NIEUWE
Weekblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
N°. 46.
Zondag lö November 1896.
5e Jaargang.
De Nieuwe Kieswet.
Nieuws tij dingen.
Feuilleton.
0ITMASIIEB.
LANUDIJKM C0URA1Ï1.
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
ABONNEMENTSPRIJS
voor Noordbcharwoude, Oudkarspel, Zuidscharwoude en Br. op Lanqedijk
per drie maanden 50 ct., franco p. post 60 ct.
UITGEVER:
J. II. KEIZER.
BUREEL:
iVoordscharwoude.
PRIJS DER ADYERTENTIËN:
Van 1—5 regels 30 ct., elke regel meer ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
BELASTINGKIEZERS.
Wat wij reeds lang hadden willen doen, doch
wat telkens door bijzondere omstandigheden
moest worden uitgesteld, daarmede willen wij
thans een begin maken, nl. eens min of meer
uitvoerig de artikelen der nieuwe kieswet toe
lichten, waarbij zij, die door haar tot de
stembus toegelaten worden, belang hebben.
Wij wenschen aan de aanstaande kiezers dui
delijk te maken, wat de wet hun schenkt en
van hen eischt.
Wij laten hieronder Artikel 1 der wet vol
gen, waarin is omschreven, aan wie de nieuwe
wet kiesbevoegdheid geeft.
Art. 1.
De leden van de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal worden gekozen door de mannelijke ingezetenen
des Rijks; tevens Nederlanders, die den leeftijd van
vijf en twintig jaren hebben bereikt, voor zoover zy
over het laatstverloopen dienstjaar in eene of meer
der Rijks directe belastingen zijn aangeslagen, het te
dier zake verschuldigde vóór of op den lsten Maart
voldaan hebben, en
a. over het volle laatstverloopen dienstjaar zijn
aangeslagen in de grondbelasting voor een bedrag van
ten minste een gulden, in de vermogensbelasting; in
de belasting op bedryfs- en andere inkomsten of naar
een of meer der vijf eerste grondslagen van de per-
soneele belasting, zooals die is geregeld bij de wet
van 16 April 1866 (Staatsblad No. 72); of
b. indien zij niet overeenkomstig het bepaalde sub
a zijn aangeslagen, voldoen aan eene der volgende
voorwaarden
lo. dat zy als hoofden van gezinnen of als alleon
wonende personen op den 31sten Januari sedert den
lsten Augustus van het vorige jaar hebben bewoond
krachtens huur, achtereenvolgens in dezelfde ge
meente, niet meer dan twee huizen of gedeelten van
huizen, voor elk waarvan, met of zonder by behooren
den grond of lokalen en bygebouwen, niet ter bewo
ning bestemd, de werkelijke huurprijs, per week be
rekend, ten minste heeft bedragen de som, voor de
gemeente of het gedeelte der gemeente, waar het
huis gelegen is, vermeld in de bij deze weg gevoegde
tabel;
of, krachtens eigendom, vruchtgebruik of huur, een
zelfde vaartuig van ten minste 24 kubieke Meter;
2o. dat zij op den 31sten Januari sedert den lsten
Januari van het laatstverloopen jaar by dezelfde
persoon, onderneming, openbare of bijzondere instel
ling in dienstbetrekking of als inwonende zoon in
het bedry'f of beroep der ouders werkzaam zyn en
als zoodanig over dat jaar een inkomen hebben ge
noten als voor de gemeente of het gedeelte der ge
meente, waar zij wonen, is vermeld in de by deze
wet gevoegde tabel
of dat zy op den lsten Februari in het genot' zyn
van een door oene openbare instelling .verleend pen
sioen van gelijk bedrag;
met dien verstande dat voor hen, die in beide ge
vallen verkeeren, zoo noodig, ter bereiking van het
vereischte bedrag, het inkomen en het pensioen wor
den samengesteld;
3o. dat zij op den lsten Februari sedert een jaar
den eigendom met recht van vrije beschikking hebben
van ten minste 100 (nominaal), ingeschreven in de
Grootboeken der Nationale Schuld, of van ten minste
f50, ingelegd in de Rijkspostspaarbank;
4o. dat zy hebben voldaan aar. de eischen van be
kwaamheid, door of krachtens de wet gesteld voor de
benoembaarheid tot eenig ambt, voor de vervulling
van eenige betrekking of voor de uitoefening van
eenig bedrijf of beroep.
Hieruit blijkt nu, dat men (uitsluitend man
nelijke ingezetenen) den leeftijd van 25 jaren moet
hebben bereikt, vóór of op den 15en Mei van
het jaar, waarvoor de kiezerslijst geldt, wil men
kiezer zijn en dat dus zij, die thans kiesrecht
bezitten, doch pas 23 jaar zijn, het kiesrecht
verliezen bij deze wet, en het terug ontvangen
bij hun 25e jaar.
Niet alleen wordt er gevraagd naar leeftijd,
maar ook naar geld.
Men moet, zegt de wet, in één of meer rijks-
directe belastingen zijn aangeslagen, en het te
dier zake verschuldigde, d.w.z. de belasting, vóór
op den len Maart van het jaar, waarover de
kiezerslijst loopt, hebben voldaan.
Nu is de vraag nog hoeveel?
Als het Grondbelasting betreft, zoo zegt de
wet, moet men over het volle laatstverloopen
dienstjaar zijn aangeslagen voor ten minste één
gulden.
V-oor de overige belastingen is van geen hoe
veelheid sprake.
Al is de aanslag nog zoo gering, hjj, die in
de Vermogens-, Bedrijfs- of Personeele belasting
is aangeslagen, heeft recht om op de kiezers
lijst te komen, mits hij voldoet aan de reeds
bovengenoemde bepalingen.
Wat men echter in de Personeele belasting
voor het rijwiel betaalt, of zal betalen, komt
bij het kiesrecht niet in aanmerking.
Verandert iemand van woonplaats, dan wordt
hij in zijne nieuwe gemeente evengoed op de
kiezerslijst geplaatst, wanneer hij zijn voldaan
geteekend belastingbiljet kan overleggen. (Art. 11)
Wanneer hjj die biljetten moet overleveren,
wordt door een kennisgeving van den burge
meester, die voor den 8en Februari van ieder
jaar verschijnen moet, medegedeeld daarop dient
dus gelet.
Verder dient er ook nog op te worden gelet,
dat het vermogen der vrouw of dat der kinde
ren, den man of vader kiesrecht kan geven, wijl
de wetgever het er voor houdt, dat de echtge
noot of vader in zulk een geval zich in maat-
schappelijken welstand verheugt.
Is men medeëigenaar van grond, die aan een
onverdeelde nalatenschap behoort, dan kan men
toch wel op de kiezerslijst komen, al is de naam
niet bij den aanslag in het kohier vermeld, als
het aandeel in den aanslag ten minste één gul
den bedraagt.
Hiervan dient men echter dan aangifte te
doen ten raadhuize, voor den 15en Februari,
waarop meü een formulier ontvangt dat inge
vuld moet worden terug bezorgd.
Omerking verdient echter nog, hetgeen in art.
2, allinea-5, te lezen staat. Wij lezen daarin on
der meer„aanslag in de Vermogens- of in de
Bedrijfsbelasting geeft geene aanspraak op kies
recht, indien hij het gevolg is van eene met de
waarheid strijdige aangifte.
Deze bepaling is o. i. duidelijk genoeg om
schreven en behoeft geene verdere verklaring.
De belastingkiezers dienen er dus voor te zor
gen, dat hunne belasting voor 1 Februari is be
taald, wat hun een groote moeielijkheid zal be
sparen, want, indien het bedrag vóór dien tijd
niet is aangezuiverd, komt men niet op de lijnt
die de ontvanger aan den burgemeester zendt,
en zou men, om kiezer te kunnen worden, den
burgemeester moeten overtuigen met het voldaan
geteekende belastingbiljet, dat men in Februari
betaald heeft.
Die moeite kan men zich besparen, door in
Januari te betalen.
In een volgend nr. behandelen wij Huur-,
Loon- en Pensioen-Kiezers.
Onze correspondent te St. Pancras schrijft ons
Tengevolge van een ontvangen oproeping ver
schenen in het lokaal van den heer Ruijs alhier
Donderdagavond 11. een groot aantal ouders van
schoolgaande kinderen en belanghebbenden. He$
doel der vergadering was hel beramen van mid
delen ter bestrijding van het schoolverzuim. Een
gevolg van de voorafgegane besprekingen leidde
tot de oprichting van eene „Vereeniging tot be
vordering van trouw schoolbezoek." Staande de
vergadering traden 40 leden tot de nieuwe ver
eeniging toe. Er werd een bestuur benoem^'
bestaande uit de onderwijzers en de heeren J.
Wagenaar, Jb. Ruijs en J. Tamis, terwijl dooi
den gemeenteraad nog twee leden zullen wor
den aangewezen, die in het bestuur den Raad
zullen vertegenwoordigen.
KIESVEREENIGINGEN.
De Kiesvereeniging „Burgerplicht" te Schagen
heeft in hare laatst gehouden vergadering beslo
ten zich te ontbinden en aan te sluiten bij de
Democr. Vrijz. Kiesvereeniging, als in eene ver
gadering van leden van beide vereenigingen,
tegen den 17n uitgeschreven, eene overeenstem
ming van program is te treffen. Door samen
smelting hoopt men alzoo in Schagen een krach
tige kiesvereeniging te vormen met vooruitstre
vende beginselen.
KEUTELEN TE SCHAGEN.
De heilige St. Maarten heeft zijn kaarsjes weer
gehad. Woensdag en Donderdagavond liepen
kleine en groote kinderen zingende en met bont
gekleurde lampions langs onze straten, wat een
aardig tafereel opleverde. Een paar stalletjes
met snoepgoed maakten goede zaken. Zoo nu en
dan ging uit een dicht opeen gepakte massa jon
gens een luid geschreeuw op, als het eens gelukt
was de waakzame politie te verschalken en een
brandje te stichten van papier, stroo of ander
materieel, liefst met een paar voetzoekers er in.
Een hooge vlaE vertoonde zich dan een oogen-
blik voor onze oogen, maar verdween altijd na
weinig tijds weer voor de blusschende voeten
van de dienaren der heilige Hermandad, die
elke vlam vertrapten. Op heeterdaad gevatte
bengels werden voor een poos „in de wacht"
gevangen gehouden. Al met al, hebben de kin
deren zich met de „keuveltjesavonden" de
straatjongensbaldadigheden buiten rekening la
tende weer aardig vermaakt.
Het schijnt dat sommige doctoren waar
schuwen tegen al te veel touwtjespringen door
aankomende meisjes. Niet zoozeer wanneer ze
dat bij beurten doen en er dus van te groote
inspanning geen sprake kan zijn, maar wel wan
neer zjj, meegesleept door de zucht van den te-
genwoordigen tijd om een record te maken,
trachten vijfhonderd of duizendmaal achtereen
zonder rusten, door het touw te springen, zoo
als dikwijls geprobeerd wordt.
Dat is niet alleen schadelijk voor de voeten,
maar vooral voor den rug en uit dit geforceerd
16.)
Ik trouw haar niet, er korae van
wat er wil. Ik zal den strijd om het be
staan voeren voor het meisje dat ik be
min en zij is moedig genoeg om met mij
te strijden, dat weet ik! riep hij uit, ter
wijl hij vol geestdrift opsprong en zich
met vastberaden gelaat tegenover lord
Clifle plaatste. Wanneer het my ook niet
gelukken mag over het lot te zegevieren,
dan zal ik er voor het minst mijn best
voor hebben gedaan.
Is dat uw vast besluit? vroeg lord
Clifle.
Ja.
Lord Clifle trilde van woede en terwijl
hy met uitgestrekte hand naar de deur
wees, riep hij Hubert toe:
Welnu dan, daar gij u tegen mijn
gezag verzet, verstoot ik u voor altijd. Ik
ben een liefderijk vader voor u geweest
heb u steeds als mijn zoon behandeld en
tot belooning daarvoor verijdelt ge mijn
liefste wensch. Van nu af aan zijtgij niets
meer voor mij, nog minder dan een vreem
deling, want uw naam zal nooit meer over
mijn lippen komen en ik wil u ook nooit
meer zien. Nog heden verlaat gij Clifle
Court. Al uw persoonlijke eigendommen
zullen ingepakt worden en ik zal u die
aan een adres, dat gij mij achterlaat, na
zenden en daarmede is alles tusschen ons
afgedaan, wij kennen elkaar niet meer.
Hubert boog het hoofd en ging met
langzame schreden naar de deur; daar
gekomen keerde hij zich om en stak de
hand uit.
Wilt ge my niet de hand geven, oom
Everard, vroeg hij, als een herinnering
aan het verleden en aan dat wij vroeger
altijd voor elkaar geweest zijn?
Neen, dat wil ik niet, antwoordde
lord Clifle stroef. Door het tegenwoordige
is het verleden uitgewischt. Mijn eenige
herinnering aan u zal zijn die aan iemand,
die mijn goedheid met de snoodste on
dankbaarheid heeft beloond en het is mijn
innigste wensch dat gij en uw baatzuch
tige verloofde er nog eenmaal bitter be
rouw over zult hebben, dat gij elkaar ooit
leerdet kennen.
Deze woorden wekte den toorn van
Hubert op,
Hij wendde zich met fonkelende oogen
tot zijn oom en zeide:
Deze wensch is een man, die
naam Clifle voert, onwaardig. Al heb ik
ook mijn rechten op dien naam verloren,
dan hoop ik toch nog altijd als een recht
schapen man te zullen denken en hande
len. Aan uw verlangen zal voldaan wor
den, lord Clifle, ik zal uw huis verlaten
en ik zal nooit wenschen daar terug te
keeren.
Nadat hjj deze woorden had gesproken,
verliet hij de kamer en de lord bleef met
gebogen hoofd voor de tafel staan, terwijl
hij met somberen, onverbiddelijk strengen
blik voor zich uitkeek.
Het was niet te verwachten dat hij op
zijn besluit terug zou komen, hoewel zijn
hart verscheurd werd door verdriet, dat
hij van Hubert scheiden moest.
Zijn onbuigzame wil moest gehoorzaamd
worden en wee hem, die zich tegen dien
wil durfde verzetten.
ZEVENTIENDE HOOFDSTUK.
- Ik zou wel eens willen weten, wat
er met mr. Hubert gebeurd is, zeide mrs.
Belton, terwjjl zij over den rand van haar
bril naar Arline keek, die tegenover haar
zat en met eenig naaiwerk bezig was. Ik
zag hem uit de kamer van zijn oom ko
men; er moet iets tusschen hen voorge
vallen zijn, want zijn gelaat stond zoo ern
stig en bezorgd als ik nog nooit van hem
gezien heb en hij ging regelrecht de voor-
leur uit, zonder op iemand acht te slaan,
Zij hebben tot heden nooit een ernstigen
twist met elkaar gehad en ik wil hopen
dat dit ook nu niet het geval geweest
1 zijn.
Het hart van Arline bonsde geweldig.
Zij wist dat Hubert voornemens was, lord
Clifle met hun verloving bekend te maken
en zij hield zich al dadelijk overtuigd.dat
dit de aanleiding tot een twist geweest
moest zijn.
Wanneer hebt gij mr. Hubert gezien
vroeg zij met bevende stem, terwijl zij zich
diep over haar werk boog om haar ont
roering te verbergen.
Niet langer dan een kwartier gele
den en ik zag hem door het park het
bosch ingaan. Ik had hem wel willen aan
spreken on vragen of hjj ongesteld was,
maar er was iets in zjjn gelaat dat mjj er
van terughield.
Mrs. Belton wachtte even, toen ging zij
met zeer zachte stem, bijna fluisterend
voort
Ik weet niet hoe het komt, maar ik
andere meisjes waart, die haar eigen scha
duwen soms voor een spook aanzien, maar
ik geloof wel dat gij verstandig genoeg
zijt om niet bang te wezen of er met
iemand over te spreken. Ik wil volstrekt
niet zeggen, dat ik aan spoken geloof,
maar ik geloof toeh, dat er van het spook
der familie Clifle wel iets waar is, want
ik heb mijn moeder hooren vertellen, dat
de geest van lady Hilderd op den avond
voor den dood van den vorigen lord Clifle
verschenen is, en dat dit sedert eeuwen
altijd gebeurd en weer gebeurd was. Van
vrees dat dit huis door een ongeluk be- nacht omstreeks twee uur of iets later,
dreigd wordt, wat voor ongeluk, dat zou meende Heywood, de intendant, dat hij
ik waarlijk niet kunnen zeggen. een deur heftig hoorde dichtslaan Ar-
Arline keek verbaasd op, want de huis-line twijfelde er geen oogenblik aan of het
houdster was anders niet gewoon over zoo was haar eigen deur geweest, want zij
iets met haar te spreken. herinnerde zich, dat zij die in haar angst,
Waarom denkt gij dat? vroeg zij. toen zij de witte dame had gezien, met
Ik heb daar verscheidene redenen een slag had dichtgeworpen en hij trok
toe, antwoordde mrs. Belton, maar de voor
naamste is wel, dat de witte dame zich
weer in het slot vertoond heeft?
Arline werd bleeker en liet haar werk
vallen.
Wie heeft haar gezien? vroeg zij.
Zij had mrs. Belton niets gezegd van
daarom haastig zijn kleederen aan en ging
naar beneden om te zien of er geen on
raad was. Juist toen hij de trap afging,
zag hij een witte gedaante, die uit den
westelijken vleugel kwam. Hij zegt dat hij
nog nooit van zijn leven zoo geschrokken
is, want hij wist terstond wie het was en
hetgeen zy den afgeloopen nacht gezienjhij bleef als versteend staan, totdat zij in
had, want bij het aanbreken van den dag;de duisternis verdwenen was. Hij heeft
was al haar schrik verdwenen en zij hadjtegen niemand iets van die ^ontmoeting
getracht zich wijs te maken, dat haar op-!verteld, als tegen mij, uit vrees dat er
gewonden toestand haar tot den speelbal lord Clifle iets van ter oore zou komen,,
van een zinsbegoocheling gemaakt had.
Nu, hernam de huishoudster, ik zou
er met u niet over gesproken hebben,
wanneer gij niet zoo geheel anders dan
maar gij kunt er zeker van zijn, dat
mylord óf mr. Hubert binnenkort een on
geluk zal overkomen.
Arline antwoordde niet, maar een oogen-
