Brieven uit „de Streek,"
Plaatselijk Nieuws.
Sint Panoras, 5 Augustus. Maandag
H. omstreeks 4 uur in den namiddag had nabij
de halte van Sint Pancras een spoorwegongeval
plaats. Een der wagens van den zandtrein van
den aannemer der lijn Alkmaar-Hoorn geraakte
uit de rails, juist toen de goederentrein met
groenten uit Hugowaard aankwam. De locomo
tief botste tegen den zandwagen, waardoor een
as met de twee wielen van dezen wagen onder
den locomotief geraakte.
Deze wielen onder de machine ziende zitten,
was onze eerste uitroep
„Hoe is 't mogelijk, hoe komen ze er onder!"
De twee voorste wielen van den locomotief
zijn over de wielen van den zandwagen met hun
as letterlijk heengedanst, een luchtsprong van
eenige decimeters hoogte makende. En de ma
chine geheel defect, stond, wonder boven wonder,
nog heel netjes op de rails, doch kon natuurlijk
niet verder.
De kooltrein moest derhalve ook blijven staan.
De weg was versperd, zoodat de passagiers van
de verschillende treinen naar Alkmaar en Den
Helder moesten overstappen in een' anderen trein.
Met allen spoed toog het personeel van de Spoor
wegmaatschappij aan 't werk en toen de laatste
trein van Alkmaar kwam, was de weg weder
vrij. Ook met den kooltrein kon toen de reis
worden vervolgd.
Persoonlijke ongelukken kwamen gelukkig niet
voor.
Als leden van het bestuur van het district
Sint Pankras van den polder Geestmer-Ambacht
zijn herkozen-de heeren Jb. Tol en K. Visser.
Bij het 1.1. "Woensdag en Donderdag gehouden
examen voor de acte als hoofdonderwijzer is ook
geslaagd de heer D. van der Sluis, onderwijzer
alhier.
Te Haringcarspel is eene groentever-
eeniging opgericht ter bevordering der stoffelijke
belangen der leden. De contributie bedraagt 50
cent. Tot bestuursleden zijn gekozen de H.H.
Plaatsman, H. d. S. aldaar, voorzitter, Krabman,
secretaris, W. Zut, penningmeester, aan wie de
samenstelling van een reglement is opgedragen.
Tot adviseurs der vereeniging zijn gekozen de
Heeren F. v. d. Goes, stationschef en C. Trom
petter.
Spiertke trekken.
Men schrijft als historisch uit Westerwolde aan
de „W. Ct.:«
In eene der kleine Westerwoldsche gehuchten
staat eene „keuterij", die bewoond wordt door
twee ongetrouwde broers en hunne ziekelijke zus
ter. Sedert eenige maanden was de laatste bed
legerig, waardoor niet alleen het vrouwenwerk in
de kleine boederij, maar ook de gewone huiselijke
bezigheden door den jongsten broer moesten wor
den verricht.
„Bruier", zegt deze op zekeren dag tot den
oudsten, „zoo kan 't neit langer; ein van ons
beiden mout trauwen."
„Joa bruier", is 't lakonieke antwoord.
„Trauw doe dan bruier", herneemt de jongste.
„Nee, dou doe 't man", zegt de oudste.
Geen van beiden voelt zich zoodanig tot het
schoone geslacht aangetrokken, dat hij zijn vrij-
gezellenstaat voor het knellende huwelijksjuk wil
prijsgeven, doch de noodzakelijkheid er van in
ziende, dat eene vrouwenhand weer aan het roer
komt, hervatten zij het afgesproken gesprek.
„Zult wie spiertke-trekken vraagt de jongste.
„Joawal", antwoordt de andere, zeer voldaan over
deze goede oplossing.
B., de jongste, maakt twee „pionten" gereed,
en laat zijn broer trekken. Deze trekt de lang
ste bunt en is daardoor, volgens afspraak, de aan
gewezene.
„Ziezoo, bruier, 't lot is op dei vallen", merkt
de jongste op, „doe moust dan zain 'n wief te
kriegen".
„Dat is goud en wal, man, wie zal 'k vroagen",
is 't weifelend antwoord.
„Wat dunkt dei van Hillechien", komt B.
voor den dag; „dou dei nog bie ons dainde
stonden, ie baiden op 'n gouden vout. Wie war
ren der dou tegen, moar op 't op 't oogenblik
zul 'k er veur wezen.
De gelukkige „spiertke trekker" vindt dit idee
niet verkeerd en na eenig overleg komen de beide
broers tot het besluit, dat de jongste Hillechien
voor een huwelijk met den ouderen broeder zal
vragen. „Zai kan dan doadelijk zain, dat wie er
niks meer tegen ebbon", zegt B.
B. trekt daarop zijn Zondagspak aan en aan
vaardt de reis naar het naburige dorp, waar Hil
lechien's ouders woonachtig zijn. Dezen vinden
het aanzoek zeer vereerend; de moeder begeeft
zich onmiddellijk op weg om Hillechien, die in
de nabijheid dienstbaar is, er mede in kennis te
stellen.
Hillechien is dadelijk bereid om lief en leed
met harer aaubidder te deelen en onderwijl hare
moeder den terugtocht naar huis aanvaardt, maakt
zij zich gereed voor de reis naar hare toekomstige
echtelijke woning. Als B. later thuis komt, is de
zaak reeds beklonken. Eenige dagen later wordt
de huwelijks-aangifte gedaan en thans zijn de
beide jongelui reeds man en vrouw.
De voeding in de feestweek.
De hotelhouders te Amsterdam zijn volstrekt
niet bang, dat de vreemdelingen in de feestweek
onder den blooten hemel zullen moeten over
nachten. Maar wat zij zich zeiven wel met ver
wondering afvragen, is hoe en waar de duizen
den, die zich in den feesttijd aan het eind van
den middag hongerig en vermoeid in den omtrek
van den Dam zullen bevinden, met schik iets te
eten zullen kunnen krijgen. Binnen een kwartier
loopens van den Dam zijn ternauwernood tien
restaurants te vinden, waar voor meer dan hon
derd menschen tegelijk gekookt kan worden.
Het is in de keizerdagen van '91 al gebeurd,
dat de vurig begeerde mondkost niet kon worden
toegediend, omdat de hongerige massa de restau
ratiezaal zoo geheel en al vulde dat bediening
een totaio onmogelijkheid was geworden. Veertig
kostelijke krimpkabeljauwen lagen in zekere
keuken vergeefs te sterven en in de zaal
schreeuwde de massa het uit van den honger.
De burgemeester van Amsterdam kon ternau-
wornood geholpen worden aan een broodje en
een haring.
Brood kan er naar believen en in voorraad
gebakken, bier zooveel men wil vooruit gebrou
wen worden. Maar hoe zal het met de melk
gaan De grazende zuivelfabrieken in de wei
landen van Watergraafs- en Haarlemmermeer
en over het IJ gaan nog mank aan een beperkt
productievermogen. Het is te hopen, dat in de
feestdagen de waterleiding genoeg druk zal uit
oefenen, om ons aan de benoodigde hoeveelheid
„melk" te helpen. „DeTjjd."
Tentoonstelling van vrouwenarbeid.
Bij het bestudeeren der onderwijsverslagen
heeft het de rubriek-commissie vdor onderwijs
getroffen, dat percentsgewijze veel meer onder
wijzers dan onderwijzeressen in het bezit zijn
van de hoofdakte. Zjj heeft toen gemeend, dat
het niet van belang ontbloot was voor enkele
gemeenten althans nauwkeurig na te gaan, hoe
het in dit opzicht met het onderwijzend personeel
der openbare school stond.
De uitkomsten voor de verschillence gemeen
ten loopen zeer uiteen een gevolg van plaat
selijke invloeden. Maar zelfs in die gemeenten,
waar het percent der onderwijzeressen met hoofd
akte het hoogst is (Amsterdam 44 pc. en Leiden
43 pc.) blijft het ver beneden dat der onderwij
zers met hoofdakte (76 pc.), terwijl voor Den
Haag de getallen zelfs zijn 70 pc. (onderwijzers)
en 13,12 pc. (onderwijzeressen).
Vanwaar dit verschijnsel? Als voornaamste
oorzaak noemt de commissiede weinige kans
op bevordering. Terwijl in ons land 6433 onder
wijzers en 2957 onderwijzeressen bij het Open
baar Onderwijs werkzaam zijn, heeft men 2963
mannelijke en 71 vrouwelijke hoofden. (Zie het
laatst verschenen Rijks verslag). De kans aan 't
hoofd eener school geplaatst te worden is dus voor
een onderwijzer 46 tegen 2.4 voor eene onder
wijzeres1
XLI.
28 Juli 4 Augustus. Onze aardappelmark-
ten vertoonon niet meer die groote levendig
heid van voor enkele weken. Te Bovenkarspel
werd het eerst vermindering van aanvoer op
gemerkt. Van 4 5000 daalde de aan
voer daar binnen enkele dagen tot 2000 a
2500 Vz H.L. Gedurende de laatste 14 dagen
worden vrij geregeld nog 1500 a 2000 zak ter
markt gebracht.
Te Enkhuizen, Broekerhaven en Hoogkarspel
had de vermindering van aanvoer niet zoo
spoedig plaats, doch deze hield daarna gere
geld aan, zoodat gedurende de laatste dagen
te Enkhuizen slechts 300 k 500, te Broeker
haven 300 k 400 en te Hoogkarspel 100 k
200 zak wordt aangeboden. De geheeie aanvoer
op de 4 markten bedroeg deze week omstreeks
14000 »/2 H.L.
De muizen worden nog steeds graag gekocht,
tegen prijzen, die zeer bevredigend kunnen
worden genoemd.
Beneden de gulden worden slechts enkele
partijtjes van zeer inferieure kwaliteit ver
kocht. Goede kwaliteit varieert sedert eene
14 dagen van fl,05 f 1,25.
Blauwe en blanke ronde aardappelen hebben
veel door de ziekte geleden en zijn dientenge
volge van minder goede hoedanigheid. De prij
zen die daarvoor worden besteed, n.l. f 0,85
a fl,10 zijn,met het oog op den kleinen teelt,
wel wat laag. Vele bouwers laten ze dan ook
nog wat zitten, in de hoop dat straks betere
prijzen kunnen worden bedongen.
De aanvoer van bloemkool kan nog steeds
op ongeveer 50000 stuks per dag worden ge
schat. Alleen Dinsdags en Zaterdags worden
er 10 20000 stuks meer aangeboden.
Hoewel de aanvoer dus niet groot is te noe
men, zijn op deze wijze reeds vele honderd
duizenden afgeleverd en zijn we, tenzij de
weersgesteldheid een tijdelijke vermeerdering
medebrengt, weldra aan vermindering toe. Tot
het einde der vorige week werden' geregeld
hooge prijzen bedongen; eerst daarna trad
eene tamelijke sterke daling in. Maandag vari
eerde de prijs van f 3,50 tot f 5, Dinsdag was
de markt iets vlugger. Woensdag werd f 4,50
tot f 7 gemaakt, doch heden, Donderdag daalde
de markt weder tot f3 a f4,50
Zelfs nu nog is de prijs dus niet onbevredigend,
temeer omdat er luttel uitschot wordt gesne
den. Op eene schuit van 4 500 worden niet
meer dan een 20 k 30 stuks uitschot gesneden.
Onze bloemkoolbouwers maken dan ook goede
zaken.
Is Duitschland ook nu weder de groote af
nemer, ook het binnenland heeft zich tot he
den flink geweerd.
Rotterdam neemt sedert een paar weken
geregeld 3 k 4 waggons, terwijl Amsterdam da
gelijks door onze kaagschippers wordt voor
zien. Ook Groningen en Friesland vragen hun
deel.
De aanvoer van sluitkool is nog van weinig
beteekenis. Voor goede witte kool wordt f 7
f9 voor roode f7,75 h f8,75 en voor gelesa-
voye f6,50 betaald.
Enkele manden vroege peren, zoogenaamde
Haantjes, worden verkocht tegen f4 f5
per »/2 H.L.
De oogst daarvan is evenwel zeer gering.
Deze prijs schijnt tamelijk hoog, doch hij is
niet, of slechts weinig hooger, dan andere ja
ren. De oogst van deze soort is dan ook, zelfs
in goede vruchtenjaren, van te weinig betee
kenis, om de prijs te drukken. Komen straks
de hoofdsoorten, als Dirkjes en Fransche of
Noord-Hollandsche Suikerperen ter markt, dan
zal de prijs ongetwijfeld hooger zijn, dan in
vorige jaren. Voor fijnere soorten is zelfs nu
reeds vraag. Zoo werd mij voor de, sedert en
kele jaren druk aangeplantte Bonne Louise d'
Avranches, reeds f10 per V2 H.L. geboden.
Hoewel dit eene zeer hooge prijs is, zullen
slechts enkelen zich laten vangen, want het
is algemeen bekend, dat er dit jaar bijna geen
goede vruchten zullen worden geoogst. De ap-
pelboomen verkeerden aanvankelijk in eene
vrij gunstige conditie. De bevruchting had on
der gunstige conditie plaats gehad en de vrucht
zetting was zeer voldoende, totdat de boomen
door eene schimmel of zwam werden aange
tast, die niet alleen een groot deel der blade
ren, doch ook millioenen jonge vruchten deed
afvallen. Toch werden de eerste appelen, die
voor enkele dagen te Enkhuizen werden aan
geboden, slechts met f2,30 per '/2 H.L. be
taald.
Waarschijnlijk was onbekendheid met deze
soort, n.l. Mr. Gladstone, die nog zeer weinig
verspreid is, daarvan wel de oorzaak. Voor
meer courante soorten kunnen, evenals voor de
peren, hooge prijzen worden te gemoet gezien.
Moge zulks onze fruitteelders eenigzins ten
goede komen, de oogst zal te gering zijn, om
de resultaten van onze vruchtencultuur gun
stig te doen zijn.
K.
Van hier en ginds.
Niet altijd is de liefde bestendig van duur.
De huwelijksbarometer gaat soms door depressie
van buiten langzamerhand terug. Ven bestendig
op mooi weervan mooi weer op veranderlijk,
van daar loopt zij terug op regen en wind om
eindelijk te dalen tot storm. Weldra woedt er
dan een orkaan en eer men z'n blikk en bruiloft
kan vieren is het huwelijk reeds door echtschei
ding ontbonden. In dergelijke gevallen komt
men de waarheid te wéten van de ironie, die
er schuilt in het spreekwoord„Men is niet
aan elkander getrouwd. Als het liuweljjksjuk te
zwaar valt, gaat men van elkander scheiden
en neemt men een ander. Dat ziet men wel
meer gebeuren, niet alleen hier maar zelfs in
het buitenland. Een echtpaar te Kopenhagen
zou zijn zilveren bruiloft vieren. De man, die
thans 60 jaar telt, is een bekend musicus en zijn
45-jarige vrouw moet vroeger een gevierde
schoonheid zijn geweest. Alle toebereidselen voor
het feest waren gemaakt; de bloedverwanten
waren in grooten getale opgekomen. De gasten
waren aanwezig, maar tot aller verbazing schit
terde de vrouw door afwezigheid. De jubilaris
was blijkbaar zeer opgewonden en verklaarde
eindelijk, dat hij zoo pas van zijn vrouw bericht
had ontvangen, dat zij er met een 23-jarigen
schilder, een vriend van zijn oudsten zoon, van
door was gegaan. Ter bevestiging van zijn woor
den liet hij het volgende schrijven rondgaan:
„Lieve man"Wees niet boos op mij, als ik he
den niet op het feest verschijn. Ik kan de gelofte,
u trouw te zullen zjjn, niet hernieuwen; want
ik wil en moet de rest van mijn leven toebehooren
aan den jongeling, dien ik reeds lang in het
hart droeg. Als gij dezen brief ontvangt, hebben
wij reeds een verborgen plaatsje in het buiten
land gevonden, waar wij van ons jong geluk kun
nen genieten. Groet de kinderen en doe geen
moeite tot het volgen van uw gelukkige Clara."
De gasten maakten zich gereed om heen te gaan.
De jubilaris echter sprak: „Mijne heeren Blijft
kalm hier; wegens zulk een bagatel zullen wij
ons het feest toch niet laten bedervenEn toen
hebben zij de feestvierenden misschien nog
wel gedronken op de gezondheid van die lieve
trouwe echtgenoote. Daar was de huwelijksband
ook geen magneet, die hen aan elkander hield.
Men hoort van magnetische huwelijksbanden ech
ter ook nooit spreken, misschien dat die bestaan bij
een magnetische familie, w ant die is er, nl als men
de „Cincinnatie Morning-Post" mag gelooven.
„Een eerzame Zweed trekt met vrouw en kin
deren naar Upper Yakima, Washington, koopt
daar een stuk land en begint met het timmeren
van zijn huisje. Bij het inslaan der eerste palen
wordt een bron ontdekt. En wat voor een bron
De mooiste ijzerhoudende bron, welke men zich
denken kan. Een merkwaardig soort water, waar
van de familie, die haar huisje nu iets verder
plaatst, eiken dag drinkt en waarbij zij groeit en
bloeit, zooals men slechts van ijzer groeien kan.
Op zekeren dag nu, 't was in de vorige week,
komt er een onweder opzetten; het dondert en
bliksemt, en krakde bliksem slaat in de
hut, doch doet noch mr. Peter Stromstadt, noch
de vrouw, noch de kinderen eenig leed, als do
schrik, 's Morgens staat de vrouw op en begeeft
zich naar den haard om vuur aan te leggen. Zij
grijpt naar de tang en kan het ding niet
meer kwijt worden. Zij trekt, rukt, het helpt
niet; zij begint nu te schreeuwen. Haar man
springt het bed uit, komt toeschieten, grijpt naar
de tang, maar zit er het volgende oogenblik even
vast aan als de vrouw! Eindelijk rukt hij zich
los, wikkelt een lap om de hand en maakt nu
ook de vrouw los van de tang. Nu neemt de
vrouw tinnen koffiekopjes van een plank in de
keuken en 't is om dol te worden ook deze
blijven aan haar vingers hangen. Als of alles
behekst is. Weer komt de man met de lap te
hulp en de koffie komt eindelijk op tafel. Nau
welijks hebben de kinderen de tinnen schoteltjes
aan den mond gebracht, of ook deze zitten reeds
vast aan handen en lippen. Kort en goed, en om
geen woorden meer te verspillen, de bliksem
had de gansche familie, die geheel met
ijzer doortrokken was, magnetisch gemaakt."
Wie aan de waarheid durft twijfelen, raden wij
aan zich persoonlijk maar eens te gaan verge
wissen. En dat een mensch een hooge mate van
aantrekkelijkheid kan bezitten, ook al is hij geen
drie zesjes meer, dat bewijst ons het volgende
staaltje. Een paar verpleegden in het oude man
nen- en vrouwenhuis te Zierikzee, waarvan
„hij" 86 en „zij" 79 zomers telt, moeten hun
verlangen te kennen hebben gegeven, om door
Hymen's band te worden verbonden. Ongetwijfeld
was zij een magneet voor hem. Welke plannen
die „jongelui" wel niet voor de toekomst zul
len maken!!! Wat zullen ze elkander veel heb
ben te zeggen nu het engagement er door is.
Wat zal zij ontroerd zijn geweest en hebben ge
bloosd bij het aanhooren van zijn liefdesverkla
ring! „Ik zal de wind voor u breken, de takken
voor u buigen en dat zal ik doen mijn leven
langEn welk een vreugde zal hem hebben
bezield, toen zij schuchter „ja" lispelde en die
belofte werd bezegeld met een lange kus.
Hij is misschien betooverd door hare schoonheid,
in elk geval is dit natuurlijker dan dat men door
een heks betooverd wordt. Toch zijn er helaas
nog menschen, die gelooven aan een dergelijke
betoovering, en tengevolge daarvan zotte dingen
doen. Zoo worden bij den landbouwer P. Y. te
Wetsens bij Dokkum alle meubelen, gereed
schappen, vee en veldvruchten publiek aan den
meestbiedende verkocht, ómdat volgens den eige
naar het een zoowel als het ander betooverd is.
De heks, die hiervan de schuld draagt, is een
oude vrouw, die in de onmiddellijke nabijheid
van de behekste hoeve woont, en meermalen in
de gedaante van een kat om huis en erf rond
doolt. Het klinkt zot en 't is onbegrijpelijk dat
men aan een dergelijke hekserij nog geloof slaat;
men zou bijna beginnen te twijfelen aan de
richtigheid van 's mans bovenkamer. Maar wat
moet men van het volgende denken „De Ned.
Bakkers Ct," vermeldt als een curiositeit der
Bakkerij tentoonstelling, dat zelfs een inzender
werd bekroond die niet had ingezonden. Men
zou bijna beginnen te gelooven, dat zoo nu en
dan lintjes en kruisjes worden uitgereikt voor
onbewezen diensten den lande bewezen. Vreemde
dingen ziet men gebeuren. Te Borger heeft een
kip een oude preekstoel tot haar nest gekozen.
Bij den bouw van de nieuwe kerk en afbraak van
de oude, werd een inwoner van Borger eigenaar
van de oude preekstoel en laat deze voorloopig
onder de blooten hemel staan. Nu liggen er twaalf
eieren in en misschien weldra even zooveel jonge
kippen. Wat is er wellicht al dikwijls en wat
zal er nu nog vele malen van die preekstoel wor
den „gekakeld."
Programma der Feestelijkheden op 31 Augustus
1898 te Noordscharwoude te houden.
11 Uur. Optocht van schoolkinderen met mu
ziek.
Onthaal in de Kolfbaan van K. Bood van 12
tot 2 uur. Wanneer de kinderen geplaatst zijn, kan
het publiek toegelaten worden, voor zoover de
ruimte strekt.
2—3 uur pauze.
36 Uur. Volks-en Kinderspelen op het feest
terrein, opgeluisterd door muziek van het Fan
farekorps.
6—8 uur pauze.
Na 8 uur. Uitvoering van het zanggezelschap
en van 't Fanfarekorps en vuurwerk op 't met
lampions en vetglazen verlichte feestterrein.
Op de Burggracht zullen teertonnen gebrand
worden.
De feestcommissie verzoekt de burgers beleefd,
door het uitsteken van vlaggen en door versiering
der woningen en illuminatie de feestelijke stem
ming te verhoogen.
Onze plaatsgenoot, de heer A. Swager Az.,
agent voor Vissers' landbouwkantoor, heeft als
bezitter van het lot nr. 3314 in de loterij van
landbouw-artikelen, verbonden aan de Landbouw
tentoonstelling te Spanbroek gehouden, daarop
gewonnen een der hoofdprijzen nl., een keurig
net volledig kartuig.
Bij de op den 2 Augustus plaats gehad
hebbende verkiezing voor twee leden van het
Polderdistrict Noordscharwoude, is herkozen
de heer D. de Geus Dz., en in de plaats van
den Heer K. Slotemaker, die niet meer in aan
merking wenschte te komen, gekozen de heer
C. Hopman Pz.
Te Oud-Karspel kwam dezer dagen een
majoor der infanterie uit Leiden, mede naar aan
leiding van het vóór eenigen tijd aldaar gevon
den kanon. Met de kaart dier streek in de hand
werd het terrein der vondst nauwkeurig door
hem opgenomen, om tot een juiste slotsom te
geraken aangaande den stand der batterijen in
het jaar 1799.
Vervolgens bracht de majoor een bezoek aan
den heer B., ik wiens land het kanon werd ge
vonden, en bij wien hij gelegenheid had het stuk
te bezichtigen, hetwelk door hem als zeer fraai
werd geroemd. Ook legde hij nog eenige bezoe
ken af bij burgemeesters van omliggende gemeen
ten.
Gedurende de Maand Juli '98, zijn op het
Hulpkantoor te Zuidscharwoude, in de Rijks
postspaarbank ingeschreven, 87 inlagen, tot
een gezamelijk bedrag van f 1454.20, tegen 16
terugbetalingen in gelijk tijdvak, tot een bedrag
van f3259,71.
