„Nieuwe Langedijker Courant" van Zondag 24 Januari 1897.
Nieuwstij dingen.
Buitenland.
353ste Staatsloterij.
Marktberichten.
strijd is op onze oude economische begrippen ver-
OTerd het algemeen besef dat de oude theorie van
staatsonthouding moet worden prijsgegeven, en de
taak van de gemeenschap langs andere wegen loopt.
Tot hoever die weg loopt, is een vraag die wij
niet hebben te beslissen en of de na ons komende
geslachten de vervulling zullen zien van de ide
alen, waarmede onzen tijd vervuld is, kunnen wij
niet voorspellenaan ons is slechts de taak om
zelfbewust en vol vertrouwen de eerste stap te
doen, een stap, die zal getuigen van een ont
wakend solidariteitsgevoel, de plaats inneemt van
het „ben ik mijn broeders hoeder?"
Voor diegene wie verder ziet dan de oppervlakte
van het intsnse opgewekte leven onzer dagen,
ligt er iets bemoedigends in de ervaring, hoe
het besef van sociale rechtvaardigheid doordringt
door alle lagen der maatschappelijke samenle
ving en de tijden rijp worden om de gewijzigde
begrippen om te zetten in daden. Die omwen
teling in onze sociale en economische begrippeij
moest aan de daden voorafgaan, en diegenen,
die er zich over beklaagd, dat eenvoudige waar
heden eorst na moeielijken strijd konden door
dringen ziet voorbij, hoe dit bij velen slechts
kon gaan ten koste van veel illusiën en met
terzijdestelling van veel dat wij in onze jeugd
als onomstootelijke waarheden hadden leeren be
schouwen.
Ze klonken zoo verleidelijk en ze waren met
zooveel enthousiasme aanvaard na de groote re
volutie op het einde van de vorige eeuw, de
schoone theoriën over de individueele vrijheid.
Laat het individualisme vrijspel, zoo klonk het,
geef ieder mensch gelegenheid en vrijheid zijn
krachten te ontwikkelengeef ieder mensch het
loon voor eigen inspanning en energie en ieder
zal hebben naar hem toekomt en alles lost zich
op in een schoone harmonie.
In den tijd dat het arbeidsmiddel het eigen
dom van den arbeider was kon men niet voor
zien de geweldige botsing die eerst moest komen
toen de geweldige ontwikkeling van de groot
industrie de arbeider en zijn arbeidsmiddel, dat
een reusachtige machine was geworden, meer en
meer geseheiden werden, en tusschen die twee
groot-machten op het terrein der producten, ar
beid en kaiptaal, een strijd van belangen ont
stond, die, als de sociale kwestie, thans zooveel
hoofden en harten bezig houdt. Die kwestie be-
heerscht meer en meer ons geheel politiek leven,
getuige de programma's van elke partij, en al is
er eenige reden tot wantrouwen aan de oprecht
heid van sommige bedoelingen, al zal het ver
standig zijn om elk partij-programma te beschou
wen in verband met het verleden en de geschie
denis der partij, het feit, dat elke partij het noo-
dig acht het vertrouwen der kiezers te vragen
op grond van dit programma, bewijst genoeg
hoever het besef van de noodzakelijkheid is door
gedrongen, dat ook de Staat verplicht is nu zijn
organiseerende macht mede- te werken tot her
stel van den sociale vrede. Wat of op dit ruime
gebied het eerste zal woiden ter hand genomen
is een vraag, die niet de Regeering, maar de
kiezers hebben uittemaken, hot succes zal het
meest verzekerd zijn, wanneer die uitspraak aan
duidelijkheid niets te wenschen overlaat, en de
meerderheid wordt gebracht in een richting of
partij die ik in de toekomst zie ontstaan, mis
schien omdat ik het hoop.
Een richting waarin de oude liberale partij
zal oplossen en die kloek en vol zeltvertrouwen
de onvermijdelijke noodzakelijkheid erkent om
door middel van de wetgeving tusschen beide
te treden, ten bate van de slachtoffers van onze
met goede trouw aanvaarde, maar in de uit
komst falende economische theorien.
Falende in zoover dat zij niet meer pasten
bij geheel veroordeelde omstandigheden. Een
richting of partij die erkennen de uitbreiding
der Staatszorg, toch aan den anderen kant zich
wacht voor die overdrijving van de sociaal-de
mocratische partij, en niet wil medewerkon tot
een Staatszorg die zoover gaat, dat zij de ver
antwoordelijkheid van elk individu wil opheffen
en zonder leidende gedachte of beginsel, den
mensch elke taak tot arbeiden van eigen be
staan uit de hand wil nemen. Er ligt in dien
drang naar uitbreiding van Staatsbemoeiing een
groot gevaar, wanneer in deze niet de juiste maat
wordt betracht. De mensch moet blijven de „be-
schikter van zijn eigen lot" en de verantwoorde
lijkheid voor eigen daden blijve hem ten volle
overgelaten.
Tegenover het sociaal-democr. ideaal„Ieder
naar zijn behoeften" sta het onze: „Ieder naar
zijn verdienste." Niet om den mensch te ont
heffen van den levenstaak, willen wij strijden
en daarmede de eerste voorwaarden voor elke
gezonde ontwikkeling verwaarloozen want de
leekedichter zegt:
"Werken en denken en leéren is leven
Maar wat wij wel willen is de voorwaarden
waaronder de mensch aan zijn eigen levenslot
kan arbeiden, meer gelijk maken, dan tegen
woordig het geval is. Wij willen niet besten
digen grenzelooze armoede naast klimmenden
rijkdom en wij weigeren te gelooven dat deze
harde tegenstelling onvermijdelijk is en in den
aard der dingen ligt. Wij noemen niet recht
vaardig wanneer de eene in harden arbeid een
droog stuk brood en de ander met nietsdoen
zich alle genot kan verschaffen.
Wie dat met ons eens is mag de politieke
strijd niet verwaarloozen omdat meer en meer
blijkt dat onze sociale geschillen op dat terrein
moeten worden uitgevochten, en wie daaraan
nu mee wil doen sluite zich aan bij die partij,
die naar zijn meening het meest bewust naar
dat doel streeft. Of men zich daarbij radicaal
of geavanceerd liberaal wilt noemen is een kwes
tie die mij koud noch warm maakt, want wil
men zich eenig succes van ons streven verze
keren, met vergeten van vroegere geschillen ge
zamenlijk moeten optrekken, liefst onder éen
nieuwe vlag en een andere partijnaam.
Vooral een andere naam, welke doet er niet
toe, mits het niet de naam liberaal zij. Dat woord
is te onafscheidelijk verbonden aan een door ons
veroordeeld staathuishoudkundig beginsel en op
den naam hebben recht zij die thans als con
servatieve nog voor dat beginsel strijden. Wie
den moed mist om met de oude begrippen ook
de oude namen te laten varen helpt de verwar
ring bestendigen en het aan zichzelve hebben
te wijten, wanneer zijn beroep op het vertrou
wen der nieuwe kiezers onbeantwoord blijft.
Voor individuen en staatkundige partijen is een
tijd van komen en van gaan, de liberale partij
heeft haar taak in de geschiedenis vervuld en
zal zich moeten tevreden stellen met het besef
dat zij voor de materieele en intellectueele ont
wikkeling van ons volk onschatbare diensten
bewezen he»ft. Moge de naderende verkiezing-
strijd het geboorteuur zijn van een nieuwe partij
waarin de plaats zal zijn voor allen die toonen
het groote leven van onzen tijd te begrijpen en
in de beweging iets anders zien dan door som
mige leiders opgewekte volkswaan.
Het debat, waaraan werd deelgenomen door
de Ileeren C. Kok te Oudcarspel, C. W. Bött-
ger te Zuidscharwoude, Ds. F. C. Fleischer te
Broek op Langedijk en Ds. G. Melchers te Zuid
scharwoude, moeten wij wegens plaatsgebrek
achterwege laten.
LANGEDIJK. Een groote menigte ratten
veroorzaakt den laatsten tijd veel schade aan de
landerijen. De handelsvereeniging van St. Pan
era», Broek op Langendijk en Zuidscharwoude
heeft dezer dagen eene vergadering belegd, en
besloten bij de onderscheidene gemeentebesturen
een verzoek in te dienen, waarin wordt aange
drongen op het nemen van maatregelen tot ver
delging van dit gedierte.
LANGEDIJK. Nu er door het ijs geen
kool kan aangevoerd worden van streken ver
der dan de Langedijker schuren, zijn de prijzen
de laatste dagen eenigszins rijzende. Er werd in
de afgelopen week voor goede roode kool van
7 tot 9 gulden besteed, voor de gele niet minder.
Bij aanhoudende vorst zal het moeilijk worden
de vaartuigen door de sluizen te schutten, zoo
dat dan het vervoeren der kool naar de stations
met rijtuigen moet geschieden. Tot heden is het
vaarwater nog opengehouden. Hoewel er verle
den jaar niet zooveel kool is geteeld als het vo
rige jaar, is er neg eene groote hoeveelheid kool
in de schuren alhier opgeslagen. Een groot ge
deelte behoort aan de handelaars, die ze in voor
koop hebben gekocht en de levering op later te
bepalen datum hebben gesteld.
De lust tot muziekmaken, die reeds van jaren
her dagteekent, is in deze streek bij lange na
niet uitgedoofd. In korten tijd verrezen in de
vier dorpen minstens 5 vereenigingen met het doel
instrumentale muziek te bestudeeren, terwijl de
zangvereenigingen bijna alle zonder uitzondering
bloeien. Te Oud karspel hebben zich de laatste
dagen ettelijke jongens en meisjes bij een der
zangvereenigingen aangesloten, zoodat die ver-
eeniging van een dameskoor mettertijd weer een
flink gemengd koor beloofd te worden. Het is
wel eigenaarbig, dat op muzikaal gebied de Lan
gedijk zoo'n eerepiaats inneemt onder vele stre
ken in NoordHolland, waar miusten» evenveel
mensehen wonen en de welvaart niet minder is.
RECLAME.
Een bekende firma maakte dezer dagen reclame
met de namen van verschillende geneeskundigen
die „de buitengewone waarde (harer) wijnen, ook
voor medicinaal gebruik" erkend hadden. De
vraag, hoe de firma aan die namen kwam, wordt
door het Tijdschrift van Geneeskunde beantwoord.
„Zij zond aan verschillende medici, waaronder
mannen van grooten naam een mandje wijn, met
de uitnoodiging den inhoud te verorberen. Al wie
nu de onvoorzichtigheid had voor de toezending
te bedanken, daarbij constateerende, dat de wijn
hem had gesmaakt, werd op de lijst geplaatst."
De bruidsbouquet schijnt voor trouwlustigen
ten minste gedurende den winter te moeten plaats
maken voor het zoogenaamde bruidsmofje. In Den
HAAG is deze nieuwigheid reeds te zien. Zij be
staat uit een gecapitonneerd satijnen kokertje, met
witte anjers en oranjebloesems opgemaakt, dat
aan een wit zijden lint om den hals moet hangen.
Aan den smaak der dames wordt het natuur
lijk overgelaten bij dit mofje nog een ruiker te
voegen.
In moeders afwezigheid trok in het gezin
van den arbeider D., te EKSLOËRVEEN, een
3-jarig kind de wieg om, waarin een zuigeling
van ruim een half jaar lag. Het kindje kwam
met het hoofd in een pot kokende soep terecht,
waarbij het zulke hevige brandwonden bekwam,
dat het aan de gevolgen is overleden.
ZIEK DOOR ANGST.
Op den dag volgende op den avond waarin
Maria Hoek in de Spinozastraat te AMSTER
DAM, aangerand en verwond werd, ontving
een~ 20-jarige dienstbode wonende in de Lepel
straat, dwarsstraat van de Weesperstraat, een
ongeteokenden, met potlood geschreven brief,
waarin haar werd aangezegd vermoord te zullen
worden, wanneer zij zich op straat begaf. Het
meisje is door die bedreiging zoo zenuwachtig
geworden, dat zij in het gasthuis moest worden
opgenomen.
ALWEER KWARTJESVINDERS.
Een nieuwe methode om zich van eens ander
mans geld meester te maken werd gisteren door
eenige kwartjesvinders te Rotterdam in praktijk
gebracht. Zulk een „Bauernfanger" ontmoette in
de Hoogstraat een buitenman uit de buurt van
Oudewater, knoopte met hem een gesprek aan
over de prijzen van de kaas en stelde eene even-
tueele leverantie in uitzicht.
De buitenman, aangenaam verrast door het
vooruitzicht van goede zaken te kunnen doen,
onthaalde den ander in een koffiehuis op een
glaasje, wat deze met gelijke beleefdheid beant
woordde. De buitenman dronk meer dan goed
voor hem was, geraakte in een vroolijke stem
ming en toen hem na eenigen tijd een spelletje
met de kaarten voorgesteld werd, had hij daar
wel ooren naar en had hij er niets tegen, dat
twee andere personen, inmiddels in dat koffiehuis
verschenen, er deel aan namen. Ilet slot was dat
de buitenman een bankje van f 60 aan de kwar
tjesvinders verspeelde en zoo dronken werd, dat
hij later de herberg, waar het voorviel, niet kon
aanwijzen.
DE MOORDAANSLAGEN TE AMSTERDAM.
Donderdag is door de justitie allerwegen de vol
gende kennisgeving verspreid
De officier van justitie te Amsterdam maakt
bekend dat eene premie van vijfhonderd gulden
zal worden uitgekeerd aan dengene, die den dader
van een der in den laatsten tijd gepleegde aan
slagen in de Van Eeghenstraat, Spinozastraat en
Haarlemmer-Houttuinen, waarbij vrouwen met
een scherp werktuig gestoken en verwond zijn
en één zelfs gedood is, aan de justitie zal aan
wijzen, met het gevolg dat hij gevangen geno
men wordt.
De premie wordt uitgekeerd, indien de dader
door den bevoegden Rechter zal zijn schuldig ver
klaard, en uitsluitend op de beslissing van hem,
Officier van Justitie, waarbij, indien meerdere aan
giften tot ontdekking van denzelfden dader leiden,
door hem, Officier, zal worden bepaald hoe de
premie zal verdeeld worden.
Men gelieve zich alleen met gegrondo mede-
deelingen te wenden tot het Bureau van den
Commissaris van Politie in de derde Sectie
(Leidscheplein) of aan het Parket (Paleis van
Justitie).
DOOR EEN KNAAP DOODGESCHOTEN.
Een vrouw in een klein plaatsje in Duitsch-
land, die een boodschap moest doen, liet haar
kinderen, jongetjes van 8 en 12 jaar, alleen.
Onderwijl zij weg was, kwam er een man bin
nen, die zich had zwart gemaakt en stelde zich
voor aan de jongens als Satan, zeggende: „ik
ben de duivel en waar bewaren jullie het geld?
Daar de jongens hem niet hadden zien binnen
komen, geloofden zij hem en wezen hem de
kast waarin moeder hunne kostbaarheden be
waarde.
Toen de man nu bezig was in de kast, fluis
terde de jongste zijn broertje in Neem het ge
weer en schiet den duivel dood. Men kan be
grijpen dat het een triomf voor de jongens zou zijn,
later te kunnen zeggen dit zij de menschen van
den bewerker van alle kwaad hadden verlost,
door hem te dooden. De oudste greep het gela
den geweer van zijn vader en zachtjes naar den
man toesluipende, loste hij de geheele lading
in den rug van den indringer, die dood neder-
viel. Later bleek natuurlijk, dat men niet met
den duivel maar met een gewonen dief te doen
had.
Twee duizend francs in den buik van een
varken! Dat zeldzame feit heeft zich, volgens
een bericht in het „Petit Journal," voorgedaan te
Rodez. Een grondeigenaar in de buurt van Millau,
had te RODEZ een varken gekocht en geslacht.
Bij het openen van het dier vond hij in diens
maag een metalen doosje, waarin twee bankbil
jetten van 1000 francs.
De biljetten waren onbeschadigd!
HET GENEZEN YAN RUGGEGRAATSVER-
KROMMINGEN.
Het nommer van deze week van de „Monde
Illustré" bevat nu e§n artikel, met afbeeldingen,
over de methode van dr. Calot, tot het genezen
van ruggegraats-verkrommingen. Op een der af
beeldingen, naar fotografieën genomen, ziet men
een jongetje met een uitpuilenden bochel, op een
andere wordt hetzelfde kind voorgesteld met vol
komen normaal gevormden rug. De derde plaat
verduidelijkt de methode. Het patientje wordt,
in narcose natuurlijk, aan de ledematen gerekt
gehouden door helperseen der helpers onder
steunt het lichaam dat met den buik naar be
neden hangt en de geneesheer drukt met alle
kracht de verkromde ruggegraat in den natuur
lijken stand terug. In een minuut of tien is het
aangelegde gipsverband stevig genoeg geworden.
Het komt er nu op aan, door geleideljjke wisse
ling van verband en langzame oefening (op 't
laatst in een korset), den naartuurlijken stand te
bestendigen. Na tien maanden ongeveer zijn de
meeste gevallen volkomen genezen en op 37 ge
vallen is geen enkel mislukt.
Deze proeven zijn door dr. Calot genomen in
het hospitaal voor rachitische en tuberculeuse
kinderen, dat op kosten van baron Rothschild te
Beck-sur-Mer is opgericht.
Dinsdag 19 Jan. 1897.
5e kl. 5e lijst.
No. 1221, 9397, en 13898 f 1000 No. 1085,
3794, 6893, 14030, 16385, 16861, 18818, en
20005 f400. No 7245, 9144, 10069, 16082, en
20629 f200. No. 498, 704, 1423, 5805, 6254,
6300, 7097, 13295, 14848, 17617. 19942, en
20621 f100.
"Woensdag 20 Jan. 1897.
6e lijst.
No. 11684 f1500. No. 1183, J2140, 11212
ieder f1000. No. 543, 1550. 3118,3686,14672
ieder f400, No. 17073, 20550, ieder f200. No.
2715, 2821, 6108 6390, 10533, 11511, 11711,
13908, 16658, 17004, ieder f100.
Donderdag 21 Jan. 1897.
7e lijst.
No. 2816 en 7004 f1000. No. 5023, 7470,
8846, 15374 en 20258 f400. No. 4544, 6109
en 20384 f200. No. 1574, 2069, 3186, 6302,
8488, 9046, 9610, 10674, 12286,12673,13397,
14767, 15365, 16248, 16499, 19375 en 20031
f 100.
Vrijdag 22 Jan. '97.
8e lijst.
No. 2327, 12156, 13192 en 11778 ieder
f1000. No. 4783 5467 en 19859 ieder f400.
No. 3965, 9185, 12272, 15757, 17227 en 17370
ieder f200. No. 937, 3105, 4710, 7459,10413,
13561, 15800. 17802 en 17901 ieder f100.
Correspondentie.
M. L. te Broek op Langedijk. Ingezonden
stukken, waarvan ons den inzender onbekend is
kunnen wij niet opnemen.
Bovendien behandelt ge in het tweede gedeelte
van uw ingezonden stuk een te persoonlijke
kwestie, waarmede het algemeen belang volstrekt
niet wordt gebaat. Red.
PREDIKBEURTEN.
NED. HERY. GEM. OUD-KARSPEL.
Zondag 24 Jan. geen dienst wegens vacature
Koedijk.
NED. HERV. GEM. NOORDSCHARWOUDE.
Zondag 24 Jan. vm. 9.30 ds. Habbema.
GEREFORMEERDE GEMEENTE.
Zondag 24 Jan. v.m. 9 uur, n.m. 2 uur.
Woensdag 27 Jan. n.m. 6.30 ds. Boeijenga.
NED. HERY. GEM. ZUIDSCHARWOUDE.
Zondag 24 Jan. v.m. 9.30 ds. Melchers.
NED. HERV. GEM. BROEK OP LANGEDIJK.
Zondag 24 Jan. v.m. 9 u. n.m. 2 u. ds. Gemser.
Woensdag 27 Jan. nm. 6.30 ds. Gemser.
GEREFORMEERDE KERK.
(Z u i d e r k e r k).
Zondag 24 Jan. vm. 9.30 nm. 2.30 ds. Bakker.
Woensdag 27 Jan. n.m. 6.30 Ds. Bakker.
CHRISTELIJK GEREFORMEERDE KERK-
Zondag 24 Jan. vm.9.30nm. 2.30 Godsdienstoef.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Zondag 24 Jan. vm. 9,30 u. ds. F. C. Fleltcher.
Yan 1623 Januari zijn van het Station
NOORDSCHARWOUDE 554 wagons groen
ten verzonden met bestemming naar het bui
tenland.
ALKMAAR, 22 Jan. Aangevoerd 240
stapels Kaas, wegende 102151 Kg. Kleine f 26.
Commissie a f 26,50 Middelbare f 27.50
ALKMAAR 23 Jan. 1896. Aangevoerd0
Paarden f a f 0 Koeien f a
18 Nuchtere kalveren f 8.a f 20.—
Vette Kalveren f a f—per kilo fO.— aO.
44 Schapen f 10, af 18.— Lammeren f a
30 Magere varkens f8.a f12. 159
Biggen f 4. a f6 5 Bokken en Geiten f .3
a f5 kleine id. fO.af Boter per halve K.G.
f 0.55 a f 0.65.
SCHAGEN, 21 Jan. 1897.
4 Paarden
Veulens
3 Ossen
Stieren
5 Geldekoeien (magere)
6 Idem (vette)
3 Kalf koeien
Vaarzen
Graskalveren
15 Nuchtere Kalveren
Rammen
Schapen (magere)
Idem (vette)
280 Overhouders
Lammeren
6 Bokken en Geiten
20 Varkens (magere).
40 Biggen
Konijnen
Kippen
Eenden
Duiven
Kipeieren (per 100)
Eendeieren
Boter (Kilogram)
Kaas
100
