Weekblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
N°. 46.
Zondag 13 November 1898.
7e Jaargang.
Nieuwstijdingen.
Briove» uit „de Streek".
NIEUWE a
LHtEJIJkLIt («IIR4HT.
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
ABONNEMENTSPRIJS
voor Noordscharwoude, Oudkarspel, Zuidscharwoude en Br. op Langedijk
por drie maanden 50 ct.„ franco p. post 0O et.
UITGEVER:
J. II. KEIZER.
BUREEL:
Noordscharwoüde.
PRIJS DER ADVERTENTIÊN:
Van 1—5 regels 30 ct., elke regel meer 5 ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
B|| dit nummer behoort een
bijvoegsel.
Sint Pancras. Voor de betrekking van
onderwijzer aan de Openbare School alhier (jaar
wedde f600) hebben zich 10 Sollicitanten aan
gemeld.
Het herhalingsonderwijs is deze week hier
weder begonnen met 9 leerlingen.
Door de meesten wordt ook hier nog steeds
dit onderwijs als inhalingsonderwijs beschouwd.
En 't is meer dan waarschijnlijk, dat't school
verzuim hierdoor in de hand wordt gewerkt.
Men kan immers later de schade op de avond
school inhalen. Och, dat men dit toch beter inzag
Te Brussel is op ruim zeventig jarigen
leeftijd overleden den graaf O. C. L. G. Duras D'
Oultremont Heer van Schagen en de Schager
Kogge. Hoewel de banden tusschen de heeren
van Schagen en hunne vroegere heerlijkheid reeds
sedert de revolutie verbroken zijn ontvangt Scha
gen toch nog jaarlijks een bewijs van belang
stelling van de nakomelingen zjj nor vroegere hee
ren.
Bij testament van Maria van Schagen gehuwd
met Francisous Paulus Emilius graaf D' Oultre
mont (1707) werd aan de algemeen armen van
Schagen een jaarlij ksch legaat van f 400 vermaakt
dat nog geregeld door de nu overleden graaf D'
Oultremont werd uitgekeerd. Ook bezit de fami
lie nog uitgestrekte landerijen onder Schagen,
die door den rentmeester, de heer C. Hoogscha-
gen worden beheerd.
Een vermomming.
Een vreemd verhaal brengt sedert eenige dagen
de tongen van de bewoners der Kinkerstraat te
Amsterdam in beweging, een tegenhanger van
andere min of meer romaneske geschiedenissen,
die nu en dan in de bladen opduiken en waarhij
men dadelijk herinnerd wordt aan de laatste vroo-
lijke operette waarin mej. X. of mèj. Y er zoo
lief uitzag in haar beeldig travesti.
Deze geschiedenis uit de Kinkerstraat heeft
evenwel een meer vulgair dan romantisch tintje.
Wij hebben hier niet te doen met een mooi
blond meisje, dat gedurende eenigen tijd de we
reld verschalkt, door zich in een soldatenpakje
te steken en voor haar land te strijden, noch met
een aanvallige brunette, die, in de dagen toen
vrouwen zich niet mochten laven aan de bron
der wetenschappen, een beetje list te baat nam
en het costuum van haar jongeren broer leende
om met de studenten naar professoren - wijsheid
te luisteren.
In de Kinkerstraat heeft langen tijd,'tis vree-
selijk, een juffrouw gewoond, die te langen leste
bleek geen juffrouw te zijn. Ze hield een paar
jaar een komenijswinkel in het perkeel 129 ze
gaf volgens sommigen zelfs les aan een Zondags
school. Haar bovenburen converseerden druk met
haar en zij toonde zich geheel op de hoogte van de
koffiepraatjes.
Men kan zich dus de consternatie van de vrien
dinnen voorstellen, nu het bleek, dat de „zij"
toch eigenlijk een „hij" was, die dezer dagen met
grjjze demie en deukhoed door de straat wandel
de en eerstdaags met een andere juffrouw uit
de buurt in 't huwelijk zal treden.
De vermomming moet van de geboorte af heb
ben plaats gehad en haar oorzaak hebben in de
poging een bloedverwante te foppen, die had be
loofd een som geld aan de betrokken persoon te
vermaken, als het bij de geboorte een meisje zou
zijn, van welke som eerst na bereiking van den
23-jarigen leeftijd het gebruik zou worden ver
kregen. De zij was nu onlangs 23 jaar geworden
en kon dus het masker afwerpen.
Woensdag is te Amsterdam de laatste
der 5000 palen, die voor den bouw der nieuwe
beurs op het Damrak moesten worden geheid,
met eenig feestbetoon in den grond gedreven.
Gelijkelijk tusschen de diaconieën der Ned.
Herv. en Geref. gemeente te Tienhoven ia ver
deeld het saldo der kroningsfeesten, ten bedrage
van drie centen.
Belangrijke aanwinst.
De „Amst. Ct." deelt het volgende mede:
De Rembrandttentoonstelling heeft als eerste ge
volg van blijvende waarde, dat ons lsnd weer
een schilderij van Rembrandt rijker is geworden.
Wij vernemen toch, dat Dr. A. Bredius voor
de som van 200.000 francs de schilderij David,
harpspelend voor Saul, van den tegenwoordigen
eigenaar, den heer Durand Ruel, te Parijs, heeft
gekocht.
Deze schilderij (in den catalogus der Rembrandt
tentoonstelling no. 118) is omstreeks 1665 ge
schilderd en is een der groote doeken van den
meester. Het is 1.305 M. hoog en 1.640 M.
breed en geeft de levensgroote, tot aan de
knieën zichtbare figuren van David en Saul te
zien.
Het stuk bevindt zich in goeden toestand.
Het „Haagsche Dagblad" deelt mede, dat de
heer Bredius voornemens zou zijn, de door hem
gekochte schilderij in bruikleen aan het Maurits-
huis af te staan.
Zeldzaam brutaal!
Toen een bewoner van de Johan Melchior
Kemperstraat te Amsterdam Dinsdagavond 10
uur thuis kwam, kwam hij tot de ontdekking,
dat twee jongens van 13- en 15-jarigen leeftijd
zich op de tweede étage in het privaat hadden
opgesloten, om natuurlijk des nachts hun'slag te
slaan.
De man wist hen echter te grijpen en naar
het politieposthuis Hogendorpsplein te brengen,
vanwaar zij naar het bureau in de Spaandam-
merstraat werden overgebracht.
Onder socialisten.
Een Amsterdamsche partjjgenoot schrijft aan
de „Sociaal-Democraat" „Hermans is afgetreden
als redacteur van „Recht voor Allen", omdat hij
meent, dat de achteruitgang van het blad aan
antipathie tegen zijn persoon te wijten i8. Voor-
loopig zal nu Hartorff de redactie voeren.
Alweer is een adres gericht tot de Tweede
kamer met bezwaren tegen de verhooging van
den accijns.
Ook het hoofdbestuur van den Nederlandschen
Vrouwenbond voor Geheelonthouding heeft zich
namelijk met een adres tot de kamer gewend,
waarin het, in aansluiting aan het adres der Ne-
derlandsche Yereeniging tot afschaffing van ster
ken drank, dringend verzoekt het wetsvoorstel
tot verhooging van den accijns niet aan te nemen.
Een nieuw soort aardappelen.
De landbouwer P. Prosje, te Jelsum, heeft
een nieuw soort aardappel verkregen, waarvan
hij de wordingsgeschiedenis mededeelt in een
schrijven aan het Hoofdbestuur der Friesche
Maatschappij van Landbouw.
Hij vertelt„Voor eenige jaren kreeg ik
pootaardappelen van Beetsterzwaag, daar Fransche
gele genoemd. Deze heb ik twee jaren verbouwd,
maar wegens de ziekte heb ik ze weer moeten
afschaffen, alhoewel het een zeer goed soort was
en de plant buitengewone zaadknoppen had.
Het volgende jaar heb ik op een dezer akkers
uien verbouwd en bij het verwijderen van het
onkruid ontdekte ik, dat er iets vreemds voor
den dag kwam. Ik liet het staan en ontdekte
toen later, dat het aardappelzaad was. Daarop
werden alle pogingen aangewend, om dat te be
houden en dit werd beloond met de opbrengst
van 10 k 11 kleine aardappeltjes, zoo groot als
een groene erwt. Deze werden het volgend jaar
uitgepoot en toen kreeg ik 10 kop. Zoo van jaar
tot jaar voortgaande, ben ik er in geslaagd on
derscheidene soorten te verkrijgen en met veel
werk heb ik uit deze nu een aardappel verkre
gen geel op schotel, lekker van smaak, over
treffende vele andere nieuwe soorten en van
ziekte vrij."
Deze aardappel wordt in de omstreken van
Jelsum, aldus bericht de A. Crt., zeer geroemd
en reeds „de aardappel der toekomst" gonoemd.
(Landb.-weekbl.)
Een wraakneming?
Donderdagnacht is aan den Nieuwen Weg te
Groningen het huis van den blikslager J. Imel-
man zoowel aan de voorzijde als op zij (het huis
staat op den hoek van het Achterom) met teer
bestreken.
Vermoed wordt, dat men hier te doen heeft
met een wraakneming van iemand, die in een
woning van den heer I. woont en die gerechte
lijk uit die woning zou worden gezet. Grond
voor dit vermoeden vindt men in de omstandig
heid, dat de verdachte zich heeft uitgelaten, dat
hij Imelman wel eens een hak zou zetten, en
ook hierin, dat bij hem onder de bedstede een
plank met versche teer is gevonden.
(N. G. Ct.)
Dankbaarheid.
Op den dag Harer inhuldiging ontving K.
M. de Koningin een gedicht van mevrouw de
wed. Hoeben, geboren Johanna van Beek, waar
in deze dankbaar in herinnering bracht, dat zij
door Koning Willem III bij den watersnood van
1861 in de Bommelerwaard werd gered. De
„Nieuwe Tielsche Cour." deelt een en ander uit
den levensloop dezer dame mede
Na de redding van Johanna van Beek, welke
geschiedde nadat zjj 7 dagen op een stukje rieten
dak op den onstuimigen vloed had rondgedobberd
heeft Koning Willem III herhaaldeljjk Zijne
belangstelling voor haar doen blijken en naar
de bevinding der geredde gevraagd, met het
aanbod tevens om voor haar opvoeding te zorgen.
Omdat aan Z. M. de verzekering was gegeven,
dat het onnoodig was, heeft de geredde echter
nimmer eenige ondersteuning, noch eenig privi
lege genoten. Slechts later, toen Johanna van
Beek de verloofde was van den heer Hoeben,
candidaat-notaris, werd bij de sollicitatie van
dezen naor het notariaat te Leeuwen, Z. M.
herinnerd aan Zijne in 1861 gedane toezegging.
Onverwijld en zonder bedenking werd de
koninklijke belofte vervuld. Zelfs geen voordracht
is toen opgemaakt. Uit den mond van den tocn-
maligen minister, graaf van Lijnden van San-
denburg, vernam wijlen de heer Iloeben toen,
dat hij het voorrecht zijner vioegtjjdige benoe
ming te danken had aan de belofte, eenmaal
door den Koning gedaan aan den voogd zjjner
aanstaande Trouw, den overleden heer Kolfscho
ten, destijds burgemeester van Wamel, in bijzijn
van verschillende kameraden.
De hekken verhangen.
Men is er altijd aan gewoon geweest, dat over
vloedige Duitsehe werkkrachten naar ons land
kwamen, om hier in veel gevallen arbeid te vin
den. Thans is dat omgekeerd en heeft Duitsch-
landNederlandsche werkkrachten noodig. Wel een
bewijs, dat de Duitsehe industrie bloeit
In de vorige week zijn een 80-tal arbeiders
van Amsterdam naar Keulen vertrokken. Deze
week gingen er weer 100, en in de volgende week
gaan er weer 100.
De werklieden zijn bestemd voor den arbeid
in briquetten-fabrieken en verdienen een loon
van 4,50 Mark per dag. Tot zooverre een bericht
in „de Tijd". De hekken zijn dus wel verhan
gen. Maar vooruitgang is dit zeker niet!
Orde in den Effectenhoek.
Naar aanleiding van het molesteeren van vreem
delingen op de Groote Koopmansbeurs in den
„Effectenhoek", zijn heden aldaar plakkaten aan
geplakt van commissarissen van de Groote Koop
mansbeurs, waarin herinnerd wordt aan de art.
5 en 6 van de verordening, die luiden
„Al wie ter Beurze de orde verstoort of iemand
in de uitoefening zijner zaken, op welke wjjze
ook, belemmert, wordt gestraft met een boete
van f3 tot f10. De beursopzichters zorgen be
paaldelijk voor do naleving dezer verordening
en zijn bevoegd tot het constateeren der over
tredingen."
LV.
3 10 November. De verwachting, door mij
in mijn vorigen brief uitgesproken, dat het op
de aanstaande publieke verkoopingen wel zou
blijken, dat onze groentebouwers dit jaar goede
zaken hebben gemaakt, is reeds bewaarheid.
Gisteravond had n.l. eene belangrijke verkoo-
ping te Grootebroek plaats en bleek bij velen
eene groote kooplust aanwezig te zijn. Gepre
senteerd werden 20,88,89 H.A. met een woon
huis, waarvoor de som van f51980 werd be
dongen. Na aftrek van de voor het woonhuis
bedongen som, omstreeks f 3700, werd dus het
land verkocht voor f48000 of ongeveer f 2250
per H.A. Dit cijfer is nu op zichzelf beschouwd
niet zoo buitengewoon hoog, doch wanneer
men daarbij in aanmerking neemt, dat om
streeks 5 H.A. op eene werkelijke waarde van
ongeveer f 1000 per H.A. worden geschat en ook
het resteerende niet alles als eerste kwaliteit
kan worden aangemerkt, dan verschijnt dit in
een geheel ander licht. De eerst aangebodene
14 H.A. van middelmatige, góede en zeer
goede kwaliteit, werden gemiddeld verkocht
tegen f 2910 per H.A. Enkele perceelen brach
ten 'ttot boven de f3000.
Zou in gewone jaren het aanbod van een
twintigtal H.A. voor Grootebroek wel wat
groot zijn, thans bleek dit volstrekt niet het
geval te zijn en blijven er ook voor volgende,
kleinere verkoopingen nog wel gegadigden over.
De handel in bloemkool was in deze week
nog steeds zeer levendig, hoewel de prijzen
eenigszins terug liepen en hedenmorgen vari
eerden van f3 tot f5,75 per 112 stuks. De
inmakerijen zijn nog in volle werking en ne
men een groot deel van de dagelijksche aan
voer voor hunne rekening. Ook de vraag voor
Duitschland schijnt grooter dan gedurende de
vorige week, terwijl de kaagschippers tegen
thans geldende prijzen, meer neiging tot koo-
pen toonen. Roode, witte en Savoyekool, waar
voor de aanvoer nog slechts op enkele markt-
marktdagen van eenige be teekenis is, blijft
als te voren een gewild artikel, waarvan de
prijzen sinds eenigen tijd weinig verandering
ondergaan. Witte kool wordt verhandeld tegen
f3 a f6, roode en savooye tegen f 2,50 k f 5,50
per 100 stuks. De uienhandel waarvan men
voor 2 h 3 weken zulke goede verwachtingen
koesterde, is tamelijk stug. De handelaar heeft
groote partijen in voorraad en de verzending
is zeer gering. Slechts schoorvoetend worden
enkele partijtjes tegen fl,70 a f 1,80 per H.L.
gekocht. Aan de markt heeft de aanvoer van
uien bijna geheel opgehouden en wat er nog
verschijnt is in den regel geen prima kwali
teit.
Met aardappelen is het al niet beter gesteld.
Ook daarvan komt weinig ter markt, terwijl
de besteedde prijzen zelfs nog iets lager, n.l.
10,92 f 1, zijn geworden.
De marktmeesters en afslagers te Broeker
haven en Enkhuizen kunnen thans hun werk
dan ook wel af en zullen ongetwijfeld binnen
enkele dagen weder tijdelijk op nonactief wor
den gesteld.
Blijft de weersgesteldheid gunstig, dan kan
te Bovenkarspel nog wel eenige weken wor
den doorgewerkt.
De voorraad bloemkool toch is belangrijk
genoeg, om de aanvoer, die deze week p.m.
200,000 stuks bedroeg, onverminderd tot Kerst
mis te doen voortduren.
Deze markt verheugt zich dit jaar in een
ongekenden bloei. Reeds sedert hare stichting
werd de omzet jaarlijks grooter. Dat het in
1897 omgezette kapitaal van f325000 gedu
rende dit jaar zou worden overschreden, werd
dan ook niet onwaarschijnlijk geacht. Dat het
verschil evenwel reeds nu zoo groot zou zijn,
als mij werd medegedeeld, had niemand dur
ven verwachten.
Reeds in den loop der vórige week werd n.l.
de f400,000 overschreden en by het verschij
nen van dezen brief zal daaraan vermoedelijk
nog omstreeks f 15000 kunnen worden toege
voegd. Eene vergrooting van den omzet, voor
dit jaar met f 100,000 kan dus veilig worden
Voor een groot gedeelte kan deze vermeer
dering natuurlijk op rekening van de hoogere
marktprijzen worden gesteld, doch ook de ge
stadige uitbreiding van het ledental heeft
daartoe bijgedragen. Zij het ook tegen wil on
dank, toch moet de overtuiging, dat de markt
te Bovenkarspel de markt moet worden, meer
en meer veld. Broekerhaven en Enkhuizen
