Weekblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
N°. 39.
Zondag 26 Septembar 1898.
7e Jaargang.
J. II. KEIZER.
DROESEM.
Nieuwstijdingen.
NIEUWE
LAMGDIJ
III IIUT
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
ABONNEMENTSPRIJS
voor Noordscharwoude, Oudkarspel, Züidscharwoude en Br. op Langedijk
per drie maanden 50 ct., franco p. post 0O ct.
UITGEVER:
BUREEL:
Noordscharwoude.
PRIJS DER ADVERTENTIÈN:
Van 15 regels 30 ct., elke regel meer 5 ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
IIU dit nummer behoort een
bijvoeg-sel.
Als droesem, die den wjjn troebel maakt en
bij 't inschenken liefst voorzichtig wordt gemeden
en achtergelaten, zoo hebben vooroordeel en
kortzichtigheid onze nationale feestviering ver
ontreinigd.
"We hebben er van gelezen misschien ook
iets van gezien hoe hier en daar misdadige
handen het eigendomsrecht hebben aangetast,
woningen of schepen bezoedelende met verf, die
de eigenaar er niet op wenschte, en er de rui
ten verbrijzelende. Partijleiders zijn uitgejouwd,
politieke tegenstanders geërgerd.
Was dat Oranjeliefde?
Het wilde zoo heeten, maar de liefde viert
haar hoogtijd zonder zang van haat. En hier
was de haat aan 't woord.
Hier dreef de haat tot wat een afschuw is
voor ieder die christelijk en menschelijk denkt
en gevoelt.
Want die zijn tegenstander niet met rede over
tuigt, maar met ruw geweld bestrijdt en met
smaad zonder liefde bejegent, is op dien oogen-
blik geen eerbiedwaardig mensch, geen christen,
maareen dwaas.
Want, die zich vergrjjpt aan het eigendom
van zijn' tegenstander, ook al is het niet uit
hebzucht, is op dien oogenblikeen mis
dadiger.
Was het geestigwat men deed?
Geestig is wat den gedupeerde als ondanks
zich zei ven doet medelachen om den truc dien
men hem gespeeld heeft.
Was iets daarvan in deze geweldplegingen
Och armedie zelfde „geestigheden" zijn reeds
voor twee honderd jaren vertoond!
Och wat, de geest dier „geestigen" was zóó
armzalig gestoffeerd, dat ze niet eens één pittig
tweeregelig volksdeuntje heeft weten te bedenken
in zooveel feestdagen!
En alle volksnijd heeft zich geuit in een ver
ouderd refrein, dat vóór elf jaren ruim de April
feesten reeds bedierf.
Was het verstandig?
Maakt martelaars en ge maakt propaganda
voor uwe tegenpartij. Jouwt uwe tegenstanders
uit, benauwt ze, jaagt ze en ge versterkt hen.
Neen, verstandig was het niet.
Zelfs dom!
Nog om een andere reden.
Waarom steekt ge uwe vlag uit?
Toch zeker om te toonen uwe feestvreugde.
Waarom roept ge: „leve de Koningin?" Toch
zeker om te geven een vrij getuigenis van uwe
liefde voor vorstin en vorstenhuis.
Wat baat het dan of daar een vlag wappert
op het huis van wie niet in vreugde is? Wat
baat dan een „Oranje boven" afgedwongen, afge
perst aan een republikein
Wat beduidt het anders, dan dat er een hui
chelaar meer schijnt te wezen?
Welk een onedel genoegen door uwe over
macht een huichelaar te maken!
Was het Vaderlandsliefde?
Maar het vaderland heeft belang bij eendracht.
Bij waarachtige eendracht, niet bij schijn en
spotbeeld daarvan.
En al wat partijgeweld is werkt de oendracht
tegen, verbittert, kweekt haat en misdaad.
Zoo was het dus on-vaderlandlievend.
Ten slotte, nog eens, was het Oranjeliefde?
Maar ieder die gelooft in den warmen harte-
ljjken toon, waarmede op 31 Augustus en 6
September onze jonge Koningin sprak tot haar
volk hij beseft dat haar slecht gediend wordt
door hen, die 't partij vuur aanblazen en haat
koesteren en kweeken tegen burgers van het
volk harer liefde. Wat is dit anders dan schen
nis van de trouw, die ons bindt aan haren troon
De droesem is niet vreemd aan den wijn.
^t Is natuurlijk dat hij er in is.
t Is niet vreemd ook, dat er droesem is ge
weest in de opgewondenheid van ons volk.
Maar we hadden zoo gaarne gewild, dat die
droesem niet ware geraakt in den beker onzer
feestvreugde.
Dat heeft zoo niet mogen zijn.
Helaas
Maar moge nu tenminste de nasmaak onzer
feestviering er niet door bedorven worden
Mogen betere gevoelens bedwingen wat er on
heiligs medetrilt in onze partijkeuze!
Uit eerbied voor onze medeburgers, uit eer
bied ook voor ons zelve; en niet minder uit
liefde voor ons volk en onzen staat, uit aanhan
kelijkheid en trouw aan onze Koningin, zij daar
een einde gemaakt aan deze zinnelooze betoo
gingen.
Dat alle welgezinden daartoe medewerken!
F. C. FLEISCHER.
Met de rupsenplaag is het op de eilanden
Voorne en Putten en IJselmonde al erg
gesteld. Als het zoo voortgaat, dan blijft er geen
kool over. Andere jaren bleven de roode kooien
nog gespaard, doch deze worden nu ook aange
tast en zelfs de knolrapen en winterrapen blij
ven niet gespaard.
Een practisch middel wordt echter beproefd
bedekt de kooien van boven des morgens met
nat gras en de rupsen verdwijnen. Ieder kan dit
gemakkelijk doen, en waarlijk niemand zal zich
hierover beklagen.
Ook aan de Langedijk heeft men tegenwoor
dig de rupsenplaag. Vooral op de met kool be
plante akkers, welke onmiddellijk aan den dijk
liggen, worden duizenden bij duizenden gedood.
Komt men verder het veld in, onder de huizen
vandaan, daar doet de plaag zich in veel gerin
ger mate gevoelen, hoewel de rupsenkolonies zich
over geheele akkers verspreiden. Tallooze kool-
planten, met hare nervige bladstelen, welke ge
heel van het bladgroen zijn beroofd, leveren een
treurig gezicht op.
Vele handen zijn dan ook druk in de weer
om aan het vernielingswerk paal en perk te
stellen.
Winkel, 23 September. In de op Vrijdag
16 dezer gehouden vergadering van het Hoofdbe
stuur der groentenvereeniging „Niedorper Kogge,"
waarvan we in ons vorig nommer hebben melding
gemaakt, is besloten de markt bij 't staton Noord
scharwoude tijdelijk te staken. Het Hoofdbestuur
heeft daarvan mededeeling gedaan aan de leden
en tevens gemeld dat de markt zal worden her
opend, zoodra met eenigen grond aanvoer van
beteekenis kan worden verwacht. Van die her
opening zal eveneens den leden kennis worden
gegeven.
Sint Pancras 22 Sept. 1898. Was er
tot nu toe alleen gelegenheid om met den eer
sten en den laatsten trein aan de halte Sint Pan
kras in- en uittestappen, met den a.s. winterdienst
zal die gelegenheid veel gunstiger worden.
Althans van den Raad van Administratie is
het bericht ontvangen, dat met den winterdienst
dagelijks 10 treinen zullen stoppen.
Gisteren werd in 't lokaal van Greeuw pu
bliek aanbesteed het bouwen van eene boeren
woning voor den heer P. van der Woude alhier,
in de plaats van het onlangs afgebrande perceel.
Er waren 16 inschrijvers.
Hoogste inschrijver: De Munck te Alkmaar
voor f2666.
Laagste inschrijver: Cs. Verweel, te Sint
Pankras, voor f 1775, aan wien het werk werd
gegund.
De Paus en Nederland!
Wij lezen in het C e n t r u m „dat Z. H. de
Paus heeft laten onderzoeken, of er precedenten
konden worden gevonden, die veroorloofden de
gouden Roos aan een niet-Katholieke Souvereine
werd aangeboden. De H. Vader had nl. het voor
nemen dit kostbare geschenk aan de jonge Ko- i
ningin van Nederland te vereeren, maar de prece
denten verzetten zich daartegen.
De H. Vader heeft toen een prachtig mozaïk
aan H. M. Wilhelmina gezonden met een eigen
handig schrijven, om Haar Zijne gelukwenschen
bij de troonsbestijging aan te bieden."
Uit het leven onzer Koningin!
Het „Prinsesje" kon ook wel eens ondeugend
zijn, vraag dat maar eens aan hare Engelsche gou
vernante, dan zal die u vertellen, hoe ons Prinsesje
haar meer dau eens de zakken met kiezelsteentjes
heeft gevuld, en des winters met meer dan één
sneeuwbal heeft doen kennis maken. Eenmaal
had ze 't zoo gortig gemaakt, dat miss Winter
het noodig oordeelde handelend op te treden. Voor
straf moest Willemientje een kaart van Eu
ropa teekenen. Opvallend gedwee toog zij aan den
arbeiden toen zij der Engelsche haar werk
toonde, had zij, uit een soort van wrekende pla
gerij Nederland-alleen tweemaal zoo groot ge-
teekend als Engeland-Schotland en Ierland
samen, er misschien wel de voor de hand liggende
vraag aan toevoegende: „is het zóó goed?" wat
natuurlijk voor een Britsche dame was om
De Engelsche gouvernante miss Winter heeft
Tiaar jong hartje nooit kunnen stelen. We weten,
dat de „little Dutch Queen", zooals de Engelschen
t.-;ze Koningin noemen, zelf in Engeland is ge
weest en aan Koningin Victoria een bezoek heeft
gebracht. Bij deze gelegenheid vroeg Haar de prins
van Wales:
En wat bevalt U nu wel het best in En
geland
Het allersbest, antwoordde de jongste Oranje
spruit zonder blikken of blozen, is mij bevallen,
dat de Engelsche dames, die ik hier heb leeren
kennen, heelemaal niet geljjken op mjjn gouver
nante 1
De Tweede Kamer heeft in haar vergade
ring van Dinsdagmiddag mr. J. G. Gleichman
met 87 van de 88 stemmen benoemd tot eersten
candidaat op de voordracht voor het voorzitter
schap, aan II. M. de Koningin aan te bieden.
Woensdag had de wapenschouwing op de
heide bij Renkum plaats. Zooveel soldaten
16000 als daar bijeen waren, zijn er in ons
land niet vaak bijeen. Heden is H. M. naar
Clingendaal, bij den Haag. Door allerlei soort
sportlieden, dames en heeren, uit alle deelen van
ons land, wordt op dit landgoed de hulde van
de sport II. M. aangeboden.
De sportlieden, die door den aard van hun
vak niet daadwerkelijk kunnen optreden dus
de zeilers, roeiers, zwemmers, schaatsenrijders,
zullen zooveel mogelijk in sportcostuum voor
H. M. defileeren.
De andere sportlieden zullen hunne sport wer
kelijk vertoonen.
Voor het troepenvervoer van en naar Renkum
werden door het ministerie van Oorlog van de
Maatschappij tot Expl. van Staatsspoorwegen 900
waggons gerequireerd.
Waar zit Hendrik de Jong?
Op last der juistitie is de politie te Haarlem
nogmaals aangezegd alles in het werk te stellen,
wat de arrestatie kan bevorderen van den voort-
vluchtigen Hendrik de Jong.
Een vorstelijke daad.
De geneeskundige bladen zijn vol warmen
dank en hulde voor de edele daad van Koningin
Emma, de stichting van het Sanatorium voor
longlijders. Het „Medisch Weekblad" bevat een
artikel van Dr. C. F. Schreve, die met woorden
van groote erkentelijkheid het besluit prijst. De
schrijver herinnert daarbij aan hetgeen in het
buitenland ten deze reeds tot stand kwam.
Daarbij bleef het land van Boerhaave en Don
ders, wat betreft de bestrijding der longtubercu-
lose door oprichting van volkssanatoria, jammer
lijk ten achter.
En thans door één daad, een Vorstinne waar
dig, is die vrees gelukkig niet bewaarheid en
zullen wij, Nederlandsche medici, in staat ge
steld worden onze ongelukkige tubercolose-lijders
in de zegeningen dier therapie te doen deelen,
zegeningen, welke tot dusverre in ons land steeds
tot de pia vota moesten blijven behooren èn door
het ontbreken van de noodige geldmiddelen èn
door de sociale levensomstandigheden, waardoor
het aan de meesten der lijders en dat zijn er
duizenden onmogelijk was om zelfs aan de
noodzakelijkste voorwaarden dezer behandelings
methode: frissche, zuivere lucht en doelmatige,
krachtige voeding, te voldoen.
Door dit Vorstelijk Besluit zullen wij, genees-
heeren, thans in staat gesteld zijn onzen patiën
ten, zoodra zij door het monster worden aange
grepen, die zegeningen deelachtig te doen wor
den, en zullen wij met innige vreugde het oogen
blik te gemoet zien, waarop zij, bevrijd van dat
monster, weer in het bezit van verjongde, frissche
levenskracht en levenslust, de groote maatschappij
binnentreden, hun familie, hun huisgezin tot ge
luk en steun, hun vaderland tot voorspoed en
zegen.
De rechtbank te 's Hertogenbosch ver
wees een persoon naar de rijkswerkinrichting
Veenbuizen, die daar geboren, als wees verpleegd
en opgevoed en later vrij geregeld gedurende
zÜa geheele leven verpleegd werdhij ging er
nu voor de negende maal en voor „driejaar
tjes" heen.
De man was in de wolken zijn geboorteplaats
spoedig te zullen wederzisn.
De oudste Nederlander.
Wij hebben onze opwachting gemaakt bij den
jubilaris, wiens naam in ons geheele land, mis
schien ook wel daarbuiten, bekend is, omdat hij
is de oudste bewoner van Nederland. Er zijn
collega's, die beweren, dat hij het niet lang
meer zal zijn, dat Boomgaard het niet lang meer
zal maken. Wij doen niet mee aan die voorspel
ling, al is zij niet zoer gewaagd met betrekking
tot iemand, die nu 110 jaar oud is. Maar meu
kan niet weten.
Wat vast staat is dit, dat papa Boomgaard
sinds de laatste vier weken hard achteruitgegaan
is. Zooals men weet, waren zijne vermogens om
te gaan, te hooren, te zien en ook om te denken
in de laatste jaren zeer afgenomen. Toch was
hij tot voor korten tijd wel opgewekt. Maar in
de laatste vier weken slaapt hij verreweg het
grootste gedeelte van den dag, in zijn armstoel
of op bed.
En als hij niet slaapt is zijn liefste bezigheid
eten, wat hem dan ook nog op de been houdt.
Een lievelingskost van den ouden man zjjn ge
kookte eieren met suiker, van zoetigheid was
hjj altijd een groot liefhebber. Ook rookt hij
weinig of in 't geheel niet meer. Het is bekend
dat hij tot voor korten tjjd nog hartstochtelijk
rookte ia den regel liet hij vijf pond tabak
tegelijk halen en het is nog maar een maand
geleden, dat hij weer zulk eene partij tabak op
sloeg. Dat zal ook nu wel uit zijn. Maar heele
maal uit
Het is nu juist geen mooie wensch, een 110-
jarige een lang leven op zijn verjaardag toe te
wenschen, wat wij dan ook niet doen. Maar wij
hopen, dat Boomgaard den tijd, dat hij er nog
zal zijn, voor ziekte moge bewaard blijven.
Naar wij vernemen, is een portret van den
ouden man aan H. M. de Koningin aangeboden.
(„N. Gr. Ct.")
Te veel zegen.
Een echtpaar te Terneuzen, reeds met een
tiental kinderen gezegend, werd dezer dagen
verrast door de geboorte van een drieling.
Direct aan 't goede adres.
Men meldt, dat te Oisterwijk van een kan
tonrechter een gouden horloge werd ontrold
een boer aldaar miste de geldbeurs.
Uit een Drentsche plattelandsgemeente.
Het tooneel speelt even vóór de opening der
Raadsvergadering.
De voorzitter: „Wenschen de heeren nog een
medaille van het Kroningsfeest?" (Werpt eenige
op de tafel.)
Algemeen gegrijp en gegrabbel.
Een lid: „De aardigheid is van die medailles
af, meneer de voorzitter. Er bestaat namaak en
ze zijn in den handel."
De voorzitter„Ja, maar dit zijn toch de echte".