Weekblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
N°. .5
Zondag 29 Januari 1899.
8e Jaargang.
N ieu wstij dingen.
NIEUWE
LAIGEDU
QIIMIIT.
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
UITGEVER:
J. H. KEIZER.
ABONNEMENTSPRIJS
voor Noordscharwoude, Oudkarspel, Zuidscharwoude en Br. op Langedijk
per drie maanden 50 ct-, franco p. post 0O ct.
BUREEL:
Hoordscharwoude.
PRIJS DER ADYERTENTIÈN:
Van 15 regels 30 ct., elke regel meer ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
Bij dit nummer behoort een
bijvoegsel,
Heer Hugowaard. 23 dezer werd eene
vergadering van „Nieuw Leven" gehouden in
„De Hengstman" alhier. De voorz. wenschte de
pas geboren vereeniging veel goeds toe in '99
en hoopte, dat ze moge slagen in hare onder
nemingen. Na lezing der notulen werd overge
gaan tot de behandeling der agenda.
Van Dijkgraaf en Heemraden is een schrijven
ingekomen, meedeelende, dat aan het verzoek
door „N. L." ingediend, omtrent de verbetering
der vaarten, in zooverre gunstig is beschikt, dat
een onderzoek ingesteld zal worden door een
deskundige, naar de mogelijkheid van samen
smelting der vijf noordelijke polders en den Kil-
polder. De voorz. wenscht de verg. daarmee
geluk en stelt voor, den dank van „N. L." aan
Dijkgr. en Heemr. over te brengen, wat alge-
meene instemming erlangt. De Secr. deelt mede,
vernomen te hebben, dat reeds spoedig een begin
zal worden gemaakt met de verbetering van den
Oostertocht.
Uit de rekening van deü Penningm. blijkt,
dat tegenover de inkomsten f 29.50, slechts
f7.47 uitgaven staan en er dus een saldo van
f22.03 is aan te wijzen. Onder dankzegging aan
den Penningm. wordt besloten deze rekening
door eene nog te benoemen comm. te doen na
zien, terwijl de voorz. iets van de vreugde over
dit saldo moet wegnemen, door de mededeeling,
dat enkele rekeningen nog niet zijn ingekomen.
De secr. brengt verslag uit over 'tafgeloopen
jaar, waarin hij wijst op het aanvankelijk succes
van „N. L." waar ze handelend is opgetreden,
o. a. ten opzichte van het werven van leden,
verbetering van den toeweg naar 't station
Nd.-Scharwoude, toegezegd onderzoek naar ver
betering der vaarten, en den aankoop van poot-
aardappelen. Met den wensch, dat het volgende
jaarverslag veel goeds zal hebben te vermelden
over 1899, wat voor de vereeniging in vele
opzichten als een proefjaar moet worden be
schouwd, eindigt hij dit eerste jaarverslag.
Tot bestuurslid werd gekozen de heer A. A.
Overtoom, in de plaats van Jn. Brugman, die
voor het lidmaatschap van „N. L." heeft bedankt,
aangezien zijne wijze van aankoop van zaaiaard-
appelen door de andere bestuursleden zeer gelaakt
werd.
De voorz. stelt namens 't Bestuur voor, de
gewone bestuursverkiezing te verdagen tot na de
openbare verg. die 28 dezer bij den hr. Van
Rhijn zal worden gehouden, ter bespreking van
De wenschelijkheid van toetreding voor landbou
wers in deze gemeente, door den hr. Van der
Goes en, verbetering der vaarten, door den heer
S. Brugman. Het Bestuur acht 't n.l. wensche
lijk, dat bij toetreding van een voldoend aantal
landbouwers uit het zuiderdeel der gem. ook dit
deel vertegenwoordigd worde in 't bestuur.
Na langdurige discussie wordt besloten, dat
bij toetreding van minstens 20 leden bezuiden
den Voddenweg 't geheele Bestuur zal aftreden
en eene nieuwe vekiezing zal plaats hebben.
Aangezien de leden der vereeniging gebruik
zullen maken van de markt van „Niedorpe-Kog-
gen wordt 't marktreglement dezer vereeniging
aan 't oordeel der vergadering onderworpen.
Hoewel van verschillend zijden ten opzichte
van enkele bepalingen«toezwaren worden geopperd,
meenen de hr. Van der Goes en de voorz., dat
'tniet aangaat, veranderingen voor te stellen.
Beiden zijn van meening, dat het Hoofdbe
stuur van „N. K." stellig zooveel mogelijk aan
de billijke wenschen van „N. L." een gewillig
oor zal leenen. Aan het Bestuur wordt opgedra
gen de^ wenschen dezer verg. in de verg. van
„N. K." ter sprake te brengen.
De voorz. stelt voor, dat een lid der vereeni-
ging geen producten ter markt mag brengen
van iemand, die geen lid is, wat wordt aange
nomen.
De hr. P. Wonder Pz. stelt de vraag of de
vereeniging ten aanzien van aankoop van zaai
granen ook de coöperatie zal betrachtten.
Na levendige gedachtenwisseling wordt beslo
ten voor dit jaar daarop nog niet in te gaan.
De hr. Van der Goes geeft in overweging
proeven te nemen met den verbouw schorsenee-
ren en rhabarber, zij 't dan ook op kleine schaal,
terwijl de voorz. het aanleggen van aardbeibed
den aanbeveelt.
Waar we ons op den vroegen aardappelteelt
gaan toeleggen, meent de hr. Yan der Goes, dat
het aanbeling verdient op den ontruimden aard
appelakker fijne slaboonen te gaan verbouwen,
welke toevrucht nog best 60 a 70 cent per roede
kan opbrengen.
Onder dankzegging voor aller medewerking en
met den wensch, dat de proeven door de leden
van „N. L." te nemen uitstekend mogen slagen,
sluit de voorz. de vergadering.
Het Witte Kruis.
Donderdag 27 dezer werd door de aid. „Heer-
Hugowaard en O." ten huize van den hr. D.
Pijper de gewone voorjaarsvergadering gehouden.
Door afwezigheid van den Voorz. en den Viee-
voorz. werd de vergadering geleid door den Ed.
Achtb. heer A. Wonder Pz. Burgemeester van
Oude-Niedorp. Na opening der vergadering wer
den de notulen der laatstgehouden vergadering
gelezen en onveranderd vastgesteld.
Uit de rekening bleek, dat de ontvangsten heb
ben bedragen f 492.88 en de uitgaven f 633,45,
zoodat er een kastekort van f 140,57 moet wor
den geconstateerd.
De heer Brugman acht het zeer wenschelijk,
dat de bak inkwestie spoedig van eene omschoeiing
wordt voorzien en dan bestraat of begrind, waarop
ook door den heer C. de Jong sterk wordt aan
gedrongen. Spoedig zal hierin worden voorzien,
terwijl tevens elke pomp van 't W. K. zal wor
den voorzien van eene kroes met ketting.
Als gewoonlijk onthaalt Dr. A. C. G. Post de
vergadering op een keurig jaarverslag. Daarin
vermeldt hij, dat door de afd. 1 woning werd
ontsmet, 79 maal verplegingsmiddelen werden
verstrekt, doch, door het plaatsen van den regen
bak bij school no. 3, de afd. niet de weldoende
hand kon uitstrekken voor het verschaffen van
versterkende middelen enz. Tot zijn groot leed
wezen moet hij ook wijzen op het bedanken van
enkele leden, waar het eene vereeniging geldt,
die zoo nuttig moet worden geacht in haren
werkkring.
Ter vervanging van de heeren D. Appel, K.
Konijn en P. D. van Rhijn, worden tot bestuurs
leden gekozen de heeren C. Appel, Jb. Groot Jz.
en P. Zijp Jr.
Besloten wordt het H. B. subsidie te vragen.
Bij de uitloting van 10 aandeelen in hst rente
loos voorschot worden getrokken de nrs. 70, 73,
72, 58, 67, 56, 39, 48, 10 en 3, zoodat de hou
ders van deze nrs. uitbetaling kunnen erlangen
van den Vice-Penningm. den hr. C. de Jong
H. d. S. te Oude Niedorp.
Door het Bestuur wordt voorgesteld, dat per
sonen, die in de termen vallen, lid der afd. te
kunnen zijn, (dit zijn alle aangeslagenen in den
Hoofdelijken omslag) om verplegingsmiddelen
vragende, deze kunnen krijgen, mits ze terstond
1 gld. contributie storten, plus f2,50.
Voor wanbetalers, die onze afd. helaas, ook
heeft, wordt bovendien nog f 5 geëischt, als eene
boete voor plichtverzuim. Door het zenden van
circulaires wordt dit besluit aan belanghebben
bekend gemaakt. Met algem. stemmen wordt dit
voorstel aangenomen.
De hr. P. Wonder Pz. vindt het wenschelijk,
dat in de Jan.-verg. de lijst van wanbetalers
wordt voorgelezen. Hieraan wordt voldaan.
Namens het Bestuur wordt nog voorgesteld,
aan de sub.-commissie te Alkmaar voor het op
richten van Sanatoriums voor borstlijders hier te
lande, eene subsidie te verleenen van f 10. Als
plaats voor zulk eene inrichting in Noord-Holland
schijnen Bergen en Schoorl in aanmerking te
kunnen komen. Niemand verklaart zich tegen 't
verleenen dier subsidie.
Niets meer te behandelen zijnde, wordt de
vergadering door den voorz. onder dankzegging
gesloten.
Door den heer Jb. Groothuizen alhier zijn in
de vorige week reeds ongeveer vijfduizend roode
koolplanten uitgezet. De planten zijn gekweekt
in een met riet omhekt plantenbed.
Wanneer de hr. Gr. deze planten wilde ver-
koopen, kon hij er 40 ct. per 100 voor krijgen.
Dinsdag 31 Januari zal in het locaal van den
heer K. Kuileman de heer Keestra te Hoorn,
zuivelcon8ulent voor Noord-Holland optreden, met
eene verhandeling over de kaasbereiding.
Tot bocle voor het afhalen van brieven van
't station Noordscharwoude en van de tramhalte
Nieuwe Niedorp is met ingang van 1 Febr. aan
gesteld de hr. Jn. Buisman Gz. alhier.
Veel koopers maakt de visch duur. Dit bleek
bij den verkoop van het landbouwbedrijfje van
wijlen den heer Es. Ott, groot 2 H.A. 31 c.A.,
(ongeveer 95 snees), waarvan de heer C. Lange
dijk Cz. Sr. te Noordscharwoude, kooper werd
voor den prijs van f3715. Hier vindt men dat
duur; doch rekent men voor huis en boet onge
veer f 1000, dan komt het land nog pas op f30
het snees, wat nog niet de helft van den prijs
aan den Langedijk is. Wat zouden groote be
drijven wel niet opbrengen, als ze gevierendeeld
werden, en elk vierde van een huis werd voor
zien
Ter aanvulling van het bericht over den koe
diefstal te Veenhuizen in het vorig nr. vermeld,
stellen we er prijs op, mede te deelen, dat door
de gemeente-politie alhier en de Rjjks-politie te
Noordscharwoude, feitelijk het onderzoek in die
richting is gestuurd, waarin het thans wordt
voortgezet.
Lutjewinkel. Thans zijn ook hier de
mazelen, nadat ze te Schagen en Haringhuizen
geheerscht hebben, uitgebroken. In twaalf jaren
zijn ze op deze plaats niet voorgekomen, dus ze
vinden een vruchtbaren bodem om te kuunen
voortwoekeren. In een paar dagen is dan ook een
groot aantal kinderen aangetast en de school voor
een groot deel ontvolkt. Ze zijn tot heden geluk
kig niet van ernstigen aard.
Winkel. Van wege 't Departement Win
kel der M. tot Nut van 't A. zal op Maandag
30 Januari een volkslezing plaats bebbeD bij A.
Wit te Winkel. Het is te wenschen, dat evenals
vroeger velen van de gelegenheid om iets schoons
te hooren, zullen gebruik maken.
Het aantal weilanden in den polder Het
Grootslag, voornamelijk in de banne Groote
broek en Lutjebroek, vermindert ieder jaar. Zoo
zijn ook dezen winter weder eenige H. A. wei
land „gestroopt" om voor bouw- en moesland te
dienen. Een noodzakelijk gevolg van deze wijzi
ging van cultuur is grooter vraag naar werk
krachten, wat dus den arbeider ten goede komt.
Voor het loopende jaar hebben dan ook te Groote
broek alle werklieden vast werk bekomen, na
tuurlijk met uitzondering van diegenen, welke
aan „los werk" de voorkeur geven.
St. Pancras, 27 Jan. 1899. Over het
jaar 1898 was het schoolverzuim aan de open
bare school alhier als volgt: Het aantal school
tijden bedroeg 60824. Hiervan werden verzuimd
wegens ziekte 3358 schooltijden of 5,5%, we
gens godsdienstplichten 733 of 1,2%, terwijl het
aantal willekeurige verzuimen bedroeg 3222 of
5,3°^0. Het totale verzuim bedraagt alzoo 7313
schooltijden of 12%.
De 5,3% willekeurige verzuimen worden hoofd
zakelijk veroorzaakt, doordat de kinderen moe
ten aardappelen poten, bollen pellen, planten
aangeven, slaboonen plukken, met lootjes loopen,
en zoogenaamd nep „afstalen."
Er is voortuitgang merkbaar; vroeger toch be
droeg het aantal willekeurige verzuimen door
den regel 15% of meer.
De afdeeling „Sint Pankras" van de Land
bouw- en Handelsvereeniging vergaderde Vrij
dagavond.
Omdat in een vorige vergadering de opkomst
zoo slecht was, werd het completeeren van het
Bestuur der afdeeling uitgesteld tot de volgende
vergadering. Nu was echter de opkomst nog slech
ter, daar slechts 7 leden op hun post waren.
Van 't kiezen van een bestuur kwam weder
niets. Door de aanwezigen werd zelfs de wensche
lijkheid van de opheffing der afdeeling besproken.
't Is dan ook voor ijverige leden wel ontmoe*
digend zoo weinig belangstelling te zien in een
goede zaak.
Och, dat men toch niet altijd een ander de
kastanjes uit 't vuur liet halen
Invoerrecht op Margarine gevraagd.
Naar aanleiding van het onlangs ingediende
wetsontwerp tot wijziging der Boterwet, heeft
het dageljjksch bestuur van den „Nederlandschen
Boerenbond" zich met een adres tot den minister
van Financiën gewend.
De goede bedoeling der Regeering erkennende
tot het tegengaan van knoeierijen, wacht het be
stuur meer heil van een herziening onzer han
delstarieven.
Het meent, dat het heffen van een matig in
voerrecht op margarine en andere wetten, die
tot bereiding van zoogenaamde kunstboter wor
den aangewend, den eerlijken boterhandel meer
bevorderlijk zou zijn dan de middelen in de ont-
worpeif Boterwet voorgesteld.
Door die heffing zou daarenboven de stuitende
toestand worden opgeheven, dat het inlandsch
rund vet met 10 pCt. der waarde wordt belast,
terwijl vreemde vetten vrij binnenkomen.
Het bestuur verzoekt daarom bij de herzie
ning onzer tarieven wel te willen voorstellen
1. een invoerrecht van 10 pCt. der waarde
op bedoelde wetten
2. teruggave van hot betaalde recht bij we
deruitvoer dezer vetten.
Het adres is vergezeld van een toelichtende
Prettig!
Heden had voor Rockanje, te Brielle, eene
nieuwe loting plaats voor de Nationale Militie.
Drie der lotelingen, die bij de eerste loting
welke door een gebrek in den vorm werd ver
nietigd een vrij nummer trokken, werden
thans dienstplichtig.
Een slachtoffer van Hendrik: de Jong?
In den Rijn te Renkum is gevonden een ge
raamte, dat, volgens het gevoelen van den gehoor-
den geneeskundige, afkomstig kan zijn van een
vrouwspersoon. In herinnering brengende het
spoorloos verdwijnen van de 25-jarige Sarah Anna
Juett, in de buurt van Arnhem omstreeks Juli
1893, aldaar het laatst gezien in gezelschap van
Hendrik de Jong, verzoekt de justitie te Arnhem
inlichtingen omtrent de herkomst van het lijk of
geraamte.
Een leuke!
Zekere T. te Nieuwolda, heeft zich door een re
volverschot de hand verwond en kan nu niet
werken.
Geen noodAls hij lid was van het Werklie
den Fonds zou hij, als hij reeds 8 maanden con
tributie betaald had, wekelijks f 4 trekken.
T. wendt zich tot het fonds en biedt aan, aan
stonds f2 (8 X 25 cent) te betalen om hem dan,
als „trekkend" lid aan te nemen.
Dat kwam toch op hetzelfde neer, meende hij
Evenwel, zijn verzoek werd niet toegestaan 1
Een titel te koop.
Ten verzoeke van graaf d'Oultremont de Du ras
te Henegouwen, Heer van Schagen en de Schager-
cogge, zullen op 22 Februari de vrij heerlijke
rechten van Schagen, Schagercogge en Burghorn
met de daaraan verbonden titels en gerechtig
heden in het openbaar te Schagen worden ver
kocht.
Van de 134 Noord-Hollandsche ge
meenten zijn Warmenhuizen en Westwoud thans
nog de eenige plaatsen waar geen opcenten, noch
op de grond-, nog op de personeele belasting wor
den geheveneerstgenoemde gemeente heft ook
geen hoofdelijken omslag.
Een schadelijke plant.
Reeds lang werd door landbouwers op zand
grond de paardenbloem, in Drente beter als hon-