NIEUWE
Weekblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
N°. 52.
Vrijdag 25 December 1896.
5e Jaargang.
Nieuwjaarswensehen
De Nieuwe Kieswet.
Nieuwstijdingen
Feuilleton.
ONTMASKER B.
LAIGEBIJKER COURANT,
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
ABONNEMENTSPRIJS
voor Noordscharwoude, Ocdkarspel, Züidscharwoude en Br. op Langedijk
per drie maanden 50 et-, franco p. post 60 ct.
UITGEVER:
J. H. KEIZER.
BUREEL:
iVottrdscliarwoiide.
PRIJS DER ADVERTENTIÜN:
Van 1—5 regels 30 ct., elke regel meer ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
aan Vrienden, Bekenden en
Begustigers, kunnen in het
volgend nummer, dat Zaterdag
verschijnt, geplaatst worden
25 cent.
De Uitgever.
UITSLUITINGEN.
Hebben wij de eischen der kiesbevoegdheid
besproken, thans willen wij ons bezighouden
met hen, die van de kiesbevoegdheid zijn uit-
Natuurlijk zijn in de eerste plaats uitge
sloten die menschen, wien het kiesrecht hij
rechterlijk vonnis is ontzegd.Gedurende echter
den tijd, dat men in hooger beroep zou gaan
is men nog kiezer. Het blijkt dus, dat het
vonnis onherroepelijk moet zijn.
Natuurlijk worden evenmin de deuren der
gevangenis geopend door den- gestrafte te la
ten stemmen; uitgesloten zijn dus ook zij,die
zich wegens een of ander misdrijf in hechte
nis bevinden.
Eveneens zijn uitgesloten lieden, die wat
men noemt, onder curateele staan.
Uitgesloten zijn ook de bedeelden en we
zullen ons even tot hen bepalen.
Geen kiesrecht ontvangen die menschen,
welke in het bnrgerlijk jaar, voorafgaande aan
de vaststelling der kiezerslijsten, onderstand
van een instelling van weldadigheid of van
een gemeentebestuur hebben genoten."
En de wet zegt: onderstand is elke onder
steuning in geld of andere benoodigheden, tot
leniging van nood, aan behoeftigen verstrekt.
Daarmede is dus iedere bedeelde getroffen,
doch alle liefdadigheid maakt nog niet kies-
rechtloos.
Wanneer een werkman wegens een zware
ziekte ongeschikt tot het verrichten van zijn
werk is geworden, en door zijn patroon wordt
onderhouden, dan ontneemt hem die liefda
digheid het kiesrecht nog. niet.
Echter behoeft het geen openbare instelling
te zijn. Een particuliere vereeniging, die zich
met armenzorg belast, wordt ais een instel
ling van weldadigheid beschouwd. Maar het
moet een instelling zijn.
Elke daad van liefdadigheid, verricht door
eene instelling, moet worden medegedeeld aan
den burgemeester, die dan zorgt, dat de man
niet op de kiezerslijst komt.
Niet alleen dus degenen die „trekken van
de diaconie," of die bedeeld worden door het
Burgerlijk Armbestuur, maar ook zij, die bijv.
door andere vereenigingen worden geholpen
in hun nood, missen het kiesrecht.
Wat wel eens veel voorkomt is: dat een
bedelaar een kapitaaltje heeft bijeen gebedeld.
Wanneer hij nu daarvan f 50,- in de rijks
postspaarbank inlegt en er alzoo een spaar
bankboekje van f50,— op nahoudt-, dan bezit
hij het kietrecht, terwijl de nijvere man, die
slechts eenmaal uit nood behoefde geholpen
te worden, het kiesrecht wordt ontzegd.
Die wetten diè wetten
Soldaten ziet men niet graag bij de stem
bus, en daarom is er voor den militair ook
eene bepaling aangebracht.
Het kiesrecht wordt tijdelijk ontzegd aan
alle militairen in werkelijken dienst, beneden
den rang^ van onderofficierbehalve degenen,
dïë'wegensf'belastingofwoninghuur het kies
recht kunnen erlangen.
De inlichtingen, welke de Burgemeester
vraagt aan besturen van instellingen van wel-
dadighe.daan verhuurders van woningen en
vaartuigen; aan hen, in wier dienst zooge
naamd Joonkiezers arbeiden, moeten worden
verschaft, daartoe verplicht hun de wet. -
GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN.
Thans een paar woorden over de verkiezin
gen voor den Gemeenteraad.
Om kiezer voor den gemeenteraad te wezèn
moet men in ieder geval belasting betalen.
Daar komt geen woninghuur, geen spaarbank
boekje, geen loon, geen pensioen, geen Groot
boek, niets van dat al bij in aanmerking.
Wanneer men jn de Rijksbelasting is aan
geslagen en dus belastingkiezer is, heeft men
óók kiesrecht voor den gemeentel aad. Ismen
niet in zulk een rijksbelasting aangeslagon,
dan is het noodig, dat men in een gemeentebe
lasting meebetaalt. Men behoeft dan hoogstens
f 2.50 per jaar aan gemeentelasting te beta
len; een som die afwisselt, al naargelang de
gemeente, waarin iemand woont. Ook deze
belasting moet over het laatstverloopen dienst
jaar ten volle zijn voldaan op den len Maart.
Als iemand dus bijv. in Amsterdam f 3
per jaar in de hondenbelasting betaalt, dankt
hij zijn gemeentelijk kiesrecht aan zijn trou
wen viervoeter.
Hier heeft men nu een census in zijn zui-
versten vorm. Die niet in de gemeentelijke
huishouding meebetaalt kan geen kiezer voor
den gemeenteraad zijn. Hier zijn in waarheid
de belastingkohieren eenvoudig tot kiezerslijs
ten gepromoveerd.
Het spreekt vanzelf, dat men, om voor den
gemeenteraad mee te kiezen en te stemmen,
ingezetene van de gemeente moet zijn.
Meer is er over de Gemeenteraadsverkie
zingen thans niet te zeggen, t
Evenals op de andere dorpen aan de Lan
gedijk is ook te NOORÜSCHARWGUDE een
fanfarecorps opgericht, onder directie van den
heer P. D. Pluister.
Zijn wij goed ingelicht, dan traden reeds 16
leden tot dit corps toe.
7DOOR VEREENIGING VERBETERING."
Maandag vergaderde in het lokaal van den
heer P. Roggeveen onder voorzitterschap van
den heer O. Rezelman te Oud-Karspel, boven-
genoemden bond van schilders, welke vergade
ring druk bezocht was.
De vereeniging is nog slechts één jaar oud,
maar haar wakker bestuur had reeds een kleine
tentoonstelling van schilderwerken van de leden
georganiseerd, die wezenlijk de moeite van het
bezichtigen ruimschoots loonde. De bovenzaal
van het café Roggeveen was rondom behangen
met aardige schilderijtjes, voorbeelden van kunst
en sierletters, motieven voor zolderbeschilderin
gen, marmerplaten enz. enz. Enkele schilder
werken deden ons levendig herinneren aan de
tentoonstelling van de Alkmaarsche Ambachts
school van verleden jaar. Het geheel legde ge
tuigenis af van den ijver, die onze Noordhol-
landsche schilders bezielt, om op hun gebied
het meest volmaakte te hereiken. Besloten werd
de tentoonstelling ook tegen een kleine entrée
den 24, 25, 26 en 27steh dezer voor het publiek
toegankelijk te stellen. Tot secretaris werd ge
kozen den heer A. Volger te Winkel. Driemaa
per jaar zal er een algemeene vergadering wor
den gehouden, éen te Zuidscharwoude, éen te
Nieuwe Niedorp en éeu te Schagen. Meerdere
vergaderingen op verzoek der leden.
Ongetwijfeld kan deze bond veel tot verbete
ring in den ook niet altijd rooskleurigen toe
stand der huisschilders bijdragen. Dat hij in
deze het doel moge bereiken!
Men meldt ons uit N. NIEDORP:
Door de commissie, die even als eenigejaren
achtereen ook dit jaar gelden heeft ingezameld,
om onder de mingegoeden der gemeente op oude
jaarsdag een uitdeeling te houden, waardoor het
vroeger gebruikelijke „nieuwjaarwensehen" langs
de huizen is vervallen, is in den loop dezer
maand een bedrag van f298,S5 opgehaald. De
som wordt nu onder 73 gezinnen, samen be
staande uit 115 volwassenen en 112 kinderen
uitgedeeld.
De uitdeeling, die dit jaar voor olk gezin
ligt tusschen f 5 en f 8, zal evenals de vorige
jaren bij velen een gelukkigen dag bezorgen.
Wanneer men nagaat, dat sinds 1885 de op
gehaalde sommen telkens pl. m. f300 bedroegen,
dan kan men nagaan, dat de meergegoeden nog
steeds datgene doen wat in hun vermogen is
om hun minderbedeelde medeburgers te steunen
gedurende de gure winterdagen.
De boerenhofstede van den landbouwer
C. Appelman aan den Jan Glijnisweg te HEER-
IIUGOWAARD, brandde in den avond van den
20 dezer in korten tijd tot den grond af. De
vlammen tastten het geheele gebouw zóo snel
on hevig aan, dat slechts met inspanning paar
den en koeien gered konden wordenoverigens
moest alles aan het vuur prijs gegeven worden.
De hofstede zoowel als inboedel, hooi en granen
waren zeer laag tegen brandschade verzekerd.
VADERLANDSBELE EDIGING."
Men deelt aan het „Volksdghl." mede, dat aan
boord van het wachtschip te Amsterdam een ma
troos gestraft is wegens beleediging van het
vaderland 1
Do man had nog al afgegeven op Nederland
omdat het zoo'n dit-en-datsch-koud land was.
Hij heeft zich op rapport van den adjudant
machinist moeten verantwoorden, en daar hij niet
ontkende de geïncrimineerde woorden te hebben
gebezigd, werd hij gestraft wegens „vaderlands-
beleediging"
22.)
Het eenige resultaat, wat zijn reis nw
Londen had opgeleverd, was dat bij nu
wist waarom zijn vader door den ouden
lord ClilTe verstooten werd en dat was in
elk geval toch iets. Voor zoover bij het
kon beoordeelen, had Alec ClilTe, het meisje,
dat zoover in stand beneden hern geplaatst
was, oprecht en waarachtig lief gehad. Het
bleef eehter nog ean duister punt, hoe het
mogelijk was dat liet meisje, ondanks de
belofte die zij den ouden lord Cliffa deed,
toeh Alec naar Australië was gevolgd.
Indien Hubert haar naam slechts gawe-
ten had, dan zou hq daaromtrent het on
derzoek kunnan voortgezet hebben, maar
juist die naam was aan rar. Daintree on
bekend en daarmee was da mogelijkheid,
om het onderzoek naar dien kant te leiden,
geheel afgesloten.
In gepeins verzonken liep hq dosr de
straten van Londen zonder acht te slaan
op den weg dien hjj nam. Het eenige mid
del dat hem overbleef, was naar Australië
te vertrekken en op de plaats waar zijn
vader gestorven was, nasporingen te doen.
Ualukkig kende hq den naam van die plaats
die zijn oom hem een» genoemd had.
Juist wilde hq een straat oversteken
toen hq voor zich uit een in 't zwart ge-
^nn!|eJTnin^nLdleTi!denb0pfenT're- "i G* n#ar j he™toe> Justine, doe watlking in de oogen, die hij nu nog niet begreep.Ivoerd wordt, beval dokter Carew den auent
iemand. "S gemunt, I™*-*. ««V
Op hetzelfde oogenblik naderde een rij
tuig in dolle vaart en de dame zou zeker
onder de wielen geraakt zijn, wanneer Hu-
bert niet was toegesneld en haar, door haar
op het laatste oogenblik nog weg te ruk
ken, van het dreigend gevaar had gered.
Zij was ongedeerd gebleven, maar haai
redder kreeg met het lemoen een stoot te
gan de borst, viel, werd door een der hoe
ven van het paard aan het hoofd getroffen
en bleef bewusteloos op straat liggen.
In een oogwenk was er een groote
menschen massa samengestroomd en een
vrouw Tan middelbaren leeftijd, die op het
achtig uit. O! mijn arme. blinde oogen,
welk eeri onheil hebben zij weer gesticht.
Inderdaad, die groote, mooie, donkere
oogen, welke zoo strak voor zich uit schenen
te turen, waren van licht verstoken, de
ongelukkige was blind.
Gij hadt ook niet van mij wegmoe
ten gaan, gij weet wel dat er altijd iets
voorvalt, wanneer gij dat doet, zeide de
andere vrouw verwijtend.
De blinde dame hernam evenwel op on-
gedaldigen toon: -
Brom nu niet op mij, dat kunt gij
jlater wel doen, zorg nu in de eerste plaats
trottoir gestaan had, nam da door Hubert dat die arme verongelukte geholpen wordt,
geredde dame bij den arm en bracht haar Onder den toeloop, die zich om den he
in veiligheid.
Wat is er gebeurd, Justint, wat is
er gebeurd? riep de dame met buitenge
woon zacht klinkende stem en een eenigs-
zins vreemde uitspraak.
Wie heeft mij daar plotseling zoo ruw
aangegrepen en op zijde gestooten?
Een heer, die u het leven gered heeft,
signora, was hat antwoord. Weet gij niet
dat gjj midden op den rijweg stond en
bijna overreden werd, toen hij nog juist in
tijds toeschoot. Nu heeft het ongeluk, waar
voor hij u behoedde, hem zelf getroffen.
Hq kreeg een trap van het paard en ligt
bewusteloos.
De jonge dame want zij zag er niet
ouder uit dan hoogstens' vijf-en-twintig
jaren sloeg de handen van schrik ii
elkaar.
fch^kuntdigOlhU,?t kPijgt' 'tv Vr06a ""Hitieagent/die thans naderde^t
acht» Uit. 01 mnn arme hl.nH. eecen en door de omstanders heendrong, maar beide vrouwen in een huurrijtuig "tapte
niemand kon zijn vraag beantwoorden,
Men doorzocht, onder toezicht van den DRIF.-EN-TWINTIGSTE HOOFDSTUK,
agent, de zakken van den jongen man,|
maar vond daarin geen visitekaartjes, brie-j In een toestand van hevige opgewonden
ven of andere papieren die zjjn identitietjheid werd lady Carlyon na het gebeurde
konden vaststellen, waarop de agent hernam: in de bibliotheek door dokter West naar
Dan zullen wij een brancard halen en'haar kamer gebracht en toevertrouwd aan
hem naar het naastbqgelegen hospitaal bren- de hoed. van Robson, die haar kalmeerende
jnedicijnen ingat en er voor zorgde dat nie-
De blinde, dm dtt hoorde verzette er zich mand van het overige personeel tot de
dadelijk tegen. ;kamer der lady kon doordringen.
Laat hem „aar mqn huis brengen,! Inmiddels werd er tusschen den genees-
zeide zij. Om mijnentwille heeft hij die heer en sir Ascot Carlyon in de bibliotheek
verwondering opgedaan en daarom wil ikjlangen tijd beraadslaagd,
alles tot zijn genezing bijbrengen wat irij Ik moet erkennen, zeide dokter West,
mqn vermogen is. Mijn huis is hier dichtldat ik zelf geenszins tevreden ben over den
bq, dichter dan het hospitaal. uitslag van mijn proef, want ik kon niet
-- Weet ge wel. dat ge daarmee een;veror.derstellen, dat lady Carlyon zich zoo
zware verantwoordelijkheid op u neeintjnauwkeurig alles zou herinneren wat er
mevrouw? vroeg de jonge arts, die zich als met haar voorgevallen is. Niettemin heb
dokter Carew voorstelde. De genezing van ik mqn uiterste best gedaan, gij kunt mij
dezen heer, zoo die al plaats heeft, zal zeker;daaiom niets verwijten,
veel tijd kosten en een zeer nauwkeurige; Ik verwijt u ook niets^ antwoordde
en zorgvuldige verpleging vereischen waarbij sir Ascot somber, maar ik geloof werke-
het kleinste verzuim noodlottig kan zqn. lijk dat ik thans nog in grootere moeielijkhe-
Ik belootj u plechtig, dat aan de ver- den geraakt ben. dan waarin ik te voren
pleging niets ontbreken zal, antwoordde zij reeds verkeerde. Zij zal het gebeurde rucht-
haastig, geen moeite zal door mij of mijn, baar maken, dat hebt ge haar hooren zeg-
dienstbode worden ontzien, wanneer wij gen en ik ken haar te goed om er niet
hem m..r Mn»,» tnnn.n zeker vt„ t# zjjni dat zij jn staat jg
bedreiging ten uitvoer te brengen en be
reken nu zelf maar eens, welke gevolgen
dat na zich kan sleepen.
wustelooien en bloedenden Hubert had
verzameld, bevond zich een jong man met
een ernstig, vertrouwen wekkend voorko
men, die zich als dokter bekend gemaakt
had en juist bezig was den gewonde te
onderzoeken, toen Justine naderde.
Is hij zwaargewond, dokter? vroeg zij.
Ik vrees het?
Neen, o! neen, zeg dat hij nog te
redden is, anders zou ik door mqn onvoor
zichtigheid zijn dood op het geweten hebben!
riep de onschuldige aan de oorzaak van het
ongeval uit, en de toon van haar stem trof
den dokter zoozeer, dat hq het hoofd op
hief en haar aanzag.
Een blik op haar gelaat deed zijn be
langstelling nog aangroeien want zij was
een verrassende, echt zuidelijke schoonheid,
hem maar genezen kunnen.
De politieagent vroeg;
\Vaar woont gij.
In Maitland-Park.
met een zonderlinge, smachtende uitdruk- Zorg dan maar dat hij terstond ver- Ik weet het, dat is ons beider onder-
