NIEUWE
Weekblad voor LANGEDIJ K en Omstreken.
N". 20.
Zondag 15 Mei 1898.
7e Jaargang.
N ieuwstij dingen.
LAiGEDIJKER EOIRAAT
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
ABONNEMENTSPRIJS
voor Noordscharwoude, Oudkarspel, Zuidscharwoude en Br. op Langedijk
per drie maanden 50 ct., franco p. post GO ct.
UITGEVER:
II. KEIZER.
BUREEL:
Noordscharwoude.
PRIJS DER Al) VERTENTIËN:
Van 15 regels 30 ct., elke regel meer 5 ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
BEij dit nummer behoort een
bijvoegsel.
Baron von Beuter,
de
Er is zeker geen naam op de geheele wereld,
welke vaker geschreven, gedrukt en gelezen wordt
dan die van dien man. En toch zjjn er betrek-
lijk weinigen, die zich een duidelijke voorstelling
weten te maken, omtrent de belangrijkheid van
de werkzaamheden, de verdiensten en het leven
van dezen man; von Reuter, die in zekeren zin
de vader is van de courant, zooals wij die nu
kennen, welke ons geregeld een overzicht geeft
van de wereldgebeurtenissen, gedurende de laatste
vier-en-twinlig uren voorgevallen.
Reuter's correspondenten zijn over de geheele
wereld verspreid. Reuter slaapt nooit. Zoowel des
nachts als overdag snellen de tijdingen van Reu
ter over den bodem van den Oceaan over bergen
en dalen en des morgens en des avonds bij het
ontbijt of na het diner lezen we ze, zonder er
veel bij na te denken of ons te verbazen over
de snelheid, waarmee zij ons onder de oogen ko
men. Voor veertig jaren zou zoo iets onbegrijpe
lijk zijn geweest. De telegraaf diende toen nog
niet voor de systematische verspreiding van nieuws
tijdingen. Men had toen nog slechts eukele tele
graaflijnen en de seinkosten waren enorm hoog,
zoodat uitgebreide telegrammen ver boven de
krachten van de toenmalige dagbladen gingen.
De man, die daarin verandering bracht was
baron Von Reuter, toen nog niet geadeld, die
thans den eerbiedwaardigen ouderdom van 81
jaren heeft bereikt.
Julius Reuter is een Duitscher van geboorte
en aanschouwde in 1816 te Kassei het levenslicht.
Als knaap van 13 jaren kwam hij als klerk op
het kassierskantoor van zijn oom, waar hij meer
dere jaren werkzaam was. Hij kwam in aanra
king met den beroemden professor Ganss, wien
hij gelegenheid had eenige kleine diensten te
bewijzen. De professor begon belang in den jon
gen man te stellen en noodigde hem uit om zijn
proefnemingen en onderzoekingen op het gebied
der telegraphie bij te wonen. Zoodoende werd de
jonge Reuter vertrouwd met de techniek van de
telegraaf.
De eerste telegraaf op- het Continent werd in
1849 tusschen Berlijn en Aken in werking ge
steld. Het succes, dat met de openstelling van
deze lijn werd bereikt, overtuigde Reuter, dat er
een nieuwe aera was aangebroken voor de cor
respondentie en hij besloot om, terwijl hij het
publiek er de voordeelen van liet genieten, zelf
er zaken mee te doen.
Eerst opende hij te Aken een bureau en zond
correspontenties en nieuwstijdingen naar andere
voorname plaatsen, ook in het buitenland, met
name Brussel, door middel van postduivenop
die wijze kwamen zijn berichten daar soms 6 a 8
uren vroeger dan die, welke met den trein waren
verzonden. Langzamerhand werd het telegraafnet
uitgebreid en weldra bestond er kans, dat er een
rechtstreeksche telegrafische verbinding tusschen
Berlijn en Parijs zou gereed komen. Tusschen die
plaatsen op het traject Berljjn-Parijs, waar de te
legraaflijn nog niet was gelegd, onderhield hij
door middel van ruiters een soort van courier-
dienst, welke de berichten weer overbrachten
naar liet naaste telegraafkantoor, tot zo eindelijk
Parijs bereikten.
Toen de kabel Calais—Dover was gelegd, bracht
Reuter zjjn bureau naar Londen over, en liet zich
als Engelschman naturaliseeren.
Hij zag in dat Engeland het eenige land waar
vrijheid van drukpers heerschte hem slechts de
gelegenheid bood om een onafhankelijk persbu
reau tot ontwikkeling te brengen en er zaken piede
te maken.
Den 14en October 1851 vestigde hij zijn bu
reau te Londen.
In dien tijd konden de Londensche groote och
tendbladen het publiek slechts weinig en onvol
ledig buitenlandsch nieuws aanbieden, en wat zij
gaven, veroorzaakte hun nog enorme kosten. De
Times had een eigen stoomboot, welke de couran
ten van Calais naar Engeland overbracht, zoodra
die uit Parijs daar waren aangekomen. Reuter
bedacht nu een plan om buitenlandsche berichten
spoediger en vaker naar Londen te brengen en te
gelijker tijd goedkooper. Eerst giug hij naar den
directeur van do Times, maar deze verklaarde
hem, dat hij het onmogelijk beter kon doen dan
zij het nu deden. Reuter gaf echter den moed
niet op.
Op een goeden morgen in October van het jaar
1858 trad hij het bureau van de Morning Ad
vertiser binnen, welke destijds uitgegeven werd
door James Grant. „Mjjn naam ts Reuter," sprak
hij. „Ik beu een Duitscher en jaren langgeëm-
ployeerd geweest als courier voor de regeering
te Berlijn aan verschillende hoven van Europa
en in die hoedanigheid heb ik relaties aangeknoopt
met personen die in de regeeringslcringen van
verschillende Europeesche staten verkeeren. Daar
door ben ik in staat om per telegraaf dagelijks
de Londensche pers vroeger en goedkooper, uit
gebreider en belangrijker berichten te doen toe
komen dan u van het Continent ontvangt.
Grant betaalde toen 40 pond sterling per maand
voor zijn buitenlandsche telegrafische berichten,
terwijl Reuter aanbood betere en uitgebreidere te
leveren voor 30 pond. Om te bewijzen, waartoe
hfj in staat was, bood hij aan om gedurende veer
tien dagen gratis als proef zijn telegrammen te
leveren. Zes andere bladen namen mede zijn voor
stel aan en zjjn succes was zoo volkomen, dat alle
groote Londensche bladen, behalve do Timeszijn
cliënten werden, welk blad echter weldra even
eens genoodzaakt was om bij Reuter aan te
kloppen.
Van nu af was Reuter's fortuin gemaakt. Wel
dra had hij het monopolie der verspreiding van
het wereldnieuws.
Het eerste belangrijke bericht waardoor de
pers zoowel als het publiek vertrouwen kreeg in
Reuter's News Agency was het volgende, dat
geheel Europa deu schrik om het hart deed
slaan.
Het was op den gedenkwaardigen 9den Fe
bruari 1859, dat Napoleon III Oostenrijk den
oorlog verklaarde en dit den Oostenrijkschen
gezant meedeelde. Beiden bevonden zich op dien
dag des middags te 1 uur in de Tuillerieën, en
daar sprak de Keizer tot den gezant: „Het doet
mij leed, dat mijn relaties met uwe regeering
niet zoo goed zijn als vroeger; maar ik verzoek
u uw vorst te willen mededeelen, dat mijn per
soonlijke gevoelens te zijnen opzichte geen ver
andering hebben ondergaan."
Een uur later werden de woorden des Keizers
geplubiceerd in de derde editie van de London
Times dank zij de activiteit van Reuter. Eerst
wilde men aan de waarheid van deze mededeeling
geen geloof slaan, maar later bleek Reuter vol
komen juist te zijn ingelicht. Yan nu af was de
belangstelling van het publiek voor Reuter's te
legrammen voor goed gevestigd.
Toen er nog geen telegraaf kabel van Engeland
naar Amerika gelegd was en de Amerikaansche
berichten dus per mail werden aangebracht, had
Reuter altijd eeu stoomboot gereed, welke mail
booten op de kust van Ierland opwachtte. De
couranten, enz. voor Reuter bestemd, werden in
waterdichte bussen gedaan en zoo op Reuter's
stoomboot geworpen. De boot stoomde dan snel
naar Crookhaven. van waaruit het nieuws aau
de bladen werd getelegrafeerd. Zoodoende was
het Amerikaansche nieuws altijd 6 uur vroeger
bij Reuter, dan bij ieder ander bekend.
Het was ook door bemiddeling van Reuter, dat
de eerste berichten kwamen omtrent de overwin
ning der Boeren bij de bestorming van den Majuba-
heuvel door de Engelsehen.
Toen de oorlog met Atjeh uitbrak was de
Transatlantische telegraafkabel gestoord en kon
het bericht van den oorlog onze regeering niet
bereiken. Het kwam niet bij de Hollanders op,
om van de lijn China-Siberië gebruik te maken.
Maar het was alweder de actieve correspondent
van Reuter, die op deze gedachte kwam en dan
ook de Hollandsche regeering op de hoogte bracht
van wat in Indië voorviel, gedurende de drie we
ken, die zij moest wachten voor er direct nieuws
met de mail werd aangevoerd.
In 1865 veranderde Reuter zijn nieuwsbureau
iu een Naamlooze Yennootschap, waarvan hij tot
1878 directeur was. In dat jaar trok hij zich uit
de zaken terug eu werd zijn zoon Herbert zijn op
volger. Een tweede zoon is medebestuurder van
deze uitgebreide onderneming.
Den titel van baron verleende hem in 1871 de
hertog van Coburg-Gotha als erkenning voor zijn
buitengewone verdiensten. (E. G.)
Sint Pancras 13 Mei. Woensdagavond
vergaderde in het lokaal van den heer T. Rujjs
alhier de Tuinbouwvereeniging „Vrones Hope".
Ruim 30 leden waren tegenwoordig. 'tBelang-
rjjkste punt der agenda was wel do bespreking
over de aardappelen veiling in den a.s. zomer.
Het vorige jaar was reeds door de kooplieden te
kennen gegeven, dat zij de veiling te dezer plaatse
gaarne zagen vervallen en ook waren daartoe
reeds pogingen door hen aangewend.
De voorzitter, de heer A. Oudes zegt, dat de
veiling hier nu twee jaren lang goed gewerkt
heeft en een groot gerief is voor de bouwers van
Sint Pankras.
De bouwers moeten dus hun best doen om de
veiling hier te behouden en pal staan tegenover
de kooplieden.
De vergadering is het hiermede volkomen eens
en meent, dat, wanneer de bouwers maar eens
gezind zijn, de handelaren hier wel moeten komen.
Er wordt besloten, dat de bouwers, leden der
vereeniging hunne aardappelen niet uit de hand
mogen verkoopen.
Wanneer tweemaal is geveild en de aardap
pelen niet gemijnd zijn, is de bouwer verplicht
met zijn waren terug te keeren.
Den handelaren zal per advertentie kennis wor
den gegeven van het begin der veiling, welke
weder zal aanvangen om half-vijf evenals vorige
jaren.
De heer D. Kloosterboer vindt 't wenscheljjk,
dat de bouwers niet genoodzaakt worden de ver
kochte aardappelen naar Broek op Langedijk te
brengen, doch dat de kooplieden ze hier in ont
vangst nemen.
De vergadering vereenigt zich hiermede.
Nu kwam na eenige discussie in stemming do
vraag
„Moeten de kooplieden zorgen zelf een voldoen
den voorraad Ieege manden bij zich te hebben,
of hebben de verkoopers vrjjheid om de manden
mede te geven?"
Met algemeene stemmen wordt de eerste vraag
bevestigend beantwoord en besloten dit ter kennis
van de handelaren te brengen.
Dit besluit werd geacht te zijn in het belang
van verkooper en kooper beiden. Deze kan zich
nu bij het overstorten dadelijk overtuigen, of de
maat aanwezig is en de verkooper ondervindt
later geen teleurstelling bij betaling. Ook loopt
men zoodoende geen gevaar, wat ook een enkelen
keer voorkomt dat er manden verloren gaan.
De vergadering vindt het wenschelijk, dat mede
ter kennis van de kooplieden wordt gebracht,
dat de bouwers geen overtalleo meer geven, al
zal 't op onze veiling zelden voorkomen, dat dit
besluit zal moeten worden toegepast, daar behalve
de aardappelen niet veel te koop wordt aange
boden. Met het oog op den gunstigen toestand
der kas van de vereeniging wordt besloten dit
jaar geen contributie te heffen.
Bij de rondvraag wordt er aan herinnerd, dat
er nog een afslager moet worden benoemd. Nadat
over dit punt nog eene kleine discussie gevoerd
werd wordt als zoodanig aangesteld Jb. Groen op
dezelfde voorwaarden als den vorigen zomer.
Yolgens 't reglement moest het bestuur der
vereeniging aftreden, doch daar reeds een groot
deel der leden was vertrokken, werd besloten
dit punt aan te houden tot de volgende verga-
deridg, waarna de bjjeenkomst werd gesloten.
Het aantal ratten is hier evenals elders zeer
verminderd. Yoor ongeveer 1200 ratten is hier
de premie a 10 cent uitbotaald. Daar worden er
weinig meer aangebracht. Het schijnt, dat meer
nog dan door knippen en het lood van den jager
de ratten zijn gedood door het ongedierte.
Een groot aantal althans wordt door de arbei
ders met den beugel opgevischt. Wellicht is dit
ook in de andere deden van de Qeestmor-Ambacht
het geval.
Op de door de leden van de Yereeniging
„De IJsbreker" gehouden vergadering bleek uit
de rekening van den penningmeester, dat er een
batig Saldo was gemaakt van ruim f29.
Als bestuursleden traden af de heeren Jb.
Wagenaar en Jan Wagenaar, in wier plaats wer
den verkozen de heeren C. Kloosterboer en J.
de Vries.
Een nieuw reglement werd vastgesteld, waarbij
werd bepaald, dat de contributie voortaan zal
zijn 5 cent van elke 1000 kooien, die op 1 Decem
ber voorradig zijn.
Iloevele duizenden guldens er met 't inlich
ten van de inhuldigingsfeesten gemoeid zijn, in
welke verbazende eischen een commissie heeft te
voorzien, kan men eenigermate afleiden uit het
feit, dat alleen voor het bouwen van de tribunes
achter het Rijksmuseum te Amsterdam voor
één dag volksfeesten f9115 noodig is.
Een guitige jongen, pas van school werd
door zjjn vader meegenomen naar een notaris
kantoor, waar hij voor klerk zou worden opge
leid. Men werd het weldra eens en de notaris zei
tot den knaapde eerste zes maanden ontvang
je geen salaris, maar na dien tijd krijg je f2
per week.
Uitstekend, antwoordde de jongen, ik zal
over een half jaar terugkomen.
Winkel 13 Mei. Onder geleide van den
lieer J. Knecht te Winkel zijn de vorige week
5 personen naar Duitschland vertrokken om daar
als melkknecht of bouwknecht dienst te doen.
Zij ontvangen daar een weekloon van f 4 tot f 6
boven kost en inwoning. 8 Personen zijn er nu
geplaatst, terwijl er nog 20 ongeveer voor een
dergelijke betrekking in aanmerking knnnen ko
men. We twijfelen niet of de heer J. Knecht,
die op de hoogte is, zal belanghebbenden gaarne
inlichtingen verstrekken.
De Ijsbond Hollands Noorderkwartier zal
op Donderdag 19 Mei, des nam. half een in het
lokaal Doelen te Purmerend een algemeene ver
gadering houden, waarin door de afdeelings af
gevaardigden verslag zal worden uitgebracht over
de werkzaamheden gedurende den afgeloopen
winter.
Die verslagen zullen zeker kort zijn, want er
is in den afgeloopen winter weinig of niets ge
daan, omdat er geen ijs is geweest.
Twee nieuwe leden moeten worden gekozen
in het Dagelijksch Bestuur voor de aftredende
leden de heeren H. L. de Vries te Hoorn en W.
Bakker te Avenhorn, die echter herkiesbaar zijn.
De Voorzitter, de lieer Minnema van Oudendjjk,
zal ter bespreking inleiden het punt IJspolitie.
Op de vergadering der No ordhollandsehe
vereeniging „Het Witte Kruis," op Dinsdag 17
Mei in het gebouw Concordia te Amsterdam, zal
de afdoeling Winkel vertegenwoordigd worden
door de heeren A. J. Onnekes en J. Porte, die
in opdracht hebben voor leden van 't Hoofdbe
stuur hun stem uit te brengen op de heeren D.
ran Leijden te Krommenie, Dr. M. Niemeijer te
Monnikendam en Th. J. Wijnoldy Daniëls te
Yelsen en voor lid der Commissie van Beheer
voor het Hers tel linsoord te Hilversum op den heer
B. W. Blijdenstein, aftredend lid.
Wat het voorstel betreft tot Wijziging van het
Reglement op de subsidiën aan de Afdeelingen,
ingediend door de Afdeelingen Alkmaar, Nieuwe
Niedorp en Purmerend, besloot de afdeeling mede
te gaan met 't praedvies van 't Hoofdbestuur
en daarop als amendement voor te stellen, dat
de contributie van ieder lid bepaald worde op
niet meer en niet minder dan 11. Wie dus meer
betalen, worden, voor de berekening der inkom
sten van de afdeelingen tocji op fl gerekend.
Slechts dan kan volgens de afdeeling een bil
lijke verdeeling der subsidiën naar de inkomsten
plaats hebben en wordt tegemoet gekomen aan
het amendement Uitgeest, dat die verdeeling wil
hebben naar het ledental.
Het gemiddeld bedrag van Nederl. Bank
biljetten in omloop bedroeg het afgeloopen jaar
ruim 205 miliioen gulden.
Als ongeschikt voor da circulatie werden in
getrokken of onbruikbaar gemaakt 500,800 bank
biljetten, eon waarde vertegenwoordigende van
ongeveer 40 miliioen gulden.
