Weekblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
N". 22.
Zondag 23 Mei 1897.
6e Jaargang.
Plaatselijk Nieuws.
Nieuwstijdingen.
Feuilleton.
DE GEHEIMNME MISDAAD.
NIEUWE
LAMEDIJKM COURANT
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
ABONNEMENTSPRIJS
voor Noordscharwoude, Oudkarspel, Zuidscharwoude en Br. op Langedijk
per drie maanden 50 ct., franco p. post 60 ct.
UITGJ3VER:
J. II. KEIZER.
BUREEL:
AToordscIiarwoude.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Yan 15 regels 30 ct., elke regel meer 5 ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
Ongeveer te elf ure heden morgen deed
een sterke brandlucht en een dichte rookdamp,
welke zich verspreidde over den Laanweg, ons
denken dat 't ergens in de buurt niet pluis was.
Bewoners van Oudkarspel en Noordscharwoude
stroomden naar de plaats waar de brand moest
zijn uitgebroken.
Een paar mannen druk in de weer op het
dak welke het perceel van C. K. dekt, was be
wijs genoeg dat werkelijk een begin van brand
was ontstaan, op eene plaats waar hij, door den
wind aangewakkerd, zich spoedig had kunnen
verspreiden.
Dit gebeurde echter niet, want »het onheil
werd zeer spoedig ontdekt en weldra was er
van rook en brandlucht-niets meer te bemerken.
De kachelpijp was in brand geraakt en het
blusschen daarvan had zooveel* rook doen ont
staan.
In de jl. Donderdag door de Politieke Ver-
eeniging „Vrijheid" aan de Langedijk en Sint-
Pancras in het lokaal van den heer A. Kist te
Zuidscharwoude gehouden vergadering tot het
stellen van een Candidaat voor de Provinciale
Staten, tei; voorziening in de vacature, ontstaan
door het overlijden van den heer A. J. Kaan,
werd met algemeene stemmen tot candidaat ge
kozen de Heer L. van de Vijzel, burgemeester
van Sint Pancras.
ZUIDSCHARWOUDE. Een ongeval, dat
al zeer gunstig afliep, had hier j. 1. Maandag
avond plaats. De meelmolenaar van St. Pancras
staat met zijn breede mulderswagen aan den
weg, als een boerenhooiwagen in meer dan ma-
tigeen draf komt aanrjjden. Hierdoor en door de
nauwe passage tevens, werd eerst een lantaarn
paal aangereden, en dadelijk daarna een hek,
waardoor een der wielen van den as geraakte.
Gelukkig zette het paard toen nog niet hard door.
De voerman viel van den wagen, op den dissel
en geraakte min of meer in de touwen verward,
die hij echter wist los te krijgen. Nog een paar
huizen lengte werd hij meegevoerd en viel toen
zoo, dat het natuurlijk erg slingerende voertuig
hem niet deerde. Het paard legde nu de ooren
in den nek en ging er van doordoch de voer
man had zijn tegenwoordigheid van geest niet
verloren: hij sprong onmiddellijk op, en rende
het paard achterna, dat hij, dank de snelheid
zijner beenen, inhaalde, manmoedig bij de teu
gels greep en zoo tot staan wist te brengen.
Met een beschadigden wagen alleen, liep dus
dit onheil af.
ZUIDSCHARWOUDE. Nu overal tusschen het
gras de bloempjes zich weer vertoonen, wier kleu
renpracht het oog der jeugd zoo streelt, is het
zaak, dat de ouders hunne kinderen waarschu
wen ze niet te gaan plukken op gevaarlijke
plaatsen. Bijna toch had dezer dagen het bloe
menplukken en het spelen in 't gras een kind
het leven gekost. Rollebollend geraakte het vijf
jarig meisje van P. H. alhier te water en werd
geheel bewusteloos door K. B. op den wal ge
haald. Het mocht hem echter ge lukken de levens
geesten weer op te wekken. Hoewel het kind
eenige dagen het bed heeft moeten houden is
het thans weer geheel hersteld, en kan weer
bloempjes plukken en rollebollen door het gras,
doch het zal wel zorgen voortaan voor zijn spel
een minder gevaarlijke plaats te kiezen.
Laat dit geval tot waarschuwing strekken voor
andere kinderen.
ZUIDSCHARWOUDE. De arbeiders-kies-
vereeniging „Vooruit" alhier, heeft voor de aan
staande verkiezing van een lid der 2de kamer in dit
district,candidaat gesteld den heer Kuijkhof,onder
wijzer te Rotterdam. Zaterdag 22 Mei zal hij hier
ter plaatse voor de kiezers optreden in 't lokaal
van den heer A. Kist, Zondag 23 Mei 's namid
dags te Noord-Scharwoude ten huize van den
heer D. Stam, en 's avonds van dien zelfden dag
te Schahen.
Ten minste 40.
Volgens art. 51 der Kieswet moet de opgaaf
van een candidaat, bij den burgemeester in te
leveren op den dag voor de Kamerverkiezing
(dit jaar 1 Juni) zijn onderteekend door
„tenminste 40 kiezers, bevoegd tot deelneming
aan de verkiezing waarvoor de inlevering ge
schiedt."
Het model voor deze candidaatstelling bevat
in twee kolommen ruimte voor 60 handteeke-
ningen.
De kieswet spreekt van „ten minste 40."
Het ontwerp eischte 50, maar dit werd te
veel geacht, omdat in sommige districten het
moeite kon kosten zoovele kiezers te vinden,
bereid aldus openlijk zich voor een bepaalden
candidaat te verklaren.
Waar men niet zoo angstig is, verdient het
wel aanbeveling zich niet tot de 40 te bepalen,
maar voor een 5- of 10-tal handteekeningen
meer te zorgen.
Immers er worden tenminste 40 bevoegden
vereischt, en de mogelijkheid bestaat dat er on
willekeurig, onbevoegden medeteekenen.
De burgemeester is niet gehouden, en ook
niet terstond bij machte, zich daarvan te verge-
Men heeft voor de inlevering slechts één dag
van 9 tot 4 uur en daarom is het bij veel
heid van candidaten vooral bezwaarlijk alle
handteekeningen (waarbij wellicht onleesbare) te
controleeren en de indiening nog intijds te ver
wittigen. En dan kan later, bij het onderzoek
der geloofsbrieven, een verkiezing worden nietig
verklaard, op grond dat het vereischte 40-tal
bevoegden inderdaad niet onder de candidaat
stelling te vinden was.
De voorzichtigheid eischt dus dat, zoo moge
lijk, meer dan 40 handteekeningen onder de
opgaaf worden geplaatst.
Wij ontvingen van het Hoofdbestuur van
het Nederl. Onderw. Genootschap een exemplaar
van het vlugschrift, uitgegeven met het oog op
de a.s. verkiezingen onder den titel „Ter voor
lichting".
Het boekje heeft den volgenden inhoud Voor
woord. Leerplicht tot het veertiende jaar. Herha-
lingsonderwijs. Kindervoeding. De opleiding. Re
geling der School-aangelegenheden. Weduwen- en
Weezen verzorging en salarisregeling en ten toelich
ting nog eenige tabellen.
Het is op aanvrage tegen toezending van post
zegels of postwissel verkrijgbaar a 10 cent bij
den Heer A. J. Straatman, Egelantierstraat 244
Amsterdam.
OOK EEN REDEN TOT ONTSLAG.
Door het bestuur der Chr. school te Zwarte-
broek (gem. Barneveld) is het hoofd dier school,
de heer J. van der Yegt, ontslagen, omdat hij
geen lid van de Ger. Kerk te Yoorthuizen,
waaronder de school kerkelijk behoort, meer is,
doch zich heeft aangesloten bij de Chr. Ger. Kerk.
Yolgens verklaring van den heer v. d. V.,*"is
in de reglementen der school eerst kort geleden
de bepaling opgenomen dat de onderwijzers lid
van de Ger. Kerk te Voorthuizen moeten zijn.
Bij zijn benoeming werd dit echter volstrekt niet
geëischt. Telegr
DE GEVOLGEN VAN EEN VERGISSING.
Eenigen tijd geleden werd in een Geldersche
gemeente een jongen in het geboorteregister als
meisje ingeschreven, hetgeen, met het oog op
zijn dienstplicht, nogal lastig bleek te zijn. Bij
vonnis van de arrondissements-rechtbank te Arn
hem is thans bevolen de geboorteacte in dien zin
te verbeteren, dat daarin het woord vrouwelijk
veranderd worde in mannelijk en de voornaam
Johanna in dien van Johan.
PRIJSVRAAG VOOR SCHOENMAKERS.
Het „Vakblad voor de Schoenmakerij", uitge
ver C. Misset te Doetinchem, heeft een prijs
vraag uitgeschreven over het volgende onderwerp
Wat zjjn de oorzaken, dat het vereenigings-
leven onder de Nederlandsche schoenmakers zoo
zeer kwijnende is en welke uitvoerbare middelen
kunnen tot verbetering daarvan leiden?
De twee, door de Jury als de best bevonden
antwoorden, worden bekroond met respectievelijk
f25 ,en f 10, terwijl onder de niet bekroonde
mededingers nog 5 prijzen worden verloot, elk
bestaande in een uit te keeren som van f 5. De
Jury zal bestaan uit drie ledendoor de mede
dingers kan één Jurylid worden aangewezen, ter
wijl °°k ®®n lid door de redactie van het „Vak
blad wordt benoemd. Deze beide Juryleden be
noemen dan nog een derde.
BEDRIEGERIJ UIT GELDZUCHT.
Bij een busdocter kwam onlangs een werk
man om een ziekenbriefje vragen. Hij was zoo
danig gevallen, dat hij een blauw oog had,
waaruit hij niet zien kon, en dus niet kon wer
ken. De docter gaf het briefje, en de man ging
naar zijn penningmesster om ziekengeld. Maar
nu kwam toevallig aan 't licht, dat hij zich
met bewonderenswaardig talent een „kunstblauw
oog" had geschilderd en daarmede den genees
heer had beetgenomen.
VALSCHE RIJKSDAALDERS.
Niet onbelangrijk dus schrijft het „U. D."
is in de laatste dagen de drukte aan 's Rijks
Munt, veroorzaakt door de valsche rijksdaalders
in Ned.-Indië.
In hoe grooten getale deze daar rondzwerven
is genoeg bekend. Haast zijn meer valsche dan
echte rijksdaalders in omloop, tegenwoordig
ook guldens.
De oorzaak daarvan is niet ver te zoeken. Ge
ring is de waarde van het zilver tegenwoordig,
waarbij komt dat velen in Indië een groote massa
zilver in voorraad hebben. Bijna natuurlijk dus,
dat de zilverbezitters dit in den vorm van gang
bare munt trachten te verwerken en om te zet
ten, bij welke bewerking zij zóó weinig op het
uiterste voordeel zien, dat zij in de rijksdaalders
meer waarde aan zilver leggen dan 's Rijks Munt
zelve: 790 a 760 tegen 745 aan de Munt.
Op zichzelf heeft dus dooreen genomen de
valsche rijksdaalder,in Indië gemaakt, eene hoogere
waarde dan de echte, in Nederland gemaakt. De
verdienste of 't voordeel van den Indischen Rijks
daalder zit dus daarin, dat het daaraan verwerkte
zilver meer opbrengt.
De namaak dier Rijksdaalders is allerkeurigst.
Nog aan kleur, nog aan klank zjjn zij, zelfs voor
't geoefende oog en oor, te onderkennen. Van
daar dat het uitgeven er van zoo gemakkelijk
ging, tot eenmaal door zekere kenteekenen de
vervalsching ontdekt werd.
Den 19 dezer werden per spoor de nieuwe
klokken voorden gemeentetoren te Schagen aange
bracht. De grootste draagt tot opschrift: Gego
ten door gebr. van Bergen, Midwolde, den 21
Augustus 1896, wegende 1600 K.G. Beide klok
ken prijken met het Schager wapen. De kleine
weegt blijkens het daarop aangebrachte opschrift
400 K.G. Als de stoejen gereed zullen zijn, zal
men de zware lichamen naar boven hijschen en
ophangen.
7.)
Na slecht0 een paar minuten bij de zieke
te zijn geweest, keerde mrs. Bolton naar de
huiskamer terug en zeide:
Trix, zoudt ge eens naar mijn huis
willen gaan om te zeggen, dat ik tot van
avond hier blijf en te vragen of de dokter
zoo goed wil zijn mij te komen halen?
Beatrix nam deze opdracht gaarne op zich
en snelde naar het huis van dokter Bolton,
dat niet veraf was. De goede mrs. Bolton
gaf met die boodschap bewijs van veel tract,
want op die wijze was dokter Bolton in
staat een bezoek te brengen aan mevrouw
Lecomte, terwijl het voor Beatrix dan
den schijn zou hebben, alsof hij alleen
kwam om zijn vrouw af te halen.
Langzaam, uiterst langzaam verstreek
de middag en hoewel mrs. Bolton al haar
best deed om het meisje op te vroolijken.
kroop het eene uur traag na het andere
voorbij.
De grootmoeder was in een koortsach-
tigen, onrustigen slaap gevallen en Bea
trix tuurde onafgewend naar buiten of zij
geen brievenbesteller zag, maar alle brie
venbestellers liepen het huis voorbij, niet
één trad binnen.
Het meisje weende of zuchtte zelfs niet
meer, maar de angst was duidelijk op haar
gelaat te lezen.
Toen tegen den avond dokter Bolton
kwam, ging zijn vrouw hem tegemoet om
eenige minuten met hem alleen te spreken
en deelde hem haar vrees omtrent de oude
vrouw mee.
Toen hjj daarop de kamer binnentrad,
waar Beatrix zat, had de oude huisvriend
dadelijk eenige troostwoorden gereed.
Lief kind, ge moet u niet zoo ver
drietig maken, zulke onervaren reizigsters
verzuimen dikwijls een of twee posten,
zeide hij. Nora heeft u bepaald niet ver
geten, dat weet ik zeker, ook al heeft zij
niet dadelijk geschreven. Kom, nu zal ik
eens gaan zien hoe groetmoeder het maakt.
Ze is wat verkouden, hè, nu, we zullen
haar wel opknappen en dan zal zij de din
gen zeker niet meer zoo zwart inzien.
Toen hij echter uit de kamer van me
vrouw Lecomte terugkeerde, was de vrien
delijk gemoedelijke trek van zijn gelaat
verdwenen, hei stond nu buitengewoon
ernstig en terwijl hij zijn hand op den
schouder van Beautrix legde, zeide hjj:
De hemel moge u bijstaan, arm kind.
Beatrix vroeg angstig:
Gij gelooft dus dat grootmoeder ge
lijk heeft, dat wij Nora nooit zullen weer
zien?
Ik hoop dat gij haar spoedig zult
weerzien, maar ik mag u niet misleiden,
Beatrix, al bloedt mij het hart, arm kind,
ik moet u de waarheid zeggenUw groot
moeder is zoo ernstig ziek, dat zij niet meer
gered kan worden.
- Niet meer gered kan worden! her
haalde Beatrix, maar het is toch maar een
verkoudheid.
Zulke verkoudheden hebben wel jonge
en sterke menschen gedood, Beatrix, en uw
grootmoeder is oud en zwak. Doordat zij
vroolijk en helder van geest was, toonde
zij sterker van gestel dan zij in werkelijk
heid is. |De verkoudheid, die zij Maandag
heeft opgedaan, heeft haar longen aangetast.
Zij heeft thans een hevige koorts en daar
tegen is haar kracht niet bestand. Ik vrees
dat zij binnen drie dagen sterven zal.
En Nora is niet hier, Nora, die altijd
zoo de lieveling van grootmoeder was. 01
dokter Bolton, wij moeten haar telegra-
feeren.
Maar eensklaps herinnerde zij zich, dat
zij zelfs niet telegrafeeren kon, omdat zij
geen adres van Nora had. Welk een ramp!
Zij zou waarschijnlijk toch te laat
komen, zeide dokter Bolton. Inderdaad, uw
grootmoeder zou dat zelf niet eens willen,
zij was zoo verheugd, dat Nora een goede
betrekking had gevonden, maar ik hoop
van ganscher harte, dat wij in de moge
lijkheid zullen zijn, mijn oude vriendin op
haar sterfbed nog omtrent Nora gerust te
stellen.
Gij en Claude moet u vanavond en
morgenochtend maar zonder mij behelpen,
zeide mrs. Bolton tot haar echtgenoot, want
ik blijf vannacht b(j Trix.
De dokter knikte goedkeurend en zeide
t Zoodra ik thuiskom, zal ik u een ge
neesmiddel zenden en morgenochtend kom
ik vroeg terug. Tracht wat te slapen, Bea
trix, m\jn vrouw zal wel voor uw groot
moeder zorgen. Geloof mij, mijn kind, gij
ziet er uit alsof gij den slaap hard noodig
hadt.
Toen de dokter was heengegaan, nam
mrs. Bolton geheel de leiding van het huis
houden en de verpleging op zich. Zij maakte
voon Beatrix een bord soep gereed, dwong
haar dat te gebruiken, een glas wijn te
drinken en toen kleedde zij haar in de
warmste japon, die zij kon vinden, en legde
haar op de sofa in het kleine salon neer.
Daar zal ik dichter bij u zijn, zeide
de goede vrouw, terwijl zij een deken over
haar uitspreidde, dan op uw eigen kamer
en in het voorbijgaan kan ik af en toe nog
eens zien hoe ge het maakt. Nu, liefste,
moet ge mij beloven, dat ge trachten zult
wat te slapen, want anders wordt ge uit
overspanning zelf ook ziek.
En zult ge mij laten roepen, als groot
moeder naar mij vraagt?
Ik beloof het u.
Het schijnsel van de volle, heldere maan
drong door de dunne venstergordijnen en
tranen welden in de oogen van Beatrix op.
Hoe dikwijls hadden zij en Nora te za-
men naar de maan gezien en waar was
haar tweelingzuster thans?
Eindelijk oqtfermde zich de slaap over
het arme meisje.
Beatrix sluimerde zoo gerust als een kind.
Mevrouw Lecomte daarentegen lag in een
zwaren, onregelmatigen slaap, die meer op
een verdooving geleek, waaruit zij slechts
nu en dan werd gewekt om haar medicijn
in te nemen.
Bij de schemering van den September
morgen een vale, grauwe schemering
die, hoewel zij de voorbode is van den na
derenden dag, soms nog somberder toe
schijnt dan de nacht op dien killen, ne-
velachtigen [morgen had er een verandering
plaats.
Mevrouw Lecomte had in het laatste uur
rustig geslapen en thans ontwaakte zij.
Met angstig gelaat keek zij zij mrs. Bol
ton aan en vroeg:
Zijn wij alleen?
Ja.
Waar is Trix?
Zij ligt op de sofa in het salon en
slaapt.
Goed.
Wil ik haar roepen?
De stervende vrouw schudde het hoofd
en fluisterde;
Neen, nog niet, ik moet u eerst iets
zeggen. Sluit de deur.
Mrs. Bolton sloot zonder gedruisch de
deur en kwam weer aan-het bed staan.
Nora is dood.
De stervende sprak slechts deze drie
woorden, maar op zulk een toon van over
tuiging, dat mrs. Bolton een rilling door al
haar leden ging.
Vruchteloos zeide zei tot zichzelf dat me
vrouw Lecomte van het begin af allerlei
booze voorgevoelens had gehad, vruchte
loos poogde zij zich gerust te stellen met
de veronderstelling dat de oude vrouw in
koortswaanzin sprak, de oogen der groot
moeder stonden zoo helder en mrs. Bolton
sidderde toen zij den blik daaruit ontmoette.
De stervende herhaalde: