NIEUWE
Weekblad voor LANGEIIIJK en Omstreken.
N°. 41.
Zondag 14 October 1894.
3e Jaargang.
Uim voor de Nationale Militie.
Plaatselijk Nieuws.
Loling voor de Nationale Militie.
Nieuwstij dingen.
FEUILLETON.
Het Erdmanns
LAMIJK1R COURANT.
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
ABONNEM. NTSPRIJS
voor Noordscharwoude, Oüdkarspel, Züidscharwoude en Br. op Langedijk
per drie maanden 50 et-, franco p. post GO ct.
ÜITGEVEE:
J. U. KEIZER.
BUREEL:
IVoordscIiarwoiitle.
PRIJS DER ADVERTENTIÈN:
Van 15 regels 30 ct-, elke regel meer 5 ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
Proclamatiën.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente
Noord-Scharwoude brengen ter kennis van belang
hebbenden
Dat de loting dér in dit jaar in deze gemeente voor
de Militie ingeschrevenen zal geschieden op Woens
dag, den 21 October 1891, ten raadhuize der ge
meente Heer-Hugowanrd.
Zij worden mitsdien opgeroepen, om op dien dag,
des vóórmiddags ten 972 ure, zich aldaar te bevinden,
om te loten en opgave te doen van de redenen van
vrijstelling, die zij ter zake van de Militie vermeenen
te moeten inbrengen.
Indien zij vermeenen vrijstelling te kunnen erlan
gen wegens broederdienst of op grond van te zijn
eenige wettige zoon, zullen zjj bovendien op Maan
dag, den 19 November, des voormiddags ten 11 ure,
ter Secretarie moeten verschijnen, vergezeld van twee
bij den Burgemeester bekende en ter goeder naam en
faam bekend staande meerderjarige ingezetenen, die
de vereischte getuigenis afleggen en het aldaar op te
maken getuigschrift onderteekenen kunnen. Wanneer
zij aanspraak maken op vrijstelling wegens broeder-
dienst, zullen zij mede voorzien moeten zijn van hunne
geboorteacte en van de geboorteacten van al hunne
nog in leven zijnde broeders.
Voorts zullen door den Burgemeester bij den Kom-
mandant van het korps, waarbij hunne broeders die
nen of gediend hebben, worden aangevraagd de be
wijzen van werkelijken dienst of een uittreksel uit
het stamboek, mits zij zich binnen drie dagen na de
loting ter secretarie vervoegen, ten einde aldaar de
voor die aanvrage noodige opgave te doen.
Noord-Scharwoude, den 3 October 1894.
Burgemeester en Wethouders,
C. KROON.
De Secretaris a. i.
K. SLOTEMAKER.
zij aanspraak maken op vrijstelling wegens brooder-
dienst, zullen zij mede voorzien moeten zijn van hunne
geboorteacte en van de geboorteacten van al hunne
nog in leven zijnde broeders.
Voorts zullen door den Burgemeester bij den Kom-
mandant van het korps, waarbij zijne broeders die
nen of gediend hebben, worden aangevraagd de be
wijzen van werkelijken dienst of een uittreksel uit
het stamboek, mits zij zich binnen drie dagen na de
loting ter secretarie vervoegen, ten einde aldaar de
voor die aanvrage noodige opgave te doen.
Oud-Karspel, den 3 October 1894.
Burgemeester en Wethouders,
C. KROON.
De Secretaris,
P. EECEN Pz.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente
Oud-Karspel brengen ter kennis van belanghebben
den:
Dat de loting der in dit jaar in deze gemeente voor
de Militie ingeschrevenen zal geschieden op Woens
dag, den 24 October 1894, ten raadhuize der gemeente
Heer-Hugowaard.
Zjj worden mitsdien opgeroepen, om op dien dag,
des voormiddags ten 9'/2 ure, zich aldaar te bevinden,
om te loten en opgave te doen van de redenen van
vrijstelling, die zjj ter zake van de Militie vermeenen
te moeten inbrengen.
Indien zjj vermeenen vrijstelling te kunnen erlan
gen wegens broederdienst of op grond van te zjjn
eenige wettige zoon, zullen zjj bovendien op Maan
dag, den 19 November, des namiddags ten 1 ure, ter
Secretarie moeten verschjjnen, vergezeld van twee
bjj den Burgemeester bekende en ter goeder naam en
faam bekend staande meerderjarige ingezetenen, die
de vereischte getuigenis afleggen en het aldaar op te
maken getuigschrift onderteekenen kunnen. Wanneer
De heer C. Hoogland te Zuidscharwoude, ge-
pasporteerd bregadier der marechaussees, is met
ingang van 15 October benoemd tot 2de ge
meente-veldwachter te Schagen.
Jl. Zondag werd door den heer J. W.
Amelsbeek alhier, op verzoek van eenige heeren
in het Hotel Centrum op het Damrak te Am
sterdam uitlegging gegeven van de hoogst we
tenschappelijke methode in het knippen, terwijl
door teekeningen de methode hoogst duidelijkwerd
verklaard. Deze vergadering werd door zeer be
kwame coupeurs en kleermakers bijgewoond.
De verklaring der methode werd met groote
belangstelling gevolgd, terwijl na afloop den heer
Amelsbeek werd uitgenoodigd Dinsdag in de ver
gadering der vereeniging van coupeurs te komen
spreken. Ook in deze vergadering had onze plaats
genoot veel succès van zijn optreden en onge
twijfeld zullen velen de methode F. Rousel,
willen leeren.
De Weldadigheidsvoorstelling, ten voor-
deele der nagelaten betrekkingen der gesneuvel
den op Lombok, jl. Woensdag te Zuid-Schar-
woude gehouden, in het lokaal van den heer
A. Kist, heeft, na aftrek der onvermijdelijke on
kosten opgebracht 85 gulden.
Het duistere in den dubbelen moord te
Schagen.
Eindelijk is in de donkere zaak van de vreem
de lamp in de woning van de vermoorde we
duwe Bute licht gekomen. Een paar glazen van
eigenaardigen vorm in eene der kasten van de
vermoorde gevonden, die bleken allo op den
brander van deze lamp te passen, hebben bewe
zen, dat de lamp aan de vermoorde toebehoorde.
Aan de geruchten, dat Klaas Boes de misdaad
niet alleen zou bedreven hebben, is door deze
ontdekking een einde gemaakt.
Ds. Barger.
Het huwelijk, tusschen den voormaligen pre
dikant te Ilarlingen, Johan Barger, thans als
fveroordeeld wegens moord opgesloten in de straf
gevangenis te Leeuwarden en zijne echtgenoote
is door de Leeuwarder rechtbank ontbonden ver-
klaard.
Brutale inbraak.
Donderdag-nacht omstreeks 2 uur werd het
11-jarig zoontje van den heer Seegers, goudsmid,
in de 2e Anjelierdwarsstraat, Amsterdam gewekt
Idoor eenig gedruisch. Hij riep zijn vader, die
|naar de deur snelde maar er niet uit kon, daar
;*een of meerdere dieven de knop met een touw
vastgebonden hadden aan de kozijnen van het
«•aam. Hij hoorde toen de ruiten stukslaan en
'zag eenige handen grijpen naar de gouden voor
werpen in zijn winkelkast zonder dat hij er iets
tegen kon doen. Het luik hadden zij er eerst
afgenomen.
i De heer Seegers heeft "Vrijdag-morgen aan de
politie opgegeven dat hem voor ongeveer f 450
zou ontstolen zijn, maar toen men 's morgen
bij den heer Seegers kwamen informeeren schatte
hij het ontvreemde op ongeveer f 600.
Onder de gestolen voorwerpen bevinden zich
o. a. 18 zware gouden vestkettingen en 2 paar
diamanten oorknoppen.
Den geheelen morgen stonden nieuwsgierigen
het huis van den heer Seegers aan te gapen,
maar er viel niets bijzonders te zien, daar de
heer Seegers spoedig de ruiten had hersteld en
weer bezig was de kast met gouden voorwerpen
te behangen. De geheele buurt is onder den indruk
van deze brutale inbraak.
De gewoonte, dat bij het afbreken van
het engagement het meisje haar ex-beminde de
van hem ontvangen geschenken teruggeeft, is niet
algemeen. Zoo dacht er ook iemand te Oud-
Beierland blijkbaar over. Althans toen hij zag,
dat zijn meisje nog aan een ander „verkocht"
was, ontstal hij haar circa f 100 dat was
meende hij eenige schadeloosstelling voor al de
cadeautjes, die hij zijn liefje gegeven had. Als
het meisje nu nog een sikkepitje voor hem ge
voelt, dan loopt dit zaakje voor hem misschien
nog goed af, anders, vreezen wij, zal de rechter
hem wel mores leeren.
Een jager te Noordeloos bespeurde, toen
hij langs het water liep, een fermen snoek. Ook
dezen een plaatsje in zijn weitasch te bezorgen,
scheen hem aanlokkelijk toe, fluks daarop aan
gelegd en pafde snoek was hem.
Nieuwe belastingen
Aangaande de plannen van den minister van
koloniën, die iy2 millioen aan nieuwe belastin
gen wil heffen, wat vooral ten laste zou komen
van den minderen man, deelt de Haagsche cor
respondent der Zutp. Ct. (een bekend kamerlid)
mede, dat die belastingplannen, welke maar
ingediend zijn zonder dat eenige andere hervor
ming in uitzicht is gesteld, in de afdeelingen
der Kamer niet gunstig zijn ontvangen en men
verwacht, dat er in elk geval van invoering op
1 Januari 1895 niets zal komen.
Bij de lotng van de nationale militie te
's-Gravenliage.
De naam van een loteling wordt afgeroepen.
Een jongeling verschijnt bij de bus.
De president van den militieraad verzoekt hem
een nummer te trekken.
De lotelingIk steek mijn hand niet in het
vat van de bloedwet.
Na deze weigering wordt voor den belang
hebbende het nummer getrokken door een der
aanwezige leden van den militieraad.
Terwijl hij onder de maat staat en tegelijk
zijn signalement wordt beschreven, voegt hij den
beambten, met dit werk belast, toe: Nu, jelui
behoeft mij niet zoo aan te kijken: ik. ben soci
alist en zal, wanneer ik in de kazerne kom,
krachtig propaganda maken voor de socialistische
En onder den uitroep „Weg met het mili
tarisme 1" verlaat hij den zaal.
Er is thans veel strike onder de letterzet
ters, zegt het (Weekblad voor het kanton Ber-
gum.) Nu bij A dan bij B. leggen de zetters
den haak neer 'en zeggen ze tegen den baas
23 centen per uur, ouwe jongen! ofwijverd...
jou loodjes weer door onze kloerkes in onze
haakjes te laten springen. Dan zit de baas ver
steend, een zetmachine f 18,000, hm hm en
dan morrege mot er de krant zijn, of 't geld
van de abonné's is verspeeld, er is maar één
uitweg, die weg is toegeven. De baas berust in 't
voorstel, en wat rechtzinnig sociaal heet, zingt
Triomf de vreugde stijgt ten top De bazen
krijgen op den kop. Kom, laat de jubeltoon nu
daveren langs de bakGij letterzetters wint de
kroon .Drie oorlams 's avonds meer, 't is schoon
Aan 't kapitaal den knak(Bis.) Bravo 1
Zoo loopt het uurwerk nu 't gesmeerd is, voor-
loopig weer, maar let op de gevolgen. Het
uurwerk is vuil gebleven. De beweegkracht zal
hier en elders weldra blijken dat verslijtbaar is,
en er zal een vernieuwing volgen, niet zoo di
rect op eens, maar langzamerhand en dan
zal de nu behaalde roem verbleeken.
(Uit het Duitsch vertaald naar Anton Frcilierr
von Perfall.)
30.)
Sixtus was veel te oppervlakkig, om eerst te on
derzoeken, wie toch eigenlijk zijn nieuwe vriend
was. Hij had genoeg aan den uiterlijken schijn,
aan den aanlokkende idéën van menschheid-geluk-
kigmaking, die in zijn omgewoeld, met zich en de
wereld strijdend gemoed, een gunstig vooorbereiden
den bodem vonden. Zijn buurman Wölt waarschuwde
hem vaak, doch te vergeefs. Wat zou die gek met
zijn utopische kinderlijke droomen van de schoon
heid, tegenover de zonneklare bewijzen van Strehlen?
Een nieuw, en zooals Strehlen geloofd, uiterst
dankbaar, geschikt offer was die oude smid. Dat
ontwaarde hij op 't eerste gezicht, trots de tame
lijk koele ontvangst, die hem deze ten deel liet
vallen. Ongelukkige burgers en handwerkslieden
lieten hem niet in den steek, dacht hij. Toen hij
zich dus goed of niet goed verwijderen moest, ver
zuimde hij niet, Sixtus, die hem een oogenblik
volgde, vlug een lokaal te noemen, waarheen hij
's namiddags zijn vader brengen moest, om dit
harde, maar goede materiaal verder te kunnen be
werken.
Sixtus was zoo gewoon, Strehlen blindelings te
gehoorzamen, dat niet één oogenblik in zijn gedachte
opsteeg, zijn vader daartoe niet over te leveren.
Na den eten sloeg hij zijn vader voor een kleine
wandeling te maken. Hij wist het natuurlijk zoo
aanteleggen, dat hij voorbij het aangewezen lokaal
kwam. Het was een branderij, die hij reeds meer
met Strehlen had opgezocht. nSnaps is de drank
des volks, en wij, zijn beste vrienden, moeten ook
dien met hem deelen. Er steekt iets revolutionairs
in en dat hebt gij noodig en uw ietwat verdikt
burgerbloed,zei deze lachend, toen hij Sixtus voor
den eersten keer daarheen voerde, ofschoon deze
voor zulke lokalen begrijpelijkerwijze een sterken
afkeer had.
Het viel Sixtus licht, den in druk gesprek gewik-
kelden vader mee naar binnen te krijgen. Hij door
liep het verkooplokaal. De waard knikte hem als
een ouden bekende toe. Daarnaast bevond zich een
kleine duistere »kneip", met door alcoholische geu
ren bezwangerde lucht vervuld, door twee droevig
flikkerende gasvlammen verlicht. Eenige arbeiders
zaten aan de tafel. Zij fluisterden elkander toe, toen
Andreas met zijn zoon binnentrad. Deze nam ook
aan de tafel plaats en bestelde twee absinth.
Andreas gevoelde zich er volstrekt niet thuis en
hij maakte Sixtus zijn verwondering kenbaar, dat
hij, die eens het hoofd zoo hoog droeg, in zulk een
kroeg wilde vertoeven. Sixtus beweerde, dat hij
daar zeer interessante menschenstudiën maakte, en
daar hij er sterk over dacht, als journalist zijn
brood te verdienen, was dat de hoofdzaak. Een
bleek meisje bracht twee absinth. Andreas had ze
nog nooit in zijn leven geproefd. Hij tipte even
aan en schoof het glaasje met een beweging van
afkeer weg.
»Dat is niets voor mij," zeide hij.
»Zoo heb ik ook gedacht, den eersten keer. Maar
de werking is voortreffelijk! Het wekt de levens
geesten en doet alles lichter dragen," meende Six
tus.
Het gesprek keerde weder tot Gilde terug. Plot
seling opende zich de glazendeur en Strehlen trad
binnen. De arbeiders groetten, hij scheen de beide
Erdrnanns niet op te merken en wilde zich naast
hen zetten, toen Sixtus hem riep, ofschoon zijn va
der hem een teeken gaf, dat hij hem maar moest
laten zitten, waar hij was.
Strehlen scheen zeer verheugd over dit gelukkig
samentreffen en nam bij hen plaats. Hij liet wijn
komen, toen hij het onaangeroerde glas van An
dreas zag, en onthaalde beiden, als waren zij zijn
gasten. Het gesprek begon spoedig te vlotten en
Strehlen wist zooveel merkwaardigs uit zijn leven
te vertellen, dat Erdmann zijn weerzin geheel ver
gat en aandachtig toeluisterde. Daarbij dronk hij,
zonder dat hij het merkte, het eene glas na het
andere; de wijn smaakte hem. Tenlaatste gelukte
het Strehlen het gesprek behendig opnieuw op de
sociale verhoudingen te brengen; zijn nauwkeurige
bekendheid met alles, wat liet handwerk, de loon-
verhouding betrof, tot in de kleinste bijzonderhe
den der hanteeringen toe, de warme deelneming in
alle leiden van zijnen stand, dat alles verraste den
smid. Wat had ten laatste de arme duivel, die zich
kommervol door 't leven sloeg daaraan. De schijn
bare onbaatzichtigheid, die Sixtus verblindde, ver
blindde ook Andreas. Hij keek Strehlen nu met ge
heel andere oogen aan dan voorheen. Had hij zelf
ook niet zulke gedachten gehad, toen hij in dien
nacht aan zijn venster stond en naar de ijzersmel
terij daartegenover keek? De sterke, ongewoie wijn
kleurde zijn aangezicht rood, voedde in zijn hersens
koene gedachten, tenlaatste mengde hij zich in het
gesprek en sloeg geen acht op den vervliegenden
tijd. Plotseling viel hem Gilde weder in. Hij zag
naar de klok. »Donnerwetter, reeds zes uur. Het is
hoog tijd, dat gij den graaf opzoekt," sprak hij tot
Sixtus.
»En gij wacht mij hier," zei deze.
»Eerst moet ik wat frissche lucht scheppen. Een
vervloekte walm hierbinnen," zeide Andreas, met
de hand over zijn gezicht strijkend. »Ik zal u een
eind weegs begeleiden."
Men ging heen, Strehlen ook. In den winkel voor
dronk men nog een bittertje. Buiten was de nacht
reede gevallen, de lantarens brandden. Toen An
dreas in de buitenlucht kwam, voelde hij een dui
zeligheid, zoodat hij Sixtus moest vasthouden, zijn
schreden waren onzeker. Ze stapten de hoofdstraat
op. De trottoirs waren vol met wandelaars, die de
prachtige uitstallingen der winkels bekeken. Voor
den schouwburg, wiens ingang helder verlicht was,
rolde de eene koets voor de andere na. Er werd
een nieuwe opera gegeven. Een oogenblik was het
onmogelijk door de massa heen te dringen, en ons
