Brieven uit „de Streek."
De gemeenteraad van Alkmaar besloot
de aangevraagde concessie voor een stoomtram
Schagen—Zijpe—Alkmaar te verleenen.
Aan den heer K. Zeeman te den Helder,
den laagsten inschrijver, zijn de werkzaamheden
opgedragen, verbonden aan de uitbreiding van
het marktterrein aan het station Noordschar-
"WOUde, voor f 5640. De begrooting was f 6300.
Jl. Donderdag trad in het logement „Veer-
burg" te Anna Paulowna als spreker op de
Heer F. v/d. Goes, stationschef te Noordschar-
woude.
Spreker stelde in het licht het nut van het
vereenigingsleven, vooral met betrekking tot
den landbouw.
Yoor belangstellenden in den teelt van vroege
aardappelen was 't vooral een leerrijke avond.
Een 40-tal ingezetenen hoorden met groote
aandacht deze rede, die ongeveer lJ/2 uur duurde,
aan, en den spreker werd dan ook aan het
einde van zijn taak een woord van warmen dank
en welverdiende hulde gebracht.
A. s. Woensdag zal een tweede vergadering
worden gehouden.
De mollen en hun winterprovisie.
Ervaren mollen vangers vertelden reeds sedert
lang, dat mollen er een wintervoorraad op na
houden en wel een groot aantal regenwormen,
die vooraf verminkt worden, om het vluchten te
beletten, alhoewel niet levensgevaarlijk. Derge
lijke verhalen behoeven evenwel nauwkeurige
waarnemingen van wetenschappelijke mannen,
alvorens als vaststaande te kunnen aangenomen
worden. Niemand minder dan de heer Ritzema
Bos bevestigt echter, wat door mollenvangers
wordt aangegeven. In Februari 1897 kwam de
geer Ritzema Bos toevallig in bezit van een
groot aantal regenwormen, door een tuinman in
een mollennest gevonden. Er waren een driehon
derd stuks in kluwens van 7 a 8, door zand of
aarde van elkander gescheiden.
Een onderzoek bracht aan het licht, dat aan
alle wormen het kopeinde, drie tot vijf segmen
ten, was afgebetende wond had zich gesloten
door een nieuwe huid, terwijl waarschijnlijk de
wintertemperatuur te laag was voor een regene
ratie van het geamputeerde gedeelte en zoo blij
ven de wormen den geheelen winter levend als
versche voorraad voor den sluwen mol, die de
levenswijze der wormen uitmuntend schijnt te
kennen en er zoo goed partij van weet te trekken.
De wormen bewegen zich al duwende of al
vretende door den bodem, al naar gelang deze
los of vol gangen is of wel uit harde klei bestaat,
doch zooals duidelijk is, steeds met den kop voor
uit. Door nu den worm te decapiteeren, belet de
mol hem te vluchten, en daar het winter is, is de
stofwisseling een minimale en blijft de onthoofde
worm dus in leven.
Het ware te wenschen dat deze voorraadschu
ren als overtuigingsstukken ten plattelande wat
meer aan den dag kwamen, want ondanks alle
geschrijf in landbouw- en dagbladartikelen, al het
spreken in landbouwvergaderingen over het nut
van den mol, is het aantal menschen, dat in den
mol nu eenmaal een plantenetend dier ziet, legio.
TWEEDE KAMER.
Woensdag kwam in behandeling het voorstel
der heeren Harte, Lohman, Hartogh, Rethaan
Macaré en Tydeman, betreffende
HERZIENING YAN VONNISSEN.
De strekking van dit wetsvoorstel is om de
gelegenheid tot herziening van strafvonnissen
ruimer te maken en alzoo de bepalingen omtrent
die herziening in het Wetboek van Strafvorde
ring uit te breiden. Op de indiening van het
wetsvoorstel door vijf leden der Kamer heeft
natuurlijk grooten invloed uitgeoefend de zaak
der gebroeders Hogerhuis. Geheel in het midden
latende of de beweging voor die zaak gerecht
vaardigd is en op voldoende gronden berust, zoo
is daaruit toch gebleken dat er in ons Wetboek
van Strafvordering een leemte is. De aandacht
der natie werd, door de zaak-Hogerhuis, gevee
gd op de omstandigheid, dat het hier te lande
..an voorkomen, dat sterke vermoedens rijzen
van een gerechtelijke dwaling en dat een ver
moedelijk onschuldige straf ondergaat, zonder dat
een ander middel dan het recht van gratie aan
het geschokt rechtsgevoel bevrediging kan bren
gen. Dit nu is voor een ieder, die op een goede
rechtspleging prijs stelt, een onhoudbare toestand
overste en deed eene poging om hem te ontzetten.
Niet dan met veel moeite en inspanning gelukte dit
en toen beide eindelijk de gevaarlijke plaats hadden
verlaten, vielen ze uitgeput van vermoeidheid en
bloedverlies naast elkander neder. Dadelijk kwam
een officier van gezondheid en verbond hunne won
den, de overste had er acht en van Hessen vijf,
geene echter die doodeljjk waren, hoewel ze zeker
weken zouden noodig hebben om weder volkomen te
herstellen.
Inmiddels verdubbelden de zuidelijken, razend ge
worden, dat ze hun overste hadden zien vallen, hunne
krachten, vielen nog eens met verdubbelde woede
op den vjjand aan en verdreven hem voor goed van
het slagveld.
Zoodra dit mogelijk was gaf de overste bevel, hem
met een gemakkelijk rijtuig naar Richmond te
vervoeren naar zjjne dochter, bij wie hij zeker was,
dat eene uitmuntende oppassing hem ten deel zou
vallen.
»En gjj gaat met mij meê," zeide hij tot van Hes
sen, »gij hebt mij het leven gered en aanspraak op
mijne dankbaarheid."
Van Hessen wilde niets liever dan dat en toen
ze met de noodige zorg en bijna geheel in kus
sens gepakt in het rijtuig hadden plaats genomen,
reed dit langzaam den weg op naar de stad.
De reis, door geene verhindering vertraagd, duurde
echter meer dan twee dagen, daar de beide patiën
ten onmogelijk het schokken van een rijtuig in snel
len rid zouden hebben kunnen verduren. Tegen den
middag van den derden dag kwamen zij op hunne
bestemming en werden door de dochter van den
overste met de meeste liefde ontvangen. Het goede
want een gruwel moet het zijn, dat, als er om
standigheden aan het licht komen die op een
srechtelijke dwaling wijzen, geen herstel langs
m weg van rechten mogelijk is.
Tal van amendementen werden op het wets
voorstel ingediend, waarmede de Kamer zich
eveneens kon vereenigen.
Woensdagmiddag half twee zal de eindstemming
jlaats hebben. Aan aanneming valt niet te twij
felen, hoewel er blijkens het voorloopig verslag
leden waren, die dit voorstel niet goedkeurden,
omdatja, omdat de eerbied voor de rechter
lijke uitspraak bij de natie zou verzwakken, en
de natie alzoo maar de onfeilbaarheid van den
rechter moet aannemen. Echt conservatief voor
waar; en tevens echt. dom. Wat juist hot besef,
dat de wet geen gelegenheid geeft tot herziening
van vonnissen zal den eerbied voor de rechtbank
niet verhoogen, integendeel voedsel geven aan de
meening dat er een klassen-justitie is.
De voorstellers hebben alzoo een voortreffelijk
werk gedaan, waarvoor zij den dank van het Ned.
volk verdienen.
LXXL
Ook hier, als op zoo vele plaatsen, wekken
de krachtige aansporingen tot het stichten van
inmaakfabrieken van Ericus e. a. groote be
langstelling. In de eerste plaats wordt hier
gedacht aan het conserveeren van slaboonen,
omdat dit product zich zoo gemakkelijk op
het vroege aardappelenveld laat telen. Reeds
kwam dit punt op de algemeene vergadering
van de Enkhuizer Marktvereeniging ter sprake,
doch dit had voorloopig nog geen ander ge
volg, dan dat de teelt van slaboonen te Enk
huizen en hare onmiddellijke omgeving aan
zienlijk zal worden uitgebreid, doch alleen met
het oog op den handel in het versche product.
Het bestuur van de tuinbouwvereeniging „de
Streek" te Bovenkarspel hield zich eveneens
met deze zaak bezig en stelde daarvoor een
onderzoek in, waarvan de resultaten echter,
nog niet tot een voorstel konden leiden.
Oppervlakkig beschouwd, is er zeer veel
voor de oprichting van coöperatieve inmaak
fabrieken te zeggen, te meer wanneer men
geloof meent te mogen hechten, aan de door
enkele bladen medegedeelde berichten, omtrent
de gunstige uitkomsten, die door bestaande
fabrieken reeds werden verkregen en de enorme
hoeveelheden, die dagelijks in het buitenland
kunnen worden geplaatst. Wij hebben even
wel in mijn' vorigen brief reeds gezien, dat
bedoelde mededeelingen en berichten, op zijn
zachtst uitgedrukt, wel wat rooskleurig ge
tint zijn, zoodat deze zaak eerst wel ernstig
mag worden overwogen, voor men besluit er
op in te gaan. De eerste vraag die men daarbij
heeft te beantwoorden, is: hebben dergelijke
fabrieken, met toepassing van het nieuwe sy
steem, n. 1. met gebruikmaking van den lucht-
filter, voldoende levensvatbaarheid? Hoewel
daarop door de ervaring nog geen zekerheid kan
worden gegeven, vertrouw ik, dat daarvoor
zeer groote kans bestaat. De tweede vraag,
voor de tuinbouwers van het grootste gewicht,
is: kan de op te richten fabriek, zonder al
te groot kapitaal te eischen, beduidende hoe
veelheden groenten of vruchten verwerken?
Te Andijk werden in het gepasseerde jaar
11 a 12000 bussen gevuld. Deze betrekkelijk
kleine productie, moet echter gedeeltelijk aan
toevallige tegenspoeden en gemis aan routine
worden toegeschreven. Toch werd daartoe vrij
wel het geheele beschikbare kapitaal, omstreeks
f7000 verbruikt, waarvoor men echter thans
beschikt over een gebouw, dat trouwens veel
te weinig ruimte aanbiedt, de benoodigdè ma
chinerieën en nog een tienduizendtal bussen.
Nemen wij echter als basis eene fabriek,
waarin jaarlijks 100000 bussen kunnen wor
den gevuld en nemen wij aan, dat deze bus
sen met slaboonen zullen worden gevuld en
dat bovendien de leveranciers, die tevens aan
deelhouders zijn, geene betaling erlangen voor
de productio te gelde is gemaakt.
Voor aankoop of stichting van een gebouw
en de benoodigde machinerieën zal dan min
stens eene som van f 10000 noodig zijn. Hon
derd duizend bussen, eene jaarlijks terugkeg-
rende uitgaaf, f 140 per 1000 stuks, eischen
meisje liet dadeljjk twee ledikanten in orde brengen
en zorgde voor de noodige hulp en verfrissching,
zoodat de gewonden des avonds zeer verkwikt door
de liefderijke behandeling spoedig in eene diepeen
weldadige sluimering vielen, die hen als met nieuwe
krachten begiftigde.
Laura's zachtmoedige behandeling had al spoedig
een weldadigen invloed op de gewonden en van dag
tot dag namen ze in beterschap toe.
Er is misschien voor de liefde geen zekerder weg
ter bereiking van haar doel dan eene ziekenkamer,
waar een herstellend jongman door een schoon meisje
wordt verpleegd en opgepast. De dankbaarheid van
den zieke maakt daar meest altijd plaats voor de
liefde, of lost er zich onmerkbaar in op. Zoo ging
het ook van Hessen; de indruk, dien Laura reeds
vroeger op hem gemaakt had, nam ieder oogenblik
toe en hoe meer hij haar te danken had voor hare
trouwe zorg, hoe krachtiger zich de liefde in zijn
hart openbaarde. Hare verschijning was hem een
wezenlijk genot en dikwijls zegende hij de wonden,
welke hij in den strijd ontvangen had, omdat zij de
oorzaak waren, dat Laura meest altijd in zjjne on
middellijke nabijheid was. Het lieve meisje, vervuld
met de innigste dankbaarheid voor hetgeen van Hes
sen ter redding van haren vader had gedaan, voelde
zich telkens meer tot den jongman aangetrokken en
toen deze eindelijk haar zjjne innige liefde beleed,
vond hjj haar volkomen genegen, die liefde met ge
lijke hartelijkheid te beantwoorden.
De overste zag met genoegen deze toenadering
tusschen de jongelui en verheugde er zich in stilte
over. Behalve dat hjj den ingenieur erkentelijk had
te zjjn voor diens moedige hulp in de ure des ge-
f14000, terwijl voor arbeidsloon, onderhoud
van gebouwen en machineriën en andere uit
gaven minstens f6000 noodig zullen zijn. Min
stens f30000 zullen dus voor de oprichting
en exploitatie van eene zoodanige fabriek noo
dig zijn. Een zoo groot kapitaal door onze tuin
bouwers bij elkaar te doen brengen, is geen
kleinigheid, doch 't zou niettemin mogelijk
zijn, wanneer daarmede de afzet van belang
rijke hoeveelheden slaboonen verzekerd ware.
Doch dit is geenszins het geval. Voor de vul
ling van deze 100000 bussen zijn 22,5 a
25,000000 boonen noodig en hoe aanzienlijk
dit aantal ook is, toch wordt voor de voort
brenging daarvan slechts 12 h 14 hektare veld
vereischt. Deze oppervlakte nu is, naar mijn
oordeel veel te klein, om onze tuinders te kun
nen bewegen, eene zoo kostbare inrichting in
het leven te roepen. (Jit een industrieel oog
punt moge de oprichting aanbeveling verdie
nen, als tuinbouw-onderneming kennen wij
daaraan geen groote waarde toe.
Wij zullen, voor eventueel „door particulie
ren" op te richten fabrieken, gaarne de groen
ten leveren. De winsten, in de fabriek te be
halen, mogen ons dan ontgaan, welnu wij heb
ben ons dan ook niet op voor ons vreemd ter
rein te begeven en kunnen onze volle aandacht
aan onze culturen blijven wijden.
Buitenland.
De zaak Dreyfus en alles wat
daarmede samenhangt.
De Fransche Senaat heeft het Revisie-ontwerp,
oftewel het voorstel tot onttrekking van de be
slissing in revisie-zaken aan de Strafkamer van
het Hof van Cassatie, aangenomen. De meerder
heid bedroeg 27 stemmen, want het stond bij
de eindstemming 158 tegen 131. In de Kamer
was op 10 Februari de meerderheid veel groo-
ter: 117 stemmen.
In het kamp der voorvechters voor licht en
waarheid neemt men de zaken op het oogenblik
van den gemoedelijken kant: terwijl de tegen
de procesherziening geporteerde organen natuur
lijk dol in hun schik zijn over het opportuni-
teitsvotum van den Senaat, meenen de revision
istische bladen, hoewel de aanneming betreu
rend, dat door de verzekering van volledige pu
blicatie der instructie en der debatten, waardoor
het publiek zich over de verhandeling een oor
deel zal kunnen vormen, een groote concessie is
verkregen.
't Is te hopen dat men in de naaste toekomst
niet zal worden teleurgesteld in zijn verwach
tingen: het gejuich in het kamp der tegenstan
ders is te algemeen, te oprecht, en wel is de
toezegging van openbaarheid der verhandelingen
een zekere garantie voor het doen van het Hof
van Cassatie in zijn geheel, doch kl te groot ver
trouwen in den heer Lebret, den minister van
justitie, moet men toch ook maar niet hebben
men moge over het overdrac'hts-voorstel zelf en
over de aanneming ervan door den Senaat, zij
het ook al met een zuivere republikeinsche
meerderheid van slechts 8 a 10 stemmen,
denken hoe men wil, men moge meenen
dat de zaak der gerechtigheid nog lang niet
verloren is, de onttrekking aan de strafkamer
van de eindbeslissing in een zaak, alleen omdat
een lasteraar enkelen der leden partijdigheid heeft
aangewreven zonder een schijn van bewijs, is en
blijft hoogst treurig en zal waarlijk niet bijdra
gen tot verheffing van het prestige van Kamer
en Senaat daar buiten
Waarschijnlijk zullen de lui, die om bepaalde
reden de waarheid willen tegenhouden in de
Dreyfus-zaak, reeds heel spoedig een nieuwe
campagne beginnen tegen den procureur-generaal
Manau en de lasteraar van professie Rochefort
heeft het goede voorbeeld reeds gegeven door
in zijn orgaan de vraag te stellen hoeveel mil-
lioentjes er nu wel geofferd zullen worden om
aan de vereenigde Kamers het „afschuwelijke
canaille" te ontrukken, dat de strafkamer vast
besloten was vrij te spreken
De „Politique Coloniale" heeft van zijn cor
respondent te Cayenne het volgende bericht ont
vangen:
Den 3en Januari heeft de heer Darius, tijde
lijk president van het Hof van Appèl van Guy
ana, zich naar de „iles de Salut" begeven, voor
zien van een verzegeld stuk, dat hij eerst na zijn
vaars, had hij hem leeren kennen als een degelijk
mensch, welken hij als schoonzoon gaarne de hand
wilde reiken. De krijgsman hield innig veel van zijne
dochter en het scheen hem toe, dat zijn redder een
goed echtgenoot voor haar zou kunnen zijn. Wel was
van Hessen iemand zonder middelen, maar dit was
bij hem een punt van minder belang. Hij zelf was
een gezeten grondbezitter en behoefde dus voor zijn
kind niet iemand van fortuinhij zag meer op een
degelijk en goed karakter, wel wetende, dat niet het
geld, maar integendeel stille huiselijke deugden een
huwelijk gelukkig kunnen maken. Toen hij trouwde,
was hij van hetzelfde idéé uitgegaan en het had hem
riiminer berouwd, dat hij een meisje gekozen had,
wier eenige rijkdom bestond in vrouwelijke deugden,
een goed en rein hart.
Toen dan ook de jongelui hem met hunne liefde
bekend maakten, gaf hjj hun gaarne zijn zegen op
hun verbond en betoonde zich uiterst verheugd over
het geluk zijner kinderen, zoo als hjj zealdadeljjk
noemde.
De wonden van den overste, hoewel ze zachtjes
aan herstelden, waren echter van dien aard, dat ze
hem voor den dienst ongeschikt maaktenhij vroeg
derhalve zijn ontslag en zeide, zich voortaan aan
het bestuur van zijne bezittingen te willen wijden.
Aan Van Hessen stelde hjj voor, hem daarbij be
hulpzaam te zjjn en zich, als het huwelijk tusschen
hem en zjjne dochter gesloten was, met der woon
op de landhoeve te vestigen, die hij even buiten
Richmond bezat. Alverder opperde hij het plan om,
als beiden van hunne wonden geheel hersteld waren
en het huwelijk voltrokken was èn tot uitspan
ning, èn voor hunne gezondheid, een buitenlandsch
aankomst op 't Duivelseiland mocht openenHet
waren de vraagpunten van het Hof van Cassatie.
De heer Darius, na aan Dreyfus zijn missie te
hebben medegedeeld, overhandigde hem een lijst
van vragen, met de uitnoodiging deze binnen 24
uur te beantwoorden.
Dreyfus stiet een lange vreugdekreet uit en
riep: „Eindelijk, ik kan spreken! Eindelijk zal
mijn onschuld blijken!"
Daarna voegde hij er snikkend aan toe: „Dank
u, mijnheer!"
De heer Darius ontving den volgenden dag het
antwoord van Dreyfus en ging naar Guyana terug.
De ernstige toestand van 's Pausen gezond
heid, dwingt een ieder met het feit rekening te
houden, dat er wel eens spoedig een nieuwe Paus
gekozen kon moeten worden.
Wie deze hooge waardigheid verwerven zal, is
natuurlijk nog geheel onzeker, doch weet men wel,
dat onder de kardinalen die in aanmerking komen,
de meest verschillende zienswijzen worden aan
getroffen omtrent hoofdzaken, als de wereldlijke
macht, de sociale kwestie, e. d. Het is hier dus de
vraag of de politiek van het Vaticaan in dezen
zal blijven zooals die tot nu toe was, dan wel
een geheel tegenovergestelde richting zal nemen.
Onder de kardinalen die genoemd worden als
opvolgers staat kardinaal Serafino Vannutelli,
bisschop van Frascatie, die zich in de persoonlijke
gunst van Paus Leo mag verheugen, bovenaan.
De machtige kardinaalstaatssecretaris Rampolla
en de Jezuïeten zjjn echter tegen hem gekant.
De thans 64-jarige kardinaal, die tusschen
185060 nuntius te Müuchen was en van
188087 als nuntius te Weenen arbeidde, is een
man van bezadigde politiek en zou geen strijd
lustige Paus zijn in den geest zooals Rampolla
dat zou willen. De kardinaal-vikaris, d. w. z. de
vertegenwoordiger van den Paus in het aartsbis
dom Rome, Lucida Maria Parochi, een priester,
bezield met groote eerzucht, begaafd met een
scherp verstand en activiteit, staat in dit opzicht
lijnrecht tegenóver hem. Doch nog meer in den
geest van Rampolla valt de 71-jarige deken van
het college van kardinalen, Luigi Oreglia di Santo
Stefano, bisschop van Ostia en Velletri, die even
als Parochi een der 5 kardinalen is die den roo-
den hoed uit de handen van Paus Pius IX heb
ben ontvangen.
De andere drie Candida ten zijn Theodolfo Mer-
tel, graaf Ledochowski en di Canossa Oreglia di
Santo Stefano.
Dan nog is candidaat jde 63-jarige patriarch
van Venetië, kardinaal Sarto, een energiek niet
onverzoenlijk en zeer zelfstandig man, hetgeen hij
eenige jaren geleden getoond heeft door tegen den
wil des Pausen en tegen dien van Rampolla, ko
ning Humbert bij zijn bezoek aan Venetië offici
eel te gaan begroeten.
Eindelijk blijft er dan nog over de vroegere
generaal van de orde der Carmelieten, kardinaal
Girolamo Maria Gotti, die volgens velen nog de
meeste kans heeft en die zelfs door Paus Leo
als zijn opvolger zou zijn genoemd.
Bij zoovele candidaten kan het zich best voor
doen, dat iemand, wiens candidatuur schijnbaar
niet in aanmerking kwam, toch gekozen wordt.
Ook Paus Leo XIII was immers indertijd niet
onder de candidaten genoemd.
's Pausen hooge leeftijd maakt de zaak ernstig,
doch men wanhoopt er niet aan, dat Z. H. ook
deze crisis nog wel weer te boven zal komen.
Een van de belangrijkste daden van Paus Leo
XIII is" zeker wel geweest het uil vaardigen van
de Encycliek „Rerum Novarum", waarin voor
het eerst een machtige stem uit de hooge gees
telijkheid opging voor het goed recht der werk
lieden.
De Fransche Staatsdrukkerij is gereed met
het drukken van het getuigenverhoor betreffende
de zaak-Dreyfus voor de Crimineele Kamer. De
stukken vormen twee dikke deelen. Er zijn 55
exemplaren van gedrukt, elk voorzien van een
nummer. Elk lid van het Hof van Cassatie heeft
reeds een exemplaar ontvangen.
Burgerlijke Stand.
Gemeente Zuidscharwoude.
Ingeschreven van 128 Februari 1899.
Geboren: Simon Petrus, z. v. S. Mettes en R
Strooper. Cornelia, d. v. J. Beenken en G. Stam.
Overleden: C. J. Mol, oud 1 maand.
reisje te maken en Europa te bezoekenh\j
hoopte, dat dan in dien tusschentijd de oorlog zou
geëindigd zijn en zy bij hunne terugkomst in allen
vrede hunne landelijke woning zouden kunnen be
trekken. De jongelui vonden het plan van den over
ste zeer aanlokkend en stemden er gaarne in toe.
Laura, die nimmer in Europa was geweest, haakte
er naar, de oude wereld,- waarvan ze zoo veel ge
hoord had, eens te bezoeken en Van Hessen gevoelde
zich gelukkig met het vooruitzicht, ze nog eens te
zullen weder zien, de oude kennissen en vrienden,
welke hij aan gindsche zijde der zee had achterge
laten. Vooral verlangde hij naar Beers en Paul, met
wie hij in het land der vreemdelingschap zulk eene
goede vriendschap had aangeknoopt en uit wier brief
hij vernomen had, dat ze Amerika hadden verlaten.
Om hen vooral verlangde hij naar het oogenblik, dat
de reis kon worden aanvaard, familieaangelegen
heden trokken hem minder, want reeds vroeg was
hij wees geworden en was hij onder vreemden opge
voed. Wel had hij nog een oom te Amsterdam, maar
deze had hem nimmer veel vriendschap bewezen en
was één dier sombere wezens, waaraan men zich
niet gemakkelijk hecht.
Slot volgt.
