Weekblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
N°. 33.
Zondag 13 November 1892.
Ie Jaargang.
J. EL KEIZER.
Gezelligheid.
FEUILLETON".
Haar belofte.
NIEUWE
mum.
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
ABONNEMENTSPRIJS
voor Noordsciiarwoude, Oüdkarspel, Zuidscharwoude en Br. op Langedijk
per drie maanden SO ct-, franco p. post 60 ct.
UITGEVER:
BUREEL:
Noordsciiarwoude.
PRIJS DER ADYERTENTIËN:
Van 15 regels 30 ct-, elke regel meer 5 ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
I>IENSTI€ ftE,BNOF »EN HOLLANDSCHEN «PadKWECi. (Greenwich tijd.)
Vertrekuren van af station Noord-Seharwoude.
IlICIITING HELDER.
GREENWICH TIJD.
6.36*
7.47
11.23
3.06
6.37
9.51
10.59
GREENWICH TIJD.
6.18
7.30*
9.37
12.04f
1.38
3.55
8.16
AMSTERDAMSCHE TIJD.
6.56*
8.07
11.43
3.26
6.57
10.11
11.19
AMSTERDAMSCHE TIJD.
6.38
7.50*
9.57
12.24-j-
1.58
4.15
8.36
Deze trein rijdt alleen des Donderdags tot Schagen.
RICHTING AMSTERDAM.
c Deze trein rijdt alleen naar Amsterdam,
f Deze trein rijdt alleen des Donderdags tot Uitgeest.
Het zou kunnen zijn, dat de lezers van ons
blad, dit woord lezende, zich de vraag gingen
stellenIs dat nu een onderwerp, om er een
hoofdartikel aan te wijden? Laten zij weten,
dat die vraag juist een aanleiding is, om er
een en ander over te zeggen. "Wij willen spre
ken over iets, wat wij op onzen levensweg
niet kunnen missen, nl. over
Wat gezelligheid is, kunnen wij niet zeggen
in enkele woorden. Trouwens, ik hond er niet
van om alles te verklarenmet de el uit te
metennauwkeurig af te passen, vooral niet
als het behoort tot een gebied, waarop men
niet verklaart; het verstand niet redeneert.
Gezelligheid is iets, dat men voelen moet;
en waar zij gevoeld wordt, openbaart zij zich
als een wondere macht.
Waar is zij te vinden? Zoekt haar niet in
de schitterend verlichte feestzaal, vol van op
geschikte menschen die kermis der ij delheid.
Zoekt haar niet in het vergaderlokaal, want
daar is men altijd anders, dan men gewoon
is te zijn. Zoekt haar in de huiskamer, waar
men is in négligédus is, zooals men is.
Gezelligheid is daar, waar men elkander kent,
tot de harten weet door te dringen waar een
moeder b. v. die de behoeften van man en
kinderen kent, alles weet aan te wenden, om
hun het leven zoo aangenaam mogelijk te ma
ken.
Er moet ook in onze huiskamer iets zijn,
waardoor zij voor ons zóó wordt, dat wij na
den inspannenden arbeid des daags kunnen
zeggenik ben blij, als ik te huis ben. Wie
dat niet zeggen kan, moet elders gezelligheid
zoeken. Want een mensch kan daar eenmaal
nu niet buiten. Hij zoekt die dan eldersb.v.
in de kroegof in kringen, waar men op an
dere wijze elkander tracht bezig te houden,
maar waar het toch nooit zoo zijn kan, als
te huis, bij moeder en de kinderen.
Gezelligheid is een kunst, die lang niet
iedereen verstaat.
Het zit 'm niet in het aanrichten van schit
terende partijen, noch in het zoeken van af
leiding en vermaak. Het zit 'm eenvoudig in
den tact, om van weinig veel, om van niets
alles te maken. Maar, als het alleen daarin
zit, dan en dat is voldoende te weten
kan die kunst overal worden beoefend, in
eiken stand, rijk of arm, aanzienlijk of gering.
En dan nemen wij dit verschijnsel waar
zoo gaat 't meer in de wereld dat wij ge
zelligheid in den regel daar aantreffen, waar
men het niet heel breed heeft. Het eenvoudig
ingerichte vertrek kan daarom soms gezelliger
zijn, dan het rijk en kwistig gemeubileerd sa
lon. Het St.-Nicolaasfeest kan soms gezelliger
zijn in der armen dan in der rijken wo
ning.
Daaruit meen ik het volgende te moeten
afleidenGezelligheid maakt den arme rijk
en waar zij ontbreekt is de rijke arm. Waar
zij is, verspreidt zij licht en warmtezegen en
vertroostingwaar zij afwezig is, is het don
ker en koudricht zij verderf en verwoesting
aan, door haar gemis.
Gezelligheid is daarom èen heilige Engel,
die ons beschermt tegen ,die machten des le
vens, die ons willen ontnemen, wat het leven
vriendelijk en aangenaam maakt. De Engel
der gezelligheid is onuitputtelijk in 't uitvin
den van allerlei middelen, om anderen vrede
te doen nemen met het leven in zijne alle-
daagsche sleur. Zij huisvest in de vrouw, die
anw, toch den rijkdom bezit om haar armoe
dig vertrek te wij dén tot een lusthof, waar
de moe getobde en onder de zorgen en lasten
des levens gebukte man bij voorkeur vertoeft
en aan zijne armoede voor een wij le. niet her
innerd wordt. Gezelligheid strijkt de rimpels
op het voorhoofd glad.
O, vriendelijke engel der gezelligheidGij
zijt het, naar wie de jongeling begeerig de
hand uitstrekt, als hij zijn intrede gedaan heeft,
in de wereld gij zijt het, die ook de jonge
dochter zoekt, als zij een eigen huiskamer
sticht. Mogen wij, vaders en moeders, die
kunst die heilige kunst der gézelligheid onzen
kinderen vroegtijdig leeren, door het hun in
huis aangenaam te maken. De lange winter
avonden kunnen ons daarbij van dienst zijn;
dat wij er winst mede doen, gedachtig aan
hetgeen de Généstet heeft gezegd
Poëzie, schuilt overal, overal mijn vrinden;
't Is 'de vraag maar wie haar al, wie ze niet kan
vinden.
Zoeken wij die poëzie, want gezelligheid is
poëzie. Daaraan hebben wij behoefte in een
tijd als den onze met zijn strijd om't bestaan,
met zooveel, wat ons ontstemt en bij wijle
moedeloos maakt.
Z.-S. L.
Rinnenland.
Naar men ons mededeelt zijn van 31 Oct.
tot en met 12 November, 152 wagens groenten
en beetwortelen vervoerd van het station Noord-
scharwoude, voor Nederland en België.
De invoer naar Duitschland is nog steeds
verboden.
Door het Departement Oüdkarspel, der
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, is beslo
ten tot het daarstellen eener leesinrichting, waar
verschillende populaire en wetenschappelijke tijd
schriften gratis voor ieder ter lezing zullen lig
gen, des avonds van 7 tot 9 uur, in het oude
schoollokaal aldaar, de tijd van aanvang zal
nader bekend gemaakt worden.
Blijkens advertentie in dit blad zal op
Dinsdag 15 Nov. e. k. eene openbare uitvoering
gegeven worden door de leerlingen v. d. Curcus
voor Vrije- en Orde-oefeningen der gymnastiek
te Zuidscharwoude, in de kolfbaan van den
heer A. Kist aldaar.
Doel dezer uitvoering is het gymnastiek-on-
derwijs der lagere school meer algemeen bekend
te maken.
Tot lid van het Dagelijksch bestuur van
den polder Geestmer-Ambacht Oosterdijk en
Molengeersen is herbenoemd de heer IJ. Bruijn,
te Koedijk.
De prijs der kaas loopt in Noord-Holland
van week tot week hooger en is thans voor de
kleine Edammer f 36 en voor de groote of mid
delbare f38V2 Per 50 kilogr.
Niet minder dan 58 schepen liggen thans
aan de beetwortelfabriek te Halfweg.
De dit jaar te verwerken hoeveelheid beetwor
telen bedraagt ruim 35 millioen Kg.
Op de groote najaarsmarkt te Alkmaar
waren aangevoerd 5895 stuks vee. Voor buifen-
landsche rekening, vooral voor Frankrijk en
Duitschland, werd veel best vee aangekocht, hoe
wel de prijzen niet hoog liepen.
Slot.
Jettes ge}aat had thans een weemoedige uitdruk
king, welke er de waardigheid nog van verhoogde.
Allengs verhelderde het weer. Zij herdacht nog eens
haar huwelijkhoe ze wel niet Herman's karakter
had kunnen veranderen, maar hoe ze toch invloed
ten goede op hem had uitgeoefend. Tot aan zijn
stervensuur had hij haar liefgehadniet met die
verheven liefde, die altijd naar beter, naar hooger
doet streven, maar meer op eene wijze aan zijn
zelfzuchtig hait eigen. Zijn eerste wensch was zijne
vrouw vroolijk te zien. Hij voelde dat zij niet ge
lukkig met hem was, maar hij wilde [er niet aan
herinnerd worden. Jet wist het, en om hem genoe
gen te doen, toonde zij zich opgewekt en tevreden.
YVel kostte het haar soms bijna bovenmenschelijke
inspanning, maar ze zegevierde. Altijd was ze vrien
delijk en opgeruimd, steeds bereid aan ieder hare
diensten te bewijzen. Alleen wanneer de vader zijn
zoon verongelijkte, kwam er een bedroefde trek op
het gelaat van Jet, dien Herman altijd terstond op
merkte. Tegen den verwijtenden blik harer diepe
oogen was hij niet bestand, en altijd weer beloofde
hij beterschap. Twee jaren waren ze getrouwd, toen
werd hun een dochtertje geboren. De blijdschap des
vaders kende geen grenzen. Reeds terstond werd de
knaap in de meeste gevallen bij de jonggeborene
achtergesteld, en ware 't geschied zooals Herman
het verlangde, Frits zou aanstonds naar een kost
school gezonden zijn, opdat alle zorgen gewijd kon
den worden aan het dochtertje.
De vader hield niet van zijn zoon, en alleen ter
wille der stiefmoeder weerhield hij zich het den
knaap te toonen. Niettegenstaande dit alles genoot
Nelly's kind, door de zorgende lietde en den volhar
denden strijd zijner tweede moeder, een blijde jeugd.
Met al hare kracht verdedigde Jet de rechten van
het haar toevertrouwde kind. Nooit gedoogde zij
eenige bevoorrechting; van haar dochtertje boven
den zoon der dierbare afgestorvene, en ofschoon
Herman haar ook enkele malen ruw terugstiet,
altijd vond zij weer den moed om op zijn rechts
gevoel te wérken en hem de waarheid onder het
oog te brengen.
Frits, die wel zag dat de liefde voor het kleinste
kind niets van de genegenheid verminderde welke
zijne moeder hem betoonde, hechtte zich aan zijn
zusje. Al die zorgen en dat liefdebetoon van vader
moeder en broeder konden echter de kleine niet
voor den dood behoeden. Op tienjarigen leeftijd
maakte die gevreesde vijand een einde aan dat
jonge, bloeiende leven. Van dien tijd af was Herman
somber en in zichzelf gekeerd wel beminde hij nog
zijne vrouw, maar dit belette niet dat hij haar door
zijne ontevredenheid en slecht humeur kwelde. Vau
Frits wilde hij niets weten, en 't was voor Jet een
reden van vreugde, dat haar lieveling door zijn ver
blijf elders verschoond bleef van de driftige uitval
len zijns vaders.
Door de geringste aanleiding ontstak Herman in
toorn, die op 't laatst van zijn leven soms oversloeg
tot razernij. Alleen zijn vrouw was in staat, die
meestal radelooze drift te bezweren, welke pogingen
dan al haar geestkracht vorderden. Haar vergevens
gezindheid, haar geduld beschaamden baar echtgo-
noot somtijds en deden hem berouw gevoelen. Nu
drie jaar geleden bad hij haar 't laatst om vergif
fenis en dankte hij haar voor haar trouw en toewij
ding. In de armen zijner, gade stierf hij, haar als
vermogende weduwe achterlatende.
Jet, die we vroeger kenden als rechtvaardig maar
streng voor zich zelve en voor anderen, had in haar
huwelijk zachtheid geleerd en toegevendheid voor
de gebreken van haar echtgenoot. Die deugden had
den ook haar stempel op haar gelaat gedrukt, dat
niet meer den trotschen trek vau vroeger vertoonde.
Nog steeds peinst ze, maar reeds niet meer over
zich zelveze ziet op een middel om den liefsten
wensch haars zoons te bevredigen. Ze weet slechts
één uitweg, maar zij aarzelt er gebruik van te ma
ken. Ze siddert bij de gedachte van als vernederde,
boetvaardige te staan tegenover den geliefden man.
Zou hij haar gelooven Of haar bespotten Neen,
hij was goed en edel van hart, dat wist ze, maar
als hij eens dacht, dat zevoor haar
zelve Ze kleurt bij die vooronderstellingmaar
fier staat ze op en zegt»Dan zal de uitkomst be
wijzen dat het niet mijne bedoeling was. Ik wil
niets anders dan het geluk vau mijn zoon. Wat
zou Nelly zeggen, wanneer ik met valsche schaamte
ook maar één poging onbeproefd liet om het geluk
van haar lieveling te verzekeren Haar besluit is
genomenze zal tot Max gaan en hem voor haar
zoon om de hand zijner pupil verzoeken. Als hij
weigert, zal ze hem de reden zijner weigering vra
gen en hém opheldering geven, indien hij dat ver
langt.
VII.
Reeds vier dagen na haar gesprek met Frits zit
Jet in de studeerkamer van Max Breemer te wach
ten op diens komst. Eindelijk, daar hoort ze een
veerkrachtigen tred, die haar doet sidderen. Als de
deur van het vertrek opengaat, komt er een flink
gebouwd man van omstreeks vijftig jaren binnen.
Zijn hooge gestalte, doordringende oogen, dunne
lippen en gewelfd voorhoofd, alles werkt samen om
den indruk door hem achtergelaten nimmer te ver
geten.
De groeven om den mond, de rimpels in het
voorhoofd, ze geven te kennen, dat die man veel
gedacht, maar ook veel geleden heeft.
Wanneer hij zijn bezoekster herkend heeft, ver
bleekt hij, maar zich terstond herstellend, vraagt
hij op ijskouden toon
»Wat verschaft mij de eer van uw bezoek, me
vrouw
