KOELHUIS
Nieuwe Langedijker Courant', van Zondag 4 December 1892.
op YBIJÜlli. 9 DECDIBEIt 1892.
Openbare Voorstelling
I, DE OUDE KASSIER,
II. HET KIND VAN DEN IIHZE.
arbeid hebben gestaakt. Later heeft deze zich
uitgebreid tot het geheele personeel. Yan de avond
ploeg ontbraken 1000 man.
Madama Blavalski heet reeds beweerd dat
men zonder geleidingen kan telegrapheeren, maar
terwijl wijlen de opperpriester der spiritualisten
hare bewering niet kon staven heeft de heer
W. H. Preece, F. R. S., zoowel in theorie als
in practijlc aangetoond dat de atmospheer als ge
leider bruikbaar is. Hij spande een draad over
een halve mijl van de kust, en een anderen,
evenwijdig daarmede, van den boeg naar den
steven van een schip dat drie mijlen ver in zee
lag, en slaagde er in een telegram over te zen
den. Het is wel overbodig te zeggen dat het be
ginsel zoo belangrijk is, dat men niet eens een
denkbeeld kan vormen van zijn mogelijken groo-
ten invloed op ons maatschappelijk leven.
Zekere Olsen te Chicago heeft een reis-
rij wiel uitgedacht, voorzien van twee lichte bak
ken of bootjes, zoodat het zoowel te land als te
water dienst kan deen. Te land dienen de boot
jes voor berging van goed. Te water kan het
toestel drie personen dragen.
Noord-Anierika. Land van belofte, land
van vrijheid, land van veel geld verdienen, land
van nooit uit te putten rijkdommen, land van
gastvrijheid voor iedereen zoo is het
geweest.
Hier heenhier heenhier is nog plaats
l)ie roep heeft jaren achtereen geklonken en
millioenen, die in het oude „Europa" een meer
of minder moeilijken strijd 0111 het bestaan te
strijden hadden, hebben er gehoor aan gegeven,
uxaar nu hoe minder bestaan strijders er ko
men, hoe liever, zeggen de Amerikanen.
De Amerikaansche vleeschpotten zijn nog wel
altijd goed gevuld, maar er schikken er thans
zoo velen aan den discli en nog immer groeit
hun aantal aan, zoodat de vrees begint te ko
men,dat te eeniger tijd de pottekenszullen opraken.
Zoover wenschen de Amerikanen het liefst niet te
laten komen.
Daarom beperkende bepalingen.
Hoe Daarover moet nog beraadslaagd en be
sloten worden.
Eén voorstel luidtlaat geen landverhuizers
toe, tenzij zij minstens honderd dollar bezitten
en de landstaal kunnen schrijven.
Een ander voorstel en men beweert, dat
dit door machtige invloeden wordt gesteund
wil alle landverhuizing naar „Amerika" gedu
rende vijf jaren doen verbieden. De toestand
kan dan weer zoo'n weinig in evenwicht wor
den gebracht en het gevaar, dat nu bestaat, n.l.
dat er eene belangrijke daling in de loonen zal
komen, valt w.eg.
De Senaat zal deze raadgevingen overwegen.
„H. Crt."
Een consul-generaal die failliet is, behoort
zeker tot de rariteiten. Zulk een zeldzaamheid
is de consul-generaal van Turkije, Stoenglen
genaamd te Sturttgart.
Het socialistisch partij blad Vorivartsonder
redactie van Liebknecht, bevat het volgende op
merkelijk artikeltje: „De Kreuzzeitung meldt,
of laat zich uit Amsterdam melden, dat de Ne-
derlandsche secialisten zeer weinig tevreden zijn
over de algemeene vergadering der duitsche so-
cialistlche partij, dat inzonderheid het tractement
van Liebknecht als redacteur, ten bedrage van
7000 mark, hun zeer onsocialistisch toeschijnt.
Yoor Nederlandsche socialisten leze men„Nieu-
wenhuis. Dat de millionair Nieuwenhuis, die
voor eene plezierreis zooveel geld uitgeeft als
Liebknecht in een geheel jaar noodig heeft, uit
de hoogte nederziet op de practij k van een man,
die, in 45-jarigen partijdienst over al dien tijd
verdeeld, niet zooveel 'sjaars van de partij heeft
getrokken als de ontvangst van een daglooner
bedraagt, is evenzeer begrijpelijk als dat de mil
lionair Nieuwenhuis het zeer onsocialistisch vindt
dat Liebknecht in die 45 jaren, waarvan hij 15
jaar in ballingschap, 10 jaar in gevangenisstraf
en 10 jaar in verbanning krachtens de socialisten
wet heeft doorgebracht, niet slechts zijn geheele
vermogen heeft aangesproken, maar ook niets
heeft gespaard. De millionair Nieuwenhuis is met
zijn gevoelen in harmonie met de Frankfurter
Zeitnnghet orgaan van Sonneman, ook al een
millionair." Zoo spreekt de Vorwarts. Eenig
commantaar op deze verbitterde taal van Lieb
knecht ten opzichte van Nieuwenhuis zal wel
overtollig zijn. (N. R. Ct.)
Een werkstaking onder de scholieren.
De leerlingen der school van het kleine stadje
Broken llill in Australië hebben uit hun mid
den eene commissie gevormd, die aan den direc
teur der inrichting moest vragen om „minder
algebra, minder geometrie, minder kastijding en
langer vacantie." De directeur liet, als antwoord,
zijn stok op duchtige wijze op de ruggen der
commissieleden nederdalen, terwijl een half-uur
later met de lessen kon worden aangevangen.
De socialistische gemeenteraad te Saint-
Dcnis heeft aan zijne leden eene toelage van
3000 fr. toegekend, na vooraf reeds aan den
lijk op de zenuwen krijgen In minder dan geen
tijd zag hij in zijn voor dergelijke indrukken thans
zeer vatbaren geest, een joelende menigte de kar
omringen en zich zelf tusschen een paar politiea
genten en begeleid door een bende straatjongens
vreeselijk, wat een schandein triomf naar het
politiebureau leiden.
Hots 1 Foei wat een schok, zeker een steen voor
het wiel.
Slot volgt
maire eene ruime bezoldiging te hebben toege
staan. Doch vermits zelfs te Saint Denis de be
grooting niet tot in het oneindige rekbaar is,
schrijft het Journal des Dêbats, zoo moest er
iets gevonden worden om de hierdoor gemaakte
bres in do gemeentelijke financiën te stoppon.
Natuurlijk dat het tekort nu verhaald werd op
den politiedienst. De raadsleden hebben kort en
goed de 50.000 fr. geschrapt, die jaarlijks daar
voor uitgetrokken worden, en den wachtpost der
politie op de vlakte te Saint-Denis opgeheven.
Op die wijze is het, dat de ware socialisten hun
persoonlijk belang weten te vereenigen met den
baat, dien de politie, de gendarmes en andere
vertegenwoordigers van het gezag hun inboeze
men. De vraag is het thans, of de handelwijze
naar den smaak zal zijn van de bevolking, die
aan de genade van de dieven en moordenaars
wordt overgelaten. Het is immers niemand on
bekend, dat zelfs met de bestaande politie de
voorsteden van Parijs een roovers- en moorde
naarsnest zijn. Hoe zal het ginds wezen, als ook
die onvoldoende politie verdwenen zal zijn? Doch
dit zijn alle overwegingen, die voor de raadsle
den van Saint-Denis van ondergeschikt belang
zijn. N. R. Gt.
De winsten van het Suez-kaiinal en de
verliezen van Panama stelt I'Illustration in zijn
jongste nummer in twee staatjes tegenover el
kander, welke in welsprekende cijfers herinneren,
dat het voordeel, door het eerste groote werk
van den „grooten Franschman" opgeleverd, wel
niet even groot als het verlies, door zijn tweede
kanaalonderneming veroorzaakt, maar toch zeer
aanzienlijk is. Het gezamelijk bedrag der uitge
geven aandeelen Suez is 480,798,480 francs en
de tegenwoordige waarde, volgens den koers van
19 Nov., is fr. 1,635,405,745,50. Dat is dus een
winst van fr. 1,154,667,265,50.
Het gezamelijk bedrag der uitgeg. aand. Pa
nama is fr. 1,369,711,186,05, en de waarde daar
van volgens den koers van 19 Nov., is fr.
169,516,903,23. Het verlies bedraagt du3 fr.
1,200,194,282,82.
Terwijl dus de aandeelen Suez 1,154,667,265,20
francs in waarde vermeerderden, zijn die van
Panama met fr. 1,200,194,282,82 verminderd.
In het tegenwoordige ministerie van Niemv-
Zcclanil is slechts een persoon die een acade
mische opleiding ontving. Hij is minister van
Onderwijs. De Eerste minister begon zijn loop
baan als handelsreiziger en was later redacteur
en eigenaar van een nieuwsblad; de minister
van Openbare W erken was eenmaal kolendelver
en later winkelier; de minister van Landbouw
begon zijn kost te verdienen als schaapherder
en is thans een groot landbouwer; de minister
van Justitie was vroeger timmerman en de post
meester-generaal verdiende zijn eerste geld als
telegrammen-besteller bij een telegraafkantoor.
Het Kabinet telt ook een minister zonder por
tefeuille en hij is een man van gemengd ras.
Hij werd naar het Parlement afgevaardigd door
een der vier districten, waarvan de bevolking
geheel en al uit Maori's bestaat. Zijn vader was
een Eugelschman, zijne moeder de dochter van
een voornaam hoofd der Maori's.
De wonderdokter Gloolam Kader, de zoo
genaamde Indische oogarts, die ook te Amster
dam zooveel van zich spreken liet, is uit Prui
sen verbannenhij kreeg bevel om binnen 24
uren Berlijn te verlaten.
Een Parijsch apotheker wordt door een af
gevaardigde vervolgd, omdat hij voor zijn raam
had tentoongesteld een fleseh, inhoudend een
lintworm, die vroeger in een afgevaardigde had
gehuisd,- wel te verstaan met diens naam voluit
geschreven op het papier, dat op de flesch was
geplakt.
Uit voorloopige officieele opgaven blijkt,
dat de jongste cholera-epidemie in Duitschland
19,647 persouen heeft aangetast, van welke 8575
stierven. Voor Hamburg alleen worden deze
cijfers als 17,975 en 7611 vermeld.
In den nacht van 25 op 26 November jl.
heeft te Kassei (Duitschland) een brutale dief
stal met braak plaats gehad. Ontvreemd zijn een
groot aantal lijfsieraden met diamanten en an
dere kostbare steenen, gezet in goud en zilver,
tot eene gezamelijke waarde van ongeveer 83,000
mark. Op de aanhouding van het ontvroemde is
eene belooning van 2000 mark gesteld.
Wij lezen in de „Heerenv. Crt." (N. Adv.
BI.) het volgende
SSen groot man ia opspiaak.
HET PANAMA-KANAAL.
Stel dat eens tegenover het „Suez-kanaal."
Het „Suez-kanaal een triomf van mensche-
lijken ondernemingsgeet, van nooit gekende ener
gie, van ongeloofelij ke volharding.
Het „Panama-kanaal" een treurig beeld van
's menschen lichtvaardigheid, van zijne feilbaar
heid en booze misleiding.
En toch was van beide ondernemingen één
man de ziel. Ferdinand de Lesseps
Hoeden af voor den grooten Franschman. Zijn
energie, ziju ontzaglijke geestkracht, maar ook
zijn geestdrift voor het groote werk en zijn on
wrikbaar vertrouwen in hetwelslagen er van
hebben het Suez-wonder tot stand gebracht.
Die geestdrift, ze is heilzaam geweest voor
het „Suez-kanaal", doch het zoo schitterend suc
ces van deze eerste onderneming voerde de
geestdrift op tot oogverblinding en deed haar
ten verderve zijn voor het nu zoo jammerlijk
mislukte „Panama-kanaal."
Geestdrift is schoon, waar zij behoort, maar
in vele gevallen is doorzicht beter.
Een Ferdinand de Lesseps met minder geest
drift zou nimmer het „Suez-kanaal" tot stand
hebben gebracht, een Ferdinand de Lesseps met
meer doorzicht en geen zelfverblinding zou zich
stellig niet aan de Panama-onderneming hebben
gewaagd.
De Panama-mislukking maakt het groote werk
van Suez weliswaar niet ongedaan, maar zij ver
andert den naam van Ferdinand de Lesseps van
een rots in karakter en kennis in een golf der
fortuin, die vandaag rijst en morgen daalt.
Iemand kan een groot man blijven, ook wan
neer hij faaltmaar wanneer men in zijn bin
nenste een beslist gebrek aan karakter vindt,
als hij hét slachtoffer van gewone lichtgeloovig-
heid wordt, houdt hij op een groot man te zijn.
Men noemt de Panama-onderneming nu reeds
een schurken-onderneming, een roof, op klaar
lichten dag gepleegd, men spreekt van gebrek
kige onderzoekingen, van eene nalatige leiding
van het werk, van lichtvaardige contracten, van
bedriegelijke, onware berichten over de vordering
der werkzaamheden, van omkooperijen en booze
kunstgrepen, om maar steeds weer nieuwe gel
den te verkrijgen.
Eene regeeringscommissie, j.l Maandag in eene
zeer rumoerige Kamerzitting benoemd, zal naar
alles een streng onderzoek instellen en men houdt
zich overtuigd, dat hare onthullingen een zoo
enorme schandaal-geschiedenis aan het licht zul
len brengen, als de Fransche natie er nog nooit
een heeft gekend. 1400 millioen francs zijn nu
reeds in de onderneming gestoken en redde
loos verloren.
Een groot deel van dit geld is gebruikt ter
omkooping van staats-ambtenaren en van in
vloedrijke dagbladen, om de wereld maar steeds
weeraan zand in de oogen te strooien en den zwen
del te doen voortduren.
De Lesseps zelf? Zijn naam wordt onder de
„betrokkenen" genoemd, hij, zijn zoon Char
les en vier administrateurs zijn reeds voor het
Hof van appèl gedagvaard doch vrij alge
meen wil men gelooven, dat hij tot de bedroge
nen behoort.
Toch heeft zijn naam onnoemelijk veel schade
aangericht. Zijn naam, zijn machtige kennis,
hadden voor de Fransche kapitalisten de betee-
kenis van een onbepaald vertrouwen. Hij heeft
dat vertrouwen als gouden munt uitgegeven en
nu blijkt den tienduizenden bedrogenen, dat het
niets is geweest dan een volkomen waardeloos
metaal. Zij, die geld in de onderneming gesto
ken hebben, verliezen het tot op den laatsten
cent.
Een treurige voldoening hebben ze het geld
is in Frankrijk gebleven, op een hoe onwaar
dige wijze dan ook; de nationale rijkdom is dus
niet 1400 millioen armer geworden.
Hoe komt het nu met het Panama-kanaal
Wordt het niet voleindigd en dat zal het
niet, want niemand heeft meer voor een cent
vertrouwen inde ondetneming, al wordt ook
beweerd, dat men met nog „slechts" een paar
honderd millioen gered zou zijn dan zal het
van rechtswege en volgens volkenrecht binnen
eenige maanden zonder kosten en verplichtingen
ten deel vallen aan de republiek „Columbia."
„Columbia" zelf heeft ook geen geld en zal er
evenmin zooveel te leen kunnen krijgen. Het
eind zal dus waarschijnlijk zijn, dat het aange
vangen werk onvoltooid liggen blijft tot ja
tot wanneer
Die vraag kan slechts aan de toekomst ter
oplossing worden gegeven.
Burgerlijke Stand.
Gemeente Oiulkarspel.
Ingeschreven van 130 Nov. 1892.
GehuwdG. Bobeldijk, jm., oud 22 j.enMaartje
van Wielen, oud 22 j.
Geboren Pieter, z. v. Klaas Paarlberg en van
Antje Paarlberg. Hendrica, d. v. Jacob Harten
Wilhelmina van Steeg. Elisabeth, d. v. Jan Pran
ger Jbz. en van Wijntje Kroon. Anna, d. v.
Casper Bekker en Grietje Hoogeboom. Jannetje,
d. v. Jacob Balder en van Aaltje Kruk. Maartje,
d. v. Fredrik Wiedijk en van Guurtje Vlaande
ren.
OverledenTrijntje van Furstenberg, weduwe
van Jacob Hart, oud 77 j.
Gemeente Koedijk.
Ingeschreven van 1—30 Nov. 1892.
Ondertrouwd en GetrouwdGeene.
GeborenJacob, z. v. Willem Wester en Anna
Yerduin.
Overleden: Hendrika Basseleur, wed. van
Jacob IJfs, 81 j.
Gemeente Ziiidscliarwoude.
Ingeschreven van 130 Nov. 1892.
Ondertrouwd: Geene.
GetrouwdKlaas Kerkmeer, 23 j. en Wilhel
mina Tulling, 19 j.
GeborenKlaasje, d. v. Sijbrand Rol en van
Maartje Krapman. Johan Simon, z. v. Christiaan
Wilhelm Böttger en van Gerarda Johanna Su-
zanna Baert. Gerrit, z. v. Jan Mettes en van Antje
Berkhout. Theodorus, z. v. Andries Snijders en
van Maria van Kleef. Antje, d. v. Dirk Evers
en van Trijntje Nol Pover.
Overleden: Fredrik Komen, oud 2 m. z. v.
Freek Komen en van Cornelia Bakker. Antje
Kruijer, oud 28 j., echtg. van Klaas Kos.
341ste Staatsloterij.
2e KLASSE. Ie ljjst.
Maandag 28 Nov. 1892.
No. 3357 f 20.000. - No. 16017 f 5000. - No. 14953
f2000. - No. 6020 f1000. - Nes. 6148, 8717 en 17619
ieder f400. - Nos. 548, 9748 en 19250 ieder f200. -
Nos. 16779 en 20874 ieder f100.
2e lvjst.
Dinsdag 29 Nov. 1892.
Nos. 7143 en 14425 ieder f1000. - No. 958 f 400.
- No. 15325 en 18231 ieder f200. - Nos. 2680,3577,
4896, 9510, 9606, 12908 en 17812 ieder f100.
3e l(jst.
"Woensdag 30 Nov. 1892.
No. 12195 f1500. - No. 4102 f1000. - No. 8375
f400. - No. 7970, 8206, 9870, 11148 en 17077 ieeer
f 100.
4e ljjst.
Donderdag 1 Dec. 1892.
No. 7285 f1500. No. 15514 f1000. No. 4681 f100.
PREDIKBEUR TE N.
NED. HERV. GEM. OUD-KARSPEL.
Zondag 4 Dec., voormiddags 9.30 uur geen
dienst.
NED. HERV. GEM. NOORDSCHARWOUDE.
Zondag 4 Dec., voormiddags 9.30 uur, Ds.
Stramrood. Doopsbediening
NED. GER. GEMEENTE B.
Zondag 4 Dec.., voorm. 9 uur, preekl. avonds
6 uur, Ds. Wegehelaar Woensdag 7 Dec. avonds
6.30 J. Boeijenga.
NED. HERV. GEM. ZUIDSCHARWOUDE.
Zondag 4 Dec., voormiddags 10 u., Ds. Ludivig.
Woensdag 7 Dec. 's avonds 6.30 uur Ds.
Stramroodvan Oudkarspel.
NED. HERV. GEM. BROEK OP LANGEDIJK.
Zondag 4 Dec. v.in. 9.30 voorbereiding n. 2 u.
Ds. Gemser.
Woensdag 7 Dec. 's avonds 6 uur, Ds. Gemser.
NED. GEREF. GEMEENTE B.
Zondag 4 Dec., voorm. 9 uur, nam. 2 u. Ds.
Bakker.
Woensdag 7 Dec. avonds 6.30 Ds. Gideonse
in de Zuiderkerk.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Zondag 4 Dec., voorm. 9.30, Ds. Vrijer.
CHR. GEREF. GEMEENTE A.
Zondag 4 Dec. v.m. 9.30 uur. nm. 2.30 uur,
Ds. Gideonse.
Woensdag 7 Dec. 's avonds 6.30 uur, Ds.
Gideonse.
Marktberichten.
Broek op Langedijk.
Maandag 28 Nov.
Aardappelen f a f Bloemkool f
a Ligtef a f Reuzen f3.a f 5.
Roodekool 6, 7, 8. Witte f 1.50 p. 100 k.G eele f 5,
6 a 7.—. Rapen f2.50. a f3.f2.50 Uien
f p. mud Nep f Bieten f 10. af 14.
Bovenstaande prijzen gelden ook voor
de overige vijf dagen.
Plaatsgebrek noodzaakt ons de ove
rige markten te laten liggen.
Advertentiën.
in den Nieuwenpolder,
ontiei* IHarcnkarspcl,
ten sterf huize van DIRK MAARS,
des voormiddags 10 uur, om contant geld,
ten overstaan vanden NotarisDUKER,
van:
INBOEDEL en HUISRAAD,
Landbouwersgereedschap, Eggen, 2
Schuitjes, 3 Platschuiten, 1 Drie-
kwartspraam, Schaap, Geitje, Kippen,
en hetgeen verder zal worden aangeboden.
van het Liefhebberijgezelschap: „0. 0.",
op Woensdag17 Weceniber '92,
in het lokaal van den heer I>. STAM,
te Noord-Scharwoude
Op te voeren stukken:
Tooneelspel in 4 bedrijven door Rosier Faasen.
Vaudeville in één bedrijf, naar het Fransch
door W. Fiirber.
Aanvang 's avonds 7 uur.
Voor dezen avond zal eene iiiteckcnlijst
rondgaan tot bijwoning dezer uitvoering.
