Nieuwe Langedijker Courant", van Zondag 11 Augustus 1895.
dartele levenslust getuigende drukte, nu en dan
gemonteerd door liet meestal leeljjke geschreeuw
of zelden dragelijk gezang van eeni'ge aan Bacchus
offerplichtige matrozen, mariniers of burgers. Met
opzet noem ik de burgers hier het laatst, omdat
een drankwetovertredende burgerman hier een
zeldzaamheid is. Wel ontmoet men van tijd tot
tjjd eenige zangerig schreeuwende en verschrik
kelijk zwaaiende jongens van den leeftijd tus-
schen pruimen en krenten, maar als een smeres
alias politieagent, in aantocht is, dan moet dé
een 'n kleine boodschap doen, een ander koopt
'n sigaar en de rest houdt zich kalm. Die jon
gens zijn blijkbaar bezield met grootheidswaan
zin en verbeelden zich dat de mannenstaat zich
openbaart door pruimen, jeneverdrinken, lawaai-
maken en wat daarbij behoort. Helaas! bestaan
er mannen, die de jongens tot die inbeeldin»
aanleiding geven.
Dat de matrozen en mariniers de matigheid
niet meer kunnen meten (gesteld dat zij het
vroeger wel hebben kunneu doen) is, hoewel
niet "te rechtvaardigen, toch eenigzins te billij
ken. Velen van hen toch zjjn eerst Maandag
en Dinsdag van de vorige week uit Oost-Indië
teruggekeerd, na aldaar bijna vier jaar te heb
ben doorgebracht en menigmaal demogelijkheid
te zijn gepasseerd het vaderland niet weer te
zien door de krijgsbedrijven in het schoone In-
sulinde of door de gevaren aan de zee verbon
den. Och, 't is hun niet zoo erg kwalijk te ne
men, dat zij op de behouden thuiskomst een
borreltje drinken en hun maat niet meer kennen.
j 'k, over de gevaren van de zee bezig
ben, denk ik onwillekeurig aan het noodlot dat
de vorige week een achtenswaardige familie heeft
getroffen door het verdrinken van den heer A.
Adriaanse. „Hoe is 't mogelijk?" is een vraa°-
die overal wordt gehoord, waar het ongeval tér
sprake komt. Dat de verdronkene zich te roeke
loos in gevaar heeft begeven is haast niet te
denken; daarvoor werd hij een te ernstig en
bezadigd man geacht. Is dan het badhuis aan
een gevaarlijke zwemplaats gesticht? Was er
geen toezicht? Waarom niet door een lijn met
kurken of een geheel net een vertrouwbaar bad-
terrein afgebakend? Deze en zoovele andere
vragen worden telkens gehoord. Of het wat zal
helpen voor de toekomst? 't Is te wenschen dat
men hier de put zal dempen nu nog slechts één
als slachtoffer viel. Ondertusschen is het eei;
slechte reclame voor het Bad-Paviljoen „Huis
duinen."
Reclame is anders in dezen tijd van al"e-
meene malaise voor alle zaken dringend noodlg.
Dat kan men ook zien, wanneer men, aange
lokt door het geroep „drie en vier om 'n dub
beltje! lekkere nieuwe!" zijn hoofd buiten de
deur steekt en het oog wordt geboeid door een
wagentje met een paar vaatjes zeebanket, waar
aan een paar vlaggetjes het etiket van nieuw
heid verleenen. Denk er intusschen, als ge soms
haring koopt, dat ge deze soort niet kunt be
waren.
Politiek Overzicht.
Rampele-pam-pele-plam-plam-plam, rampele-
pam-pele-plam-plam-plamdaar komt de
infanterieEven kijken. Voorop de tamboers,
natuurlijk. Kijk dat kleine ventje, hij is hoog
stens een jaar of vijftienwat slaat die er lus
tig op los en wat moet hij een moeite doen om
met zijn korte beenen de groote passen te ma
ken, die de lange tamboermetter, die, met zijn
staf balanceerende, vooraan marcheert, aangeeft.
Achter de tamboers een paar officieren en dan
komen de miliciens in verdubbelde rotten, ge
ëscorteerd door eenige onderofficieren en korpo
raals. Zij gaan een militaire marsch maken. Reeds
nu loopen enkelen met een dik rood hoofd te
hijgen en te blazen, maar straks, als zij na een
uur of vijf, zes terugkomen, dan zijn allen door
en door vermoeid, wat niet te verwonderen is
als men het oog vestigt op de model-gepakte
ransel en het de vrije ademhaling belemmerende
ledergoed. Opmerkelijk is het dat de ransels van
de onderofficieren meest altijd een bedenkelijke
platheid vertoonen en doen vermoeden dat zij
absoluut ledig zijn. Waarschijnlijk is het hier
aan te danken, dat de onderofficier bij den terug
keer van zoo'n marsch nog de lust hebben aan
merkingen te maken, als: kop op! blijf in
de nchting! draag je geweer goed! enz.
Ik heb bij het beschouwen van zoo'n troep
wel eens gedacht, wat zou er na een geforceer-
den marsch wel van terecht komen als zij zoo
gepakt en gezakt tegen den vijand moesten
ageeren
Gelukkig leven we in vrede en mocht het
eenmaal noodig zijn huis en haard tegen een
vreemden indringer te verdedigen, dan willen
we hopen, dat de hooge autoriteiteiten, die de
krijgsverrichtingen moeten leiden en besturen
ons zullen kunnen bewijzen dat niet voor nie
mendal het departement van oorlog jaarlijks
milhoenen guldens uit de zakken der belasting
betalende burgers heeft geëischt. Aan moed zal
het niet ontbreken. Daarvoor staan de helden-
7 Jan ,ons daPPer Indisch leger borg, dat
wordt dagelijks bewezen, wanneer een mede-
mensch in gevaar verkeert. Dat wij, wat dat
netrelt, ook voor de toekomst niet bezorgd be-
fn°ieIGy Z1Jn' ku«nen wij bemerken aan de
"?J ;,|0ngens' dte, soms 'net groote troepen tegen
elkander vechtende de politie handen vol werk
beuren v°orkomen dat geen rampen ge-
Voor deze week dixi.
Italië. De zitting van de Italiaansche Volks
vertegenwoordiging is eindelijk gesloten. Ondanks
den voortdurenden heftigen tegenstand der radi
calen, die bleven eischen dat hun geschil met
den Heer Cnspi uit den weg geruimd of beslist
worden, is Cnspi er toch ingeslaagd de begroo
ting voor Binnenlandsche Zaken aangenomen te
krijgen. Hij dankt dat slagen aan de groote
meerderheid bij de laatste verkiezingen verkregen
De geschillen tusschen hem en de radicaleé
blijven nu voorloopig rusten tot het
najaar wellicht, als tenminste in dien
tusschentijd het nieuwtje er niet afgaat en de
zaak van zelf doodbloed. Dit schijnt in elk ge
val de toeleg der Regeering te zijn.
België. De Roomsch Katholieke Kerk is,
zegt zij, het Godsrijk op aarde. Zij huldigt en
verwezenlijkt, zoo getuigen hare woordvoeders
Jezus beginselen en leer. Tot die leer behoort
ook Jezus' eisch kwaad met goed te vergelden,
te vertrouwen op de macht van het goede. Ver
boden is, zegt en erkent zij, macht boven recht
te laten gelden. Het recht van den sterkste, een
natuurrecht, in de leer van Christus maakt plaats
voor den eisch der zelfverloochening.
Zien we thans wat de practijk in België leert
van nare trouw aan die beginselen.
In de Belgische Kamer hebben de clericalen
de kerkelijk gezinden, de meerderheid. Die stem
men meerderheid gebruiken zij om als een man
de clericale Regeering te steunen in hare poging
de lagere school onder de macht der geestelijk-
heid te brengen.
Nu zou niemand het haar kwalijk nemen zoo
zij op die wijze trachtten hunne idealen te ver
wezenlijken. Dat doet elke partij die de meer
derheid heeft. Wat echter hinderlijk is, dat is
de onomwonden aanmatiging waarmede zij mis-
bruik maakt van hare positie. Van de wenschen
der minderheid wordt geen kennis genomen. Zoo
men meent te ver te gaan met de miskenning
dier wenschen, doet men het langs een omweg.
Men zendt ze naar een commissie die het eind
vonnis voltrekt.
De clericale partij vernedert den staat tot partij
ganger door het gpdsdienstonderwijs bij de wet
voor te schrijven. Zij maakt den staat en de
school tot dienaren der R. K. Kerk, door dat
onderwijs uitsluitend te geven in de handen der
R. K. geestelijken. De fraaie formule dat de
kerk met de meeste aanhangers, maar de heer-
schende moet zijn, om getwist te voorkomen, be
dekt ter nauwernood hare ontrouw aan de begin
selen van Christus. In haren overmoed kan° zij
zich zelt uiet verloochenen en laat macht boven
recht gelden.
Eene droevige caricatuur van christelijke prac
tijk geeft die clericale partij te aanschouwen.
In de vorige week is het artikel aangenomen
dat het godsdienstonderwijs in alle gemeente
scholen voorschrijft.
De verschillende bezwaren tegen de wet in
't algemeen zijn deze week uitgesproken in eene
motie door den Brusselschen gemeenteraad aan
genomen. Die motie luidt
Overwegende, dat het wetsontwerp tot wijzi
ging der organische wet op het lager onderwijs
van 20 September 1884, thans onderworpen aan
de beraadslagingen der wetgevende Kamers, be
palende dat het lager onderwijs noodzakelijk den
godsdienst tot basis van het onderwijs moet heb-
oen, en de familievaders de verplichting opleg
gende om filosofische en godsdienstige gevoelens
openbaar te maken, is in strijd met het begin
sel der gewetensvrijheid, gewaarborgd bij de
Grondwet; dat in werkelijkheid het ontwerp
een officieelen godsdienst erkent, en aldus het
beginsel van onzijdigheid van den Staat, in
godsdienstige aangelegenheden erkent;
Overwegende, dat het ontwerp, door het dee-
len in de subsidiën van den Staat te ontnemen
aan de private scholen, die den godsdienst niet
aan het hoofd van haar programma hebben ge
schreven, is in strijd met de vrijheid van ge
dachte en de gelijkheid der burgers
dat het verdeelen der subsidies volgens het
ontwerp tot gevolg zal hebben het jacht maken
op de arme kinderen en den ondergang der offi-
cieele scholen
Overwegende dat het ontwerp, gevende aan
den Staat of op nonactiviteit te stellen, een aan
slag pleegt op de gemeentelijke autonomiedat
het geen voldoening geeft aan de wenschen van
het onderwijzend personeel en het overlevert
aan alle wisselingen van de politieke worste
lingen
Overwegende eindelijk, dat dit ontwerp slechts
een nieuwe kiem is voor den schoolstrijd en ge
richt is op de vernietiging van het openbaar
onderwijs
Protesteert krachtig tegen het door de regee
ring ingediende wetsontwerp en verzoekt de wet
gevende Kamers het te verwerpen; geeft den
wensch te kennen dat bij de wet gratis en ver
plichtend leeken-onderwijs wordt gewaarborgd
en dat bewaarscholen en herhalingsscholen wor
den gesticht.
van de west Europeesche landen een verplette
renden indruk gemaakt.
Haast alle bladen waren eenstemtaig in hunne
at keuring van den moord en in beschuldiging
dat vorst Ferdinand medeplichtig is aan dien
moord.
Slechts de Fransche pers, bekoord door Fran-
knjks verbond met Rusland, trok partij voor
vorst I erdinand en wees op Stambouloffs strenge
regeering waardoor hij zich vele persoonlijke
vijanden had gemaakt.
ïn hoeverre vorst Ferdinand schuld heeft aan
Stambouloffs dood is thans nog niet te beslis
sen Een feit is het dat Yorst Ferdinand geweten
neeft dat het leven van den ex-premier werd be
dreigd. Stambouloff had hem daar zelf van in
kennis gesteld met opgave van de namen der
moordenaars.
Wel is de dood van Stambouloff den vorst
welkom, die in zijn streven de gunst van Rus
land te zoeken belemmerd werd door Stambou
loff en zijn partij. Diens dood baant den weg van
herstel van Ruslands' invloed. Of echter vorst
herdmand mag rekenen op de gunst van den
Czaar blijf twijfelachtig.
De Czaar ziet in hem den overweldiger en den
Roomsch Katholiek. Om de gunst van den Czaar
te winnen zou Ferdinand Grieksch Katholiek
moeten worden. Men zegt dat nu 's vorsten zoon
Rons, onlangs bij verandering van de grondwet,
die veel moeite kostte, R. Katholiek gedoopt, zal
overgaan tot de Grieksch Katholiek. Hij zal
dan alvast opnieuw gedoopt worden.
Duidelijk is de toestand in Bulgajije nog niet.
In elk geval leert de geschiedenis der laatste
dagen daar hoe weinig gunst en trouw beteekent.
Oubti. Indien men mag gelooven, wat de
1 mes over den toestand op Cuba mededeelt,
wordt de toestand der Spanjaarden op dit eiland
steeds hachelijker.
Nu weer meldt de correspondent van het City
blad uit Havanna, dat maarschalk Martinez
Campos te Bayamo door 12000 Cubanen is om
singeld. Den leiders der Cubanen, Maceo en Go
mez, is het gelukt, hun strijdkrachten te ver
eenigen en daardoor wordt de maarschalk ernst!
bedreigd.
Uit Madrid wordt de juistheid dezer berichten
tegengesproken. Hoe echter werkelijk de toestand
is, wordt er niet bijgevoegd.
door een verkeerde zinsnedeTerTkéta van den
opperbevelhebber, den burgemeester, werd uit
gesproken.
J. H. KEIZER,
Red.-Uitgever.
P RE DIKB E ÏÏRTEN.
NED. HERV. GEM. OUD-KARSPEL.
Zondag 11 Aug. v.m. 9.30 Ds. Stramrood.
NED. HERV. GEM. NOORDSCHARWOUDE.
Zondag 11 Aug. v.m. 9.30 Ds. Habbema.
GER. GEMEENTE.
Zondag 11 Aug. voorm. 9 uur, nam. 2.30 uur.
s*. JiOevienna
NED. HERV. GEM. ZUIDSCHARWOUDE.
Zondag 11 Aug. v.m. 9.30 Ds. Melchers.
NED. HERV. GEM. BROEK OP LANGEDIJK
Zondag 11 Aug. v.m. 9,30 nm. 2 uur, Ds. Gemser.
GEREF. GEMEENTE A.
Zondag 11 Aug. v.m. 9.30 nam. 2.30 Ds. J.
van Goor, Pred te Harlingen.
geref. kerk b.
Zondag 11 Aug. vm. 9 u. nm. 2 u. de Heer
de Jongcand. a/d Vrije Universiteit.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Zondag 11 Aug. voorm. 9.45 Ds. Vrijer.
Bulgjarije. De komkommertijd nadert,
denkt men onwillekeurig, als men ziet hoe de
dagbladen hunne kolommen vullen met allerlei
gissingen, vermoedens en geruchten aangaande
den toekomst van dit land, gissingen die gewoon
lijk den volgenden dag geloochenstraft of weer
sproken worden.
De moord öp den gewezen premier, die in
West Europa nog al sympathiek was om zijne
anti-Russische politiek heeft op de dagbladen
Nog eens de beproeving derbrandspuit.
Naar aanleiding van hetgeen wij de vorige
week schreven over de beproeving der brandspuit
op het kerkhof, ontvingen wij een beleefd schrij
ven dat op verlangen niet als ingezonden stuk
wordt opgenomen in de courant, daar 't alleen
ten doel moest hebben ons beter in te lichten
aangezien wij ons hebben vergist met de plaats'
waar de begraafplaats ligt en waar de beproevin
der brandspuit plaats vond.
De begraafplaats is van het terrein, waarop
de beproeving wordt gehouden, gescheiden door
een sloot en een hek en er kan dus volgens den
briefschrijver, van geen ontwijding sprake zijn
zooals wij 't deden voorstellen.
't Is waar, wij gingen even verder, en deden
t voorkomen alsof men over de graven liep
Dit was echter niet het geval.
Maar toch werd de beproeving gehouden op
het kerkhof, in de nabijheid der graven.
Is dit al niet reeds de uiterste grens?
Wij herhalen 't nog eensHet tegenwoordige
terrein is geen plaats waar de beproeving van
de brandspuit kan nog mag worden gehouden
daar de welvoegelij kheid 't ons verbiedt.
Wij staan niet alleen in ons oordeel.
Die plaats voortaan te bestemmen voor het
houden van dergelijke oefening is ongeoorloofd.
t Is al te erg, wanneer op spottende wijs
iemand de plaats wordt gewezen, waar hij een
maal „te land zal komen, omdat hij ook al een
„dagje afschiet."
„Wanneer de beproeving der brandspuit niet
„plaats vindt op een terrein, zóó nabij de be
graafplaats, wat nu het geval is, zal de plaats
„geen aanleiding geven tot dergelijke, niet te
„veroorloven scherts."
Maar, wij willen niet gaan verdedigen en met
feiten aantoonen, wat in dit geval door ons
voor heilig wordt gehouden en naar ons oordeel
at keuring verdient.
Van het meer of minder voor indrukken vat
baar zijnde karakter hangt 't af hoe de zaak
wordt beoordeeld.
Ook in deze kwestie zullen de meeningen zeer
zeker uiteenloopen, al naar gelang de stand is
van het kwik in onze gevoelsthermometer.
Wij komen er rond voor uitWij vinden in
hetgeen wij schreven over de ontwijding dei-
begraafplaats of betervan het kerkhof, niets
wat ons overdreven voorkomt.
Marktberichten.
Toch dienen wij een zin in ons vorig artikel
voorkomende, te verbeteren, die de zaak verkeerd
voorstelt.
Wij hebben 't doen voorkomen alsof door het
protesteeren de indeeling van onze brandweer
anders en beter was geworden.
Dit nu is bezijden de waarheid.
De indeeling was voorheen dezelfde, precies
gelijk aan de opgave die we vermeld hebben.
Alleen zijn er personen bij het brandweercorps
gekomen, die vroeger werden gemist, waardoor
bet z.g. gepleegde onrecht hersteld werd geacht.
Met deze rectificatie hopen wij de beschuldi
ging te hebben ingetrokken, die onwillekeurig
Veiling Noordscharwoude.
van Maandag 5 Aug. - Zaterdag 10 Aug.
Maandag. Bloemkool f3.— a f4.50. Middel
bare f 2.— Uitschot f 0.80.
haDi7idr!; ®lo(Tkoot f3-~ a f6.-. Middel
bare f 1.50 Uitschot fl._. Roode kool f4 -
Bieten f8.—,
Woensdag. Bloemkool f3.— a f5.50. Mid-
delbare f LTO, Uitschot fl.-. Roode kool f4.-
Bieten f8.—
Donderdag. Bloemkool f3.25 a f6.— Mid
delbare f2.—Uitschot fl.—Boode kool f4.—
Bieten f8.
Vrijdag. Bloemkool f4.-a f6.50. Middel
bare 2.-, Uitschot fl._ Roode kool f4.-
Bieten f8.—
Zaterdag. Bloemkool f3.50 a f6.50. Middel-
bere f2.-, Uitschot f 1.50 Roode kool f4.-
Bieten f8.—
Groenlenmarkt van Broek op Langedijk niet
ontvangen.
8 Aug" 10 Padden f 50
a f loO., 13 Stieren f50.— a f 190, 50 Gelde
iionbn 1° a f230' 35 Kalf koeien f130 a
f180, 10 Vaarzen f 70 a f 95 .10 Nuchtere
Kalveren f 10 a f22,- 330 Schapen f 10.-
a t zt,140 Lammeren f 10,a f 16 10
magere Varkens 110— a f 13,-, 11 ,„tto
K.O., 20 Biggen
a t 6.0O, Boter per kop f 0,42 a f0,47, Kip
eieren f 2.50, a f3.—, eenden dito f3.10 a f3.20
per 100 stuk. 0 bokken en geiten f0. afO.—
AL KM AAR, 9 Aug. Aangevoerd 521
stapels Kaas, wegende 164818 Kg. Kleine 128
Commissie f25.— Middelbare f25.50
746 HL. Granen, als Tarwe f 6 a
f„ JT' Rogge f a f li Gerst
?Ta 4 Id- Chev- f a f
119 Haver f2,70 a f3,35 Paardenboonen
a f Bruine f a f
Citroen f-,- a f-,- Duiven f' ,- a
r~?7Ï Witte f a f —,—12 Kanariezaad
t 7,io 1 Rood Mosterdzaad fa f
Geel id. f af ,31 Koolzaad f6,'30
o LlJnzaad f a f 565 Kar-
wyzaad f 11,— a f 13,50 Blauw Maanzaad
a y8 Groene Erwten f a
f-,- 8 Grauwe id. f-,- a f-,- Vale id.
f i af, Witte f af
Nieuw Karwijzaad f—
ALK MA A R10 Aug. 1895. Aangevoerd 3
Paarden f90 - a f 250: 21 Koeien f130.- a
qo o~i~Nuchtere kalveren f 10.— a f25
89 Schapen f 10. af 22.-: - Lammeren f .-
a j bo Magere varkens fll._ a f 45050
Biggen f4.— a f 7.—5 Bokken en Geiten f 3.
f'nan non '~at nieuwe Aardappe-
a'0-8®. a flf® I1- mandje Wortelen f 2-50 per
100 bos Kippen f 0.10 a f 1.40 Konijnen f 08 a 75
renln/m5°t 1 fV per 10üstuks Eendeieren
Petn fl 75 co B°tei' per kop f0-50 a f0.60
Beren tl.75 a f3.-, per zak; Appelen f2.— a
'3-— Per zak, Savooische kool f a fDer
400, Bloemkool13.a f8.per 100 lUien fl 50
per zakRapen f .- per lOObos
burgerlijke Stand.
Gemeente Noordscharwoude.
Ingeschreven van 1—31 Juli 1895.
Ondertrouwd en Getrouwd Geene.
GeborenGerrit, z. van Simon Bommer en
Guurtje Daneberg. Cornelis, z. van Reijer Ber
gen en Anne Emmelot. Klaas, z. van Jan Paarl-
berg en Trijntje de Geus. Neeltje, d. van Cor-
nelis Meurs en Trijntje Hoff. Willem, z. van
Willem Bakker en Grietje de Leeuw.
Overleden Geene.
Gemeente Oudkarspel.
Ingeschreven van 1—31 Juli 1895.
Geboren Cornelis, z. van Willem Pranger en
Injnjje van Dijk. Dirk, z. van P. Raven en
Neeltje Huiberts. Maria, d. van Johannes Kam
pen en van Elisabeth Kraakman.