Nieuwe Langedijker Courant", van Zondag September 1897.
Het zware onweder, gepaard met hevige
regen- en hagelbuien, dat heden gedurende den
ganschen namiddag heeft gewoed, is niet gepas
seerd zonder weder zijn offers te hebben ge
vraagd.
Het bericht kwam tot ons dat twee paarden
van den heer M. Eecen te Oud-Karspel, gespan
nen voor een houtvlot, op den Waarddijk nabij
de Noordscharwoudersluis door den bliksem
werden gedood, terwijl een der voerlieden, Mors
genaamd, eveneens licht werd getroffen, en
in bewusteloozen toestand werd weggedragen.
In de omstreken van ZUIDLAND (Z. H.)
is tegenwoordig een stoelenmatter, die, metzjjn
houten klompen aan, zijn klanten bezoekt
per rijwiel.
HOE KAN DAT?
In een van de Atjeh-brieven uit de Indische
bladen, komt de volgende mededeeling voor
„Den 27sten jl., is de Europeesche fuselier
De Roo van het 12de bataljon gedurende het
overbrengen van de repeteergeweren naar Sa-
mahani en passant weet men dus, dat de
4de compagnie van het 9de, die te Samahani
gelegerd is, repeteergeweren ontvangen heeft
onwel geworden en eenige oogenblikken daarna
in de ziekenzaal te Lembaroe overleden. Het
bleek, dat er in het lichaam geen het minste
voedsel meer was, dus is de man gestorven aan
uitputting of van honger, of door beide oorzaken
tegelijk. Schande, o schande, indien zulks aan
de verpleging van den troep te wijten is
Tot zoover het verhaal.
De berichtgever voegt er bij, dat er hier
gean sprake is van misbruik van sterken
drank.
Maar waar dan wel van
Het is niet aan te nemen, dat onze jongens
in onze Oost zoo slecht worden gevoed en ver
pleegd, dat zij van honger sterven. En toch
wordt het hier als onbetwistbaar zeker ge
meld.
Eenig meerder licht zou wel wenschelijk
zijn.
Het varken is vaak de grootste bezitting
van den armen werkman op het platteland. Als
hij dat op stal heeft staan, gevoelt hij zich ge
lukkig als een koning.
Het beest wordt zorgvuldig opgepast; eiken
dag wordt het gewicht geschat en reeds maanden
van te voren wordt de tijd vastgesteld, dat het
zal geslacht worden. Dit gebeurt meestal in de
maand November, omdat het alsdan koud en frisch
is en men het vleesch goed kan bewaren, doch
in October kunnen reeds vele varkens hun testa
ment maken.
Is eindelijk de lang verbeide dag aangebroken,
waarop het „kuutje" geslacht wordt, dan heerscht
er vreugde en bedrijvigheid in de werkmanswo
ning. De kinderen mogen thuis uit de school
blijven en vader gaat niet naar zijn werk. Allen
moeten den slachter helpen! En 's avonds, dan
komt nog eerst de grootste pretDan worden er
worsten en hoofdkaas gemaakt en ten slotte een
versch stukje vleesch in de pan gelegd.
Licht te begrijpen is het dus welk een slag,
welk een ramp het voor het werkmansgezin is,
als het zoo teer verzorgde dier ziek wordt en sterft.
Dan heerscht er droefheid in 't gezin, groote
droefheid. En gedurende den langen, bangen wiil-
ter komt er geen stukje vleesch of spek over
hunne lippen, maar moeten zij zich met aardap
pels en brood tevreden stellen. Groote teleurstel
ling voor het arme gezin
En toch komt dit helaas nog al eens voor en
daarom hebben edele menschenvrienden reeds
lang naar een middel gezocht om die gevreesde
varkensziekte te genezen. Wel is men daarin nog
wel niet volkomen geslaagdmaar heeft men toch
middelen gevonden om die gevreesde ziekte te
voorkomen.
De varkensziekte ontstaat namelijk niet door
gevatte koude of overtollige warmte; maar door
zekere ziekteverwekkende bacillen. Deze bacillen,
welke bij warm, vochtig weder het gemakkelijkst
voorttelen, krijgt het varken met het voedsel in
de maag. Daar vermenigvuldigen zij in korten
tijd zoo sterk, dat zij het geheele lichaam aan
tasten. Zaak is het dus maar te zorgen, dat deze
bacillen niet met het voedsel in de maag komen.
Daarvoor is noodig en noodzakelijk alle spijzen
en dranken goed te koken, kort voordat men ze
aan de dieren geeft, want alle bacillen sterven
bij eene hooge temperatuur. Verder dienen vaten
en bakken steeds geducht met warm, kokend wa
ter gereinigd te worden. Omdat de bacillen zich
ook op meststoffen gemakkelijk ontwikkelen, is
dikwijls schoonmaken van den stil zeer aan te
bevelen. Ook wordt aangeraden turfstrooisel en
turfmolm in de hokken te strooien.
Daar zieke en half doode varkens vaak in het
stille nachtelijk uur een reisje naarstad of dorp ma
ken, kunnen wij onzen lezers niet genoeg aan
raden nooit varkensvleesch ongekookt te gebrui
ken. In zulk spek bevinden zich wel eens micros
copische diertjes, trichinen genaamd, die zware
ziekten, ja zelfs den dood kunnen veroorzaken.
Vóór eenige jaren werden op een Duitsch
plaatsje niet minder dan 500 menschen door het
gebruik van vleesch van een ziek varken ernstig
ongesteld en ruim 100 personen stierven van de
gevolgen.
Een waarschuwend voorbeeld om steeds met het
gebruik van varkensvleesch voorzichtig te zijn.
SCHANDELIJKE WRAAKNEMING.
Door een bloemist, wonende in de Paradijslaan
te Rotterdam, is een 15-jarig dochtertje van ze
keren K., mede aldaar woonachtig, naar aanlei-
ding van eene oude veete, met peper in de oogen
gegooid. De ouders van het meisje hebben de huid
der politie ingeroepen.
ATJEH.
Aan een Atjeh-brief in de „Sum. Ct.," uit Ko-
taradja dd. 30 Juli, is het onderstaande ont
leend
Het grondverzet ten behoeve van den tramweg
Lambaroe—Indrapoeri is afgeloopen, de talrijke
bruggen en bruggetjes zijn, op den bovenbouw
na, gereed. Wanneer deze brief afgedrukt wordt,
kunnen de werktreinen reeds tot Lambari loopen.
Het doet het Blandah-hart goed, als men langs
die spoorwegwerken gaat en de verblufte Atjehers
ziet. Die bruggen, zoo eenvoudig als die dan ook
zijn, die twee dagelijks aangroeiende ijzeren slan
gen, die met bewonderenswaardige zuiverheid
daarheen kronkelen, het snuivende stoomros met
zijn langen nasleep van wagens, die dagelijks al
verder en verder slieren, het is te zien dat
het indruk maakt op groot en klein zoo iets met
zoo weinig middelen, als waarover we hier te be
schikken hebben, te zien maken. Ik voor mij ge
loof, dat de moreele indruk van het bouwen der
spoorwegwerken oneindig veel grooter is, dan die
van honderden salvo's door geheele korpsen ge
geven. De Atjeher is trotsch op zijn lang volge
houden verzet en waant zich sterk genoeg om
daarin immer te volharden. Immers hij ziet de
Kafirs lijden, sterven en wurmen, en dit alles
tengevolge van zijn wil. Maar die spoorweg
bouw, hij doet den Atjeher zien, dat hij in
tellectueel verre in de minderheid is, dat hij vecht
tegen de bierka. Dat werk, en vooral zij, die 't
tot stand brengen, verdienen dus onze volle waar
deering.
EEN KLEINE WILHELMIEN.
Een ingezetene van IJmuiden werd 31 Augus
tus verblijd met de geboorte van een meisje.
Per telegram werd H. M. hiervan in kennis
gesteld en telegrafisch antwoord volgde spoedig,
waarna het kind met de namen van H. M.
werd aangegeven en ingeschreven.
OYER HET NIEZEN.
Reeds in de oudheid hield men het niezen
voor een goed voorteeken toen Telemachus niesde
terwijl Penelope over de terugkomst van Odys
seus sprak, beschouwde zij dit als een gelukkig
teeken voor de vervulling van haar wensch. Men
kan dit slechts aan de plotselinge, onwillekeu
rige nietsbeweging toeschrijven, waarvoor de
ouden geen verklaring wisten.
Doch ook heden nog gaat het niezen voor een
gunstig teeken door. „Je hebt geniesd, dus 't zal
gebeurenzeggen de Duitschers. De ouden leg
den het niezen verschillend uit en wel gunstig
in den tijd van middag tot middernacht, ongun
stig in het omgekeerde geval. Ook was het een
teeken van geluk of ongeluk, al naar dat men
rechts of links niesde. Steeds echter beschouwde
men het niezen als iets heiligs en de legende
verhaalde, dat niezen het eerste levensteken was,
dat de eerste mensch had gegeven; de schok
heeft doen vreezen, dat 't menschelijk lichaam
daardoor zou barsten, vandaar dat de Goden ge
roepen hebben: Jupiter zjj u genadig!"
Dit is echter niet de eenige legende, welk men
aan het niezen vastknoopt. Reeds in de oudheid
liepen de meeningen, waarom het niezen als een
goed of een kwaad gold, veelvuldig uiteen, en,
toen Alexander de Groote Aristoteles vroeg naar
den oorsprong van het gebruik om elkaar bij het
niezen gezondheid te wenschen, wist deze hem
de uitlegging niet te geven.
De Siameezen leggen de beteekenis van het
niezen op de volgende wijze uit: In de hel is
een rechtbank met een zwarte kanselarij voort
durend bezig het zondenregister der menschen
op te maken en bij te houden. De voorzitter van
deze akelige inrichting leest voortdurend de inge
diende conduitelijsten der stervelingendiegenen
nu met wier zonden hij zich juist bezig houdt,
moeten op aarde, wanneer hij hun naam noemt,
niezen. Het is derhalve zeer van pas, wanneer
men, om de macht van den duivel te breken, den
niezer een „God helpe u!" toeroept.
De gebruiken, die bij het niezen gevolgd wor
den, zijn buitengewoon talrijk. De soldaten van
Cyrus moesten hun hoofddeksel afnemen, als de
aanvoeder niesde. Onder keizer Tiberius was het
de gewoonte, een stomme buiging te maken,
wanneer zijne majesteit niesde. In het koninkrijk
Sennaar in Afrika daarentegen is het gebruike
lijk, wanneer de koning niest, zich om te draaien
en zich op de rechter bovendij een luidklinben-
den slag te geven, ten einde het geluid van het
niezen te overstemmen. Nog omslachtiger is het
gebruik in Monomotapa aan den Zambezi. Zoo
dra daar de keizer niest, moesten de hovelingen
een geluid maken, dat op niezen gelijkt, dat moet
echter door allen nagevolgd worden, die het hoo-
ren, zoodat het vin vertrek tot vertrek, van huis
tot huis, van straat tot straat voortklikt, tot de
heele residentie er van weergalmt. Bij een snuifje
van den keizer moet dus het verblijf in Monomo
tapa zeer aangenaam zijn. Bij ons zijn de wenschen
„Gezondheid!" of „God zegene je" meer formu
les van beleefdheid, dan tot de hemel gerichte
beden. In vroegere jaren riep men den niezer in
Duitschland, wanneer men bijzonder hoffelijk
wilde zijn, dikwijls toe: „Een schoon hoofd heeft
zich gebogen!" waarop de niezer antwoordde:
Een schooner heeft het gezegd. (Ein schönesllaupt
hat sich geneigtEin schöneres hat es ange-
zeigt.) De beleefde Pool roept den niezer toe:
Honderd jaren! "Waarop deze antwoordtIk ver
zoek om een begrafenis!
Jean Paul (Richter) heeft beweerd, dat elk
mensch ten minste in een ding origineel blijft
j in de wijze, waarop hij niest. En hij heeft gelijk.
Wie er eenmaal op let, hoe zijn medemenschen
I niezen, zal spoedig ontdekken, dat elkeen op een
andere manier niest. Deze geeft zijn reukorga-
nen op zoo'n dreunende wijze lucüt, dat alles om
hem heen waggelt en triltgene niest wederom
zoo, als deed hij slechts een poging om te niezen
de eene niest één, hoogstens twee maal, een an
der, zonder zelfs een snuifje te nemen, wel een
paar dozijn malen achter elkaar. Het laatste is
in 't bijzonder bij oude heeren het geval. Het
meerendeel der menschen huldigt bij het niezen
het dualisme en niest tweemaal achtereen. Ook
de bewegingen, die de verschillende menschen bij
het niezen maken, staven door hun variatie de
uitspraak van Jean Paul.
In het Ilaagsche Staatsspoor-station trok
Donderdagmiddag een juffrouw uit de provincie
die met man en kroost een uitstapje naar Den
Haag had gemaakt, de aandacht door haren
lichaamsomvang. Op de vraag van een nieuws
gierige, die, „als hij niet te onbescheiden was,"
gaarne eens het gewicht van moeder wilde ken
nen, werd welwillend geantwoord 365
ponden.
Men is belangstellend te vernemen welke
Nederlandsche onderdane dat record zal kunnen
verbeteren.
Te ARNHEM is naar men ons meldt,
eene geheime distilleerderij ontdekt, welke
reeds eenige jaren moet hebben gewerkt. Aan
de schatkist zou, meldt het gerucht, eene schade
van ongeveer f 50,000 zijn berokkend.
(N. v. d. D.)
EEN EGYPTISCHE RATTENPLAAG.
Men schrijft
Het is van algemeene bekendheid, dat de rat
ten het gezelschap van varkens zoeken, niet om
dat zij zoo bijster met deze dieren zijn ingena-
men, maar om zich van het voeder dier bees
ten meester te maken. Maar evenals vele var
kens de spoeling dun maken, zoo maken ook
vele ratten, dat er op den duur voor hen wei
nig meer te bikken valt.
Maar geen nood, de rat is slim. Zij weet, dat
hare gulzige gastheeren vreeselijk morsig zijn
en dat er op die wijze veel lekker voedsel ver
loren gaat. De zindeljjke en hongerige rat
weet dit verlorene op te sporen en netjes op te
„kuischen". Soms echter gaat zij daarmede wel
eens al te ver.
Een landbouwer in Hontenisse werd in zijne
schuur deerlijk door de ratten geplaagd en had
reeds vaak bemerkt, dat zijn achttal varkens
geregeld ratten op visite kregen; doch zoolang
de gasten zich fatsoenlijk gedroegen, had hij
het zoo gelaten.
Doch wat was er deze week gebeurd Er was
zeker weinig meer voor de rattenfamilie te bik
ken en zoo was er een op den snuggeren inval
gekomen, dat er op de ooren nog wel wat te
vinden zou zijn. En werkelijk begon zij aan de
ooren van een varken te knagen, maar knab
belde bij vergissing ook aan het vleesch, zoodat
de boer 's morgens bemerkte, dat een zijner
dikhuiden bijna een geheel oor kwijt was. Dat
was te veel. Hij begon met twee zijner knechts
een formeele klopjacht in zijne schuur en had
in een paar uur ruim honderd groote ratten ge
dood behalve het niet minder talrijke jonge
goedje.
Dat leek dus wel een beetje op de Egypti
sche ratten plaag!
DE MOEDERS IN INDIË.
De. schrijver van „Yan Dag tot Dag" in het
„Handelsblad" heeft naar aanleiding van zijn ar
tikelen over het gebrek aan verloskundige hulp
in Ned. Oost-Indië vele brieven van instemming
ontvangen, zelfs uit het buitenland. Hij publi
ceert een daarvan, hem toegezonden door een En-
gelsche dame, die veel leed uit dat gemis aan des
kundige zorg voortgesproten bijwoonde en voegt
daaraan toe.
En nu, vrouwen van Nederland, helpt uw zus
ters in Indië!
Doet wat ge kunt, ieder in eigen omgeving,
om de harten warm te maken voor de oprichting
van een zelfstandige verloskundige school in Ne-
derlandlch Indië!
We zijn zeker van uw belangstelling en in
stemming en we geloven dat ge dit dra zult
kunnen toonen.
Want als de regeering zich niet in staat acht
het noodige geld te geven voor de bescherming
der moeders in Indie, dat moet er een nationaal
fonds worden bijeengebracht!
Wij meenen ons volk te kennen, en als maar
eens goed is doorgedrongen in de ziel dor natie,
dat honderden jonge vrouwen, vol liefde en leven
en hoop naar Indië vertrokken om daar hun
echtgenooten ter zijde te staan, bitter hebben te
lijden en te sterven, zij en haar kind, door ge
brek aan bijstand in moeilijke oogenblikken
dan openen zich de handen van ieder die wat
missen kan, dan klemmen de mannen de tanden
opeen en zeggen:
„Een zaak toch is zeker! er moet en er zal
bijstand gegeven worden aan de vrouwen in Indië!"
Verklaart bij „sijner manne waerheit" dit niet
ieder onzer, die een kijkje kreeg op al dat naam
loos lijden in Indië?
Hoe vreemd dit ook voor ons menschen
moge klinken, toch is het waar, dat het, met
het oog op het volkomen verteren van haver, veel
beter is het paard voor het havereten te laten
drinken, dan onmiddelijk daarna. Proeven, daar
omtrent eenigeu tijd geleden in Frankrijk en De
nemarken genomen, hebben het duidelijk aan het
licht gebracht.
Aan een der landbouwscholen in Frankrijk
heeft men een paard 2 K. G. haver laten eten
en het onmiddeljjk daarna laten drinken, waarop
men het gedood heeft.
Bij de lijkopening bleek nu dat nog ongeveer
'/2 K. G. haver in de maag drijvende was op wat
water, doch dat de overige haver ver in het darm
kanaal was doorgedrongen, waar het door het
water heengestuwd was. Deze haver was voor
de voeding zoo goed als verloren.
Een ander paard liet men eerst drinken en
daarna 2 K. G. haver eten. Een kwartier na het
eten werd ook dit paard gedood en toen bleek
de meeste haver nog in de maag aanwezig te zijn.
In Denemarken heeft men hetzelfde waarge
nomen en ook nog opgemerkt, dat paarden, die
onmiddelijk na het havereten drinken, in hun
mest veel meer onverteerde haverkorrels hebben,
dan paarden, die men vooral liet drinken. Wie
dus van zijn ration haver het meeste voordeel
wil hebben, moet zijne paarden eerst laten drin
ken en daarna de haver geven.
Buitenland.
TOLSTOÏ.
Tolstoï is nu bijna 70 jaar en kan bijna geen
lichamelijk werk meer doen. Hij kan dus niet
meer leven naar de wetten der natuur en de
voorschriften van het Evangelie. Daarom is er
wel weer eenige letterkundige arbeid van hem
te verwachten.
Dit heeft hij onlangs aan een journalist ver
teld, die nog meer van hem heeft vernomen.
Tolstoi is overtuigd dat Wagner een decadent
is, die de phantasie, de inspiratie door weten
schappelijke finnigheid heeft vervangen hij heeft
geen flauw begrip van melodie en houdt van
lawaai. Het grootste deel van het publiek be
grijpt hem niet en Tolstoi zelf geeft aan de
eenvoudigste volksmelodie de voorkeur boven de
ingewikkelde Wagneriaansche compositie.
Tolstoï stelt groot belang in de politieke ge
beurtenissen. Tegen de Russische regeering ge
bruikte hij heftige uitdrukkingen zeer veront
waardigd was hij over de vervolgingen van de
Stundisten en andere secten.
De organist der kerk te USDAN had al
eenigen tijd bemerkt, dat er iets aan het orgel
haperdede toon was dof en enkele pedalen
werkten slecht. Bij onderzoek vond men
in 't orgel een kistje, dat twee kinderlijken
bevatte.
Ook in ENGELAND zijn de prijzen van
meel en graan aanmerkelijk aan het stijgen. De
bloem is ongeveer met 7 shillings per zak naar
de hoogte gegaan, en men verwacht eene ver
dere stijging', van 3, 4, of 5 shillings, welke
waarschijnljjk eene evenredige verhooging van
den broodprijs ten gevolge zal hebben.
In alle stilte, schrijft de „Koln. Zeit." heeft
Engeland in de laatste maanden weder een
kleine gebiedsvergrooting tot stand gebracht,
door het in bezit nemen van de eilandjes Bel-
lona, Russel en Stewart, niet ver van de Salo-
mon-eilanden in den Grooten Oceaan gelegen.
Ten onrechte heeft men beweerd, dat het niet
veel meer dan rotsnesten zijn. Integendeel zijn
ze geenszins onvruchtbaar, en behoorlijk be
woond ook. Schepen kunnen aldaar kokosnoten
en vele andere vruchten, alsmede varkens aan,
boord nemen. Het voornaamste deel is echter
den handel met de Salomos-eilanden te bevor
deren en te beschermen. Tegen een gewenschte
aanwerving van koelie's voor de Australische
suikerplantages oudervinden Engelschen tot
dusver op de Salomon-eilanden echter vrij wat
verzet.
De Fransche correspondent van „De Tele
graaf" schrijft aan dat blad o. m. het vol
gende
Het verlangen naar een paar dagen rust is
wel verklaarbaar bij den Heer Félix Faure, die
als eerste overheidspersoon van een democrati
sche Republiek voor zich de poorten heeft zien
openen van het Paleis van den Keizer aller
Russen. Dat feit is wel merkwaardig, misschien
nog merkwaardiger dan de geheele onderhande
ling. Traktaten tusschen volken, welke overeen
komstige en evenwijdig loopende belangen heb
ben, zijn gemaakt zoolang de wereld een ge
schiedenis van menschen heeft. Maar het is niet
alle dagen voorgekomen, dat het gekozen bur-
lijke Hoofd van een Staat, welke op het alge
meene stemrecht is gevestigd, als gevierde gast
wordt begroet door den machtigsten Autocraat
der wereld. Wanneer de Heer Félix Faure nei
ging heeft tot wijsgeerige beschouwingen,
en wie heeft die niet in sommige oogenblik
ken des levens, kan hij daarin een rijke
bron vinden van overweging betreffende het
verwonderlijke levenslot, dat hem te beurt
valt.
Het is alleen in het Frankrijk van de negen
tiende eeuw, te midden van een zoo bewege
lijke samenleving als deze, dat zulke verbazende
lotswisselingen zijn aan te wijzen. Napoleon I,
afkomstig uit een niet rijke burgerfamilie op
Corsika, wordt beheerscher van geheel Westelijk
Europa uit kracht van zijn eigen genie, maar
ook dank zij de toewijding, welke hij bij zijn
landgenooten weet op te wekken. Keizerin Eu
genie, gesproten uit een adellijke maar arme
familie te Grenada, is achttien jaar lang het
vereerde middelpunt van het weelderigste en
