Weekblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
N°. 48.
Zondag 27 November 1898.
7e Jaargang.
Nieuwstijdingen.
NIEUWE
(01 lit VI
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
ABONNEMENTSPRIJS
▼oor Noordscharwoude, Oudkarspel, Zuidscharwoude en Br. op Langedijk
per drie maanden 50 ct., franco p. post ÖO ct.
UITGEVER:
J. EI. KEIZER.
BUREEL:
Noordscharwoude.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regels 30 ct-, elke regel meer 5 ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
Bij dit nummer behoort een
bijvoegsel,
„NIEUW LEVEN".
Donderdag 24 dezer werd ten huize van den
heer D. do Jong te Veenhuizen eene openbare
vergadering gehouden, uitgeschreven door boven
genoemde vereeniging.
Na opening der vergadering werd het woord
gegeven aan den heer van der Goes, stationschef
te Noord-Scharwoude.
Spreker begon met te zeggen, dat we z. i. wat
den toestand der landbouwers betreft, staan aan
den vooravond van een beteren dageraad. Was
voor nog enkele jaren de landbouwstand zeer in
verval, thans begint hij weer 't hootd op te beu
ren, en, naar sprekers overtuiging ligt welvaart
in 't verschiet, mits de landboewers zich zeiven
opwerken.
En dit kan en zal gebeuren, wanneer velen,
neen, allen de handen in elkaar slaan, wanneer
de landbouwers zich vereenigen. Men zij gedach
tig aan de stellige waarheid opgesloten in de
enkele woorden: „Eendracht maakt macht",
maar vergete tevens niet, dat tweedracht macht
breekt.
Als van zelf komt spreker op zijne ervaringen
in „De Streek" opgedaan en door voorbeelden
en cijfers en vergelijkingen toont hij aan, hoe
de toestand daar in betrekkelijk korten tijd
is verbeterd.
Ook bier zegt spreker is ongetwijfeld een be
tere toestand in 't zicht.
Men zoeke den beteren toestand elders niet
uitsluitend in den grond zelf, neen, de hoofdzaak
is, hoe deze gebruikt wordt en welken weg
men inslaat, om zijn producten op de beste ma
nier kwijt te raken. Wanneer door een bekend
landbouwer in deze omgeving van een snees land
14 gld. wordt gemaakt aan vroege aardappelen
en hij als navrucht de daarop geplante gele kool
voor nog geen 14 gld. wil geven, zoodat er op
een opbrengst van minstens 28 gld. kan worden
gewezen, daar zien we immers duidelijk, dat ook
't land hier zeer dankbaar is voor eene uitste
kende behandeling!
Ook hebben reeds enkele proeven bewezen,
dat vroege aardappelen met succes hier verbouwd
kunnen worden en stellig wordt dit beter, wan
neer men er zich beter op toelegt, zich er beter
op inricht.
Vooral wil spreker er ook uitdrukkelijk op
wijzen, dat voor een geregelden aftrek, zooveel
mogelijk alle producten uit de omgeving naar
één centraal punt ter markt moeten worden ge
bracht, waarvoor meer samenwerking van ver
schillende vereenigingen noodzakelijk is.
Is tot nu toe voor den landbouw door de re
geering nog weinig gedaan, mogen we ons nog
niet verheugen in een ministerie van Landbouw,
vereeniging van de landbouwers zal 't ons met
tertijd bezorgen. Maar dan moet men ook zelf
voor zijn belangen opkomen, dan moet men er
zich warm voor maken, dan moet de een den
ander tot handelend optreden trachteD op te
wekken.
Het kan niet anders, besluit Spr. zijne rede,
of door aller samenwerking moet onze provincie
meer en meer worden de groententuin van
Europa, laten wij alles doen, wat in ons ver
mogen is, om onze omgeving tot een heerlijk
hoekje van dien tuin te maken.
Uit de gedachtenwisseling, die hier op volgde,
meende de voorz. te mogen opmaken, dat de Spr.
de aanwezigen, al was hun aantal dan niet zeer
groot, duidelijk den weg had gewezen, die be
wandeld moet worden, en vertrouwde, dat ieder
in zijn kring zooveel mogelijk tot eendrachtig
samenwerken zal aansporen.
Met enkele woorden toont de Voorz. nog aan,
waarom hij voor Heer Hugowaard eene zelfstan
dige vereeniging noodig acht en wijst daarbij op
het feit, dat de bijzondere belangen van de eene
vereeniging vaak niet hebben uit te staan met
die eener andere vereeniging. Wel wenschtook
hij samenwerking van verschillende vereenigin
gen, vooral met 't oog op 't marktwezen.
Hij hoopt, dat deze verg. aanleiding moge
geven, dat ook de landbouwers uit Veenhuizen
zich bij „Nieuw leven" zullen aansluiten.
Na nog namens het bestuur en stellig ook na
mens al de aanwezigen den hr. Van der Goes
dank te hebben gezegd voor zijn welwillend op
treden, sluit de Voorz. de openbare vergadering,
waarna nog bestuursvergadering wordt gehouden.
In deze wordt besloten, dat de vereeniging in
haar geheel zal toetreden tot de vereeniging
Niedorper Koggen, terwijl Voorz. en Secr. de
opdracht ontvangen aan het Dagel. Best. van den
Polder Heer Hugowaard nadere toelichtingen en
begrooting te doen toekomen bij het reeds inge
diende plan omtrent verbetering van de water
wegen in genoemden polder.
Men schrijft ons uit Schagen:
Wie twee personen uit Schagen ziet, kan er
van overtuigd zijn, dat er een bij is die in mu
ziek liefhebbert. Deze aanbidding van de Muzen,
openbaart zich vooral in de instrumentale en vo
cale vereenigingen, die hun zetel in ons muzi
kale stadje hebben gevestigd. Om bij de vocale
te blijven, hebben wij er een Dames-zang veree
niging, een mannen-zangvereeniging, een Grego-
riaansch Koor, eene voorbereidende klasse voor dit
koor, en eene Nutszangschool, die gezamenlijk
175 leden tellen. Volgens geruchten is er thans
nog een kerkeljjk koor in wording, dat op enkele
Christelijke feestdagen, gewijde koralen ten ge-
hoore zal brengen.
Jammer, dat bij zooveel harmonie, de ware
harmonie tusschen de toongevende personen ont
breekt.
Wel hebben wjj bij de Kroningsfeesten eene
gecombineerde uitvoering gehad, die zeer in den
smaak viel, wel hebben de koren bij eene her
haalde uitvoering in het Noord-Hollandsch Kof
fiehuis hulde gebracht aan den verdienstelijken
leider, den heer Schouten, directeur van Scha-
gens Harmonie-kapel, doch met deze uiting is
de samenwerking weder als kaf voor den wind
uiteen gestoven. Wie in deze de hoofdschuldige
is, willen wij voor ditmaal buiten bespreking
laten, doch wij keuren het ten zeerste af, dat
deze tweedracht weder tot verbrokkeling van
krachten zal leiden. Het plan toch bestaat bij
den heer Ter Linden, directeur der dames-zang-
vereeniging, om een tweede mannenkoor op te
richten, wat naar onze meening de bestaande
koren moet verzwakken. Wij geven daarom als
nog aan de leiders in overweging om in 't be
lang der muziek en hare beoefenaars, kleine ge
schillen bij te leggen en te trachten een groot,
krachtig en ontwikkeld gemengd koor samen te
stellen, dat bij de hoogte, waarop thans vele da
mes en heeren staan, in staat zal zijn, toonwer
ken van naam en omvang nit te voeren. (Voor
het vorig nummer te laat ontvangen. Red.)
Nederl. Onderw. Genootschap.
De uitslag van het referendum over het voor
stel Schagen in zake salaris-regeling, vroeger in
dit blad nader uiteengezet, is beslist gunstig
voor dat voorstel: 1418 stemmen verklaarden
zich er voor, 545 tegen, zoodat het besluit der
Algemeene Vergadering in deze is bekrachtigd.
Aan de stemming, die van 29 September tot 15
November gehouden werd, namen 181 afdeelin-
gen deel, tezamen uitbrengende 1963 geldige
stemmen, terwijl nog 42 stemmen blanco waren.
't gaat er mooi uitzien in Amsterdam
Reeds eenige dagen geleden, aldus meldt het
rapport der Amsterdamsche politie, had een juf
frouw, die gewoonlijk 's avonds laat haar betrek
king verlaat, aan de politie kennisgegeven dat
zij onder het naar huis gaan steeds lastig werd
gevallen door een heer, die haar telkens vroeg
met hem uit te gaan, waaraan door haar geen
gevolg werd gegeven.
Hij heeft daarop een dreigbrief geschreven en
gemeld, dat hij haar op een bepaalde plaats
wenschte te ontmoeten.
Toen zij hem daar had laten wachten, volgde
weldra een tweede brief van denzelfden dreigen
den aard.
Naar aanleiding van dezen brief mocht het
der politie gelukken, gisteravond den man te ar
resteeren. Door twee rechercheurs van de Elands
gracht naar het bureau Lauriergracht gebracht,
bekende hij de schrijver van de brieven te zijn,
dochvolstrekt geen kwade bedoelingen te
hebben gehad
Van 't gestolene.
Te Molenaarsgraaf (Z.-H.) heeft een der huis-
geuooten van P. v. Gilst in een doornenhaag op
zijn erf een couvert gevonden, inhoudende de hem
Zondagavond 6 Nov. door twee gemaskerde man
nen die eerst zijn vrouw handen en voeten
bonden ontstolen f 300 aan bankbiljetten.
Daarbij was een brief gevoegd, welke inhield, dat
die-en-die wier namen niet werden genoemd
niet moesten verdacht worden, en dat zij het
geld teruggaven omdat zij er niet om verlegen
waren.
V erschrikkelijk.
Reeds meer dan 8 dagen, zit een huisgezin met
5 kinderen, te Monnikendam wonende, onder den
blooten hemel. Wel hebben zij een met zeilen be
hangen schuilplaats gevormd, grenzende tegen een
pakhuis, waardoor zij voor den oostenwind be
schermd worden, maar bij de heerschende stormen
zal men zich slechts een flauw denkbeeld kunnen
vormen, hoe aangenaam het onder die tent zal zijn.
Zooals gewoonlijk hebben medelijdende buren,
even arm en nooddruftig als de door wanbetaling
uit hnn woning gezetten, de kinderen 's nachts
onder hunne hoede genomen, maar van afdoende
hulp door diakonie of armbestuur hoort men nog
niets.
De brandstichter?
In den nacht van den 14en op 15en Aug. j.l.
brandden te Wormerveer de oliefabriek „De Tijd"
en de meelfabriek „De Vlijt" van de firma Wes-
sanen Laan af, zonder dat een oorzaak daar
voor te vinden was. Het was en bleef een raad
sel hoe het mogelijk was, dat op Zondagavond,
omstreeks 10 uur, terwijl de fabrieken stil ston
den, aldaar brand Jkon ontstaan. Dezer dagen
ontving een der leden van bovengenoemde firma
een ongeteekend briefje van den volgenden in
houd
Aan den heer C. Laan,
Wormerveer.
Mijnheer C. Laan, Uw fabrieken zijn verbrand.
Ze zijn in brand gestoken door den geen die
dit heeft geschreven. Ik ben een liefhebber van
molens en een vijand van fabrieken. Dus daarom
zijn tijd en vlijt verbrand. Liet gij molens bou
wen, geen nood dat zij zouden verbranden. Maar
van de nieuwe fabrieken he'b het weer kans.
Vinden doet gij mij nooit. Dat nooit!!!
Laat molens bouwen.
Nogmaals gewaarschuwd! molens hoor!
Geschreven door
Fascimilés van den brief zijn verspreid, ter
wijl het origineel bij den politie berust. Het daar
voor gebruikte papier is van geringe qualiteit.
De enveloppe is van dezelfde soort gering papier
en schijnt niet machinaal gemaakt doch zelf ge
plakt te zijn.
Er is een som van f 300 beloofd aan dengene
die aanwijzing geeft waardoor de schrijver van
bovenstaand briefje bekend wordt.
Opnieuw aanrandingen.
Weer hebben te Amsterdam aanrandingen plaats
gehad evenals in den winter van '97 op '98.
(Toen voor de eerste maal op 27 Nov.)
Zelfs zou men zeggen, dat de onverlaat die
toen de-stille stadsgrachten en buitenwijken
onveilig maakte, dezelfde is, die Maandagavond
tot tweemaal toe een meisje aanrandde en ver-
verwonde.
Ziehier, wat er thans weer geschied is
Margaretha Martinus, een meisje van 21 jaar,
wonende in de Korte Leidsche Dwarsstraat, begaf
zich omstreeks zes uur naar haar aanstande in
de Govert Plinckstraat. Op de Nicolaas Witsen-
kade bij de Pieter Pauwstraat voortgaande, voor
overgebogen wegens den regen, liep een man op
haar toe, die haar met den uitroep „daar 1" naar
het scheen met de vuist een stomp gaf op den
rechterschouder. In de Govert Flinckstraat aan
gekomen, bleek haar een een lichte verwonding
te zijn toegebracht met een scherp voorwerp. Zij
deed aangifte van het geval bij den commissaris
van politie in de Ferdinand Bolstraat, liet zich
in het Binnengasthuis verbinden, en ging daarop
naar huis. Zij heeft eene lichte wonde, onge
vaarlijk, 11/2 cM. diep.
Het tweede geval betreft een 15-jarig dienst
meisje Cato Heilo, dienende bij mevr. Geerling
in de Yan Eeghenstraat en wonende in de 3e
Oosterparkstraat. Zij was op weg naar huis, en
werd ongeveer op dezelfde plaats, dus op de Ni
colaas Witsenkade bij de Pieter Pauwstraat, in
de rechterborst gestoken ter hoogte van het sleu
telbeen. Het lemmet is op het sleutelbeen afge-
stooten, veroorzaakte dus ook in dit geval een
ondiepe wonde, maar veel bloedverlies.
Een 21-jarige voermansknecht, in dienst bij
een wasinrichting, zekere Melcher Tilmers, stond
met zijn kar op de kade, van zins ergens kaarsen
te gaan koopen om zjjne lantaarns te ontsteken.
Een man van middelbaren leeftijd komt hem
voorbij, snel loopend, voorovergebogen, met de
rechterhand iets voor de borst houdend en deze
woorden mompelend „ziezoo die vermei
den Tegeljjkertijd hoort de voerman in zjjne
nabijheid schreeuwen. Hij loopt den vluchteling
na, dien hij de Nicolaas Witsenstraat heeft zien
ingaan. Daar stuit hij op een heer, wien hij vraagt
waarheen de man gegaan is, die zoo hard liep.
Antwoord: „de (Wetering-) schans op." De voer
man gaat terug naar de Witsenkade en vindt
daar Cato Heilo, die hem mededeeld, dat zij eerst
meende door den aanrander gestompt te zijn,
maar nu bloed langs haar lichaam voelt vloeien.
De jongen maakt haar halsbontje los en ontdekt
de verwonding. Hij brengt haar bij den apotheker
aan de overzijde, op den hoek van Stadhouders
kade en van Woustraat, waar haar hulp werdt
geboden.
Dr. Van Rossem uit dè van Woustraat wordt
geroepen, neemt zijn maatregelen, en adviseert
tot overbrenging naar het Binnengasthuis, waar
het meisje verbonden en opgenomen werd.
De nasporingen der politie bleven tot heden
vruchteloos, ondanks het uitloven der belooning
van 500 gulden. De toestand der beide meisjes
is thans bevredigend. Toch laten de geneeshee-
ren in de eerste dagen geen verhoor toe van Cato
Heiloo, die in het Binnengasthuis verpleegd wordt.
Kleine kinderen maken een waakhond
overtollig.
In den nacht van Maandag op Dinsdag heeft
een man trachten) in te breken in de boerderij
van den heer Verbeek aan den Sloterweg bij
Amsterdam.
Een klein kind deed moeder door zijn geschreew
ontwaken en deze meende toen onraad aan het
keukenvenster te bemerken. Haar man wekken
is haar eerste werk. Deze is spoedig bij de hand
en komt ook tot de overtuiging, dat iemand be
zig is zich toegang tot zijn huis te verschaffen
op een minder gewenscht uur. De knechts, twee
in getal, worden door den boer in hun zoete rust
gestoord en deze vernemende, wat er aan het
handje is zijn dadelijk bij de pinken. Een der
knechts blijft binnen en de ander met den boer
gaan, ieder met een mes gewapend, het huis uit.
De man echter, die om de een of andere reden
