Vrij Bal.
'i®a f«A
Plaatselijk Nieuws.
Broek op Langedijk.
Donderdag 13 Januari 1808,
eea Woeatols ei M,
OP DONDERDAG Jl 30 DECEMBER
1 Februari
H. DE VRIES,
UITVOERING
werd gezworen. De verdachte werd denzelfden
avond nog aangevallen en zoo mishandeld, dat
men hem nog niet naar huis heeft kunnen ver
voeren.
De ambtenaren brachten het er nog slechter
af. Zij werden door een grooten troep smokkelaars
overvallen. Een kon, ofschoon gewond, nog de
vlucht nemende andere bleef met uitgerukten
baard bloedend op den weg liggen.
Het veesmokkelen aan de Zeeuwsch-Belgische
grenzen is tegenwoordig meer dan erg, zoo zelfs
dat op den middag groote partijen van 100 en
meer stuks vee door een aantal mannen over de
grenzen worden gedreven, waartegenover de kom
miezen (de Belgische) dikwijls geheel machteloos
staan. („Fiscus").
Te NEW-YORK is een Italiaansch coif
feur, Zanoli, aangehouden. Hij wordt beschuldigd
in de laatste zes jaren zeven vrouwen vermoord
te hebben, door vergif. Zaloni woonde achtereen
volgens in verschillende steden in Amerika, en
stond onder drie namen bekend. Hij is viermaal
getrouwd geweest, al zijne vrouwen stierven ach
tereenvolgens, bovendien een zijner schoonmoe
ders, een dochter van een zijner vrouwen en een
leermeisje. Op het hoofd van al dezen had hij
verzekeringen gesloten. In eenige der lij ken heeft
men reeds sporen van vergif gevonden.
In het Duitsche leger zal het rijwiel rui
mer in gebruik worden gesteld, nu bij de na
jaarsoefeningen het veelzijdig nut ervan is ge
bleken. Elk infanteriebataljon krijgt 6 rijwielen
(thans 2), elk regiment cavelerie 2, elke afdee-
ling veld-artillerie 1 en elke compagnie artille
rie te voet ook 1 rijwiel. Bovendien worden nog
een aantal aangeschaft voor bijzondere diensten,
in het geheel voorloopig 2474 stuks tegen een
gemiddelden prijs van 228 Mark. Op de buiten
gewone begrooting voor oorlog is daarvoor een
post uitgetrokken.
Behalve tal van ingezonden stukken bevat
ten de Transvaalsche bladen van den laatsten
tijd ook onderscheiden versjes, op de presidents
verkiezing betrekking hebbende. Uit Ermelo zijn
de volgende coupletten, onder het opschrift„Ge
luk voor Oom Paul", herkomstig
Ons President 'n oue man,
Van wi ons almal segge kan
Een Kristen mens seg ik bedaard,
Hij is ons land millioenen waard.
Juli weet tog wie ik hier bedoel?
Ik noem zjjn naam met eergevoel,
Sjjn naam is Paul Kruger en
Een man ook deur sijn Heer bemin.
Hjj is een man gelijk als wij,
Sijn hulp moet bij van bowe krjj,
Doch laat mij een paar vraagjes stel,
En juli dan daarna iets vertel.
Wi het ons onaf hanklikheid
Al jare lank met eer en vlijt
Op hem geneem deur droog en nat,
Sijn lewe ver ons feil gehad
Wi is di man di raadgever
Toen „Lord John Buil", di kwaadsteker
Ons duurgekogte land begeer
Uit wraaking hier kom aneskeor?
Wat het ons vaders ons geleer,
Wi is di man di met sijn Heer
In tijd van nood en van gevaar
Sijn volk deur sijn geloof bewaar?
Wi het toen ook ver ons gegaan
Sjjn vrouw en kinders hier laat staan,
Naar Londen, om ook daar alweer
Di ellende van ons af te keer?
Wi het sijn knien daar gebuig,
Sijn liefde ver sijn volk betuig,
En smekend aan sjjn God gevraag,
Om al di onheil te verjaag?
Wi het ver ons soveel moes lij,
Ons onafhankelikheid verkrij,
Wi was en is di gezegende persoon
Sal ons hem ni daarvoor beloon?
Geluk Oom Paul duisend maal,
Jij hou di lijsels van Transvaal
Tot aan di einde
Over het Panama-proces niet veel nieuws.
De verhooren der getuigen hebben een aanvang
Wat er van de door Arton beweerde omkoo-
perjjen inzake Panama waar zij, zal eerstdaags
de rechter te beslissen hebben. Belangrijker dan
die vraag zijn echter de kijkjes, die de versla
gen van de verhooren der beschuldigden over
die zaak geven in de wereld, waarin èn Arton
èn sommigen der gedaagde Kamerleden en oud-
Kamerleden verkeeren of verkeerd hebben.
De beschuldigde St. Martin trachtte zich schoon
te wasschen van de smet, door Arton op hem en
andere „heeren" geworpen. Naar de talrijke vrien
dinnen van Arton zijn, zoo verklaarde hij, die
millioenen gegaan, waarover gij een bejaard
braaf man; zooals ik, en de andere brave lieden
die hier zjjn, ter verantwoording roept!
„Arton had vriendinnen bij dozjjnen, en hij
vergoedde zekere mcj. Renez zjjn ontrouw met
stroomen goud! Op zekeren dag heeft deze zelve
mij,^ in tegenwoordigheid eener actrice van het
Theatre Francais en een lid van het Instituut
gezegd, dat ze niet wist wat aan te vangen met
200,000 fres., die Arton haar den avond te vo
ren gegeven had. Ik ben zelfs met haar naar
Crédit Loynnais gegaan om er de som to depo-
neoren. Zjj had vjjf paarden van 6000 fres. elk
in hare stallen, een hótel in de Foisanderie-straat
en voor 100,000' fres. aan meubels. Ja, al het
geld van Panama is letterljjk verbrast.
„En dio andere vrouwenEn het feest, dat
Arton in het hótel Continental gaf om den doop
te vieren van het kind eener lichtekooi! Al de
vrouwen die dat door een bal gevolgd souper
bjjwoonden, vonden een diamant onder haar ser
vet. Gedurende de nachtelijke pret brak een dier
sultanes haar waaier. Arton ging een onzer be
roemdste waaiermakers uit zjjn bed halen en
kwam met een waaier van 10,000 fres. terug."
Arton heette het meeste te liegen; natuurljjk.
Hij was zóó verkwistend niet geweest, en dan
was het nog van zjjn eigen geld afgegaan. Hjj
had met „zaken" 650,000 fres. verdiend en be
zat meer dan millioen. Hoe 't zjj, het kjjkjein
do wereld der demi-mondaines is frappant. De
aandeelhouders komen er zoo langzamerhand ach
ter als zjj het nog niet wisten - waar hun
lieve geld alzoo gebleven is.
EEN LUCIFERSMACHINE.
Edward Lock wood te Oswego heeft nu eene
machine in werking, die zeker het nieuwste is
op hot gebied van lucifers.
Men doet er 180 sneden mede in de minuut,
eiken slag 60 houtjes snjjdende of 10.800 luci
fers por minuut, gelijkstaande met 6,480,000
per dag van 10 uren, dat is 225 gros van 144
doozen, die 200 lucifers bevatten. De machine
snijdt de houtjes, doopt ze in de parafine, was
of zwavel en brengt ze voor de machine om de
doozen te vullen, die daarna het deksel er op
doet. Zjj zjjn dan gereed om verpakt te worden
Bjj 200 slagen per minuut kan men zelfs reke
nen op 250 gros per dag.
Toen Dinsdagavond de geesteljjke B. te
Brussel om half twaalf zich naar zjjn kamer be
gaf, hoorde hjj voetstappen in zjjn tuintje voor
het huis. Argwaan krjjgende, ging hjj de meid
roepen en beval haar zich onmiddellijk te klee-
den en in de gang te komen. De geesteljjko be
gaf zich daarna onmiddellijk naar beneden en
hoorde daar, hoe men bezig was de voordeur
open te breken. Haastig gaf hjj de inmiddels toe
geschoten dienstbode de noodige instructiën om
trent het geen haar te doen stond. Hjj zou de deur
opentrekken en oen der inbrekers trachten te grij
pen zjj moest dan zoo snel mogeljjk hulp der po
litie inroepen.
Plotseling opende.hjj nu de voordeur en voor
de dieven van hun verbazing waren bekomen,
had hjj reeds óen hunner bjj de beenen gegrepen
en op den grond doen tuimelen. De priester, die
over een vrij groote hoeveelheid lichaamskracht
beschikt, tilde den inbreker op en drong hem
de gang inde dienstmeid jjlde naar de dichtst-
bjjzjjnde politiepost toen de noodige hulp kwam
opdagen, werd de dief van den geestelijke over
genomen.
De andere inbrekers, door een panischen
schrik aangegrepon, hadden intusschen het hazen
pad gekozen, met achterlating van een groot
breek jjzer.
Crescendo
Het was een goed gevuld programma, waar
mede de alhier bestaande Zangvereeniging „Cres
cendo", onder leiding van den heer W. Dorsman,
jl. Woensdagavond optrad in het lokaal van den
heer D. Stam.
Niet alleen kregen we een 16-tal zangnum
mers te hooren, doch bovendien werden we ver
gast op het zangspel „Eene vrouw op Schild
wacht."
Er waren enkele zangnummers bjj, die door
hunne toonzetting er toe bijdroegen, dat wjj do
vertolking daarvan beter dan die der andere num
mers vonden.
..Wjj gelooven dat de partjj-sterkte vrijwelge-
ljjk was, hoewel voor de tenor ongetwjjfeld eenige
aanvulling wenscheljjk ware; het „roeien met
de riemen die men heeft" maakt betere aanvul
ling echter onmogeljjk, en wordt daarin dan ook
reeds zooveel als mogeljjk is voorzien, de
zwakte in de tenorpartij bljjft eenigszins merk
baar.
Het is eene groote verdienste dat de vereeni-
ging niet iets praesteert, dat boven hare bevat
ting of hare krachten gaat; dat steeds rekening
wordt gehouden bij het kiezen der zangnummers
met het peil van ontwikkeling waarop de leden
in het algemeen op het gebied der zangkunst
staan.
Het bljjft eene moeieljjke taak, een programma
samen te stellen dat het publiek zal kunnen vol
doen en dat kan worden uitgevoerd door eene ver-
eeniging die bjjna elk jaar nieuwe leden telt.
Maar niettegenstaande de moeieljjkheden waar
mede valt te kampen draagt de vereeniging haar
naam met eere.
De vertolking van het vocale gedeelte viel zeer
te roemen.
„Eene vrouw op Schildwacht."
Wjj hebben haar zien „schilderen" voor deur
en venster en haar huis zien bewaken, opdat geen
verliefde jongelingen een aanval zouden doen op
het hart van hare pupil, een allerliefst aardig
meisje, dat zjj gedurende acht jaren lang onder
hare bescherming had genomen, en dat, zoo had
zjj vastgesteld, de vrouw moest worden van ha
ren zoon Herman, wanneer hjj eenmaal uit dienst
zou zijn teruggekeerd.
Mej. II. Engel was in die rol van Moeder
Herman, Tamboer-maj. wed., de pleegmoeder van
Rosa, een vrjj goede figuur. De naar haar leeftijd
evenredige kleeding als weduwe mocht haar een
oude vrouw doen schijnen, zjj gaf bovendien door
haar spel, min of meer stokkend spreken, hou
ding en heldhaftig optreden de persoon weer,
zooals we 't van een jong meisje bjjna niet be
ter mogen verlangen. Haar spel was zeer natuur
lijk, moederljjk-harteljjktoen zjj bekende uit
liefde voor haren zoon het braafste meisje, hare
pupil Rosa, bjj de jonge Zonen van het dorp te
hebben belasterd en verdacht gemaakt als een
coquet meisje.
Mej. C. van der Oord had niet beter de rol
van „Rosa" kunnen vertolken. Haar spel was on
gekunsteld, vrjj, bevallig; haar stem lief, feeder
somtijds. Gelukkige oogenblikken had zjj niet.
Zjj was steeds gelukkigacteerde even vrjj en
ongedrongen. In enkele passages, als die waar
in zjj hare pleegmoeder in een lied terugvoert
tot haar jeugd, en waarin zjj het oudje nog eens
laat doorleven dat levensgenot, die zorgelooze da
gen, op een leeftijd als de hareevenals die waarin
zjj, wederom in haar lied, zich wil vrijpleiten
van jjdelheid was Roza onverbeterlijk, de type
van een jonge, bevallige jongedochter.
Ook de Heer S. Opperdoes als Herman, de
zoon van Moeder Herman, stond Rosa goed ter
zijde en was een goed soldaat.
Do rol van Hein, de Buffetjongen en Lote-
ling, was in goede handen van den heer K. Op
perdoes, die aardig deed uitkomen dat volgens
zjjne mecning (de meening van Hein n.l.) dui
zend gulden zwaarder woog dan de liefde.
De vriendinnen van Rosa maakten met hare
typische kleederdracht een aardig effect, terwijl
de hulde, die de boerenjongens aan Rosa bewe
zen, goed tot haar recht kwam.
Alle dilettanten, leden der vereeniging „Cres
cendo", die hun aandeel hadden in „Eene vrouw
op Schildwacht" kunnen zich gerust vertoonen
voor het voetlicht, zjj kunnen overtuigd zjjn,
dat het publiek hun optreden zeer waardeert.
Ten slotte een woord van welverdiende hulde
aan Mejuffr. G. Hopman, die ook dit keer door
haar keurig accompagnement heeft getoond een
zeer verdienstelijke pianiste te zijn.
LANGEDIJK.
Het gaat met de kool hier niet zoo goed als
het zich eerst liet aanzien. De prijs wordt maar
niet hooger en blijft ongeveer op f5 staan, ter
wijl verleden jaar Kerstmis de prjjs bjj de f7
was. Het te laat invallen van den vorst heeft
bovendien veel rottende kool gemaakt, die veel
werk vereischt en er door het gedurig afblade
ren niet beter op wordt. Als een bjjzonderheid
van deze streek kan gelden, dat sommige bou-
j wers tot heden nog sla van den kou den grond
j teelen, die volkomen goed en gaaf is.
- ZUID-SCHAR WOUDE. De veel en veler
lei gelegenheden tot ontspanning en uitspanning,
welke we voor en na om ons heen zien tot stand
komen, getuigen wel voor de juistheid van het
woord, dat de mensch bjj brood alleen niet le
ven kan.
Wel neemt de strjjd om 't bestaan het leeu
wendeel van den tijd in beslag, doch naast de
lichamelijke, vragen ook de geesteljjke behoef
ten hare bevrediging. Hier richt men een zang
gezelschap, daar een fanfarecorps, ginds een sym
phonic orkest, elders weer een rederjj kerskamer
of een reciteercollege opalle3 tot ontspanning
van den geest. Op zich zelf is dit een gelukkig
verschjjnsel, en is 't alleen maar jammer, dat,
vooral in kleinere plaatsen, het eene het audere
meestal verdringt. In de laatste jaren zjjn te
platten lande de fanfarecorpsen als paddestoelen
uit den grond verrezen, en moesten vooral de
zangvereenigingen het leven er bjj inschieten
licht zullen ze op hunne beurt weer moeten wij
ken, als de viool haar hoogtjj viert; mogeljjk
ook, als we letten op de zigzagljjnen in den ont
wikkelingsgang der menschheid, dat zang en too-
neel straks weer in triomf worden binnengehaald.
In zooverre is dit reeds een feit in deze gemeente,
dat eenige dames en heeren een liefhebberij too-
neel hebben opgericht. Goed zoo onze beste wen-
schen voor deze zonen en dochteren van Thalia.
Een goed tooneelstuk is nog altijd zeer gewild,
en verschaft hoorder en speler beiden niet alleen
een aangename, doch tevens een nuttig uitspan
ning.
Uit de onderstaande voordrachten zjjn door
den Raad der gemeente Oud-Karspel be
noemd tot onderwijzers aan de gemeenteschool
aldaar de heoren W. Keizer en J. II. Neute
boom.
Eerste voordracht.
1. Willem Keizer, te Giethoorn.
2. Theodorus van Wjjk van Brievingh, te
Rotte valle.
3. Tjitze van Djjk, te Rotterdam.
Tweede voordracht.
1. Jan Hendrik Neuteboom, te Zuidhorn.
2. Dirk de Jong, te Doozum (gemeente
Grootegast).
3. Durk Sijtze Oosterhout, te Velp.
PREDIKBEURTEN.
NED. HERV. GEM. OUD-KARSPEL
Zaterdag 25 Dec. (Ie Kerstdag) vm. 9,30 ds.
Stramrood.
Zondag 26 Dec. (2e Kerstdag) geen dienst
wegens vacature.
NED. HERV. GEM. NOORDSCHARWOUDE.
Zaterdag 25 Dec. (Ie Kerstdag) des vm. 9,30
ds. Habbema.
Zondag 26 Doe. (2e Kerstdag) des v.m. 9.30
ds. Habbema.
GEREFORMEERDE GEMEENTE.
Zaterdag 25 Dec. (lc Kerstdag) vm. 9 uur ds.
Boeijenganm, 3 uur Kerstfeest met de kinderen
der Zondagschool.
Zondag 26 Dcc. (2e Kerstdag) v.m. 9 uur,
nm. 2 uur, ds. Boeijenga.
NED. HERV. GEM. ZUIDSCHARWOUDE.
Zaterdag 25 Dec. (Ie Kerstdag) vm. 9,30 ds.
Melchers.
Zondag 26 Dec. (2e Kerstdag) 's avonds 6 uur,
Kerstfeestviering met de chatechesanten.
NED. HERV. GEM. BROEK OP LANGEDIJK.
Zaterdag 25 Dec. (Ie Kerstdag) v.m 9 u. ds.
Gemser.
Zondag 26 Dec. (2e Ksrstdag) n.m. 2 uur ds.
Gemser.
GEREFORMEERDE KERK.
(Z u iderkerk.)
Zaterdag 25 Doe. (Ie Kerstdag) vm. 9,30 nm.
2,30 ds. Bakker.
Zondag 26 Dec. (2e Kerstdag) vm. 9,30 nm.
2.30 ds. Bakker.
CHRISTELIJK GEREFORMEERDE KERK.
Zaterdag 25 Dec. (Ie Kerstdag) vm. 9,30 nm.
2,30 ds. v. d. Vegt.
Zondag 26 Doe. (2e Kerstdag) vm. 9.30 nm.
2.30. Godsdienstoefening
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Zaterdag 25 Dec. (Ie Kerstdag) vm. 9.30 ds.
Fleischer.
Zondag 26 Dec. (2o Kerstdag) geen dienst we
gens vacature Alkmaar.
M, 11 ktberichten.
SCHAGEN, den 23 Dec. 1897.
7 Paarden
Veulens
0 Ossen
Stieren
20 Geldekoeien (magere)
15 Idem (vette)
5 Kalf koeien
Vaarzen
Graskalveren
8 Nuchtere Kalveren
Rammen
Schapen (magere)
140 Idem (vette)
960 Overhouders
Lammeren
0 Bokken en Geiten
30 Varkens (magere).
31 Vette varkens p. kilogr.
20 Biggen
Konijnen
Kippen
Eenden
Duiven
Kipeieren (per 100)
Eendeieren
Botef (Kilogram)
Kaas
40
110
100
140
150
220
150
200
8
14
0
10
29
20
11
13
0
36
0
7
8
0
10
1
0
40
1
0
50
1
0
0
4
5
0
0
0
90
1
0
20
0
Groentemarkten.
Van 18 Dec. 24 Dec. werden van het station
NOORDSCHARWOUDE 40 wagons groenten
verzonden met bestemming naar het buitenland.
Groentenmarkt van BROEK OP LANGEDIJK
Reuzenkool
Bloemkool
Geele kool
Witte kool
Roode kool
Rapen
Uien
Bieten
losse Wortelen
December.
f 4,- a f
0,
0,a
0,
3,50 a
4,50
1,40 a
o-
4,50 a
6,-
1,50 a
2,50
a
o,-
5 - a
7,—
0,60 a
0,70
per 50 K.G.
Advertentiën.
De Notaris DUKER,
gevestigd te Zuidscharwoude, is voornemens op
des avonds 6 uur, in de herberg de Witte
Zw aan" te Broek opLangedjjk, ten
verzoeke van den eigenaar JACOB KAAS COR-
NELISZOON,
publiek te verkoopen:
zeer geschikt voor Bouwterrein, aan de westzjjde
der straat, benevens drie akkers Bouw
land, genaamd het Boeveneind over het
Zuiderdel, een vierde in het Rebel en de Breed
in het Woud, alles gemeente BROEK OP
LANGEDIJK.
De zitting voor de biblio
theek van de Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen,
Departement Oud-Karspelzal
gehouden worden
(gewone tijd) in plaats van op
Zaterdag 1 Januari.
wordt gevraagd
boven de 20 jaar, P.G. en van goede getuigen
voorzien. Loon f80.
Briefen fr. letters A. R. boekh. J. N. PI.
VAN BALEN, te Alkmaar.
gjffi te Zuidscharwoude2.
m ('Jen Kerstdag-.)
$4 Aanvang 7 uur. gj
r Entrée f0.35. f-1
Alkmaarsche markten niet
Voor Rekeningen
Kwitantiën