Weekblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
w. 10.
Zondag 5 Maart 1899.
8e Jaargang.
N i euwstij dingen
Feuilleton.
NIEUWE
LU Mil
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
ABONNEMENTSPRIJS
voor Noordscharwoude, Oudkarspel, Zuidscharwoude en Br. op Langedijk
per drie maanden 50 ct., franco p. post (50 ct.
UITGEVER:
J. H. KEIZER.
BUREEL:
Noordscharwoude.
PRIJS DEK ADYERTENT1ËN:
Van 15 regels 30 ct., elke regel meer £5 ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.'
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
BSij «lil nummer behoort een
bijvoegsel,
Winkel. De Afdeeling Winkel van Volks
onderwijs hield den 28 Februari haar gewone
voorjaarsvergadering in het lokaal van den heer
A. Wit te Winkel. Opgekomen waren 17 leden,
die door den nieuwbenoemden voorzitter, den heer
K. Breebaart Jz., werden verwelk md en wien
hij hun steun verzocht bij de hem opgedragen
werkzaamheden op dit voor hem betrekkelijk
nieuw terrein. De notulen der vorige vergadering,
gehouden in December, werden goedgekeurd en
eveneens 't verslag van den toestand der afdee
ling en de werkzaamheden van 't Bestuur, die
den korten tijd in aanmerking genomen, niet
veel meer zijn geweest dan de regeling der be-
stuursfunctiën en de voorbereiding voor deze ver
gadering.
De rekening en verantwoording van den pen
ningmeester, den heer N. Loder, was volmaakt
in orde, wat door de commissie, met 't nazien
ervan belast, werd medegedeeld. De rekening be
droeg in ontvangst f 320,905, in uitgaaf 332,305,
zoodat ze sloot met eeu nadeelig saldo van
f 11,40. De hoofden der scholen te Winkel,
Lutjewinkel en Groetpolder brachten verslag uit
van den staat en het beloop der Schoolspaarban-
ken, waaruit bleek, dat het saldo der spaarders
te Winkel bedroeg f873,45, te Lutjewinkel
f 763,92 en te Groetpolder f 354,07. Door drie
verschillende commissiën waren deze berekenin-
"gen nagezien en in orde bevonden, waarvoorde
hoofden der scholen den dank des voorzitters
ontvingen. De secretaris der Inrichting voor het
onderwijs in handenarbeid, de heer H. van Hee-
rikhuizen, bracht verslag uit van den toestand
dier inrichting. De ontvangsten hebben bedragen
f235,685, de uitgaven f 167,59, zoodat 't batig
saldo bedraagt f 68,095. Wel is de financieele
toestand thans gunstig, doch dit is met de deel
neming aan de lessen niet 't geval, 't Getal leer
lingen bedraagt thans slechts een zestal en daarom
heeft 't Bestuur der inrichting besloten 't onder
wijs voortaan kosteloos te doen geven en daartoe
den le. Mei voor nieuwe leerlingen degelegem
heid open te stellen. In de gemeente zal een
circulaire verspreid wordeD, waarin van die ver
andering aan ouders en voogden wordt kennis
gegeven en tevens medegedeeld 't groote nut,
dat de handenarbeid heeft bij de opvoeding der
kinderen. Het 5e punt der agendaopname van
een of meer voorstellen voor de algemeene ver
gadering der vereeniging, te houden te Amster
dam den 23e Mei, leverde weinig op, wijl
niemand iets had voor te stellen. Met 't
Paul en Augusta.
Oorspronkelijke novelle.
Mathilda kleurde onwillekeurig; zij had in de
laatste dagen onophoudelijk aan hem gedacht en de
stille wensch naar den geliefde van haar hart was
weder buitengewoon levendig gewordenze had echter
in lang niets van hem vernomen en schudde dus haar
hoofd op de haar gedane vraag. Beiden bewaarden
eengeruimen tijd het stilzwijgen en verzonken in diepe
gedachten. Plotseling vroeg de heer van Arkum
»zoudt gij het goedvonden, als ik eens naar hem
informeerde
Mathilda keek haar vader verwonderd aan en zeide
»hoe komt ge op dat idé, papa?"
De heer van Arkum weifelde een weinig met zijn
antwoord. Eindelijk echter nam hjj het woord en zijne
dochter de beide handen toestekende, zeide hjj op
bewogen toon: »ik wilde u zoo gaarne gelukkig zien,
het kind, en daar ik mjj overtuigd houd, dat gij dit
alleen zult zjjn, als Paul weder terug kwam, om de
oude betrekking te vernieuwen, heb ik er dadelijk na
de vlucht van Van Dongeren over gedacht, u voor te
stellen eene echtscheiding aan te vragen."
»Eene echtscheiding, papa?" vroeg Mathilda ver
wonderd, haar vader met gespannen aandacht in
het gelaat starende.
volgende puntBespreking van het schoolfeest,
was dit anders. Het resultaat der besprekingen
hieromtrent was, dat de vergadering de voorstel
len van 't Bestuur goedkeurde. Deze voorstellen
waren een reisje naar Amsterdam met de kinde
ren der hoogste klasse van de drie scholen, zoo
mogelijk per tram over Wognum, en een rijtoer
met de overige kinderen. Tot heden is met de
kleineren altijd een schoolfeest gevierd in de ge
meente, doch men achtte 't nu wenschelijk eens
te doen, wat reeds vaak is voorgesteld, namelijk
met de kinderen uit rijden te gaan.
Bij de omvraag werd gewezen op 't wensche-
lijke, dat van tijd tot tijd de kinderen in de
scholen geneeskundig worden onderzocht en be
sloten dit punt aan de orde te houden, om in
een volgende vergadering te bespreken, wat de
afdeeling kan doen, ten einde het plan van den
voorsteller, waarin alle leden veel nut zagen, tot
uitvoering te doen komen.
De vereenvoudigde spelling maakte ten slotte
een punt van bespreking uit, waarbij de voor
standers hun best deden de tegenstanders te over
tuigen, doch waarschijnlijk zonder succes, want
men scheidt niet gaarne van het oude. Langen
tijd had men nog kunnen en willen spreken
over dit punt, want de discussies waren hoogst
aangenaam, doch de tijd noopte tot vertrek en
daarom werd de vergadering te ruim 10 ure
met een woord van dank aan dé aanwezigen
door den voorzitter gesloten.
Witte Kruis.
Blijkens opgaven van het Hoofdbestuur aan
de leden, telt de Noord-Hollandscbe VereenigiDg
„Het Witte Kruis" thans 58 afdeelingen, met
pl. m. 8000 leden. Eere-Voorzitter is de heer
mr. G. van Tienhoven, Commissaris der Koningin
in Noord-Holland, Voorzitter de heer dr. P. J.
Barnouw te Amsterdam.
Recht voor Allen.
De Centrale Raad van den Socialistenbond is
van plan een brochure uit te geven, ter gelegen
heid van het twintigjarig bestaan van „Recht
voor Allen." Die brochure zal bevatten een reeks
aanhalingen uit dat blad, die bewijzen, hoe Do-
mela Nieuwenhuis in die jaren als een politieke
tol gedraaid heeft.
Eene verrassing!
Bij een voorstelling dezer dagen in den Stads-
schouwburg te Amsterdam, had een juffrouw,
met zich dragende een iy2 jarig kind, plaats
genomen naast een andere juf, op den 30-cents
rang. Bij de pauze vroeg zij aan de juffrouw,
die naast haar zat, een oogenblik op haar kind
te passen, daar zij zich even verwjjderen moest.
De moeder kwam echter niet terug en de buur
vrouw bleef met het kind opgescheept.
»Ja mijn kind, een echtscheiding uw echtgenoot
heeft valsche wissels gemaaktde zaak is bij de po
litie aangegeven en kan niet meer in den doofpot
worden gestopt. Hij krijgt bij gevolg een onteerend
vonnis ten zijnen laste, heeft daarbij u op schandelijke
wijze verlaten en alzoo zijt ge geheel in uw recht,
om u van hem te laten scheiden."
»En dan?" vroeg Mathilda met ingehouden adem.
Welnu, dan zijt gij vrij en kunt verder over uwe
hand naar welgevallen beschikken."
»Maar papa, hoe kunt u reeds over zoo iets praten
Van Dongeren is pas weg, ik ben met de oudelui wel
en dan al dadelijk over eene echtscheiding te denken,
heusch dat is wel wat voorbarig."
»Gij hebt geljjk Mathilda, neem mij niet kwalijk
dat ik onkiesch genoeg was om dit punt reeds aan te
raken, ik was verbijsterd, verbijsterd door uw leed
en uwe zorgen, die ik mij zelf verwijt, u te hebben
berokkend. Zoo gaarne zou ik u gelukkig zien en in
mijnen ijver om u daartoe behulpzaam te zijn dacht
ik er niet aan, dat ik u wellicht kon grieven door
zoo onbekookt van eene echtscheiding totu te spreken.
Ik had moeten bedenken, dat zoo iets het gevolg
alleen kan en moet zijn van een rijp nadenken en
bedaard overleg; maar nog eens, vergeef het mjj
en zoo ik u krenkte mijn kind, schrjjt het dan toe
aan mijn verblinde liefde voor u en aan den innigen
hartelijken wensch Mathilda, u, nog voor ik heen ga,
naar rustiger en beter oorden, gelukkig, recht ge
lukkig te mogen zien. De oude heer reikte zjjnen
dochter de hand, drukte die met warmte en nam
afscheid.
Toen hij was heen gegaan, verdiepte zich de jonge
vrouw in allerlei gedachten over haren toestand en
hare toekomst en al denkende rees weder het beeld
Een milliard minuten.
Bij het naderen der twintigste eeuw valt er
voor liefhebbers van cjjfers een groote merk
waardigheid te constateeren. In die eeuw wordt
n. 1. het eerste milliard minuten sedert het be
gin onzer jaartelling voltooid. Volgens een ruwe
berekening zal dit heuglijk feit plaats hebben
op 10 April 1902, des voormiddags om 40 mi
nuten over 10.
Narekenen
Eieren geen geld waard!
De aanvoer van eieren was op de Zalt-Bom-
melsche markt zoo groot, dat zij op het laatst
voor 2 cents per stuk werden verkocht.
Drie sollicitanten waren er in een kleine
plattelandsgemeente in Noord-Brabant voor
het vacante burgemeestersambt.
Toch waren ze dikke vrienden (dikke in den
eigenlijken en overdrachtelijken zin des woords)
en voor geen geld ter wereld zouden ze elkaar
met schele oogen aanzieD. Eén echter kon maar
de eerepost krijgen en wie zou dat zijn, want
allen rekenden ieder voor zich de bekwaamste
te zijn. 't Werd tijd dat de kwestie werd uitge
maakt, en op een goeden avond werd na vele
cfeiioeratiën besloten, dat hij de burgemeester
zou zijn, die het zwaarste in gewicht was. Zoo
gezegd, zoo gedaan. De eerste, A zullen we zeg
gen, haalde 198 pond, de tweede B, 206, en de
derde C stapte van de schaal, nadat het opge-
teekend was, dat de man het respectabele cijfer
van 210 woog alles zonder overjas.
De twee vrienden feliciteerden den „gewich
tige," die dan ook weldra de gewichtigste be
trekking in de gemeente kreeg.
Historisch, verzekert de „Nbr."
Wel aardig!
Maandag bezocht het echtpaar NevadaPal
mer Artis. (De zangeres vertoeft in Amsterdam.)
Het was zeor koud, Nevada had de bandjes in
een mofje en leude tegen de tralies van de apen
kooi. Plotseling kwam een groote aap, stak dood
bedaard beide lange armen in het warme mofje
der diva, trok het in zijn kooi en ging, de han
den er diep ingestoken, midden in zijn kooi zit
ten. Een bewaarder trad bemiddelend op, zoodat
de zangeres haar mofje spoedig terug had.
Congres S. D. Arb. partij.
Het congres van de Sociaal Democratische Ar
beiderspartij zal op 2 en 3 April worden gehou
den te Leeuwarden.
Zuivel.
Op uitnoodiging van de Afd. Alkmaar der H.
M. van Landbouw, zal op Maandag 13 Maart,
des morgens te 10 uur, in de bovenzaal van het
„Ctffé Central", als spreker optreden de heer
van Paul voor hare verbeelding op en onwillekeurig
schiep zij zich de heerlijkste heelden van liefde en
geluk. Het was haar, of zjj zijne rjjzige gestalte voor
zich zag, zijne welluidende stem weer hoorde.
Maar al te spoedig echter weken die liefelijke droo-
men en maakten plaats voor angstige vrees en be
kommeringen, die haar benauwden en beklemden.
Ach wie wist waar hij thans wel ronddoolde, in
welke gevaren hjj verkeerde, ozoo het moordend
lood eens een eind gemaakt had aan zijn leven, of
hij door een kogel verminkt, stervend neerlag op het
slagveld Dan zou zij hem nimmer weder zien, nooit
weer blikken in zijne trouwe oogen. Een tranenvloed
gaf haar eindelijk lucht van de vreeselijke beklemd
heid, die haar het hart dicht schroefde en de liefde-
troostende hoop, den mensch gegeven tot steun en
stut in ramp en leed, goot zijnen weldadigen balsem
in hare ziel.
Vermoeid en afgemat door al het tobben en denken,
sloot zij hare oogen en sliep in een aangename
droom hield haren geest bezig en eerst laat in den
morgen wekten haar de koesterende stralen der zon,
die vroolijk haar slaapsalet beschenen.
Laura en Van Hessen.
Met nog evenveel verbittering werd in Amerika
de broederkrijg gestreden. Schermutseling op scher
mutseling, veldslag op veldslag viel voor en bjj duizen
den telde men de dooden.die in den moorddadigen krijg
den laatsten adem uitbliezen. Vooral bij Charleston
werd hevig gestreden en eene talrijke vloot der noor
delijken blokkeerde er de haven en van den vroegen
morgen tot den laten avond hoorde men er het gedon
der der kanonnen,diedood en verderf om zich braakten.
De overste Crumpton had met zjjn regiment, bij
W. Keestra, zuivelconsulent voor Noordholland,
te Hoorn. Spr. zal behandelen: zuivel en zuivel
bereiding. De toegang is voor een ieder vrij.
Koloniale werving.
In de maand Februari 1899 zijn bij het Kolo-
niaal Werfdepot voor den Indischen dienst aan
genomen: 84 Nederlanders, 11 Duitschers. 25
Belgen, 2 Zwitsers, 1 Luxemburger en 1 Oosten
rijker; totaal 124. Van de verschillende korpsen
van het leger werden in genoemde maand over
genomen: 17 onderofficien en minderen, zoodat de
totale werving 141 bedroeg. Onder de aangeno-
menen bevinden zich 20 miliciens, die voor den tijd
van 2 jaar bij het Ind. leger worden gedetacheerd
onder de overgenomenen: 4 onderofficieren voor
vier en 7 miliciens die voor eene detacheering
van twee jaar bij dat leger zijn toegelaten.
Aan die 141 personen werd aan handgeld uit
betaald een som van 27,990 gulden.
Voor het HaagSChe kantongerecht is eene
vervolging wegens overtreding van de Arbeids
wet behandeld, waarbij bleek, dat een smid een
16-jarigen knaap van 's morgens tot 's avonds in
dienst had voor25 cents per week. En
deze jongen was nog al na bezetten tijd in de
werkplaats aan den arbeid gevonden.
Vroege Zomer.
Als eene bijzonderheid en een gevolg van den
zachten winter kan worden gemeld, dat in een
tuin te Poortvliet op 16 Februari de aardbeziën
bloeiden en den 22en een perzikboom in bloei
stond. De vruchtjes hebben zich wel aan de aard
beziën-planten gezet, maar zij zullen het hard
te verantwoorden hebben bij de thans heerschende
nachtvorsten en koude; van rijp worden zal dan
ook wel geen sprake zijn.
Een verhaal van een Indisch blad.
De „J.-B." discht voor zijn lezers het vol
gende op:
Na atioop der inhuldigingsfeesten was heel de
Nederlandsche pers er over uit, dat Koningin
Wilhelmina het eeds-formulier in de Nieuwe
Kerk te Amsterdam zoo duidelijk en krachtig
had uitgesproken. Van iemand, die het weten
kan, vernamen wij dat de vertooning behoorlijk
ingestudeerd was onder leiding van den heer
Louis Bouwmeester, die daarvoor gedecoreerd
werd met de huisorde.
Uit de Bakkers-Wereld. ie 'a
Hoe men voortdurend op zijn grondstoffen toe
heeft te zien, bleek dezer dagen bij een bakkerij
te Amsterdam, waar men poedersuiker ontving,
met meel vervalscht, siroop met een te hoog
aschgehalte, zout met een te hoog watergehalte
en gist met geringe hoeveelheden zetmeel.
hetwelk Van Hessen alsingenïeurdiensthad genomen,
Richmond verlaten en was de noordelijken te gemoet
gegaan Bjj den ingang van een eeuwenheugend bosch
was hij gestuit op eene talrijke legerafdeeling der
vjjanden en eene hevige worsteling volgde.
Verscheidene malen werden de soldaten van den
overste teruggeworpen, maar ook even vele malen
herwonnen zjj het verloren terrein. Honderden sneu
velden of werden buiten gevecht gesteld. Eindelijk
begon de vjjand te wijken en zocht zijn heil in de
vlucht.
Dadeljjk beval de overste hem na te zettten en in
de pan te hakken hij zelf stelde zich aan de spits
en wierp zich met uitgetogen zwaard op de immer
wijkende troepen. Van Hessen streed aan zijne zijde
en deed zjjn best, den oversie zooveel mogetjjk te be
waken. Hij had dit Laura beloofd, toen het lieve
meisje met een vreeselijken angst voor het gevaar,
dat haren vader zou kunnen bedreigen, hem dit smee-
kend had gebeden. Bij eene kromming van den weg
hield de vijand plotseling stand, verzamelde al zijne
krachten en wierp zich met onbedwingbaren moed op
de hem nazettende troepen. Een vernieuwd, niet min
der moorddadig gevecht begon,een reusachtige soldaat
der noordelijken wierp alles om zich met zjjn bloedig
zwaard ter nederal strijdende naderde hij hoe lariger
hoe meer en dreef, gevolgd door zqne makkers, de
zuidelijken stap voor stap terug.
De overste, die dit zag, zette de sporen in de zjjde
van zijn paard en stortte zich met een luid hoera te
midden van den vijand. Deze ontving hem echter met
de meeste dapperheid en weldra was de overste ge
heel omsingeld en bloedde hij uit tal van wonden.
Van Hessen, die zjjne hachelijke positie opmerkte,
verzamelde eenige der strjjdbare soldaten van den