacht al kalm is geweest,
gisteren zijn talrijke verkenningen uitgevoerd,
talrijke Fransche patrouilles zijn uitgetrokken
In het gebied ten Oosten van de Moezel, ten
Westen van het Bosch van Wamdt en ten Oos
ten van Sarreguemlnes, d wz In alle sectoren,
welke gewoonlijk het drukst zijn. -
PARIJS, 30 Oct. De legerberich-
ten van den Zondag munten uit in
kortheid.
Het ochtendcommuniqué luidt:
„Gedurende den nacht zeer beperk
te activiteit”. Het avondcommuni- 1
qué: „Over het algemeen een kalme
dag.”
VATICAANSTAD. SS Oct. In tegen
woordigheid van duteenden Italianen en
vreemdelingen heeft Paus Plu* XII Zondag
morgen in den St. Pieter, op het feest van
Christus’ Koningschap, een pontificale Hoog
mis opgedragen, tijdens welke Hjj twaalf
missiebisschoppen heeft gewijd, onder wie
de Nederlander
apostolisch
metra).
Onze Romeinsche correspondent
Zaterdagavond
Zaterdag ia Z.H. de Paus weer
van Caatel Gandolfo naar Rome te
rug gekeerd. Vol warme toegenegen
heid en diepen eerbied werd den H.
Vader uitgeleide gedaan door de
bevolking van Caatel Gandolfo, wel
ke Hij ten afscheid van de loggia
van het pauselijk buitenverblijf Zijn
zegen gaf. En met niet minder groo
te gehechtheid en eerbied verwel
komde Hem de bevolking van Rome
en vooral de samengestroomdeti op
het St. Pietersplein. Het was reed*
duister: achter het portierraampje
van den eenvoudigen auto van den
Paus zag men schemerig de zege
nende handen met den Vioochers-
ring. Een kleine stoet van zes auto
voorafgegaan door de Italiaansche
motorpolitie: een snel voorbijgaan.
Bessen-aperitief
fl 2.85 o literflesch
De veelvuldig overwogen en liefdevol ge
kozen woorden, waarin z(j gesteld is, laat
nergens ook maar het geringste vermoeden
toe, dat de Paus zich bij het schrijven er
van door iets anders liet leiden dan door
gevoelens, die eigen zijn aan den gemeen-
zamen Vader.
verontrustende
tegensprekende berichten
Praag. Ter gelegenheid van den Onafhankelijk
heidsdag zou een groot aantal Tsjechen
met de nationale kleuren in het knoopsgat in
de straten betoogd hebben tegen de Duitsche
soldaten en de 88. Op verscheidene plaatsen
hebben zich ernstige botsingen voorgedaan tus
schen den Tsjechischen ordedienst en de Duit
sche politie. SB. en Duitsche soldaten moesten
ingrijpen en verscheidene personen zouden
ernstig gewond zijn. Vijftien Tsjechen, meest
jonge lieden, werden gearresteerd. Tot twee
keer toe moest het Wenceslaus-plein voor het
verkeer worden gesloten. Kreten als ,Xevo
Bennesj! Leve de republiek” werden gehoord.
Na de betoogingen is een conferentie van de
politie gehouden onder voorzitterschap van
Von Neurath en den chef van de politie, generaal
Von Camptz, om na te gaan of de betoogingen
van te voren waren beraamd en of hierachter
bultenlandsche Invloed stak. Men weet, dat
eenige honderden vooraanstaande Tsjechen
onlangs als gijzelaars gearresteerd werden.
r. -
Vg«el«trast 1*6 Amsterdam - Telefoaa SS7M
CrWTI.nniI.rrN van bekende meester»
prijzen
(Van onzen correspondent).
Helsinki Zondag
Een sfeer van niterltjke onbewogenheid
en nui, die ook over het voor meer daa
helft ontruimde Helsinki ligt, I* alien aorgen
ten spijt in hooge mate karakteristiek vc»r
de Flnsche samenleving.
Aan den vooravond van belangrijke en
onvermijdelijke beslissingen bewaart dit volk
een koelbloedigheid, die steeds het leven In
bet grillige, weinig toegankelijke Noorden
beeft gekenmerkt.
PARUS. 29 Oct. (Havas) Oostenrijksche legi
timisten, die nauw contact houden met den
Habsburgschen troonpretendent Otto, hebben
gan het Parijsche dagblad „Intransigeant” de
volgende verklaring gezonden:
.Volgens aartshertog Otto en de legitimis
ten rilt het niet te betwisten, dat een op
lossing van het probleem van het Donau-
bekken slechts tot stand kan komen door
een innige samenwerking tusschen de staten,
die de oude Ooetenrijluch-Hongaarse he mo
narchie zijn opgevolgd. Deze aamenwerking
moet ten doel hebben, deze landen onafhan
kelijk te maken zoowel van Berlijn als van
Moskou.
Aartshertog Otto van Oostenrijk, zijn broeder
aartshertog Robert en zijn andere broeder aarts
hertog Felix wijden zich resp. te Parijs, Londen
en in de Vereenigde Staten aan deze taak, in het
bijzonder wat de be vrij ding dezer landen van
het Duitsche juk betreft. Aartshertog Felix is
in de Vereenigde Staten een tournee begonnen
van dertig lezingen over den wederopbouw van
Midden-Europa”
Volgens het Londensche blad „Sunday Dis
patch” zijn de voorstanders van het herstel der
monarchie in Centraal-Europa thans zeer actief,
niet alleen in Parijs, Londen en in de V. 8., "maar
ook te Rome. Openlijk komen zij thans voor hun
actie uit. Daarnaast gaat een soortgelijke actie
uit van de Hohenzollem en hun aanhangers;
zij zouden echter meer in het geheim handelen,
ten einde hun talrijke familieleden in Dultsch-
l^nd niet aan represailles bloot te stellen.
Otto van Habsburg, die in Frankrijk een
legioen vormt, dat met de Fransche legers ten
strijde zal trekken, zou volgens dit blad een ver
trouwelijk memorandum aan de Fransche regee-
ring en aan het Vatlcaan hebben doen toekomen,
waarin hij zijn plannen vóór een nieuwe orde in
Centraal-Europa en de desbetreffende samen
werking van Oostenrijk, Hongarije en Tsjechië
uiteenzet. Ook zou prins Starhemberg thans een
Intense diplomatieke activiteit met vertegen
woordigers dezer drie landen ontwikkelen, oa.
met ex-president Benesj, die wel is wa’ar steeds
een tegenstander van het herstel der Habsbur-
gers geweest is. maar thans met de Ideeën van
aartshertog Otto verzoend schijnt.
De „Intransigeant” verklaart evenwel, dat van
genoemd memorandum van aartshertog Otto in
Frankrijk niets bekend te. Wel bevestigt het
blad, dat prins Starhemberg en oud-president
Benesj thans samenwerken en dat de besprekin
gen tusschen de emigranten voor „het herstel
van Oostenrijk en Tsjecho-Slowakije en voor
een van Duitschen druk bevrijd Hongarije"
voortduren.
In den loop van heden heeft de Fihsche re-
geering zich opnieuw bezig gehouden met de
voorbereiding van nieuwe instructies voor de
Flnsche delegatie, die Dinsdagavond weer naar
Moskou zal vertrekken. Zondagmiddag om drie
uur heeft het oorlogskabinet de leiders van de
parlementaire fracties onderricht over de Rus
sische voorstellen- Flnsche zangkoren hebben
in tegenwoordigheid van den Amerlkaanschen
gezant en ook van de Scandinavische gezanten
de dankbaarheid der Flnsche natie vertolkt
voor den moreelen steun, dis door deze staten
la verleend. In een toespraak herinnerde de
woordvoerder van het Ministerie van Bulten
landsche Zaken Toivola eraan, dat Amerika
ook twintig Jaar geleden het Flnsche volk de
helpende hand heeft geboden, toen het in nood
verkeerde. Sedertdien gevoelt men diepe dank
baarheid jegens het Amerikaansche volk en zijn
leiders. Thans zijn de tijden opnieuw moeilijk
Wij voelen dat onze vrijl|jid en onafhankelijk
heid in gevaar verkeeren. Opnieuw zijn wjj ons
bewust van het voorrecht den moreelen steur,
en de sympathie van het Amerikaansche volk
te genieten De eenige wensch van de Flnsche
natie te een vrede, waarbij de Idealen van vrij
heid en gerechtigheid verwezenlijkt zijn. De
Amerikaansche gezant Schönfeld en zijn Noor-
sche ambtgenoot Michelet beantwoordde de
toespraak.
De vroegere staatspresident Svinhufvud heeft
*h hernieuwden qproep tot de bevolking gedaan
om kleeren e.d. af te staan voor de reservisten.
Woensdagavond wordt in het Flnsche thea
ter te Helsinki sen feest georganiseerd ten bate
van de landsverdediging, Erkko, de minister van
Bultenlandsche Zaken, zal dan een rede hou
den. Het staatsorkest onder leiding van pro
fessor Schnee volgt zal om Finlandia van Sibe
lius uitroeren.
Ook de groote organisatie van vrouwelijke
vrijwilligers de LottasvArt houdt overal in het
land Inzamelingen ten behoeve van het leger en
de familieleden der reservisten. De Lotte’s, zoo-
*ls de leden van deze organisatie kortweg wor
den aangeduid, ziet men allerwege een groote
activiteit ontwikkelen. Zij dragen grijs-groene
uniformen, verrichten uitsluitend hulpdiensten
voor het leger, doch zijn niet als een militaire
organisatie te beschouwen. Het ledental van
deze beweging, die een der eersten als zoodanig
ta de wereld te, en tevens kenmerkend voor de
rol en de taak van de Flnsche vrouw als gezel
van den man, la thans tot 150.000 gestegen.
zee hebben
de lijken van
schappen van
sche duikboqt
Het schüpt "dat de Fransche marine Donder
dag een groote Duitsche duikboot tot zinken
heeft gebracht, aldus Havas. Fransche torpe
dojagers en gewapende treilers, gespecialiseerd
in den strijd tegen onderzeeërs en krachtdadig
gesteund door eskaders watervliegtuigen zijn
de laatste dagen vooral in de Noordzee, zeer
ijverig geweest Verscheidene .aanvallen werden
tegen de Duitsche duikbooten ondernomen en
het schijnt, dat minstens één dezer aanvallen
met succes bekroond is. Men heeft nj. op een
bepaalde plek de lijken van Duitsche officieren
en matrozen drijvende gevonden.
Uit Duinkerken meldt Havas voorts, dat een
treiter de lijken van een Duitschen officier en
drie matrozen heeft opgevtecht en aan tand ge
bracht. Waarschijnlijk betreft het hier leden
der bemanning van een onlangs tot zinken ge
brachte duikboot. De lijken hadden niet tang
in bet water gelegén Ook zijn aan het strand
nog twee lijken van Duitsche matrozen aan
gespoeld.
Het Fransche legereommunMiné
Maandagochtend luidt:
Kalme nacht. Wjj hebben eenige vtjan-
deiUke overvallen afgestagen.
Het Duitsche legerbericht ia nog
korter: „Geen bijzondere gebeurte
nissen”.
dagen welke aan de Duitsche aanvallen van
16 October jJ. voorafgingen, schrijft Havas in
een overzicht van den militairen toestand. Toch
zou het voorbarig zijn hieruit af te leiden, dat
binnen de komende 24 of 48 uur een nieuw
Duitsch offensief zou losbreken.
Het Duitsche opperbevel heeft sinds ver
scheidene dagen vlak bij de linies alle hulp
middelen voor een onderneming van groot-
schen opzet verzameld. De ontwikkeling van
den toestand hangt evenwel volkomen af van
de orders, welke de Duitsche generale staf zal
ontvangen, die alle toebereidselen treft om ge-
teed te zijn teneinde de besluiten van de poli
tieke leiders uit te voeren Er dient op gewe
zen te worden dat Vrijdag op verschillende
punten van het front schermutselingen zijn
voorgevallen Het valt niet te betwijfelen, of
het Duitsche opperbevel te bezig het terrein
te verkennen en tracht zoo nauwkeurig moge
lijk de kracht der Fransche stellingen te meten
Tevens neemt de activiteit van de artillerie
van uur tot uur toe Het nog steeds slechte
weder maakt groote waarnemingen uit de lucht
ónmogelijk. Echter heeft het Fransche opper
bevel het bewijs in handen gekregen, dat Duit
sche eskaders zich verplaatst hebben.
Voorts werden nieuwe concentraties van
Duitsche troepen opgemerkt in het Duitsche
kustgebied, nabij de Nederlandsche grens, ten
westen van Breinen. Doch de beteekenls hier
van is wellicht eenigszins overdreven. De ver
plaatsing van troepen in de richting van dit
gebied in Dultschland schijnt niet met groote
eenheden te geschieden Het zijn afzonderlijke
regimenten, die achter elkander zijn aangeko
men. Het zou zeer gewaagd zijn hieruit voorba
rige conclusies te trekken Het kunnen even
goed troepen zijn, die uit Polen komen en daar
rust nemen, alswel stoottroepen, die bestemd
zijn, al lijkt dit onwaarschijnlijk, voor een
avontuurlijke poging tot herhaling van de actie
van Willem den Veroveraar, die in duizend jaar
tjjds de eenige te geweest die in Engeland voet
aan wal zette De geschiedenis, zoo besluit Ha
vas zijn overzicht, kent talrijke pogingen van
dit soort, die echter alle op een mislukking
zijn ultgeloopen.
De Encycliek „Summi Pontiflcatus" is een
aangrijpend voorbeeld van de gesteldheid, wel
ke zij voor den vrede een voorwaarde sine qua
non noemt, te weten, de gesteldheid, waarbij
slechts de rechtvaardigheid en de liefde de
handelingen en daden richten.
Hier in Rome is men natuurlijk bijzonder
verheugd over de hoogst sympathieke woorden,
welke de H. Vader aan Italië wijdde.
Men gelooft, dat deae woorden aeer veel sul
len bijdrage^ tot bestendiging van de goede
verhouding tusschen Italië en de Vatlcaansche
Stad, welke den laatsten tijd, tengevolge van
een verschil tusschen de Italiaansche en de
Vatlcaansche pers, wat de waardeerlng van de
oorlogsfeiten betrof, wel eens een weinig be
dreigd schenen te worden. De onvermoeibare
Farlnacci bijvoorbeeld polemiseerde den taatsten
tijd weer lustig en op de van oudsher bekenda
wijae tegen de redactie van de „Osservatore
deren, maar die alleen vertrouwt pp de genade
Gods, die de zielen omvormt.
Wij senden u uit om het evangelie en de
christelijke beschaving te orengen. hoevele of
fers het u ook kosten moge, aan soovele naties,
die ver van ons verwijderd liggen, maar ons
niettemin dierbaar zijn.”
De Paus sprak vervolgens over de beteekem*
van het feest, dat vandaag gevierd te. namelijk
dat van Christus’ Koningschap over de aarde,
en aeide: V
„Gelukkig *ün de staten, die de wetten uit
vaardigen volgens de leer van het evangelie en
niet weigeren, openlijk eer te betuigen aan
Koning Christus In die landen worden de be
langen en betrekkingen tusschen de burgers on
derling geregeld volgens de regels van moraal
en rechtvaardigheid. De tyrannic te In die na
ties onbekend. Het gezag wordt er geëerbiedigd
en de gerechte vrijheid van den enkeling ont
breekt er niet. In deze staten neemt de deugd
van eendracht steeds meer toe en zoo worden
deze staten steeds machtlger. In deze landen is
men tot groote ondernemingen in staat."
Na de H. Mis gaven de bisschoppen aan hun
landgenooten den eersten bisschoppelijken
zegen.
Bij den Ingang van het Vaticaan werd de
H. Vader welkom geheeten door Kardinaal
Canall, den president van de Kardinalen
commissie voor het besturen van den Pause-
lijken Staat, en door enkele hooge ambtenaren.
De H. Vader begaf zich daarop naar Zijn
privé vertrekken in het Vatlcasm, te weten de
vertrekken, welke ook door Paus Plus den
Elfden werden bewoond en waarvan de res
tauratie thans gereed is gekomen.
Paus Pius XII is teruggekeerd in Rome, ter
wijl Zijn eerste Encycliek zoo Juist verschenen
Is en velen nog onder den /erschen diepen In
druk daarvan zijn. Hier in Rome wordt de En
cycliek „Snmml Pontificatus" gewaardeerd als
een van de schoonste Pauseljjke documenten
van den modernen tijd, tevens als een der be-
tangrijkste. In deze Encycliek zoo zegt men, is l
waarlijk de „Pastor Angelicus" aan het woord.
„de Engelachtige Herder". Hoe sereen van tooc
is zij, en toch ook, hoe klaar en vastberaden
in haar oordeel. Niemand, ook niet hij, die zien
de vermaningen in de encycliek .Bumml Pon-
tlficatus” gegeven, bijzonderlijk heeft aan te
trekken, kan zich door haar gekwetst voelen.
Het was een zeldzame plechtigheid, die zich
in de rijk versierde basiliek voltrok. Het was
voor bet eerst, dat Paua Plus XII shlk een
plechtigheid verrichtte en het was tevens de
eerste maal in de geschiedenis, dat een neger-
priester uit Oeganda door een Paus tot bte-
schop werd gewijd. Voort* waren er nog drie
andere inlandsche bisschoppen, afkomstig
China. Madagascar en Britsch-Indië.
Tal van Kardinalen en andere kerkelijke
hoogwaardighejdsbekleeders hadden in het
priesterkoor bij het altaar plaats genomen, ter
wijl het corps diplomatique op de eeretribune
gezeten was.
Tijdens deze H. Mis hield de Paus zelf in het
Latijn een predikatie.
„Evenals de Verlosser eens een kleine groep
leerlingen, die van alle menschelüke middelen
verstoken waren, uitzond om de wereld te ver
overen aldus de Paus niet door middel
van gewapend geweld, maar door de macht van
waarheid en liefde, zoo zenden wij u uit, u, die
niet steunt op eigen kracht of op die van an-