Weekblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
N°. 9.
Zondag1 3 Maart 1895.
4e Jaargang.
Plaatselijk Nieuws.
Nieuwstijdingen.
FEUILLETON.
EENE ERFENIS.
e
NIEUWE
AWGEDUKEft COURANT.
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
ABONNEMENTSPRIJS
voor Noordscharwoude, Oudkarspel, Zuidscharwoude en Br. op Langedijk
per drie maanden 50 ct., franco p. post 60 ct.
UITGEVER:
J. II. KEIZER.
BUREEL:
jVoordscharwoude.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regels 30 ct-, elke regel meer ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
Voor een tamelijk goed opgekomen en
dankbaar publiek gaf het mannenkoor Orpheus"
te Oud-Karspel, directeur de heer W. Dors
man, jl. Woensdag een uitvoering in het lokaal
van den heer G. Slotemaker.
Wij willen voor dit keer de stukken niet één
voor één critiseeren.
Aan het gezelschap ontbreekt geen goede lei
ding; van haar de vereeniging mag ook
niet gezegd worden, dat zij niet toont liefheb
berij te bezitten voor den zang, ook niet, dat
zij niet tracht haar best te doen, maar „Orpheus"
ontbreekt eenige frissche krachten, die de le
tenor zeer ten goede zou komen.
Mij dunkt, 't kan geen kwaad, wanneer men
in 't vervolg rekening hield met de toonhoogte
der stukken, opdat van de le tenor niet te veel
wordt gevergd.
Nederland en de Zee" van Andriessen is
voor die partij veel te hoog en 't mocht m. i.
geen gelukkige keuze zijn het stuk voor dien
avond op haar repertoire te plaatsen.
Behoudens enkele kleine vlekjes waar
v:"dt men die niet? werd het vocale gedeelte
van het programma, ook te oordeelen naar de
goedkeurende gesprekken na afloop van iedere
afdeeling, vrij goed vertolkt.
De stukken voor piano en viool en het Quin
tet werden met het oog op den oefeningstijd tot
het hanteeren der viool, zeer goed vertolkt en
wij verwachten, blijven de heeren 't zoo ernstig
meenen met hun studie, dat men binnen zeer
korten tjjd verrast zal staan van hunne vorde
ringen.
„De blauwe kiel", een dramatische voordracht,
voorgedragen door den heer Van der Sluis, ver
wierf veel bijval, maar „Hannes de Strooper,"
komisch voordracht, op het einde van den avond
eveneens voorgedragen door genoemden heer,
verwierf een donderend applaus, en ik geloof
dat iedereen met mij zal instemmen, wanneer ik
beweer, dat de heer Van der Sluis voor het re-
citeeren van ernstige stukjes wel op zijn plaats
is maar voor komische als onverbeterlijk kan
worden beschouwd.
Hollands Noorderkwartier.
In de voorjaarsvergadering, welke zal gehou
den worden op Woensdag 6 Maart 1895, des
voormiddags elf ure, ten huize van den heer
G. Slotemaker, te Oudkarspel, zullen behandeld
worden de volgende punten van beschrijving
Mededeelingen van verschillenden aard inge
komen stukkenjaarverslag der vereeniging
(art 3 der statuten)rapport van de financieele
commissie, betreffende de rekening en verant
woording over 1894verslag van de vereeni
ging „het Nederlandsch Paarden-Stamboek," uit
te brengen door den heer W. Teengsmede
deelingen omtrenta. tuberculine-inspuitingen
bij rundvee; b. de inspuitingen tegen het uit-
stoeien en kalfverwerpen van koeienc. den
uitslag der proefveldend. het aankoopen en
verkrijgbaar stellen van veredelde zaaigranen en
zadenbenoeminga. van een afgevaardigde
naar het Landhuishoudkundig Congresb. van
een afgevaardigde naar de vergadering der ver
eeniging „het Nederlandsch Paarden-Stamboek";
c. van drie leden van het bestuur, wegens pe
riodieke aftreding van de heeren S. Zuurbier,
P. Buis Jz. en K. Breebaart Jz.d. van een
onder-voorzitter; bepaling van de plaats waar de
algemeene vergadering in November 1895 zal
gehouden worden, voordracht van bestuurAlk
maar voorstellen van het bestuura. tot het
bevorderen van het opleiden van hoefsmeden,
in te leiden door den heer C. Kooy Hz.b. het
aanleggen van een proefveld, ter opsporing der
middelen die het gaarkoken van erwten kunnen
bevorderen, in te leiden door den heer K. A.
Kaan; c. het voortzetten der proeven met bloem
bollencultuur, in te leiden door den heer J.
Groot Pz.d. het voortzetten der proefnemin
gen tegen vlasbrand, in te leiden door den heer
K. Breebaart Jz.e. het uitloven van beloonin
gen aan onderwijzers in Hollands Noorderkwar
tier gevestigd, die in 1896 de akte voor land
bouwkunde zullen verwerven, in te leiden door
den heer C. Kooy Hz.f. het houden van een
wedstrijd met nieuwe en verbeterde ploegen, in
te leiden door den heer K. Breebaart Jz.g.
het bevorderen van het aanhouden en beschik
baarstellen van uitstekende springstieren, in te
leiden door den heer K. Kaaskooperh. het in
stellen van een vergelijkend onderzoek naar het
meerdere of mindere melkgebruik bij toepassing
van lange wei, tegenover andere methoden van
kaasbereiding, in te leiden door den heer D.
Brandervaststelling der begrooting dienstjaar
1895.
Naar ons uit goede bron wordt medege
deeld, is voor le soort gele kool, gekocht van
C. Heman te Koedijk, 12 gulden betaald. Dit
is naar de tijdsomstandigheden voorzeker een
zeer goede prijs.
Koedijk. Bij de verkiezing van een lid
voor het polderbestuur van het district Koedijk
op den 26 dezer werd gekozen de heer W.
Wester met 25 van de 30 uitgebrachte stem
men. De overige 5 stemmen waren ten name
van den heer W. Boldewijn.
Zondag, den 24 dezer 's avonds gaf het
Fanfarecorps „Aurora" te Koedijk eene goed
geslaagde uitvoering voor een talrijk opgekomen
publiek. Dat onder de liefhebbers en bemin
naars van muziek ook vele danslustigen waren,
bewees het bal, waaraan door velen ij verig werd
deelgenomen.
Bij de herziening der kiezerslijsten in de
gemeente St. Paneras (in 1894 kwamen op
die voor den gemeenteraad 66 en op die voor
prov. staten en 2e kamer 67 personen voor)
werden van elk dier lijsten 2 personen geschrapt.
Als nieuwe kiezers werden op die voor den ge-
meeteraad 5 en op de beide andere 7 personen
bijgeschreven, zoodat voor 1895 het aantal kie
zers respectievelijk 69, 72 en 72 personen zal
bedragen.
In de vergadering van 23 Januari des jaars
besloot de Raad dezer gemeente om in het
Noordeinde (Kerkbuurt) straatverlichting aan te
brengen. De lantaarns zijn besteld en geleverd,
maar door onvoorziene omstandigheden zal het
waarschijnlijk wel September worden, eer de
lantaarns haar licht zullen verspreiden.
De behoeftigen in deze gemeente zijn in den
bijna afgeloopen winter tot driemaal toe met
eene extra-uitdeeling verblijd. Eerst met eetwa
ren (tarwemeel), daarna met brandstoffen en
eindelijk nog eens met eetwaren (spek). Ook is
er met sneeuwopruimen en ijshakken (het ma
ken van een vaargeul van hier naar Broek op
Langedijk) voor de werkloozen op enkele dagen
nog wel iete extra's te verdienen geweest. Niet
temin werd er verlangend naar zachter weder
uitgezien om weer met do werkzaamheden op
veld en akker te kunnen aanvangen.
De koude zal voortduren tot in het mid
den van Maart, welke maand buitengewoon
droog zal zijn en gekenmerkt zal worden door
een scherpen Noord-Oosten wind.
Yan 2 tot 9 April zal er regen vallen en
eveneens van 25 April tot 2 Mei. De maand
Juni zal vele en heftige stormen hebben.
Het geheele voorjaar zal zich kenmerken door
een voor den landbouw noodlottige droogte.
Dat alles heeft een geheimzinnig man, die
zich een „gediploneerd meteorologist" noemt,
doch zijn naam verzwijgt, medegedeeld aan de
„Figaro"en de „Figaro" deelt het natuurlijk
ook weer mede, doch voegt aan het bericht toe
„Qui vivra verra!"
"Wat van veel wijsheid getuigt, doch van
weinig geloof in den gediplomeerde!
Om gasvlammen verschillende kleuren te
geven, neemt men houtskoolpijpjes, welke op de
gewone branders bevestigd worden. Om een hoog
gele kleur te verkrijgen, legt men de kool lan
gen tijd in een sterke oplossing van chloorna
trium, voor een roode vlam legt men die in
een oplossing van chloorstrontiumom het gas
licht blauw-groen te kleuren moet de kool in
chloorkoper-oplossing gelegen worden. Lithion-
zout geeft ook een roode kalizout een violette,
kalkzout een lakroode, barryzout een appelgroene
vlam.
Waarom schoolverzuim?
Het hoofd der school zegt tot een meisje, dat
herhaalnelijk de school verzuimt, en ook den
vorigen dag er niet geweest is: „vraag aan
moeder, of zij straks even aan de school komen
wil, mijnheer moet moeder spreken."
In plaats van moeder verschijnt des middags
naar „Het Nieuw Schoolblad" mededeelt, het
volgende briefje
Mijnheer
Ik begrijp wel waarom dat ik moet com-
pereren, maar iemand ken maar in eens
niet uit zijn huishouden en vooral met de
klok van twaalf uur met het eete koken. Ik
weet zelf wel dat mijn dochtertje veel 't
huis blijft en dat een herder op zijn scha
pen moet passen, maar de gelegenheid ken
al eens te voren komen de rede dat zij
gisteren ochtend 't huis is geweest is omdat
zij te laten is gekomen en toen dorst zij
niet aan te schellen. U zal zeggen dan had
jij haar eerder klaar moeten maken maar
daar komt wat kijken in een huishouden met
zes kinderen wij zullen maar niet meer schrij
ven want de mindere is toch de onderge-
bukte.
Ik noem mij haar moeder
Yrouw v. Z.
Amur in liet kerkezakje.
Een predikant van een onzer Betuwsche ge
meenten, had bedankt voor een beroep naar el
ders. Algemeene vreugde in het dorp, want be
halve een geliefdprediker is hij een steun der
armen. Hun wil hij in de eerste plaats dezen
i
De schel, die eiken morgen in een van de groot
ste drukkerijen van Amsterdam oud en jong tot
den arbeid riep, had zich reeds doen hooren, en
met eenige haast drongen de werklieden de lage
deur binnen, die toegang verleende tot de werk
plaats. Het was een breed maai' laag vertrek, en
de vloer, de menige bankjes, en de lage tafels waar
op de letterkasten stonden, maakten den indruk
alsof het gebouw, voordat het dak er op gezet werd,
eenigen tijd was blootgesteld geweest aan een re
genbui van inkt, gevolgd door een grijzen stofha
gel. Zelfs scheen het, dat drukkers en zetters in
de mildheid van dit zonderlinge natuurverschijnsel
gedeeld hadden, want toen zij hunne warkpakjes
in plaats van, of over hunne andere kleederen had
den aangetrokken, waren zij allen met dezelfde tint
o vertogen.
Het werk ging heden niet vlug van de hand. De
zetters hieven in een groepje staan praten, en de
jongen, die met het vouwen der afgedrukte vellen
belast was, had slechts zijn werktafeltje aan het
einde van het vertrek bezocht, om het even spoe
dig te verlaten. Ook de drukkers hadden de geraasma
kende persen nog niet in beweging gebracht, en
de boekhouder, die van uit zijn kantoortje, dat in
de drukkerij uitkwam, met het toezicht op de
werklieden belast was, verliet zijn lessenaar en trad
de drukkerij binnen evenwel niet om tot den ar
beid aan te manen, het scheen integendeel meer
nieuwsgierigheid te zijn die hem aandreef; als in
gedachten krakbe hij de korstig geworden inkt van
zijn pennehouder af, terwijl hij zijn best deed, geen
woord van hetgeen er gesproken werd, te verliezen.
Allen waren zij nu vereenigd om een letterkast,
waarvan de eigenaar tot nu toe nog niet was op-
»Hij zal niet komen,® bromde de stem van een
oud man door de anderen heen.
»Ot hij gelijk heeft!® zeide een tweede, »daar
zou niet veel van terecht komen, geloof ik de man
zal half gek zijn van plezier.®
»'t Is een geluksvogel,sprak de oude weêr. »Je
zoudt zeggen, wat heeft hij gedaan om zoo'n for
tuintje te verdienen? Ik sta hier nu al vijftig jaren
aan deze zelfde kast, en toch is het nog nooit ie
mand in de gedachten gekomen, mij tot zijn erf
genaam te maken.®
Behalve uwe buurman, vader Brantz 1® lachte
een jonge man, wiens heldere oogen, blozende kleur,
en fattig donker kneveltje, vroolijk afstaken bij zijn
stof- en inkt-omgeving, sbehalve uwe oude, rijke
buurman die u zijn grooten, gelen kakatoe ver
maakte, waar hij zooveel zwak op had, omdat hij
hem twintig jaren lang eiken dag goeden morgen
had geroepen.®
Allen lachten, behalve vader Brantz zelf. Deze
streek zich met de oude beenige hand over het
kale hoofd, en bedacht hoe die kakatoe, telkens
als hij hem goeden morgen toewenschte, een van
de talrijke teleustellingen vertegenwoordigde, die
hem in zijn leven hadden getroffen.
De loopjongen, die tot nu toe met open mond
geluisterd had, trad nader. »Was het een oom van
Van Berckel vroeg hij, not
»Een oudoom,® vulde Brantz aan, »ik heb hem
nog wel gekend.
»Ik wilde dat hij mjj gekend had,® riep het
vroolijke gezicht. »Gij begrijpt wat er het gevolg
van geweest zou zijn. Natuurlijk zou de man mij
geadopteerd hebben. Zulk een zoon 1 Verbeeld u eens!
Hij was zeker al twintig jaar geleden gestorven
van blijdschap.®
»Van Berckel wilde zeker wel, dat hij dat ge
daan had,® zei een ander, »maar natuurlijk zonder
u te adopteeren.«
»Van Berckel is gek,® betuigde de vroolijke met
kracht. »Is dat een manier van leven voor iemand
wien een groote erfenis wacht Hij heeft geleefd
als een kluizenaar op een zolderkamertje. Neen,
dat had ik anders overlegd Ik wed dat hij nu be
rouw heeft, maar nu is het te laat, zijne beste le
vensjaren zijn voorbij. Ik denk dat hij al aardig
naar de veertig loopt.«
»Gjj zoudt gedaan hebben zooals zijn vader deed,®
bromde Brantz. nDie heeft als een heer geleefd en
het beetje wat hij had er doorgebracht. Hij dacht
de erfenis van oom Ergbert zal alles wel weer goed
maken. Maar ja wel, oom Egbert stierf een goede
dertig jaar na hem, dat was dus een leelijke mis
rekening. Zijn weduwe, die hij zonder een cent,
met een jongen van een jaar of zes naliet, had ge
noeg van het rekenen op een erfenis, meen ik, en
ze heeft haar jongen opgevoed en zelve ook geleefd
alsof zij geen cent te wachten hadden. En zoo is
onze Egbert van Berckel geworden wat hij is.«
»Maar nu zal hij het wel een beetje veranderen,
meende de loopjongen.
»Nu", zeide Brantz, die er alles 'van scheen te
weten, »nu heeft hij een groot buiten met bosschen
en wei- en bouwland, en hij kan in geen dag af-
loopen wat hij bezit, en hij heeft kasten vol geld
bovendien He? wat zegje, Willemsen
»Ik zeg,« zuchtte Wilemsen, een klein man, met
een groot hoofd en een ingevallen borst, »ik zeg
dat het niet rechtvaardig toegaat in de wereld.
Van Berckel is een eenloopend man, die kind noch
kraai op de wereld heeft, terwijl ik en hij
zuchtte nog dieper, en dacht aan zijn zwakke vrouw
en zijn bleeke kinderen, en aan het benauwde
steegje waarin zij woonden.
»Ja", riep het zwarte snorretje, »de gekken krij
gen de kaartdaarmee moeten wij ons maar troos
ten."
Zijne verdere troostgronden sprak hij echter niet
uit, want de deur werd geopend en een man van
middelbaren leeftijd trad binnen. Hij was niet groot
maar leek toch kleiner dan hij was, door zijne ge-