Weekblad voor LANGEDÏJ K en Omstreken.
N°. 24.
Zondag 12 Juni 1898.
7e Jaargang.
J. H. KEIZER.
Nieuwstijdingen.
Feuilleton.
0)1 EEN KLEINIGHEID.
NIEUWE
lUUIIJkfB COURANT
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
ABONNEMENTSPRIJS
voor Noordscharwoude, Oudkarspel, Zuidscharwoude en Br. op Langedijk
per drie maanden 50 ct., franco p. post 0O ct.
UITGEVER:
BUREEL:
lïoord schar wo ud e
PRIJS DER ADYERTENTIËN:
Van 15 regels 30 ct.s elke regel meer 5 ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
Sint Pancras 10 Juni. Eenige jonge
lieden uit een naburig dorp hebben hier Zon
dagavond 1. 1. aardig huisgehouden.
Nadat zij eenigen tijd in een der hier bestaande
herbergen hadden vertoefd, verlieten zij deze.
De herbergierster, blij, dat de heeren vertrokken
waren, blies gauw het licht uit om zich ter ruste
te begeven. Doch weldra kwamen dezelfde be
zoekers terug en eischten binnengelaten te
worden.
Natuurlijk werd hun niet opengedaan. Met
geweld trachten zij nu binnen te komenzij
trapten een gat in de deur, waardoor twee van
hen binnen kropen. Terwijl de herbergierster en
haar zoon de handen vol hadden aan een der
twee, kaapte de ander een flesch met brande
wijn weg, waarna zij de herberg weder verlieten.
Van een en ander is procesverbaal opgemaakt.
Ongetwijfeld zal dit muisje voor de inbrekers
wel een staartje hebben.
Ook te Koedijk is nu iets gedaan ter bestrij
ding der rattenplaag.
Het gemeentebestuur heeft namelijk 50 gulden
disponibel gesteld.
Voor iedere rat wordt 10 cent betaald.
Dinsdag den 7 dezer heeft de Hooge Raad
het cassatie beroep van den heer T. Swaag te
Barsingerhorn, in zake de uitspraak der
Rechtbank te Alkmaar, betreffende de uitkeering
der Maatschappij van de tramlijn Schagen
Wognum, verworpen. Men mag nu verwachten,
dat spoedig met kracht gewerkt zal worden om
de lijn te doen gereed komen. Met het leggen
der rails is men reeds genaderd tot Winkel van
Wognum uit en tot Barsingerhorn van Schagen.
De verbouwers van groenten zien reeds met ver
langen de opening te gemoet, want voor 't ver
voer der groenten is alle hoop op den tram ge
vestigd.
Men deelt ons het volgende mede
Jl. Donderdag, ongeveer 4 uur des namiddags,
werd te Heer-Hugo waard het lijk van een
vrouwspersoon drij vende gevonden door een meisje,
dat bij nader onderzoek tot de vreeselijke ont
dekking kwam, dat het haar zuster was. Van
een ongeluk schijnt hier geen sprake te zijn. Het
verdronken meisje was de bruid en zou spoedig
trouwen met zekeren S., aan wien zij, naar 't
schijnt, vooraf een brief moet hebben geschreven,
waarin zij hem van hare plannen schijnt te heb
ben verwittigd. Onaangename verwikkelingen
schijnen de oorzaak te zijn, die tot deze droevige
daad hebben geleid.
Iets voor bijgeloovige lieden!
De 31ste Augustus de dag waarop II.M.
Koningin Wilhelmina meerderjarig wordt en
's Lands regeering aanvaardt zal, volgens Falb,
de kritiekste dag van het heele jaar zijn.
Zoo ooit, dan hopen wij ditmaal, dat de weer-
profeet zal blijken een slecht weerprofeet te zijn
Die weet wat een eerlijk mensch
toekomt
Dezer dagen liet een Duitsch reiziger, in ge
zelschap van een schoone uit Gorinchem, bij zijn
vertrek, richting Geldermalsen, zijn valies in de
wachtkamer staan.
Terstond werd een onderzoek ingesteld en bleek
het dat het open valies o. a. inhield tachtig dui
zend gulden!
Nog denzelfden dag kwam de reiziger zijn
valies terugvorderen en schonk, toen hem dit
ongeschonden werd overhandigd, den bediende
de belangrijke gift van 50, zegge vijftig cent.
Tegen de aardvloo, die zich nu weer in me
nigte op de velden vertoont, wordt ook aanbe
volen houtkrullen of houtwol in heete steenkolen-
toer te doopen en tusschen de planten te leggen.
Eigenaardige menschen!
Terwijl een koopman in bessen te Goes bekend
maakt, dat hij zijn product in ieder geval vóór
18 Juni zal leveren, dus al weet hij niet, hoe
dit er uitziet, adverteert een ander aldaar, dat hij
ontvangen heeft een bezending wollen kindermut
sen en dergelijk warm goedje.
Die voorziet dus een kouden zomer
Gevaarloos gas.
Met eigengemaakt gas kan ieder huisbewoner
zijn huis verlichten en verwarmen, en wel 50%
goedkooper dan door gas uit de fabriek. Misschien
is nog het meest kenmerkende van dit gas, dat
men geen gevaar loopt er door verstikt te worden,
ingeval van onachtzaamheid. Dit is te danken
aan het materiaal, waaruit het bereid wordt,
namelijk gasolinedamp en zuivere dampkrings
lucht. Neemt men de lucht weg, dan blijft de
koolwaterstof over. Iemand kan slapen in eene
kamer, terwijl de kraan geheel open is, en wel
100 uren lang, voordat hij eenig nadeel onder
vindt. Met andere woorden, iemand kan naar
zijne slaapkamer gaan, het gas nitblazen en den
volgenden dag opstaan, zonder hinder te hebben
van het ontsnappende gas..
De gasoline wordt ergon3 achter in of buiten
het huis geborgen, buiten gevaar van mogelijke
ontploffing, en daartoe in een put in den grond
bewaard. Een systeem van pijpen voert saamge-
perste lucht naar den gasolinehouder, waar de
dampende lucht in behoorlijke verhouding wor
den vermengd.
Het gas is dus gereed om door buizen te stroo
men en gebruikt te worden. De kleur der vlam
is wit, helder en de vlam brandt standvastig.
Het licht is opmerkelijk sterk, zonder dat het
al te hel is. De uitvinder Bailey is van plan,
inrichtingen op kleine schaal te vervaardigen,
zoodat iedereen zijn eigen grs kan maken.
Regel en regelloosheid.
Orde heeft drie voordeelenZij ondersteunt
het geheugen, zij wint tijd uit, zij is een be-
houdmiddel voor het goed.
Regelloosheid brengt drie ongemakken mee:
Verveling, ongeduld en tijdverlies.
Orde heeft drie dienaren noodig De wil, op
lettendheid en handigheid.
Regelloosheid heeft drie meestersOverhaas
ting, luiheid en onbezonnenheid.
Nieuwe koffie ver valsching
Het „Maandblad tegen de Yervalschingen"
meldt
Onder den zonderlingen naam van „Gewas-
schen Santoskoffie" komt een koffiesoort in den
handel voor, welke met zaagsel (zoo het heet
om de koffie „droog" te maken) gecentrifugeerd
is geworden. Het hoofddoel is evenwel, om de
snede der boonen met zaagsel op te vullen, waar
door de koffie gezegd wordt buitengewoon fraai
te worden en in de waardo circa 30 cents per
kilo „stijgt!"
Men vergeet natuurlijk er bij te voegen, dat
men ten deele zaagsel in plaats van koffie voor
zijn geld krijgt, en wij achten het derhalve
wenschelijk, tegen dit nieuwe product te waar
schuwen
Hoe 't soms in Amsterdam toegaat.
Aan beide zijden der St. Pieterspoort, een der
korte verbindingswegen tusschen de Nes en het
Rokin, stond Donderdagavond om zes uur een
hoop nieuwsgierigen, wier aandacht zich bepaalde
tot een paar politie-agenten en een tweetal poli
tiebeambten in hurgerkleeding, die hadden post
gevat voor een „café-tje" in de Poort. In dit
„café" waren beneden bijna alle ruiten verbrijzeld,
deur en vensters waren met planken toegespjj-
kerd, het café was potdicht. De ramen van de
eerste étage zagen er ook al uit of ze een bom
bardement hadden doorstaan.
Weldra bleek, dat de politie zich ter plaatse
bevond, om een tweetal jonge mannen te arre
steeren, die zich in het café schuil hielden, en
een jonge vrouw ernstig mishandeld hadden en
daarom mee naar 't bureau moesten. Het voor
werp van die mishandeling stond, gekleed in rok
en blouse, in de Nes. Zij had een arm verbonden
en een blauw oog.
Het duurde niet lang, of door de ruiten van
de bovenkamer kwamen twee mannenhoofden te
voorschijn, een met een hoed, het ander met een
pet gedekt. Toen een der politiebeambten in hur
gerkleeding de bezitters dier hoofden uitnoodigde
beneden te komen.
De politie hield de wacht tot omstreeks acht
uur. Naar men mededeelde verscheen toen
de commissaris van politie van de St. Pietershal,
de heer Versteeg, en gaven de beide mannen
zich over.
Bij onderzoek naar de oorzaak van den ontred
derden toestand, waarin zich het café bevond,
vernam men, dat het al eenige dagen lang een
kampplaats was geweest, waar de exploitant van
deze ontspanningsplaats en de mishandelde jonge
vrouw en haar aanhang elkaar slag hebben gele
verd. De aanleiding tot dezen oorlogstoestand had
de man gegeven. Hij had langen tijd met het
thans mishandelde meisje in liefdesbetrekking ge
staan. Zij had een paar honderd gulden voor meu
bilair uitgegeven en toen waren ze samen het
café begonnen. Doch nauw in 't bezit van het
zaakje, had hij haar aan wie hij zijn geluk te
danken had, buiten do deur gezet en een andere
vriendin in huis gehaald. Van daar dagen lang
krakeel en twist; zijn gewezen vriendin sloeg de
ruiten in en nauw waren ze weer gezet of opnieuw
vielen ze als slachtoffers van haar vrouwen
wraak.
's Middags kwam de weggejaagde vrouw weer
met eenige vriendinnen; het café zou weer een
bestorming doorstaan en toen deden de eigenaar
en een vriend een uitval; een van hen was ge
wapend, volgens den een met een pook, volgens
den ander met een ijzeren stang en toen werd
de wraakzoekende jonge vrouw geducht toege
takeld.
Voor deze mishandeling zal de dader of zullen
de daders zich nu ongetwijfeld voor de justitie
hebben te verantwoorden.
Hoe welig te Amsterdam het „bedrijf"
van rijwieldief tiert, kan blijken uit het feit,
dat in zes maanden tijds bij de politie aldaar
368 rijwielen als vermist zijn opgegeven.
Wat zitten er toch een oneerlijke lui op de
fiets.
Nieuw telegram-tarief.
De Staats-Courant bevat het Kon. besluit van
den 20 Mei jl. houdende wijziging van het re
glement voor den dienst der Rijkstelegraaf. Het
eenig artikel van dat besluit luidt als volgt
„De seinkosten voor telegrammen tusschen
twee Nederlandsche kantoren in verschillende
Novelle van JASSY TORRUND,
uit het Duitsch door C. H. W. B.
5.)
Toen Franciska het huis van den advo
caat verliet, en onwillekeurig rechts en
links rondkeek, zag ze voor een winkelraam
haars mans nicht staan, schijnbaar verdiept
in de beschouwing der uitgestalde koopwa
ren. Franciska schrikte en verwijderde zich
haastig in tegenovergestelde richting, vurig
hopend, dat Aurelia haar niet zou hebben
opgemerkt.
Hoe vergiste ze zichFreule von Hagen
had immers haar wegen nagespeurd zulk
een sluwe jageres kon het spoor van het
niets kwaads vermoedend wild niet gemak
kelijk verliezen
Franciska kwam thuis en terwjjl ze zich
in den gang van hoed en mantel ontdeed,
ging de pleegzuster met een blad vol ledige
fleschjes en glazen naar de keuken.
»M(jnheer weet, dat u was uitgegaan,
mevrouw. Freule von Hagen heeft het hem
gezegd", sprak ze en voegde er op beschei
den toon bjj»Ik geloot, dat het beter was,
als freule von Hagen niet bij mijnheer
werd toegelaten, ze windt hem zoo vreese
lijk op."
»Daar hebt ge gelijk in, zusterbeaamde
Franciska volmondig. Daarna ging ze Ernst's
kamer binnen.
»Waar zjjt ge heen geweest?" vroeg de
zieke, die bleek en uitgeput in de kussens
gezonken lag.
Franciska legde glimlachend een ruikertje
viooltjes en een paar sinaasappelen voor
hem neder. »Een beetje lucht geschept,
lieve tyran" sprak ze vroolijk. Sedert zus
ter Valerie hier in huis is, kunt ge me
immers best missen
»En ik heb u verzocht, dat ge u in acht
zoudt nemen, Fransje, maar ik zie het wel,
als de heer des huizes ziek is, heeft hij
bijna niets meer te zeggenJe bent een
ongehoorzaam vrouwtje gewordensprak
Ernst half op schertsenden, half op beris
penden toon.
»Wees niet boosDe zon scheen zoo
lekker en de irissche lucht heeft mij goed
gedaan." Inderdaad waren Franciska's
wangen helder rood gekleurd door het snelle
loopen en de koudemaar een hevige
hoestbui legde haar het zwijgen op.
»Ziet ge, kind, dat zijn nu de gevolgen
Wat maakt ge me angstig, Franciska
riep de zieke bezorgd. Zij stelde hem ge
rust, dat zou wel weer voorbijgaanze had
ieder vooejaar zoo'n aanval van verkoud
heid.
Maar het ging niet zoo spoedig voorbij.
Tegen den avond kreeg ze een lichten
aanval van koorts en daarbij hoestte Fran-
boos de
ciska zóó hevig, dat dokter Böhmer
het hoofd schudde en zuster Valerie thans
feitelijk twee zieken had te verplegen. De
lichtzinnige patiente werd een streng huis
arrest opgelegd.
Dokter Böhmer kon overigens niet be
grijpen waarom de jonge vrouw, wier echt
genoot dagelijks vooruitging, zoo gedrukt
en neerslachtig was, erger, dan dit het ge
val was geweest, toen haar man in gevaar
verkeerde. Hij sprak hierover met den re-
geeringsraad.
»Ik begiijp niet, sprak hij, terwjjl hij
zijn grooten neus nadenkend tusschen duim
en wijsvinger wreef, »wat het schepseltje
deert. Haar ziekte schijnt mij meer toe
eene van de ziel, dan van het lichaam te
zijn. Dat beetje catarrhe was niet zoo erg,
gij zelf wordt dagelijks beter dus, waarom
kan ze verdrietig zijn Heeft ze misschien
slechte tijding van huis ontvangen Er doen
zich zulke wonderlijke symptomen voor!
hij telde na op de vingers: »geen slaap,
geen eetlust een onbegrijpelijke gejaagd
heid en zenuwachtigheid, zooals ik tot nu
toe bij het gezonde, verstandige vrouwtje
nog nooit heb opgemerkt."
»Zjj zal zich tjjdens mjjn ziekte overspan
nen hebben, dokter hernam de regeerings-
raap, wien deze opsomming hjj wist
zelt niet waarom pijnlijk aandeed.
jHm ja 'tis mogelijk« hernam de
oude practicus, slechts ten halve overtuigd.
Hij brak het gesprek af, want de patient
was nog zwak.
Franciska zat aan Ernst's bed, bezig met
een handwerkje; spreken mocht ze niet,
keel deed haar pijn en veel spreken ver
moeide haar. Ernst las sedert langen tijd
voor de eerste maal weder de courant
af en toe sloeg hij ter sluiks een bezorgden
blik op zijn vrouw, die in diep gepeins ver
zonken, met haar naaldwerk bezig was.
Waaraan mag ze toch denken vroeg
Ernst zich zelf af. Haar lippen waren op
elkander gedrukt en een diepe rimpel lag
tusschen de fijne donkere wenkbrauwen;
haar gelaat was bleek en smal met blauwe
kringen onder de oogen, die van slapelooze
nachten spraken. Ernst geloofde, dat ze
iets voor hem trachtte te verbergen. En
Franciska had nooit geheimen voor haar
echtgenoot gehad. Haar jeugd was zoo kort,
zoo zorgvuldig bewaakt geweest, dat haar
hart nauwlijks vermoeden had van die er
varingen en ondervindingen, waaraan an
dere meisjes dikwijls reeds rijk zijn, vóór
ze in het huweljjk treden. Ze had geen
sentimenteele herinneringen aan vervlogen
liefdegeluk, geen geheime betrekkingen, die
uit het verleden, onheilspellend in het te
genwoordige traden. Franciska's hart lag
voor de oogen van haar man helder en
rein als een schoone lentemorgengeen
enkel verborgen hoekje met een kleine
dwaze, lang begraven bakvischliefde was
er in te vinden.
En in hun huwelijk? Dag op dag had
ze de groote, heldere, kalme oogen tot Ernst
opgeslagen, en hetgeen hij in die wonder
volle, bruine sterren las, het geloovig ver
trouwen, de kinderlijke vereering, de vurige,
innige liefde van haar kuisch vrouwen
hart dat alles behoorde hem toe, slechts
hem alleen en had zijn ziel dagelijks met
nieuw geluk vervuld. Zoo was het geweest
tot aan zijn ziekte. Neen hij bezon zich
nauwkeurig, ofschoon hij er in den aan
vang geen acht op had geslagen.
Reeds gedurende de laatste dagen voor
zijn ziekte was het, alsof Franciska hem
iets verzweeg, dikwijls had ze een aanloop
genomen, als om te spreken, hem met een
onrustigen, onderzoekenden blik aangezien
en eensklaps gezwegen of het gesprek ge
leid op een alledaagsch onderwerp. Toen
had hij bij zijn dagelijks toenemende over
spanning er geen acht op geslagen nu
schoot hem dit alles weder te binnen en
martelde hjj zjjn arm vermoeid hoofd met
allerlei vragen.
Een diepe zucht, die onwillekeurig uit
Franciska's boezem opwelde, maakte een
einde aan de zwaarmoedige overpeinzingen
van den zieke en deed hem de hand naar
zijn jonge vrouw uitstrekken.
»Kom eens hier Fransje sprak hij zacht,
en toen zij hierop naast het bed neder-
knielde, nam hij het bleeke, lieve gezichtje
tusschen zijn beide handen »Zeg me eens,
hartje, wat scheelt er aan? Er is iets,dat
u kwelt, dat zie ik immers en gij wil
het mij niet zeggen om mij te sparen.
Maar ik ben nu sterk en gezond en smeek
je het mij te zeggen. Ge kwelt me onein
dig meer door uw zwijgen, dan dat ge eer
lijk de waarheid zegt. Dus spreek, lieveling
wat scheelt u
Ze schudde het hoofd, maar moest de
oogen nederslaan voor zijn trouwen, vra-
genden blik. Haar ademhaling was gejaagd