HERMAN HEIJERMANS.
Plaatselijk Nieuws.
beelden der schepping, helaas zelfs ook die,
welke de kat in donker graag knjjpen, egypti-
seerde gisteren-avond in vele huizen en magazij
nen. Eerst heden heeft men een onverduisterden
blik over de verwarring die er door gesticht werd.
Vooreerst in de families.
Bij eene familie op de Heerengracht o. a. was
een bejaarde dame bezig een jongeling te polsen
of zij zijn schoonmoeder niet zou kunnen worden.
„Spreek met mama", stond achter een gordijn te
luisteren en mama's oogen zagen juist een be
weging van de vrouwelijke Polanius toen het
alles verbergende duister hulp bracht en gele
genheid tot ontkoming bood. De minnaar redde
zich men heeft hem nog niet weergezien.
Op den Nieuwendjjk was een familie uitge
gaan en had Kaatje, het fatsoenlijke buitenmeisje
van den P. G., achtergelaten. Men kwam vroeger
thuis dan gewoonlijkKaatje van de P. G.
in doodsangst, want de geliefde van haar hart was
juist bezig aan een staartje wijn en een ribje
karbonade in de silon De vrouw des huizes
komt binnen ze gaat dadelijk naar de ka
mer. nog één sehrede en buitenmeisje's heime
lijke liefde is ontdekt daar ontfermt zich
godin Electra van den Haarlemmerweg over de be
drukte dienstmaagd en de vlam van 's meisjes
hart maakt van 't duister gebruik om ongezien
weg te wezen.
Op een atelier aan de Keizersgracht, waar nu
de nieuwe modes pas zijn gearriveerd uit Parijs,
en waar 's avonds altijd met electrisch licht ge
werkt wordt, was men druk bezig aan 't gar-
neeren der nieuwe hoedjes voor 't seizoen. Groen
is de kleur dezer groene herfst groen zal
gedragen worden op tokje en capóte en ronde
vilt daar gaat het licht uit. Er is haast
bij het werk men behelpt zich met kaar
sen
Heden-morgen was de directrice verbaasd
men heeft, gewoon aan de nuanceeringen van 't
electrisch licht, bij 't kaarslicht strikjes en lintjes
en aigrettes van blauw in plaats van groen gekozen.
In enkele restaurants waren de oberkellners
radeloos; de halve bieffies waren in 't duister
niet te zien en de klanten klaagden zeer. In
andere restaurants hinderde de invallende duis
ternis niet daar waren de halve biefjes
ook bij helderen dag toch nauwelijks te zien.
Aardige tafereeltjes hadden plaats in een elec
trisch verlicht café met damesbediening alhier.
Zoodra het plotselinge duister inviel hoorde men
zoenen dat het klapte naijverige lieden
hebben het oververteld en zes meisjes zitten
sedert van morgen zonder Schatz.
Oneindig zijn de verwarringen geweest in een
groot modemagazjjn, waar 's avonds de dametjes
door hare galanten worden afhehaald. In het
duister hebben de galanten zich vergist en één
der jongelui heeft de al wat oude ongehuwde
directrice heel stevig gepakt
De directrice blijft ondanks de catastrophe
voortaan voor altijd bij Electra aangesloten.
Het droevigste is 't gesteld met de echtgenoote
van een met zes kinderen gezegend huisvader.
Man en vrouw leven slecht met elkaar waren
langen tijd gescheiden. Gisterenavond waren ze
na een verzoening weer voor 't eerst in vrede
bij elkaar daar gaat het licht uit.
Zijn er kaarsen in huis?" vraagt de nog al
lastige echtgenoot.
„Neen lief mannetje
Een petroleum-lamp
Ook nietzegt ze angstig.
Hier in dit verhuishouden is er ook nooit
iets in orde.
Uit balorigheid is de man weer weggeloopen
en tot nu toe niet weergekeerd.
ZIJ KWAM NOG NIET TE LAAT!
Een jonge dame, die het laatste lot kocht op
de Haagsche Landbouwtentoonstelling, won den
stier van f250.
1. October 1897 1 October 1897.
Heden heeft te Rotterdam een zeldzaam Pers-
feest plaats. De heer Herman Hejjermans werd
den lsten October 1847 als redacteur-verslagge
ver verbonden aan de „Nieuwe Rotterdamsche
Courant" en is thans een halve eeuw in de journa
listiek werkzaam geweest.
Wie maar eenigszins van nabij met de Pers
bekend is of zich rekenschap heeft gegeven van
de veeltijds ondankbare taak der „verslaggevers",
een taak zeer dikwijls vermoeiend en moordend,zal
met ons den krassen 72-jarigen grijsaard met
dezen dag in het bijzonder gelukwenschen. En
vooral bij het bedenken dat de journalistiek 50
jaar geleden méér van den ijver en energie der
verslaggevers vergde dan nu de middelen van
vervoer en communicatie zooveel verbeterd zijn.
Heijermans is een halve eeuw kroniek-schrij
ver geweest. Een halve eeuw. Het kost ons jon
geren eenigszins moeite terug te gaan tot die
jaren van '48 en ons helder voor te stellen de
ontwikkeling der journalistiek van af het ver
keer met postduiven tot het geweldig net
van spoor, telegraaf, telephoon, hetwelk nu der
Pers ten dienste staat.
Als de oude heer Heijermans over dien ouden
tijd spreekt komt hij los, dampt genoegelijk en
tusschen rookwolkjes door vertelt hij van den
zolder op de Groote Markt te Rotterdam
daar was destijds het bureel der „N. R. C.
waar hij op gezette uren ging kijken welke dui
ven waren binnengekomen.
De „Nieuwe Rotterdamsche Courant was toen
een klein blaadje van aardig formaat. Er ligt bijv.
voor ons een exemplaar van Mei 1855en
Owat doet het wonderlijk aan, het nieuws van
dien schijnbaar verren dag, het nieuws op het ver
geelde papier wordt van een vreemde aandoenlijk
heid als het wéder gelezen wordt ruim veertig
jaar later.
Staat het niet als een dier vele duizenden af
standsmeters in de journalistieke loopbaan van
een halve eeuw En kunnen wij jongeren, mede-
reizend met de Koninginnen om dadelijk het
voorgevallene te seinen, ons duidelijk verplaatsen
in het reporterschap van den ouden Heijermans,
die destijds Koning Willem III volgde op zijn
reis door verschillende provinciën, rijdend achter
de Koninklijke diligence in Friesland be
stond toen geen spoorwegverbinding en de
goede lieden eerder grof gezind dan behulpzaam
waren voor het „wonder" van een medereizen-
den reporter?
Gebeurde het in die dagen niet het feit is
historisch dat in een kleine Friesche gemeente,
de oude heer Heijermans door de geheele bevol
king werd toegejuicht, omdat hij het eerst in
het dorp aankwam en een koninkljjk lakei naast
den koetsier had plaats genomen?
Indien de jubilaris van heden er een dagboek
op na had gehouden: zijn aanteekeningen zouden
zeker bijzonder geweest zijn. Een journalist, een
verslaggever, die 50 jaar getrouwelijk de gebeurte
nissen meemaakt, overal komt, alles neerschrijft
voor zoover hij zulks neerschrijven kan, leeft zjjn
leven tiendubbel. De heer Heijermans maakte
de opkomst van de Hollandsche journalistiek mede
na de afschaffing van het dagbladzegel in 1869
en voornamelijk ook na den Fransch-Duitschen
oorlog, die enorme belangstelling bij het publiek
opwekte en voor het eerst internationaal nieuws
op groote schaal naar Holland bracht.
(„Telegr.")
DUBBELE MOORD.
Woensdagnacht heeft een Duitsch horlogemaker,
Müller, te Rotterdam, zijn 22-jarige vrouw en
kind van 11 maanden den hals afgesneden.
Daarna begaf hij zich naar het politiebureau,
om zich aan te geven. Op last der justitie wer
den de slachtoffers naar het ziekenhuis gebracht
en de dader in Arrest genomen.
De bijzonderheden welke omtrent deze ver
schrikkelijke daad bekend worden, zijn allergru
welijkst. Zoo vertoonde de 32-jarige moordenaar
aan het politie-bureau, waar hij voorloopig ver
hoord werd, om de waarheid van zijn bewering
te staven, het oor van zijn slachtoffer.
Het gezin bewoonde het benedenhuis en niet
tegenstaande alle buren thuis waren, heeft nie
mand iets hehoord. De commissaris Strang, die
onmiddellijk naar de woning ging, vond de vrouw
halt ontkleed in een plas bloed op den grond
liggende, met afgesneden hals, terwijl ook het
linkeroor ontbrak. Het lijkje van het kind, een
meisje, lag in den kinderwagen. Naast de vrouw
lag nog het strijkijzer, waaruit besloten wordt
dat zij daarmede eerst bewusteloos geslagen is.
Miiller, maakte bij het verhoor den indruk,
volslagen krankzinnig te zijn. Hij zeide den
moord gepleegd te hebben omdat zeker iets hem
daartoe drong.
Omtrent den moordenaar Müller valt nog te
melden, dat zijn patroon, de heer H. F. Fehr,
horlogemaker, wonende Vischsteeg no. 4, bij
wien hij de laatste 1V2 jaar als le bediende
werkzaam was, mededeelde dat Müller zijn volle
vertrouwen genoot en een stil en ordelijk., man
was, die nimmer, zoover hij opmerkte, van ster
ken drank misbruik maakte. Sedert Maandagna-
- middag 3 uur, toen Müller den winkel verliet,
zag de heer Fehr hem niet weder. Hij meende
dat de man ziek was. In zijn betrekking als
le bediende bezocht hij ook klanten van zijn
patroon om bij hen aan huis klokken en pen
dules op te winden, en nimmer hoorde de heer
Fehr klachten over hem.
De vader en de moeder van den moordenaar
wonen, zooals zijn patroon mededeelde, te Ber-
ljjn, waar de vader spoorbeambte is.
De familienaam der vermoorde vrouw isMar-
garetha Elisabeth Hannemann.
Het vermoeden is thans nagenoeg zekerheid
geworden, dat Muller Jin een vlaag van waanzin
gehandeld heeft en niet toerekenbaar voor zijn
-noodlottige daad kan geacht worden.
Toen de moordenaar op het politiebureau ge
fouilleerd werd, werd op hem bevonden een
fleschje met zwaar vergif, wat natuurlijk in be
slag genomen werd.
Vermoedelijk heeft hij met het vocht in dit
fleschje aanwezig, zijne slachtoffers eerst be
dwelmd, waardoor het verklaarbaar wordt, dat
de buren geen gerucht gehoord hebben.
DE ZAAK VAN DE GEBR. HOOGERHUIS.
Van socialistische zijde circuleert te Sneek een
adres aan de Tweede Kamer van den volgenden
inhoud
Ondergeteekenden, allen ingezetenen van 't
Koninkrijk der Nederlanden, komen bij dezen Uwe
aandacht vestigen op een zeer betreurenswaar
dig feit, 't welk allen, die een hart van medege
voel bezitten, diep moet treffen.
Het is nl. 't vonnis over de drie gebroeders
Wiebren, Marten en Keimpe Hoogerhuis, allen te
Beetgum, uitgesproken, 't welk de gemoederen
des volks heeft in beweging gebracht en waarvoor
wij uwe aandacht vragen.
Deze jonge mannen toch, die allen zeer gun
stig bekend staande ingezetenen zijn, werden ver
oordeeld tot 12, 11 en 6 jaren gevangenisstraf
wegens het zoo berucht geraakt feit van inbraak
bij Gatze Ilaartsma, onder Britsum, gepleegd den
5en Dec. 1895.
Het kan noch de regeering, noch den leden
uwer Kamer onbekend zijn, hoe vooral dit von
nis de gemoederen des volks in beweging bracht,
omdat de overtuiging bij 't publiek een vasten
vorm heeft verkregen, gesteund op tal van feiten,
in 't openbaar, in de pers zoowel als voor de ambte
naren der justitie meegedeeld, die 't bewjjs leve
ren, dat deze drie jonge mannen geheel onschuldig
zijn veroordeeld.
Ondergeteekenden, verder overwegende, dat 't
in onze zoo hoog geroemde beschaafde 19e eeuw
een gruwel is, 't leven van die drie jonge man
nen op een dergelijke wijze te verwoesten en
een arme, oude moeder hare kostwinners niet
alleen te ontnemen, maar ook hare kinderen van
hare zijde weg te rukken, van wie ze overtuigd
is, dat ze hun straf onschuldig ondergaan;
Overwegende, dat blijkens het uitvoerig rechts
geding wel het wettigmaar niet 't overtuigend
bewijs is geleverd, waardoor 't schuldig over hun
zou kunnen worden uitgesproken;
reden waarom ook het wettig bewijs vervalt;
overwegende, dat de Wet eischt een wettig
en overtuigend bewijs van de schuld der be
klaagden
overwegende verder, dat er in het openbaar
zelfs aanwjjzing is gedaan door verschillend'e
personen, wie de eigenlijke daders zijn van be
doeld feit, waarvoor de drie gebroeders Hooger-
•huis zijn gevonnisd
overwegende, dat 't om al deze redenen de
plicht der regeering is, ten spoedigste in deze te
voorzien, teneinde deze jonge mannen hun vrij
heid terug te geven, komen ondergeteekenden
bij dezen Uwe Kamer op haar moreelen plicht
wijzen, om haren invloed ten goede krachtig bij
de regeering in' deze zaak aan te wenden, opdat
ten spoedigste recht zal wedervaren aan hen, die
.reeds 17 maanden lang hebben geboet voor een
feit, waaraan zij onschuldig zijn.
PRIJSVRAAG.
De „Nederlandsche maatschappij voor tuinbouw
en plantkunde" heeft een prijsvraag uitgeschre
ven vooreen boek, handelende over „Plant- en
aardrijkskunde met het oog op den tuinbouw",
geschikt om als leer- en leesboek te dienen tot
zelfoefening voor aanstaande kweekers of tuin
bouwkundigen en tot leiddraad b|j het tuinbouw
kundigen en tot leiddraad bij het tuinbouwon-
derwijs.
Voor een, naar het oordeel eener hiervoor te
benoemen commissie, voldoend antwoord, looft de
maatschappij uit eene gouden medaille en twee
honderd vjjftig gulden.
De antwoorden moeten worden ingezonden in
de Nederlandsche taal. Z|j mogen niet eigen
handig door de mededingers geschreven zijn. Het
schrift moet duidelijk en gemakkelijk leesbaar
wezen.
Z|j worden verwacht bij den algemeene secre
taris-penningmeester vóór of op den ln Juni 1899
en moeten vergezeld z|jn van een verzegeld
briefje, hetwelk voorzien is van hetzelfde motto
als hetgeen op de antwoorden voorkomt en de
namen, beroepen en woonplaatsen der inzenders
bevattend.
In de jaarljjksche algemeene vergadering van
1899 zal het briefje, hetwelk het bekroonde ant
woord vergezelde, geopend worden en zullen de
overige, bij de onbekroond geblevene behoorend,
ongeopend vernietigd worden. De bekroonde en
de onbekroonde antwoorden blijven het eigendom
der schr|jvers.
Het bekroonde antwoord moet binnen een jaar
na de bekroning worden uitgegeven. Indien de
schrijver aan deze verplichting niet voldoet, ver
liest hij het recht van eigendom en vervalt dit
aan de Maatschappij.
Bij de prijsvraag is een uitvoerige „Memorie
van Toelichting" gevoegd.
HET GEBED IN DEN RAAD!
In den gemeenteraad van Utrecht kwam een
voorstel in behandeling tot intrekking van een
Raadsbesluit van 1851, volgens hetwelk een ge
bed zou worden gehouden vóór den aanvang der
vergadering. Uit de medqdeelingen die daarom
trent gedaan werden, bleek, dat dit gebed gewoon
lijk werd voorgedragen zonder dat een der leden
daarbjj tegenwoordig was. Alleen de heer Van
Weede van Dijkveld nam daaraan getrouw deel.
Daar de voorzitter alleen het gebed aanhoorde
dat de secretaris voordroeg, terwijl het gedruisch
uit de antichambre in de Raadzaal doordrong,
had hij gemeend dit gebruik te kunnen laten
vervallen. Het gebed was dan ook gedurende
21i2 jaar niet voorgedragen. Daardoor bleef even
wel een Raadsbesluit buiten uitvoering,en Burgem.
en Weth. meenden dat he t daarom beter was dit
Raadsbesluit uitdrukkelijk in te trekken.
Ook hier lokte dit voorstel, evenals in Amster
dam, een uitvoerig debat uit. Een der leden wees
er op, dat alle Raadsleden, ook z|j die een ambts
gebed wel waardeeren, aan den thans ontstanen
toestand schuld hadden, door niet aan dat ge
bed deel te nemen, wat aan de andere leden de
verklaring ontlokte, dat z|j met het bestaan van
het Raadsbesluit onbekend waren; ware het ge
bed gehouden, zij zouden er zeker aan hebben
deelgenomen.
Ten slotte werd met 21 tegen 9 stemmen be
sloten tot intrekking van het besluit van .1851,
waarmede het ambtsgebed is afgeschaft.
VAN KOLVEN EN KNUPPELEN.
De liefhebberij voor sport heeft in zooverre
haren invloed in Hollands Noorden doen gevoelen,
dat de Oud-Friesche spelenhet kolven en kat
of tonknuppelen opnieuw b|j velen-in trek zijn
gekomen.
In iedere plaats van eenige beteekenis bestaat
thans een kolfclub of is zulk eene vereeniging
in wording. Elke vereeniging heeft hare jaar
ljjksche wedstrijden, die in vele gevallen met de
kermis samenvallen. Terwijl dan de jongelui zich
in de een of andere danszaal vermeien, zitten de
mannel|jke familieleden van meer bedaagden leef
tijd in dubbele rij in de kolfbaan, waar de beste
spelers uit eigen plaats en die der omliggende
gemeenten elkander de eer van den kolfprijs be
twisten. Een schoone slag wordt met algemeenen
bijval begroet, een poedel brengt gemor onder de
heeren critici.
Ook het katknuppelen wordt weer een modespel.
Aan eene partij te Zuidscharwoude namen niet
minder dan 230 spelers deel.
Op het Hulpkantoor te ZUID-SCHAR-
"WOUDE z|jn gedurende de maand September
1897 op de Rjjkspostspaarbauk ingeschreven 88
inlagen, tot een bedrag van f594.80, tegen 11
terugbetalingen, uitmakende een bedrag van
f 1273,53. Een nieuw boekje werd afgegeven zjjnde
genummerd 8225.
LANGEDIJK. Over het geheel z|jn de
koolsoorten in deze streek niet groot van stuk,
wijl de voorzomer niet bijzonder gunstig voor de
gewassen is geweest. De prijs der gele is plm.
f 5,der roode, die het best is, plm. f 4,der
witte plm. f 5,De prijs der bloemkool is zeer
afwisselend en liep van f5 tot f16. De kwali
teit is niet ver boven het middelmatige. Als het
een paar weken zacht weer bljjft, kan de kool
nog flink aangroeien, wat vooral den wintersoor-
ten ten goede zal komen. De uien zijn, wat de
kwaliteit betreft, zeer goed, de prjjs loopt weinig
hooger dan fl,
Buitenland.
Een goed denkbeeld is het dat men te
ROME een nieuwe vereeniging oprichten wil,
met het doel het beste deel der dameswereld ge
regeld een of tweemalen 's maands te doen samen
komen men wil een sociëteit oprichten, waar de
mannen 's avonds kunnen bijeenkomen en waar de
mama's eens of tweemalen per maand hare doch
ters kunnen brengen.
De gelegenheid om elkaar op geoorloofde ma
nier een beetje te leeren kennen is, zooals be
kend, in Italië voor beide sexen zeer gering,
haast nog geringer dan in Eranknjk. Familiën
die ontvangen, z|jn er maar weinige en naar die
weinige gaan de jongelui nog maar zelden heen,
omdat z|j er zich vervelen, om allerlei redenen,
te veel om op te noemen. De bestaande circoli
en vereenigingen doen al veel als zij een of twee
feesten per jaar geven. Haast is de eenige plaats
waar men elkander ziet, 's zomers bij de muziek op
de Piazza Colonna.
Geen wonder dat de huweljjken zoo onrust
barend afnemen!
Uit Warschau wordt gemeld: Ofschoon
waarschijnlijk van officieele zijde een tegenbe
richt zal komen, is het volgens vertrouwbare
bronnen als waar aan te nemen, dat bij het laatste
bezoek van den C|gtar te Warschau een samen
zwering gepleegd is tegen het leven van den
vorst. De politie heeft dien aanslag echter bjjtjjds
ontdekt.
Uit de bijzonderheden, door geloofwaardige per
sonen medegedeeld, blijkt het, dat eenige weken
voor de aankomst van den Keizer en de Keizerin
verschillende personen, waaronder Duitsche socia
listen, die te Warschau wonen, en andere die er
zich pas gevestigd hadden, bezig waren met het
aanleggen eener m|jn onder den weg, waarlangs
de Czaar naar alle waarschijnlijkheid zoude voor
bijgaan.
Van uit een herberg, behoorende aan zekeren
Jung ondermijnden de samenzweerders de Novy
Sviatstraat. de voornaamste straat in Warschau,
gelegen tusschen het paleis van den gouverneur
en het koninkljjke kasteel van Laziensky, waar
de keizer tjjdens z|jn bezoek zou blijven. Naar
het echter schijnt, hebben de samenzweerders ge
vreesd, toen hun werk bjjna gereed was, dat de
m|jn zoude instorten, en vonden het noodig om
er metselaars b|j te halen, ten einde het gevaar
te keeren.
Deze mannen waren echter Polen, kregen ach
terdocht en waarschuwden de politie. De plaats
werd spoedig door politie en gendarmes ingesloten
en de samenzweerders werden gevangen genomen.
In verschillende wjjken der stad hadden er thans
arrestatiën plaats, waarvan het aantal wel in het
geheel 120 bedroeg.
Men beweert, dat er onder de aangehoudenen
vier Duitsche officieren zijn, die eveneens aan
de mjjn gewerkt hebben. Men veronderstelt, dat
zij met verlof of van de reserve waren. Verder
voegt men hieraan toe, dat verscheidene fabri
kanten, kooplieden en anderen uit de Poolsche
handelswijk Lodz, maar van Duitsche origine,
insgelijks in de zaak betrokken waren, en dat
vele van hen aangehouden en in verschillende
Russische steden, onder andere te Saratow, op
gesloten zullen worden. De politie heeft de her
berg van Jung gesloten, en houdt een wakend
oog over de bewoners van Warschau en Lodz,
die verdacht werden. Tegelijkertijd heeft men al
les in het werk gesteld om de zaak geheim te
houden, en vooral om te beletten, dat de nieuws
bladen er melding van maakten.
Ingezonden mededeeling.
ÏO cent per rég-el.
HET TANDEN KRIJGEN DER KINDEREN.
In het vormings- en ontwikkelingsproces dat
het menscheljjk lichaam tot aan z|jne volkomene
rijpheid te doorloopen heeft, nemen vele verschijn
selen een kleiner of grooter aandeel aan de vor
ming van het organisme, en grijpen veelal zwak
ker of krachtiger in het werktuigelijke leven in.
Het t|jdperk van het tanden krjjgen der kinde
ren is onder deze afwisselende verschijnselen de
eerste en belangrijkste verrichting van het jeug
dige leven, hetwelk de tjjdruimte van de vjjfde
maand af tot aan het derde levensjaar omvat,
van het begin tot aan het einde het gansche or
ganisme van het kind aangrijpt, en niet zelden
de eerste oorzaak van hevige ziekte wordt.
Zoodra bij het kind het tanden krjjgen een
aanvang neemt komen vooreerst de speekselklieren
evenals alle deelen van den mond in ongewone
werkzaamheidhet kind kwijlt en brengt, als
wilde het de plaats aanduiden waar het pijn
voelt, alles wat het in de handjes krijgt naar
den mondIs het kind gezond en krachtig, zoo
heeft het tanden krjjgen in de meeste gevallen
zonder merkbare storing plaats.
Bjj teedere en zwakkere gestellen waar het
