Weekblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
N". 16.
Zondag 17 April 1898.
7e Jaargang.
Nieuwstijdingen.
AN
NIEUWE
AST
Dezt' courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
ABONNEMENTSPRIJS
voor Noordscharwoude, Oudkarspel, Zuidscharwoude en Br. op Langedijk
per drie maanden 50 ct., franco p. post 60 ct.
UITGEVER:
J. HL KEIZER.
BUREEL:
WoordscharwoiHle.
PKIJS DER ADYERTENTIËN:
Van 15 regels 30 ct., elke regel meer 5 ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
Itij «lil nummer behoort een
bijvoegsel.
Tram Alkmaar—Langedijk.
Wij hebben, daartoe in de gelegenheid gesteld,
Vrjjdagmiddag de plannen, teekeningen en be
grootingen van de ontworpen lijn, station, stal
len en remisen bezichtigd en van een en ander
inzage genomen.
Wij kunnen dus hieromtrent onze lezers eenige
mededeelingen doen.
In de ruime kolfbaan van den Heer Van der
Sleesen te Alkmaar, lagen de teekeningen in de
richting zooals de lijn met haar bochten en krom
mingen zal worden gelegd, op lange tafels uit
gespreid, in keurige volgorde.
De Heer J. J. Boogh gaf ons, daartoe bijge
staan door den Heer C. J. Ooms, bouwkundige
te Alkmaar, de noodige toelichtigen en verkla
ringen.
Het station met de remise, tuigkamer en paar
denstal voor 10 paarden zal indien de aan-
deelen allen worden geplaatst worden gebouwd
op het terrein, liggende naast de brugwachters
woning, tegenover het café van den heer Ilouter.
Het station heeft een wachtkamer, ruim ge
noeg voor 120 a 130 personen, een privaat, een
buffet en een kantoor, waarboven de woning voor
den chef wordt gebouwd.
Uit de remise houdt de lijn steeds de oostzijde
tot aan de grens van Noordscharwoude om dan
met een bocht naar de westzijde over te gaan
tot aan de kolt baan van den heer G. Slotemaker
te Oudkarspel.
Aanvankelijk was het plan de oostzijde te be
houden, doch doordat de aankoop van een ge
deelte van een perceel te. Oudkarspel mislukte,
moest van richting worden veranderd.
Een verbreeding van het beginpunt van den
Munnikerweg is noodzakelijk terwjjl eveneens
eene verbreeding van den weg op de grens van
den Munnikerweg en Oudorp moet plaats hebben
van ongeveer 1 M.
De Ilalvemaansbrug moet ongeveer 80 c.M.
worden verbreed, terwijl de oprit over een lengte
van 500 M. geljjkmatig moet worden verbreed
om in de lijn te komen met de breede laan, die
leidt naarder Iluigendjjk, enden Frieschen weg.
In den voorweg van Oudorp heeft de kruising
plaats met den Holl. ijzeren spoorwegen de lijn Alk
maarHoorn, waarvoor reeds de vergunning van
den Min. van W., H. en N. is verkregen,
met welke werkzaamheden'de II. IJ. 8. Mij. zich
zal belasten tegen vergoeding der kosten van
f1500.
Aangevraagd aan en reeds vergund is door den
raad der gemeente Sint Pancras bij het Café van
den Heer Greeuw een wisselplaats te mogen heb
ben. Van het schoolgebouw tot de wisselplaats
zal steeds stapvoets moeten worden gereden.
De z. g. Mirakelbrug onder de gemeente St.
Pancras, zal 33 cM. worden verlaagd en 1 M.
verbreed terwijl de oprit met 250 M. zal worden
verlengd.
De brug bij Geestmer-Ambachtsdjjk moet even
eens 1 M. worden verbreed. Waarschijnlijk zal
bij den weg, naar Heer Hugowaard in de Ge
meente Broek op Langedijk de tweede wisselplaats
komen, terwjjl het plan bestaat met het oog op
de geschikte plaats tegenover het perceel van den
Heer P. G. Duker de derde wissel te leggen.
Deze vergunning moet echter nog worden aan-
Door de concessionarissen wordt 't zeer wen-
scheljjk geacht, dat de Kromme brug te Zuid
scharwoude bij het leggen der lijn wordt ver
hoogd, zooals vroeger reeds bij de vernieuwing
der brug werd voorgesteld, doch waartoe de
Raad toen ter tijd niet kon besluiten.
Op dit besluit kan echter bij de tot standko-
ming der lijn door den Raad worden terug ge
komen.
Links van de kolfbaan van den Heer Slote
maker zal een remise worden gebouwd met
paardenstal, welk terrein door genoemden heer
aan de naamlooze vennootschap in erfpacht zal
worden afgestaan.
Bij het verstrekken der inlichtingen stond de Ilr.
Boogh zoo nu en dan stil, om in bijzonderheden
te vertellen welke moeieljjkheden overwonnen
zijn moeten worden om te komen zoo ver als men
nu was. Die moeielijkheden waren vele. En on
getwijfeld zullen er, indien het plan doorgaat
zich nog vele voordoen.
Niettemin, de heer Boogh schijnt er de man
niet naar te zijn zich te laten afschrikken, althans
naar wij mochten vernemen, schijnt reeds me
nige oogenschjjnljjk onoverkomenljjke hinderpaal
uit den weg te zijn geruimd.
De teekeningen, zooals ze voor ons lagen, ge
tuigen van een ondernemingsgeest die ons bewon
dering afdwingt. Doch ook de wijze waarop ze
zijn uitgevoerd mag worden geroemd.
De teekeningen der wegen, verduidelijkt door
de profielen, welke op elk blad zijn aangegeven,
in correctheid en netheid niets te wenscheö over
latende, pleiten voor de bekwame hand van den
heer Ooms terwjjl de Iieer A. Yis te Oudkarspel
mede rjjkeljjk zjjn aandeel toekomt voor de on-
berispeljjke uitvoering der teekening van de we
gen, van welke door hem voor de Gemeente
Oudkarspel en Broek op Langedjjk liggers zjjn
vervaardigd, en welke voor dit plan zoo uitstekend
dienst konden doen.
Mede dient nog vermeld dat de ljjn zal worden ge
legd op 1 M. spoorwjjdte waarop wagens zullen wor
den vervoerd ter breedte van 1,73 M. buitenwerks.
De Heer Boogh liet ons tevens een nieuwe
tramwagen zien naar welke de voor deze ljjn be
stemde zullen worden vervaardigd.
In den wagen zjjn aan weerszjjden en aan de
beide balkons aan de buitenzijde electrische schel
len aangebracht, die door een droge batterij in
werkiDg worden gesteld en welke 2 jaar kunnen
dienst doen. De passagiers geven dus, op den
knop drukkende, zelve het sein wanneer zjj de
tram willen verlaten.
Voorts is aan dit hoogst sierljjke rjjtuig een
nieuw reratoestel verbonden, waarop een gepaten
teerde Riedelsbel, die door een opwaartsche be
weging in werking wordt gebracht, zoodat de ge
wone schel vervalt.
Op hoogst gemakkeijjke wjjze wordt van rood of
groen seinlicht gewisselddoor een houten krukje
om te draaien verplaatsen zich de glazen, welke
zjjn bevestigd vlak voor het licht der lamp, die
aan de binnenzjjde is aangebracht, zonder dat
het aan de nette inrichting van het rjjtuig iets
schaadt.
Tevens kunnen wjj nog vermelden, dat voor
een bedrag van f 78000 aan aandeelen is geplaatst.
De begrooting is echter geraamd op f125.000,
zoodat nog voor een bedrag van 47000
gulden aan aandeelen moet worden geplaatst.
De explotatie-kosten worden geraamd op
f16880,— welk bedrag volgens de aangegeven
staat bjj een zuinig beheer nog hoog genoeg
is genomen om niet te worden overschreden.
Hoewel, naar de ervaring heeft geleerd één
rit, het bedrag per week gerekend, reeds meer
dan 13,50 heeft opgebracht en er minstens 74
ritten per week worden gedaan, heeft men ge
rekend op 74 ritten a f2,50 per week welke
een ontvangst per jaar van f 9620 oplevert.
Bjj de berekening der ontvangsten is het mini
mum aantal ritten genomen en de geraamde op
brengst per rit slechts voor 5/G in rekening ge
bracht.
Neemt men daarbjj de opbrengst van het goe
deren- en postvervoer, annonces in de wagens,
verpachting van buffet, verkoop van mest enz.
dan blij kt het dat de ontvangsten de uitgaven
eerder zullen overschrijden dan daar beneden
bljjven.
Sint Pancras, 15 April.
Woensdag werd in eene gecombineerde ver
gadering van den Gemeenteraad en het Polder
bestuur alhier, het adres behandeld van de Han
dels- en Landbouwvereeniging aan de Lange
djjk in zake de rattenplaag in deze streek.
Eene premie te zetten op 't dooden van rat
ten is voor ons dorp niet zoo'n eenvoudige zaak.
Een aanmerkeljjk gedeelte toch van den grond
in deze gemeente behoort niet tot de landerijen,
waaraan door de ratten veel nadeel wordt be
rokkend. Men vond het daarom niet billjjk, dat
de kosten van de bestrijding geheel werden ge
dragen door de gemeentekas en die van den pol
der. Het werd wenscheljjk geoordeeld, dat de kool
bouwers als de belanghebbenden ook iets bjjdroe-
gen. Daarom werd besloten die bouwers op te
roepen tot eene vergadering en hen voor te stel
len, naar proportie van hunne bouwerij bjj te dra
gen in de kosten en wel 3 cent per snees.
Deze vergadering nu had heden avond plaats.
Nadat de vergadering was geopend en de verga
derden met het besluit van den gemeenteraad
waren in kennis gesteld werd er gelegenheid ge
geven om met andere voorstellen te komen. Nu,
er werden nog al zoo eenige middelen aan de
hand gedaandoch de bezwaren waren telkens
van dien aard, dat men ten slotte met nagenoeg
algemeene stemmen met bovengenoemd voorstel
meeging.
Iedere bouwer dus zal 3 cent per snees bjjdra-
gen, terwjjl uit de gemeentekas 60 gulden sub
sidie zal worden verleend pn eene even groote
som uit de kas van het polderdistrict Sint Pankras
van Geestmer-Ambacht.
De aanwezige bouwers gaven op, hoeveel snees
land zjj in gebruik hadden en dit aantal was
ruim 6000. Er is dus voorloopig te beschikken
over eene som van 300 gulden, waarvoor, daar
de premie op 10 cent werd gesteld, alvast 3000
ratten kunnen worden gevangen. De bouwers
moeten zelve voor de knippen zorgen. Wensche
ljjk werd het geacht 1 knip te zetten op de 5
snees land, hoewel dat niet als eene verplichting
werd beschouwd.
Er werd nog gevraagd, of voor jonge ratten
ook 10 cent werd betaald, welke vraag door de
meerderheid der vergaderden bevestigend werd
beantwoord.
Een aardig zaakje kan dit alzoo worden voor
hen, die een nest met een dozjjn of meer jonge
ratten weten machtig te worden. Alleen de aan
gesloten bouwers hebben recht op de premie.
Een der aanwezigen belastte zich met het aan
schaffen der knippen, zoodat staande de verga
dering reeds eene flinke bestelling werd gedaan
Eene commissie van drie bouwers belastte zich
met de verdere regeling der zaak, terwjjl werd
vastgesteld, dat de gevangen ratten Dinsdag-, Don
derdag- en Zaterdagavond kunnen worden inge
leverd.
En nu maar op de jacht!
Het Haarl. Dagblad meldt
Een van onze Kamerleden heeft, toen hij
onlangs bjj II. M. de Koningin-Regentes op
audiëntie was, van een van de leden der hof
houding, die op de hoogte zjjn kan, vernomen
dat op den aanstaanden verjaardag van H. M.
Koningin Wilhelmina Hare verloving zal wor
den openbaar gemaakt met den prins van Sak
sen-Weimar-Eisenach.
Met het oog op de, bjj de redactie van
Haarlem's Dagblad bekende, bron, acht dit blad
het bericht zeer geloofwaardig.
Zooals bekend is, was uit het huweljjk van
II. K. II. prinses Sophie der Nederlanden met
den groothertog van Saksen-Weimar-Eisenacb,
behalve twee dochters, slechts één zoon gebo
ren, welke op 50jarigen leeftijd is overleden,
nalatende twee zoons.
De oudste, erfgroothertog Willem Ernst, is
21 jaar oud, en in de rechten getreden van
zjjne grootmoeder, wat de Nederlandsche kroon
betreft, welke echter niet tegeljjk met die van
een ander land mag worden gedragen. De
tweede zoon, prins Bernhard Hendrik, is 19 jaar.
Op dezen laatsten doelt dus hljjkbaar het boven
staande.
Theorie en Praktijk.
Aan de „Tel." wordt uit het noorden van
ons land het- volgende geschreven
Een denkbeeld zouden we in het ontwerp
van de wet op den leerplicht, en natuurljjk ook
in de wet zelve, gaarne zien opgenomen. Het is
diter kome meer bancl, meer gemeenschap
tusschen onderwijzers en de ouders der leer
lingen.
Aldus dr. A. W. Bronsveld in zjjn kroniek
in „Stemmen naar Waarheid en Vrede."
We zjjn overtuigd van de uitstekende wer
king van zoodanig artikelde onderwijzer be-
zoeke van tijd tot tjjd de ouders van zjjne leer
lingen, om met hen de belangen van het voor
werp van beider aanhoudende zorg te bespreken.
Dat echter de onderwjjzer in zeer vele huis
houdingen zeer onwelkom zou worden ontvangen
en alle goede bedoelingen daar op den onwil
van den kant der ouders zouden afstuiten, moge
blijken uit de volgende historische schets.
't Is onvriendeljjk buiten ruw
de Maartsche noord ooster jaagt woest de Maart-
sehe sneeuwbuien tegen de ruiten, en dwingt
ons binnen te bljjven
Door dat gedeelte van zjjn ruiten, wat de
woeste sneeuwbuien doorzichtig hebben gelaten,
werpt een jong onderwjjzer een verdrietigen blik
op de neerdwarrelende lentesneeuw.
"Lente sneeuw." Er is min of meer har
monie tusschen den jongen man en de jeugdige
natuur de strijd tusschen de lente en den grijzen
bulderaar schjjnt hem eene veraanschouweljjking
van eigen strijd
Op tafel voor hem liggen eenige opengeslagen
cahiers, aanteekingen over opvoedkunde, dictaten
van vroegere leermeesters. Bjj het lezen had
hij zich teruggedacht in den tjjd, toen die aan
teekingen waren gemaakt't was hem, alsof hjj
nog de stem hoorde van den ouden leeraar
Onderwijzers, bezoekt de ouders uwer leerlin
gen
Ja! hjj had indertjjd goed begrepen en zich
stellig voorgenomen, naar die woorden te han
delen want hjj wist, die schoono theorie
in toepassing gebracht, moest goed werken op
het onderwijs
Hjj had het zich voorgenomen en. ja!
lezer, ook naar zjjn voornemen had hjj gehan
deld. Overtuig u!
't Is elf uureen zestigtal leerlingen
verlaat het lokaal van onzen opvoeder en ver
spreidt zich, buiten gekomen, in alle richtingen
misschien blij, dat de bedompte school weer voor
een paar uren gesloten is.
Ook de onderwjjzer spoedt zichnaar
huis?...neen; met klokke elf is zjjn plicht als
opvoeder nog niet geëindigd, ook buiten de school
reikt zjjne werkkring.
De klassen monsterend, had hjj een paar zjjner
leerlingen gemist, en op zjjne vragen „wie van u
weet, waar die kinderen zjjn", waren de antwoor
den gekomen: „Piet heeft koorts, meester" en
„Jan moet vader helpen" en „Hendrik"
Niemand had geweten waarom hij de school ver
zuimde, ten minste niemand had antwoord kunnen
of durven geven. De onderwijzer kende Hendrik.
Reeds eens was hjj bjj zjjne ouders geweest, omdat
hun jongetje toengestolen had, en hoewel
hjj er toen niet heel vriendeljjk was ontvangen,
spoedt hjj zich weeï naar hunne woning, om met
hen te beraadslagente beteren, wanneer
zulks mogeljjk is. „Bezoekt de ouders", hadden
immers zjjne leeraars gezegdzeiden immers
oubekede bevestigde hjj zelf.
„Daor is dei dsche koster alweer om
onze Hendrik" zegt vrouw M. tot haar echtge
noot, die in het achterhuis bezig is brandhout
te maken.
„Wat?.... wacht maor!"
De vader stuift op, loopt zjjne vrouw voorbij
en buldert den man, die gekomen is, om zjjn
kind te bewaren, te redden, te gemoet: „zeg is,
doewat hès mit mien jong te maoken, as
nait gauw maoks, da's hier weg koms, den
enz."
We willen u de verdere uitbraking van het
ondier sparen.- -
't Is buiteu onvriendeljjk, ruwverdrietig
staart de onder wjj zer naar buiten en zuchtschoone
theorielastige praktjjk".
Reclame.
In het Centraal Israëlietisch Weekblad maakt
de einenaar van een Beignet-kraam, welke hjj
voor de voorjaarskermis op 't Amstelveld heeft
opgeslagen, in een advertentie, op de volgende
origineele wjjze reclame voor de zaak:
„Fransche of Nederlandsche
Beignet-kraam
Als volbloed Nederlander behoorende tot het
land met recht de bakermat der vrijheid genoemd,
gruwt men in den laatstan tjjd over het gewel
dige onrecht dat in Frankrjjk tegenover een op
losse gronden veroordeelden kapitein gepleegd is
en zjjn verdediger Zola met smaad en schimp
overladen is en ook nu heeft men een man, om
dat hjj een getrouw verslag van dit gebeurde aan
het „Handelsblad" gaf, nameljjk mr. Israëls, uit
het land willen bannen.
Amsterdammers, zult ge door Fransche Beig-
netkranien boven de mijuc te begunstigen met
dat begane onrecht willen instemmen Neen,
dat zult ge niet, daarvoor zijt ge Nederlander
die met kracht on geweld in de bres gespron
gen zjjt. Komt dan allen in mjjn kraam, mjjn
van ouds bekende echt Nederlandsche kraam