Weekblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
TSr» 14.
Zondag 3 April 1898.
7 e Jaargang.
I'
Nieuwstijdingen.
NIEUWE m
(oniwi
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
ABONNEMENTSPRIJS
voor Noordscharwoude, Oüdkarspei,, Zuidscharwoude en Br. op Langedijk
per,drie maanden 50 et., franco p. post GO ct.
UITGEVER:
J. H. KEIZER.
BUREEL:
Noordscharwoude.
PRIJS DER Al) VERTENTIËN:
Van 15 regels 30 ct., elke regel meer 5 ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
88ïj dit miinmer behoort een
bijvoegsel.
Onze correspondent te Sint-Pancras
schrijft
Door den Heer L. van de Vijzel, burgemees
ter dezer gemeente, was Donderdagavond in het
lokaal van den heer Greeuw eene vergadering
belegd met het doel eene vereeniging op te
richten tot hulpbetoon bij ziekenverpleging.
41 dorpsgenooten hadden aan de oproeping ge
hoor gegeven. Algemeen was men van meening,
dat het wenschelijker was eene plaatsel ijke op
zich zelf staande vereeniging op te richten dan
eene afdeeling te vormen van het Witte Kruis.
Op één na alle aanwezigen traden als lid tot do
vereeniging toe. Een voorloopig bestuur werd
benoemd, aan hetwelk opgedragen werd een re
glement samen te stellen, dat op eene volgende
vergadering aan het oordeel der leden zal wor
den onderworpen.
Het plan bestaat in deze provincie eene
afdeeling op te richten van den „Nederlandschen
Bond van Boekverkoopersbedienden. Het Be
stuur noodigt alle bedienden uit, die daartoe
willen medewerken, hun naam en adres te wil
len opzenden aan den heer J. Jukkers Dekker
len Secretaris, Marnixkade 100, Amsterdam.
De Zetel van deze afd. zal gevestigd worden
te Haarlem.
Ook de Gemeenteraad van Haringcars-
pel besloot gunstig te beschikken op het adres
der Landbouw- en Handelsvoreeniging te Broek-
op Langedijk, en een premie te stellen op het
dooden der ratten in genoemde gemeente.
Groenvoederteelt.
Nadat in 1896 de teelt van Westenveldsch
zaaigras in verschillende bladen, en ook vooral
in „De Telegraaf" werd aanbevolen, zijn som
mige landbouwers te Borger in 1897 met die
teelt begonnen, welke daar zóó gunstige resul
taten heeft opgeleverd dat tal van landbouwers
dit jaar besloten hebben hunne beste perceelen
zandgrond met dit gewas te bezaaien.
Callanitsoog.
In den 29 Maart gehóuden zitting der prov.
staten van Noordholland werd het ontwerp be
treffende Callantsoog na1 beraadslaging aangeno
men met 62 tegen 2 stómmen.
Zwarte Boerenkool.
Door een kweeker op Valkenbosch, Den Haag,
is thans, als nieuwe kleurschakeering, ook zwarte
sier- of boerenkool geteeld.
Een grijsaards-familie
Te Roordahuizum (Friesland) doet zich het
zeldzame geval voor, dat er 5 broeders en zus
ters wonen, waaronder tweelingzusters, die thans
met elkander 415 jaren tellen. De oudste is 88,
de tweede 85, de t^éelingen 82 en de jongste
78 jaar.
Nog woont er boVjendien een vrouw, Eitje
Heeringa, die heden haar 98sten verjaardag viert.
De Oranj e-Nassau-tentoonstelling.
Omtrent deze tentoonstelling kunnen wij het
navolgende mededeeleh
Ook in Duitschland zjjn eenige leden van het
comité voor de Oranje-Nassau-tentoonstelling be
zig kunstwerken en historische herinneringen
aan de Oranje's bijeen te brengen. Berlijn, Bruns-
wijk, Hannover en Weimar werden reeds bezocht
en in de paleizen en openbare musea aldaar werd
menig belangrijk stuk gevonden, voornamelijk por
tretten. Daaronder zijn er waarin tot heden het
bestaan te nauwernood was bekend.
O. a. bevinden zjich onder de talrijke kunst
schatten te Hannover en Herrenhausen, toebehoo-
rende aan den hertjog van Cumberland, de twee
dochters van Willelm I, nl. van Louise Juliana
van Oranje, de moeder van den Winterkoning, en
van Charlotte Braba ntina, de gemalin van den her
tog de la Frénaille
In het Hertogelkk Paleis te Bronswijk vonden
de comitéleden een jzeer fraai portret van de eenige
zuster van Koning! Willem I, terwijl de Konink
lijke Paleizen te Boirlijn en Potsdam een groot aan
tal zeer fraaie portretten bevatten, wat niet te
verwonderen is als men denkt aan de veelvuldige
familiebetrekkingen tusschen de Oranje's en
Hohenzollerns. Het comité ontving overal de
meest mogelijke hulp en medewerking van hoo-
ger hand en bet lijdt geen twijfel of veel zal
voor de tentoonstelling aan de heeren worden af
liet bleek het comité o. a. dat reeds door het
Pruisisch Cultus-Ministerium aan do directeuren
van alle Musea in het Koninkrijk was last gege
ven de heeren behulpzaam te zijn, waardoor het
hun mogelijk werd ook aan het Staatsarchief
onderzoekingen te doen, welke met goed gevolg
bekroond werden.
Natuurlijk dat men te Weimar het meest zocht
naar herinnering aan Prinses Sophie der Neder
landen. De buste der bekende Vorstin, eerst se
dert eenige dagen door den beeldhouwer Daun- moet nu de lijn van zijn paard losmaken,'die
nnrrr vnltnmn on wo or var» rl r» Unr. tnsx-tfV.*-*1 J«t I 1
Hij vliegt over de brug, draait ze af, plant
zjjne voeten op het middendeel der brug en werpt
met effen gelaat het klompje dat over de leu
ning der brug hangt in de richting van den
schipper.
Dit klompje behoort der brugafdraaister en
hangt onder aan een aan een stok gebonden
touw, zooals het aas aan een hengelsnoer. Het
dient om een cent als loon voor 't brugafdraaien
op te vangen.
De schipper vangt het klompje op, laat er een
cent in glijden, waarna de verheugde jongen,
met moeite een vreugdelach op zijn gelaat terug
dringend, het ding weer naar zich toe hengelt.
Heeft de schipper turf in, dan beloont hij den
bewezen dienst meestal met een paar turven.
De scheepsjager gaat ondertusschen voort, ont
moet in het drukbevaren kanaal een collega, en
drie studentjes van het eerste jaar.
Knipoogend tot den kellner roept de acteur
luid: „Jan! breng mij wat ik zelf ben", en spoe
dig daarna verschijnt Jan met een kwast.
De studentjes vinden dit aardig en bestellen
ook „wat ze zelf zijn" en even vlug daarna ver
schijnt Jan metdrie echte Friesche
dorff voltooid, en waarvan de gelijkenis treffend
is, is door genoemden kunstenaar toegezegd. Zij
is bestemd voor het Goethe- en Schiller-archief
te Weimar en is eenige dagen te Eisenach ten
toon gesteld geweest.
Over scheepsjagers.
Van het Drentsche platteland wordt aan de
„Tel." geschreven:
Als de dichters praten van huikjes op de
levenszee en van de zoo teisterende stormen en
orkanen, och, dan moet u dat niet zoo erg op
nemen, waarde lezer, de meeste komen niet ver
der dan de binnenwateren van het leven, waar
over ze zich zachtkens laten voortglijden. Zacht
jes aan, dan breekt de lijn niet. En aan de lijn
trekkend, stappen langs den kanaaloever soms
al de huis(?)genooten des binnenschippers: voorop
de kleinste, lengte een halve meter, en verder
naar de grootte de vijf of zes analphabetische
kinderen om te eindigen met de schipperin.
Een opklimmende hoofdenlijn, waardige studie
voor een empirischen wijsgeer. Allen schrijden
voort, borst en hoofd voorovergebogende strakke
beenspieren drukken bij elke overhelling der
lichaamszwaarte den aardbol een eindje onder den
klompenvoet voort. Achter op het vaartuig staat
rustig de schipper, pijpje, waarboven opstijgend
rookwolkje, tusschen de linker snijtanden, pet
even scheef. Met breede, kalme bewegingen be
stuurt bij het roer, leidt hij de richting van het
schip.
Soms als de schipper haast heeft engageert
hij een jager.
Na- eenig over en weer bieden en dingen wordt
men het eens over het door den schipper uit te
betalen loon en de jager knoopt de treklijn aan
den stok, aan welker einden de touwen zijn ver
bonden, die voor en langs het lichaam van des
jagers paard zijn aangebracht.
Waaraan denkt wel zoo'n scheepsjager als hij
uren en uren langzaam met eenigszins gebogen
hoofd voortsukkelt achter zijn sleepend loopend
paard, langs het eentonige kanaal Ziende naai
de vaartstreep, naar de wegstreep, naar de lijn
waaraan zijn paard trekt, en weerszijden uitge
spreid alleen de dorre bijna kleurlooze heide met
hier en daar een grauwe boerenwoning, is er
wellicht meer lijn dan kleur in des scheepsja
gers verbeeldelingen.
Waarde lezer, er zijn scheepsjagers èn scheeps
jagers. De Drentsche scheepsjager, gewoon aan
lange kanalen zonder vele krommingen met om
het half uur een brug, die bij zijne nadering
steeds behoorlijk afgedraaid wordt, heeft weinige
redenen om zich driftig te maken. Hij is dan
ook kalm en rustig in zijne bewegingen en niet
luid-schreeuwerig als zijn collega's elders.
Ik denk hierbij aan de Groninger Veenkolo
niën. Daar moet je de scheepsjagers zien. Een
twistziek, rumoerig volkje.
Tot hunne verontschuldiging is aan te voeren,
dat vele vaarten daar met talrijke krommingen
en legio klap- en draaibruggen, die niet altijd
met de noodige vlugheid worden opgetrokken of
afgedraaid dikwjjls den scheepsjager stof te over
geven om uit zijn vel te springen van ergernis.
Daar heeft hij eenige keeren geschreeuwd:
„draai hui!" en nog komt de vrouw, die de brug
heet te bedienen, niet voor den dag. Misschien
tracht zij haar krijtend kind te susen, of den
middagpot voor aanbranden of overkoken te be
waren. Gelukkig ziet een schooljongen, die op
zulke buitenkansjes loert, des scheepsjagers mise
rabele positie.
door den schipper aan boord getrokken wordt,
om zoo collega gelegenheid tot passeeren te ge
ven. Dat is weer een heele drukte, geeft licht
aanleiding tot onaangenaamheden. Soms tot „hand
tastelijkheden". De heeren van den gerechte te
Winschoten weten daarvan mee te praten.
Tot besluit nog een kenmerkend verschil tus
schen den veenkolonialen scheepsjager en zijn
Drentschen collega. Gaat de eerste 's avonds
huiswaarts, dan zit hij op zijn paard amazonens-
gewijze, maar minder lier, den rug sterk ge
kromd, borst bijna rakend de knieën; de Drent
zit als een ruiter, waardig en rechtop. Beide la
ten zich, als vrouwlief wat lastig is, even vóór
tot dat zij van uit hunne woning kunnen opge
merkt worden, van het paard glijden om zoo een
standje te ontgaan van de vrouw, die oordeelt
dat haar man wel zelf loopen kan en 't paard
moet sparen.
Met Pasehen naar Haarlem
en omgeving.
Was door 't vorstvrije voorjaar het vooruit
zicht dat de bloei der hyacinthen met Paschen
reeds grootendeels geheel voorbij zou zijn ge
weest, zoo is door de koude van den laatsten
tijd hierin groote verandering gekomen, en zoo
April ons in 't begin eenige mooie zachte da
gen geeft, dan zijn met Paschen alle hyacinthen
in haar volle pracht, en daar Lisse, doorsneden
met breede harde wegen, waarlangs de zeer
uitgestrekte bloemvelden liggen, zich bijzonder
voor wandelaars en wielrijders eigent, zoo zal
geen stedeling zich beklagen, een bezoek te
brengen aan deze prachtige streek, in de onmid
dellijke nabijheid van Haarlem gelegen.
De sneeuw der laatste dagen is den hyacin
then niet schadelijk geweest en heeft tot haar
lateren bloei veel bijgedragen. Van de vroegste
soorten zijn reeds eenige half open trossen naar
Engeland verzonden, welke verzending zeer ze
ker tegen de a.s. feestdagen een groote vlncht
zal nemen.
Een meisje gestolen.
Toen Donderdagmiddag te 12uur een aantal meis
jes onder geleide van een der onderwijzeressen
der school van mevr. BoumanBuisman aan de
W.-Zeedijk te Rotterdam, terugkeerde van de
gymnastiekles van het schoolgebouw aan de van
Brakelstraat, werd een der meisjes, de 13 jarige
R., die in het achterste gelid liep, plotseling
aangegrepen en door twee manspersonen in een
rijtuig getild, waarin ook een dame zat.
In vliegende reu verwijderde het rijtuig
zich, dat bespannen was met een voskleurig
paard.
Groot was de ontsteltenis, die zich van de on
derwijzeres en de meisjes meester maakte. Een
onderzoek bij de stalhouders is ingesteld en overal
is heengeseind om aanhouding en bericht.
Tegen kraaien
Als ka, rock of grijze kraai het koren ver
nielen, is 't best zich te bedienen van een doo
den vogel van een dezer soorten. Men schiet er
des winters eenige van, daar ze nu te wild zijn,
snijdt er de vleugels en den kop af en werpe
deze deelen op een meter afstands van elkaar
op het land.
Men schrijft, dat men met een of twee vo
gels zoo handelende, vaak 21/2 H.A. land daar
mee totaal beschermde. V d p s t.
Een onzer eerste acteurs treedt te Am
sterdam een café binnen, direct gevolgd door I
Mr. P. J. Troelstra deelt in L
mokractt mede, dat een vermogend belangstel-
lende in de zaak-Hoogerhuis op zich heeft ge
nomen den overocht van Paulus van Dijk uit
Amerika te betalen. In den loop der week zal
de hiervoor benoodigde som voor dat doel wor
den gedeponeerd, opdat Van Dijk de zekerheid
hebbe, indien hij Mr. Troelstra aanklaagt, het
ticket 2e klasse en bij aankomst alhier zijne
f 3.75 per werkdag te zullen ontvangen.
Alkmaar—Langedijk.
Aan de Alkmaarsche Tramvereeniging, waar
aan vroeger reeds concessie was verleend tot het
leggen van rails in de wegen onder de gemeente
Oudorp voor de lijn Alkmaar—Oudkarspel, is
door den raad dier gemeente toegestaan, die con
cessie overtedragen aan de opterichten naamlooze
vennootschap AlkmaarLangedjjk.
Domela Nieuwenhuis.
De heer Domela Nieuwenhuis neemt in „Recht
voor Allen" afscheid als redacteur van het blad,
dat deze week vóór 20 jaar door hem werd op
gericht.
Hij deelt daarin tevens mede, dat hij voorne
mens is op te treden als redacteur van „De So
cialist."
Mr. E. Fokker.
De heer Fokker, lid der Tweede Kamer, heeft
zich bereid verklaard binnen kort in het lokaal
„Cérès" te Schagen eene lezing te houden over
„Leerplicht."
Gewichtige bepaling
De ambtenaren der centrale controle van Ne-
derlandsche spoorwegen zullen, volgeDs het „U.
D.," in het vervolg 10 minuten langer mogen
besteden aan hun tweede ontbijt: in plaats van
12 tot 1 uur 15 minuten, zullen zij er zich
thans tot 1 uur 25 minuten aan kunnen wil
den.
Oude liefde roest niet!
Donderdag zullen in den echt worden verbon
dende portier en een verpleegde van het Lu-
thersche Oude Mannen en Vrouwenhuis aan de
Keizersgracht te Amsterdam.
De bruidegom heeft den respectabelen leeftijd
van 79 en de bruid dien van 82 jaren. In hunne
jeugd hadden zij reeds de kennismaking, waar
van dit huwelijk het gevolg is, aangeknoopt.
In het eerste nummer van Recht voor Allen,
verschenen onder de nieuwe redactie (de Heer
J. A. Bergmeyer), worden eenige woorden gewijd
aan den afgetreden redacteur, den Heer Domela
Nieuwenhuis.
Er wordt herinnerd, dat R. v. A. en de Heer
Nieuwenhuis bijna twintig jaren vereenigd zijn
geweest en dat de laatste gedurende dien tjjd
onvermoeid zijne ideeën in het blad verkondigd
heeft. 8
,En al zijn er nu een aantal bedillers" zoo
wordt verder gezegd „die van meening zijn,
dat hij dit niet goed heeft gedaan, of ook, dat
zij het zooveel beter zouden hebben gedaan, wij
meenen, dat, met voorbijzien van de gebreken,
die nu eenmaal alle menscben werk aankleven,
hij in het algemeen genomen geslaagd is in dat,
wat hij zich voorstelde.
„De arbeiders zijn wakker geschud en het socia
lisme is voor goed ingeburgerd.
„Zelfs de partijen, die vierkant tegenover D. N.
en het socialisme stonden, hebben de wisselwer
king der uitgestrooide gedachten ondervonden.
Het zich tooien bijwijlen met vederen, die eigen
lijk bij den socialistischen vogel bebooren, is een
onwraakbare getuigenis voor den grooten invloed,
dien D. N. op zijn tijdgenooten heeft uitgeoefend.
En in dit opzicht heeft hij ontegenzeggelijk veel
gewrocht, alleen door dengeno naar behooren te
schatten, die nog heugenis heeft van de jaren
vóór het verschijnen van Recht voor Allen."