Brieven uit „de Streek". Be oorlog tusschen, Spanje en de Vereenigde Staten. den en dat jl. Zondagvoormiddag tijdens de gods dienstoefening een der assistenten van de collec tanten de ruim 70-jarige bestedeling De J.— na afloop der collecte werd gesnapt, juist toen hjj een greep in den goed gevulden buidel deed. Uit het daarop door de politie ingesteld on derzoek, kwam al heel gauw aan het licht, dat men in De J. ook den dief van het bankbiljet had gevonden, zoomede dat deze het gestolene bij een familielid had in bewaring gegeven. Hoe wel men De J., niettegenstaande hjj nogal mis bruik van sterken drank maakt, uit medelijden en met het oog op zijn hoogen leeftijd tot heden in het gesticht had geduld, moest thans zijn ont slag wel volgen. In afwachting wat de rechter voor hem zal beslissen, heeft voorloopig het armbestuur zich over hem ontfermd. Vreeselijke toestand. Da Costakade 106, Amsterdam, woont het echtpaar B., waarvan de man bakkersknecht is en de vrouw uit werken gaat. Hun huwelijk is gezegend met zes kinderen van 1, 2, 3, 5, 10 en 13 jaar. Dinsdagmorgen verliet de vrouw, evenals haar man, de woning en liet de vier jongste kinderen onverzorgd ach ter de twee oudsten liepen haveloos op straat. Tegen den middag kwam de heer H. uit Apeldoorn, eigenaar van het huis, de huur op halen, doch vond niemand thuis. Hij opende de deur, maar sprong achteruit toen hem een walm van stinkende lucht uit het vertrek tegen kwam. Hij riep een paar buurvrouwen en trad met haar de kamer binnen. Ontzettend schouwspel Een kind van nauwelijks één jaar lag onder een stuk zak in een eierenkist, half naakt, uit geteerd, de beentjes krom getrokken, de armpjes waren niet meer dan vel en been. Een kind van twee jaar zat op den grond, gedekt met een jas, het derde liep bijna naakt over den vloer en het vierde zat inééngehurkt in een hoek, stom voor zich uit te staren het had een groot gezwel aan de kin. In het vertrek heeischte de grootste wanorde en het vuil lag overal op den grond, een reuk verspreidend, die meer dan walgelijk was. Niemand was daar om hulp te verleenen. Een dokter werd ontboden en deze adviseerde, dat het kind met het gezwel onmiddellijk in het gasthuis zou worden opgenomen. Toen de vrouw Dinsdagavond thuis kwam, vopd een onbeschrijfelijk tooneel plaats. De ge- heele buurt was in groote beroering. Al die saamgepakte menschen, mannen, vrouwen en kinderen stormden op de vrouw los en hadden haar zeker in den volsten zin van het woord „gelyncht", had het mensch niet de trap van haar woning reeds bereikt, beschermd door eenige politieagenten, die de tierende menigte met den wapenstok op een afstand hielden. De opgewon denheid der menigte werd er echter niet minder om een langdurig gesis en gefluit liet zich hooren en opnieuw werd alles in den breede besproken. De vrouw, die zooeven het bewuste perceel binnenging, was de moeder van het 6-tal kinde ren, die geheel en al door haar verwaarloosd waren en in een hoek van de kamer, waar de familie woonde, van gebrek lagen te sterven. Afschuwelijk zijn de verhalen, die over deze kinderen in omloop waren De moeder van de stakkerds, zoo vertelde men, zag nooit naar haar kinderen om brood kregen ze zelden of nooit, en naar school kon den ze niet gaan omdat hun toestand dit niet toeliet. En dan volgden opnieuw beschrijvingen. Hun gezichtjes waren geheel veretterd, ze had den de kracht niet meer om te loopen, een hun ner, een meisje, had een doorgelegen rug en ieder uur kon haar laatste zijn. Kortom men verhaalde de afgrjjseljjkste dingen omtrent de verwaarloosde schapen. Zij die het vertelden, hadden hen gezien, met eigen oogen, want bij afwezigheid van de moeder de vader was en is nog zoekgingen buren wel eens naar boven om den schepseltjes eenig voedsel toe te dienen. Wij hebben ons van morgen zegt het N. v. N. persoonlijk overtuigd van den schande lijken vervuilden toestand, die in de kamer heerschte. Wij stommelden de trap op en kwamen voor een gesloten deur. Na herhaald geklop werd open gedaan. Yrouw B., zeer haveloos gekleed, liet ons binnen. De lucht was bijna niet om uit te houden en wij bleven er dan ook slechts kort. In dien tijd had het volgend gesprek plaats. Yrouw B., wat is het hier in èn in smerig. Kunt ge hierin geen verandering brengen? Smerig, mijnheer? Och, dat gaat wel. Waar zjjn uw kinderen? De lieverds zitten in de achterkamer, kijk u maar. Wij gingen er heen, maar konden er onmogelijk lang vertoev.en. Het was te erg. Wat wij hier boven meedeelden, is veel te zacht uitgedrukt. Ruw greep de vrouw het wicht van één jaar uit het eierkistje en zei„Is dit wurm niet goed gekleed P"woest rukte zij een stukje hemd van het lijfje en gooide het weer neer in het kribbetje. Het tweede kind met het gezwel zat inéénge hurkt op een stoel, nummer drie lag op den grond met uitslag in het gezicht, zweren op het hoofd enz. Dit zijn vluchtige indrukken. We konden er om den stank niet langer blijven. Het is niet erg, mijnheer, zei de vrouw huilend, het is niet ergWel erg is, dat mijn man geen cent thuis brengt en ik geen geld heb Kan en mag die toestand nog langer zoo blijven Juwelier: Ja dame, nu heb ik u alle ringen laten zien die ik voorhanden heb. Dame: Och, weet u, mijn dochtertje is pas 12 en eigenlijk nog te jong voor een ring. Ik zal maar wachten tot ze 15 is. Juwelier: Heel goed dame, gaat u zoolang zitten De Kievit. Onder de nuttige vogels van den landbouw neemt de Kievit de eerste plaats in. Ziet hem dagelijks duizende insecten verdelgen, die in de wei- en bouwlanden onberekenbare schade kunnen toebrengen, ja zelfs hunnen schade lijken invloed op de melk der grazende dieren, in zonderheid onze koeien, doen gelden. En toch, waarschijnlijk uit onkunde, worden de eitjes van dien nuttigen vogel geregeld ge raapt, ook zelfs door sommigen nog in den ver boden tijd. LandbouwersZiet het grootste nut van den Kie vit in; gaat het zoeken hunner eieren op uwe lan derijen tegen. Gaat ook in den herfst liet schieten en vaDgen van die nuttige vogels tegen,'t welk thans ook bij de Wet streng is verboden. Ook Leeuwerikken, Lijsters en alle andere in secten-etende vogels dienen door iedereen be schermd te worden. In streken waar veel jacht op deze diertjes en op hare eitjes gemaakt werd, zoodat eene bijna totale vermindering was waartenemen, namen de insec ten in zulken verbazenden omvang toe, dat eene mislukking, van vele gewassen en houtsoorten volgde. .XXIX.- Werd tot voor enkele dagen algemeen geklaagd over den tragen groei der vroege aardappelen, sedert is daarin een gunstige verandering te con- stateeren. De flinke regenbuien en eene milde temperatuur hebben aan de akkers een geheel ander aanzien gegeven. De bloemkoolplanten hadden hare heldergroene kleur verloren en zagen rood van de koude en de meirapen toonden slechts eene uiterst langzame ontwikkeling. Thans kan men de groei der aardappelen bij den dag op merken, de bloemkoolplanten zien opfleuren, ter wijl de Meirapen het er op schijnen te zetten om, in overeenstemming met haren naam, nog in deze maand de vereischte grootte te bereiken. Bjj gunstig weder zullen dan ook zeer waarschijn lijk in deze maand de eerste rapen wel kunnen worden geplukt. Zjjn wjj sedert enkele jaren ge woon ook de eerste aardappelen in de laatste dagen dezer maand af te leveren ditmaal zullen wjj, hoe snel zjj thans ook ontwikkelen, wel tot de maand Juni dienen te wachteu. Een kjjkje over het veld, bjjv. boven van den zeedijk af, levert een heerljjk gezicht op. 'tls waar, de bloemen ontbreken nog, doch een wandeling door de Streek, door Venhuizen en Hem vertoont ons daarentegen de duizenden pereboomen in feestdos. Is men tot nogtoe over den stand der akkerge wassen zeer tevreden, ook onze vruchtboomen beloven een goeden oogst. De pereboomen zjjn rjjk bezet met bloemen en de appelbloesem begint reeds te blinken. Eenige dagen helder, zonnig weer, met een zacht windje zou de bevruchting zeer bevorder- ljjn. De perzikboomen hebben rjjk gebloeid en het vruchtbeginsel vertoond zelfs reeds eenige zwelling. Blijkbaar hebben zij dus van de nacht vorsten, die tijdens den bloei voorkwamen, zeer weinig geleden. De snelle ontwikkeling der ge wassen komt niet alleen onzen tuiniers, vruchten kweekers, bouwers en boeren ten goede, ook de arbeiders en vooral de zoogenaamde losse werk lieden begroeten haar met vreugde. Hoe fel de strjjd tegen het onkruid jaarljjks ook wordt ge streden, steeds vertoont het zich weer en vooral thans vertoont het zich allerwege. Kan men er bjj matigen groei met eigen volk meester van bljjven, thans wordt daartoe de hulp der losse werklieden noodig. Is aan de Langedjjk de verzending van kool, bljjkens het vorig nommer van dit blad, nog niet geheel gestaakt, na slechts enkele weken denken wjj de campagne weer te openen. Hoe druk wjj overigens dezen winter hebben vergaderd en hoe er ook is gestreefd naar ver meerdering van het aantal markten, toch zal daarin waarschjjnljjk geen verandering komen. Zooals ik u reeds vroeger mededeelde, besloot de luinbouwvereeniging „de Streek" de beraad slaging daarover tot den herfst te verdagen, ten einde de vereeniging „de Tuinbouw" gelegenheid te geven, aan gegronde wenschen te gemoet te komen. Te Hoogkarspel evenwel scheen men beslist tot oprichting eener eigen markt te zullen over gaan. Zelfs nabjj gelegen gemeenten, als Ven huizen, Wervershoof, Westwoud en Blokker slo ten zich bjj die beweging aan. Niemand twjjfelde er dan ook aan of de markt zou tot stand komen, doch nadat op verschillende vergaderingen de wenscheljjkheid was uitgesproken, wordt van de geheele zaak niets meeer vernomen. De vereeniging „de Tuinbouw" zal zich dus in het aanstaande seizoen, nog niet ongerust be hoeven te maken over geringeren aanvoer. Bljjkens een bericht in de Enkhuizer courant staat ons eene belaqgrjjke wijziging, die wellicht zeer in het belang van onzen handel kan zjjn, te wachten in het goederenvervoer naar Noord- Duitschland. Kan het vervoer van geladen wag gons thans slechts langs een omweg geschieden, zulks zal in 1899 niet meer noodig zjjn. Tegen dien tijd zal nl. een stoompont in dienst worden gesteld, waarmede de waggons van Enkhuizen naar Stavoren vice versa zullen worden vervoerd. Deze pont verkrijgt eene lengte van 65 meter en wordt voorzien van dubbel spoor, waardoor het mogeljjk zal zjjn tien geladen vjjftien-tons waggons over de zuiderzee te vervoeren. Reeds werd de opdracht tot den bouw van dit vaartuig, door de directie van de H. IJ. S. M., aan eene Nederlandsche fabriek gegeven en wordt de vol tooiing tégen Februari van het volgende jaar tegemoet gezien. Voldoet een dergeljjk vaartuig tot het overbrengen van goederentreinen, dan is misschien den tjjd niet ver, dat wij op een reisje naar Friesland onze coupé niet meer behoeven te verlaten, hoewel zjj, die last van zeeziekte hebben, zich nog geen illusieës hebben te vormen, dat zjj ook daarvan zullen worden bevrjjd. K. Van hier en ginds. „De liefde is blind" zegt het spreekwoord, maar een meisje te Assen., dat ongenoegen kreeg met haren vrjjer, zag toch heel goed de Drentsche Hoofdvaart; ze sprong er in. Toen ze 't natte water voelde riep ze om hulp, doch toen die ver leend werd was 't reeds te laat: zjj werd leven loos opgehaald. Een waarschuwend voorbeeld voor allen, die minnen, om zich niet door de liefde te laten overheerschen. Evenmin echter mag drift een mensch de wetten stellen. Een scharensljjper te Kollum had bij na daarvan de onaangename gevolgen ondervonden. De justitie uit Leeuwar den heeft daar een onderzoek ingesteld, omdat een 10 jarige knaap zou zjjn overleden tenge volge van hem dooreen scharensljj per toegediende slagen. Bjj de lijkschouwing bleek echter niet,^ dat de dood een gevolg is geweest van de mis handeling, en de scharenslijper, die reeds gearre steerd was, werd weer op vrjje voeten gelaten. Ook te Sneek liet iemand zich door zjjn drift bjjna te ver voeren. Iljj had in een vochtpartjj iemand zoodanig tegen 't hoofd geslagen, dat deze, naar men zei, aan de gevolgen was bezwe ken. Na justitieel onderzoek en doodschouw bleek echter, dat de overledene geen gewelddadigen dood was gestorven. Yan de dooden niets dan goeds; of dit ook gezegd kan worden van de Am- sterdamsche Lantaarn, waarvan deze week do laatste nummers werden verkocht? In elk geval zal 't merkbaar zjjn in de straten der Am stal- Stad; niemand bljjder dan de politieagenten, die handen vol werk hadden met de lastige colpor teurs van dat schendblaadje aan 't „Bureau" te brengen. Wie dus zjjn fondsen in „de Lantaarn" had gestoken, móet ook al weer naar andere geldbelegging uitzien. Maar 't is tegenwoordig moeilijk zjjn geld zoo te beleggen, dat het over eenige tientallen van jaren nog evenveel waard is. In 't N. van Friesland was vroeger de raad: „Koop er kleimodder voor," later in Groningen „koop eikenhout voor scheeps bouw." De eene raad is al even verkeerd uitgekomen als de andere. Door de jjzcren scheeps bouw zjjn zelfs de dure gebogen stammen voor een appel en een ei te koop. Zoo onzeker zjjn de tijden. En eigenaardig zjjn de tjjden niet minder. De hertog van York, kleinzoon van Engelands Ko ningin en' toekomstig troonopvolger, wou graag vlagofficier bjj de Britsche marine worden. De admiraliteit heeft echter bepaald, dat hjj eerst een jaar in werkeljjken dienst moet zjjn als scheeps bevelhebber. „Is het niet eigenaardig," zoo lezen we in „De Tel"., dat de machtigste Koningin der aarde zooveel eerbied heeft voor de militaire hiërarchie, dat zjj die niet schenden wil, zelfs niet voor den vorm, ten behoeve van haar eigen kleinzoon?" Wjj op onze beurt vragen Is't niet eigenaardig, dat in „de groote pers" op 't „ei genaardige dezer eigenaardigheid," gewezen kan worden Bewijst dat niet, dat men gewoonljjk die eigenaardigheid niet in praktjjk brengt, en dus vergeet, dat een krullejongen nog nooit met een tooverslag tot meestersknecht kon worden bevorderd? Als dat mogeljjk was, zouden de schildersgezellen te Groningen, onmiddelljjk al len meestersknechts moeten worden. Licht werd dan bun eisch, 5 ct. loon per uur meer, ook di rect ingewilligd, nu kunnen ze van de patroons maar 2 ct. per uur meer krijgen, en dreigen met werkstaking. Zoover is 't echter niet gekomen men heeft een accoord getroffen en de zaak ge lukkig in 't reine gebracht. Gelukkig, zeggen we, omdat er reeds leed en verdriet genoeg in de wereld is, én men het dus niet dan in zeer groote noodzakelijkheid nog moet vermeerderen. Nauweljjks hebben we dit voorjaar eenige warmte gehad, of er vallen reeds weer ongelukken te vermelden door het hemelvuur aangericht Te Neerbosch en te Eenrum brandde een groote boerderij af, te LeuvenJheim bjj Brummen een landbouwerswoning enz. Voegden we hierbjj wat door „oorzaak onbekend" verbrand is, dan zouden we nog al zoo iets te vermelden hebben. Zoo brak te Zaandam in eene woniug brand uit, te Scheveningen iu een chocoladefabriek en te Zalt-Bommel brandde een logement af. Te Lyon sloeg de bliksem in de geleidingsdra den van den electrischen tram. Gelukkig werd niemand gekwetst, doch alle rjjdendc electrische trams in die stad stonden plotseling stil, maar werden niet beschadigd. Liep dit ongeval dus zeer goed af, treuriger gebeurde er te Marseille. Bjj de legeroefeningen in den omtrek dier stad is een compagnie infanterie, die met gevelde ba jonet een „vjjandeljjke" compagnie vervolgde, bjj een bocht van den weg in botsing gekomen met een escadron huzaren, in vollen draf. Zeven tien mannen werden gewond, waarvan tien zeer ernstig. Beter gebruik maakte een jachtopziener der Koningin van zjjn wapens. In den vjjver, achter het paleis te Soestdijk schoot hjj twee prachtige vischotters. Hjj keek dus beter uit, dan sommige neringdoenden te Meppel. Er kwamen luidjes in den winkel vragen naar zilveren geld stukjes van dit of dat jaar, en als men in de winkellade ging zoeken, waarbjj de vragers dap per meehielpen, ontdekte men later, dat menig geldstukje verdwenen was in de zakken der be hendige muntverzamelaars. Men zjj op zjjn hoede! Buitenland. In het begin van de week giste men nog. Van beide zjjden werd vrees gekoesterd omtrent de plannen der oorlogvoerende partjjen, maar men kon niet vermoeden, dat reeds een beslis sende slag werd geleverd of zeer spoedig zou plaats hebben. Tegenstrijdige berichten kwamen tot ons. Eerst heette het dat de Amerikanen een nederlaag bjj de Phillippjjnen hadden geleden, daarna dat aldaar een zeeslag was gevoerd, waarbjj twee Amerikaansche schepen met 500 man verloren was gegaan en een gedeelte der Spaansche vloot was vernietigd, in een telegram uit Honkong aan het „Journal14 op den 1 Mei afgezonden, werd melding gemaakt dat nabjj Honkong een verwoede zeeslag had plaats gehad waarin de Amerikanen de overwinning hadden behaald; de slag, heette het verder, was heftig maar kort. Het vermoeden, dat, wanneer het eenmaal tot een treffen zou komen, de Amerikaansche vloot de overwinning zou behalen, werd dan ook spoedig genoeg bevestigd. Den 1 Mei 's morgens om vjjf uur vertoonde het Amerikaansche escader zich voor de Baai van Manila en opende onmiddelljjk een hevig kanonvuur op het Spaansche escader en de forten. Het gevolg van dezen aanval was, zoo heet het in de eerste telegrammen, dat het Ameri kaansche escader zware verliezen leed en tot terugtrekken werd genoodzaakt, na een hard- nekkigen slag bjj Cavite. Evenwel, de waarheid zou spoedig bljjken uit de publicatie van een rapport, van admiraal Montego, door de bureaux van het Departement van Marine te Manila. Dat rapport spreekt van ernstige verliezen, het verbranden van het admiraalschip „Maria Christina" en het laten zinken van verscheidene schepen, om ze maar niet in handen van den vijand te laten vallen. De tijdingen, zoo liet de minister zich uit bjj het uiteengaan van den ministerraad te Madrid, waren onaangenaam, maar eervol. Ook de Ma- dridsche pers is eenstemmig van oordeel, dat de dag waarop de slag werd geleverd treurig doch roem rjjk i3 geweest. Het feit is dan ook, dat na een snelvuur, dat twintig minuten duurde, de Spaansche vloot was vernietigd. De Spanjaarden vochten dapper en hebben tal van gewonden. Niettegenstaande deAmerikanen kunnen juichen over de behaalde overwinning door hun over weldigende overmacht, hadden zjj toch niet ge rekend op zoo groote krachtsontwikkeling der Spanjaarden, waardoor zjj aanvankeljjk niet heb ben verkregen hetgeen zjj hadden gehoopt, n.l.: de inneming van Manila. Het „Journal" wist den 3en Mei echter mede te deelen, dat Mc. Kinley eene officiëele mededeeling had ontvangen van admiraal Dewey,dat Manila zich had overgege ven. Nader is dit bericht echter nog niet beves tigd, De tjjding van de nederlaag der Spanjaarden bracht in Madrid groote beroering te weeg. Te Madrid en enkele andere steden is de staat van beleg afgekondigd. Nadere bezonderheden omtrent den zeeslag schjjnen grootendeels onbekend. De Spaansche vloot is verslagendat is het eenige, waarvan men zeker is. Men heeft mede- ljjden met de Spanjaarden, doch men had geen anderen uitslag verwacht en men voorspelt het escader der Kaap-Verdische eilanden een gelijk lot. Dit escader kan overtuigd zjjn, dat het een ontmoeting met de Amerikaansche schepen zal hebben, zoodra de schepen, die op kondschap zjjn uitgegaan, bericht hebben aangebracht, waai de vjjand zich bevindt. Men maakt thans toebereidselen voor een Ame rikaansche expeditie, die de Philippjjnen moet veroveren. Het is voor het eerst in de geschie denis van Amerika, dat de troepen der republiek gebruikt worden tot het in bezit nemen van een vreemd land. Ongeveer vjjf duizend vrjjwilligers zullen van Californië en de omliggende staten gezonden worden, terwijl uit een telegram aan de Times bljjkt dat het Amerikaansche plande Campagne gericht is op het bezetten van Porto- rico, en dat de regeering dit voor goed wil houden voor kolenstations. Uit de verschillende berichten valt niet met juistheid te constateeren, hoe het verder verloop van den oorlog zal zjjn. Als vaststaande mag evenwel worden aangenomen, dat aan een inval op Cuba een nieuwe nederlaag der Spanjaarden moet voorafgaan. Men zal zich voorloopig verge noegen met het zenden eener expeditie, die, als ten minste de „Herald" goed is ingelicht, van Tampa moet zjjn vertrokken, ongeveer vier of vjjfduizend man sterk is en in de nabjjheid van Matanzas aan land zal trachten te komen. Aan deze landingsplaats zal dan een depot ge vestigd worden, van waar uit de „reconcentra do's" van het noodige kunnen worden voorzien. Verder schijnt men voorloopig niet te willen gaan, omdat men eenigen angst koestert voor het Spaansche escader, dat, naar gemeld wordt, naar Cadix is teruggekeerd waarschijnljjk om versterking te ontvangen van de schepen, die in deze haven liggen en waarnaar metgroo- ten jjver voortdurend gezocht wordt. Als het tot een ontmoeting komt tusschen dit escader en de Amerikaansche vloot, kan men er van verzekerd zjjn, dat ditmaal de beste Ame- ricaansche schepen aan het gevecht zullen deel nemen. Nu heet 't wel, dat president Mac Kinley in een gesprek verklaard heeft dat hjj geen vero- veringskrjjg bedoelt, dat hjj tevreden zal zjjn met een gepaste schadeloosstelling voor de door de Vereenigde Staten ingevolge den oorlog ge leden schade aan goed en bloed en dat hjj geen uitbreiding van grondgebied wil en wel heeft de oud-president Harrison te Norfolc in Yirginië betoogd, dat de Amerikanen geen jjdelen roem najagen, dat zjj de belangen der menscheljjkheid verdedigen, dat er geen vergrooting van grond gebied geduld zou worden en dat belangeloos heid de nationale politiek moet zijn, doch dat zijn alles woorden De een heet de Philippjjnen met de hoofdstad Manilla een mooie aanwist voor Amerika, do ander ziet in een ruiling met Engeland meer heil en ondertusschen overweegt men te Washing ton do inbezitneming van de Canarische eilan den, wordt te Villejo in Kalifornië een bezet-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuwe Langedijker Courant | 1898 | | pagina 2