Weekblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
N°. 8.
Zondag 19 Februari 1899.
8e Jaargang.
J. LI. KEIZER.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
N ieu wstij dingen
NIE C WE
ülllUUkll MMA1T.
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
ABONNEMENTSPRIJS
voor Noordscharwoude, Oudkarspel, Zuidscharwoude en Br. op Langedijk
per drie maanden 50 ct., franco p. post ÖO ct.
UITGEVER:
BUREEL:
Hoordscharwoude.
PRIJS DER ADYERTENTIËN:
Van 1—5 regels 30 ct., elke regel meer ct.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
Itij dit nummer behoort een
büvoeg-sel,
Winkel. Dinsdag 14 Februari hield de
afdeeling „Winkel" der Vereeniging „Niedorper
Kogge" haar eerste vergadering in dit jaar in
het lokaal van den heer C. Kieft te Winkel. De
voorzitter, de heer J. Koomen Hz., opende de ver
gadering, zijn genoegen daarbij te kennen ge
vende, dat zooveel leden waren opgekomen en
tevens meedeelende dat 't getal leden van 27
tot 62 was gestegen. De notulen der vorige ver
gadering werden gelezen en goedgekeurd, de re
kening van den penningmeester werd in orde
bevonden.
Zij bedroeg in ontvangst f 6.50, uitgaaf
f6.52, zoodat ze sloot met een klein nadeelig
saldo van 2 cents. Als bestuurslid werd herko
zen de heer J. Porte, secretaris-penningmeester,
en als vertegenwoordiger der afdeeling in het
Hoofdbestuur de heer K. Vries.
Op het convocatiebiljet kwam voor een gedach-
tenwi8seling over de wenschelijkheid en de moge
lijkheid van een vruchtenmarkt in 1899 te Win
kel. De voorzitter, die het punt inleidde, deelde
mede, dat 't misschien van belang voor de ge
meente kon zijn, zoo'n markt hier te hebben,
omdat er weinig gelegenheid is de vruchten te
verkoopen en daardoor een geringe prijs gemaakt
wordt.
Hij deelde uit de statuten der Vereeniging
het art. mede, dat over de veilingen handelt,
n.l. het Hoofdbestuur regelt met de afdeelingen
de veilingen en uit 't huishoudelijk reglement
art. 12, luidende
De plaats der niet verplichte veilingen wordt
bepaald door het afdeelingsbestuur in overleg met
het Hoofdbestuur. Er werd gevraagd of met vruch
ten ook aardappels bedoeld worden, waarop 't ant
woord was, dat aardappelen wel konden worden
aangevoerd, doch de hoeveelheid zou te klein
zijn om koopers er voor te krijgen. Wel werd er
op gewezen, dat de teelt van aardappelen dit
jaar sterk zou toenemen, maar men twijfelde toch
of de aanvoer wel groot genoeg zou zijn. Als de
markt dit jaar weer te Noordscharwoude wordt
gehouden, dan achtte men 't beter, daar heen de
aardappelen te zenden. Aan het Bestuur werd
nu opgedragen pogingen aan te wenden tot stich
ting eener vruchtenmarkt te Winkel. Door een
der leden werd in overweging gegeven op de al-
gemeene vergadering der vereeniging in Maart
voor te stellen een markt te houden in een der
3 plaatsen Nieuwe Niedorp, Winkel of Lutje
winkel, doch dit voorstel vond weinig stenn, wijl
men 't beter achtte met een dergelijk voorstel te
komen, als men met gegevens k*n aankomen,
bijv. dat 500 H.A. voor d'm aardappelen bouw
zullen worden gebezigd. De voorsteller, die
meende, dat zijn voorstel juist een prikkel zou
zijn om velen tot 't verbouwen van aardappelen
te bewegen, trok het in.
Het voorstel der afdeeling LutjewinkelWeere,
inhoudende, dat de afdeelingen haar contributie
bepalen en daarvan een door de algemeene ver
gadering vast te stellen deel afdragen aan de ver
eeniging, werd besproken en de penningmeester
der vereeniging deelde mede, dat de penning
meester der afdeeling Lutjewinkel—Weere al in
dien geest handelde daar voor hem de contribu
tie te innen, tegelijk met die voor de afdeeling.
Besloten werd 't aan ieder lid over te laten op
de algemeene vergadering naar verkiezing te stem
men. Wat de verleden jaar door de vereeniging
verstrekte kunstmeststoffen betreft, daaromtrent
deelden drie leden hun bevinding mede. Over 't
algemeen is de werking ervan bevredigend en bij
een uitstekend geweest.
Op de algemeene vergadering zullen daarom
trent wel nadere mededeelingen gedaan en kosten
berekend worden.
Bjj de omvraag werd gewezen op 't aanschaffen
van manden door de afdeeling en besloten, dat 't
Bestuur met 6 belanghebbenden daarover nader
van gedachten zal wisselen.
De secretaris deelde nog mede, dat de heer
Hazeloop, Rijkstuinbou wieeraar, in de afdeelingen
Nieuwe Niedorp en Winkel zal spreken en
daarna werd de vergadering door den voorzitter
met dank aan allen voor hunne medewerking
gesloten.
St.-Pancras, 17 Febr. '99. Op „'t Nut" al
hier trad onder anderen gisteren avond ook als
spreker op de heer M. Uitenbosch te Alkmaar,
vroeger jaren lid dezer vereeniging. Als onder
werp had de spreker uitgekozen „Coöperatie."
Vooral met betrekking tot den woningbouw werd
dit punt besproken.
De vergadering besloot om op de eerstvolgende
bijeenkomst, welke als laatste vergadering van
het seizoen altijd eenigszins een feestelijk karak
ter draagt, den heer D. van der Sluis te Almelo,
vroeger onderwijzer hier ter plaatse, uit te noo-
digen dien avond als spreker op te treden.
Ook op de voordracht ter benoeming van
een hoofd der school te Papedrecht komt voor
G. Kempers, hoofd der School, alhier.
Om afgekeurd te worden voor
den dienst.
Zekere A. De V. te Groningen, heeft een in
formatiebureau gehouden. Voor in de loting voor
de nationale militie gevallen jongelieden uit om
liggende plaatsen heeft hij namelijk iets nieuws
bedacht. Vóór de loting zocht hij hen op en be
loofde, tegen eene belooning van f 100 a f150,
te zullen zorgen, dat zij afgekeurd werden.
Onderscheiden namen dit aan. Een dag vóór
de keuring moesten zij zich bij De V. aanmel
den, die de jongelieden een lepel bruin vocht
deed innemen. De patiënten kregen hevige hart
kloppingen en werden werkelijk afgekeurd.
Aan de maréchaussee hebben verschillende af-
gekeurden, voor wie natuurlijk vrijgelote jonge
lieden moesten invallen, de toedracht der zaak
medegedeeld. De gevolgen zullen nu wel niet
uitblijven.
Er ingeloopen!
Een openbaar onderwijzer, zoo vertelt de
„Holl." en plaatst ten overvloede het woordeke
„historisch" onder haar verhaal vurig socia
list, hield zich in zijne vrije uren nog al eens
bezig met het „bewerken" der arbeiders. Tijdens
de voorbereiding der kroningsfeesten huurde
meester zelfs een zaal af om op Zondag een paar
socialistische sprekers te laten optreden, doch
door tusschenkomst van het Dagelijksch bestuur
werd dit dan toch voorkomen.
Maar onlangs had hij tegen eenige arbeiders
weer een bijzonder groot woord. „Als gindsche
rijke boer jullie 10 pond vleesch geeft", luidde
het meesterlijke woord, „geef ik er ook tien
En die „rijkaard" Hij gaf er zoowaar twin
tig pond, eerste qualiteit. Dit viel den onderwij
zer-socialist niet mee. Hij had het maar „als
een grapje bedoeld" en met een verlegen ge
zicht droop hij af.
Ans j o vis-vangst.
Onlangs werd gemeld we hoe het al-oude
Stavoren herleef! door de ansjovis-vangst. Nader
meldt men dienaangaande o. m. nog het volgende
Uitgelokt door de goede resultaten dezer vis-
scherij, verkocht men soms een deel van zijn
huisraad om er netten voor aan te schaffen, ja
zelfs tjalkschippers lieten tijdelijk hun schip in
de haven en gingen om ansjovis uit. En allen
voeren er wel bij.
In enkele nachten werden soms arme visschers
welgestelde inwoners. Het moet voorgekomen zijn,
dat een visscher in enkele weken f3200 ver
diende. En het behoeft niet gezegd te worden,
dat deze goede uitkomst der ansjovis-vangst ook
gunstig werkt op tal van andere takken van be
staan.
Er schijnt sprake van te zijn, om de ansjovis
vangst dit jaar met stoomschepen uit te oefenen.
Willen wij hopen, dat dit slechts een loos gerucht
is, opdat niet voor tal van kleine luiden een aan
zienlijke bron van welvaart worde weggenomen.
Boerentrek.
Maandagmorgen zijn uit de omgeving van Hee
renveen weer zooveel melkknechten en andere
personeD naar Duitschland vertrokken, dat op
verre na allen geen plaats konden vinden in de
derde klasse van den trein. Men moest overstap
pen naar de tweede klasse.
Aan den haal.
Een jong beambte der Associatie Cassa te Am
sterdam, sedert vele jaren kantoorlooper dezer in
richting, heeft zich Woensdag met een bedrag
van f24,000 uit de voeten gemaakt, welke som
hij in twee posten van f12,000 ieder, moest in-
casseeren.
Een der chefs trachtte, vergezeld van een paar
rechercheurs, hem in handen te krijgen. Dit is
echter nog niet gelukt.
Het voedende bestanddeel van vleesch
Het eenige voedende deel van vleesch is de
vaste stof.
Yandaar, dat vleesch-extract, ofschoon prikke
lend geen voedingswaarde heeft.
Alleen dat gedeelte van dierlijk vleesch be
zit werkelijk voedingswaarde, dat levend en werk
zaam geweest is vóór den dood.
Deze levende bestanddeelen zijn onoplosbaar;
indien zij 't waren, zou een dier, dat in 't wa
ter viel, oplossen als een suikerbrood. Gedurende
't leven beweegt zich een klein gedeelte van
opgeloste voedingsstof door 't lichaam. Na den
verandert die kleine hoeveelheid voedings
stof snel in uitscheidingsstof, en daar de huid,
de nieren en longen hun werking staken, hoopen
deze vergiftige stoffen zich snel in 't lichaam op,
terwijl 't cel-leven van 't lichaam nog eenige
uren voorduurt.
Hieruit volgt, dat vleesch-extract, zooals een
Fransch scheikundige onlangs opmerkte, eigen
lijk een oplossing van vergiften is.
Dat deel van 't vleesch, dat wordt weggewor
pen bij 't maken van vleesch-extract, bezit alleen
voedingswaarde.
't Yolksgeloof in vleesch-extract als een ge
concentreerd voedsel is echter zoo ingeworteld,
dat er eenig tijd noodig zal zijn om de wereld
van dit dwaalbegrip te bevrjjden; maar'tis van
't hoogste belang, dat men zoo ver en zoo snel
mogelijk hierover wordt ingelicht, want onge
twijfeld worden vele levens jaarlijks aan't geloof
in de hoogere voedingswaarde van vleesch-extract
opgeofferd. („R. N.")
Het Re visie-Voorstel.
In hun Memorie van Antwoord, op het nadere
sectie-verslag (vergezeld van een ander gewijzigd
ontwerp) ontkennen de voorstellers, dat bij het
gewijzigd voorstel de bedoeling voorgezeten heeft
de gelegenheid tot revisie nog ruimer open te
stellen, dan het oorspronkelijk ontwerp reeds
deed.
Dat de herziening thans feitelijk tot een nieuwe
instantie zal worden gemaakt, geven de voor
stellers ook nu niet toe.
De voorstellers meenen dat voor alles moet
vermeden worden, dat door den Hoogen Raad
die alleen voorloopig bewijsmateriaal ter beschik
king heeft, b.v. onbëedigde verklaringen, in
eenige richting vooruitgeloopen worde op de be
slissing, die de eindrechter eerst mag geven na
van de zaak volledig kennis te hebben genomen.
Ook handhaven zij hunne verklaring, dat zij
bij dat voorstel geen wetsbepalingen in het leven
wenschen te roepen, die rivisie ten nadeele van
den veroordeelde ten doel hebben.
Dat viel mee.
Met groote ingenomenheid is door het op 1
Febr. bevorderde personeel van de H. IJ. S. M.
een besluit der directie ontvangen, waarbij is
bepaald, dat die bevordering wordt gerekend in
gegaan te zijn op 1 Augustus 1898, toen de
verhooging ter gelegenheid van de Kronings
feesten werd toegezegd.
Eerstdaags zal het verhoogingsgeld over ruim
zes maanden worden uitgekeerd.
Een vergissing.
Te Leeuwarden is reeds onder de dakpannen
van een huis aan de Groninger Straatweg een
nest met jonge spreeuwen gevonden.
Een ni in tweeën of in vieren gesneden en
neergelegd in een kamer waar een zieke ligt of
kleine kinderen zijn, neemt de onaangename geu
ren op en zuivert de lucht. Alle verschillende
geuren verdwijnen; de lncht van de ui alleen
blijft.
De Ontwapenings-Conferentie.
De correspondent van de „Daily Chroniole" te
Petersburg seinde aan zijn blad:
„Ik hoor uit de beste bron, dat het voorstel van
de Nederlandsche regeering om de vredesconfe
rentie in Den Ilaag te houden, hier dankbaar
aangenomen is. De uitnoodigingen zullen dus van
Den Haag uitgaan. De antwoorden op de tweede
circulaire zijn nog niet van alle mogendheden in
gekomen, maar tot dusver zijn alle antwoorden
zeer bevredigend".
Toeval of opzet?
Op het marktplein te Hulst is voor de wielrij
ders een driearmigo wegwijzer geplaatst. Zonder
ling is het, dat de eene arm wijst naar de woning
van den deurwaarder, de andere naar de kazerne
der marechaussees en de derde naar de grenzen
Goed op do hoogte!
Reeds dikwijls hadden wij gelegenheid, op te
merken, hoe bitter slecht men in het buitenland
met name in Frankrijk op de hoogte schijnt met
alles, wat ons land betreft. Aardrijkskundige bol
len, die in de Fransche bladen schrijven: „Gro
ningen bij Rotterdam", zijn volstrekt geen zeld
zaamheden en ook, wat in de buitenlandsche pers
gefabeld wordt over onze Koningin kan ten hoog
ste onze lachzenuwen eenige oogenblikken aange
naam aandoen, maar alles wat wij tot nogtoe van
dien aard kregen te verduwen, zinkt in het niet,
bij wat wij dezer dagen lazen in de Brusselsche
Gazette. Men oordeele zelf en wie het niet uit
brult, heeft geen lachzenuwen meer. Het blad
schrijft onder het opschrift„Merkwaardige
Schaatsen": „Al is de temperatuur thans buiten
gewoon mild in sommige landen, naar men ver
zekert, is dat, met name iu Duitschland, Rusland
en Nederland, niet overal het geval.
Bijna alle vaarten en rivieren in de omstre
ken van Den Haag zijn sedert de laatste we
ken dichtgevroren en de jonge Koningin "Wil-
helmina kan naar hartelust haar geliefde sport,
het schaatsenrijden, beoefenen. Men neemt het
haar volstrekt niet kwalijk, in weerwil van de
strenge etiquette. De Nederlandsche bladen dee-
len zelfs mede, dat bij gelegenheid van het
Nieuwejaar eenige hofdames haar een beeldig
paar schaatsen hebben aangeboden, dat ongeveer
14,000 francs kostte. De lepels van die schaat
sen zijn van goud en een bekwaam juwelier
heeft „er diamanten en robijnen van het zui
verste water ingezet."
Aldus het Belgische blad
Twee dagen, hechtenis overgenomen
tegen 50 pc. korting.
Iemand te 's Gravenhage was wegens de een
of andere andere overtreding veroordeeld tot f3
boete, bij wanbetaling te vervangen door 2 da
gen hechtenis.
De man kreeg per briefkaart de aanzegging
tot betaling. Juist was de zwager vau den ver
oordeelde bij hem thuis en toen deze de brief
kaart zag, bood hij aan voor de helft van den
prijs, fl.50, voor zijn familielid te gaan „zitten",
om zoodoende iets te verdienen.
Hoewel de veroordeelde hier niet op inging
nam de man die met „zitten" aan den kost wilde
komen de briefkaart mede en meldde zich aan
in het Huis van Bewaring, waar hij werd op
genomen.
Den volgenden ochtend werd evenwel de be
driegerij ontdekt en nu is tegen den man die
op naam van een ander de hechtenisstraf had
willen ondergaan, proces-verbaal opgemaakt.
Fijne vleeschwaren
Een landbouwer te Ruinerwold begroef een
aan een ziekte gestorven varken achter zijn huis.
Nadat het twee dagen en een nacht in den grond
had gelegen, bemerkte men dat het 's nachts
was opgegraven en verdwenen.
Het ligt voor de hand, zoo schrijft men, dat
het elders voor de consumtie wordt van de hand
gedaan
Men zal er wel weer worst van maken!