Weekblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
TST°. 15.
Zondag 11 April 1897.
6e Jaargang.
J. IJ. KEIZER.
i i
1
1
Plaatselij k Nieuws.
Feuilleton.
DE GEIEMNIGE ISDAAÜ.
NIEUWE
lamedmer courant
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
ABONNEMENTSPRIJS
voor Noordscharwoude, Oudkarspel, Zuidscharwoude en Br. op Langedijk
per drie maanden 50 ct., franco p. post 60 ct.
UITGEVER:
BUREEL:
Hoordscharwoude.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regels 30 ct., elke regel meer 5 ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
Wat de Langedijk en 12 omliggende gemeenten in een jaar uitgeven,
om ziek te vergiftigen.
Kroegen
Gebruik per
Totaalgebruik Liters.
Betaald.
O
2
hoofd.
Uitgave
Gemeenten.
1
g
ué
it 60 pCt
it 85 pCt.
b(j verkoop
per
2
as
e,
(invoer)
(verkoop)
aan accijns
hoofd.
Alkmaar
131
55
ƒ3440
11.32
16.17
189.723.20
271.009.20
ƒ123.328.08
ƒ338.761.50
2.696.60
ƒ20.21
St. Pancras
556
3
2
60
2.72
3.88
1.512.32
2.157.28
983.-
4.85
Broek op Langedyk
1.447
3
3
65
2.30
3.20
3.328.10
4.630.40
2.163.26
5.788.-
4.-
Zuidscharwoude
1,470
8
5
165
5.57
7.95
8.187.90
11.686.50
5:322.13
14.608.12
9.93
Noordscharwoude
1 023
3
4
110
7.40
10.57
7.570.20
10.813.11
4.920.63
12.516.38
12.23
Oud-Karspel
1.510
7
6
180
6.36
9.08
9.503.60
13.710.80
6.177.34
17.138.50
11.35
Warmenhuizen
1 390
7
5
140
5.18
7.40
7.200.20
10.286.-
4.680.13
12.857.50
9.25
St. Maarten
991
5
3
- 120
3.33
4.76
3.280.21
4.717.16
2.132.13
5.896.45
5.84
Koedfjk
3
4
80
3.74
5.34
4.188.80
5.980.80
2.722.72
3.739.68
7.476.-
6.76
Heer-Hugowaard.
2.716
16
10
355
2.09
2.89
5.676.44
7.859.24
9.824.05
3.24
Barsingerhorn
2,187
14
8
305
5.02
7.17
10.978.74
15.680.79
7.136.18
19.590.98
Haringkarspel
2 060
10
8
205
3.46
4.94
7.127.60
10.176.40
4.632.94
12.720.50
6.12
Nieuwe Niedorp
1 588
6
185
3.72
5.31
5.907.36
8.432.28
3.839.78
10.540.35
6.63
Oude Niedorp
6
4
120
6.55
9.35
7.493Ï20
10.696AO
4B69B8
13.37o!sO
11.68
Schagen
37
12
„1070
10.05
14.35
30.371.10
43.365.70
19.741.21
54.207.12
17.93
Schoorl
11
5
260
4.62
6.60
5.955.18
8.507.40
3.870.86
10.634.25
8.25
40.273
273J13O
ƒ6860
7.64
10.91
3C&004.15
439.709.46
ƒ200.259.65 ƒ548.626.80'13.62
1 i
Bovenstaande cijfers zijn ontleend aan het of-
ficieele regeeringsverslag opgemaakt naar het
bedrag aan accijns in het jaar 1894 in iedere
der genoemde gemeenten betaald.
Voor eiken Liter alcohol a 50% wordt f 0,65
accjjns betaald. Men schat het gehalte van den
verkoop alcohol op 35%, de waarde daarvan per
Liter op f 1.25.
Voor de berekening van het gebruik per hoofd
der bevolking is demogelijkheid niet uitgesloten,
dat het werkelijk gebruik een hooger of lager
is dan het vermelde, omdat de alcoholische dran
ken waarvan bij afzending (Schiedam, Delft, etc.)
accijns betaald werd hier niet op vermeld staan
en men alles wat per geleibiljet wordt uitge
voerd niet van het accijnscijfer kan aftrekken.
Bij de beoordeeling van het cijfer van Alk
maar denke men billijkheidshalve aan de vele
marktbezoekers die door hun gebruik het cijfer
van Alkmaar aanmerkelijk doen stijgen.
Toch kunnen we met vrij groote zekerheid
aannemen, dat de eindcijfers de werkelijkheid
nabij komen, althans niet hooger zijn dan
de werkelijkheid. Immers zoo men al uitvoert
per geleibiljet naar omliggende gemeenten, dan
mag men daar tegenoverstellen de hoeveelheid en
de waarde van den alcohol bij afzending veraccijnds,
en dat kan meer wezen dan men vermoeden zou.
Wie niet wil laten weten wat er in zijne zaak
omgaat of crediet behoeft van den leverancier
(wat de ontvanger der accijnzen niet geeft) laat
zijn waren veraccijnsd aankopien.
Wij mogen dus beweren dat in deze 16 ge
meenten in 1897 voor een waarde van meer dan
een half millioen aan alcoholische dranken werd
opgedronken.
In Alkmaar alleen (en dan met medewerking"
der marktbezoekers) voor eeno waarde van onge
veer 3 Yj ton.
Aan de Langedjjk voor eene waarde van min
stens f 50.000 (lk vermoed van meer). "Voor die
halve ton zou men 10.000 snees best land kun
nen huren en 100 gezinnen een fatsoenlijk be
staan geven.
De hoeveelheid in Alkmaar alleen opgedron
ken zou een bak vullen van 27 M. lang, 10 M.
breed en-1 M. hoog.
Die van de Langedijk vult een bak van 9 M.lang
2 M. breed en 1 M. hoog. De totale hoeveelheid
dezer 16 gemeenten heeft een bak noodig van
20 M. lang 21 M. breed en 1 M. hoog.
Ik geloof dat iedor rechtgeaard mensch voor
een dergelijken bak geplaatst en verzocht zijn
aandeel daaruit tot zich te nemen, (11 L.) zou
weigeren dat vocht te gebruiken, dat zooveel on
heil brouwt voor den mensch zijn gezin en de
Maatschappij. En toch wordt die hoeveelheid ge
vormd uit dat enkelo gla», of die twee hoogst
fatsoenlijke glaasjes, die een ieder van u lezers
per dag gebruikt. Is het te veel gezegd als men
beweert dat de bevolking van Nederland haar
verstand, haar lichaamskracht, hatr zedelijkheid
verdrinkt in een jeneverzee P
Z.-Scharwoude. G. W. MELCHERS.
Door de Politieke Yereeniging „Vrijheid"
voor Langedjjk en St. Pancras is in de jl. Maan
dagavond gehouden vergadering met algemeene
stemmen tot candidaat voor de Tweede Kamer
der Staten Generaal bij de aanstaande verkie-
op 20 April, geproclameerd de Heer Mr.
E. FOKKER, van Middelburg.
Ook door de politieke vereeniging „Vooruit
gang" te Alkmaar en de „Afdeeling Schagen"
der Liberale Unie werd de heer Fokker met al
gemeene stemmen tot candidaat gekozen.
Gedurende zijn lidmaatschap van de Eerste
Kamer en Gedeputeerde Staten, was de heer
Fokker in de gelegenheid zich te doen kennen
als een man van zeer vooruitstrevende richting,
van groote bekwaamheid en als een voorstan
der van hervormingen op gebied van den land
bouw.
Den lezers zij tevens medegedeeld, dat de
heer Fokker Maandagavond in eene openbare
vergadering zal optreden met een politieke rede,
in het lokaal van den heer D. Stam te Noord
scharwoude.
Aan de „Middelb. Ct. werd uit Alkmaar ge
schreven, dat Mr. E. Fokker de hem aangebo
den candidatuur voor dit district had aangeno
men, onder mededeeling, dat, mocht van oud-
liberale zijde reeds Mr. N. G. Pierson of eenig
ander zijn gesteld, hij zijn candidatuur onmid
dellijk terugtrok, daar hij geene scheuring wilde
veroorzaken.
- ZUID-SCHARWOUDE. Een knetterend
geluid als van brandend hout wekte j.l. Donder
dag te ongeveer l/2 elf uur het echtpaar S. al
hier uit den eersten slaap. Tegelijkertijd een
brandlucht bespeurende sprongen zij het bed uit
om te onderzoeken waar het gevaar dreigde.
Werkelijk was een begin van brand ontstaan,
dat spoedig, mede door de inmiddels toegesnelde
buren, werd gebluscht. Het gevaar was dus
voorbij. En waar had de brand nu gewoed?
Eventjes boven de dakgoot onder de pannen aan
de zuidzijde van het huis. Men heeft daar over
blijfselen van kachelkolen gevonden benevens
half verbrande lucifers. Dit geeft aanleiding tot
het vermoeden, dat men met kwaadwillendheid
te doen heeft; te meer nog, omdat vóór ongeveer
drie weken een soortgelijk brandje aan de noord
zijde van hetzelfde huis is gebluscht. Zeer
te wensehen is het dat de laffe dader spoedig
worde ontdekt.
Orpheus te Oudkarspel.
Of het kwam, dat de vele uitvoeringen aan
de Langedijk afmatten, in plaats van tot een be
zoek opwekken, of de oorzaak gelegen was in het
te ver gevorderd seizoen, we kunnen het een
zoo min als het ander met beslistheid uitmaken,
maar het heeft ons gespeten, dat de laatste uit
voering voor dezen winter van Orpheus door zoo
weinig belangstellenden werd bijgewoond. We
betreurden het èn om het gezelichap èn om het
publiek. De aanwezingen waren uiterst voldaan.
Er is dan ook goed gezongen en de muziek was
van dien aard dat ze begrepen kon wórden, 'n
factor, waar altijd geene rekening mee wordt ge
houden. In de eerste afdeeling werd„ Met God",
muziek van C. Ecker met gevoel vertolkt. Min
der gelukkig was het gezelschap met no 3
„Gebed van P. A. Zwijssig. De voordracht was
'n weinig mat en muziek en zetting vonden we
niet mooi. De tweede afdeeling liep best van
stapel. „Serenade" muziek van F. Coenen werd
best gezongen en „Kies mij" van H. Brandts Buijs,
'n lang niet gemakkelijk nummer, bracht het ge
zelschap er ook zeer goed af. Van de derde en
vierde afdeeling vonden we „Serenade" van J.
B. Kolkman en „Looft den Heer" van de Vliegh
het mooiste. Het laatste nummer, waarvoor het
gezelschap zich ongetwijfeld nog al wat studie
heeft moeten getroosten, werd gezongen met be
geleiding van piano door mej. G. Hopman van
Noord-Scharwoude.
Eenige leden van Oud-Karspel's symphonie-
vereeniging zorgden voor de noodige afwisseling
door 'n viertal kwartetten ten beste te geven,
waarvan de piano-partij werd vervuld door
mej. G. Borst.
We hoopen, dat een volgenden keer het pu
bliek bij 'n uitvoering van Orpheus beter op z'n
post zal zijn.
VERSLAG van de vergaderingder
„Naamlooze Landbouw- en Handelsvereni
ging" te Broek op Langedijk, gehouden den
9 April 's avonds 7 uur in het lokaal van
den Heer D. Stam te Noordsoharwoude.
De voorzitter, de heer C. Wagenaar JGz. opent
de vergadering met een woord van welkom aan
de aanwezigen, waarna hij mededeelt dat een
adres van adhine met het optreden der vereeni-
gidg is ingekomen van de Afdeeling Langedijk
der Holl. Maatschappij van Landbouw, luidende
als volgt:
Noordscharwoude 9 April '97.
„Het Bestuur der afdeeling Langedijk van
„de Holl. Maatschappij van Landbouw, betuigt
„met dezen zijne volle instemming met het
„streven uwer vereeniging tot verbetering van
„Landbouwtoestanden, en wel bizonder op den
„Langedijk.
Het Bestuur der afd. voorn.
De voorzitter
D. POOL.
De Secretaris
O. BRINKMAN.
Wij zouden in herhaling treden, wanneer wij
opnieuw in het breede mededeelden, wat door den
l.)
EERSTE HOOFDSTUK.
Als ik maar tweehonderd pond had,Gerty,
sprak een jonge man vol vuur, tot zijne
züster, dan zou ik u de helft daarvan ge
ven, opdat gij daarmee naar Engeland zoudt
kunnen terugkeeren, terwijl ik met de an
dere heltt mijn geluk in de goudmijnen zou
gaan beproeven, maar ik bezit zelfs geen
bankje van vijf pond meer, ik ben gister
avond totaal uitgeschud. Dwaas, die ik was,
om met zulke kerels te spelen en het ergste
is nog, dat ik niet alleen mijzelf, maar ook
U' in het ongeluk heb gestort. Wat moet er
nu van ons worden, Gerty? Ik heb niet
eens geld genoeg overgehouden om onze
rekening hier in het logement te betalen.
Dit gesprek werd gevoerd in de met ruwe
meubelen gestoffeerde gelagkamer van een
berglogement, in een afgelegen Engelsche
kolonie van Afrika.
Een oogopslag was voldoende om op hun
gezichten te lezen, dat zij in mopielijke om
standigheden verkeerden.
Zij waren Engelschen, duizenden mijlen
van hun vaderland verwijderd en hadden
niemand die voor hen zorgdehet was dan
ook duidelijk aan hen te merken, dat het
verdriet, dat hen kwelde, armoede heette
Zijn zuster lachte hem vriendelijk toe
als wilde zij wat moed in hem opwekken,
hoewel zjj ook de toekomst donker inzag
Zij was een schoon meisje van ongeveer
twintig jaar, nog niet lang geleden was zij
het zonnestraaltje van een Engelsche dorps
pastorie geweest, maar na den dood van
haar vader, was zij ter wille van haar broe
der met hem naar het zwarte werelddeel
getrokken en had al haar vrienden in het
vaderland vaarwel gezegd. Verstandige men-
schen hadden het hoofd geschud en gezegd,
dat Cecil Monkton een lichtzinnige knaap
was, en niet geschikt om zijne mooie zus
ter te beschermen, maar Gertrude had hem
lief en geloofde wel, dat haar invloed vol
doende zou zijn om hem op den rechten
weg te houden. Helaas, het was haar niet
gelukt.
Den vorigen avond, half zinneloos
het ongeluk, dat hem aan de speeltafel
vervolgde, had Cecil Monkton zich van het
leven willen berooven, hij had het pistool
reeds op zijn hoofd gericht, toen een land
genoot, die in hetzelfde hotel logeerde, hem
had overvallen en hem nog intijds het wa
pen uit de hand rukte.
Misschien dacht Gertrdde daaraan toeri
zij zacht voortging:
Moed, Cecil, wij zullen nog wel een
uitweg in deze moeielijkheden vinden. Ik
voel mij sterk genoeg om aan alle bezwa
ren het hoofd te bieden, nu ik u nog heb
Hij streek haar liefkoozend over het
schoone blonde haar.
Gij zijt veel te goed voor mij, Gerty
zeide hij, het zou veel beter voor u zijn
wanneer gij niet zulk een ellendeling tot
broeder hadt.
Stil, hernam zij zacht, ik wil niet dat
ge op uzelf scheldt. Zeg mij eens, Cecil,
kent gij niemand, die u dat geld zou wil
len leenen?
Niemand. De meeste menschen hier
bezitten ternauwernood genoeg voor zich
zelt en die wat meer hebben, zijn veel te
door gierig.
En ge wilt dus, dat ik naar Engeland
zal terugkeeren?
Ziet ge dan zelf niet in, lief kind, dat
dit het eenige is wat er voor ons overblijft
Gij moet naar Engeland terug en mij hier
achterlaten. Er kunnen maanden, jaren ver
loopen, voordat ik in staat zou zijn voor u
te zorgen en gij kunt in een zoo woest land
als dit toch niet alleen leven. In Engeland
hebt gij vrienden die u met open armen
zullen ontvangen, wanneer gij terugkeert
zonder dien nietswaardigen broeder.
Cicil!
Z(j zag hem met zacht verwijtenden blik
aan, maar eensklaps kwam er weer glans
in haar schoone oogenhaar gelaat was
wel bleek, maar onrust en bezorgdheid ver
dwenen daarvan, alsof zij een kloek besluit
had genomen.
Gij zult het geld hebben, Cecil, ik
zal het u verschaffen.
Hij keek haar angstig aan, er was iets
in haar toon, dat hem ongerust maakte
en hij vroeg:
Gij wilt toch geen onberaden stap
doen, Gerty?
Zij schudde het hoofd.
Ik zal niets doen wat iemand ter
wereld dwaas of onberaden zal noemen. Gij
moogt mij verder niets vragen, Cecil, maar
ik beloof u, dat ik h het geld zal brengen.
Zij verliet de gelagkamer en Cecil Monk
ton keek haar met een uitdrukking van
vrees op zijn mannelijk schoon gelaat na.
Zij is voornemens het geld aan lord
Chatterly te vragen, mompelde hij. Arm,
onnoozel kind, zij vermoedt niet, dat hij
een veel te groote vrek is om een meisje,
ook al laat hij duidelijk blijken, dat zij
hem bevalt, een voor hem geringen dienst
te bewijzen. Misschien is het ook maar
beter, dat hij het niet doet, ik zou aan
hem niet gaarne iets verplicht zijn. Ik wil
wel gelooven, dat de graaf van Chatterly
een achtenswaardig man is en ik weet ze
ker dat ik mij schamen moet om een eer
lijk mensch onder de oogen te komen,
maar toch stel ik niet veel vertrouwen in
de edelmoedigheid van mylord.
Toen Gertrude Monkton haar broeder ver
laten had, klom zij snel de trap op, als
vreesde zij dat de moed haar op het laatste
oogenblik nog zou ontzinken en boven ge-
