NIEUWE
Weekblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
N°. 28.
Zondag 15 Juli 1894.
8e Jaargang.
Nieuwstijdingen.
FEUILLETON.
Het Erdmanns
LANGEDIJKM COURANT.
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
A110SNEÏ1 NTS PRIJS
voor Noordscharwoude, Oudkarspel, Zuidscharwoude en Br. op Langedijk
per drie maanden ct., franco p. post (5O ct.
UITGEVER:
J. H. KEIZER.
BUREEL:
o orclschar w oud e
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regels 30 ct., elke regel meer 55 ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
UIEIiTRËOËLIlO OP DE.f HOLLA«D§€IIEI NPOOKWEG. (Greenwich tijd.)
Vertrekuren van af station Noord-Scharwoude. (Zomerdienst.)
RICHTING II E L D E R.
GREENWICH TIJD. 6.36* 7.46J)
11.232) 3.063)
6.37")9.55... stopt ge-
GREENWICH TIJD. 6.18 j 7.30*
9.37 12.04f
1.38 3.55 8.16
AMSTERDAMSCHE TIJD. 6.56* 8.061)
Deze trein.rijdt alléén des Donderdags tot Dèn Helde
en Donderd.met 3) des Maand., Vrijd. en Zaterd.met
11.432) J 3.263)
;r. De metstopt e
geteekenden trein
regel d te
6.57") j 10.15... Zfjdewind
les Donderd.met 2)Maand,
des Maand, te Zijdewind.
AMSTERDAMSCHE TIJD. 6.38 7.50*
Deze trein rijdt alleen naar Amsterdam en stopt
f Deze trein rijdt alleen des Donderdags tot Uitge<
9.57 12.24f
niet te Heiloo ei
est.
i.58 4.15 8.36
Castricum.
RICHTING AMSTERDAM.
Laiigcdijk. Nu de groententeelt in vollen
gang begint te komen is het niet oneigenaardig
te weten hoe groot het aantal kleine vaartuigen
is, voor het landbouwbedrijf in deze streek be-
noodigd. Landbouwers die het kunnen weten,
begrooten dit aantal op circa 2000 stuks. Rekent
men hier nog een belangrijk getal grootere vaar
tuigen bij voor het vervoer der groenten naar
Amsterdam en andere plaatsen, dan behoeft het
niemand te verwonderen, dat een negental schui
temakerijen in den zomer druk werk hebben
met het maken van herstellen dier vaartuigen.
Een meisje van 12 jaren, dochtertje van
den heer K. Douma te Kooten in Achtkarspelen,
is, uit school komende, door de dienstbode en
de dochter van den landbouwer R. O. V. op
ergerlijke wijze mishandeld. Genoemde boer
meende, dat het meisje en haar kameraadje zijn
varkens, die in het land liepen, hadden gesla
gen en had haar daarom reeds achterna gezeten,
maar de meisjes waren hem te vlug af. Daarop
legden de dienstmeid en de dochter van den boer
zich in hinderlaag en het gelukte haar het
meisje van den heer D. te vangen (haar kame
raadje had het geluk te ontkomen.)-Nu werd het
kind onder aanhoudende mishandeling in de
schuur gesleept en met een dik touw, waaraan
een ketting, aan de spanten opgehangen, zoodat
zij juist met de teenen den grond kon raken.
In dien toestand hebben zij het arme kind bijna
twee uur laten hangen, terwijl intusschen het
mannelijk personeel in haar onmiddellijke nabij
heid bedaard voortging met het afladen van
hooi, waardoor het kind nog bijna stikte van stof
en hooikrok.
Een oudere zuster, die daar juist voorbijkwam
van de andere kinderen hoorende, dat het haar
zusje was, die daar zoo erbarmelijk jammerde,
begaf zich in de schuur, vond daar haar zusje
hangen en trachtte haar los te snijden, maar
zij werd verjaagd onder bedreiging haar zusje
waagde terug té komen. Het geval kwam einde
lijk ook den vader ter oore en deze ging dade
lijk naar den rijksveldwachter en met dezen
heeft hij daarop het kind uit een vreeselijken
toestand verlost en meer dood dan levend naar
huis gebracht. De rijksveldwachter heeft touw
en ketting in beslag genomen en van het ge
beurde proces-verbaal opgemaakt.
Een vermakelijke voorval.
Men meldt het volgende vermakelijke voorval
uit Katwoud (N.-Holl.):
De 19-jarige B. alhier zou Zondag gaan ba
den in de Zuiderzee, en ontkleedde zich daartoe
op een stuk uiterwaardsland, toebehoorende aan
den veehouder T. De laatste, vermoedelijk boos
dat er in zijn gras geloopen werd, maakte zich
zoo driftig, dat hij, gekleed, te water liep om
B. een pak slaag te geven!
B. is een goed zwemmer, en ging dus wat
verder van den kant. T. waagde het ook, maar
stond spoedig tot den hals in het nat. Zwemmen
kon hij niet, en (daar het water hem tot de
lippen steeg) begon hij hard om hulp te roepen.
Hij zou zijn waagstuk allicht met den dood heb
ben moeten bekoopen, zoo B. hem niet ter hulp
ware gesneld.
Spoedig stond T., druipnat, te trillen op den
oever; zijn drift was bekoeld, en B. kon zich
nu ongestoord verfrisschcn in de koele wateren
der Zuiderzee!
Naar men verneemt zullen zich de klerkeu
der posterijen en telegrafie tot den minister van
Waterstaat wenden met een adres, dat ter tee-
kening aan alle klerken wordt rondgezonden -en
waarin op lotsverbetering wordt aangedrongen.
Door de reorganisatie van 1891 is hun "alle
uitzicht op bevordering ontnomen en de weg af
gesneden om door het doen van examens een
hoogeren rang te bereiken.
Overtrouwen.
Een Nederlandsch man en vrouw, die onge
veer 16 jaren geleden in Amerika (Californiëj
met elkander gehuwd zijn, hebben zich in hunne
icgciiwuuiuige wuuupiaais ni neuenanu (Zioeter-
woude) laten overtrouwen. Zij hadden namelijk
bij hun terugkeer in het vaderland, pl. m. vijf
jaren geleden, verzuimd hunne huwelijksacte
uit Amerika, volgens art. 139 van het Burger
lijk Wetboek, binnen het jaar na hunne terug
komst in de huwelijksregisters van de plaats
hunner vestiging te laten beschrijven. Het in
Amerika gesloten huwelijk was derhalve volgens
de Nederlandsche wet ongeldig en behoorde
overtrouwen plaats te hebben. Beiden waren
daartoe gezind en hadden dus nog geen berouw
over hun in Amerika feitelijk begonnen huwe
lijksleven.
Spruitkool, die voor eenigen tijd gezaaid is,
'kan nu verplant worden. De koolplanten moeten
een halven meter van elkaar staan. Groeien ze
later te sterk, dan moet men dien overmatigen
wasdom temperen door een gedeeltelijke ontbla
dering der planten. Maar, men plukke dan de
bladeren niet vlak bij den stam af, omdat anders
de spruiten of kooltjes klein en hard worden. Bij
gewone groeikracht en niet te dichten stand
plukke men liefst geen bladeren af.
Een geslepen oplichter!
Onlangs werd de bevolking van De Wijk
(Drente) vermeerderd met een persoon, die met
een der schoonen van De Wijk al wonder spoe
dig omtrent een huwelijk overeenkwam. Hij
ondernam met zijne aanstaande een reisje naar
Holland om haar aan zijne familie voor te stel
len en bezocht bij die gelegenheid een notaris
ten einde zijn gelden voor het inrichten van zijne
huishouding in ontvangst te nemenbetaling
kon echter niet voor 15 Juli geschieden; het
bruidje moest natuurlijk bijspringen.
Na de terugkomst van het paar is hij daarop
onder voorwendsel, dat zijn moeder ongesteld was,
alleen teruggekeerd en heeft laten weten, dat de
zaak van het huwelijk slecht stond. Volgens
nadere inlichtingen is de oorzaak hiervan geble
ken te zijn gelegen in de omstandigheid, dat
de man reeds gehuwd was.
Het geld is natuurlijk verdwenen. Uit eenige
nadere bijzonderheden blijkt, dat De Jong het
hem niet zou hebben verbeterd.
kolhornsche armenzorg.
De waarzeggerstent, met de bewoners, is in
de gemeete Kolhorn teruggebracht, en neerge
zet aan den Westfrieschen djjk. Doch de bezwa
ren van den pachter van het grasgewa3, evenals
die van bestuurders van daar voorbijkomende
rijtuigen, hadden het gevolg dat aan de tent nu
eene plaats werd aangewezen bij de gemeente
lijken vuilnisbelt, buiten het dorp.
Logeervereeniging.
De heer J. M. Koen, hoofd der burgerschool
voor jongens te 's Gravenhage (Raamstraat 27,)
heeft zich gewend tot alle onderwijzers in Neder
land, met het doel eene logeervereeniging voor
kinderen van onderwijzers op te richten.
„Laten wij, zoo zegt hij, coöperatief te werk
gaan. A. stuurt bijv. zijne twee kinderen 10
dagen naar B; B. stuurt zijn jongen 14 dagen
naar C.C stuurt 3 van zijn telgen naar A.
Zoo betalen we elkander met toebeurzen. Omdat
de aantallen dagen en kinderen in dit geval wel
niet altijd precies zullen uitkomen, nemen we
aan, dat degene, die een kind een dag uit lo-
geeren stuurt, éen gulden betaalt, maar even
eens een gulden krijgt voor elk kind, dat hij
éen dag te logeeren heeft."
Om dit behoorlijk te organiseeren wordt er
verzocht, dat ieder, die mee wil doen den ont
werper eene opgave zende, inhoudendea. naam
van den aanvrager, b. hoeveel kinderen zijn ge
zin telt; c. naam en leeftijd der kinderen, voor
welke plaats gevraagd wordt bij anderen d. of
deze kinderen intellectueel, moreel of lichame
lijk bijzondere zorg vereischen; e. in welke
streek men ze het liefst zag geplaatst; f. voor
hoe langg. van toth. voor hoeveel lo-
geergastjes (jongens en meisjes) nog plaats zou
zijn i. voor hoelang; j. van tot.k. wat
er in de omgeving te zien is.
Komen al die opgaven op eene plaats, dan
kan misschien aan alle verzoeken worden vol
daan en de vacanties worden daardoor aange-
(Uit het Dnitscli vertaald naar Anton Freiherr
von Perfall.)
17.)
In de kanselarij, aan de rechterzijde, de tweede
deur, gelijkvloersch," was het norsche antwoord.
»U zult. anders wel den tijd hebben, want Lehman
is bij hem, en dat duurt gewoonlijk nog al lang."
Een verachtelijken blik werpend op Erdmann,
sleurde bij verder over den rooden tegelvloer, waar
op juist de middagzon eenige gloeiende stralen wierp.
Die man was ook een stuk van Herrenwörth en
waarschijnlijk het taaiste, als 't op een vernietigen
aankwam.
Erdmann kromp ineen, toen hij den naam Leh
man hoorde noemenéén der slimste woekeraars
uit de hoofdstad heette zoo, hij sloop reeds sedert
weken het Erdmannshuis voorbij, al ware hij een
gier, azende op het doodelijk getroffen wild! Hier
had reeds die gier zijn klauwen geslagen in zijn
weerloos offer.
Een hooge, gewelfde zaal, was het waar Erd
mann wachtte. Een aangename koelte verkwikte
den door zonnebrand verhitten smid; de wanden
waren met geelgeworden van- ouderdom gebarsten
schilderijen, waarop de voorzaten van het slot ston
den afgebeeld, met hertengeweiën en oude wapens
bedekt. Hier en daar teekenden zich, vooral bij de
laatste, groote tusschenruimte, die klaarblijkelijk
eerst in de laatste jaren waren ontstaan, want nog
tamelijk frissche stoffiguren, bij het wegnemen der
wapens aan het licht gebracht, waren op den wand
duidelijk zichtbaar. Erdmann was geheel in beschou
wing verdiept; de geharnaste ridders, die zoo be
dachtzaam op hem neerzagen, boezemden hem ont
zag in. Hij ontblootte onwillekeurig het hoofd in
deze ruimte. Kruisbogen, radbuksen, degens en
zwaarden hingen rondom, heel onderaan een groot
tweemans slagzwaard, «Contra torrentem" stond
met gouden letters op de reeds door roest verteerde
kling te lezen. Het was ternauwernood te lezen,
want een spin had daar juist een dicht en fijn net
overheen gesponnen. Hoe gaarne had Erdmann hem
slechts om te beproeven rondgezwaaaidMaar de
huivering van die begraven eeuwen rondom hem
overviel hem en zijn kinderlijk respect voor de over
levering liet hem ternauwernood toe. aan het doel
van zijne komst hier te denken. Halfverroeste hoef
ijzers hingen tusschen de wapens. Wie weet op
welk steekspel ze den grond hadden doorgroefd?!
Het moesten groote paarden geweest zijn, die ze
droegen, oordeelde de smid naar hun grootte, Zij
namen zijne geheele belangstelling in beslag. Gaarne
had hij er één van de spijkers afgenomen, waaraan
het hing, om het naderbij te kunnen bezien, of
misschien niet één het teeken van zijn smederij
droeg. Zorgvuldig zag hij om zich heen, alles was
leeg rondom hem, niemand te zien; hij greep er
een. «Goed werk!" sprak hij in zich zelf, terwijl
hij het van alle kanten bekeek. Het Erdmannstee-
ken ontbrak. Juist wilde hij het weder op zijne
plaats hangen, toen de deur achter hem knarste
hij liet het ijzer vallen, zoo schrikte hij. Toen
hij omkeek in de verwachting, den graaf zelt te
zien, zag hij een gestalte, die allerminst in deze
voorname omgeving paste. Een corpulent, klein
mannetje, op wiens onzuiver wit vest, een gouden
ketting hengelde; zijn rood aangezicht glom van
vet en een tevreden, smoezig lachje speelde om zijn
mond. -LehmanErdmann kende hem terstond,
hij voelde toorn in zich opwellen, maar bedwong
zich.
«Ah Mijnheer Erdmann riep Lehman verrukt,
terwijl hij een gouden knijpbril op zijn krommen
dikken neus zette. «Hoe komt gij hierheen? Zeker
wegens dit oude ijzer daar." Hij streek met zijn
wandelstokje de stoute ridders over den neus.
»Bij GodGij hebt gelijk, ik heb het hem reeds
gezegd, den graaf. Oud ijzer is het, anders niet,
en het ijzer, gij weet het, heer Erdmann, zelf wel
het best," een spottend lachje gleed over het ge
meen gezicht, «staat slecht zeer slecht! Maar,
er wordt van famielie overieveiing oudheids-
waarde gesproken en een belachelijke prijs ver
langd, dien ook Lehman niet betalen kan. Dui
zend thaler voor dien rommel, is dat niet belache
lijk, heer Erdmann? Binnen enkele weken gaat
hij er onder, de heer graaf' Men moet slechts
wachten kunnen.
Andreas werd de keel als 't ware dichtgeschroefd
met den grootsten lust had hij het slagzwaard daar
I van den muur genomen, om dit nietswaardig insect
j naast hem neer te leggen in ongebonden toorn.
Deze heilige herinneringen aan reeds lang vergeten
I daden van edele geslachten op geslachten, die hem
j zooeven nog met eerbied vervulden, zouden voor
zulk een som in de handen van een woekeraar ge
raken, voor een som gelijk aan die. welke een ver
dorven nakomeling in één nacht verbraste? De
bittere hoon, het vreeselijk tragische, dat daarin
lag, schokte onbewust de ziel van den wakkeren,
eenvoudigen manin zijn geest zag hij de dikke
vleezige vingers van dien jood zich begeerig uit
strekken en altijd groeien altijd groeien, tot zij
ten laatste alles omspanden de wapens - de
ridders de zaal het gansche slot verder
het Erdmannshuis steeds verder alle vaste,
j oudeerwaardige bezittingen ridders en burgers
Hij moest zich geweld aandoen, om niet met een
grofheid uit te barsten.
«Naar mijne gedachten,zeide hij, «zijn deze
wapens voor de graaf Perin van onschatbare waarde,
in 't algemeen onvervreemdbaar, en het is mij be
grijpelijk, hoe de graaf slechts daaraan denken kan.«
«Dat is u begrijpelijk antwoordde Lehman on
beschaamd. «Mij niet! Hij zal spoedig wat meer
moeten geven, dan deze paar dingen. Het zijn
slechte tijden, heer Erdmann een loerende blik
trof den smid. »U is zelf daardoor getroffen-niet
waar Ieder, die in ijzer doet, en als ik goed ge
hoord heb, hebt gij u ook wat te ver daarmee in
gelaten.
