Weekblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
N°.2.
Zondag 18 Januari 1895.
4e Jaargang.
Nationale Militie.
Nationale Militie.
Plaatselijk Nieuws.
N ieuwstij dingen.
FEUILLETON.
EEN ONSTANDVASTIGE VROUW.
NIEUWE
MNGEDIJKEtt (Olim
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
ABONNEM NTSPRIJS
voor Noordscharwoude, Oudkarspel, Zuidscharwoude en Br. op Langedijk
per drie maanden 5() ct-, franco p. post O O ct.
UITGEVER:
J. H. KEIZER.
BUREEL:
AToordscliarwoude.
PRIJS DER AD VERTENTIËN:
Van 15 regels BO ct., elke regel meer £5 ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
Proclamatiën.
HEV.VIiGEVLIO.
Burgemeester en Wethouders van NOORDSCHAR
WOUDE:
brengen ter kennis van de belanghebbende lotelin-
gen dor nationale militie alhier
Dat de Militieraad in dit district, dit jaar zijne
tweede zitting houdende te Hoorn op Dinsdag,
den 15 Januari aanstaande, voormiddags ten 10 ure,
zal doen onderzoeken de plaatsvervangers en nummer-
verwisselaars van lotelingen dezer gemeente, welke
daartoe, onder overlegging der noodige bewijsstuk
ken, worden aangeboden.
Noordscharwoude, den 28 December 1894.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
C. KROON,
De Secretaris, a.i.
K. SLOTEMAKER.
HEMIiGKVmG.
Burgemeester en Wethouders van OUD-KAR
SPEL:
brengen ter kennis van de belanghebbende lotelin
gen der nationale militie alhier
Dat de Militieraad in dit district, dit jaar zfjne
tweede zitting houdende te Hoorn op Dinsdag,
den 15 Januari aanstaande, voormiddags ten 10 ure,
zal doen onderzoeken de plaatsvervangers en nummer-
verwisselaars van lotelingen dezer gemeente, welke
daartoe, onder overlegging der noodige bewijsstuk
ken, worden aangeboden.
Oud-Karspel den 28 December 1894.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
C. KROON.
1645
pers. als: 839
806
V.
In 1894 overleden:
14
10
4
1631
pers. als: 829M.
802
V.
Vertrokken
78
41
37
Op 31 Dec. 1894
1553
pers. als: 788 M.
765
V.
Waarvan in de
i kom
689 M. 684
V.
Buiten de kom
99 81
In het lokaal van den heer D. Stam te
Noordscharwoude, werd een wedstrijd in het
kegelen uitgeschreven bestaande in 12 seriën.
Zij die de hoogste punten behaalden, hebben
Dinsdag 8 dezer om de prijzen gekampt, waar
van de uitslag is als volgt
le prijs een spiegel, door Joh. Frank2e prijs
Fauteuil, W. v. d. Molen; 3e prijs zilveren eet
lepel, J. H. Prijs, allen te Noordscharwoude
4e prijs een berlin zilveren inkstel, W. v. Loo
te Oudkarspel5e prijs een boekenhanger, D.
Blom; 6e prijs een wekker, J. Jonker; 7 e prijs
dito, S. Opperdoes, allen te Noordscharwoude
8e prijs een bronzen inktstel, N. Pronk 9e prijs
een brievenhanger, R. H. v. Dort10e prijs een
tabakspijp van meerschuim, A. Prijs, allen te Oud
karspel 11e prijs een meerschuimen sigarenpijp
A. Tates12e prijs een inkstel, A. Bet, beiden
te Noordscharwoude.
Ons werdt medegedeeld, dat op uitnoodi-
gftig van de afd. „Patrimo-nium" op nader
te bepalen datum de heer A. P. Staalman, de
Heldersche afgevaardigde, eene politieke lezing
zal houden in het lokaal van D. Stam te Noord
scharwoude.
Dit is voorzeker eene „extra tijding."
Loop der bevolking der gemeente Oud-Karspel,
over het jaar 1894.
Op 31 Dec. 1898: 1510 pers. als: 773 M. 737 V.
In 1894 geboren40 19 21
Ingekomenen95 47 48
Als boven 788 M. 765 V.
1 levenloos aangegeven mann. geslacht, 1
levenloos aangegeven vrouwel. geslacht.
19 huwelijken voltrokken als17 tusschen
jonkmans en jongedochters 1 tusschen weduw
naar en weduwe 1 tusschen gescheiden man en
weduwe1 Echtscheiding.
Godsdienstige gezindheid
Ned. Herv. 1195. R. Cath. 302. Lutersch 3.
Doopsgez. 23. Geref. 25. Chr. geref. 3. Geen
gezindte 2.
Blijkens achterstaande advertentie komt de
hof-mechanicus Bamberg bij den kastelein P.
Lek te Oudkarspel, morgenavond zijn goochel
toeren en anderszins verrichten.
Voor zoover wij weten is deze overal bekende
en niet minder door zijne vluchheid in gooche
len beroemde artist nog nimmer op Langedijk
geweest, en wij veronderstellen, dat de meesten
meer van hem hebben gehoord dan gezien. Daar
om, wil men zich voor een avond recht prettig
amuseeren, dan de hand over het hart gestreken
en vijftig cent geofferd voor de kunstverrichten
van David Tobias Bamberg, terwijl wij de ver
zekering kunnen geven, dat men z'n geld niet
zal beklagen.
Met zekerheid kunnen wij thans mededeelen
dat de heer Mr. A. P. de Lange, afgevaarde voor
de Tweede Kamer der Staten Generaal voor het
kiesdistrict Alkmaar den 22 Januari e.lc.
eene politieke rede zal houden ten huize van
A. Kist te Zuirischai'wourie.
Uit Zuidscharwoude wordt ons gemeld
De openbare les in vrije- en orde-oefeningen
door leerlingen van den heer K. S. Oosterhout,
aldaar, jl. Donderdag in het lokaal van A. Kist
gehouden, had beter opkomst verdiend. Niette
min, de kleine gymnasten werden rijkelijk be
loond voor hunne inspanning. Een dankbare
blik en een goedkeurend lachje van vader of moe
der deed zoo mogelijk het blosje van vergenoegd
heid en kinderlijke opgetogenheid nog verhoogen.
Of wij vooruitgang bespeurden in de oefeningen
der kinderen durven wij niet te zeggen. Wij
achten 't zelfs goed dat er niet te veel wordt
gevergd van die jonge krachtentrouwens de
leiding van den heer Oosterhout is waarborg
voor do goede en gezonde ontwikkeling van
ledematen en spieren, die een gevolg is van deze
vrije- en orde-oefeningen.
Ongetwijfeld zjjn de leerlingen aan hunnen
onderwijzer veel verplicht. Na afloop der oefe
ningen werden, evenals de vorige keer, voor-
drachtjes gehouden die zeer in den smaak vielen
van het publiek en luide werden toegejuicht.
«VVij zijn er van overtuigd dat bij gelijke ont
wikkeling van lichaam en geest, eenmaal van
dit jonge volkje kan worden gezegd Er schuilt
een gezonde ziel in een gezond lichaam. Dat
zij zoo.
Bevolking der gemeente Zuidscharwoude.
Op 1 Jan. 1894 726 M. 741 V. Totaal 1467
Ingekomen: 42 37' 79
Geboren29 22 51
797 M.
800 V.
Totaal
1597
Vertrokken
57
49
106
740 M.
751 V.
Totaal
1491
Overleden
13
12
25
Op 1 Jan. 1895 727 M. 739 V. Totaal 1466
Levenloos aangegeven 2 mannel. geslacht.
Huwelijken 10.
Te Wariiicnhuizen werden in 1894 ge
boren 56 kinderen, waarvan 27 j. en 29 m.
het aantal gesloten huwelijken bedroeg 18, allen
tusschen jonkmans en jongedochters; het aantal
sterfgevallen bedroeg 21. In 4 van denmaan
den kwam geen sterfgeval voor. Vertrokken zijn
83, ingekomen 63 personen, waardoor de bevol
king is vermeerderd met 45, en thans bedraagt
1435.
Landbouw. 236 H.A. werden als bouw
land gebruikt en 880 H.A. als wei- en hooi
land. De hoeveelheid gebaggerde modder of slijk
wordt geschat op 18000 M3berekend op f 1
per 5 M3, vertegenwoordigt dit een bedrag van
f 3600.
Er werd gemaakt pl.m. 25000 K.G. boter en
280000 K.G. kaas, behalve de 51472 K.G. kaas
van 596893 K.G. melk, door de kaasfabriek
van gemiddeld 180 koeien geleverd; het aantal
I melkgevende runderen wordt geschat op 1025.
Gerekend wordt, dat 140 H.A. land met sluit-
kool en uien was bezet, tegen 106 met andere
gewassen.
V e e f o n d s e n. Bij de 2 in de gemeente
bestaande onderlinge veefondsen waren respec
tievelijk verzekerd 306 en 310 runderen, laatst
genoemd aantal voor f 21580 van 21 deelnemers;
dit fonds keerde voor 7 stuks gestorven runde
ren f756 uit, zijnde 90 van het verzekerd
bedrag, terwijl de maandelijksche premie 60 ct.
per f 1000 verzekerd bedrag bedraagt.
Het andere fonds, dat 37 deelnemers telt,
keerde voor 8 gestorven runderen f982,50 uit,
of 3/,, der geschatte waarde. De maandpremie
in die fonds bedraagt 10 ctfe. voor elk rund.
Het bestaan dier fondsen mag als zeer nuttig
worden beschouwd; de werking is alleszins be
vredigend.
- Den 9 dezer brandde door tot heden on
bekende oorzaak de woning van P. Breet, eige
nares de wed. Blom, op Cornelissenwerf te beha
gen, geheel af. Naar wij vernemen, was alles
verzekerd. De twee spuiten der gemeente konden
spoedig naar hunne standplaats terugkeeren.
De bevolking te Oudorp bestond op 31
Dec. 1893 uit: 393 m. en 377 vr., te zamen
770 zielen. Zij vermeerderde door geboorte met
21 m. en 16 vr., door vestiging met 46 m. en
46 vr., verminderde daarentegen door overlijden
met 4 m. en 8 vr., door vertrek met 37 m. en
39 vr., zoodat op 31 Dec. 1894 het aantal zie
len bedroeg 419 m. en 392 vr., te zamen 811.
Verschimmeld voer.
Van de vier paarden van den heer dr. Kremer
te Witinarsum zijn twee na een korte onge
steldheid gestorven, terwijl de beide andere be
denkelijk zijn en waarschijnlijk hun voorgangers
zullen volgen.
Het voeren van klaverhooi, dat een weinig
beschimmeld was, moet hiervan de oorzaak zijn.
Wel een bewijs, dat men met paardenvoer niet
te voorzichtig kan zijn.
2)-
Een paar dagen later de familie weer bezoekende
vernam ik toevallig dat Leo en Emma toch hun
derde bezoek op den eersten visitedag bij haar tante
Van der Horst gebracht hadden. Toen ik om Emma
te plagen de opmerking maakte, dat zij zeker door
haar mama's bedenking en de vrees voor tantes
toorn bekeerd was, gaf ze mij zonder eenige ge
dwongenheid ten antwoord dat dit geenzins het
geval geweest was. Ze was eenvoudig van plan ver
anderd. Waarom, wist zij zelf niet.
Verbeeldde ik 't mij of zag ik goed, dat die ver
klaring evenmin naar den zin van haar moeder was
als de afwijking van het programma? Toen ik me
vrouw aankeek, ontweek zij mijn blik.
Wanneer men eenmaal zijn aandacht op een be
paalde eigenaardigheid van dezen of genen gericht
heeft, moet men zorgvuldig toezien dat niet elke
bijzonderheid in mijn karakter door ons tot dat
zelfde punt wordt teruggebracht. Welhaast kon ik
Emma niets zien verrichten of hooren zeggen, of
haar willekeurige wijzigingen van het zoo even be
sproken programma kwam mij voor den geest. Het
was een kleinigheid, maar 't werd de type voor
een heele reeks van soortgelijke indrukken. Elk
oogenblik wijzigde Emma haar programma's en
steeds zonder een andere reden dan haar vrijmach
tig welbehagen. Zij deed dit zoo omdat het haar
goed dacht en straks anders omdat het haar aldus
nog beter toescheen, of liever omdat haar oogen-
blikkelijke luim dit meebracht, 't Kwam nooit in
haar op een andere reden op te geven voor wat zij
deed of liet, en memend vroeg haar een andere re
den. Ik verbeeldde mij soms dat die stilzwijgende
berusting bij haar ouders en haar broers en zusters
een soort van stomme wanhoop wasmen had
blijkbaar den strijd met wat ik haar wispelturig
heid durf noemen opgegeven. Leo dacht er nog niet
aan daartegen het harnas aan te gorden, Hij was
te verliefd, tot zelfs op Emma's gebreken.
Doch het gebrek op zich zelf was niet te looche
nen en evenmin dat het nu en dan zijn eigenaar
dige onaangenaamheden met zich bracht. Of is 't
pleizierig, als is men ook nog zoo verliefd, bij een
buitenpartij telkens van plaats te moeten verwis
selen, omdat de jonge dame, aan wie wij op haar
verzoek onze plaats afstonden, een paar minuten
later tot de ontdekking komt, dat zij toch veel
prettiger zat, zooals 't vóór de verwisseling was,
al fluistert zij er tot onze vertroosting bij, dat het
voor haar een genoegen is ons telkens weer van
een ander standpunt in de geliefde oogen te kijken?
De andere leden van het gezelschap konden wel
eens stilzwijgend de opmerking maken, dat de jonge
dame ons al aardig onder den pantoffel heeft.
Emma's gemoedstemming was ook veel te afhan
kelijk van weer en wind dan dat Leo het volle ge
not van zijn zaligheid zou gehad hebben, 't Is waar
hij trok 't zich persoonlijk niet aan, maar hij vond
't onpleizierig, dat hij den thermometer en den
barometer niet in zijn macht had. In tegenstelling
met andere minnaars (doch dat wist hij gelukkig
niet) vertegenwoordigde hij zelf voor haar den ré
gen en den zonneschijn niet, en hij zou zoo gaarne
gezien hebben, dat er nooit een wolkje over haar
voorhoofd zweefde, 't Was hem reeds een kleine
grief, hoe aangenaam op zich zelf ook, dat hij nu
en dan zoo'n wolkje moest wegkussen.
't Behoeft geen verzekering, dat ik in dit tijd
perk Leo maar zelden zag en bijna nooit alleen.
En bij die schaarsche gelegenheden waagde ik het
toch niet eenigen twijfel te opperen omtrent zijn
geluk. Ik was daarvoor te weinig zeker van mijn
eigen indrukkenen waartoe een breuk tusschen
ons in het leven te roepen Hij werd immers met
den dag verliefder.
Eens evenwel toen wij na een soireétje bij zijn
aanstaande schoonouders ieder naar ons huis terug
keerden, waarbij wij een heel eind samen gingen,
zei Leo op een toon zoo levendig, dat 't mij innig
goed deed als een bewijs hoe gelukkig hij zich ge
voelde »Weet je wat mij in Emma 't meest aan
trekt, wat mij honderdmaal op een dag in verruk
king brengt 't Is die algeheele afwezigheid van
wat wij, droge en nuchtere prozaïsten, consequen
tie noemen. In haar j lieftalligen eenvoud volgt zij
de indrukken van het oogenblikJ Als gij naar een
meisje omziet, moet gij op die eigenschap bijzonder
letten."
Ik antwoordde»Dank je voor dien wenk. maar
ik weet niet of die inconsequentie, dat gebrek aan
logica bij een meisje dat gij zoo hoog roemt, voor
mij nu juist wel het toppunt van geluk zou zijn.«
sOmdat gij er geen ondervinding van hebt. Ik
heb net zoo geredeneerd. Gq weet, ik was een erg
nuchtere kerel. Gij en de andere vrinden hebt mij
dikwijls genoeg verweten dat ik veel te prozaïsch
was en dat ben ik ook. maar juist door den dage-
lijkschen omgang met Emma heb ik de heerlijk
heid van de poëzie leeren kennen.
»Verwart gij soms poëzie en veranderlijkheid van
indrukken vroeg ik schuchter, want ik voelde dat
ik op gevaarlijk terrein kwam. »Ik zeg niet dat dit
bij uw Emma het geval is, maar ik kan mij die
telkens wederkeerende inconsequentie ook denken
als een lastige eigenschap en niet als een bemin
nelijk gebrek.
»'t Is geen gebrek,antwoordde Leo haastig
»'t is een deugd. Elke inconsequentie is, bij Emma
ten minste, een aanleiding tot nieuwe geestdriften
nieuwe schoonheid. Zoo dikwijls zij een nieuw plan
oppert schitteren haar oogen, Dat moet zelfs meis
jes die minder mooi zijn dan zij, bevallig maken.
Ik wou dat gij haar eens zaagt in zulke oogen blik
ken, vooral wanneer ik den schijn aanneem haar
te willen weerstreven. Dan verdedigt zij haar nieuwe
standpunt met een vuur, dat mij in verrukking
brengt. Ik ben verzekerd dat zij op dat oogenblik
geheel vergeten is, dat ze geen vijf minuten vroe-